Έφυγε σήμερα από τη ζωή, σε ηλικία 94 ετών, ο Κώστας Σαραντίδης (Νγκουιέν Βαν Λαπ), η εμβληματική μορφή του «Έλληνα Βιετμίνχ» που πέρασε πολλά χρόνια της ζωής τους πολεμώντας στο πλευρό των Βιετμίνχ ενάντια στους αποικιοκράτες.
«Ο αγαπημένος πατέρας-παππούς και προπάππους μας, Κώστας Σαραντίδης έφυγε από κοντά μας αλλά όχι από το νου και την καρδιά μας. Έφυγε γεμάτος αγάπη στην αγκαλιά των αγαπημένων του προσώπων. Καλό ταξίδι ήρωά μας!» αναφέρεται σε μήνυμα που αναρτήθηκε στην προσωπική του σελίδα στο Facebook.
Κώστας Σαραντίδης (Nguyen Van Lap), ο έλληνας VIETμίνχ
Σαλονικιός, από μια φτωχή
λαϊκή οικογένεια της Τούμπας.
Τον συνέλαβαν σε ηλικία 16 ετών στην κατοχή για να τον στείλουν
στη Γερμανία –δεν τα κατάφεραν.
Αντί για τα Τάγματα Εργασίας των Γερμανών στην κεντρική Ευρώπη, βρέθηκε λεγεωνάριος
της γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων στην Αλγερία κι έπειτα στην Ινδοκίνα.
Αυτομόλησε στο Απελευθερωτικό Μέτωπο «Βιετμίνχ» (οι αντάρτες την
περίοδο της γαλλικής αποικιοκρατίας), πολέμησε με το Λαϊκό Στρατό κι έζησε
στο Βιετνάμ για είκοσι χρόνια.
Στη δράση του στο Βιετνάμ αποτυπώνεται η δύναμη των ιδεών και αξιών ενός επαναστατικού
στρατού, ενάντια στους αποικιοκράτες και ιμπεριαλιστές, Γάλλους και
Αμερικανούς.
Είναι ο ιδρυτής του Συνδέσμου Ελληνοβιετναμικής Φιλίας στην Αθήνα.
Του απενεμήθη τιμής ένεκεν η βιετναμική ιθαγένεια.
Ο Κώστας Σαραντίδης γεννήθηκε το
1927 στη Θεσσαλονίκη από γονείς πρόσφυγες της Μικράς Ασίας.
Με επτά αδέρφια και εκτός σχολείου την περίοδο της γερμανικής κατοχής,
αναγκάστηκε από μικρός να βγει στο μεροκάματο.
Συνελήφθη από Ελληνες Γκεσταπίτες και στις 22-Σεπ-1943 πέρασε τα σύνορα με
προορισμό τη Γερμανία ώστε να οδηγηθεί σε ναζιστικό στρατόπεδο για
καταναγκαστικά έργα.
Στη Γιουγκοσλαβία κατάφερε να δραπετεύσει. Σύντομα βρέθηκε στη Βιέννη μαζί με
μία γερμανική στολή που είχε κλέψει και του επέτρεπε να περνάει απαρατήρητος
και να παραμείνει ελεύθερος.
Εκεί έκανε διάφορες δουλειές μέχρι το τέλος του πολέμου για να επιβιώσει.
Έπειτα βρέθηκε στην Ιταλία, όπου γνώρισε έναν έλληνα που ήταν στη Λεγεώνα των
Ξένων και στις 16-Αυγ-1945 εντάχθηκε κι αυτός χωρίς να γνωρίζει τι πραγματικά
ήταν.
Το Φλεβάρη του 1946 φτάνει στη Σαϊγκόν της τότε Ινδοκίνας. Έπειτα από δύο μήνες
αυτομολεί και προσχωρεί στις αντάρτικες ομάδες των Βιετκόνγκ.
Το 1949 γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Βιετνάμ. Πολεμάει στο πλευρό
του βιετναμέζικου λαού έως τη συντριβή των Γάλλων και την ανεξαρτησία του
Βιετνάμ, που χωρίζεται σε Βόρειο και Νότιο στη Διάσκεψη της Γενεύης.
Στη συνέχεια ζει στο Βόρειο Βιετνάμ έως το 1965, οπότε και επιστρέφει στην
Ελλάδα.
