Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Δήμητρα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Δήμητρα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

26 Οκτωβρίου 2024

26η Οκτώβρη: Χρόνια πολλά στις \ στους εορτάζοντας

Χρόνια Πολλά σε όσες και όσους γιορτάζουν σήμερα! 26η Oκτώβρη “Δημητρίου του Μυροβλύτου”: Δημήτριος, Δημήτρης, Δημητρός, Μίμης, Τζίμης, Μήτσος, Τζιμάκος, Μητσάκος, Μήτρος, Ντέμης, Ντίμης, Δήμητρα, Μιμή, Μιμίκα, Δημητρία, Ντίμι, Ντέμη Γλύκων, Γλυκός, Δημητράκης, Δημητρούλα, Δημητρία, Ντίμι, Δήμος…
Τα Δημήτριος και Δήμητρα, έχουν ελληνική προέλευση: έτσι σε όλες τις γλώσσες θα τα βρείτε αυτούσια
Deméter_Demeter _Dimitrios _Déméter _Димитриос _Dimitrije _Demetriusz_ Dumitru και Demetra _Déméter _Деметра …

Δήμητρα

📝  Προέρχεται μάλλον από το αρχαίο ελληνικό όνομα Δημήτηρ, θεά της γεωργίας, ίσως από τις λέξεις δα+μήτηρ που σημαίνουν "γη και μητέρα", ή δηαί+μήτηρ όπου δηαί σημαίνει "κριθάρι", ή δέμω+μήτηρ όπου δέμω σημαίνει "κτίζω". Η Δήμητρα (Δημήτηρ στα Αττικά, Δαμάτηρ στα Δωρικά), στην ελληνική μυθολογία, ήταν Ολύμπια (κύρια) θεότητα ιδεατή και ανθρωπόμορφη της καλλιέργειας δλδ της γεωργίας, αλλά και της ελεύθερης βλάστησης, του εδάφους και της γονιμότητας αυτού συνέπεια των οποίων ήταν να θεωρείται και προστάτιδα του γάμου και της μητρότητας των ανθρώπων. Σύμβολα της ήταν οι γερανοί, το στάχυ, ο νάρκισσος, η μυρτιά και ο κρόκος, ενώ οι μέλισσες θεωρούντο ιέρειες της και στις θυσίες προς τιμήν της προσέφεραν ταύρους, μοσχάρια και μέλι. Έχει πρωτο-ινδο-ευρωπαϊκή ριζά méhtēr (Μητέρα) + τη λέξη Δα που αντιστοιχεί στην Αττική λέξη Γη και dheghom. Σε επιγραφή στα μυκηναϊκά ελληνικά (γραμμική Β) που έχει βρεθεί αναφέρεται ως si-to-po-ti-ni-ja δηλαδή η κυρία του σίτου και πιθανόν είναι άλλη ονομασία ή επίθετο της Δήμητρας ή προκάτοχος της την εποχή του χαλκού.

Κυκλοφόρησε σαν σήμερα το 2003_
Ένα συναρπαστικό και τολμηρό μυθιστόρημα από τον συγγραφέα του Αλχημιστή, Paulo Coelho που εξερευνά με μεγάλη ευαισθησία την ιερή φύση του σεξ και του έρωτα και μας καλεί να αντιμετωπίσουμε τις δικές μας προκαταλήψεις και δαίμονες.
Το Once Minutes _9 λεπτά, αφηγείται την ιστορία της Δήμητρας_Μαρίας, μιας νεαρής γυναίκας από ένα χωριό της Βραζιλίας, της οποίας τα πρώτα αθώα ερωτικά πινέλα την αφήνουν ραγισμένη. Στην τρυφερή της ηλικία, πείθεται ότι δεν θα βρει ποτέ την αληθινή αγάπη. Αντίθετα, θεωρεί ότι η ερωτική πράξη είναι κάτι φρικτό που παράγει βάσανα. Μια τυχαία συνάντηση την οδηγεί στη Γενεύη, όπου ονειρεύεται να αποκτήσει φήμη και περιουσία, ωστόσο, καταλήγει να εργάζεται ως πόρνη. Εκεί, η απελπιστική γνώμη της για τον έρωτα δοκιμάζεται όταν γνωρίζει έναν όμορφο νεαρό ζωγράφο, όπου σε μια οδύσσεια προσωπικής ανακάλυψης, πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο να περπατήσει στο μονοπάτι του σκότους, σε αυτό του σεξ για χάρη του σεξ ή να ρισκάρει τα πάντα για να ανακαλύψει το δικό της “εσωτερικό φως” και τις δυνατότητες του ιερού σεξ, δηλαδή το σεξ μέσα από το πλαίσιο του έρωτα.

            ____________________________

Η γέννηση της Δήμητρας ακολούθησε την ίδια μοίρα με των αδελφών της: ήταν κόρη του Κρόνου και της Ρέας. Αδελφή της Ήρας, της Εστίας, του Δία, του Άδη και του Ποσειδώνα και ο Κρόνος ως γνωστό κατάπινε τα παιδιά τους μόλις γεννιόντουσαν από φόβο μην του πάρουν το θρόνο. Η Ρέα μην αντέχοντας άλλο να χάνει τα παιδιά της, βοήθησε τον μικρότερο, τον Δία, να εκθρονίσει τον Κρόνο με ένα τέχνασμα και να ελευθερώσει τα αδέλφια του από την κοιλιά του πατέρα τους.

