Στελάρας _Τσεμπερόπουλος 716 τΜχ και αναμνήσεις …από το 3εθνές

Αφορμή για την ανάρτηση, η βιογραφία για τον θρύλο του Στέλιου Καζαντζίδη, “Υπάρχω”, που υπογράφει ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος και κάνει πρεμιέρα απόψε _ένα στοίχημα για τους παραγωγούς της, έπειτα από την τεράστια, προ πενταετίας, εμπορική επιτυχία που γνώρισαν με την “Ευτυχία”, ανάκατη με προσωπικές διάχυτες μνήμες. Κατά τον δημιουργό “Βιογραφικό δράμα”, (2024, σκηνοθεσία Τσεμπερόπουλου, με  Χρήστο Μάστορα, Κλέλια Ρένεση, Ασημένια Βουλιώτη, Αγορίτσα Οικονόμου, Δημήτρη Καπουράνη, Γιώργο Καραμίχο, Γιώργο Γιαννόπουλο, Γιάννη Εγγλέζο, Άννα Συμεωνίδου, Γιώργο Γάλλο κ.ά).

Γιώργος Τσεμπερόπουλος

Έλληνας σκηνοθέτης, παραγωγός και σεναριογράφος _Γεννήθηκε στην Αθήνα (3 Μαΐου 1950). Σπούδασε οικονομικά στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα δούλευε ως φωτογράφος. Σπούδασε σκηνοθεσία στο American Film Institute στο Λος Άντζελες, όπου έζησε και εργάστηκε μέχρι το 1981.Το 1987 ίδρυσε στην Αθήνα τη Φιλμική Εταιρεία ΑΕ (σήμερα Filmiki Productions SA) όπου παράγει διαφημιστικά σποτ και σκηνοθετεί μεγάλου μήκους ταινίες.
Πρώην μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Σκηνοθετών/Παραγωγών Κινηματογράφου, πρώην μέλος του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μέλος του Δ.Σ. της Greenpeace Hellas (η ταινία του Μέγαρα που συν-δημιούργησε με τον Σάκη Μανιάτη το 1974 έχει χαρακτηριστεί σημαντικό πολιτικό τεκμήριο και το πρώτο οικολογικό ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα). Τον Οκτώβριο του 2019 εξελέγη πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (Hellenic Film Academy), θέση που διατηρεί μέχρι και σήμερα.

Το 1974, τιμήθηκε με το Βραβείο FIPRESCI στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου και με το Βραβείο Αρτιότερης Παραγωγής στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Το 2013, από το Μέγαρο Μουσικής για τα 40 χρόνια από την πρώτη της προβολή, με την εκδήλωση: "Η δύναμη παρέμβασης του κινηματογράφου στους μεγάλους κοινωνικούς αγώνες..."

Τα χρόνια στην Αμερική

Μετά την επιτυχία της ταινίας Μέγαρα ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος έφυγε για σπουδές στις Η.Π.Α. Σπούδασε στο American Film Institute στο Λος Άντζελες. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του γύρισε δυο μικρού μήκους ταινίες (Woman in a Trap, The Sojourner) και μια μεσαίου (Harry Belten). Ακόμα σκηνοθέτησε δυο θεατρικές παραστάσεις, το Επιβάτης Χωρίς Αποσκευές τού Ζαν Ανούιγ στο Agape Theater και το Ήταν όλοι τους παιδιά μου τού Άρθουρ Μίλερ στο Theater Palisades.

Ξαφνικός Έρωτας (1984)

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, έγραψε και σκηνοθέτησε τον Ξαφνικό Έρωτα, βασισμένο στο βιβλίο Talgo του Βασίλη Αλεξάκη. Στην ταινία πρωταγωνιστεί η Μπέττυ Λιβανού και ο Αντώνης Θεοδωρακόπουλος. Στη διεύθυνση φωτογραφίας ο Γιώργος Πανουσόπουλος, σκηνογράφος ο Νίκος Περάκης, στη σύνθεση της μουσικής ο Σταμάτης Σπανουδάκης ενώ η Ελένη Βιτάλη ερμηνεύει το ομώνυμο τραγούδι της ταινίας[10]. Τα γυρίσματα έγιναν στην Ελλάδα και τη Λισαβόνα __Παρακολουθούμε την Ελένη (Μπέτυ Λιβανού) μια χορεύτρια που δεν χορεύει πια, που δεν είναι πια ερωτευμένη με τον άντρα της και που η ζωή της είναι στάσιμη. Τότε γνωρίζει τον Γρηγόρη (Αντώνης Θεοδωρακόπουλος), έναν επιτυχημένο οικονομολόγο που ζει στη Γαλλία παντρεμένος με παιδιά, και που έχει αρχίσει να νοσταλγεί την Ελλάδα. Συναντιόνται στην Αθήνα και ερωτεύονται. Αποφασίζουν να ζήσουν τον έρωτά τους, που θα τους οδηγήσει μέχρι τη Λισαβόνα, ίσως και πιο μακρυά...

Πονηρό Πνεύμα (1988)

Στην Ελλάδα έχει σκηνοθετήσει στο θέατρο την κωμωδία: "Πονηρό Πνεύμα" (Blithe Spirit) του Noël Coward. Ανέβηκε στο θέατρο Λαμπέτη με τους: Κώστα Καρρά, Νόρα Βαλσάμη, Πέμη Ζούνη, Θέμις Μπαζάκα, Τάσο Κωστή, Νατάσα Ασίκη, Ιφιγένεια Δεληγιαννίδου. Την απόδοση έκανε ο Μάριος Πλωρίτης, σκηνογραφία ο Σάββας Χαρατσίδης ενώ τη μουσική επιμέλεια η Ολυμπία Κυριακή - Λούκισσα.

Άντε Γεια (1991)

Η δεύτερη μεγάλου μήκους του είναι το Άντε Γεια. Το σενάριο το έγραψε ο ίδιος και ο Βασίλης Αλεξάκης και βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο της Γιοβάννας. Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο Άλκις Κούρκουλος, η Καίτη Παπανίκα, ο Νίκος Δημητράτος και η Τάνια Τρύπη, Σε μικρότερους ρόλους παίζουν η Βάνα Μπάρμπα, ο Κώστας Κόκλας, η Φαίδρα Δρούκα, ο Μιχάλης Γιαννάτος και η Ρένια Λουιζίδου, Στη διεύθυνση φωτογραφίας ο Γιάννης Δασκαλοθανάσης, η μουσική είναι του Σταμάτη Σπανουδάκη και ο Γιάννης Πάριος ερμηνεύει τα τραγούδια της ταινίας.
Η μάνα, η κόρη και μια άλλη γυναίκα, ερωτευμένες με το ίδιο αγόρι. Το αγόρι ερωτευμένο με την επιτυχία στην Αθήνα του ’90, θέλει να γίνει διάσημος, να βγάλει λεφτά. Όλοι έχουν δίκιο. Αυτό όμως που μας τυραννάει, είναι ο έρωτας που περνάει και χάνεται…

Πίσω πόρτα (2000)

