\\ Granma_1
Απέραντο
κουράγιο αυτή η Βίλμα! 95 χρόνια από
τη γέννησή της, δεν μπορούμε να ξεχάσουμε την αγωνιστική της κληρονομιά, ούτε
τις χιλιάδες ζωές που άγγιξε για έναν καλύτερο κόσμο.
Ήταν οι πρώτες μέρες του 1957. Η δολοφονία του επαναστάτη William Soler (Γουίλιαμ
Σόλερ), ενός εφήβου μόλις 15 ετών, έκανε το Santiago de Cuba να
εκραγεί. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, άρχισε να διοργανώνει γυναικεία συγκέντρωση
κατά μήκος της οδού Ενραμάδας.
(σσ. William Soler Ledea. Κουβανός επαναστάτης
μαχητής. Μέλος του Κινήματος της 26ης Ιουλίου. Ήταν υπό τις διαταγές
του Frank País García. Δολοφονήθηκε στις 30-Δεκ-1956, μαζί με τον Froilán
Guerra).
Ωστόσο, όταν ένα τζιπ με στρατεύματα
του εχθρικού στρατού τους αναχαίτισε στο San Félix, και η Vilma σίγουρη
για τον εαυτό της, δεν μπορούσε να μείνει σιωπηλή και φώναξε: "Ας τραγουδήσουμε τον ύμνο!" Το
έκαναν όλοι, όλο και πιο δυνατά. Ένας δεκανέας αντιμετώπισε την κοπέλα, που ήταν
κόκκινη σημαία ανάμεσα στο πλήθος που θρηνούσε, και εκείνη απάντησε με θράσος.
Την επόμενη μέρα η φωτογραφία της _με όλη τη λογομαχία, εμφανίστηκε πρωτοσέλιδο.
Το περιστατικό της χάρισε μια ισχυρή επίπληξη από τον Φρανκ. Δεν θα παραβίαζε
ποτέ ξανά τις εντολές του να μην ενεργήσει χωρίς εξουσιοδότηση, ούτε κατά τη
διάρκεια της πικρής στιγμής της ταφής του.
σσ. Ο Frank País García (7 Δεκ-1934 | 30-Ιουλ-1957 _δολοφονήθηκε από τη φασιστική αστυνομία στους δρόμους του Santiago de Cuba) ήταν μεγάλος Κουβανός επαναστάτης που αγωνίστηκε για την ανατροπή της κυβέρνησης του Fulgencio Batista. Υπήρξε συντονιστής και βασικός οργανωτής, του Κινήματος της 26ης Ιουλίου στις πόλεις συνεργαζόμενος με τις αντάρτικες δυνάμεις του Φιντέλ που πολεμούσαν στα βουνά της Σιέρα Μαέστρα.
Η πειθαρχία καθόρισε τη Βίλμα, την Αλίσια, τη Μόνικα, την Ντέμπορα... (σσ. Déborah _ένα από τα ψευδώνυμα της παράνομης Vilma) αλλά και το ότι ποτέ δεν φοβήθηκε: ήταν αυτή που τράβηξε φωτογραφίες την ώρα που κινδύνεψε να την σκοτώσουν _χωρίς να την αντιληφθούν οι στρατιώτες, αυτή που σκαρφάλωνε και κρεμόταν στους τοίχους, και ξεγλίστρησε, σαν νερό από τα δάχτυλα, από τους διώκτες, διψασμένη για το αίμα τους.
