“_Έφυγε” στα 76 του ο θρύλος της heavy metal Ozzy Osbourne

Ο κόσμος της heavy metal μουσικής θρηνεί την απώλεια του θρυλικού Ozzy Osbourne (Όζι Οζμπορν), ο οποίος έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών. Ο “Πρίγκιπας του Σκότους”, όπως ήταν γνωστός, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στη μουσική, έχοντας διαμορφώσει το είδος της heavy metal ως ιδρυτικό μέλος των Black Sabbath και ως επιτυχημένος σόλο καλλιτέχνης. Ο Τζον Μάικλ Οζμπορν γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου του 1948 και έγινε γνωστός τη δεκαετία του 1970 ως τραγουδιστής των Black Sabbath, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανάπτυξη της heavy metal μουσικής, με άλμπουμ όπως το ομώνυμο Black Sabbath (1970), Paranoid (1970) και Master of Reality (1971). Αποχώρησε το 1979 λόγω προβλημάτων με ουσίες, αλλά επανήλθε με σόλο καριέρα, κυκλοφορώντας το Blizzard of Ozz (1980). Επανενώθηκε με τους Black Sabbath για το άλμπουμ 13 (2013) και την αποχαιρετιστήρια περιοδεία τους το 2017.

Η τελευταία του εμφάνιση στη συναυλία «Back to the Beginning» στις 5 Ιουλίου 2025 στο Μπέρμιγχαμ, μαζί με την αρχική σύνθεση των Black Sabbath, αποτέλεσε ένα συγκινητικό φινάλε, με τον ίδιο να ερμηνεύει καθιστός σε έναν «μαύρο θρόνο» λόγω της αδυναμίας του να περπατήσει. Η είδηση του θανάτου του, που κυκλοφόρησε μέσω δημοσιεύσεων στο διαδίκτυο, προκάλεσε παγκόσμιο σοκ και συγκίνηση στους θαυμαστές του, οι οποίοι αποχαιρετούν έναν θρύλο που πούλησε πάνω από 100 εκατομμύρια άλμπουμ παγκοσμίως..

Ο μεγάλος Αμερικανός τραγουδιστής τραγουδοποιός και κιθαρίστας
Τσακ Μπέρι (Charles Edward Anderson Berry) που πρωτοστάτησε στο ροκ εν ρολ.

🎸 🥁 🎷

Σε μια ζωντανή εμφάνισή του στη βελγική τηλεόραση, το καλοκαίρι του 1965, ο Τσακ Μπέρι θυμίζει ανήμερο θηρίο. Ο σκηνογράφος τον είχε τοποθετήσει μαζί με την μπάντα του στο κέντρο της σκηνής, με τρεις σειρές από καθήμενους θεατές γύρω τους. Αυτό το πλήθος –Βέλγοι αστοί ντυμένοι με καλοραμμένα κοστούμια και κυρίες με κομψά ταγέρ, ψηλοτάκουνες γόβες και ταραγμένο μαλακό υπογάστριο–στέκονται ιντριγκαρισμένοι μπροστά στο “εξωτικό” θέαμα. Μπορεί το κοντραμπάσο και το πιάνο –όργανα της ευρωπαϊκής συμφωνικής ορχήστρας– να τους είναι οικεία, όμως, όταν ο “πατέρας του ροκ εν ρολ” κρεμάει την κιθάρα στον ώμο του και ξεκινάει να παίζει το πρώτο του χιτ, το «Maybelline» του 1955, η σαρωτική του ενέργεια τους κάνει να σαστίζουν.

Είναι η στιγμή που η συντηρητική Γηραιά Ήπειρος κοιτάζει με ένα μείγμα φόβου και θαυμασμού το υπέροχο τέρας που δημιούργησε όταν οι ήχοι της παντρεύτηκαν με αυτούς της Αφρικής, στο έδαφος της Αμερικής. Ο δαιμονισμένος απόγονος σκλάβων από το Μιζούρι αντιλαμβάνεται το "πεθαμένο" κλίμα στην αίθουσα και στήνει μπροστά στις κάμερες κάτι που μοιάζει με τελετή βουντού ή απόπειρα μύησης σε κάποια αποκρυφιστική αίρεση. Σκηνική παρουσία που είναι πανκ μία δεκαετία πριν το πανκ, ένα βλέμμα δαιμονισμένο, πόδια που παίρνουν φωτιά, πενιές στην κιθάρα που εκτοξεύονται στο ταβάνι. Το θέαμα και ο ήχος είναι ηλεκτροφόρα. Σοκάρουν, αλλά αφήνουν ένα χαμόγελο στο πρόσωπο των καθωσπρέπει θεατών, γιατί τους θυμίζουν μια αρχέγονη ελευθερία.

Ο Τσακ Μπέρι, φυσικά, δεν ήταν ο μόνος τέτοιος τρομακτικός ήρωας της εποποιίας του ροκ εν ρολ: από τον Screamin Jay Hawkins ώς τον Paul P. Fenech των Meteors, σε κάθε πλευρά του Ατλαντικού (ακόμα και στην τόσο γόνιμη μουσική Αυστραλία των ’80s) το ροκ εν ρολ πολύ συχνά «τρόμαζε». Η μορφή του Ιγκι στο εξώφυλλο του «Raw Power» των Stooges είναι ανησυχητικά απόκοσμη και η καταγγελτική σκηνική παρουσία του Τζέλο Μπιάφρα τόσο ωμή και αληθινή, που νομίζεις πως βλέπεις μια παράσταση από την κόλαση. Έως και οι Beatles έκρυψαν σε κοινή θέα, στο εξώφυλλο του Sgt. Pepper’s, τον… Αλιστερ Κρόουλι.

Η παρέλαση των υποβλητικών σαμάνων του ροκ εν ρολ είναι μεγάλη, και μέσα της κρατάει επάξια μια κεντρική θέση (ίσως και σημαιοφόρου) ο Όζι. Βγαλμένος από τους γκρίζους δρόμους της μεταβιομηχανικής Αγγλίας κατέκτησε τον κόσμο, αφού επιβίωσε μιας ολόκληρης ζωής καταχρήσεων. Άντεξε ως τα 76 του και “έφυγε” τρεις εβδομάδες μετά τη συγκινητική τελευταία εμφάνισή του στο γήπεδο της Άστον Βίλα, σύμβολο του Μπέρμιγχαμ, της γενέτειρας πόλης του. Εκεί, ανάμεσα σε εργοστάσια και με γονείς που αμφότεροι δούλευαν ως εργάτες στη βιομηχανία, μεγάλωσε μέσα στην ανέχεια. Στα 14 του πήρε ένα σκοινί απλώματος ρούχων και πήγε να κρεμαστεί στο σπίτι του. Ο πατέρας του τον πρόλαβε την τελευταία στιγμή. Παιδί με δυσλεξία και θύμα bullying, βρήκε παρηγοριά στη μουσική, αποστηθίζοντας τα τραγούδια των Beatles. Η παρέα από το Λίβερπουλ τον είχε εμπνεύσει να φτιάξει μπάντα και να γίνει μουσικός.

“Πολλοί από τους συγχρόνους του που έζησαν μαζί του εκείνες τις άγριες εποχές έχουν χαθεί, αρκετοί πεθαίνοντας τραγικά από υπερβολική δόση αλκοόλ ή ναρκωτικών, άλλοι πέφτοντας σε κακή υγεία, μέση ηλικία και αφάνεια”, διαβάζουμε στη βιογραφία που έγραψε για αυτόν η Σου Κρόφορντ το 2002 __“Ozzy Unauthorized”. “Οσοι έχουν επιβιώσει, έχουν αναπόφευκτα καταλήξει στην αυτοπαρωδία που τόσο αγαπούν οι γερασμένοι ροκ σταρ. Ο Οζι έζησε τη ζωή πιο γρήγορα και πιο σκληρά από όλους αυτούς, αλλά κατά κάποιον τρόπο απέφυγε αυτή τη μοίρα. Τα έκανε όλα λάθος, αλλά κατά κάποιον τρόπο κατέληξε να τα κάνει όλα σωστά”.