Μετά το Άντε Γεια σκηνοθέτησε την ταινία εποχής Πίσω πόρτα, το σενάριο της οποίας έγραψε μαζί με τον Ντένη Ηλιάδη. Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου, η Aλεξανδριανή Σικελιανού, ο Xάρης Σώζος, ο Αντρέας Κοντόπουλος, ο Iεροκλής Mιχαηλίδης και ο Aντώνης Kαφετζόπουλος. Στη διεύθυνση φωτογραφίας ο Πλάτων Aνδρονίδης και στη σύνθεση της μουσικής ο Μάριος Στρόφαλης. Το τραγούδι τον τίτλων το ερμηνεύει ο Χρήστος Θηβαίος σε στίχους του Σωτήρη Κακίση.
Στον ανήσυχο κόσμο της δεκαετίας του '60, ο 13χρονος Δημήτρης ωριμάζει απότομα μέσα από τις απρόβλεπτες αλλαγές της προσωπικής του ζωής. Γίνεται μάρτυρας των ηλεκτρισμένων γεγονότων, αλλά και της τρέλας μιας παράδοξης εποχής. Νιώθει τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα. Αποκτά τις πρώτες εμπειρίες, πειραματίζεται, ψάχνει λύσεις και απαντήσεις. Αντιδρά στον κυνικό κόσμο των ενηλίκων με την τόλμη και τη φαντασία της πρώιμης εφηβείας του.

Ο Εχθρός μου (2013)

Η τελευταία ταινία που έχει σκηνοθετήσει _πριν Υπάρχω (2024) είναι Ο Εχθρός Μου. Το σενάριο έχει γράψει ο Γιάννης Τσίρος. Στην ταινία πρωταγωνιστεί ο Μανώλης Μαυροματάκης, η Μαρία Ζορμπά, ο Γιώργος Γάλλος, ο Αντώνης Καρυστινός, ο Θανάσης Παπαγεωργίου, η Αριάνδη Καβαλιέρου, ο Ηλίας Μουλάς, ο Κώστας Ανταλόπουλος, ο Νίκος Ντάλας, ο Γιάννης Νιάρρος, ο Κωνσταντίνος Μωραΐτης, η Άννα Καλαϊτζίδου, ο Θάνος Γραμμένος, ο Tudor Chirila και η Vesela Kazakova. Στη διεύθυνση φωτογραφίας ο Βαγγέλης Κατριτζιδάκης και στη σύνθεση της μουσικής ο Άκης Δαούτης. Το μοντάζ έκανε ο Γιώργος Μαυροψαρίδης ο οποίος είναι υπεύθυνος για το μοντάζ πολλών ελληνικών ταινιών που σημείωσαν μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία όπως: Ο Αστακός, Κυνόδοντας, Πολίτικη Κουζίνα[17]. Ο Φοίβος Δεληβοριάς ερμήνευσε ένα τραγούδι που γράφτηκε για την ταινία σε μουσική Άκη Δαούτη και στίχους Σωτήρη Κακίση και Γιώργου Τσεμπερόπουλου, το οποίο όμως δεν έπαιξε στην ταινία αλλά συμπεριλήφθηκε στο soundtrack της όταν κυκλοφόρησε σε cd.
Ο 48χρονος Κώστας Στασινός, ιδιοκτήτης γεωπονικού ανθοπωλείου, ζει μια συνηθισμένη ζωή με τη γυναίκα του Ράνια, τον 17χρονο γιο του Ανδρέα και την 14χρονη κόρη του Λουίζα. Προοδευτικός και αμετανόητα ιδεολόγος από τα φοιτητικά του χρόνια στη Γεωπονική, έχει εμφυσήσει στα παιδιά του τις αξίες με τις οποίες ανδρώθηκε. Η λεηλασία του σπιτιού του από μια συμμορία θα ανατρέψει ολοκληρωτικά την οικογενειακή ηρεμία και θα τον φέρει αντιμέτωπο με το δυσκολότερο δίλημμα της ζωής του.

Η Βάσω Καζαντζίδη στην πρεμιέρα της ταινίας
«Υπάρχω» ___
«Ο Στέλιος από εκεί πάνω είναι ευχαριστημένος»

«Μοναδικοί για τον ρόλο τους όλοι, καταπληκτικό, δεν έχω λόγια» Ο Χρήστος Μάστορας υποδύεται τον σπουδαίο Στέλιο Καζαντζίδη στην ταινία, η οποία είναι αφιερωμένη στον μεγάλο τραγουδιστή που αγαπήθηκε εντός αλλά και εκτός ελληνικών συνόρων. Ο Χρήστος Μάστορας μάλιστα, σε πρόσφατες δηλώσεις του, για το τι συμπέρασμα έβγαλε για το Στέλιο αφού διάβασε για εκείνον και τον υποδύθηκε σε νεαρή ηλικία, ανέφερε πως όλη του η προσωπικότητα είναι προϊόν των τραυμάτων που τον διαμόρφωσαν. «Είδα έναν τραυματισμένο άνθρωπο, που ξεκίνησε χαμογελαστός και κατέληξε κάπως πικραμένος. Υπήρχε το χαμόγελο όμως», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά. Το παρών στην πρεμιέρα της ταινίας για τη ζωή του Στέλιου Καζαντζίδη έδωσε και η σύζυγός του Βάσω, η οποία εμφανώς συγκινημένη μετά το τέλος της, δήλωσε μεταξύ άλλων πως «Ο Στέλιος από εκεί πάνω είναι ευχαριστημένος». «Από την αρχή μέχρι το τέλος υπήρξε συγκίνηση. Μοναδικοί για τον ρόλο τους όλοι, καταπληκτικό, δεν έχω λόγια. Ο Στέλιος από εκεί πάνω είναι ευχαριστημένος και εγώ ολοκλήρωσα αυτό που έπρεπε να κάνω», ανέφερε χαρακτηριστικά η Βάσω Καζαντζίδη μιλώντας στις τηλεοπτικές κάμερες.

Αναμνήσεις θητείας …από το 3εθνές
(η συνέχεια στο τέλος της ανάρτησης _για να μαθαίνουν οι νεώτεροι)

Τον Στέλιο Καζαντζίδη τον συναντούσα καθημερινά σχεδόν στην κοινή (καλοκαιρινή) γειτονιά μας στην πλατεία Άγιου Κωνσταντίνου (επειδή υπάρχουν πολλοί διευκρινίζω ότι αναφέρομαι είναι παραθαλάσσια κωμόπολη και λιμάνι στην περιφερειακή ενότητα Φθιώτιδας). Τότε πέρναγε η εθνικά από μέσα (ΠΑΘΕ κλπ δεν υπήρχαν ούτε διόδια). Τον θυμάμαι πάντα “στον κόσμο του”, αλλά με χαμόγελο (οι ντόπιοι έλεγαν πως το χειμώνα ήταν μόνιμα συνοφρυωμένος με ημίπαλτο ριγμένο στους ώμους του και γούνινο "ρωσικού τύπου" καπέλο). Καμιά φορά γρατζούνιζε μια κιθάρα κακιάς ώρας.

