hasta la victoria siempre VENCEREMOS: αμφίφυλη

Marlene Dietrich: Η αμφίφυλη γερμανικής καταγωγής, αντιφασιστική σειρήνα της οθόνης εξακολουθεί να αιχμαλωτίζει το κοινό 31 χρόνια μετά τον θάνατό της, ως ηθοποιός, τραγουδίστρια, αλλά κυρίως _σημεία των καιρών _τότε και σήμερα, ως διαβόητο Androgynous Sex Symbol

Οι Γερμανοί την αγαπούσαν και τη μισούσαν, γιατί την ήθελαν, δεν μπορούσαν να την έχουν. Ένιωσαν προδομένοι από την ηθοποιό, η οποία ανέτρεψε τις βλέψεις του Χίτλερ και έφυγε από την πατρίδα της για το Χόλιγουντ, όπου πήρε την αμερικανική υπηκοότητα. Γεννημένη στο Βερολίνο το 1901, η Ντίτριχ έζησε και τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, αλλά η πολιτική της ατζέντα μπήκε στο παιχνίδι κατά τον δεύτερο. Υποστήριξε τα αμερικανικά στρατεύματα και έγινε μια από τις πρώτες διασημότητες που δημιούργησε δεσμούς πολέμου και χρησιμοποίησε την τέχνη της για τα καλά, λεπτομέρειες της οποίας μπορούν να βρεθούν, “παραδόξως”, στον ιστότοπο της CIA, αλλά πλαισιώνει την πίστη της με έναν κομψά εμφανή, σχεδόν μπλαζέ τρόπο.

“Φυσικά ήμασταν εναντίον των Ναζί, φυσικά και ήμασταν”, λέει στο Marlene. “Χρειάζεται τόσο μεγάλο θάρρος για να αποφασίσεις ποια πλευρά να πάρεις; Όχι.”
Έζησε παράλληλα με τη συμπατριώτισσά της ηθοποιό Leni Riefenstahl, αλλά βασικά σε κόσμους χωριστούς (η Riefenstahl ήταν αγαπημένη των Ναζί). Η Ντίτριχ, ο οποίος αρνήθηκε να συμπαραταχθεί με το Ναζιστικό Κόμμα, αποκαλούνταν „völlig undeutsch“. “εντελώς αντι-γερμανίδα”.

Εάν τα ονόματα μερικές φορές παραπέμπουν στην αληθινή ουσία ενός ατόμου, η Marlene γεννήθηκε ως Marie Magdalena _Μαρία Μαγδαλινή Dietrich. Είναι ίσως μια υπερβολικά επίμονη σύγκριση -παρόλο που η Ντίτριχ δεν ήταν θρησκευόμενη- για τη γερμανική σειρήνα της οθόνης που ήταν σύμβολο του σεξ, αγγελικό και ερωτικό, με μια ανοιχτά αντιφασιστική ατζέντα που μπλόκαρε μεγάλο μέρος του γηγενούς γερμανικού κοινού της στο Τρίτο Ράιχ. Αλλά το να κολυμπάς ενάντια στην παλίρροια έχει κάνει την Dietrich μια διαχρονικά διάσημη φιγούρα, τόσο εντός όσο και εκτός οθόνης —εκ του ασφαλούς βέβαια, με την καθοριστική βοήθεια φυσικά των αμερικανών ιμπεριαλιστών, που ήδη διεκδικούσαν την παγκόσμια κυριαρχία.

Μεγαλώνοντας, έκανε το μεγαλύτερο μέρος της υποκριτικής της στη σκηνή μέχρι τα τέλη της δεκαετίας των ΄20, όταν την ανακάλυψε ο σκηνοθέτης Josef von Sternberg - ο μέντοράς της, παθιασμένος εραστής της _εν γνώσει του και της λεσβιακής πλευράς της, δημιουργός της- πυροδοτώντας μια συνεργασία που θα διαρκούσε επτά μεγάλου μήκους ταινίες. Το θέατρο Metrograph της Νέας Υόρκης θα γιορτάσει προβάλλοντας και τις όλες τις συνεργασίες της με τον φον Στέρνμπεργκ, μαζί με άλλους 12 τίτλους, συμπεριλαμβανομένης της φωτογραφίας της με τον Άλφρεντ Χίτσκοκ (Stage Fright), Όρσον Γουέλς (Touch of Evil). Ο Fritz Lang (Rancho Notorious), η εμπνευσμένη από την Dietrich Lola του Rainer Werner Fassbinder και το υπεκφυγικό αλλά αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ Marlene Dietrich του Maximilian Schell. 31 χρόνια από τον θάνατό της, σε ηλικία 90 ετών, καθώς παρακολουθούσα τις προάλλες το ντοκιμαντέρ Marlene του 1984, συνειδητοποίησα ότι το να γράψεις γι αυτή –πέρα από τα τετριμμένα των wiki δεν είναι εύκολο όντας περίπλοκη και αντιφατική γυναίκα το διαβόητο Androgynous Sex Symbol, σε μια περίοδο που έπρεπε να έχεις “αρχίδια” για να μην καταλήξεις σε κανα χαντάκι. Βέβαια υπήρχαν και οι αμερικανοί, που κράταγαν τα μπόσικα