                              Η αρχή

·        Επίσημη ιστοσελίδα

·        Ozzy Osbourne στο Facebook

Ο Όζμπορν γεννήθηκε στο βιομηχανικό Μπέρμιγχαμ της Μεγάλης Βρετανίας, στις 3 Δεκεμβρίου 1948. Το πραγματικό του όνομα ήταν John Michael Osbourne. Ήταν παιδί εργατικής οικογένειας και είχε πέντε αδέρφια. Μεγάλωσε σε ένα πολύ μικρό διαμέρισμα δύο δωματίων. Η μητέρα του εργαζόταν σε εργοστάσιο και ο πατέρας του ως κατασκευαστής εργαλείων στην Τζένεραλ Ελέκτρικ. Σε μικρή ηλικία είχε πέσει θύμα σκληρού σεξουαλικού μπούλινγκ από τους συμμαθητές του και είναι γνωστό ότι αντιμετώπιζε την δυσλεξία. Στα 16 του χρόνια άρχισε να δουλεύει σε ένα σφαγείο. Μετά από έναν χρόνο σταμάτησε να δουλεύει και ξεκίνησε διαρρήξεις και μικροκλοπές προκειμένου να βγάλει χρήματα για να αγοράζει ναρκωτικά. Στα 17 του κατέληξε να εκτίει ποινή 6 μηνών σε μια φυλακή. Βγαίνοντας από τη φυλακή αποφάσισε να γίνει τραγουδιστής και μπήκε στο πρώτο του συγκρότημα τους Approach.

Black Sabbath

Μετά την διάλυση των Music Machine, ο Όζμπορν δημιούργησε ένα άλλο συγκρότημα, τους Rare Breed με τον φίλο του μπασιστα Τέρενς Μπάτλερ, γνωστό και ως Γκίζερ. Ο Τόνι Αϊόμι με τον φίλο του ντράμερ Μπιλ Γουόρντ άνηκαν στο συγκρότημα Mythology. Μέσω μιας διαφήμισης που έβαλε ο Όζμπορν σε εφημερίδα και της γνωριμίας του Μπάτλερ με τον Αϊόμι και τον Γουόρντ, οι τέσσερις νέοι από το Μπέρμιγχαμ συναντήθηκαν στο διαμέρισμα του. Έπαιξαν για το κοινό των Mythology με το όνομα Earth. Σαν Earth άνοιγαν παραστάσεις άλλων συγκροτημάτων ώσπου μια μέρα που αποφάσισαν να κάνουν μια δική τους συναυλία και ο κόσμος εμφανίστηκε περιμένοντας να ακούσει ένα ομώνυμο χορευτικό συγκρότημα και έτσι αποφάσισαν να αλλάξουν το όνομα τους σε Black Sabbath, απο την αγαπημένη τους ταινία τρόμου όταν ο Όζι σκέφτηκε πως αφού ο κόσμος πληρώνει για να τρομάξει από μια ταινία ίσως να ήθελε να τρομάξει από ένα μουσικό συγκρότημα.

Το πρώτο τραγούδι των Black Sabbath, το τραγούδι που γέννησε το Heavy Metal και φέρει το όνομα του συγκροτήματος που το δημιούργησε, ακουγόταν από τους ενισχυτές τόσο δυνατά που έπεφτε το ρεύμα τουλάχιστον 3 φορές σε κάθε συναυλία τους. Πολλά συγκροτήματα τους αντέγραψαν με αποτέλεσμα να περαστεί στην Αγγλία ο “νόμος των 96 Decibel”. Το πρώτο τους άλμπουμ κυκλοφόρησε την Παρασκευή, 13 του Φλεβάρη, 1970 και ονομάστηκε “Black Sabbath”. Ο δίσκος έφτασε στο Top-10 στα αγγλικά τσαρτ, ενώ στη λίστα βρισκόταν οι Beatles και οι The Who. Με τα πρώτα χρήματα, ο Όζμπορν επέστρεψε στο σπίτι του για να ξεπληρώσει τους γονείς του για όσα τους είχε κοστίσει η 16χρονη παραμονή του στο σπίτι τους. Τους παρουσίασε περήφανος τον δίσκο του και όταν τους τον έβαλε να τον ακούσουν ζήτησε την γνώμη τους. Η μητέρα του βρήκε δικαιολογία ότι είχε μια δουλεία στην κουζίνα ενώ ο παραξενεμένος πατέρας ρώτησε τον γιο του αν παίρνει κάτι περισσότερο από αλκοόλ. Η πορεία του Όζμπορν με τους Black Sabbath συνεχίστηκε μέχρι τον Απρίλιο του 1979, κυκλοφορώντας οκτώ επιτυχημένους δίσκους.

                          Σόλο καριέρα

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, κυκλοφόρησε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο “Blizzard of Ozz”. Στο συγκρότημα του συμμετείχαν ο πρώην ντράμερ των Uriah Heep, Λι Κέρσλεηκ, ο πρώην μπασίστας των Rainbow, Μπομπ Ντέισλι και ο κιθαρίστας Ράντι Ρόουντς. Το άλμπουμ ανέβηκε στο βρετανικό Top-10 και έγινε τέσσερις φορές πλατινένιο. Ακολούθησε το “Diary of a Madman” το Νοέμβριο του 1981, με το Top-20 σινγκλ “Flying High Again”, πριν ο Τόμι Όλντριτζ και ο Ρούντι Σάρζο αντικαταστήσουν τον Κέρσλεηκ και το Ντέισλι, αντίστοιχα. Το 1982, ο Ρόουντς έχασε τη ζωή του σε αεροπορικό δυστύχημα μαζί με τον οδηγό του λεωφορείου του συγκροτήματος και την κομμώτρια τους. Η περιοδεία για την προώθηση του “Diary of a Madman” η οποία βρισκόταν σε εξέλιξη, ακυρώθηκε.

Αρχικός αντικαταστάτης του Ρόουντς για ένα μικρό χρονικό διάστημα ήταν ο πρώην κιθαρίστας των Gillan, Μπέρνι Τορμ, για να αντικατασταθεί τελικά από τον Μπραντ Γκίλις. Το 1982, κυκλοφόρησε το ζωντανά ηχογραφημένο “Speak of the Devil”, ενώ το 1983 εντάχθηκε στο συγκρότημα ο κιθαρίστας Τζέικ Λι. Με τη συμμετοχή του πρώην κιμπορντίστα των Rainbow, Ντον Έρεϊ, ηχογράφησαν το τριπλά πλατινένιο “Bark at the Moon” και περιόδευσαν σε Ευρώπη και Αμερική

