Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ernst Thälmann. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ernst Thälmann. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

18 Αυγούστου 2025

Αφιέρωμα ✨ Έρνστ Τέλμαν _ Ernst Thälmann

Έρνστ Τέλμαν, θερμαστής-φορτοεκφορτωτής_Αμβούργο“, αυτό αναγραφόταν στο ψηφοδέλτιο για τις προεδρικές εκλογές του 1932. Τίποτα παραπάνω. Κι όμως, ακόμη κι αυτή η πληροφορία έλεγε πολλά. Η σύγκριση με τους συνυποψηφίους του και τη κοινωνική θέση αυτών, ακόμη κι αν κάποιος σήμερα δε γνωρίζει τη πολιτική κατάσταση της εποχής, μας δίνει να καταλάβουμε τις συνθήκες και το επίπεδο της ταξικής πάλης στην τελευταία περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης _θυμίζουμε πως η λε­γό­με­νη Novemberrevolution, (σσ. “επανάσταση του Νοέμβρη” γιατί ξε­κί­νη­σε Νο­έμ­βριο του 1918 –ένα χρόνο μετά τη Με­γά­λη Οκτω­βρια­νή Σοσιαλι­στι­κή Επα­νά­στα­ση) τον Αύ­γου­στο του 1919 εκ­φυ­λί­στη­κε ως Δη­μο­κρα­τία της Βαϊ­μά­ρης –αφού έπνι­ξε στο αίμα τους Σπαρ­τα­κι­στές, την επα­να­στα­τι­κή εμπρο­σθο­φυ­λα­κή της ερ­γα­τι­κής τάξης, με αιχμή δό­ρα­τος τη δεξιά σοσιαλ­δη­μο­κρα­τία, που στην υπη­ρε­σία σω­τη­ρί­ας του κα­πι­τα­λι­στι­κού συ­στή­μα­τος, δο­λο­φό­νη­σε τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον Καρλ Λί­μπ­κνε­χτ.

1944 _σαν σήμερα 18-Αυγούστου _μετά από 11 χρόνια στην απομόνωση, οι Ναζί δολοφονούν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ τον ηγέτη του γερμανικού προλεταριάτου και πρόεδρο της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας Ernst Thälmann Έρνστ Τέλμαν–ανακοίνωσαν ότι σκοτώθηκε σε αεροπορικό βομβαρδισμό των συμμάχων. Γεννήθηκε το 1886 και το  1903 έγινε μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Από το 1904 μέχρι το 1913 εργάστηκε ως θερμαστής σε φορτηγό πλοίο. Το  1915 επιστρατεύτηκε και πολέμησε μέχρι το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο δυτικό μέτωπο _μία μέρα πριν από την επιστράτευσή του παντρεύτηκε τη Rosa Koch (Ρόζα Κοχ _γεννημένη σε φτωχή οικογένεια, όγδοο από δέκα παιδιά ενός υποδηματοποιού αναδείχτηκε σε στέλεχος του KPD _ΚΚ Γερμανίας). Ο Τέλμαν εκπροσώπησε το KPD το 1921,στο 3ο συνέδριο της (τρίτης) Κομμουνιστικής Διεθνούς, όπου  γνώρισε τον Λένιν. Το 1925 έγινε ΓΓ του KPD,

