Όταν πριν από λίγους μήνες εκτιμούσαμε ως ΚΚΕ την ανάγκη για τη δημιουργία μιας ειδικής έκδοσης για νέους γύρω από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (με αφορμή και την επερχόμενη επέτειο των 80 χρόνων από τη λήξη του) δεν είχαμε φανταστεί την τεράστια απήχηση που αυτή θα είχε τόσο στη νεολαία, όσο και στους γονείς, τους εκπαιδευτικούς, κ.ο.κ.
Πράγματι, η
έκδοση που επιμελήθηκε η Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τις
μικρότερες ηλικίες της νεολαίας με τίτλο “Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και
η Αντιφασιστική Νίκη των Λαών – Ποιος; Πού; Πότε; Γιατί;“ έγινε
ανάρπαστη από τις πρώτες κιόλας ημέρες που ανέβηκε στα ράφια της «Σύγχρονης
Εποχής».
Αναμφίβολα, πρόκειται για ένα πολύ όμορφα και δημιουργικά φτιαγμένο βιβλίο,
με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, graphics, κείμενα και διάφορα άλλα τεκμήρια της
εποχής, χάρτες και βεβαίως εξαιρετικά σκίτσα (διά χειρός Κ.
Ρουγγέρη).
Η απήχηση της εν λόγω έκδοσης, ωστόσο, αντανακλά πρώτα και κύρια την ανάγκη, τη χρησιμότητα, αλλά και τη δίψα των νέων ανθρώπων για ιστορική γνώση, την ιστορική αλήθεια: Ιδιαίτερα όσον αφορά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που αποτελεί ίσως την πιο «γνωστή» αλλά και συνάμα την πιο διαστρεβλωμένη περίοδο της πρόσφατης Ιστορίας.
· Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος υπήρξε πράγματι κομβικός στη διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου. Επομένως, το πώς τον «διαβάζουμε» και το ποια συμπεράσματα ή διδάγματα αντλούμε από αυτόν, μπορεί να έχει – και έχει – ξεχωριστή σημασία στο πώς ερμηνεύουμε τον κόσμο μας σήμερα: γύρω από το πώς λειτουργεί, το γιατί συμβαίνουν τα όσα συμβαίνουν και – φυσικά – το πώς μπορούν να αλλάξουν.
· Γι’ αυτό και διαχρονικά η αστική τάξη (της χώρας μας και διεθνώς) επένδυσε τόσο χρήμα και μελάνι, προκειμένου να ξαναγράψει την Ιστορία και κατόπιν να την επιβάλει ως «συλλογική συνείδηση» στις επόμενες γενιές των εργαζομένων. Τόνοι και τόνοι ψέματα, διαστρεβλώσεις και αποσιωπήσεις έχουν επιστρατευτεί επί δεκαετίες γύρω από τα πραγματικά αίτια του πολέμου, την αληθινή φύση του φασισμού, το ποιος έκανε τι κατά την περίοδο της Κατοχής, τον πρωταγωνιστικό όσο και καθοριστικό ρόλο της Σοβιετικής Ενωσης και του διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος στην Αντιφασιστική Νίκη των Λαών, κ.ο.κ.
Πιάνοντας το νήμα…
Απέναντι σε όλα αυτά, η έκδοσή μας έρχεται να εξιστορήσει τα γεγονότα που οδήγησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από τη σκοπιά του εργαζόμενου λαού, που στη διάρκεια της κατοχής και της αντίστασης έμαθε να διεκδικεί και να νικά με το όπλο στο χέρι.
Πιάνοντας το νήμα της ιστορικής αλήθειας από το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου («τον πόλεμο που θα τερμάτιζε – δήθεν – όλους τους πολέμους») απαντά στο κομβικό ερώτημα «γιατί γίνονται οι πόλεμοι», συνδέοντάς το με την πηγή του: Με τον τρόπο λειτουργίας του σύγχρονου κόσμου, το σύστημα αυτό της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο που ονομάζουμε καπιταλισμό. Μαζί με το «γιατί», βεβαίως, πάει χέρι – χέρι και το «πώς»: Πώς μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο; Πώς μπορούμε να σταματήσουμε τους πολέμους μια και καλή;
Για να απαντήσει, η έκδοσή μας αξιοποιεί τα πλούσια ιστορικά διδάγματα εκείνης της εποχής. Βλέπουμε πώς κινήθηκαν οι δύο κόσμοι – των εκμεταλλευτών και των εκμεταλλευομένων, των αστών και των εργατών – σε καιρό ειρήνης και σε καιρό πολέμου.
· Μαθαίνουμε ποιος δρόμος ανοίχτηκε για την παγκόσμια εργατική τάξη με τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση και την ίδρυση του πρώτου εργατικού κράτους στον κόσμο, της Σοβιετικής Ένωσης. Το τι αντίκτυπο είχε αυτό το γεγονός στους αγώνες όλων των εργατών απ’ άκρη σ’ άκρη του κόσμου.