Γνωστή για τους “ιδιόμορφους” έρωτες της: απόμακρη και ακατάδεκτη, ίσως γι αυτό άκρως ποθητή, πρώτοι διεκδικητές του κορμιού της υπήρξαν τα αδέλφια της, με τον Δία _που ως γνωστό ήταν άκρως εωτύλος και δεν άφηνε θηλυκό για θηλυκό στην ησυχία του, μεταμορφώθηκε σε ταύρο για να ζευγαρώσει μαζί της. Μετά “μετανιωμένος” για την πράξη του (το συνήθιζε αυτό μέχρι την επόμενη συνουσία) ευνούχισε ένα κριάρι και άφησε τα όργανά του στην αγκαλιά της Δήμητρας ως ένδειξη μεταμέλειας. Εκείνη δέχτηκε τη συγγνώμη του και μερικούς μήνες μετά γέννησε τη μονάκριβη κόρη της Περσεφόνη. Ακολούθησε ο έρωτας του Ποσειδώνα για τη θεά. Η Δήμητρα για να γλυτώσει από την πολιορκία του μεταμορφώθηκε σε φοράδα και κρύφτηκε ανάμεσα στα βασιλικά κοπάδια του Όκνιου, γιου του Απόλλωνα. Μόλις ο Ποσειδώνας το αντιλήφθηκε μεταμορφώθηκε σε άλογο και κατάφερε τελικά να ζευγαρώσει μαζί της. Καρποί αυτής της συνεύρεσης ήταν μία κόρη, η Δέσποινα, το όνομα της οποίας δεν έπρεπε ποτέ να προφέρεται, και ένα άλογο με φτερά και μαύρη χαίτη, ο Αρίων. Η οργή της Δήμητρας για τον βιασμό της από τον Ποσειδώνα, της έδωσε το προσωνύμιο Ερινύα (στην ελληνική μυθολογία Ερινύες _ γνωστές και ως Ευμενίδες ήταν μυθικές χθόνιες θεότητες που κυνηγούσαν όσους είχαν διαπράξει εγκλήματα κατά της φυσικής και ηθικής τάξης των τότε πραγμάτων). Ο Δίας πάντως για να κατευνάσει τη Δήμητρα έστειλε τις Νύμφες να τη λούσουν στον ποταμό Λάδωνα, παίρνοντας έτσι το όνομα Λουσία. Μάλιστα κρυφοκοίταζε για να επαναλάβει την αμαρτία του (από τότε οι δύσκολες γυναίκες ήταν οι πλέον ποθητές…), αλλά η Δήμητρα είχε αγριέψει και δεν… εξάλλου ήδη είχε τον θνητό, ο Ιασίωνας, τον οποίο η θεά ερωτεύτηκε παράφορα. Για την ιστορία υπάρχουν δύο εκδοχές για τη γνωριμία τους: η πρώτη τους θέλει να γνωρίζονται στους γάμους του Κάδμου και της Αρμονίας, ενώ η δεύτερη και επικρατέστερη, στην Κρήτη, στο βουνό Ίδη όπου ο Ιασίωνας κυνηγούσε. Και οι δύο εκδοχές πάντως καταλήγουν στην ερωτική συνεύρεση της θεάς και του θνητού αρχικά σε έναν αγρό που είχε οργωθεί τρεις φορές και στη συνέχεια πολλάκις, με προτίμηση πάντα τους αγρούς και το βουκολικό περιβάλλον. Λίγο καιρό μετά η θεά γέννησε τον Πλούτο που χάριζε στους ανθρώπους πλούτη και αφθονία.

Μια Δήμητρα 💕 _δεν την γνωρίζετε

Δήμητρα και Περσεφόνη

Βιασμένη από το Δία η θεά απόκτησε όπως είπαμε την Περσεφόνη: κεντρικοί χαρακτήρες στα Ελευσίνια μυστήρια και πιθανότατα ήταν θεότητες που λατρευόντουσαν πριν από το Δωδεκάθεο, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις συγχέονται ή θεωρούνται μια θεά με δύο πρόσωπα. Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα θεό του Άδη, είχε ως αποτέλεσμα τον μαρασμό της Δήμητρας. Εγκατέλειψε τον Όλυμπο και άρχισε να περιπλανιέται μαυροφορεμένη και βουβή ανάμεσα στους ανθρώπους ψάχνοντας την Περσεφόνη. Τα νιάτα και το κάλλος της αντικατέστησαν τα γκρίζα μαλλιά και το πένθος.