Το 2010 λαμβάνει τη βιετναμέζικη υπηκοότητα και το 2013 ονομάζεται Ήρωας των
Λαϊκών Ενόπλων Δυνάμεων.
Έχει στη συλλογή του αρκετούς τιμητικούς τίτλους, με πιο πρόσφατο αυτόν για τη
συμπλήρωση των 70 χρόνων ως μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Βιετνάμ.
Τον Οκτώβρη του 2019 -92 χρονών,
έδωσε συνέντευξη
στο Ριζοσπάστη
Ακολουθεί η συζήτηση μαζί του.
Τα πρώτα χρόνια
Το 1941 που ήρθαν οι Γερμανοί,
εγώ ήμουν εκτός σχολείου διότι δεν είχα γραφτεί στη Νεολαία του Μεταξά, την
ΕΟΝ. Κι έτσι, εκείνη την περίοδο γύριζα μια από δω, μια από κει.
Στο σπίτι ο πατέρας μου ήταν πολύ αυστηρός, ήμαστε μεγάλη οικογένεια, επτά
παιδιά. Τα οικονομικά ήταν στριμωγμένα και αποφάσισα εγώ να σηκωθώ να φύγω από
το σπίτι.
Οι αιτίες ήταν δυο, μια η φτώχεια και μια γιατί ο πατέρας ήταν πολύ αυστηρός.
Σαν μεγαλύτερος που ήμουν, όλες τις μπόρες τις έπαιρνα στο κεφάλι μου κι έτσι
έφυγα απ’ το σπίτι. Πήγα και δούλευα στην «Αλλατίνη», στο μύλο, για τους
Γερμανούς που κάνανε ψωμιά.
Δούλεψα ένα φεγγάρι στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, φορτώναμε νάρκες, μέχρι που
κατέληξα στη μαύρη αγορά στο Βαρδάρη, οδός Αγίας Ειρήνης. Είναι μια οδός… από
ειρήνη τίποτα άλλο (γέλια). Πιάστηκα, λοιπόν, απ’ τους Ελληνες Γκεσταπίτες.
Με έστειλαν στου Παύλου Μελά, ένα χρονικό διάστημα και από κει στις 22
Σεπτέμβρη του ’43, πέρασα τα σύνορα για τη Γερμανία.
Ολη η διαδρομή έγινε με τα
πόδια. Οι Γερμανοί μας παίρνανε απ’ το ένα πόστο στο άλλο. Μας είχαν πάρει
μπουλούκι, αιχμάλωτους. Μας πηγαίνανε για έργα – ούτε ξέραμε και για τι.
Στη διαδρομή μέσα στη Γιουγκοσλαβία, εγώ κατόρθωσα και την κοπάνησα απ’ το
μπουλούκι με τον εξής τρόπο: Ενα τεθωρακισμένο γερμανικό μετέφερε κάτι
τραυματίες. Σ’ ένα ρυάκι, εκεί κοντά που ήμουν, σταμάτησαν και μου δώσανε να
τους γεμίσω τα παγούρια νερό. Αφού τα γέμισα ανέβηκα, λοιπόν κι εγώ στο όχημα,
κλείνει η πόρτα κι έφυγα μαζί τους. Έτσι, μου δόθηκε η ευκαιρία και έφτασα στο
Ζάγκρεμπ.
Αγώνας για την επιβίωση
Τώρα στο Ζάγκρεμπ, δουλειά δεν
είχα κι άρχισα να κάνω τον «σαλταδόρο». Από τρένο σε τρένο. Μια από δω, μια από
κει, όπου υπήρχε τρένο που μετέφερε Γερμανούς στρατιώτες, το ακολουθούσα. Συχνά
το τρένο δεν έφτανε στον προορισμό του, βομβαρδιζόταν.
Με το βομβαρδισμό που κάνανε, κατεβαίναμε από το τρένο και σαν «πονηρός»
Ελληνας έπαιρνα και μια βαλίτσα μαζί. Στις βαλίτσες έβρισκα διάφορα τρόφιμα.
Έτυχε μια φορά να βρω γερμανική στολή. Ρούχα δεν είχα και φόρεσα τη στολή η
οποία με έσωσε. Ήταν το διαβατήριό μου.
Ποτέ κανείς δεν με έλεγχε. Μας κόψανε ένα χαρτί, φύλλο διατροφής. Σε κάθε
σταθμό μας δίνανε μια – δυο μέρες διατροφή.