• Το 1986, κυκλοφόρησε ο τέταρτος στούντιο δίσκος του, “The Ultimate Sin”, ο οποίος ανέβηκε στο Top-10 σε Βρετανία και Ηνωμένες Πολιτείες. Στο δίσκο συμμετείχαν ο μπασίστας Φιλ Σούσαν και ο ντράμερ Ράντι Καστίγιο ενώ το άλμπουμ έγινε πλατινένιο τρεις μήνες μετά την αρχική του κυκλοφορία. Την επόμενη χρονιά ο Λι αποχώρησε από το συγκρότημα για να έρθει στη θέση του ο Ζακ Γουάιλντ, ενώ κυκλοφόρησε ο ζωντανά ηχογραφημένος το 1981, δίσκος “Tribute”, αφιερωμένος στη μνήμη του Ράντι Ρόουντς. Με τη νέα σύνθεση κυκλοφόρησε ο δίσκος “No Rest for the Wicked”, ενώ το 1989 ο Όζμπορν ηχογράφησε το τραγούδι “Close My Eyes Forever” σε συνεργασία με τη Λίτα Φορντ, ανεβαίνοντας στο # 8 του Billboard Hot-100. Για την περιοδεία του “No Rest for the Wicked”, εντάχθηκε στο συγκρότημα ο πρώην συνάδελφος του Όζμπορν στους Black Sabbath, Γκίζερ Μπάτλερ.
• Το 1990, κυκλοφόρησαν το ζωντανά ηχογραφημένο ΕΡ “Just Say Ozzy” και την επόμενη χρονιά το τετραπλά πλατινένιο “No More Tears” με τον Μπομπ Ντέισλι να επιστρέφει στο συγκρότημα. Ακολούθησε το ζωντανό “Live & Loud” το καλοκαίρι του 1993, του οποίου η εκτέλεση στο “I Don’t Wat to Change the World” έδωσε στο Όζμπορν το μοναδικό του βραβείο “Grammy”, την επόμενη χρονιά. Το “Ozzmosis” του 1995, ανέβηκε στο # 4 στις Ηνωμένες Πολιτείες ωθούμενο από τα σινγκλ “I Just Want You” και “Perry Mason”. Για το συγκεκριμένο δίσκο επέστρεψε στο συγκρότημα ο Μπάτλερ ενώ εντάχθηκε ο ντράμερ Ντιν Καστρονόβο.
• Στις 25 Οκτωβρίου 1996, έλαβε μέρος στο Ντέβορ της Καλιφόρνια το ετήσιο φεστιβάλ του Όζι, “Ozzfest”, στο οποίο συμμετείχαν και οι επανενωμένοι Black Sabbath, το 1997. Στις 20 Οκτωβρίου 1998, κυκλοφόρησαν το διπλό, ζωντανά ηχογραφημένο άλμπουμ “Reunion”, πριν ο Όζμπορν ηχογραφήσει τον πρώτο του προσωπικό δίσκο μετά την αλλαγή της χιλιετίας, το 2001, με τον τίτλο “Down to Earth”. Τον Ιούνιο του 2002, εμφανίστηκε στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ στη γιορτή της Βασίλισσας Ελισάβετ, παίζοντας το “Paranoid” των Black Sabbath. Την επόμενη χρονιά, έγινε μέλος του σχήματος του ο πρώην μπασίστας των Metallica, Τζέισον Νιούστεντ και κυκλοφόρησε τη διασκευή του στο τραγούδι “Changes” των Black Sabbath μαζί με την κόρη του Κέλι, το οποίο ανέβηκε στην κορυφή των βρετανικών τσαρτ.
• Το 2005, κυκλοφόρησε το δίσκο “Under Cover” με διασκευές στους Beatles, τους Rolling Stones, τους Cream, κ.α.. Ακολούθησε το πρώτο του στούντιο άλμπουμ μετά από έξι χρόνια με τίτλο “Black Rain”, το Μάιος του 2007. Τον Αύγουστο του 2009, εντάχθηκε στο συγκρότημα ο Έλληνας κιθαρίστας Κώστας Καραμητρούδης, γνωστός με το ψευδώνυμο Gus G. Η νέα σύνθεση, κυκλοφόρησε το άλμπουμ “Scream”, τον Ιούνιο του 2010.

 Επανένωση με τους Black Sabbath

Στις 11 Νοεμβρίου 2011, ανακοινώθηκε η επανένωση της “κλασικής” σύνθεσης των Black Sabbath, αλλά λίγο αργότερα ο Μπιλ Γουόρντ αποχώρησε. Για τις ηχογραφήσεις του πρώτου τους άλμπουμ μετά από δεκαοκτώ χρόνια, στο συγκρότημα εντάχθηκε ο πρώην ντράμερ των Rage Against the Machine, Μπραντ Γουίλκ. Το 2013, κυκλοφόρησε το άλμπουμ “13”, ανεβάζοντας το συγκρότημα στο # 1 των βρετανικών τσαρτ για πρώτη φορά μετά το 1970.

                 Προσωπική ζωή και θάνατος

Τον Ιούλιο του 1982, ο Όζμπορν παντρεύτηκε τη μάνατζερ του Σάρον, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά, την Έιμι (1983), την Κέλι (1984) και τον Τζακ (1985). Απεβίωσε, λίγες εβδομάδες μετά την αποχαιρετιστήρια συναυλία που έδωσε μαζί με τους Black Sabbath.

         Black Sabbath:
         η ταινία που ενέπνευσε το όνομα του
         θρυλικού συγκροτήματος

Στα τέλη της δεκαετίας του ’60, τέσσερις φίλοι από το βιομηχανικό Μπέρμιγχαμ, ο Ozzy Osbourne, ο Tony Iommi, ο Geezer Butler και ο Bill Ward, είχαν σχηματίσει ένα συγκρότημα blues rock με το όνομα Earth. Όμως το όνομα αυτό δεν ξεχώριζε και προκαλούσε σύγχυση, καθώς υπήρχε ήδη άλλο σχήμα με την ίδια επωνυμία. Το όνομα του συγκροτήματος (Black Sabbath) που έγινε συνώνυμο του heavy metal της εποχής δεν είναι τυχαίο αλλά έχει να κάνει με μια ιταλική ταινία τρόμου του 1963 (για την ακρίβεια μια ανθολογία τριών ιστοριών της χρυσής εποχής) με τον Boris Karloff, σκηνοθετημένη από τον Ιταλό μετρ του τρόμου Mario Bava (1914 – 1980).

Ο Boris Karloff, διάσημος από τις ταινίες του “Frankenstein”, αφηγείται και πρωταγωνιστεί σε μία από τις ιστορίες. Με ζοφερή ατμόσφαιρα, σκοτεινό φωτισμό και ψυχολογικό τρόμο, η ταινία άσκησε τεράστια επιρροή στο ευρωπαϊκό horror genre – και όπως αποδείχθηκε – και στη μουσική.

Όντας ζωγράφος ο Bava προσπάθησε και κατάφερε να εφαρμόσει βασικές αρχές τις ζωγραφικής στις ταινίες του. Η χρήση του φωτός και του σκοταδιού στις ασπρόμαυρες ταινίες του θεωρείται υποδειγματική, όπως άλλωστε και η χρήση του χρώματος σε ταινίες όπως η περί ης ο λόγος Black Sabbath (ιταλικά “I Tre Volti della Paura” _τρεις όψεις του φόβου 1963)

Η δουλειά του άσκησε μεγάλη επιρροή σε σύγχρονους και μεταγενέστερους συναδέλφους του: Υπήρξε ο σκηνοθέτης της πρώτης ταινίας giallo (La Ragazza che Sapeva Troppo το κορίτσι που ήξερε πολλά – 1963) ενώ η ταινία του Terrore nello Spazio (τρόμος στο διάστημα _ελληνικός τίτλος Ο πλανήτης των βρυκολάκων -1965) αποτέλεσε κυρίαρχη πηγή έμπνευσης για το Alien (1979) του Ρίντλεϊ Σκοτ. Το Diabolik του (1968) ήταν μια από τις πρώτες μεταφορές κόμικ στον κινηματογράφο ενώ καλές εντυπώσεις άφησε το Reazione a Catena _Ecologia del delitto (αλυσιδωτή αντίδραση ελληνικός τίτλος … Σφαγή στο ακρογιάλι της ηδονής) –θεωρείται ως ένα από τα πρώτα σλάσερ.
σσ. Giallo: (“τζάλο” και όχι “τζιάλο”), είδος λογοτεχνίας και ταινιών που εμφανίστηκε τον 20ό αιώνα στην Ιταλία, ενώ εκτός αναφέρεται συγκεκριμένα σε ένα ιδιαίτερο ιταλικό είδος θρίλερ-τρόμου το οποίο εμπεριέχει στοιχεία μυστηρίου ή κατασκοπικά και συχνά περιλαμβάνει στοιχεία σλάσερ, εγκλήματος, ψυχολογικού θρίλερ, ψυχολογικού τρόμου, sexploitation, και λιγότερο συχνά υπερφυσικού τρόμου. Στην Ιταλία, ο όρος υποδηλώνει ταινίες θρίλερ, της εγκληματικής μυθοπλασίας, μυστηρίου και υποείδη τρόμου, ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσης. Παρόμοιο με το γαλλικό είδος φανταστίκ, συχνά περιλαμβάνει έναν μυστηριώδη δολοφόνο που η ταυτότητά του δεν αποκαλύπτεται μέχρι το τελευταίο μέρος της ταινίας. Το συγκεκριμένο είδος αναπτύχθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’60, και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, και έπειτα έλαβε τον κατήφορο τις επόμενες δεκαετίες. Έχει θεωρηθεί πρόγονος και εξέχουσα επιρροή στο μετέπειτα αμερικανικό είδος slasher _δείτε σχετικά cinemagazine.gr. Η προέλευση του όρου Giallo_”τζάλο” πηγάζει από τα πρώτα εξώφυλλα των βιβλίων με τέτοιου είδους ιστορίες, που ήταν πάντα σε κίτρινο χρώμα (στα Ιταλικά giallo σημαίνει κίτρινο).