Ελευσίνα Κάποτε έφτασε στην Ελευσίνα και κάθισε κοντά στο Καλλίχορον φρέαρ πάνω σε ένα βράχο που ονομάστηκε αγέλαστος. Εκεί τη βρήκαν οι τέσσερις κόρες του βασιλιά Κελεού. Η Δήμητρα δεν αποκάλυψε τη θεϊκή της ταυτότητα λέγοντας τους ότι ερχόταν από την Κρήτη και είχε ξεφύγει από πειρατές. Οι κοπέλες την πληροφόρησαν πως οι γονείς τους λόγω γήρατος δεν μπορούσαν να αναλάβουν την ανατροφή του νεογέννητου γιου τους Δημοφώντα και η Δήμητρα δέχτηκε να αναλάβει εκείνη την ανατροφή του βρέφους και υποσχέθηκε ότι το παιδί θα μεγαλώσει χωρίς να αρρωστήσει ποτέ. Φτάνοντας στο παλάτι η θεά παρουσιάστηκε στη σύζυγο του Κελεού, Μετάνειρα. Η αίθουσα φωτίστηκε από ένα δυνατό φως, γεγονός που γέμισε τη Μετάνειρα με δέος για την άγνωστη γρια και της παραχώρησε το θρόνο της. Η Δήμητρα αρνήθηκε και κάθισε βουβή και αγέλαστη δίπλα στο θρόνο αρνούμενη να φάει οτιδήποτε. Μόνο τα αστεία και τα τραγούδια μιας υπηρέτριας, της Ιάμβης, κατάφεραν να την κάνουν να γελάσει. Έτσι σύμφωνα με το μύθο δημιουργήθηκε το ιαμβικό μέτρο.

Ερινύες, από έναν αρχαίο κρατήρα

Η Δήμητρα ανέλαβε το μεγάλωμα του Δημοφώντα και αποφάσισε να κάνει το παιδί αθάνατο. Του άλειφε το κορμί με αμβροσία και το βράδυ τον έβαζε μέσα σε φωτιά για να καούν τα θνητά του μέλη. Όταν η Μετάνειρα είδε τυχαία τις περίεργες μεθόδους της Δήμητρας άρπαξε το γιο της από τα χέρια της και άρχισε να απειλεί τη θεά. Η Δήμητρα εξοργίστηκε και φανέρωσε την πραγματική της ταυτότητα. Διέταξε τον Κελεό να χτίσει ναό με βωμό πάνω στο Καλλίχορον και απομονώθηκε εκεί, θρηνώντας για την κόρη της. Δίδαξε στους γιους του Κελεού, Τριπτόλεμο, Διοκλή και Εύμολπο να τελούν τα Ελευσίνια Μυστήρια. Η θλίψη και η οργή για την αρπαγή της Περσεφόνης την οδήγησε στην απόφαση να μην αφήσει κανένα σπόρο να φυτρώσει πάνω στη γη. Η ανθρωπότητα άρχισε να μαστίζεται από λιμό και ο Δίας αποφάσισε πως ήταν καιρός να επέμβει. Έστειλε αρχικά την Ίριδα και μετά διαδοχικά πολλούς θεούς με δώρα για να την πείσει να αφήσει τη γη να καρπίσει και η ίδια να επιστρέψει στον Όλυμπο. Η Δήμητρα όμως απαιτούσε την επιστροφή της Περσεφόνης. Έτσι ο Δίας έστειλε στον Άδη τον Ερμή διατάζοντας τον Πλούτωνα να αφήσει ελεύθερη την Κόρη. Ο Πλούτωνας υπάκουσε, αφού όμως πρώτα έδωσε στην Περσεφόνη να φάει έξι σπυριά ροδιού για να τη δέσει για πάντα με τον Κάτω Κόσμο. Η Περσεφόνη γύρισε στη Δήμητρα και η θεά άφησε τη γη να βλαστήσει. Από τότε η Περσεφόνη περνούσε στον Άδη έξι μήνες και τους υπόλοιπους με τη μητέρα της στον Όλυμπο.

Μικρά και Μεγάλα Ελευσίνια
Τα Μικρά Ελευσίνια ή Ελευσίνια της Άγρας, (από την περιοχή της Αθήνας Άγρα, όπου ετελούντο), γινόντουσαν το μήνα Ανθεστηριώνα, δηλαδή μέσα Φεβρουαρίου έως μέσα Μαρτίου, όταν η Περσεφόνη ανέβαινε στη μητέρα της από τον Άδη. Ήταν στην ουσία προετοιμασία και εξαγνισμός για τα Μεγάλα Ελευσίνια. Σύμφωνα με τον μύθο, ιδρύθηκαν από τη Δήμητρα για τον εξαγνισμό του Ηρακλή από τους φόνους των Κενταύρων, όταν ο ήρωας εξέφρασε την επιθυμία να συμμετάσχει στα Μεγάλα Ελευσίνια.
Τα Μεγάλα Ελευσίνια γινόντουσαν το μήνα Βοηδρομιώνα, δηλαδή μέσα Αυγούστου έως μέσα Σεπτεμβρίου, όταν η Περσεφόνη επέστρεφε στον Πλούτωνα.