Κι έτσι, έφτασα στη Βιέννη. Εκεί έκανα αυτή τη δουλειά, όπως στο Ζάγκρεμπ. Απ’
το ένα τρένο στο άλλο. Το ίδιο και στο Γκρατς, στο Λιντς. Αυτή τη δουλειά μέχρι
που τελείωσε ο πόλεμος.
Το τέλος του πολέμου και η προσπάθεια επαναπατρισμού
Πήρα τον δρόμο για την
επιστροφή. Κι οι Γερμανοί τραυματίες πήραν το δρόμο για την Ιταλία. Αιχμάλωτοι,
πολίτες, αλλά εμένα όμως δεν μου έκοψε να αλλάξω τα ρούχα, να βάλω πολιτικά.
Κι όταν φτάσαμε στα σύνορα της Ιταλίας ήταν οι Αμερικανοί εκεί. Μας ξεχώρισαν
και μας στείλανε στην Τεργέστη. Από κει πήγαινες στη Νάπολη και από κει στη
Ρώμη.
Εκεί αντάμωσα κάτι Έλληνες, τον Φιτσιτζόγλου, τον Στέφανο Γκανά και έναν
Στραβοπόδη. Πήγαμε στην ελληνική πρεσβεία να ζητήσουμε να έρθουμε στην Ελλάδα,
αλλά ο πρέσβης μας είπε ότι στην Ελλάδα υπάρχει εμφύλιος.
Εγώ ξαφνιάστηκα, τι είναι εμφύλιος δεν ήξερα. Πολιτικά δεν είχα ιδέα, τίποτα.
Κι εφόσον είδαμε ότι δεν γίνεται τίποτα, βρήκαμε τον Στέφανο τον Γκανά ντυμένο
Λεγεωνάριο, ο οποίος μας «ψώνισε».
Κι έτσι πήγαμε κι εμείς στη Λεγεώνα, για να επιβιώσουμε, τον Αύγουστο του ’45.
Διερμηνέας σε τυπογραφείο στο Ανόι
Φτάνοντας στη Σαϊγκόν (Χο Τσι Μιν)
Τον Φλεβάρη του ’46 φτάσαμε στη Σαϊγκόν, τη λεγόμενη σήμερα Χο Τσι Μιν. Φτάνοντας εκεί, είδαμε τα πράγμα διαφορετικά απ’ αυτά που μας λέγανε στη διαδρομή. Στη διαδρομή μας λέγανε να μην πάμε στα μπαρ, να είμαστε πάνω από δυο – τρεις, μας προειδοποιούσαν. Φτάσαμε στη Σαϊγκόν και αντιληφθήκαμε αμέσως περί τίνος πρόκειται.Θυμάμαι ήταν κάτι παιδάκια που πουλάγανε καρύδες. Εκεί που παζαρεύαμε με έναν πιτσιρικά έρχεται ένας στρατιωτικός του γαλλικού στρατού, δίνει μια του πιτσιρικά και του πετάγονται οι καρύδες.
Ξαφνιάστηκα. Διαμαρτυρήθηκα. Λέω «τι έγινε;». Μου λέει ο στρατιωτικός, αύριο θα κάνεις και συ τα ίδια. Από τότε άρχισε το μυαλό μου να σκέφτεται, κάτι δεν πάει καλά.
Θυμήθηκα και τι μας κάνανε οι Γερμανοί. Τη νύχτα δεν μπορούσα πλέον να κοιμηθώ. Ώσπου έπιασα μια συζήτηση με μια κοπέλα και κατάλαβα ότι γίνεται επανάσταση. Σαν πιτσιρικάς όμως το μόνο που θυμόμουν απ’ την Ιστορία ήταν τον Λόρδο Βύρωνα.
Και λέω γιατί αυτός να γίνει ξακουστός στην Ελλάδα και να μην γίνω κι εγώ ξακουστός εδώ; Κι έτσι, έπιασα σύνδεσμο, αφού ήξερα πλέον περί τίνος πρόκειται, και αποφάσισα στις 4-Απρ-46 να λιποτακτήσω από τη Λεγεώνα.