Θυμάμαι όταν είδα για πρώτη φορά την ταλαίπωρη και άστεγη Blonde Venus (Ξανθή Αφροδίτη του von Sternberg _1932), με την πρώτη της σκηνή, τη Dietrich να φλερτάρει, με εκείνο το λάγνο απωθημένο της, λέγοντας σε μια ομάδα ανδρών, πρώτα στα γερμανικά και μετά στα αγγλικά “Will you please go away?” (εξαφανίζεσαι σε παρακαλώ;) καταλήγοντας σε περίπτυξη με τον ίδιο τον άντρα που κοροϊδεύει και αργότερα με τον όμορφο Κάρι Γκραντ. Η άστεγη και περιθωριακή δεν φαινόταν ποτέ πιο λαμπερή, ντυμένη με γούνες και σαλιαρίζοντας γοητευτικά σε ρόλο κυριαρχικό. Σε κάθε ταινία της -ακόμα και όταν είναι λιγότερο εκλεπτυσμένη (Blue Angel _ο “θρυλικός” Γαλάζιος Άγγελος, 1930) ή μεγαλύτερη ηλικιακά (Touch of Evil, Ο άρχων του τρόμου _1958)- η παρουσία της Dietrich είναι θαύμα. Τα ζυγωματικά της φαίνονται να έχουν σμιλευτεί μόνο για κινηματογραφικό φωτισμό, τα φρύδια της -πυκνά καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας της- πάντα παιχνιδιάρικα, τα χείλη της ένα ελαφρύ και περίεργο μουτράκι και τα βαθιά της bedroom eyes θα κάνουν οποιονδήποτε να τα κοιτάξει head-over-heels seduced. Γεννήθηκε, ναι, έτσι, αλλά επίσης έγινε αυτή η εικόνα από ανθρώπους όπως ο von Sternberg, ο οποίος έθρεψε τον ολοένα αυξανόμενο μυστικισμό και τη γοητεία της.

Μερικές φορές νιώθεις σαν να βλέπεις μια ταινία με έναν αναξιόπιστο αφηγητή. Μπαίνει στα πάντα, από την επαγγελματική μέχρι την ιδιωτική της ζωή, από τις οντισιόν μέχρι τη σχέση της με τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ, η οποία ισχυρίζεται ότι δεν είχε «τίποτα ερωτικό ή σεξουαλικό» σε αυτό. Στην πραγματικότητα, παρά τις αμέτρητες βιογραφίες που θυμίζουν τις πολλές της σχέσεις (με άνδρες και γυναίκες) και την ανοιχτή σχέση που είχε με τον σύζυγό της Rudolf Sieber (τον οποίο παντρεύτηκε το 1923), η Dietrich λέει “Δεν ήμουν καθόλου ερωτική!”. Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι ο Dietrich δεν είχε σεξουαλικότητα βλέποντας κάποια τις ταινίες της, ειδικά το Μαρόκο (1930) του von Sternberg, όπου με σμόκιν και καπέλο φιλάει _ κυριολεκτικά “ρουφώντας την” μια γυναίκα στα χείλη; Ήταν μια πρωτοφανής _μοναδική, κίνηση για εκείνη την περίοδο και η συγκεκριμένη σκηνή κατατάσσεται ως μια από τις κορυφαίες που τη μετέτρεψαν σε άπιαστο σύμβολο σεξ _Androgynous Sex Symbol και βασίλισσα των παντελονιών. Της έφερε επίσης μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου.