Ο μεγάλος κομμουνιστής ηγέτης
αντιμέτωπος με το φασισμό

"Σκέπτομαι ιδιαίτερα τον Ερνστ Τέλμαν,τον αρχηγό των Γερμανών κομμουνιστών,το πιο καλό και το πιο φωτεινό μυαλό τουγερμανικού προλεταριάτου, του οποίου ητύχη μ' ανησυχούσε σ' όλο το διάστημα τηςφυλάκισή μου και της δίκης και δε θαμπορούσα να τον ξεχάσω σήμερα ούτε στιγμή.Κάματε τόσα για μας- τώρα χρειάζεται να κάνετεπερισσότερα, πολύ περισσότερα γι' αυτόν, γιατίη απελευθέρωσή του θα 'ναι φυσικά ένα πολύδύσκολο καθήκον... Με την ένταξη όλων τωνδυνάμεων σ' ένα ενιαίο αντιφασιστικό μέτωπο,μπορούν να υπερπηδηθούν νικηφόρα όλες οιμεγάλες δυσκολίες" _Γκ. Δημητρώφ1
Στις 27 Φεβρουαρίου του 1933 τα όργανα του Χίτλερ έκαψαν το Ράιχσταγκ έχοντας φανερό- όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια- σκοπό να κατηγορήσουν γι' αυτό τους κομμουνιστές και να εντείνουν την τρομοκρατία τόσο εναντίον τους, όσο και γενικότερα εναντίον του γερμανικού προλεταριάτου. Ετσι, αμέσως μετά τον εμπρησμό ο Γερμανός πρωθυπουργός Γκέρινγκ- που ήταν ο εγκέφαλος της συνωμοσίας του εμπρησμού του Ράιχσταγκ, όπως ο ίδιος παραδέχτηκε μεταπολεμικά στη δίκη της Νυρεμβέργης- δήλωσε χαρακτηριστικά: «Το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα θέλησε να δώσει μ' αυτό το μέσο (σ.σ. τον εμπρησμό, δηλαδή) το σύνθημα για εξέγερση για να πνίξει τη Γερμανία στη φωτιά και στο αίμα»2. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και το κρατικό Γραφείο Τύπου της Πρωσίας, το οποίο σε ανακοίνωσή του την επομένη 28/2/1933 ανέφερε μεταξύ άλλων3: «Ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ είναι η πιο τερατώδικη τρομοκρατική πράξη του μπολσεβικισμού στη Γερμανία... Η φωτιά του Ράιχσταγκ θα έδινε το σύνθημα για την αιματηρή εξέγερση και τον εμφύλιο πόλεμο».

Το σύνθημα, όντως, είχε δοθεί, αλλά από την πλευρά των ναζιστών, που χωρίς να χάσουν χρόνο, προχώρησαν αμέσως σε κατασταλτικά μέτρα εναντίον των Γερμανών κομμουνιστών και του λαϊκού κινήματος της χώρας, επιχειρώντας ταυτόχρονα με μια διεθνή αντικομμουνιστική σταυροφορία να πλήξουν και την Κομμουνιστική Διεθνή. Στην ίδια ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Πρωσίας αναφέρεται μεταξύ άλλων4: «Εκδόθηκαν εντάλματα για τη σύλληψη δύο σημαντικών βουλευτών που τους βαρύνουν βάσιμες υπόνοιες συνενοχής. Οι άλλοι βουλευτές και τα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος συλλαμβάνονται προληπτικά. Οι κομμουνιστικές εφημερίδες, τα περιοδικά, οι προκηρύξεις και τα αφίς απαγορεύονται στην Πρωσία για τέσσερις βδομάδες. Απαγορεύονται για 14 μέρες όλες οι σοσιαλδημοκρατικές εφημερίδες μια που ο εμπρηστής του Ράιχσταγκ ομολόγησε τις σχέσεις του με το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα».

Η επιβολή της ναζιστικής δικτατορίας προχώρησε γρήγορα, ανελέητα, χωρίς φραγμούς και δισταγμούς. Αμέσως μετά την προβοκάτσια του εμπρησμού συνελήφθη ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΚΚ Γερμανίας Ε. Τόργλερ και στις 3 Μάρτη 1933 τα όργανα του καθεστώτος ανακάλυψαν και συνέλαβαν στη Σαρλότενμπουργκ του Βερολίνου τον ηγέτη του Γερμανικού ΚΚ Ερνστ Τέλμαν. Ακόμη, στις 9 Μάρτη έγιναν οι συλλήψεις του Γ. Δημητρώφ, που εκείνο το διάστημα καθοδηγούσε το δυτικοευρωπαϊκό γραφείο της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς, και των Βουλγάρων κομμουνιστών συντρόφων του Μπλάγκοϊ Ποπώφ και Βασίλι Τάνεφ που βρίσκονταν στη Γερμανία ως πολιτικοί πρόσφυγες.

Ο Τέλμαν στα χέρια των ναζί

Ο Τέλμαν συνελήφθη δύο μέρες πριν την πραγματοποίηση των τελευταίων πολυκομματικών εκλογών για το Ράιχσταγκ κι αυτό το γεγονός είναι ασφαλώς μέγιστη απόδειξη ότι η γερμανική αστική τάξη και οι φασίστες πολιτικοί εκφραστές της, ως κυριότερο εμπόδιο για την πραγματοποίηση των πολιτικών τους σχεδιασμών θεωρούσαν τους κομμουνιστές και το γερμανικό προλεταριάτο. Βέβαια, το ότι συνελήφθη ο Τέλμαν δεν εξηγείται μόνο από το γεγονός ότι ήταν ο ηγέτης του γερμανικού ΚΚ, αλλά, επιπλέον, επειδή ήταν μια σημαντική προσωπικότητα του γερμανικού λαού με μεγάλη απήχηση κι επιρροή στις πλατιές λαϊκές μάζες. Ο Τέλμαν - σημειώνει στ' απομνημονεύματά του ο Ε. Χόνεκερ5- "καυτηρίαζε το φασισμό σαν θανάσιμο εχθρό του εργατικού κινήματος και της Σοβιετικής Ενωσης και προειδοποιούσε για τους κινδύνους που προέρχονταν απ' αυτόν- ως εκείνο το περίφημο σύνθημά του στον εκλογικό αγώνα στις αρχές του 1932 για τον Πρόεδρο του Ράιχ: "Οποιος εκλέγει Χίντεμπουργκ, εκλέγει Χίτλερ, όποιος εκλέγει Χίτλερ, εκλέγει τον πόλεμο!". Η ιστορία επιβεβαίωσε την ορθότητα αυτής της προειδοποιητικής διαπίστωσης σε τραγικές διαστάσεις".