                              Θεσμοφόρια
Η μεγαλύτερη γιορτή που γινόταν προς τιμήν της Δήμητρας ήταν τα Θεσμοφόρια, τον μήνα Πυανεψιώνα, δηλαδή μέσα Σεπτεμβρίου έως μέσα Οκτωβρίου, την εποχή της σποράς. Τελούντο σε όλη την Ελλάδα και ήταν γιορτή που συμμετείχαν μόνο παντρεμένες γυναίκες. Όσο διαρκούσαν τα Θεσμοφόρια, οι γυναίκες απείχαν από σαρκικές απολαύσεις, νήστευαν και αντάλλασσαν μεταξύ τους άσεμνα αστεία, πιθανώς προς τιμήν των αστείων της Ιάμβης που έκανε τη Δήμητρα να γελάσει. Η γιορτή ολοκληρωνόταν με τα Καλλιγένεια όπου οι γυναίκες γλεντούσαν. Από τη γιορτή των Θεσμοφορίων αποδόθηκαν στη Δήμητρα τα ονόματα Θεσμοφόρος και Καλλιγένεια

Τα παραπάνω, ως μικρή συμβολή,
ψήγμα στο μεγαλείο της μυθολογίας μας

Πόσοι Δημήτρηδες υπάρχουν; Πρόκειται για το τέταρτο δημοφιλέστερο ανδρικό όνομα στην Ελλάδα. Με ποσοστό που αγγίζει το 7,65% του ανδρικού πληθυσμού και κατ΄άλλους (ως _αρσενικό-θηλυκό βαφτιστικό) το 6ο πιο συχνό (2ο ανάμεσα στα αντρικά). Αντίστοιχα, το Δήμητρα παρουσιάζεται ως το 15ο πιο συχνό (10ο ανάμεσα στα γυναικεία) και το Δημητρία ως το 438ο (316ο ανάμεσα στα γυναικεία). Πιο πάνω βρίσκονται πάντα τα ονόματα Γιώργος, Γιάννης και Κώστας. Στο Lexicon of Greek Personal Names (LGPN, τμ. IV), σύμφωνα με το Θετίμα, το Δημήτριος καταγράφεται 3.325 φορές, κυρίως στο χώρο της Μακεδονίας, με πρωιμότερη βέβαιη μαρτυρία στην Αθήνα το 510 πΧ. και τελευταία στην Κρήτη τον 7ο αι. μ.Χ. Το όνομα αρχαιοελληνικό, “αφιερωμένος στη Δήμητρα”, σύμφωνα με το Online Etymology Dictionary στο Wayback Machine και με τα Λεξικά Ελληνικής Γλώσσας Τριανταφυλλίδη και  Μπαμπινιώτη. Έχοντας εκατομμύρια (πιο πολλούς από τον πληθυσμό της) μετανάστες η χώρα μας έχει συνδεθεί με το “Jim” (ή Jimmy) _έτσι μετέφρασε το όνομά της η πλειονότητα των (αγράμματων) Δημήτρηδων της ελληνικής διασποράς στην Αμερική. Το όνομα Jim, ωστόσο, προέρχεται από το James, δλδ. από το “Ιάκωβος”.

Άγιος Δημήτριος _
Δημήτριος ο Μυροβλήτης

Έζησε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί έναν από τους κατά τη χριστιανική θρησκεία “μεγαλομάρτυρες” _οι μοναδικοί “τροπαιοφόροι” μαζί με τον Άγιο Γεώργιο. Ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας από τη Θεσσαλονίκη (γι’ αυτό και έγινε ο πολιούχος της). Ανελίχθηκε στον ρωμαϊκό στρατό, αλλά όταν ασπάστηκε τον χριστιανισμό και φυλακίστηκε από τον Γαλέριο Μαξιμιανό στη Θεσσαλονίκη το 303. Όταν συνέχισε να καθοδηγεί τους χριστιανούς της πόλης ακόμη και μέσα από τη φυλακή, ο Γαλέριος διέταξε να δολοφονηθεί με λογχισμό στα πλευρά.

Κοινοί διαλεκτικοί τύποι _υποκοριστικά

  • Δημήτρης, Δημητρός, Δημητράκης, Δημητρακάκης

·                 Δρημήτης· Δηρμήτσης

·                 Μήτρης

§ Μήτλης, Μητλιούλ’ς

§ Μήκλης

§ Μήτρος, Μητράκης, Μητρής, Μητρούσης

§ Μήρτος

·                 Μήτσιος

§ Μήτσος, Μητσάκης, Μητσάλης, Μητσέλης, Μητσιώρης

§ Μήτσης

·                 Μήμης, Μίμης, Μιμάκης, Μημής, Μημίκος, Μημίτας

§ Μήτος, Μητάκ’ς, Μητάκος, Μητιάκος, Μητακός, υποκοριστικό

§ Μητώνης

§     Μοτός

§     Μήτης

§ Μήκας

§ Μουντής

§ Μπήτιας

§ Μπήτσιος

§ Μπέτσος

§ Πήτρης

§ Ποτιός

·                 Τζήμος

·                 Τζήμης, Τζίμης, Τζιμάκος, Τζιμούλης

👩  Googlάροντας θα βρείτε γνωστούς\ές με αυτό το όνομα … αστούς\ές περσόνες, εμείς δεν ενδιαφερόμαστε

Άγιοι Δημήτριοι υπάρχουν πολλοί!!
Κι αυτό το ξέρατε; _αποκλείεται!!