«Αν την πιάσουν, θα τη διαμελίσουν», έγραψε ο Ραούλ σε ένα μήνυμα. Φυσική διάδοχος του Frank, επαρχιακός συντονιστής στην ανατολή από τις πλέον καταζητούμενες σε βουνά και πεδιάδες. Πάντα στα πρόθυρα σύλληψης βασανιστηρίων και εκτέλεσης, οι συναγωνιστές της την έβλεπαν ως επικεφαλής τους, όχι μόνο επειδή ήταν φυσική ηγέτης, αλλά και λόγω μιας γαλήνης της που εξέπληξε όσους μοιράζονταν τις καθημερινές κακουχίες του ανταρτοπόλεμου.Ένας δημοσιογράφος που σχεδίαζε να ανέβει στη Σιέρα, προσβεβλημένος από την εφηβική εμφάνιση της με κολάν μαθήτριας, αναγκάστηκε να τα μαζέψει μετά από μια παγωμένη ερώτηση από αυτήν: «Μήπως πρέπει να δώσεις μεγαλύτερη σημασία σ΄αυτό το κίνημα με γυναίκες τόσο νέες και ταυτόχρονα τόσο ατσάλινες;».
Στη Βίλμα _ Vilma Espín Guillois, που πάντα θα ξαναγεννιέται
Όταν το Σαντιάγο μετατράπηκε σε θανατηφόρα παγίδα, η Βίλμα μπήκε εκεί επικεφαλής στο Δεύτερο Μέτωπο Φρανκ Πάις.
σσ. Το Δεύτερο Ανατολικό Μέτωπο "Frank País" δημιουργήθηκε το 1958 στο Piloto del Medio, Sierra Cristal, με επικεφαλής τονς Ραούλ Κάστρο. Με 67 μόνο αντάρτες, άρχισε να κάνει ελιγμούς σε μια περιοχή περίπου 12.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων βόρεια της τότε επαρχίας Oriente. Το νέο αυτό μέτωπο ανέλαβε δράση με τη βοήθεια των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι τους στήριξαν συγκεντρώνοντας εφόδια και παρέχοντάς τους πληροφορίες για τις ενέργειες του εχθρού. Η πρώτη μεγάλη ενέργεια ήταν η κατάληψη του αεροδρομίου του Μόα, ακολουθούμενη από την κατάληψη ναυτικών θέσεων, την κατάρριψη αεροσκαφών, επιθέσεις σε 35 στρατώνες και φρουρές, κατάσχεση όπλων, θαλάσσιες επιχειρήσεις και σύλληψη στρατιωτών. Αναπτύχθηκε επίσης η ιδέα που συνέλαβε ο Ραούλ Κάστρο για τη δημιουργία μιας επαναστατικής Πολεμικής Αεροπορίας. Στην περιοχή δράσης του, ιδρύθηκε οργάνωση με δικαιοδοσίες στην εκπαίδευση, την προπαγάνδα, τη γεωργία, τη δικαιοσύνη, την υγεία, τα οικονομικά, τις κατασκευές, τις επικοινωνίες και τον πόλεμο, ως προκαταρκτική άποψη για το τι θα εφαρμοστεί μετά τον θρίαμβο της επανάστασης. Το πρώτο συνέδριο των αγροτών στα όπλα πραγματοποιήθηκε επίσης στην ίδια περιοχή. Τέλη 1958, η πρόσβαση στο βόρειο τμήμα του Σαντιάγο ντε Κούβα ελέγχονταν από δυνάμεις των ανταρτών.
__συνέχεια
Vilma Espín Guillois
Εκεί γεννήθηκε η δια βίου αγάπη για τον Ραούλ και το αντάρτικο πνεύμα που είχε ήδη παγιώθηκε για πάντα και δεν θα την εγκατέλειπε ποτέ
Γιατί η Βίλμα, η δεύτερη Κουβανή απόφοιτος Χημικής Μηχανικής, μετά τον θρίαμβό της και ανάμεσα σε αμέτρητα καθήκοντα, ανέλαβε μερικές από τις πιο δύσκολες μάχες, αυτές που είχαν να κάνουν με μάστιγες βαθιά ριζωμένες στη συλλογική και ατομική συνείδηση: όπως η υπεράσπιση των γυναικών και των δικαιωμάτων τους, οι εκπαιδευτικές διαδικασίες, το τέλος των διακρίσεων...