Στο σπίτι, μαζί με τα “έντεχνα” του Θεοδωράκη, Λοΐζου, Λεοντή κλπ. και τα δικά μου (Μπητλς, Ρόλλινγκ και παλιότερα "Love Potion No. 9", Hendrix κλπ) τόμους με 45άρια το ''Υπάρχω'' πήρε περίοπτη θέση στη δισκοθήκη μας. Θυμίζω πως ξεκινούσε σουρεαλιστικά με μία παρλάτα από τον ίδιο τον Καζαντζίδη που προλόγιζε το όλο άκουσμα: Φίλοι μου, ο δίσκος που ακούτε αυτή τη στιγμή έχει τίτλο "Υπάρχω" και γράφτηκε με τη συνεργασία του Πυθαγόρα και του Χρήστου του Νικολόπουλου. Ο τίτλος είναι συμβολικός και αφορά εσάς και εμένα. Υπάρχω σαν καλλιτέχνης και σαν άνθρωπος απ' τον καιρό που εσείς, οι γνωστοί και άγνωστοι φίλοι μου, με αγαπήσατε και με κάνατε δικό σας. Υπάρχω εφόσον εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι εκφράζω τους καημούς, τα προβλήματα σας, την πίκρα της ξενιτιάς, το μόχθο του εργάτη, την εγκατάλειψη, τη μοίρα του ανθρώπου της συνοικίας και θα υπάρχω όσο υπάρχουν ταπεινοί, αγνοί και τίμιοι άνθρωποι του λαού. Γιατί μόνο στην καρδιά του λαού ζω, εκεί είναι το σπίτι μου, εκεί γεννήθηκα, εκεί θα πάψω κάποτε να υπάρχω. Σας ευχαριστώ! κι αμέσως μετά έμπαινε δυναμικά η ορχήστρα σε ύφος...slow rock.

Ενδεχομένως να ήθελε ο ίδιος να επανασυνδεθεί με την καρδιά του λαού, αφού είχε ακριβώς μία δεκαετία να εμφανιστεί σε μαγαζί απορρίπτοντας προτάσεις επιχειρηματιών, συνοδευόμενες από μυθώδη ποσά. Εν ολίγοις, το δισκογραφικό comeback του Καζαντζίδη εν μέσω Μεταπολίτευσης κιόλας δε θα μπορούσε να μην εμπεριείχε και ένα "διάγγελμα" του, αποτυπωμένο για πάντα στα αυλάκια του βινυλίου. Κι όταν λέμε comeback, εννοούμε με κάτι απόλυτα δικό του, αφού εκείνη την περίοδο ήταν παραγωγικότατος από δισκογραφικής άποψης. Ερωτικό τραγούδι στη βάση του, το ''Υπάρχω'' σάρωσε σε ολόκληρη την Ελλάδα, ανανεώνοντας το μύθο του ακριβοθώρητου λαϊκού βάρδου και παρασύροντας στην επιτυχία και άλλα κομμάτια του δίσκου, σαν το "Κάτω απ' το πουκάμισο μου". Λίγα χρόνια αργότερα, σε παραστάσεις του Διονύση Σαββόπουλου στην Πλάκα, ο Δημήτρης Πουλικάκος θα το παρουσίαζε, παρόντος του Νικολόπουλου, σε μία οργιαστική hard rock εκτέλεση, αναδεικνύοντας την πολεμοχαρή υφή των στίχων του - μία υφή που θα ωθούσε την Αρλέτα σε συνέντευξη της να το χαρακτηρίσει άκρως φασιστικό τραγούδι! Στον αντίποδα, η γνώμη της Λένας Πλάτωνος διαφορετική και αρκετά ενδιαφέρουσα: “Μπορεί ο άνθρωπος αυτός να επιβάλλεται στο ερωτικό του αντικείμενο ως ο ένας και μοναδικός άνθρωπος στη ζωή της, μπορεί όμως κι αυτή με την αμφίθυμη συμπεριφορά της να του δίνει έναυσμα για τέτοια αυτοπεποίθηση στα όρια του παραληρήματος...”
Αρχικά το ομότιτλο τραγούδι ο Καζαντζίδης το προόριζε για τη Χαρούλα Αλεξίου, μια και πίστευε ότι δεν του ταίριαζε. Ίσως ήταν αυτό το ''slow rock'' ύφος, που έλεγε και ο συνθέτης του. Χώρια που δεν επρόκειτο να γίνει ολόκληρο άλμπουμ, αλλά μερικά μόνο τραγούδια - κάποια προϋπήρχαν - με στιχουργό τον Πυθαγόρα, τον οποίο επίσης επέβαλλε στον Νικολόπουλο ο Καζαντζίδης, ασχέτως αν λίγο μετά θα τσακώνονταν. Ωστόσο, για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, παρά το ότι ο συγκεκριμένος δίσκος έγινε χρυσός και, πάνω απ' όλα, σήμα κατατεθέν του Καζαντζίδη, δεν σημείωσε ρεκόρ πωλήσεων, δηλαδή ούτε κατά διάνοια δεν έπιασε τα νούμερα του ''Δρόμου'' των Μίμη Πλέσσα - Λευτέρη Παπαδόπουλου (1.000.000) ή και τις 500.000 του δίσκου του Νταλάρα ''50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι'' της ίδιας χρονιάς - πωλήσεις μέσα στα χρόνια, βέβαια, χωρίς να είναι ακόμη επιβεβαιωμένες.
O Καζαντζίδης συνέχισε να έχει αρνητική στάση απέναντι στα ΜΜΕ και με τα χίλια παρακάλια δέχτηκε να εμφανιστεί με ορχήστρα στην κρατική τηλεόραση, παρουσιάζοντας τα τραγούδια του δίσκου. Όταν αυτό συνέβη, σύσσωμο το πανελλήνιο καθηλώθηκε μπροστά στους τηλεοπτικούς ασπρόμαυρους δέκτες για να δει και να τον ακούσει live. Το ''Υπάρχω'' είπε κι ο Ισραηλινός τραγουδιστής Zohar Argov με τίτλο Elinor, Έλεγε η Βάσω, η χήρα του: “Όποτε ο Στέλιος ένιωθε το κεφάλι του να γεμίζει από δυσάρεστες σκέψεις και την ψυχή του από άσχημα συναισθήματα, έπαιρνε τη βάρκα του και ανοιγόταν στη θάλασσα. Μόνο εκεί, στο σημείο που ενώνεται ο ορίζοντας με το νερό, άδειαζε απ' όλα και γυρνούσε στη στεριά άγραφο χαρτί και πάλι, ετοιμοπόλεμος και συνειδητοποιημένος”.

(flix) _προσυπογράφουμε και 50% (την ταινία την είδαμε σχεδόν όλη)
Η ζωή του Στέλιου Καζαντζίδη: μια ταινία που περίμενε να γίνει; Κάθε άλλο. Μια προσωπικότητα λατρεμένη από τους Έλληνες, εκφραστής της λαϊκής καρδιάς και των αδιέξοδων ονείρων κι από την άλλη ένας καλλιτέχνης που φόρεσε το machismo στο πετσί του κι επένδυσε σ' αυτό, που συγκρούστηκε με τη μεγαλύτερη, τότε, δισκογραφική εταιρία, τη Μίνως Μάτσας, που συνδέθηκε με δεκάδες άλλα ινδάλματα του χώρου και της εποχής, που αποσύρθηκε στο peak του για να επιστρέψει αργότερα στις τηλεοράσεις μας ως οργισμένος συνομωσιολόγος, τόσες πλευρές, τόσα εμπόδια, πώς να τα διαχειριστεί μία ταινία; Οπως φαίνεται, με μια σειρά από έξυπνες επιλογές.