Η σύλληψή του Τέλμαν δεν ανακοινώθηκε αμέσως. Η οικογένειά του και το κόμμα του, υποψιάζονταν ότι κάτι του είχε συμβεί, αλλά δε γνώριζαν λεπτομέρειες. Η φημολογία οργίαζε κι η φασιστική τρομοκρατία σκέπαζε τα πάντα. “Στις 5 του Μάρτη το 1933- γράφει η κόρη του Ιρμα6- ήταν οι τελευταίες εκλογές που θα 'παιρναν μέρος και τα εργατικά κόμματα. Η μητέρα γύρισε αναστατωμένη από τις εκλογές. Όταν την είδαμε κατατρομάξαμε.

- Τι τρέχει Ρόζα; Τη ρώτησε ο παππούς Τέλμαν.
- Δεν ξέρω τι θα γίνει, είπε η μητέρα. Στο εκλογικό κέντρο είδα το σύντροφο Ι. που με συνόδεψε και ως πρακάτω. Στο δρόμο μου 'πε πως έγραφε μια εφημερίδα ότι συλλάβανε τον Ερνστ Τέλμαν...
Τέλος Μαρτίου ήρθε κάποιος σύντροφος του Βερολίνου που μπόρεσε να συνδεθεί με τη μητέρα.
- Ελα μαζί μας στο Βερολίνο, της είπε. Ο Τέλμαν συλλήφθηκε κι εσύ πρέπει να γεφυρώσεις τη σύνδεση.
Ετσι έφυγε κι η μητέρα. Πέντε βδομάδες μείναμε μόνοι ο παππούς μου κι εγώ, κατά τις οποίες δεν είχαμε καμιά είδηση απ' τους γονείς μου. Ηταν οι χειρότερες μέρες των παιδικών μου χρόνων. Η αβεβαιότητα έπεφτε βαριά πάνω μου. Κι όπως εγώ έτσι ήταν και πολλά άλλα παιδιά εργατών. Γυρίζοντας απ' το σχολείο βρίσκονταν ξάφνου σ' άδεια δωμάτια, μόνα. Γονείς, αλλού και τ' αδέλφια, είχανε συλληφθεί απ' την Γκεστάπο. Πόνος κι αγωνία βασίλευε
.

Μετά τη σύλληψή του ο Ερνστ Τέλμαν βίωσε την πιο τραγική περίοδο της ζωής του στα ναζιστικά μπουντρούμια και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι ναζί απέφευγαν συστηματικά να κοινοποιούν τον εκάστοτε τόπο κράτησής του, ακόμη και στην ίδια του την οικογένεια. Η απομόνωση στην οποία τον υποχρέωσαν συνοδεύτηκε με βασανιστήρια και ταπεινώσεις που αποσκοπούσαν να του σπάσουν το ηθικό, να τον αναγκάσουν να προδώσει τους συντρόφους του και να ομολογήσει εγκλήματα που δε διέπραξε. “Ο Τέλμαν- διαβάζουμε σε μια μελέτη γι' αυτόν και άλλες μεγάλες μορφές του διεθνούς επαναστατικού κινήματος7- υποβλήθηκε σε άγριους ξυλοδαρμούς, σε υπνωτισμό, σε ηθικές ταπεινώσεις, σε εκβιασμούς και προκλήσεις... Αλλά ο Τέλμαν αρνήθηκε κατηγορηματικά να κάνει οποιαδήποτε κατάθεση στους γκεσταπίτες. Γι' αυτό το λόγο τον έδειραν με σιδερένιες βέργες και τον μετέφεραν αλυσοδεμένο χειροπόδαρα στο κελί των μελλοθανάτων, μέσα στο οποίο βρίσκονταν πάντα μαζί του δύο δεσμοφύλακες. Αλλά ούτε το κελί των μαρτυρίων, ούτε οι άγριοι ξυλοδαρμοί λύγισαν το θρυλικό ήρωα της επανάστασης”.