Αλλά οι ζουμερές λεπτομέρειες της Marlene δεν τελειώνουν ποτέ. Αν και δεν έχει τίποτα να πει για τον Χίτσκοκ, αποκαλεί τον Φριτς Λανγκ «απόλυτο τρόμο» και δηλώνει ότι ο φον Στέρνμπεργκ «της δυσκόλευε πάντα σκόπιμα τη ζωή» - αλλά σχολιάζει αυτό το τελευταίο θετικά, λέγοντας ότι την ανάγκασε να σκεφτεί μάλλον. παρά να κάνει αυτό που της είπαν. Κάποια στιγμή δηλώνει ανένδοτα: «Είμαι πρακτικός άνθρωπος, λογικός … Δεν υπάρχει χρόνος για όνειρα». Ωστόσο, έγραψε ποίηση και δημιούργησε τις πιο τρελές φαντασιώσεις κάνοντας τον Μπίλι Γουάιλντερ να πει ότι η Ντίτριχ είχε μια «αθεράπευτα ρομαντική ψυχή», λέγοντας μάλιστα ότι είχε τη «ρομαντική ανωριμότητα μιας 16χρονης».

Ένα από τα τελευταία πράγματα που λέει ο Dietrich στη Marlene είναι: «Ποτέ μα ποτέ δεν πήρα την καριέρα μου στα σοβαρά». Αναγνωρίζει το αστέρι της στο ότι δεν ενδιαφέρεται για την πρώτη θέση — και πώς αυτή ήταν η ιδιότητα που έκανε τον von Sternberg να ενδιαφερθεί για εκείνη. Αλλά ενώ ενσαρκώνει αυτή την απάτητη περσόνα σε πολλές ταινίες, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι δεν την ένοιαζε πραγματικά. Η Dietrich είναι μια γυναίκα που μεταμορφώθηκε ρητά και άφησε τον εαυτό της να μεταμορφωθεί για χάρη της τέχνης: μια δεξιότητα τόσο σπάνια και, ναι, σοβαρή, που εξακολουθεί να αιχμαλωτίζει το κοινό σχεδόν 100 χρόνια μετά.

Η "κοινωνία του Nescafé" - όπως ονόμασε ο Noel Coward όσους σύχναζαν στο Λας Βέγκας - μυήθηκε στην "πιο λαμπερή σταρ στον κόσμο - τη γυναίκα και τον θρύλο", τη Marlene, όταν η Dietrich έκανε το ντεμπούτο της στο καμπαρέ του Sahara Hotel's Congo Room Δεκ-1953.
«Με πίεζαν πάνω από δύο χρόνια και συνέχισαν να ανεβάζουν τον μισθό μου μέχρι που δεν μπορούσα πλέον να αρνηθώ», εξήγησε στον Τύπο για την αμοιβή ρεκόρ των 30.000 δολαρίων την εβδομάδα (για μια σεζόν τριών εβδομάδων _τρεις παραστάσεις τη νύχτα).

Στην Tallulah Bankhead _έκανε ένα σοβαρό δραματικό κομμάτι - της Dorothy Parker - και μπορούσες να ακούσεις μια καρφίτσα να πέφτει. Δεν θα μπορούσες ποτέ να κάνεις κάτι τέτοιο σε ένα νυχτερινό κέντρο της Νέας Υόρκης ή σε ένα νυχτερινό κέντρο οπουδήποτε αλλού.

Τη βραδιά των εγκαινίων της, η Marlene εμφανίστηκε με παγιέτες και γούνα, φώναξε “γεια …α…α” σε ένα κοινό που την λάτρεψε (Billy Wilder, Van Heflin, Mercedes McCambridge, Louella Parsons, Jimmy McHugh κά) και τραγούδησε με τον τρόπο της το “Baubles Bangles & Beads” (Μπιχλιμπίδια Βραχιόλια & Χάντρες _μεγάλη επιτυχία του Σινάτρα) με τη συνοδεία του Buddy Cole.

Η “λαμπρότητα και η λάμψη” που υποσχέθηκε ο στίχος έγινε πραγματικότητα από το σχεδιαστή Jean Louis, σε ένα μόλις λεγόμενο “γυμνό φόρεμα”: Η Marlene επέμεινε ότι ανταποκρίθηκε στο όνομά της, λέγοντας “Το μόνο πράγμα από κάτω” από τη “στολή επιθεώρησης” των 8.000$, είπε, ήταν “μια ζώνη γκέτας για να κρατά τις κάλτσες μου _τελεία και παύλα …για κυλόττα ούτε λόγος”, κάνοντας αίσθηση όταν οι φωτογραφίες της βραδιάς των εγκαινίων μπήκαν σε εφημερίδες.
Προφανές ότι οι φωτογραφίες αποκάλυψαν περισσότερα από μόνο “ανατρίχιασμα” όπως υποστήριξε ότι σκόπευε η Dietrich.