Κατ' αρχάς, η οριοθέτηση της εποχής: ξεκινάμε όταν ο Καζαντζίδης είναι παιδί, τραυματισμένο από τις μνήμες προσφυγιάς των γονιών του, την ορφάνια απ' τον πατέρα, την ανέχεια. Και σταματάμε στο “Υπάρχω”, το 1975. Η αφετηρία και η άνοδος, η Καίτη Γκρέυ, η Μαρινέλλα, η διασημότητα και τα πλούτη, η απόπειρα ανεξαρτητοποίησης από τη δισκογραφία, η αγάπη (υπερβολική, παθολογική, καταστροφική) για τη μάνα, η απομόνωση στην ύπαιθρο.

Κατά δεύτερον, η πανέξυπνη επιλογή του πρωταγωνιστή. Ποιος μπορεί να νιώσει τη σύγκρουση του Καζαντζίδη με τη νύχτα, να αποδώσει βιωματικά τον ζυγό της φήμης; Ένας σύγχρονος τραγουδιστής - που να μπορεί και να παίξει. Ο Χρήστος Μάστορας είναι μια ευφυής στιγμή κάστινγκ. Στην οθόνη είναι πανέμορφος, μαγνητικός, μιμείται θαυμάσια το χρώμα του Καζαντζίδη στο τραγούδι και, κυρίως, σ' αυτόν εδώ τουλάχιστον το ρόλο, παίζει ευαίσθητα, με δύναμη, πειστικότητα και μια λάμψη στο μάτι που μόνο γνήσια μπορεί να είναι. Το στοίχημα της ταινίας είναι κερδισμένο από το πρώτο του πλάνο. Το υπόλοιπο καστ είναι ένα λαμπερό, εύστοχο who is who: καλύτερη όλων των supporting ρόλων η Κλέλια Ρένεση ως Καίτη Γκρέυ, με αισθησιασμό αλλά και τσαγανό που ξεχειλίζει, εύθραυστη η Ασημένια Βουλιώτη ως, κορίτσι ακόμα, Μαρινέλλα, νευρώδης ο Δημήτρης Καπουράνης που υποδύεται τον Γιώργο Λιάνη, η μεγάλη συνέντευξη του οποίου με τον Καζαντζίδη αποτελεί τον κεντρικό μίτο της αφήγησης.

Είναι η ταινία μια αγιοποίηση του ήρωά της; Και λίγο ναι και όχι ακριβώς. Σίγουρα φαίνεται ότι το σενάριο κάνει προσεκτικό σλάλομ ανάμεσα σε απαγορεύσεις και επιταγές ευγένειας, θέλοντας να μην προσβάλλει μνήμη, άρα και αποφεύγοντας τα “βαριά”. Γενικώς, αλκοόλ, τζόγος, ναρκωτικά ούτε για δείγμα, ο Ακης Πάνου πιο καθαρός κι από τον άσπρο σίφουνα (παρότι η μικρή παρουσία του Μιχάλη Βαλάσογλου που τον υποδύεται μένει έντονα στη μνήμη). Όπως στις περισσότερες ελληνικές παραγωγές εποχής και παρά το εύστοχο και πιστό σκηνογραφικο/δραματολογικό, τα ρούχα και το θυμικό είναι διαρκώς πεντακάθαρα κι ακτινοβόλα, ειδικά όταν οφείλουν να είναι ζοφερά κι απελπισμένα. Η μνημειώδης διένεξη (και δικαστική διαμάχη) του Καζαντζίδη με τον Μάτσα μένει επιδέξια στο πλάι, μάλιστα είναι σήμερα ο Μίνως Μάτσας που έχει γράψει τη μουσική της ταινίας.

Αλλά κι ολόκληρο το φιλμ είναι καλύτερο στις πιο μικρές, διαπροσωπικές, συναισθηματικές σκηνές, παρά στις κορυφώσεις του: οι σκηνές πλήθους, έντασης, κρίσης, πάθους, έρχονται αμήχανα, επίπεδα, ενώ οι μικροί διάλογοι πείθουν και συγκινούν: εκεί, άλλωστε, βρίσκεται και το ατού του Γιώργου Τσεμπερόπουλου, στην εσωτερικότητα και στην ευαισθησία. Στη σκηνή του χωρισμού του Στέλιου και της Μαρινέλλας, την ωραιότερη της ταινίας. Στις επιμελημένες πινελιές του σεναρίου της Κατερίνας Μπέη που, χωρίς πολλά λόγια, δίνουν την εικόνα της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας και ιστορίας: «Δεν θέλω να παίζω για τους πλούσιους, εγώ πάντα έπαιζα για τους φτωχούς,» θα πει ο Καζαντζίδης. «Οι φτωχοί φίλοι σου τώρα είναι πλούσιοι, γι' αυτούς παίζεις,» θα πει η Μαρινέλλα. Και που, εξίσου λεπτά, σχηματίζουν την προσωπικότητα του Καζαντζίδη, κι ας επενδύσει σ' αυτήν ο καθένας κι η καθεμιά ό,τι πιστεύει, από τα καλύτερα ως τα χειρότερα.

Γιατί όλ' αυτά ανήκουν σε μια ταινία που δεν είναι το “Oppenheimer”. Είναι μια mainstream βιογραφία ενός θρύλου κι ως τέτοια, σε μια παρόμοια πρόθεση με την “Ευτυχία” (και πάλι του παραγωγού Διονύση Σαμιώτη και σε σενάριο της Μπέη), και μ' έναν πιο μονοδιάστατο αλλά πιο λαοφιλή ήρωα (έστω κι αν τόσο λιγότερο επίκαιρο στη συζήτηση για τα σημερινά ήθη), φτιαγμένη με σεβασμό στο καλό εμπορικό σινεμά, καλό είναι να... υπάρχει. ___Ελλάδα, 2024

·       Παραγωγή: Διονύσης Σαμιώτης

·       Σκηνοθεσία: Γιώργος Τσεμπερόπουλος

·       Σενάριο: Κατερίνα Μπέη

·       Φωτογραφία: Γιάννης Δρακουλαράκος

·       Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος

·       Μουσική: Μίνως Μάτσας

·       Πρωταγωνιστούν: Χρήστος Μάστορας, Κλέλια Ρένεση, Ασημένια Βουλιώτη, Αγορίτσα Οικονόμου, Δημήτρης Καπουράνης, Αννα Συμεωνίδου