Μια μικρή γεύση για το τι πραγματικά τράβηξε από τους βασανιστές του ο Τέλμαν μάς δίνει η κόρη του, βασισμένη σε μαρτυρία της μητέρας της. «Γυρίζοντας- γράφει8- μια φορά η μητέρα από ένα ταξίδι στον πατέρα είχε γεράσει απότομα. Είχε τέτοια χάλια που κατατρόμαξα. Οταν συνήλθε κάπως μου διηγήθηκε τα εξής: ''... Οταν πάτησα το πόδι μου στο άνδρο της Γκεστάπο κατάλαβα ότι ήδη ήξεραν όλοι ποια είμαι. Με παρέλαβαν τα Ες- Ες και μ' οδήγησαν σ' ένα δωμάτιο στα πάνω πατώματα. Δεν ήμουν καλά- καλά πέντε λεπτά εκεί όταν ξανάνοιξε η πόρτα και τα καθάρματα μου έφεραν το πατέρα σου. Δεν μπορούσε σχεδόν να περπατήσει. Στο πρόσωπο ήταν πρησμένος και του 'λειπαν δόντια. Ηταν αδύνατον να καθίσει. Εγώ ούρλιαξα απ' την τρομάρα μου.
- Τι χάλια έχεις Ερνστ!...''

Στην επόμενη επίσκεψη της μητέρα μου... διηγήθηκε ο πατέρας τα έξης: ''Ο Γκέρινγκ και μερικοί άλλοι των Ες- Ες με χτύπαγαν μ' ένα καμτσίκι από ιπποπόταμο τόσην ώρα ώσπου λιποθύμησα. Απάνω μου έπεφταν βροχή οι κλοτσιές. Ηθελαν να ξέρουν πού είναι οι συνεργάτες μου και τα στελέχη του κόμματος... Οταν με πήγαν πίσω στο κελί μου μ' απειλούσαν: Κρίμα που γλίτωσες. Ετσι κι αλλιώς θα σε φάμε οπωσδήποτε. Ζωντανός δε βγαίνεις από δω''».

Ο διεθνής αγώνας
για την απελευθέρωση και το τέλος του Τέλμαν

Η σύλληψη του Ερνστ Τέλμαν και πολύ περισσότερο οι ειδήσεις για τα βασανιστήρια στα οποία τον υπέβαλλαν οι Ναζί διαδόθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο. Η παγκόσμια κοινή γνώμη αγανάκτησε και ξεσηκώθηκε, για να υπερασπίσει τον ηγέτη των Γερμανών κομμουνιστών. Εκατομμύρια ήσαν οι άνθρωποι που απαίτησαν από τη γερμανική κυβέρνηση να τον απελευθερώσει. Χιλιάδες επιτροπές υπεράσπισης του Τέλμαν δημιουργήθηκαν. Τεράστιες διαδηλώσεις προλεταριακής αλληλεγγύης πλημμύρισαν τους δρόμους της Μόσχας, του Παρισιού, της Πράγας, του Λονδίνου, της Νέας Υόρκης και άλλων μεγαλουπόλεων του πλανήτη. Για την απελευθέρωση του Τέλμαν κινητοποιήθηκαν οι σπουδαιότεροι εκπρόσωποι της διανόησης σε Ευρώπη και Αμερική. Ο Γκ. Δημητρώφ κάλεσε προσωπικά τον Ρ. Ρολάν και τον Α. Μπαρμπύς να πρωτοστατήσουν στον αγώνα για τη σωτηρία του Τέλμαν κι εκείνοι ανταποκρίθηκαν χωρίς τον παραμικρό δισταγμό.

“Η χιτλερική κυβέρνηση- τόνιζε ο Ρ. Ρολάν στην έκκλησή του για τη σωτηρία του Τέλμαν9- φοβάται την παγκόσμια κοινή γνώμη... Η κυβέρνηση του Χίτλερ φοβάται το μάτι του κόσμου κι ετοιμάζεται να εξοντώσει στα κρυφά τον Τέλμαν, με μια μυστική καταδικαστική απόφαση, χωρίς έλεγχο, χωρίς εγγυήσεις, χωρίς υπερασπιστές και μάρτυρες. Αυτή είναι η δειλία του κρατικού εγκλήματος, που έγινε νομικό σύστημα... Ολόκληρος ο κόσμος λοιπόν έχει το δικαίωμα να δηλώσει ότι κάθε καταδικαστική απόφαση, που θα εκδοθεί κρυφά ενάντια στον Τέλμαν, σημαίνει την ηθική καταδίκη της χιτλερικής κυβέρνησης. Ο Κόσμος θα την κατηγορήσει για δολοφόνο”.