Τι κάνετε; “τραβάτε από χαμηλή γωνία και τα στρας μου δεν καταγράφηκαν καν _άντε μπήτε ανάμεσα στα μπούτια μου!!”, διαμαρτυρήθηκε η Μάρλεν, δείχνοντας τις στρατηγικά τοποθετημένες χάντρες στη γραμμή του στήθους του φορέματος.

Η εκπομπή ήταν σύντομη. Τραγούδησε τα "The Boys in the Back Room", "La Vie en Rose", "You've Got That Look", "The Laziest Gal in Town", "Lili Marlene", "Jonny", "Lola" και το αναπόφευκτο "Falling in Love Again _Ερωτεύομαι ξανά".
Για το φινάλε, η Marlene μετατράπηκε στο κοστούμι της ringmaster στο τσίρκο. Ο Μαξ Κόλπετ είχε γράψει έναν ιδιαίτερο στίχο για εκείνη, το «The Beast in Me» (το ζώο μέσα μου _The Entrance of the Gladiators). Με το μαστίγιο στο χέρι και ενώ τα κορίτσια της παράστασης με φορεσιές ζώων κυκλοφορούσαν μέσα και γύρω από τα κλουβιά, εκείνη τραγούδησε:

«Λιοντάρια, τίγρεις, μικρές γάτες, μεγάλες, άγριες γάτες
Απλώς ονομάστε τους – θα τους εξημερώσω…
«Υπάρχει ένα θηρίο που δεν εξημερώθηκε ποτέ
Και αυτό το θηρίο… αυτό το θηρίο είμαι εγώ!
Πολλοί άνδρες έχουν δοκιμάσει πάνω μου μάταια,
Ένας τρελάθηκε – δύο πέθαναν στη Γαλλία και την Ισπανία…
Ζήσω ή πεθάνω, πρέπει να ανακαλύψω
Τον υπεράνθρωπο μου, τον μοναδικός μου εραστής!
Πού είναι αυτός ο άνθρωπος;

Η γερμανοαμερικανίδα Μαρλέν Ντίτριχ (Marie Magdalene “Marlene” Dietrich, (27 Δεκ 1901 — 6 Μάη 1992) ηθοποιός του κινηματογράφου και τραγουδίστρια σ’ όλη την μακρά καριέρα της (από τη 10ετία του 1910 μέχρι του 1980) διατήρησε την φήμη της μέσω της συνεχούς ως μοιραία γυναίκα ανακάλυψης του εαυτού της.

Την 10ετία του 1920 συμμετείχε σε θεατρικές παραστάσεις και στον βουβό κινηματογράφο ‑ο ρόλος της ως Λόλα στο Γαλάζιος Άγγελος (Der blaue Engel, 1930) της χάρισε παγκόσμια φήμη και ένα συμβόλαιο με την Paramount.
Πρωταγωνίστησε σε ταινίες του Χόλυγουντ όπως Μαρόκο (1930), Κατάσκοπος Χ‑27 (1931), Σαγκάη Εξπρές (1932), Desire (1936) τραγική τσαρίνα. Επένδυσε επιτυχώς στην περσόνα και στις “εξωτικές” εμφανίσεις της και έγινε από τις ακριβοπληρωμένες ηθοποιούς της εποχής της.
Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν μια υψηλού επιπέδου διασκεδάστρια στις ΗΠΑ και από το 1950 μέχρι το 1970 κάνοντας περιοδεία ανά τον κόσμο ως περφόρμερ ζωντανού προγράμματος.

Έλαβε πολλές τιμητικές διακρίσεις από ΗΠΑ, Γαλλία, Βέλγιο και Ισραήλ και το 1999 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την ονόμασε 9^η μεγαλύτερη σταρ του κλασικού κινηματογράφου του Χόλυγουντ.