·       Διάρκεια: 120 λεπτά

·       Διανομή: Tanweer

Ήταν το μακρινό 1975 _εγώ 66Α ΕΣΣΟ …προ αμνημονεύτων (55+) χρόνων.
Δεν την πρόκανα, ων εξ αναβολής για το Πολυτεχνείο και μετά –σκαστός στο εξωτερικό, αφαίρεση διαβατήριου “δι αντεθνικήν δράσιν”, μέχρι την μεταπολίτευση -κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας …κυβέρνηση “εθνικής ενότητας”, προϊόν συμβιβασμού –με αμερικανοΝΑΤΟϊκή σφραγίδα, μπροστά στον φόβο του αστικού κράτους για ανεξέλεγκτες αντιδράσεις, από την άνοδο του λαϊκού κινήματος και αλλαγή της μορφής άσκησης της εξουσίας.
Το 1966 (στρατιωτικο-μουσικά) είχε κλείσει με την αντιπολεμική σάτιρα, μπαλάντα της Αρλέτας (μια από τις πρώτες του Γιάννη Σπανού, σε στίχους Κώστα Γεωργουσόπουλου) “Δέκα στρατιώτες κι ένας λοχαγός» … άρβυλα, μπαλάσκες, χλαίνη, γυλιός | και στην άλλη άκρη ο κακός εχθρός…”

Όντας _εξ αναβολής 76Α ΕΣΣΟ, με (μακριά & κοντή) σκελέα, ποδεία, προσόψια, περικνημίδες και περιπόδια, ποδήρη χιτώνα, περισκελίδες και υποδύτες, χειρόκτια κ.λπ. –τα πάντα εκτός από … αμφιμασχάλια – ωμοβελονίδες, ή ακροήλους, λόγω χαρακτηρισμού “γάμα” παρουσιάστηκα Τρίπολη, στη συνέχεια ΚεΜχ λόγω ειδικότητας και μετά κατευθείαν στην “πινέζα” του Βέγγου και λίγο παραπάνω, στο λεγόμενο “τριεθνές” _στα Βρυσικά (σε μια κοιλάδα νότια του Ερυθροποτάμου 17,5 χλμ. Δ.-ΒΔ. από το Διδυμότειχο και 27 ΝΔ. από την Ορεστιάδα _Πολιτισμικά συμπεριλαμβάνεται στα χωριά των Μάρηδων, μιας ομάδας γηγενών Θρακών με δική τους ενδυμασία και γλωσσικά ιδιώματα). Τριώροφα σιδερένια κρεβάτια και λαμαρίνες στην οροφή, που μόλις έπιανε κρύο η θερμοκρασία κατέβαινε στο μείον.
Κολλητά στο “στρατόπεδο” (ΚΨΜ δεν υπήρχε) ήταν ένα μικρό καφενείο _όπου συνήθως τρώγαμε και είχε τι καλύτερο; Τζουκμπόξ!!
Βάζαμε βασικά Στελλάρα ("Δυο πόρτες έχει η ζωή", "Απόψε φίλα με", "Μη σκαλίζεις τη στάχτη") και βασικά τα σουξέ της εποχής “Υπάρχω”, “Πέντε πάνω πέντε κάτω”, “Κάτω απ το πουκάμισό μου”… _είχαμε κι ΄ έναν “παλιό”, με “άπειρες” μέρες φυλακής, που κανείς πλέον από τους ανώτερους δεν ασχολιόταν μαζί του, που _αφού έπινε 4-5 τσίπουρα μονορούφι, άρπαζε το τζουκμπόξ, προσπαθούσε να το σηκώσει στον αέρα, δεν τα κατάφερνε φυσικά και του άρχιζε τις κουτουλιές !

Πλωτά-στο-Πόρτο-Λάγος
Με την καλύτερη 4ever μουρμούρα

Κάπως έτσι έγινα 76Α ΕΣΣΟ, με (μακριά & κοντή) σκελέα, ποδεία, προσόψια, περικνημίδες και περιπόδια, ποδήρη χιτώνα, περισκελίδες και υποδύτες, χειρόκτια κ.λπ. –τα πάντα εκτός από … αμφιμασχάλια – ωμοβελονίδες, ή ακροήλους, λόγω χαρακτηρισμού «γάμα» παρουσιάστηκα Τρίπολη και στη συνέχεια ΚεΜχ λόγω ειδικότητας. Αναπόσπαστα στοιχεία της «εκπαίδευσης» εκείνων των καιρών ο φασιστικός κανονισμός 20-1 (άλλαξε πολύ αργότερα το 1984) και η λεγόμενη Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση (ΕΗΔ), στη μάχη εναντίον του «κομμουνισμού – “κομμουνιστοσυμμοριτών” και των παραφυάδων αυτού», δηλ. του λεγόμενου «εσωτερικού εχθρού», όπου κανείς μπορούσε να ακούσει από χυδαία (πχ. “κονσερβοκούτια”), μέχρι ραφιναρισμένα περί σλαβομακεδόνων και υπόδουλης Βόρειας Ηπείρου (βλ. και το «πατριωτικό άσμα» …έχω μια αδερφή, κουκλίτσα αληθινή | την λένε Βόρειο Ήπειρο, την αγαπώ πολύ | Κουκλίτσα αληθινή, της κλέψαν την φωνή, την πήρανε αιχμάλωτη – οι άτιμοι οι εχθροί).

Η δουλειά μας στοχευμένη κυρίως ενάντια 1. στο κλίμα τρομοκρατίας (άγριο καψόνι κλπ), 2. στον χυδαίο αντικομμουνισμό και στο φακέλωμα, 3. στο δικαίωμα ενημέρωσης (ανάγνωση εφημερίδων, που για εμάς σήμαινε Ριζοσπάστης) και 4. Συνδικαλισμός στις ΕΔ.

Το 76 λίγο πριν να φέξει
Το 76 σαν χοντρό αστείο
κρύο χειρουργείο το εθνικό θηρίο
μ’ έστειλε στο … Διδυμότειχο
(ο…ο …ο) Εθνική διχόνοια τράκες και καψόνια
καμιά πελατεία απ’ το σινέ Ομόνοια
σαν φτηνή κολώνια

Ούτε και παροπλισμένος ψευτοεπαναστάτης
είχα τ’ άλλοθί μου την αποστολή μου
μείναν άλλοι δέκα να ‘μαι, Διδυμότειχο πάντα
Διδυμότειχο τρύπα στη γεωγραφία
Διδυμότειχο blues
Διδυμότειχο με ξεκούρδιστη κιθάρα …

Χρονικά τότε ανέτειλε η «Εργατική συμφωνία» του Δήμου Μούτση (στίχοι Γιώργου Σκούρτη 1^η εκτέλεση Θίασος) … Ζώμεν εις δημοκρατίαν (Τσάρλεστον για 4 εργάτριες κι αφεντικό)  | Κι έκαστος πολίτης, Ελευθέρως ενεργεί | Εργαζόμενοι και διευθύνοντες, Δεχτήκαμε – Δεχτήκαμε; Ναι! Τα διαδικασίας | Διαδικασίας που ορίζουνε | Τα δικαιώματα και τα καθήκοντα Ενός εκάστου | Κι έκαστος πολίτης | Άμα του’ρθει να ενεργεί | Ελευθέρως ενεργεί – Ουδείς σας υποχρέωσε | να υπογράψετε μίαν τάχα | ασύμφορον σύμβαση …