Ο Α. Μπαρμπύς, στη δική του έκκληση υπογράμμιζε με μια εκπληκτική για την ευστοχία της προφητική διάθεση10: “Για να αποφύγουμε τα απειλούμενα εγκλήματα του φασισμού πρέπει να στραφούμε ενεργά ενάντια στα σημερινά του εγκλήματα, πρέπει να υψώσουμε τη φωνή μας ενάντια στα εγκλήματα που προετοιμάζει αλλού ενάντια σε ανθρώπους που είναι ταξικά μας αδέλφια. Ο Τέλμαν είναι ένας από αυτούς. Αυτός είναι κείνος που σήμερα μεταξύ όλων αντιπροσωπεύει την κοινή μας υπόθεση. Η ζωή του είναι κομμάτι της δικιάς μας ζωής, κι ο αρχηγός των Γερμανών επαναστατών είναι σύντροφος όλων μας... Σύντροφοι εργάτες η μεγάλη μας φωνή μπορεί να ακουστεί ως το Βερολίνο. Σταματήστε τον απειλούμενο κίνδυνο, που απειλεί τον Τέλμαν, το παγκόσμιο προλεταριάτο, την επανάσταση. Ο Τέλμαν είναι η ενσωμάτωση όλων των θυμάτων του φασισμού. Σώζοντας αυτόν, σώνετε κι όλους. Αποσπάστε το θύμα αυτό απ' το καθεστώς των δολοφόνων, του οποίου θύματα θα γίνετε αύριο σεις, αν επιτρέψετε να γίνει αυτό!”.

Τέλος, ο Μαξίμ Γκόρκι έγραφε11: “Θα έρθει η στιγμή, που όλες... οι καρδιές θα ανάψουν σαν μια φλόγα και θα κάψουν ως τη ρίζα το φασισμό, τη σαπισμένη πληγή του κόσμου... Ζήτω ο Τέλμαν και οι γενναίοι σύντροφοί του, που σκάβουν ανελέητα το μνήμα τού φασισμού”.

Η παγκόσμια κατακραυγή εμπόδισε τότε την άμεση, στα μυστικά και με συνοπτικές διαδικασίες, δολοφονία του Τέλμαν. Όμως, η γερμανική αστική τάξη ποτέ δεν ξέχασε τους λογαριασμούς που είχε μαζί του. Τον Αύγουστο του '44, όταν το φασιστικό καθεστώς έπνεε τα λοίσθια, ο Χίμλερ έδωσε διαταγή να μεταφέρουν τον Τέλμαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ. Εκεί το πρωί της 18ης Αυγούστου τον δολοφόνησαν άγρια και στη συνέχεια έκαψαν το πτώμα του στο φούρνο του κρεματορίου για να μην υπάρχει ίχνος που να τον θυμίζει. Αμέσως μετά τη δολοφονία του Τέλμαν μέσα στο στρατόπεδο κυκλοφόρησε ένα ποίημα γραμμένο από πολιτικό κρατούμενο όπου ανάμεσα σε άλλα έλεγε: “Ο δήμιος σκότωσε μόνο το σώμα σου, η ιδέα έμεινε μαζί μας”.

1 Γκ. Δημητρώφ: «Γράμμα προς Ρομαίν Ρολάν και Ανρύ Μπαρμπύς», «Ριζοσπάστης» 5/4/1934

2 Γκ. Δημητρώφ: «Κι όμως κινείται...», εκδόσεις Μνήμη '76, σελ. 10.

3 «Καστανή Βίβλος», πρώτη έκδοση Λαϊκού Βιβλιοπωλείου 1933, φωτοαντιγραφική ανατύπωση εκδόσεις «Θουκυδίδης» 1980, σελ. 97 και 198- 199

4 «Καστανή Βίβλος», στο ίδιο, σελ. 97- 98 και 199

5 Εριχ Χόνεκερ: «Από τη ζωή μου», εκδόσεις Ειρήνη, σελ. 71

6 Ιρμα Τέλμαν: «Αναμνήσεις για τον Τέλμαν», εκδόσεις Σ.Ε., σελ. 47

7 Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Μια ζωή δοσμένη στον Αγώνα- οι αθάνατοι στρατιώτες της λευτεριάς», Α' έκδοση Π.Λ.Ε. 1966, β' έκδοση Γ. Παπακωνσταντίνου αχρονολόγητη, σελ. 148