Ξαναγυρνώντας στον Ozzy Osbourne, σύμφωνα με την ιστορία, ήταν ιδέα του μάνατζέρ τους να μετονομαστεί το συγκρότημα σε “Black Sabbath”. Με την αλλαγή του ονόματος, ήρθε και αλλαγή κατεύθυνσης: η μπάντα άρχισε να απομακρύνεται από τις blues επιρροές και να υιοθετεί έναν πιο “βαρύ” _ “ψυχεδελικό” ήχο με θεματολογία  πιο σκοτεινή και μυστηριώδης. Όπως και να είναι ο θάνατος του Ozzy Osbourne κλείνει έναν από τους πιο εμβληματικούς κύκλους στην ιστορία της heavy metal. Ως frontman των Black Sabbath, ο “Πρίγκιπας του Σκότους” άλλαξε το πρόσωπο της μουσικής για πάντα.

Black Sabbath_
I tre volti della paura … κι όποιος αντέξει

Δείτε αυτό το μακρύ κείμενο, με τις “ασήμαντες” λεπτομέρειες_αν είστε σινεφίλ με προσοχή, αν όχι διατρέχοντας τα παρακάτω, για την αξία που έχουν στη βιομηχανία του θεάματος, λοιπόν
…Τα Τρία Πρόσωπα του Φόβου είναι μια ανθολογική ταινία τρόμου του 1963 σε σκηνοθεσία Mario Bava _αποτελείται από τρεις ξεχωριστές ιστορίες που παρουσιάζονται από τον Boris Karloff.
σσ. Μπόρις Καρλόφ: Δεν πρόκειται για Ρώσο αλλά για τον William Henry Pratt (Γουίλιαμ Χένρι Πρατ 1887 – 1969), γνωστός με το καλλιτεχνικό του όνομα (Boris Karloff), Άγγλος ηθοποιός που ήταν πρωτίστως γνωστός για τους ρόλους του σε ταινίες τρόμου. Υποδύθηκε το τέρας του Φρανκενστάιν στις σχετικές ταινίες (Frankenstein, 1931 _Η νύφη του Φρανκενστάιν _Bride of Frankenstein, 1935 και Ο γιος του Φρανκενστάιν _Son of Frankenstein, 1939), που είχαν ως αποτέλεσμα την τεράστια δημοτικότητά του. Εμφανίστηκε επίσης ως Ιμχοτέπ στην ταινία Η μούμια (The Mummy _1932) και σε 10άδες άλλες. Για τη συμβολή του στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, ο Μπόρις Καρλόφ βραβεύτηκε με δύο αστέρια στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ.

Black Sabbath_ I tre volti della paura

Η σειρά με την οποία παρουσιάζονται οι ιστορίες ποικίλλει ανάλογα με τις διαφορετικές εκδοχές στις οποίες έχει κυκλοφορήσει η ταινία. Στην πρωτότυπη, ιταλική έκδοση, η πρώτη ιστορία, με τίτλο “Το Τηλέφωνο”, αφορά τη Rosy (Michèle Mercier), η οποία δέχεται συνεχώς απειλητικά τηλεφωνήματα από έναν αόρατο stalker. Η δεύτερη είναι “Ο Wurdulak”, όπου ένας άντρας ονόματι Gorca (Karloff) επιστρέφει στην οικογένειά του αφού ισχυρίζεται ότι σκότωσε έναν Wurdulak, ένα πλάσμα που ζούσε νεκρό και επιτίθεται σε αυτούς που κάποτε αγαπούσε. Η τρίτη ιστορία, “Η Σταγόνα του Νερού”, επικεντρώνεται στην Helen Corey (Jacqueline Pierreux), μια νοσοκόμα που κλέβει ένα δαχτυλίδι από ένα πτώμα που ετοιμάζεται για ταφή και βρίσκει τον εαυτό της να στοιχειώνεται από τον αρχικό ιδιοκτήτη του δαχτυλιδιού μετά την άφιξή του στο σπίτι. Όντας μια ταινία τρόμου χαμηλού προϋπολογισμού με πολλαπλές ιστορίες, διεθνές καστ και ξένη οικονομική στήριξη, η Black Sabbath ακολουθεί πολλές τάσεις των ιταλικών κινηματογραφικών παραγωγών της δεκαετίας του 1960. Η ταινία αποδίδεται σε διάφορους συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένων των Άντον Τσέχοφ και Αλεξέι Τολστόι, αλλά βασίζεται κυρίως σε αρκετές μη αναγνωρισμένες πηγές και έγιναν αλλαγές στο σενάριο μετά την έναρξη των γυρισμάτων. Η American International Pictures και η Titra Sound Corporation πρότειναν αλλαγές στον Bava κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων για να κάνουν την ταινία εύγευστη για το αμερικανικό κοινό και δημιούργησαν τη δική τους αγγλική έκδοση της ταινίας, η οποία αντικατέστησε τη μουσική του Roberto Nicolosi (Ρομπέρτο Νικολόζι) με μουσική του Les Baxter, αφαίρεσε αρκετές απεικονίσεις graphic violence και έκανε τροποποιήσεις σε άλλες σκηνές (graphic violence _γραφική βία: αναφέρεται στην σαφή και λεπτομερή απεικόνιση βίας στα μέσα ενημέρωσης, η οποία προορίζεται για ενήλικο κοινό και περιλαμβάνει την οπτική αναπαράσταση πράξεων βίας με ζωντανό και ρεαλιστικό τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της αιματοχυσίας, του ακρωτηριασμού και άλλων βάναυσων πράξεων). Αυτή η έκδοση άλλαξε σημαντικά την πλοκή του “The Telephone”, δίνοντάς της ένα υπερφυσικό στοιχείο και αφαιρώντας όλες τις πλούσιες αρχικές αναφορές σε λεσβιασμό και πορνεία.

Η Black Sabbath σημείωσε εμπορική αποτυχία κατά την κυκλοφορία της στην Ιταλία ενώ η απόδοσή της στην Αμερική ήταν κατώτερη των προσδοκιών. Μια πνευματική συνέχεια της ταινίας, βασισμένη στο “The Dunwich Horror” και με προσωρινό τίτλο Scarlet Friday, επρόκειτο να επανενώσει τον Bava με τον Karloff με συμπρωταγωνιστή τον Christopher Lee, αλλά η American International Pictures αποστασιοποιήθηκε από τον Bava μετά την αποτυχία του Dr. Goldfoot and the Girl Bombs και τελικά παρήγαγε την ταινία χωρίς τη συμμετοχή Bava, Karloff και Lee (Dr. Goldfoot & the Girl Bombs Le spie vengono dal semifreddo _οι κατάσκοποι …του parfait όπου ο ατιμασμένος πράκτορας Μπιλ Ντέξτερ, συνεργάζεται με τους αδέξιους Franco και Ciccio για να εμποδίσουν τον Δρ. Goldfoot (χρυσοπόδαρος, όπως χρυσοδάκτυλος Τζέιμς Μποντ)  να χρησιμοποιήσει κορίτσια-ρομπότ με μπικίνι για να ανατινάξει υψηλόβαθμους στρατηγούς του ΝΑΤΟ). Σχέδια για ένα remake ανακοινώθηκαν το 2004 με τον Jonathan Hensleigh να αναλαμβάνει τη συγγραφή του σεναρίου. Από την αρχική κυκλοφορία της, η Black Sabbath έχει λάβει θετικές κριτικές και τοποθετήθηκε στο νούμερο 73 σε μια δημοσκόπηση του Time Out για τις καλύτερες ταινίες τρόμου.