Με τον πρωθυπουργό του Βιετνάμ Φαμ Βαν Ντονγκ (1963)
Ο Σαραντίδης περνά με τους Βιετμίνχ
Αφήνω τη Λεγεώνα μαζί μ’ έναν
φίλο Ισπανό κομμουνιστή, τον Σάντος Μερίνος. Συνδεθήκαμε μεταξύ μας, ταιριάξανε
και τα μυαλά μας, με καθοδηγούσε σαν μεγαλύτερος και κομμουνιστής, εγώ ήμουν
μωρό παιδάκι μπροστά του, δεν ήξερα τίποτα. Μου ‘λεγε συχνά ιστορίες απ’ τον
ισπανικό εμφύλιο και τον συμπάθησα. Και του άνοιξα την ψυχή μου.
Ενα βράδυ του λέω, «τότε στο βουνό εδώ τι δουλειά έχουμε;». «Εσύ δεν ξέρω. Εγώ
αποκλείω να κάτσω εδώ να λερώσω τα χέρια μου». Και συμφωνήσαμε να φύγουμε.
Καταστρώσαμε, λοιπόν, ένα
σχέδιο. Συνεννοηθήκαμε με τον Μερίνος να εξαγοράσουμε τον λοχία με κάνα – δυο
ποτηράκια κρασί ώστε να μας βάλει την ίδια βάρδια.
Κι όπως το πετύχαμε, 2 με 4. Τότε ήταν νέκρα τα πάντα. Πήραμε τα οπλοπολυβόλα
μας, κάνα – δυο όπλα ακόμα, μερικές χειροβομβίδες και απελευθερώσαμε και τους
25 Βιετναμέζους αιχμαλώτους.
Το στρατιωτικό βιβλιάριο του Έλληνα VIETμίνχ
Αυτοί, όμως, φεύγοντας δεν ήταν
από ένα μέρος, ήταν από διάφορες περιοχές. Ετσι, ο καθένας πήρε το δρόμο προς
τον προορισμό του. Περνώντας, όμως, μέσα στα χωριά, έγινε σαματάς με τα σκυλιά,
γαβγίσματα και οι Γάλλοι πήραν χαμπάρι κι άρχισαν να μας ψάχνουν. Ηταν όμως
πολύ αργά.
Ετσι, μετά από δυο μέρες στο βουνό, ο Μπιέν, ο αιχμάλωτος αξιωματικός, έψαξε
και με έφερε σε επαφή με το αντάρτικο. Στην Πρώτη Ομάδα εκεί, μας δέχτηκαν με
τα χέρια ανοιχτά, αγκαλιές, φιλιά, τόσο ότι γλιτώσαμε τους 25 και τον
αξιωματικό, αλλά φέραμε και το οπλοπολυβόλο. Ηταν τόση η χαρά που σφάξαν κι ένα
μοσχαράκι.
“Αναμνηστικά” |
Έπειτα, με δοκιμάσανε και αφού
πέρασα τη δοκιμασία, από εκείνη τη στιγμή μου βγάλανε το όνομα Νγκουιέν Βαν Λαπ
και του Μερίνος Νγκουιέν Βαν Βι και μπήκαμε στις γραμμές του αντάρτικου.
Το 1949 γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού
Κόμματος Βιετνάμ. Πολεμάει στο πλευρό του βιετναμέζικου λαού έως τη
συντριβή των Γάλλων και την ανεξαρτησία του Βιετνάμ.
Στη συνέχεια
αποστρατεύεται με το βαθμό του λοχαγού και ζει στο Βιετνάμ έως το 1965,
οπότε και επιστρέφει στην Ελλάδα.
Με την επιστροφή του δούλεψε στην ΠΕΣΙΝΕ, όπου και
συνέβαλλε στη δημιουργία της πρώτης οργάνωσης του ΚΚΕ
ℹ️ Το 2005, ο Ριζοσπάστης είχε κάνει μεγάλο αφιέρωμα στον Κώστα Σαραντίδη (ρεπορτάζ Ελένης Μαΐλη και Μπάμπη Γεωργίκου) με τίτλο «ένας Ελληνας βιετκόγκ θυμάται…» δείτε το!