8 Ιρμα Τέλμαν: «Αναμνήσεις για τον Τέλμαν», εκδόσεις Σ.Ε., σελ. 66- 67

9 «Ριζοσπάστης» 30/5/1934

10 «Ριζοσπάστης» 4/6/1934

11 Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Μια ζωή δοσμένη στον Αγώνα- οι αθάνατοι στρατιώτες της λευτεριάς», σελ. 149

Αναμνήσεις για τον Ερνεστ Τέλμαν

Αυτές οι σελίδες αναμνήσεων για τον Ερνεστ Τέλμαν έχουν γραφτεί από την κόρη του Ιρμα. Διαβάζοντας το βιβλίο, αναδεικνύεται όχι μόνο μια σύντομη και περιεκτική σκιαγραφία της ζωής και της δράσης του Ερνεστ Τέλμαν που υπήρξε Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, αλλά και μια εικόνα της πορείας της ταξικής πάλης στη Γερμανία στις δεκαετίες 1920 και '30. Δίχως να αποτελεί μια λεπτομερή περιγραφή, δίνει μια συνολική εικόνα για τον οξυμένο χαρακτήρα της ταξικής σύγκρουσης. Η Ιρμα ήταν από τα ελάχιστα πρόσωπα που είχαν επαφή με τον Ερνεστ Τέλμαν στο διάστημα που παρέμεινε έγκλειστος στις ναζιστικές φυλακές, από το 1933 έως τη δολοφονία του τον Αύγουστο του 1944. Από την αναφορά σε εκείνη την περίοδο αναδεικνύεται πως η δράση του ΚΚΓ συνεχίστηκε, κόντρα στις σκληρές διώξεις του ναζιστικού καθεστώτος.
Το παράδειγμα του Ερνεστ Τέλμαν και η ηρωική δράση των Γερμανών κομμουνιστών φέρνει σε επαφή το σημερινό αναγνώστη με την «καθημερινότητα» της πάλης εκείνης της περιόδου, που παρά τις ιστορικές διαφορές αναδεικνύει και στο σήμερα τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του κομμουνιστή, την πίστη στην υπόθεση της εργατικής τάξης και την αφοσίωση στην πάλη για την εξουσία της.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις "Σύγχρονη Εποχή".
Ο Χίτλερ πουλάει
στους Γερμανούς καπιταλιστές το βιβλίο του
"Ο Αγών μου"

“Παύλος φον Χίντενμπουργκ, πρόεδρος του Ράιχ, Στρατηγός, Βερολίνο” _ “Αδόλφος Χίτλερ, ανώτατος κρατικός λειτουργός του κρατιδίου του Μπράουνσβαϊγκ, Μόναχο”. Ένα χρόνο αργότερα ο στρατηγός κι ο λειτουργός θα έδιναν τα χέρια, επισφραγίζοντας έτσι επίσημα την τρομοκρατική και πολεμική σύμπλευση στρατού, μονοπωλιακού κεφαλαίου και φασιστικού κόμματος μαζών. Τη μέρα εκείνη ο φορτοεκφορτωτής θα συμπλήρωνε ήδη κάποιες βδομάδες στη φυλακή, από την οποία ποτέ δε θα ξανάβγαινε ζωντανός. Ο Τέλμαν δολοφονήθηκε, μετά από 11 χρόνια απομόνωσης, από τους Ναζί. Η εφημερίδα “λαϊκός παρατηρητής” θα διέδιδε τότε την “είδηση”| πως είχε χάσει τη ζωή του “κατά τη διάρκεια μιας τρομοκρατικής επίθεσης στη περιοχή της Βαϊμάρης

Με στόχο τη συντριβή του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, η ηγεσία του ναζιστικού κόμματος οργάνωσε τη νύχτα 26 προς 27 του Φλεβάρη 1933 μια πρωτάκουστη πρόκληση. Οργάνωσε τον εμπρησμό του κτιρίου του γερμανικού Κοινοβουλίου (Ράιχσταγκ) και στη συνέχεια κατηγόρησαν γι’ αυτό τους κομμουνιστές. Κύριος οργανωτής αυτής της προβοκάτσιας ήταν ο υπαρχηγός του ναζιστικού κόμματος, Χέρμαν Γκέρινγκ. Αργότερα το ομολόγησε ο ίδιος μπροστά σε έναν στενό κύκλο συνεργατών του Χίτλερ: “Ο μοναδικός άνθρωπος που ξέρει πραγματικά το Ράιχσταγκ”, είπε ο Γκέρινγκ, “είμαι εγώ, γιατί εγώ έβαλα φωτιά σ’ αυτό”.