Υπόθεση

“Το Τηλέφωνο”

Η Rosy, μια Γαλλίδα call girl, επιστρέφει στο υπόγειο διαμέρισμά της το βράδυ. Δέχεται μια σειρά από παράξενα τηλεφωνήματα. Ο καλών τελικά αυτοπροσδιορίζεται ως Frank, ο πρώην νταβατζής της που πρόσφατα δραπέτευσε από τη φυλακή. Η Rosy τρομοκρατείται γνωρίζοντας ότι η μαρτυρία της ήταν αυτή που τον έστειλε φυλακή. Η Rosy _όντας και λεσβία, τηλεφωνεί στη φίλη και πρώην ερωμένη της, Mary, για παρηγοριά. Οι γυναίκες έχουν αποξενωθεί, αλλά η Rosy είναι σίγουρη ότι μόνο η Mary μπορεί να τη βοηθήσει _η οποία συμφωνεί να έρθει εκείνο το βράδυ. Δευτερόλεπτα αργότερα, ο Φρανκ τηλεφωνεί ξανά, απειλώντας πως ό,τι και να κάνει η Ρόζι, θα πάρει εκδίκηση. Η Ρόζι δεν συνειδητοποιεί ότι η είναι Μαίρη που υποδύεται τον Φρανκ στο τηλέφωνο. Η Μαίρη φτάνει στο διαμέρισμα της Ρόζι και προσπαθεί να την ηρεμήσει και δίνει στη Ρόζι ένα μεγάλο μαχαίρι για προστασία πριν κοιμηθεί. Καθώς η Ρόζι κοιμάται, η Μαίρη γράφει μια εξομολόγηση εξηγώντας ότι έκανε τα τηλεφωνήματα για να αναγκάσει μια επανένωση _δεδομένου πως την ποθεί ερωτικά, γνωρίζοντας ότι η Ρόζι θα την καλούσε για βοήθεια. Ενώ γράφει, ο Φρανκ μπαίνει ήσυχα στο διαμέρισμα και στραγγαλίζει τη Μαίρη, πιστεύοντας ότι είναι η Ρόζι. Ο ήχος της πάλης τους ξυπνάει τη Ρόζι, και ο Φρανκ συνειδητοποιεί ότι δολοφόνησε τη λάθος γυναίκα. Ο Φρανκ πλησιάζει το κρεβάτι της Ρόζι, αλλά εκείνη αρπάζει το μαχαίρι της και τον μαχαιρώνει, το πετάει μετά μακριά και ξεσπάει σε υστερία.

“Το Wurdulak”

Στη Σερβία του 19^ου αιώνα, ο Βλαντιμίρ Ντ’Ουρφέ είναι ένας νεαρός ευγενής που βρίσκει ένα αποκεφαλισμένο πτώμα με ένα στιλέτο καρφωμένο στην καρδιά του. Παίρνει τη λεπίδα και καταφεύγει σε ένα μικρό αγρόκτημα. Ο D’Urfe πλησιάζει τον Τζόρτζιο, ο οποίος του εξηγεί ότι το μαχαίρι ανήκει στον πατέρα του, ο οποίος δεν έχει εμφανιστεί εδώ και πέντε μέρες. Ο Τζόρτζιο προσφέρει ένα δωμάτιο στον Ντ’Ουρφέ και τον συστήνει στην υπόλοιπη οικογένεια: τη σύζυγό του Μαρία, τον μικρό τους γιο Ιβάν, τον μικρότερο αδελφό του Πιέτρο, και την αδελφή του Σντένκα. Όλοι περιμένουν την επιστροφή του Τζόρτζιο, του Πιέτρο και του πατέρα της Σντένκα, Γκόρτσα, ο οποίος έχει πάει να κυνηγήσει έναν Τούρκο ληστή που στην πραγματικότητα είναι ένας βουρνταλάκ, ένα ζωντανό πτώμα που τρέφεται με ανθρώπινο αίμα, ειδικά αγαπημένων προσώπων. Τα μεσάνυχτα, ο Γκόρτσα επιστρέφει στο εξοχικό με ξινή συμπεριφορά και απεριποίητη εμφάνιση. Αφού η οικογένεια πάει για ύπνο, ο Ιβάν και ο Πιέτρο δέχονται επίθεση από τον Γκόρτσα, ο οποίος φεύγει από το εξοχικό με τον Ιβάν, ενώ ο Τζόρτζιο κυνηγά τον Γκόρτσα, αλλά επιστρέφει μόνο με το πτώμα του Ιβάν. Ο Τζόρτζιο σχεδιάζει να μαχαιρώσει τον Ιβάν στην καρδιά, όπως έκανε και με τον Πιέτρο για να τον εμποδίσει να αναστηθεί ως Βουρνταλάκ, αλλά τον εμποδίζει η υστερική σύζυγός του. Οι δυο τους συμφωνούν να θάψουν τον γιο τους.

Το ίδιο βράδυ το παιδί τους εμφανίζεται έξω και παρακαλεί να το καλέσουν μέσα. Ο Τζόρτζιο μαχαιρώνεται από τη σύζυγό του ενώ προσπαθεί να αφήσει τον γιο της να μπει. Μόλις ανοίγει την πόρτα, την υποδέχεται η Γκόρκα, η οποία τη δαγκώνει. Ο Βλαντιμίρ και η Σντένκα φεύγουν από το σπίτι τους και κρύβονται στα ερείπια ενός εγκαταλελειμμένου μοναστηριού. Καθώς ο Βλαντιμίρ κοιμάται, η Σντένκα βγαίνει έξω και βρίσκει τον Γκόρκα και την οικογένειά του να την περιβάλλουν. Ο Βλαντιμίρ ξυπνάει και ψάχνει τη Σντένκα, βρίσκοντάς την ξαπλωμένη στο κρεβάτι της στο σπίτι. Τον παρακαλεί να φύγει, αλλά ο Βλαντιμίρ αρνείται, λέγοντας ότι προτιμά να πεθάνει παρά να τη χάσει. Καθώς ο Βλαντιμίρ την αγκαλιάζει, του δαγκώνει τον λαιμό ενώ η υπόλοιπη οικογένειά της παρακολουθεί από το παράθυρο.

“Η Σταγόνα Νερού”

Στο Λονδίνο του 1910, η νοσοκόμα Έλεν Τσέστερ καλείται από την υπηρέτρια ενός ηλικιωμένου μέντιουμ για να προετοιμάσει το πτώμα του τελευταίου για ταφή. Καθώς ντύνει το σώμα, παρατηρεί ένα ακριβό ζαφειρένιο δαχτυλίδι στο δάχτυλό του. Η Chester το κλέβει, αναποδογυρίζοντας κατά λάθος ένα ποτήρι νερό που στάζει στο πάτωμα. Στη συνέχεια ενοχλείται από μια μύγα. Παίρνει το δαχτυλίδι σπίτι στο διαμέρισμά της και γίνεται μάρτυρας παράξενων γεγονότων. Η μύγα επιστρέφει και συνεχίζει να την ενοχλεί και τα φώτα στο διαμέρισμά της σβήνουν καθώς ο ήχος του νερού που στάζει ακούγεται από διάφορα σημεία. Η Τσέστερ βλέπει το πτώμα της γυναίκας να κείτεται στο κρεβάτι της. Σηκώνεται και αιωρείται προς το μέρος της. Η Τσέστερ παρακαλεί για συγχώρεση, αλλά το πτώμα φαίνεται να την στραγγαλίζει – στην πραγματικότητα στραγγαλίζεται η ίδια. Το επόμενο πρωί, ο θυρωρός ανακαλύπτει το σώμα της και καλεί την αστυνομία. Ο παθολόγος φτάνει για να εξετάσει το πτώμα και βρίσκει μόνο μια μικρή μελανιά στο αριστερό της δάχτυλο, εκεί που ήταν το δαχτυλίδι. Καθώς ο γιατρός ανακοινώνει αυτή την παρατήρηση, ο θυρωρός φαίνεται αναστατωμένος και ακούει το νερό που στάζει.