Κατήγγειλε ανοιχτά τον machismo _την ανδροκρατία δλδ. ανάμεσα στους επαναστάτες, εκθέτοντας –χωρίς να χαϊδεύει αυτιά όσους προσποιούνταν ψεύτικα και κατήγγειλε, εν μέσω Παγκόσμιου Συνεδρίου, την προσπάθεια να εγκριθεί μια έκθεση που κανείς δεν είχε διαβάσει. Και αντιμετώπιζε κάθε παιδί, γυναίκα ή ηλικιωμένο σαν να ήταν δική της οικογένεια, παραμένοντας πάντα η Ντέμπορα _βάζοντας επίσης όλο το θάρρος _το είναι της, στην ειρήνη.
\\ Granma _2Vilma:
με ακλόνητη εμπιστοσύνη στη δύναμη των γυναικών
Γιατί για να αλλάξει η μοίρα των Κουβανών γυναικών, έπρεπε πρώτα
να αλλάξει η άθλια κατάσταση της χώρας.
Όποτε τη σκέφτεσαι, σου έρχεται στο μυαλό σαν μια ανάσα καθαρού αέρα. Πάντα χαμογελαστή και πλημμυρισμένη ενσυναίσθηση, ζεστασιά, αισιοδοξία και ενέργεια. Αυτά είναι βασικά χαρακτηριστικά της ηγεσίας και η Βίλμα, η ηγέτιδα μας, τα είχε όλα και πολλά περισσότερα, γιατί τα συνδύαζε με ταπεινότητα, ευφυΐα να ενεργεί με βάση αυτό που είναι το επαναστατικά σωστό, με πολύ Κουβανέζικη ψυχή και πρωτοποριακή μοναδική κατανόηση του μονοπατιού που έπρεπε και μπορούσαν να ακολουθήσουν οι γυναίκες.
Γι' αυτό ερωτεύτηκε την Επανάσταση, με ειλικρίνεια και επιμονή, με μεγάλο πάθος, γιατί για να αλλάξει η πορεία και η μοίρα των Κουβανών γυναικών, χρειάστηκε να αγωνιστεί ώστε να αλλάξει η αξιοθρήνητη κατάσταση της χώρας, στην οποία πάρα πολλές γυναίκες υπέστησαν τα αδικήματα της παραμέλησης, της εγκατάλειψης και της αποστράγγισης κεφαλαίων μέσα από ταμεία διαφθοράς. Είναι πολύ δύσκολο να ονειρευτείς όταν η αξιοπρέπεια είναι η μεγαλύτερη από όλες τις ελλείψεις.
Έτσι διηύθυνε τη ζωή της, και αν υπάρχουν οι νόμοι του πεπρωμένου, η Vilma Espín δεν είχε άλλη επιλογή από το να αφοσιωθεί για πάντα στο να κάνει, πρώτον, την Πατρίδα να γίνει το μέρος που άξιζε ο λαός της και, δεύτερον, να ανοίξει κάθε πόρτα από την οποία, βήμα-βήμα, κόβοντας γόρδιους δεσμούς, η Κουβανή μπορούσε να περπατήσει όρθια.
Δεν ήταν απλώς ένα χτύπημα στυλό, φυσικά. Ο επαναστατικός θρίαμβος δεν έφερε τη χειραφέτηση αυτή καθαυτή. Αλλά όταν η προηγμένη σκέψη και η ευγενής συνείδηση συνδυάζονται, πολλά μπορούν να αλλάξουν την επικρατούσα πραγματικότητα, ακόμα κι αν φαίνεται ακίνητη, όπως απέδειξε η ίδια η Επανάσταση. Και έτσι, με την επιμονή του γλύπτη που διαμορφώνει τον πηλό, λεπτομέρεια προς λεπτομέρεια, αυτή η εξαιρετική γυναίκα, που είχε ήδη κερδίσει με τη δική της αξία μια προνομιακή θέση στον θαυμασμό και το σεβασμό των συντρόφων της στον αγώνα, κέρδισε επίσης το δικαίωμα να ηγηθεί μιας “επανάστασης μέσα στην επανάσταση”, που σήμαινε όχι μόνο αξιοπρεπείς γυναίκες, αλλά κυρίως δυνατότητα να υπάρχει χώρος να γίνει η ίδια δημιουργός του μέλλοντός της.