Οι ναζί χρησιμοποιώντας τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ ως πρόσχημα έκαναν μαζικές συλλήψεις αντιφασιστών με βάση καταλόγους που ήταν έτοιμοι από πριν. Περισσότερα από 10 χιλιάδες άτομα ρίχτηκαν στις φυλακές. Στις 28 του Φλεβάρη, ύστερα από πρόταση της χιτλερικής κυβέρνησης, ο Χίντεμπουργκ ανέστειλε με έκτακτο διάταγμα όλα τα άρθρα του Συντάγματος της Βαϊμάρης, που εγγυούνταν την ελευθερία του ατόμου, του λόγου, του Τύπου, των συγκεντρώσεων και της ίδρυσης συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Οι κομμουνιστές συνέχιζαν με γενναιότητα τον αγώνα κατά του φασισμού επιδιώκοντας την ενότητα δράσης όλων των εργαζομένων, ανεξαρτήτως της κομματικής και συνδικαλιστικής τοποθέτησης. Στις 27 του Φλεβάρη ο Ερνστ Τέλμαν με ανοιχτό γράμμα προς όλους τους σοσιαλδημοκράτες εργάτες και τα μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων έκανε έκκληση για τη συγκρότηση ενιαίου μετώπου. “Αν αγωνιστούμε ενωμένοι”, έλεγε το γράμμα, “θα είμαστε ανίκητοι”. Την 1η του Μάρτη το Κομμουνιστικό Κόμμα έστειλε στην ηγεσία του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και στη Γενική Ένωση Γερμανικών Συνδικάτων ακόμη ένα γράμμα, όπου πρότεινε να κηρυχτεί γενική πολιτική απεργία εναντίον της φασιστικής δικτατορίας. Οι δεξιοί ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας και τη στιγμή ακόμη αυτή απέρριψαν την πρόταση των κομμουνιστών και ματαίωσαν έτσι την κοινή αντιφασιστική δράση της γερμανικής εργατικής τάξης.

Στις 3-Μάρτη θα συλληφθεί και ο ΓΓ του γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος Έρνστ Τέλμαν, ο οποίος και φυλακίστηκε με την κατηγορία για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ. Στη συνέχεια οργάνωσαν μια απίστευτη σκευωρία σε βάρος του Βούλγαρου κομμουνιστή ηγέτη Γκεόργκι Δημητρώφ, τον οποίο κατηγόρησαν ως κυρίως υπεύθυνο για τον εμπρησμό. Η δίκη του Δημητρώφ και των συντρόφων του άρχισε το Σεπτέμβρη του 1933 στη Λειψία. Η προβοκάτσια των πρακτόρων των Ναζί αποκαλύφθηκε στη δίκη.  Το δικαστήριο, κάτω από την πίεση της παγκόσμιας εκστρατείας, αναγκάστηκε να αθωώσει τον Δημητρώφ. Η χιτλερική δικαστική σκηνοθεσία τελείωσε με επαίσχυντη αποτυχία.

Γκεόργκι Δημητρώφ_ Георги Димитров:
Όποιος δε θέλει να 'ναι το αμόνι, πρέπει να γίνει το σφυρί!

Γερμανία:
Οι χριστιανοδημοκράτες ζητούν να καταστραφεί το ιστορικό μνημείο
του Ερνστ Τέλμαν στο Βερολίνο

Der Richter - Der Gerichtete
__Ο δικαστής - ο ένοχος __

2022
Σε μια προκλητική απόπειρα να συνδέσει τον κομμουνισμό με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η τοπική παράταξη της “Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης” (CDU) στο Βερολίνο εξέφρασε την επιθυμία της να καταστρέψει το μνημείο που είναι αφιερωμένο στον Γερμανό κομμουνιστή επαναστάτη Ερνστ Τέλμαν. Τοπικοί βουλευτές του CDU με ψήφισμα στην τοπική Βουλή που τιτλοφορείται “Καμία τιμή στους εχθρούς της δημοκρατίας – διαλύστε το μνημείο του Ερνστ Τέλμαν”, έχοντας μάλιστα υποσχεθεί να δωρίσουν το ποσό που θα προκύψει από την πώληση του λιωμένου μετάλλου στα θύματα του πολέμου… Η αντικομμουνιστική αυτή πρωτοβουλία στοχεύει αφενός στο να συνδέσει τον Τέλμαν και την κομμουνιστική ιδεολογία με την πολιτική της σημερινής καπιταλιστικής Ρωσίας και, αφετέρου, να συκοφαντήσει τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό ως "αντιδημοκρατική" και "δεσποτική" ιδεολογία.