Ηθοποιοί

Το Τηλέφωνο

·        Μισέλ Μερσιέ ως Ρόζι

·        Λίντια Αλφόνσι ως Μαίρη

·        Μίλο Κεσάδα ως Φρανκ

Ο Wurdulak

·        Μπόρις Καρλόφ ως Γκόρκα

·        Μαρκ Ντέιμον ως Κόμης Βλαντιμίρ Ντ’Ουρφ

·        Σούζι Άντερσεν ως Σντένκα

·        Μάσιμο Ρίγκι ως Πιέτρο

·        Ρίκα Ντιαλίνα ως Μαρία

·        Γλαύκο Ονοράτο ως Τζόρτζιο

Το νερό

·        Ζακλίν Πιερέξ ως Έλεν Τσέστερ

·        Μίλι Μόντι ως η Υπηρέτρια

·        Χάριετ Μεντίν ως η Θυρωρός

·        Γκουστάβο Ντε Νάρντο ως ο Αστυνομικός Επιθεωρητής

·        Αλεσάντρο Τεντέσκι ως ο Ιατροδικαστής

Μέχρι τη δεκαετία του 1960, οι ιταλικές ταινίες τρόμου όπως το Black Sabbath ήταν πιο βίαιες, σεξουαλικοποιημένες και μελαγχολικές από τις ταινίες τρόμου που δημιουργήθηκαν στην Αμερική. Η American International Pictures επικεντρώθηκε σε ένα κοινό που απευθυνόταν στους νέους, ενώ οι ταινίες τρόμου στην Ευρώπη προορίζονταν για ενήλικες. Αυτό οδήγησε στην αφαίρεση στοιχείων πλοκής πορνείας και λεσβιοκρατίας από το αμερικανικό μοντάζ και στην τροποποίηση ταινιών του Bava στην αγγλόφωνη εκδοχή τους. Η American International Pictures έκανε αλλαγές και στις τρεις ιστορίες και στα εισαγωγικά τμήματα στην αγγλόφωνη εκδοχή της ταινίας. Η εταιρεία αναδιάταξε τη σειρά των ιστοριών ώστε να ξεκινούν με “Η Σταγόνα του Νερού”, ακολουθούμενη από “Το Τηλέφωνο” και στη συνέχεια “Το Wurdalak”. Στη συνέχεια έγιναν αλλαγές στην πλοκή, με την πιο εκτενώς επεξεργασμένη να είναι “Το Τηλέφωνο”, όπου αφαιρέθηκαν ακόμη και υπονοούμενα για λεσβιακή σχέση μεταξύ της Ρόζι και της Μαίρης και αναφορές στην πορνεία. Ο χαρακτήρας του Φρανκ δεν είναι πλέον νταβατζής, αλλά ένα φάντασμα που αφήνει πίσω του ένα σημείωμα που γράφεται από μόνο του μόλις ανοιχτεί ο φάκελος στον οποίο περιέχεται. Εισάγεται ένας νέος χαρακτήρας με το όνομα “Ο Συνταγματάρχης”, ο οποίος είναι ο γείτονας της Ρόζι στην ταινία. Το “Το Wurdalak” περιλαμβάνει εναλλακτικές κοπές ορισμένων σκηνών και έχει περικοπή βίας από την ιταλική έκδοση, ενώ η «Σταγόνα του Νερού» έχει τις λιγότερες αλλαγές από την ιταλική εκδοχή. Η American International Pictures ξαναγύρισε τα γυρίσματα με τον Μπόρις Καρλόφ στο Λος Άντζελες__άγνωστο ποιος σκηνοθέτησε αυτές τις σκηνές.

Η μάχη του Λιτόχωρου: Βροντάει ο Όλυμπος και πάλι

“Το όπλο που δώσαμε στη Βάρκιζα για την ησυχία του τόπου, το ξαναπήραμε από του Χίτη και του χωροφύλακα το χέρι. Θυμάσε, συναγωνιστή, με πόση λαχτάρα είδες το γνώριμό σου τουφέκι που πάνω του είχες σκαλίσει στην πρώτη Κατοχή το όνομά σου και τα τέσσερα γράμματα του ΕΛΑΣ;” (Απόσπασμα από σχόλιο του ρ/σ του ΔΣΕ “Ελεύθερη Ελλάδα” στις 24/10/1948, με τίτλο “Λιτόχωρο”).

“Όλο το κόκκινο στις μέρες μας είναι αίμα”

Από τις αρχές του 1946 κάνουν την εμφάνισή τους στην Πίνδο, στον Όλυμπο, στον Κίσσαβο και αλλού ένοπλες αντάρτικες ομάδες που αποτελούνται από παλιούς ΕΛΑΣίτες που βγήκαν στα βουνά για να γλιτώσουν από τη μοναρχοφασιστική φρενίτιδα βίας και τρομοκρατίας που ξέσπασε μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας (12 Φλεβάρη 1945) και τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Η ταξική πάλη οξύνθηκε μέσα στο 1945 από την προσπάθεια της αστικής τάξης να θωρακίσει την εξουσία της, που την άρπαξε στηριζόμενη στα βρετανικά στρατεύματα που έκαναν επέμβαση στην Ελλάδα αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς.

Εξαπολύει ολομέτωπη επίθεση στο εργατικό και λαϊκό κίνημα χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα. Αναδιοργανώνονται και σταδιακά ισχυροποιούνται οι κατασταλτικοί μηχανισμοί και η δικαιοσύνη. Διατηρείται άθικτη η μεταξική νομοθεσία. Επανέρχεται νόμος του 1871 περί καταδιώξεως ληστών με τον οποίο επικηρύσσονται άτομα επικίνδυνα για τη «δημόσια τάξη» και νόμος του 1926 με τον οποίο επιτρέπονται οι εκτοπίσεις. Οι αγωνιστές αντιμετώπιζαν βιομηχανία διώξεων. Χιλιάδες καταζητούνται, δικάζονται με κατασκευασμένες κατηγορίες, ρίχνονται στις φυλακές.

Με την τεχνογνωσία και την αμέριστη οικονομική βοήθεια της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής δημιουργείται στρατός ολοκληρωτικά προσανατολισμένος στη συντριβή του λαϊκού κινήματος. Στην ηγεσία του διορίζονται σκληροί αντικομμουνιστές. Υπό τον άμεσο έλεγχο του στρατού μπαίνουν οι Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου, ένοπλα παρακρατικά σώματα που δρουν στην επαρχία και είναι επιφορτισμένα με την επιβολή τρόμου στους κατοίκους. Με όρους πολεμικής επιχείρησης ελληνικές και βρετανικές στρατιωτικές δυνάμεις καταλαμβάνουν την ύπαιθρο και ξεριζώνουν τους θεσμούς της λαϊκής εξουσίας που είχαν δημιουργήσει το ΕΑΜ και το ΚΚΕ αποκαθιστώντας τις “επίσημες αρχές”.

Τα βασανιστήρια σε αγωνιστές, η αυθαιρεσία εναντίον τους, οι αποτρόπαιες δολοφονίες, οι λεηλασίες, οι βιασμοί είναι στην ημερήσια διάταξη της δράσης δεκάδων παρακρατικών συμμοριών που δημιουργούνται και ενισχύονται από τις κρατικές αρχές και τη Βρετανική Στρατιωτική Αποστολή. Γερμανοντυμένοι, ταγματασφαλίτες, τετραυγουστιανά κατακάθια και κοινωνικά αποβράσματα κάνουν μερικά από τα πιο βάρβαρα εγκλήματα από όσα είδε η Ελλάδα στη μέχρι τότε ιστορία της. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΑΜ, ο απολογισμός του μοναρχοφασιστικού αιματηρού χάους, δεκατρείς μήνες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, ήταν 1.289 δολοφονίες, 6.671 τραυματισμοί, 31.632 βασανισμοί, 18.767 λεηλασίες και φυλακίσεις, 84.931 συλλήψεις, 509 απόπειρες φόνου, 265 βιασμοί γυναικών. Το ΚΚΕ τηρεί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη Συμφωνία της Βάρκιζας και ρίχνει το βάρος της δουλειάς του στην ανασυγκρότηση και ανάπτυξη του λαϊκού - εργατικού κινήματος που έχει να αντιμετωπίσει την ανοικτή τρομοκρατία και τις πολύμορφες επεμβάσεις του αστικού κράτους στα εργατικά σωματεία και τα συνδικάτα. Αντιμετωπίζει τη δολοφονική φρενίτιδα του αστικού καθεστώτος με διαβήματα και διαμαρτυρίες. Παλεύει για την καλυτέρευση των συνθηκών ζωής του λαού που είναι αντιμέτωπος με τη φτώχεια, την ανεργία, τον πληθωρισμό, την τρομοκρατία. Στην κατεστραμμένη Ελλάδα για εκατομμύρια ανθρώπους μόνος πόρος ζωής είναι οι κούτες της «ΟΥΝΡΑ» και τα συσσίτια της αμερικανικής βοήθειας, που αποτελούν εργαλείο εκβιασμού και εξαγοράς. Οι ΕΑΜίτες, οι κομμουνιστές αποκλείονται χωρίς δεύτερη κουβέντα.

Το δίλημμα για το λαϊκό κίνημα είναι
αν θα διαλέξει ανάμεσα στις αλυσίδες ή τα όπλα.