·        Δημήτριος όσιος ο Σκευοφύλαξ,
η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 25 Ιανουαρίου

·        Δημήτριος νεομάρτυς, 27 Ιανουαρίου

·        Δημήτριος νεομάρτυς ο Χίος, Ιανουαρίου

·        Δημήτριος ο Τορναράς (νεομάρτυρας), 19 Μαρτίου

·        Δημήτριος νεομάρτυς ο Πελοποννήσιος, 13-Απρ

·        Δημήτριος ο εκ Φιλαδελφείας (νεομάρτυρας πάντα), 2-Ιουν

·        Δημήτριος, εις των Δέκα Μαρτύρων, 9-Αυγ

·        Δημήτριος μάρτυς (αυτός δεν είναι “νέο”_μ) 11η Σεπτ

·        Δημήτριος μάρτυς, 15-Νοε

·        κλπ

26 Οκτωβρίου 2023

Ο “μυροβλύτης” άγιος, που από αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού πολιτογραφήθηκε Σαλονικιός

Το όνομα Δημήτριος — προέρχεται από το επίθετο “δημήτριος” (ο σχετιζόμενος με τη θεά Δήμητρα) — και είναι από τα κοινότερα ανδρικά ονόματα (στη δεύτερη θέση, μαζί με τον “εβραίο” Ιωάννη, πίσω από τον Γιώργο). Οκτώ στους εκατό Έλληνες φέρουν αυτό το όνομα (και 2% γυναίκες είναι Δήμητρες).

💯 ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ σφε. ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα 🔴 και σε όλες\ους τους απανταχού Demetrio _Δημήτριε, Δημήτρη, Δημητρό, Μίμη, Τζίμη, Μήτσο, Τζιμάκο, Μητσάκο, Μήτρο, Ντέμη, Ντίμη, Δήμητρα, Μιμή, Μιμίκα, Δημητρία, Ντίμι, Ντέμη __

Ήταν κοινό όνομα τόσο κατά την αρχαιότητα, όσο και τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Από τον 4ο αι. μΧ. το όνομα συνδέθηκε με τον ομώνυμο χριστιανό μάρτυρα — άγιο που κατέκτησε υψηλή θέση στην κοινή συνείδηση. Τιμήθηκε εξαιρετικά από τους γεωργούς και κτηνοτρόφους που αποτελούσαν την πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού (όπως και ο Αϊ-Γιώργης). Καβάλα στο άλογό τους και οι δύο (άσπρο του Αϊ-Γιώργη, κοκκινωπό του Αϊ-Δημήτρη) προστατεύουν αγρότες και κτηνοτρόφους με τα όπλα τους.

Οι γιορτές αυτών των δύο αγίων είναι χρονικά ορόσημα, χωρίζουν τον κτηνοτροφικό χρόνο σε δύο εξάμηνα, το θερινό και το χειμερινό. Του Αγίου Δημητρίου κατεβαίνουν οι κτηνοτρόφοι στα χειμαδιά. Τώρα αρχίζουν και τελειώνουν οι συμβάσεις και οι συμφωνίες που κάνουν οι κτηνοτρόφοι μεταξύ τους, αλλά και με τους γεωργούς. Βέβαια, το κρύο και οι πάγοι αργούν ακόμη να έρθουν. Μεσολαβεί το μικρό καλοκαιράκι με τα αγιοδημητριάτικα χρυσάνθεμα. Από την ημέρα του Αγίου Δημητρίου όμως όλα προμηνύουν τον ερχομό του χειμώνα.

Ανάγλυφο: Τριπτόλεμος σε άρμα δράκου + Δήμητρα Ελευσίνα

Ο Άγιος Δημήτριος είναι πολιούχος της Θεσσαλονίκης από την οποία και καταγόταν. Σπάνια άλλος άγιος συνδέθηκε τόσο στενά με τον τόπο καταγωγής του όσο ο Αϊ-Δημήτρης με τις περιπέτειες της Θεσσαλονίκης. Χαρακτηρίστηκε φιλόπολις και σωζώπολις αφού η «θαυματουργική» του παρέμβαση έσωσε την πόλη από τους κατά καιρούς επιδρομείς. Ως φιλόπολις και σωζώπολις δε θα μπορούσε να λείπει και από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους το 1912. Έτσι η απελευθέρωση της πόλης …συνέπεσε με τη γιορτή του αγίου. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα από το 1821 και μετά τα σημαντικά γεγονότα του «εθνικού μας βίου» ταυτίστηκαν με χριστιανικές γιορτές. Για να ενισχυθεί η ταύτιση έθνους και θρησκείας.

Εικονογραφική παράσταση του αγίου που παρουσιάζει
τρομερή σύμπτωση με αυτή του νεαρού Δεξίλεω.
Ο Αϊ-Δημήτρης για μια ακόμη φορά σώζει
την πολιορκούμενη Θεσσαλονίκη.
Εδώ σκοτώνει τον Βούλγαρο ηγεμόνα Ιωάννη Ασσάνη,
αποκαλούμενο και ως Σκυλογιάννη, το 1207.
Ολοι οι στρατιωτικοί αποδίδονται
από τη χριστιανική αγιογραφία καβαλάρηδες,
αντλώντας από τους αρχαίους μύθους, αλλά και
το ακριτικό και στρατιωτικό πνεύμα του Βυζαντίου
του 6ου-7ου αιώνα

Ο Δημήτριος , αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού, γεννήθηκε το 280 μ.Χ. και μαρτύρησε το 303 στο διωγμό του Διοκλητιανού. Περιγράφεται ως άνθρωπος που διακρινόταν για την πολυμάθειά του, την αρρενωπή ομορφιά του και τη γλυκύτητα του χαρακτήρα που συγκέντρωνε κρυφά και προσηλύτιζε νέους ανθρώπους. Ανήκει στην τάξη των στρατιωτικών αγίων, μαζί με τους Φανούρη, Σεβαστιανό, Ευστάθιο, Προκόπιο, Θεόδωρους, Νέστορα, Μερκούριο, Αρτέμιο και άλλους Ρωμαίους αυλικούς και στρατιώτες που μαρτύρησαν κατά τους διωγμούς των πρώτων χριστιανικών αιώνων.