· Ανακαλύπτουμε το πραγματικό πρόσωπο του φασισμού: Τι ήταν, από πού ξεπήδησε, ποιος τον στήριξε και ποιανού τα συμφέροντα εξυπηρετούσε (αποδομώντας έτσι πλήρως το διαχρονικό αστικό ιδεολόγημα περί «ολοκληρωτισμών»).
· Μέσα από μια παράλληλη εξέταση των εξελίξεων στην Ελλάδα και τον κόσμο καθ’ όλη εκείνη την περίοδο εντοπίζουμε τα πραγματικά κίνητρα, το αληθινό περιεχόμενο των κινήσεων των αστών της εποχής. Όπως βλέπουμε επίσης και τις προσπάθειες της εργατικής τάξης – και της πρωτοπορίας της, των κομμουνιστών – να αντιπαλέψουν τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού.
· Τέλος, μέσα από την εξιστόρηση της Κατοχής και της Αντίστασης μαθαίνουμε για την αστείρευτη δύναμη που έχουν οι λαοί όταν ορθώνουν ανάστημα και γίνονται πρωταγωνιστές της Ιστορίας, νικώντας ακόμη και τον πιο ισχυρό αντίπαλο. Ταυτόχρονα, αναδεικνύονται πολύτιμα διδάγματα από τη θετική αλλά και την αρνητική πείρα του εργατικού – κομμουνιστικού κινήματος στην υπόθεση της πλήρους, πραγματικής απελευθέρωσης του εργαζόμενου ανθρώπου: Αυτής που θα καταργήσει κάθε εκμετάλλευση και θα φέρει ένα τέλος σε όλους τους πολέμους!
Στη μάχη, λοιπόν, για την ιστορική αλήθεια στη νέα γενιά μπορούμε – και πρέπει – να γίνουμε όλοι ενεργοί συμμέτοχοι. Να προμηθευτούμε το βιβλίο, να το διακινήσουμε, να το προτείνουμε, να το δωρίσουμε, να το φέρουμε σε επαφή με κάθε τρόπο στους νέους στον περίγυρό μας και να ανοίξουμε συζήτηση μέσα από τις σελίδες του, σε κάθε σπίτι, σε κάθε σχολείο, σε κάθε γειτονιά! Πρωτοβουλίες όπως αυτή των Κομματικών Οργανώσεων της Νέας Ιωνίας που δώρισαν το βιβλίο στους συντρόφους μαθητές της γειτονιάς μπορούν και πρέπει να πολλαπλασιαστούν.
Άλλωστε, όπως
εύστοχα αναγράφεται στο οπισθόφυλλο της έκδοσης:
«Μαθαίνουμε για την Ιστορία μας! Φτιάχνουμε τη δική μας Ιστορία δίκιου και
αγώνα!».
_ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΚΕ
ΚΚΕ:
“Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
_80 χρόνια μετά”
Παρασκευή 11 Απρίλη η πρώτη προβολή
80 χρόνια πριν η κόκκινη σημαία ανέμιζε στο Ράιχσταγ, η ήττα του Άξονα γινόταν πραγματικότητα και γεννιόταν η ελπίδα για έναν κόσμο δίχως πολέμους και εκμετάλλευση. «Το τραγούδι του ανέμου» από την προέλαση του Κόκκινου Στρατού (Γιάννης Ρίτσος) ακουγόταν σε όλη την ανθρωπότητα και σε όλη την ιστορία. 80 χρόνια μετά ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος σε Παλαιστίνη, Ουκρανία, Υεμένη και αλλού είναι εδώ, αφού είναι εδώ τα συμφέροντα, οι ανταγωνισμοί και οι συμμαχίες των καπιταλιστικών κρατών.
«Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος – 80 χρόνια μετά» είναι ο τίτλος του καινούργιου ντοκιμαντέρ της ΚΕ του ΚΚΕ, με αντικείμενο τον χαρακτήρα του Β΄ ΠΠ, τα διακυβέυματά του και τη σχετική στρατηγική του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Το ντοκιμαντέρ βασίζεται στις σύγχρονες επεξεργασίες του Κόμματος για τη συγκεκριμένη περίοδο, σε μια εποχή στην οποία επιχειρούνται η αναθεώρηση της Ιστορίας του Β΄ ΠΠ και η εγκατάλειψη αρκετές φορές και της επιστημονικής μεθοδολογίας από απολογητές του καπιταλισμού και του οπορτουνισμού.
Το ντοκιμαντέρ ξεκινά από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς των αρχών του 20ού αιώνα οι οποίοι οδήγησαν στη φρίκη του Α΄ ΠΠ. Ακολουθούν ο επαναστατικός αναβρασμός στη Ρωσία -με την οκτωβριανή σοσιαλιστική επανάσταση-και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, η συνέχιση του ανταγωνισμού μεταξύ καπιταλιστικών κρατών -είτε νικητών, είτε ηττημένων- και σε συνθήκες ιμπεριαλιστικής ειρήνης και η «προετοιμασία» στην πραγματικότητα του επόμενου παγκόσμιου πολέμου.