Την ίδια περίοδο, το 1945, αγωνιστές βγαίνουν ξανά στα βουνά για να σώσουν τη ζωή τους και τη ζωή των οικογενειών τους από τους μοναρχοφασίστες κανιβάλους.

             “Η υπομονή μας έχει όρια”

“Η υπομονή μας έχει όρια”, προειδοποιεί ο Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, μιλώντας σε συγκέντρωση του Κόμματος στη Θεσσαλονίκη στις 22 Αυγούστου 1945. Είπε ακόμη ότι “εκατοντάδες χιλιάδες μπρατσωμένα και ροζιασμένα χέρια τίμιων Ελλήνων δουλευτάδων ζητούν να απαντήσουν ανοικτά στις δολοφονίες και τις ατιμίες και συγκρατούνται μόνο από τη λαϊκοδημοκρατική πειθαρχία”. Προειδοποιεί ακόμα ότι αν δεν αποκατασταθεί το κλίμα ομαλότητας, θα ξανααντηχήσει στα βουνά το τροπαιοφόρο “Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα”. Από την 1^η μέχρι την 6^η Οκτώβρη 1945 γίνεται στην Αθήνα το 7^ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Στο Συνέδριο υπογραμμίζεται η ανάγκη της Μαζικής Λαϊκής Αυτοάμυνας προκειμένου ο λαός να αμυνθεί με τα ίδια μέσα που χρησιμοποιούσαν οι δολοφόνοι του. “Αν η τρομοκρατία δεν σταματήσει, αν δεν μπει χαλινάρι στο δολοφονικό αφηνίασμα του μαύρου μετώπου και την κατάφωρη υποστήριξη που του δίνει ο κρατικός μηχανισμός, οι ένοπλες στρατιωτικές δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, ο λαός θα απαντήσει με τα ίδια μέσα” αναφέρεται στην Πολιτική Απόφαση του Συνεδρίου.

Από τις αρχές του 1946 εμφανίζονται στα βουνά της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας και στην Πελοπόννησο κάνουν την εμφάνισή τους ένοπλες αντάρτικες ομάδες που αποτελούνται από καταδιωκόμενους αγωνιστές. Οι ομάδες αυτές παίρνουν το όνομα Ομάδες Καταδιωκόμενων Δημοκρατικών Αγωνιστών ή ομάδες Δημοκρατικών Ενόπλων Καταδιωκόμενων Αγωνιστών. Είναι ολιγομελείς με ελαφρά όπλα και εξαπολύουν επιθέσεις σε Σταθμούς Χωροφυλακής αποκομίζοντας οπλισμό. Αυτά τα σκόρπια ανταρτικά τμήματα είναι το πρώτο φτερούγισμα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

        “Σε κάθε γωνιά στήνουν καρτέρι οι Χίτες”

Στην Πιερία η Χωροφυλακή και οι παρακρατικοί έχουν δείξει ιδιαίτερη σκληρότητα στους αγωνιστές οι οποίοι για να γλιτώσουν είτε φεύγουν σε αστικά κέντρα είτε βγαίνουν στον Όλυμπο. Αυτό που συνέβαινε στο Λιτόχωρο Πιερίας περιγράφεται με απλό και συγκλονιστικό τρόπο σε αφιέρωμα του ρ|σ “Ελεύθερη Ελλάδα” που έγινε στις 18 Μάρτη 1949 με αφορμή την τρίτη επέτειο της μάχης. Στο Λιτόχωρο απαγορεύεται η κυκλοφορία μετά το σούρουπο. Σε κάθε γωνιά στήνουν καρτέρι οι Χίτες. Κάθε λίγο γίνονται μπλόκα, έρευνες και συλλήψεις. Τον Γιάννη τον Κάλιο τον σακάτεψαν. Έμεινε 3 μήνες στο κρεββάτι και τώρα γυρνά με τα δεκανίκια. Τον Γιάννη Τσιτσιρίκο τον κρέμασαν από τα πόδια, τον βασάνισαν και τον πυροβόλησαν από κοντά και το μπαρούτι έκαιγε τις σάρκες του. Τον Γιώργη Παπαθανάση τον σκότωσαν με το βούρδουλα και τη φάλαγγα και έπειτα είπαν ότι αυτοκτόνησε. Και ποιον να ιστορήσει κανείς: Τον Βασίλη Σίφλα, τον Νίκο Ματαπά, τον Φούντο, τον Τηλέγραφο Διονύση. Το γιο του σκοτωμένου Θανάση, το γιο του Τζαβέλα;.

“Ξεσκουριάστηκαν τα λίγα τουφέκια
και πυρομαχικά που ο καθένας μπόρεσε να βρει”

Σύμφωνα με μαρτυρία του Θανάση Ανάγνου, ο οποίος ήταν γραμματέας της ΕΠΟΝ Πόλης της Κατερίνης και μέλος του ΚΚΕ, η οποία δημοσιεύτηκε στον «Ριζοσπάστη» στις 11 Δεκέμβρη 1996, στα μέσα Μάρτη του 1946 έγινε κομματικό αχτίφ της Περιφερειακής Οργάνωσης του ΚΚΕ Κατερίνης, στο οποίο πήρε μέρος και ο ίδιος. Στο αχτίφ αναλύονται οι αποφάσεις της 2ης Ολομέλειας του ΚΚΕ, που συνήλθε στην Αθήνα από τις 12 μέχρι τις 15 Φλεβάρη 1946, από τον Ευριπίδη Καπετάνιο (Πάνο), μέλος του Γραφείου Περιοχής Μακεδονίας και εγκρίνονται. Όπως αναφέρει ο Μ. Ανάγνου, το αχτίφ “ενέκρινε τις αποφάσεις της 2^ης  Ολομέλειας και υπογράμμισε ότι "πρέπει να αντιδράσουμε αποφασιστικά. Στην ένοπλη τρομοκρατία θα αντιτάξουμε την ένοπλη αυτοάμυνά μας. Υποχωρήσεις και περαιτέρω ανοχές οδηγούν στην εξόντωση του Λαϊκού Αντιστασιακού Κινήματος"”. Υποστηρίζει ακόμη ότι “την επόμενη του αχτίφ μέρα, ο Πάνος, συνοδευόμενος από τον Θανάση Ερμείδη, μέλος του Γραφείου της Περιφερειακής Επιτροπής του ΚΚΕ, μεταβαίνουν στο Λιτόχωρο. Έξω από το Λιτόχωρο γίνεται σύσκεψη των καταδιωκομένων αγωνιστών της πόλης. Μεταξύ αυτών ήταν οι: Ανδρεάδης Γ. (Κουκουτάτσιος Γ.), Φωτεινός, Τζαβέλας, Τσουκανάρας Κ., Καστάνης Γ., Κουφοδήμος, Κουφός Λ. και άλλοι. Στη σύσκεψη, μετά την ενημέρωση των σ. από τον Πάνο, καθορίστηκε ένοπλη επίθεση στο Λιτόχωρο, στις 30-31 Μάρτη, ενάντια στις εγκληματικές ένοπλες συμμορίες και το άντρο των βασανιστηρίων, το Σταθμό της Χωροφυλακής”.

Το κλίμα ανάτασης που επικράτησε ανάμεσα στους καταδιωκόμενους του Ολύμπου λίγο πριν την επίθεση διαπνέει το αφιέρωμα του ραδιοφωνικού σταθμού “Ελεύθερη Ελλάδα” στις 20 Οκτώβρη 1947 με αφορμή την επέτειο από τον ένα χρόνο της ίδρυσης του Δημοκρατικού Στρατού. Οι προετοιμασίες για το χτύπημα κράτησαν μερικές μέρες. Ξεσκουριάστηκαν τα λίγα τουφέκια και πυρομαχικά που ο καθένας μπόρεσε να βρει. Αν και δεν ανακοινώθηκε τίποτα ακόμα στους άντρες της ομάδας, η διαταγή της καθαριότητας του οπλισμού έδειχνε όμως πως κάτι σοβαρό πρόκειται να γίνει και ο ενθουσιασμός φαινόταν στα κουρασμένα πρόσωπά τους. Την παραμονή της επιχείρησης φτάνουν άλλοι 16 καταδιωκόμενοι και ο αριθμός της ομάδας από 17 γίνεται 33. Την επομένη, 30 του Μάρτη, όλα είναι έτοιμα για την επιχείρηση. Σε συγκέντρωση μιλά ο παππούς Τζαβέλας. Δεν ξέρει πολλά γράμματα ο αξέχαστος ήρωας, μα τα λόγια του μιλούν στην καρδιά. “Παιδιά φτάνει πια να 'μαστε κρυμμένοι στις σπηλιές, σαν αφορεσμένοι... πρέπει να ξεμπουκάρουμε και να τιμωρήσουμε τους δολοφόνους του λαού μας... Πολεμήσαμε για τη λευτεριά χρόνια ολάκερα και τώρα είμαστε πάλι σκλάβοι. Θα πολεμήσουμε για να ξαναλευτερωθούμε".