![]() |
Πρώτο Συνέδριο του ΚΚ Κούβας: Jorge Lezcano _Vilma Espín y Yolanda Ferrer |
Υπάρχουν εκατοντάδες παραδείγματα του δείγματος γραφής της Βίλμα, του τρόπου που έσπειρε τη στοργή σε κάθε γωνιά της αγαπημένης της πατρίδας, της απέραντης ευαισθησίας που τη χαρακτήριζε. Ως μέλος μιας γενιάς που πέτυχε τις πιο ριζικές αλλαγές στην ιστορία της Κούβας, κατακτώντας με μεταλαμπαδεύοντας την ωριμότητα να κατανοήσουν ότι ο κοινωνικός μετασχηματισμός απαιτούσε μακροπρόθεσμες δημόσιες πολιτικές και όντας η ιδεολόγος και η κινητήρια δύναμη πίσω από πολλές από αυτές. Ακόμη και αρκετές από τις πιο πρόσφατες πρωτοβουλίες αναγνωρίζονται στην κληρονομιά της, όπως ο Οικογενειακός Κώδικας, το Πρόγραμμα για την Προώθηση των Γυναικών και η τρέχουσα πορεία προς την έγκριση του Κώδικα για τα παιδιά, τους εφήβους και τους νέους.
Πάντα έκανε έκκληση στον σεβασμό της ετερότητας και υπερασπιζόταν την κοινωνική ενσωμάτωση όλων των ανθρώπων, γνωρίζοντας ότι αυτό σήμαινε σπάσιμο στερεοτύπων, μύθων και κανόνων, όντας απαραίτητο για την επαναστατική διαδικασία _να απαλλαγεί δλδ. από κάθε είδους διακρίσεις.Η Βίλμα ήταν παιδί της εποχής της με όλη τη σημασία της λέξης, αλλά ήταν επίσης ένα παράδειγμα που γεννήθηκε για να αντέχει, και το όνομά της είναι εγγεγραμμένο δίπλα σε αυτά των Ana Betancourt, Amalia Simoni, Brígida Zaldívar, Celia Sánchez Manduley, Melba Hernández, Haydee Santamaría...
Το να είσαι γυναίκα, και Κουβανέζα, συνεπάγεται πολύ ηρωισμό. Οι καιροί που ζούμε απαιτούν την επείγουσα ανάγκη να σωθούν αποστάγματα στα οποία οι ελλείψεις και οι δυσκολίες επιτίθενται άγρια. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε, είναι ζωτικής σημασίας να υποστηρίξουμε τα κορίτσια, τους έφηβους και τις νεαρές γυναίκες μας για να τα ενδυναμώσουμε με τα δικαιώματά τους και να διασφαλίσουμε ότι η ευαλωτότητα δεν τα θέτει σε μειονεκτική θέση. Αλλά, κυρίως, για να πιστέψουν στις δυνατότητές τους ώστε αυτή η κοινωνία να συνεχίσει να τους δείχνει τον δρόμο που τους οδηγεί στην πλήρη προσωπική ολοκλήρωση.
Αυτό θα ήθελε η Βίλμα, αυτό θα είχε βάλει σε αυτό —όπως και στη ζωή— όλη της την αγνή και ανεξάντλητη ενέργεια, γιατί η μεγαλύτερη αξία της ήταν η άνευ όρων πίστη της στη δύναμη των γυναικών, στην πίστη τους στη χώρα και στην αδιαμφισβήτητη και εξαιρετική μεταμορφωτική τους ικανότητα.