Οι διωγμοί

Στους πρώτους αιώνες του χριστιανικού ημερολογίου, στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία επικρατούσε ανεξιθρησκία. Όσο οι χριστιανικές αδελφότητες ήταν μικρές, η άρχουσα τάξη δεν έδινε σημασία στη νέα θρησκεία. Οι Θεοί του Ολύμπου και του Καπιτωλίου είχαν χάσει το σεβασμό των πιστών. Η Ρώμη για να επιτύχει την ενότητα της αυτοκρατορίας επέβαλε τη λατρεία του αυτοκράτορα.

Μέσα στην απόλυτη ανεξιθρησκία ο χριστιανισμός δε μπορούσε να κηρύξει τα δόγματά του. Και αυτό γιατί, ως πολιτικοκοινωνική οργάνωση που ήταν, ζητούσε να τραβήξει μαζί του τις λαϊκές μάζες και έδειχνε περιφρόνηση στους κοινωνικοπολιτικους θεσμούς. Βάζοντας πάνω από όλα τις δικές του αρχές και δόγματα. Ούτε τους θεούς της πολιτείας σέβονταν, ούτε το ιερατείο, ούτε θυσίαζαν στο άγαλμα του αυτοκράτορα. Επίσης, ο θεός τους ήταν ένας παγκόσμιος θεός, ο θεός όλων των φυλών που θα ερχόταν να ιδρύσει το κράτος των φτωχών. Αυτό ανησύχησε την άρχουσα τάξη και κυρίως τους Ρωμαίους. Ηταν επικίνδυνος αφού δημιουργούσε παντού ενώσεις με αδιάρρηκτους δεσμούς και ο θεός τους όχι μόνο παρουσιαζόταν πιο μεγάλος από τους άλλους, αλλά και υποσχόταν να ιδρύσει ένα βασίλειο στη γη όπου θα ζούσαν ευτυχισμένοι οι φτωχοί όλου του κόσμου και θα βασανίζονταν οι κάθε λογής δυνάστες.

Παράλληλα, ο χριστιανισμός ζημίωνε κάποιους επαγγελματίες και το ιερατείο των εθνικών θρησκειών. Δεν αγόραζαν λουλούδια για να στεφανωθούν στις γιορτές και τις τελετές, δε θυσίαζαν, δεν αγόραζαν θυμίαμα, δεν έφτιαχναν αγάλματα. Γενικότερα επέφεραν μια διαταραχή στην αγορά. Έτσι την κρίση που χτυπούσε την πόρτα της αυτοκρατορίας το Γ’ αιώνα εξαιτίας του θεσμού της δουλείας την απέδωσαν στους χριστιανούς.

Η άρχουσα τάξη έβλεπε στους χριστιανούς μια επικίνδυνη αίρεση και μαζί με αυτή οι μαστρωποί, οι προαγωγοί, οι φίλοι και οι προστάτες των γυναικών, τα κακοποιά στοιχεία, οι αστρολόγοι, οι μάντεις, οι οιωνοσκόποι κακολογούσαν τους χριστιανούς και δημιούργησαν μια ατμόσφαιρα αντιπάθειας και έχθρας για τους οπαδούς της νέας θρησκείας. Οι χριστιανοί είναι στοιχεία ύποπτα και αντικαθεστωτικά, έλεγαν κάποιοι. Είναι συνωμότες και επαναστάτες, φώναζαν άλλοι. Έχουν κακούς σκοπούς και είναι επικίνδυνοι, ανταπαντούσαν τρίτοι.

Αφού σχηματίστηκε τέτοια αντίληψη, δεν ήταν δύσκολο να αρχίσουν οι διωγμοί εναντίον τους. Και όσο οι χριστιανοί πλήθαιναν, οι αυτοκράτορες χρησιμοποιούσαν την τρομοκρατία για την εξόντωσή τους. Οι χριστιανοί διώκονταν για πράξη πολιτική κατά της αυτοκρατορίας. Σε περίοδο που η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία βρίσκεται σε παρακμή και ο χριστιανισμός δεν έχει χάσει ακόμη το κοινωνικό του περιεχόμενο.