Τα λόγια αυτού του γέρου αγωνιστή ηλεκτρίζουν τα παλικάρια. Δάκρυα συγκίνησης και χαράς βουρκώνουν τα πονεμένα μάτια των λαϊκών αγωνιστών. Η λαϊκή οργή σε αντρειωμένα στήθια δεν μπορεί να κρατηθεί πια. Τα παλικάρια καταλαβαίνουν πως η ώρα της απάντησης σίμωσε. “Εκδίκηση. Λευτεριά ή θάνατος".

Ήρεμα και σοβαρά ανακοινώνεται η απόφαση ότι αυτή τη νύχτα θα χτυπηθεί το Λιτόχωρο. Το λημέρι τραντάχτηκε. Οι αντάρτες με αγκαλιάσματα και ζητωκραυγές εκδηλώνουν τη χαρά τους. Ακούγεται το τραγούδι “Βροντάει ο Όλυμπος”. Τα χέρια χαϊδεύουν τ' αγαπημένα καριοφίλια. Αρκετή ώρα τα τραγούδια του ΕΛΑΣ δονούν τον αέρα. Τα τραγούδια της λευτεριάς ξεχύνονται στις βουνοπλαγιές και τα φαράγγια, ξαπλώνονται πάνω στους σκλαβωμένους κάμπους, αγκαλιάζουν ολόκληρη την Ελλάδα. Το βράδυ στις 11 η ώρα, άστραφτε το Λιτόχωρο. Οι άνανδροι δολοφόνοι των άοπλων γυναικόπαιδων και των αγωνιστών πληρώνουν με τη ζωή τους τα εγκλήματά τους.

Διάταγμα της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης
για απονομή μεταλλείου ανδρείας στους μαχητές της Μάχης του Λιτόχωρου

“Βροντάει ο Όλυμπος και πάλι”

Την Κυριακή 31 Μάρτη 1946 στην Ελλάδα πραγματοποιούνταν εκλογές με το πιστόλι του χωροφύλακα και του παρακρατικού στον κρόταφο. Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ απέχουν για να μη νομιμοποιήσουν το «εκλογικό πραξικόπημα», όπως το χαρακτηρίζουν. Τη νύχτα της 30ής προς 31^η Μάρτη 33 ένοπλοι καταδιωκόμενοι από την περιοχή της Πιερίας μπαίνουν στο Λιτόχωρο και επιτίθενται στη Χωροφυλακή και τους παρακρατικούς και καίνε το κτίριο του Αστυνομικού Σταθμού. Το χτύπημα αυτό σύμφωνα με το στρατηγό του αστικού στρατού Θρασύβουλο Τσακαλώτο είναι η έναρξη της ένοπλης σύγκρουσης. “Κάτω από τας σφαίρας των επαναστατών στο Λιτόχωρο ήρχισεν η μάχη του έθνους”, γράφει ο στρατηγός του αστικού στρατού Θρασύβουλος Τσακαλώτος. “Αν η τρομοκρατία συνεχιστεί, τα γεγονότα του Λιτόχωρου θα επαναληφθούν σε όλη την Ελλάδα”, διαμηνύει ο Νίκος Ζαχαριάδης.

Μια εξαιρετικά ζωντανή περιγραφή της μάχης δίνει αφιέρωμα που έκανε ο ραδιοφωνικός σταθμός “Ελεύθερη Ελλάδα” στις 18 Μάρτη 1949 με αφορμή την τρίτη επέτειο της μάχης. Μαζεύτηκαν και οι 33 έξω από το Λιτόχωρο, εκεί στην Αγία Παρασκευή. Μια διμοιρία του στρατού ήρθε να ενισχύσει τη φρουρά. Στο σπίτι του Παράσχου έμεινε το απόσπασμα από 20 χωροφύλακες. Στην Αστυνομία μείναν άλλοι 20 (...) Το σύνθημα της γενικής επίθεσης θα το έδιναν οι αυτοματιστές. Πέρασαν κοντά από τις ενέδρες αθόρυβα, κύκλωσαν τους στόχους και περίμεναν το σύνθημα. Τα μεσάνυχτα ακούστηκαν οι πρώτες μπαταριές. Χτυπήθηκαν με την περίπολο που πήγε και τρύπωσε σε ένα σπίτι. Ο Σταθμός της Χωροφυλακής, αφού σκοτώθηκε ο σκοπός με την πρώτη χειροβομβίδα, καταλαμβάνεται εξ εφόδου. Τέσσερις χωροφύλακες αιχμαλωτίζονται. Αρκετοί σκοτώνονται και τραυματίζονται, οι άλλοι φεύγουν από την πίσω πόρτα, τα όπλα των πρωτοπόρων της λευτεριάς παθαίνουν αφλογιστία. Σκουριασμένες και παλιές είναι οι σφαίρες τους. Στο σπίτι το Παράσχου η μάχη λυσσομανά. Απότομα σταματούν τα πυρά και ο Ανδρεάδης φωνάζει: “Διακόπτουμε για 5 λεφτά τα πυρά για να σας πούμε να παραδοθείτε. Είστε και σεις παιδιά του λαού. Αλλιώς θα βάλουμε φωτιά στο σπίτι και τη φωτιά δεν μπορούμε να τη σταματήσουμε". ΟΙ χωροφύλακες απαντούσαν από μέσα με πυρά, βρισιές και κοροϊδία. Μα ο Ανδρεάδης κάθε τόσο επέμενε να τους ειδοποιεί. Και αυτοί απαντούσαν πάντα όπως πρώτα. Ρίξαν στο τέλος 3 φιάλες πετρέλαιο μα το σπίτι δεν παίρνει φωτιά. Τότε ο Ανδρεάδης κάτω από τη βροχή πυρών μαζεύει ξερά κλαδιά και χόρτα από τους φράχτες στην πόρτα και δίνει φωτιά στο σπίτι ενώ σκάζουν οι χειροβομβίδες γύρω του. Η φωτιά σε λίγο έπιασε για τα καλά. Η σκάλα του δευτέρου πατώματος άναψε και αυτή. Και σαν άρχισε η φωτιά να προχωρά στο επάνω πάτωμα και ο καπνός να τους πνίγει βάλαν τις φωνές: “Είμαστε και μεις παιδιά του λαού. Σώστε μας”. Ήταν όμως αργά πια. Όσοι πηδούσαν από τα παράθυρα μέσα στις φωτιές σκοτώνονταν και καίονταν. Τα πυρά είχαν σχεδόν σταματήσει. Μόνο ένας εγκληματίας πυροβολούσε ως τη στιγμή που οι φλόγες τον κύκλωσαν και κάηκε. Από το απόσπασμα αυτό ένας γλίτωσε για να πάει τα μαντάτα της καταστροφής στην Κατερίνη. Έτσι άρχισε η νέα ένοπλη εξέγερση του ελληνικού λαού».

Απονομή παρασήμου σε μαχητή του ΔΣΕ στο Γράμμο το 1949

Σημειώνεται σαν επίλογος ότι στις 24 Μάρτη 1949 θεσπίστηκε με διάταγμα της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης το παράσημο “Λιτόχωρο” το οποίο απονεμήθηκε στους μαχητές που συμμετείχαν στην επίθεση είτε ζούσαν είτε είχαν πέσει στα πεδία των μαχών που διεξήγαγε ο ΔΣΕ. Το παράσημο απονεμήθηκε στον Γάλλο κομμουνιστή ποιητή Πωλ Ελυάρ όταν αυτός επισκέφθηκε το Γράμμο και το Βίτσι στις αρχές του Ιούνη του 1949.

Με πληροφορίες από 902
Ριζοσπάστη + εδώ
και Δοκίμιο Ιστορίας ΚΚΕ