Έπειτα αναλύονται η επικράτηση του φασισμού στην Ιταλία, του ναζισμού στη Γερμανία και άλλων μορφών συγκεντρωτικής εξουσίας σε κράτη της Ευρώπης ως προϋπόθεση για την καταστολή του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος στο εσωτερικό κάθε κράτους, για τη διασφάλιση της καπιταλιστικής εξουσίας, αλλά και για τη διεξαγωγή του επικείμενου Β΄ ΠΠ. Παρουσιάζονται επιπλέον τα γνωρίσματα του φασισμού, αλλά και τα φύτρα του στο έδαφος της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και εξουσίας. Επίσης, παρουσιάζονται οι τότε επεξεργασίες του ΔΚΚ για τον φασισμό και η στρατηγική των «Λαϊκών Μετώπων». Παρουσιάζονται φυσικά και η αστική δικτατορία του Ι. Μεταξά στην Ελλάδα, οι απηνείς διώξεις και η επιχείρηση διάβρωσης του ΚΚΕ.
Το ντοκιμαντέρ ασχολείται ακόμη με την «πολιτική κατευνασμού» των καπιταλιστικών κρατών σε σχέση με τη ναζιστική Γερμανία, την επιδιωκόμενη στροφή της προς την ΕΣΣΔ, τον ελιγμό της ΕΣΣΔ με το Σύμφωνο Ρίμεντροπ – Μολότοφ και τον τερματισμό του «κατευνασμού» όταν αυτό απαίτησαν οι προτεραιότητες της βρετανικής αστικής τάξης με την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον Ου. Τσόρτσιλ.
Στη συνέχεια παρακολουθούνται τα γεγονότα του Β΄ ΠΠ: «Παράξενος πόλεμος», διάσπαση της γαλλικής αστικής τάξης σε συμμάχους του Άξονα και σε όσους συνέχιζαν τον πόλεμο εναντίον του υπό τον Ντε Γκολ, συνθηκολόγηση της Ιταλίας, απόβαση στη Νορμανδία. Αναδεικνύονται ασφαλώς και τα γεγονότα στο σημαντικότερο μέτωπο του Β΄ ΠΠ, το σοβιετικό, από την αρχική διείσδυση του Άξονα μέχρι την περιφέρεια της Μόσχας, ως την εποποιία του Στάλινγκραντ και την απελευθέρωση τελικά της Ανατολικής Ευρώπης και των περισσότερων βαλκανικών κρατών από τον Κόκκινο Στρατό. Αποτυπώνονται επίσης οι θηριωδίες του ναζισμού από τις ομαδικές εκτελέσεις στη σοβιετική επικράτεια ως τα μαρτυρικά χωριά στην Ελλάδα.
Το ντοκιμαντέρ διατρέχει και η κατάσταση στην Ελλάδα: Ελληνοϊταλικός πόλεμος, η θέση του ΚΚΕ, τριπλή φασιστική κατοχή και αστικοί θεσμοί, ανασυγκρότηση του ΚΚΕ, Αντίσταση, Συμφωνίες Λιβάνου – Καζέρτας, Απελευθέρωση, Δεκεμβριανά.
Φαίνεται σε κάθε περίπτωση η διατήρηση και στη διάρκεια της αντιφασιστικής συμμαχίας της ταξικής αντίθεσης μεταξύ καπιταλιστικών κρατών και ΕΣΣΔ, η οποία έγινε περισσότερο ορατή στο τέλος του πολέμου και με τη ρίψη της ατομικής βόμβας στην Ιαπωνία. Αναδεικνύονται επίσης τα προβλήματα από την αδυναμία του κομμουνιστικού κινήματος και στην Ελλάδα και διεθνώς να διαμορφώσει στρατηγική η οποία θα συνέδεε τον αγώνα κατά της Κατοχής και του Άξονα με τον αγώνα για την ανατροπή της αστικής εξουσίας.
Το ντοκιμαντέρ διατρέχεται από χρήσιμα διδάγματα για τη νίκη της εργατικής εξουσίας στις σημερινές συνθήκες των ιμπεριαλιστικών πολέμων.
Αποσπάσματα αφηγούνται στο ντοκιμαντέρ οι ηθοποιοί Δανάη Κατσαμένη και Θέμης Πάνου. Ομιλητές είναι ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας, τα μέλη του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ (Αναστάσης Γκίκας, Στρατής Δουνιάς, Βασίλης Μόσχος) και οι συνεργάτες/τριες του Τμήματος (Φιλιώ Τόλια, Χάρης Ραζάκος).
Πρώτη προβολή την Παρασκευή 11 Απρίλη στον κινηματογράφο «Τριανόν» στις 21.00 _διαβάστε εδώ αναλυτικά το πρόγραμμα των προβολών