Μετά τον Νέρωνα οι μεγάλοι διωγμοί ήταν δύο, το 250 και το 303 και ενδιάμεσα κάποιοι μικρότεροι. Καλούνταν οι χριστιανοί αρνηθούν την πίστη τους και να θυσιάσουν στους θεούς της κρατικής θρησκείας. Η άρνηση επέφερε απάνθρωπα βασανιστήρια και φρικτό θάνατο. Χιλιάδες δείλιασαν και απαρνήθηκαν την πίστη τους. Μαζικά υπέγραφαν δηλώσεις στις οποίες έλεγαν ότι δεν είναι πια χριστιανοί (οι πιο πολύ πλούσιοι και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι). Μα πολλοί ήταν και οι χριστιανοί που δεν έχασαν το θάρρος τους και δε γονάτισαν. Αυτή την περίοδο δημιουργήθηκε ο τύπος του μάρτυρα — αγίου.

Οι στρατιώτες

Η αυτοκρατορική λατρεία ως θεσμός πολιτικός με θρησκευτικό ένδυμα διαπότιζε όλη την κοινωνική ζωή εκείνων των χρόνων. Είτε επρόκειτο για θυσία είτε για συμμετοχή σε οποιοδήποτε τύπο δείπνου, δημόσιου ή ιδιωτικού συλλόγου, έπρεπε να προηγηθεί θυμίαμα ή θυσία προς τον αυτοκράτορα. Οι χριστιανοί αφού δε θυσίαζαν σε θεούς και στον αυτοκράτορα, δεν καταλάμβαναν δημόσια αξιώματα.

Έτσι, ένας Ρωμαίος πολίτης δε θα μπορούσε να είναι χριστιανός και αυτό ίσχυε για τους στρατιώτες και πολύ περισσότερο για τους αξιωματικούς, αφού η αυτοκρατορική λατρεία ήταν ένα είδος πίστης στον αυτοκράτορα και στην αυτοκρατορία.

Στα μέσα του τρίτου αιώνα η κατάσταση στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία δεν είναι καθόλου καλή. Ήταν η ευκαιρία οι χριστιανοί να πάρουν τα κλειδιά της αυτοκρατορίας. Για να το επιτύχουν αυτό όμως, έπρεπε να καταταγούν στο στρατό, έτσι ώστε την κατάλληλη στιγμή, εξοπλισμένοι όπως θα ήταν, να βάλουν το δικό τους αυτοκράτορα στη Ρώμη. Ετσι, αν και εχθρεύονταν τη στρατιωτική οργάνωση και δεν είχαν φιλοπόλεμα αισθήματα, όταν τους δόθηκε η ευκαιρία κατατάχτηκαν στο στρατό. Πριν από το 230 δεν ήταν όμως πειθαρχικοί και αψηφούσαν τις αυτοκρατορικές διαταγές.

Με την εξάπλωση του Χριστιανισμού (σε πολλές περιοχές της αυτοκρατορίας ήταν πλειοψηφία) πλήθυναν και οι αξιωματικοί και στρατιώτες στις ρωμαϊκές μισθοφορικές λεγεώνες. Φτωχοί και γενικά οι απόκληροι της κοινωνίας κατατάσσονταν στο στρατό για να εξασφαλίσουν πόρους ζωής. Αλλάζει και το προφίλ του χριστιανού στρατιώτη. Σε αντίθεση με τους άλλους, ήταν γενναίοι, πειθαρχικοί, αποφασιστικοί, δε λιποταχτούσαν, δεν έκλεβαν και δεν καταπίεζαν (αυτά τα χαρακτηριστικά εκμεταλλεύτηκε αργότερα ο Κωνσταντίνος).

Η πλειοψηφία των χριστιανών στη σύνθεση του στρατού συντέλεσε στην επικράτηση αργότερα του χριστιανισμού.

Με πληροφορίες από \\ Ηρακλή Κακαβάνη
Δημοσιογράφος — Συγγραφέας. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Από το 1991 έως το 2013 εργάστηκε στον Ριζοσπάστη και στη συνέχεια σε διαδικτυακά Μέσα.
Από το 2010 συνεργάτης του περιοδικού “Θέματα Παιδείας” _και φυσικά νους και καρδιά του “Ατέχνως” _
atexnos.gr καθώς και εκδότης

Σύμφωνα με την ρωμαιοκαθολική εκκλησία “Ο εκ Θεσσαλονίκης Δημήτριος” (ο 3ος αι. – 306) ήταν μάρτυρας που “oι Ελληνορθόδοξοι του δίνουν τον τίτλο του Μεγαλομάρτυρα και θεωρείται Μυροβλίτης άγιος”. Πάντα κατά τους δυτικούς η προέλευση της λατρείας του είναι ασαφής, καθώς οι πρώτες αποδείξεις της ύπαρξής του έρχονται μόλις 175 χρόνια μετά το μαρτύριό του και πολλοί μελετητές αμφιβάλλουν ακόμη και αν υπήρξε ποτέ (μάρτυρας Δημήτριος) εκεί _ “κακίες”, λόγω κόντρας μεταξύ θρησκειών;

Ωστόσο (παραδέχονται), πως η παραδοσιακή αγιογραφία για τον άγιο λέει ότι ήταν ντόπιος διάκονος και ότι χτυπήθηκε από δόρατα στα πλευρά γύρω στο 306, κατά τους διωγμούς κατά των χριστιανών από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Διοκλητιανό ή ίσως από τον Γαλέριο.