Στην Τρίπολη αρχικά με ένα Springfield και στη συνέχεια μετά του αριθμ. 1136842 ατομικού μου τυφεκίου Μ1 με το οποίο (λόγω «κλωτσήματος») στοχεύαμε –θυμάμαι, «στον πόδα του στόχου» και που η λύση – αρμολόγησή του, αποτελούσε ένα είδος happening -διαγωνισμού με χρονόμετρο.
Το Μ1 –όπλο που «κράτησε» πάνω από μισό αιώνα, κατασκευάστηκε στη διάρκεια της 1^ης μεγάλης καπιταλιστικής κρίσης και του new deal, με τον προσαρμοσμένο 8άρη|10άρη γεμιστήρα για «βολή κατά βολή και βολή κατά ριπάς» και χρησιμοποιήθηκε ευρέως κατά τον 2^ο παγκόσμιο πόλεμο.
Στη χώρα εμφανίστηκε το 1948, στα πλαίσια της στρατιωτικής «βοήθειας» του δόγματος Τρούμαν, δόθηκε αρχικά στους ΛΟΚατζήδες και στη συνέχεια στον «εθνικό» στρατό ενάντια στους αλύγιστους της ταξικής πάλης, ενώ ΤΕΑ, ΜΑΫδες και ΜΑΔ τα είχαν στο προσκεφάλι τους.
Αργότερα -αμέσως μετά το 1950, κατά τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο των απανταχού «πρόθυμων» χρησιμοποιήθηκαν στην Κορέα (ως γνωστό –προεξεχούσης και της χώρας μας) για λόγους «ομοιογένειας οπλισμού»
Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 αντικαταστάθηκαν σταδιακά με τα βελγικά «τυφέκια εφόδου» FAL της FN και σιγά-σιγά μπήκε στο παιχνίδι και η ΕΒΟ

Σ’ ό,τι αφορά τη θητεία μου –θα αναφέρω παρακάτω και κάποια περιστατικά –σημεία γραφής, που θα την ονόμαζα «τυπική» εκείνης της περιόδου, θα μπορούσα να την παραλληλίσω (αν και εγώ πήγα στο Μηχανικό), με την λασπώδη πραγματικότητα του Χαριτόπουλου στο «525 Τάγμα Πεζικού».
716 ΤΜχ λοιπόν, Βρυσικά «γκατζολίας» κάπου ανάμεσα στην «πινέζα» του Βέγγου («Θανάση σφίξε κι άλλο το ζωνάρι» σενάριο-σκηνοθεσία Θεόδωρος Μαραγκός) και στο 3εθνές (Καβύλη) του «από βορρά κινδύνου» (εκείνο τον καιρό, εν μέσω των γραφικών «βυθίσατε το Χόρα» του Αντρέα, η διάταξη των δυνάμεων ήταν …σε αναμονή επίθεσης από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας –μέσω Βουλγαρίας).
Η κτιριακή κατάσταση του 716 τραγική -3ώροφα κάτω από τσίγκους σε θερμοκρασία που «τηγάνιζε αυγό» το καλοκαίρι και πολική το χειμώνα, αλλά με καλή παρέα –μεταξύ άλλων αρκετούς πολιτικά «ανεπιθύμητους».
Εκεί σταμάτησαν τα κωμικοτραγικά «εντός–εκτός–ντο» (ποτέ δεν κατάλαβα εκείνο το «ντο», φαντάζομαι πως αποτελεί μια ακόμη αμερικανιά, ίσως από το «do it”!) όπως και ο ΑΡαΒοΧιΠι με κάτι μάσκες του 1^ου παγκόσμιου (που παρόλ’ αυτά αναφέρεται στο πέι-μπουκ…) κι έγινα –μέχρι τις 12.00, γραφιάς παρακολούθησης έργων και μηχανημάτων με τα θηριώδη Benati να έχουν την τιμητική τους ενώ εμφανίστηκαν τα πρώτα CAT 955 και από το μεσημέρι περιφερόμενος στα πέριξ ή στο μοναδικό «μαγαζί» που είχε τζουκ μποξ κι ο Στελάρας μαζί με το «Υπάρχω» τραγούδαγε το «πέντε πάνω πέντε κάτω» (τη ζωή μας θα την βρούμε | η ζωή δεν είναι ΝΑΤΟ, έτσι να αποχωρούμε).
Δυο λόγια περί «γκατζολίας»: είμαι κάθετα αντίθετος στην άποψη πως πρόκειται για «χώρα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», αγάπησα τον –βασανισμένο από την ντόπια και τούρκικη αστική τάξη, κόσμο εκεί τριγύρω στον Έβρο από πάνω μέχρι τις εκβολές και συμπαθώ τα συμπαθητικά «γκατζόλια» …δεν λυγάνε τα ξεράδια και πονάνε τα ρημάδια | Kούτσα μια και κούτσα δυο στης ζωής το ρημαδιό | Μεροδούλι ξενοδούλι δέρναν ούλοι οι αφέντες δούλοι | Oύλοι δούλοι αφεντικό και μ’ αφήναν νηστικό | Kαι μ’ αφήναν νηστικό | Ανωχώρι κατωχώρι ανηφόρι κατηφόρι | Kαι με κάμα και βροχή ώσπου μου ‘βγαινε η ψυχή | Είκοσι χρονώ γομάρι σήκωσα όλο το νταμάρι (Βάρναλης Η Μπαλάντα Του Κυρ Μέντιου)

Εκείνον τον καιρό ο Οδηγητής είχε κυκλοφορήσει ένα έκτακτο φύλλο με θέμα «Θητεία –από το Α στο Ω, παραθέτουμε την τελευταία του σελίδα

Φ
Φυλακή

Ο κανονισμός λέει πώς η ποινή της «φυλάκισης» επιβάλλεται «προς κολασμόν βαρύτερων πταισμάτων κατά της πειθαρχίας ή ελαφρών μεν αλλά διαπραττομένων ιδίως εν καταστάσει μέθης ή καθ’ υποτροπήν ή κατ’ ένοπλον υπηρεσίαν» κι όχι για ψύλλου πήδημα όπως γίνεται συνήθως.

Πόσες φορές δεν έχουν ακούσει οι φαντάροι: «Πέντε μέρες φυλακή διότι έτρεφε… εξεζητημένον μύστακα» (!) ή «διότι ήτο ακούρεφτος» ή «διότι του έλειπε εν κομβίον» κ.λπ.

Όμως το να τιμωρηθείς με φυλακή για τέτοιου είδους παραπτώματα αποτελεί υπέρβαση του κανονισμού και μπορείς να διαμαρτυρηθείς. Να γιατί:

Η «φυλάκισης» δεν είναι η μόνη πειθαρχική ποινή. Υπάρχουν επίσης: Η «στέρησις άδειας εξόδου» που επιβάλλεται για παραπτώμα­τα που αφορούν «την κανονικότητα της στολής, εμφανίσεως εν γένει, παραστάσεως και συμπεριφοράς». Ο «περιορισμός» που επιβάλλεται για παραπτώματα που αφορούν «την καθαριότητα, τη συντήρησιν του ιματισμού, οπλισμού και λοιπών δημόσιων ειδών». Η «κράτησις» επιβάλλεται «προς κολασμόν σοβαρών παραπτωμάτων… κ.λπ. ως και δι’ απουσίαν εκ του εσπερινού ή οιουδήποτε προσκλητηρίου».