Μετά το θανατό της το μεγαλύτερο μέρος της ακίνητης περιουσίας της Ντίτριχ πουλήθηκε στο Stiftung Deutsche Kinemathek — που έγινε ο πυρήνας της έκθεσης του Μουσείου Κινηματογράφου του Βερολίνου. Η συλλογή περιλαμβάνει : πάνω από 3.000 είδη υφασμάτων από την δεκαετία του 1920 έως την δεκαετία του 1990, συμπεριλαμβανομένων των κουστουμιών από ταινίες και σκηνικά καθώς και πάνω από χίλια αντικείμενα από την προσωπική συλλογή της Ντίτριχ _ 15.000 φωτογραφίες από τους Σέσιλ Μπήτον, Χορστ Π. Χορστ, Τζορτζ Χάρελ, Λόρντ Σνόουντον και Έντουαρντ Στάϊχεν _ 300.000 σελίδες από έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων της αλληλογραφίας με τον Μπερτ Μπάκαραχ, τον Γιουλ Μπρύνερ, τον Μωρίς Σεβαλιέ, τον Νόελ Κάουαρντ, τον Ζαν Γκαμπέν, τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ, τον Καρλ Λάγκερφελντ, την Νάνσυ και τον Ρόναλντ Ρήγκαν, τον Έριχ Μαρία Ρεμάρκε, τον Γιόσεφ βον Στέρνμπερν, τον Όρσον Ουέλς και τον Μπίλυ Ουάιλντερ, καθώς επίσης και άλλα κομμάτια όπως αφίσες ταινιών και ακουστικές ηχογραφήσεις.

Το περιεχόμενο του διαμερίσματος της Ντίτριχ στο Μανχάταν, μαζί με άλλα προσωπικά της αντικείμενα όπως χρυσαφικά και ρούχα, πουλήθηκαν σε μια δημόσια δημοπρασία στο Λος Άντζελες την 1η Νοεμβρίου 1997. Το πρώτο της διαμέρισμα, που βρίσκεται στην οδό Παρκ Άβενιου 993, πουλήθηκε για $615.000 το 1998.

Η Λιλί περιμένει τον καλό της
να γυρίσει από τον πόλεμο
και να ξαναφιληθούν
κάτω από τον φανοστάτη

Lili Marleen (ελληνικά _λάθος Λιλί Μαρλέν) είναι τραγούδι του 2^ου Παγκοσμίου πολέμου που τραγουδήθηκε και από τις δύο πλευρές των ιμπεριαλιστών αντιμαχομένων _φυσικά όχι από τους απελευθερωτές της ανθρωπότητας Σοβιετικούς με αρχική ερμηνεύτρια του τραγουδιού ήταν η Λάλε Άντερσεν(1939 _με τίτλο Das Mädchen unter der Laterne _Το κορίτσι κάτω απ΄ το φανάρι).

Μετά τη γερμανική εισβολή στη Γιουγκοσλαβία, ο καταληφθείς ραδιοφωνικός σταθμός του Βελιγραδίου άρχισε ν' αναμεταδίδει, το τραγούδι αυτό, ως πιο πρόχειρο στη δισκοθήκη, χωρίς ιδιαίτερο προπαγανδιστικό χαρακτήρα (κάθε βράδυ, στις 9.55 μμ ακριβώς, το πρόγραμμα έκλεινε με το Lili Merleen), έτσι διαδόθηκε σε Ευρώπη, Μεσόγειο και τη Β. Αφρική (άρεσε _λένε στον Ρόμελ και στους ναζιστές Afrikakorps) ενώ έφτασε ακόμη και στις ΗΠΑ (μεταγλωττισμένο).

Το θέμα απλό: ένας φαντάρος στη σκοπιά ονειρεύεται ότι η Λιλί θα τον περιμένει να ξαναβρεθούν κάτω από τον φανοστάτη όπου συναντιόντουσαν πριν τον πόλεμο. Το 1942, σε μια νεότερη διασκευή με κρουστά, έλαβε την μορφή εμβατηρίου, που συνδυαζόταν τον γερμανικό στρατιωτικό βηματισμό της χήνας. Μεταγλωττίστηκε και στα ελληνική με σκωπτικό χαρακτήρα, που αποδιδόταν με νεαρές φωνές από θεατρικούς θιάσους της επιθεώρησης και σε πάνω από 200 διαφορετικές εκτελέσεις μέχρι σήμερα.

Επίσημος ιστότοπος _The Official Lili Marleen Page

👉 The True Story of Lili Marlene (η αληθινή ιστορία της Lili Marlene1944), αποτελεί μια βρετανική προπαγανδιστική ταινία του Humphrey Jennings, με πολλαπλές ανακρίβειες.

Δείτε:

· Official website

· Marlene Dietrich (Internet Broadway Database)

· Marlene Dietrich στο IMDb

· www.puettner.com

· www.marlene.com http://home.snafu.de/fright.night/marlene-dietrich-page-de.html

· www.marlenedietrich.org.uk The Legendary, Lovely Marlene

· Κινηματογραφικό μουσείο του Βερολίνου

· Φωτογραφίες, Πλακάτ, Κριτικές, CD