|> 1 - |> 2 - |> 3 - |> 4 - |> 5 - |> 6 -
Από την παρουσίαση της ταινίας (Σπύρος Χαλβατζής, Κώστας Σαραντίδης & Βελισσάριος Κοσσυβάκης - κάτω ο Γιώργος Μαρίνος μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ)ℹ️ Ο Κώστας Σαραντίδης διατηρώντας τη ζωτικότητα και τα πολιτικά του πιστεύω, στα 96 του χρόνια προσχώρησε με ενθουσιασμό στην κίνηση για την απονομή νόμπελ στους γιατρούς της διεθνιστικής μπριγάδας Χένρι Ριβ μεταφέροντας τους αδερφικούς χαιρετισμούς του στον κουβανικό λαό και την επανάστασή του, των οποίων ήταν πάντα θαυμαστής, με πίστη που τον ώθησε να αγκαλιάσει την Επιτροπή πρωτοβουλίας και τον ευγενή της σκοπό, υπέρ του υποδειγματικού έργου κουβανών γιατρών, νόμιμων παιδιών της πατρίδας τους και της επανάστασής της.
Σε ανακοίνωσή της η ΚΕ του ΚΚΕ για το θάνατο του Κώστα Σαραντίδη (Βαν Λαπ) σημειώνει:
«To KKE με μεγάλη θλίψη αποχαιρετά τον Κώστα Σαραντίδη (Nguyễn Văn Lập), έναν σεμνό Έλληνα κομμουνιστή, υποδειγματικό διεθνιστή που πολέμησε στο πλευρό των Βιετμίνχ την περίοδο της γαλλικής αποικιοκρατίας στο Βιετνάμ και αναδείχθηκε σε ήρωα του απελευθερωτικού αγώνα του λαού του Βιετνάμ, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 24 Ιούνη 2021.
Ο Κώστας Σαραντίδης γεννήθηκε το 1927 στη Θεσσαλονίκη από γονείς πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Γόνος φτωχής πολύτεκνης οικογένειας μπήκε από μικρός στη βιοπάλη. Προς το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τον συνέλαβαν και τον έστειλαν σε στρατόπεδο εργασίας, όμως στο μεταξύ συνθηκολόγησε η Γερμανία. Το 1945 τον στρατολογούν οι Γάλλοι στη Λεγεώνα των Ξένων, υποτίθεται για να πολεμήσουν τους Ιάπωνες στην Άπω Ανατολή.
Φτάνοντας το Φλεβάρη του 1946 στην τότε Ινδοκίνα, συνειδητοποιεί το
ρόλο του Γαλλικού ιμπεριαλισμού και λίγο αργότερα στις 4 Ιούνη αυτομολεί
και προσχωρεί στους Βιετμίνχ. Το 1949 γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού
Κόμματος Βιετνάμ.
Πολεμάει στο πλευρό του βιετναμέζικου λαού έως τη
συντριβή των Γάλλων και την ανεξαρτησία του Βιετνάμ.
Στη συνέχεια
αποστρατεύεται με το βαθμό του λοχαγού και ζει στο Βιετνάμ έως το 1965,
οπότε και επιστρέφει στην Ελλάδα.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα εργάστηκε στην ΠΕΣΙΝΕ, όπου και συνέβαλλε στη δημιουργία της πρώτης οργάνωσης του ΚΚΕ στο γαλλικό μονοπώλιο. Έγραψε βιβλία και ανέπτυξε πολύ σημαντική δραστηριότητα για τη συγκέντρωση πόρων για τα χιλιάδες θύματα της διοξίνης του "Πορτοκαλί Παράγοντα", με τον οποίο οι ΗΠΑ δηλητηρίασαν το Βιετνάμ.
Το 2010 του αποδόθηκε τιμητικά η βιετναμέζικη υπηκοότητα και το 2013 ονομάζεται Ήρωας των Λαϊκών Ενόπλων Δυνάμεων.
Αποτέλεσε ζωντανό σύνδεσμο των ηρωικών παραδόσεων και των λαϊκών
κινημάτων της χώρας μας και του Βιετνάμ. Η ζωή του αποτελεί παράδειγμα
και παρακαταθήκη για τους νέους αγωνιστές.
Η ΚΕ του ΚΚΕ εκφράζει τα βαθιά της συλλυπητήρια στα παιδιά και τα εγγόνια του, στα αδέρφια του, στους συναγωνιστές του και το λαό του Βιετνάμ.
Η κηδεία του και η πολιτική τελετή θα γίνει στο Άρμα Θηβών, την Τρίτη 29 Ιούνη 2021 στις 8.00 π.μ. και στη συνέχεια θα ακολουθήσει αποτέφρωση της σωρού του».