Όλες όμως αυτές οι υπόλοιπες πειθαρχικές ποινές δεν παρατείνουν τη θητεία. Αντίθετα τις μέρες της φυλακής ή της «αυστηρός φυλάκι­σης» ο στρατιώτης τις υπηρετεί, επιπλέον, στο τέλος. Γι’ αυτό θεωρεί­ται το … κατ’ εξοχήν αποτελεσματικό μέσο πειθαρχίας.

Έτσι η εκπλήρωση ενός πατριωτικού καθήκοντος όπως είναι η στρατιωτική θητεία μετατρέπεται σε … ποινή!

Χ
Χαρακτηρισμοί

Ο χωρισμός των στρατιωτών σε κατηγορίες με βάση τα πολιτικά τους φρονήματα. Το φακέλωμα των δημοκρατικών στρατιωτών που γίνεται σε συνεργασία με τις υπηρεσίες Ασφάλειας και με το «αυτοβιογραφικό σημείωμα». Ακολουθούν οι διακρίσεις σε βάρος των δημοκρατών. Χειρότερη ειδικότητα, μετάθεση μακρυά από το σπίτι του, απειλές για τιμωρίες, κόψιμο αδειών κ.λπ.

Το φακέλωμα και οι χαρακτηρισμοί έχουν σκοπό να τρομοκρατήσουν τους νέους να τους λυγίσουν το αγωνιστικό φρόνημα και το δημοκρατικό πνεύμα. Στρέφονται ενάντια σ όλους τους φαντάρους ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Πρέπει άμεσα να καταργηθούν

Ψ
Ψάρωμα

Είμαι σίγουρος πως με τόσα που έμα­θες διαβάζοντας το «αλφαβητάριο» του ΟΔΗΓΗΤΗ έχεις ήδη πάθει ανοσία σ’ αυτή την … κολλητική αρρώστεια των νεοσυλλέκτων!

Διατήρησε τη ψυχραιμία σου, κανείς δε μπορεί, ατιμώρητα, να σε πειράξει. Ο στρατός δεν είναι μια ξεχωριστή κοινωνία ένα φέουδο της αντίδρασης όπου ισχύουν άλλοι νόμοι. Εχεις και συ, ο στρατιώτης, όλα τα δικαιώματα που προ­βλέπει το Σύνταγμα και οι νόμοι για το κάθε πολίτη. Εχεις στο πλευρό σου, συμπαραστάτες σου σε κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζεις τους συναδέλφους σου, τους πατριώτες αξιωματικούς, το δημοκρατικό κίνημα και ντυμένους στο χακί ή πολίτες τους κομμουνιστές.
Δεν έχεις τίποτε να φοβάσαι και γι άλλη μια φορά ψυχραιμία!

Ω
Αν και το απολυτήριο αρχίζει από Α. Κι έτσι φτάσαμε στο τέλος… Η σύνταξη του «ΟΔΗΓΗΤΗ» και η ΚΝΕ σου εύχονται ΚΑΛΗ ΘΗΤΕΙΑ και ΚΑΛΟ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ

Την ίδια περίοδο η ΔΕκπ του ΓΕΣ στον τόμο «Θέματα Γενικής Μορφώσεως» – «Δι Εισαγωγικάς Εξετάσεις ΑΣΠ», έχει την εξής ανάλυση σχετικά με το τότε (του 1975) σύνταγμα

10. (…)
Το καλύτερο πολίτευμα είναι η Δημοκρατία, η οποία στηρίζεται ουσιαστικά και όχι τυπικά εις την Λαϊκήν Κυριαρχίαν. Δεν είναι Δημοκρατία εκείνη ή οποία στολίζεται με φανταχτερούς τίτλους όταν στραγγαλίζη τα δικαιώματα του λαού με τον Α-ή Β’ τρόπον. Τονίζονται αυτά ειδικώς δια την δημοκρατίαν, διότι εις την σύγχρονον εποχήν μας, πολλοί Κρατούντες, δια να απαλλαγούν από την μομφήν ότι δεν είναι δημοκρατικοί, στολίζουν το καθεστώς τους, με ωραίους, άλλ’ άνευ ουσιαστικού περιεχομένου τίτλους Δημοκρατίας (π.χ. Ε.Σ.Σ.Δ. Ρω­σίας, Βουλγαρίας κλπ). Παραλείπομεν να αναφέρωμεν τα ολιγαρχικά ή αυταρχικά καθεστώτα, διότι αυτά τουλάχιστον δεν κρύβονται. Όμως τόσον αυτά όσον και τα παριστάνοντα ότι έχουν Δημοκρατικό πολίτευμα δεν έχουν ουδεμίαν σχέσιν με την Δημοκρατίαν και ο λαός τους ζεί «σάν το ζώον υπό ζυγόν», όπως είπε Ρώσος διανοούμενος, ο οποίος κατέφυγεν εις την Δύσιν. Είς τήν ουσιαστικήν Δημοκρατίαν ό άνθρωπος είναι προσωπικότης καί δύναται νά προοδεύση πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά. Ουδέν εμπόδιον υφίσταται εις τας επιδιώξεις του, εφ’ όσον αύται δεν βλάπτουν άλλους …(κλπ)
Ένας νόμος δικαίου και μάλιστα θεμελιώδης, ως το Σύνταγμά μας, απαιτεί πίστιν, ομοίαν με την τοιαύτην του μεγάλου των σοφών της Ελλη­νικής αρχαιότητος Σωκράτους, ό όποιος, καίτοι είχεν την δυνατότητα να αποφύγη τον θάνατον, επροτίμησεν τούτον μένων πιστός εις τους νόμους της Πατρίδας του (Αθήναι).
Ας σταθούμε λοιπόν πιστοί, ώστε ή ΕΛΛΑΣ να οδηγηθή εις το Ιστο­ρικόν της μεγαλείον.

Στιγμιότυπα

Τρίπολη: Συνθήκες διαβίωσης κυριολεκτικά άθλιες, με φαΐ που δεν τρωγόταν ούτε από μένα τον παμφάγο –τα σκουλήκια του ρυζιού που «κόρφιζαν» στην καραβάνα τα αδειάζαμε με περίτεχνη κίνηση καταναλώντας το υπόλοιπο, ενώ αναγκαστικό πρωινό ντουζ ήταν σκωτσέζικο.
Απέναντι φάνταζαν κάτι ασβεστωμένες πέτρες που παρέπεμπαν σε υπόλειμμα του φοίνικα της χούντας –«Νέοους! πήγαινε φέρε 3 κιλά!» έδινε εντολή το εκάστοτε επιλεγμένο φασισταριό (συνήθως έφεδρος αξιωματικό) …το καλύτερο ήταν να ξεκινήσεις και ν’ αργήσεις να γυρίσεις, αν όχι το περιεχόμενο θεωρείτο «ελλιποβαρές» -πήγαινε φέρε ένα κιλό ακόμη! σαν την περίφημη ταινία «ο λόφος» –από τις πρώτες του Sean Connery (σε σκηνοθεσία Sidney Lumet )