Μια μεταγενέστερη παράδοση λέει ότι ήταν Ρωμαίος στρατιώτης και μάλιστα ανθύπατος και γι' αυτό υιοθετήθηκε ως προστάτης άγιος από τους Σταυροφόρους μαζί με τον Άγιο Γεώργιο κατά τον Μεσαίωνα. Σχετικά με τη σύλληψή του, αναφέρεται πως ένας από τους μαθητές του, ο Νέστορας, παρουσιάστηκε σε στάδιο της Θεσσαλονίκης, όπου ο Μαξιμιανός διοργάνωνε αθλητικούς αγώνες και ζήτησε να αγωνιστεί με τον θηριώδη και ακατανίκητο παλαιστή Λυαίο, ειδωλολάτρη καταγόμενο από το Σίρμιο της Πανονίας (σημερινή Μητροβίτσα Σερβίας), που μπήκε στην παλαίστρα και όχι μόνο νίκησε τον Λυαίο, αλλά τον σκότωσε.
Οργισμένος ο Μαξιμιλιανός από την ήττα του εκλεκτού του, διέταξε τον αποκεφαλισμό του Νέστορα και τη θανάτωση του Δημητρίου με λογχισμούς. Θάφτηκε και από τον τάφο του ανάβλυζε μύρο, εξού και Μυροβλύτης.

Λατρεία

Ενώ στη Θεσσαλονίκη, πόλη της οποίας είναι και πολιούχος εορτάζεται στις η 26-Οκτ- η ρωμαϊκή εκκλησία τον τιμά 9-Απρ, ακολουθώντας την παράδοση της συριακής μαρτυρολογίας. Μεταξύ των Σέρβων που ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάται ως Μίταρ και η ημέρα των εορτασμών προς τιμήν του ονομάζεται Μιτροβντάν(8η Νοε, επίσημη αργία στο σερβικό τμήμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης). Τον San Demetrio Megalomartire προστάτη άγιο του San Demetrio Corone, στην επαρχία της Cosenza (δήμου με παράδοση arbëreshë) γιορτάζουν 26 Οκτωβρίου.

σσ.__Οι arbëreshë (αλβανικά: arbëreshët και Italisë), δλδ “Αλβανοί της Ιταλίας”, είναι   εθνογλωσσική μειονότητα που εγκαταστάθηκε ιστορικά στη νότια και νησιωτική Ιταλία.
Προερχόμενοι από την περιοχή της Ηπείρου και από τις πολυάριθμες αλβανικές κοινότητες της Αττικής και του Μορέα, εγκαταστάθηκαν στην Ιταλία μεταξύ 15ου_18ου αι., μετά το θάνατο του εθνικού ήρωα Γεώργιου Καστριώτη ή Σκεντέρμπεη. Ο πολιτισμός τους καθορίζεται από χαρακτηριστικά στοιχεία, τα οποία βρίσκονται στη γλώσσα, τη θρησκευτική τελετή, τα ήθη, τα έθιμα, τα έθιμα, την τέχνη και τη γαστρονομία, που διατηρούνται με ζήλο μέχρι σήμερα, με συνείδηση ότι ανήκουν σε μια συγκεκριμένη εθνότητα.

Τα οστά του Αγίου Δημητρίου μεταφέρθηκαν από το αβαείο του San Lorenzo (45χλμ δυτικά της Ancona -Le Marche_ περιφέρεια της κεντροδυτικής Ιταλίας) στη Θεσσαλονίκη, πρώτα το κρανίο στις 24-Οκτ 1978 και μετά όλα τα άλλα οστά, εκτός από τα μηριαία, την άνοιξη του 1980. Τα μηριαία οστά παραμένουν στην κρύπτη του ναού στο San Lorenzo in Campo.

Εικονογραφία

Η εικονογραφία του _όπως ήδη αναφέραμε τον απεικονίζει με την πανοπλία ενός Ρωμαίου στρατιώτη, αν και οι πρώτες του παραστάσεις πριν από το 600 τον βλέπουν ντυμένο με απλό χιτώνα. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης συνδέθηκε όλο και περισσότερο με τον Άγιο Γεώργιο και μαζί απεικονίζονταν στην πλάτη ενός αλόγου, συχνά κόκκινο για τον Άγιο Δημήτριο και λευκό για τον Άγιο Γεώργιο. Ένα άλλο στοιχείο που τους επιτρέπει να διακρίνονται είναι ο στόχος τους: Ο Άγιος Γεώργιος σκοτώνει ένα δράκο, ενώ ο Δημήτριος σκοτώνει Μαυριτανό. Επιπλέον, όπως και ο Γεώργιος (και ο Άγιος Θεόδωρος) απεικονίζεται επίσης να νικάει έναν δράκο, συχνά και ένα φίδι.

Μια άλλη αγιογραφία για αυτόν τον άγιο τον βλέπει ζωγραφισμένο με φόντο τον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης που στην εικονογραφία απεικονίζεται όπως ήταν γνωστός κατά τον 16ο αιώνα, αφού η αρχιτεκτονική και η διαμόρφωση του πύργου από την εποχή του παρέμεινε άγνωστη. Μία από τις παλαιότερες και σημαντικότερες αγιογραφίες αυτού του αγίου φυλάσσεται σήμερα στο μουσείο του Sassoferrato.


Bourdon Sébastien-Βάκχος & Ceres με Νύμφες +Σάτυρους