Κέντρο Εκπαίδευσης Μηχανικού (ΚεΜχ): Το καψόνι πάει σύννεφο (εν δυο κάτω κρατώντας τα πυρομαχικά του Μπρεν) -εμείς στο ύψος μας, σε «ανυπακοή» από τότε, βλέποντας με θλίψη την πιτσιρικαρία να διαγωνίζεται ποιος θα «ζαλίσει» περισσότερο το κτίριο του λόχου και ποιος θα φτάσει πρώτος στη μάντρα (απόσταση 100-120μ) κάνοντας «λαγουδάκια»
Περνάει ο διοικητής, χαιρετάμε, «μπράβο, καλό το καθάρισμα» αναφωνεί βλέποντας πως ελάχιστα από τα εκατομμύρια φύλλων των εκατοντάδων ευκαλύπτων υπάρχουν στο έδαφος,  κάποια στιγμή κοιτάει προς τα πάνω τον συμπαθητικό Κρητικό λοχία που επισκευάζει μια στέγη: «όλα καλά Μανόλη;» -Μάλιστα κύριε διοιτσιτά! αναφέρεται «ζωηρά» ο ταλαίπωρος, χτυπώντας το αριστερό πόδι … και βρίσκεται στο ισόγειο από 9μ ύψος σε ένα σύννεφο σκόνης (και με κάταγμα κνήμης-περόνης)

Συνδικαλισμός στις ΕΔ

Χωρίς καμία αυταπάτη για το ρόλο των ΕΔ, σαν αναπόσπαστο κομμάτι των κατασταλτικών μηχανισμών του αστικού κράτους και εν γνώσει του συστήματος δομής και οργάνωσης, της προ &  μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, της καθημερινότητας με βάση τις προβλέψεις των Παγίων Διαταγών, τις ασκήσεις και τις υπηρεσίες σε θέσεις ΗΠΑ και NATO, όπου τα στελέχη αποκτούν παραπέρα εξάρτηση από το στρατιωτικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, με σημαντική ιδεολογική επίπτωση η μάχη ενάντια στην αναχρονιστική και αντιδραστική δομή ήταν μόνιμο μέλημα του κινήματος.
Δεν ξεχνάμε (βλ & βιβλίο Στ. Παπαγιάννη «Από εύελπις αντάρτης», εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή) πως το έπος της Εθνικής Αντίστασης έχει να παρουσιάσει εκατοντάδες λαμπρών αξιωματικών που παρέμειναν στην Ελλάδα πολέμησαν στον αγώνα κατά του φασισμού και, προς επιβράβευση του ηρωισμού τους, στο τέλος εκδιώχθηκαν, φυλακίσθηκαν, εξορίστηκαν, εξαφανίσθηκαν από προσώπου γης, όπως και στα χρόνια από το 1949 – 1967 με αποκορύφωμα την περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών που άφησε αμανάτι το ΝΔ. 1400|73 το οποίο αναφέρεται στα θέματα των αξιωματικών των ΕΔ (απαγόρευση της συμμετοχής τους σε σωματεία χωρίς την προηγούμενη άδεια της ηγεσίας κλπ)
Σ’ ότι αφορά την ΕΕ από το 1972 έστησε την ΜηΚυΟ Euromil (European Organisation of Military Associations & Trade Unions Ευρωπαϊκός Οργανισμός Στρατιωτικών Ενώσεων) με μέλη 34 ενώσεις, από 22 χώρες της Δυτικής και της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ η ΚΕΘΑ (Κίνηση για την Εθνική Άμυνα) έχει επανειλημμένα τονίσει την αναγκαιότητα του συντονισμένου αγώνα για τη διεκδίκηση και επίλυση σοβαρών θεσμικών και ατομικών προβλημάτων του προσωπικού, αλλά και για πάγια ζητήματα όπως αξιοκρατίας, ελευθερίας σκέψης, κλπ. επίσης την ειρήνη και την  Εθνική Ανεξαρτησία –σήμερα επίκαιρα περισσότερα από ποτέ

Όπως ανέπτυξε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στη συζήτηση του με το ΔΣ της ΠΟΕΣ, για τα σοβαρά προβλήματα των εν ενεργεία στρατιωτικών, όπου επισημαίνοντας  ότι «η συντριπτική πλειοψηφία από εσάς, τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ανεξαρτήτως βαθμού και προέλευσης, προέρχεστε από εργατικές – λαϊκές οικογένειες, από οικογένειες με άνεργα μέλη, με παιδιά που αναζητούν μια θέση εργασίας ή εργάζονται σε 4ωρες απασχολήσεις και η αποζημίωσή τους δεν φτάνει ούτε για τις βασικές τους ανάγκες» και μετά την αναφορά στα «οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άντρες και οι γυναίκες των Ενόπλων Δυνάμεων», μετά από αναλυτική αναφορά στα «μικρά» και «μεγάλα» προβλήματα καθώς και στη σημαντική κατάκτηση τον συνδικαλισμό στις ΕΔ που «δεν σας τη χάρισε κανείς ακόμα και με διώξεις των ίδιων των πρωτοπόρων συνδικαλιστών στρατιωτικών» θυμίζοντας (με πολλά παραδείγματα) πως το ΚΚΕ κατέθεσε στη Βουλή, το 2020 εκατόν είκοσι εφτά (127) ερωτήσεις και τους πρώτους μήνες του 2021 επιπλέον τριάντα (30) ερωτήσεις, έφτασε στο δια ταύτα –

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ _
μια ζωή Ιντιφάντα 🇵🇸
Όλοι πλην ΚΚΕ
“Κοινές αξίες και συμφέροντα”
με το κράτος — δολοφόνο…

Από το συνδυασμένο ιμπεριαλιστικό έγκλημα στην Παλαιστίνη, στις εξελίξεις στην περιοχή μας, με δεδομένο ότι «σ’ αυτή τη γωνιά του πλανήτη κονταροχτυπιούνται μεγάλα συμφέροντα αντιτιθέμενων δυνάμεων, των ΗΠΑ, της ΕΕ, της Κίνας, της Ρωσίας και άλλων», «κίνδυνοι που μεγαλώνουν από την ενίσχυση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, τις αμερικανικές βάσεις που έχουν μετατρέψει τη χώρα μας σε ένα απέραντο στρατόπεδο, από τη συμμετοχή της Ελλάδας σε ΝΑΤΟικές ασκήσεις – κανονικές πρόβες πολέμου».
(…)
Για τις εξελίξεις στο Κυπριακό με τον συμβιβασμό που προωθείται και για το «παζάρι με την Τουρκία, μέσω των διερευνητικών συνομιλιών όπου με τις ευλογίες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στρώνεται το έδαφος ενός γενικότερου συμβιβασμού για τη συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, προς όφελος ενεργειακών ομίλων».
Γνωρίζετε –έκλεισε ο ΓΓ του ΚΚΕ πως «το Κόμμα μας σταθερά παλεύει για την αποδέσμευση από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και αυτή η προοπτική μπορεί να εξασφαλίσει την ειρήνη και την ευημερία του λαού μας, με τον ίδιο να κάνει κουμάντο στον τόπο του.
Κατά συνέπεια μπορεί να ικανοποιήσει τα δικαιώματα και τις σύγχρονες ανάγκες και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των οικογενειών τους, που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του λαού μας».

45_κοντά 50 χρόνια από την 76^Α ΕΣΣΟ
για μια άλλη κοινωνία όπου
ο λαός θα είναι αφέντης στον τόπο του.