Σημειώνεται ότι το ύψους 14 μέτρων χάλκινο μνημείο του θρυλικού αντιφασίστα ηγέτη βρίσκεται στο ομώνυμο πάρκο, στην περιοχή Πρενζλάουερ Μπεργκ του Ανατολικού Βερολίνου. Το άγαλμα φιλοτεχνήθηκε από τον διάσημο σοβιετικό γλύπτη Λεβ Εφίμοβιτς Κέρμπελ μεταξύ 1981 και 1986, όταν και τοποθετήθηκε στο σημείο.


___________________________

__1
Το Γενάρη του 1926 έφτασαν στο ΚΚΓ πληροφορίες πως ένας από τους δολοφόνους της Ρόζα Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ δούλευε στο χυτήριο
Weichbrod & Friedrich στο Βερολίνο. Ο Τέλμαν μίλησε με τον επικεφαλής του 14ου τμήματος του RFB Fritz Lange περιοχή Neukölln (σσ. RFB=Rotfrontkämpferbund, “Ένωση των μαχητών του κόκκινου μετώπου”: Μετωπική οργάνωση της εργατικής τάξης στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, επιφορτισμένη με το ζήτημα της μαζικής λαϊκής αυτοάμυνας) και του ανακοίνωσε την απόφαση πως ο δολοφόνος Otto Runge (που κυκλοφορούσε με το όνομα Rabold) έπρεπε να τιμωρηθεί δημόσια. Στη συζήτησή τους τόνισε πως μπορεί μεν το ΚΚΓερμανίας και το RFB να μην είναι υποστηρικτές της ατομικής τρομοκρατίας, δε βλάπτει όμως μπροστά στην επέτειο της δολοφονίας των δύο κομμουνιστών ηγετών να δοθεί ένα γερό μάθημα σε έναν από τους δολοφόνους. Δεν έπρεπε όμως σε καμία περίπτωση το χτύπημα να αποβεί θανατηφόρο, ενώ η όλη επιχείρηση έπρεπε να εκτελεστεί από παράνομο μηχανισμό (χωρίς εμφανή σύνδεση με το κόμμα και το RFB).

Το σχέδιο προέβλεπε πως θα πιάνανε τον Runge στη πύλη του εργοστασίου κατά το σχόλασμα και θα τον τσάκιζαν στο ξύλο. Τη περίοδο εκείνη ο σοσιαλδημοκράτης αστυνομικός διοικητής του Βερολίνου Karl Zörgiebel είχε προχωρήσει σε σχετικό περιορισμό των διαδηλώσεων στη πόλη. Συγκεκριμένα, δεν επέτρεπε καμία δημόσια συνάθροιση που δεν είχε αναγγελθεί εκ των προτέρων στην αστυνομία. Αξιοποιώντας αυτή την απαγόρευση, το 6ο τμήμα του RFB Βερολίνου (περιοχή Kreuzberg) προκάλεσε την ώρα που είχε προγραμματιστεί η όλη επιχείρηση έναν θαυμάσιο αντιπερισπασμό: Με τις στολές τους, με λάβαρα, με μουσικά όργανα, δημιουργώντας όσο θόρυβο μπορούσαν, ξεκίνησαν πορεία λίγα στενά παραπέρα από το εργοστάσιο. Όλη η αστυνομική δύναμη της περιοχής έπεσε πάνω τους, ώστε να εμποδίσει όσους τόλμησαν ν’ αμφισβητήσουν την απαγόρευση συναθροίσεων!

Οι σύντροφοι του 14ου τμήματος του RFB εντωμεταξύ είχαν διασκορπιστεί παντού γύρω από το εργοστάσιο και περίμεναν το σήμα, όταν θα πρόβαλλε από τη πύλη ο Runge. O Fritz Lange ήταν υπεύθυνος να τον αναγνωρίσει και να ειδοποιήσει. Δεν ήταν και τόσο εύκολο, διότι δεν υπήρχε κάποια πρόσφατη ή αντιπροσωπευτική φωτογραφία. Έτσι, όταν στο σχόλασμα της βάρδιας το μπουλούκι των εργατών είχε ήδη απομακρυνθεί από το εργοστάσιο, πολλοί άρχισαν ν’ αναρωτιούνται μήπως τους είχε ξεφύγει ο Runge μέσα στο πλήθος. Κι όμως, εμφανίζεται ξάφνου καθυστερημένος ένας με σηκωμένο το γιακά του σακακιού του, κρατώντας παραμάσχαλα έναν βρώμικο χαρτοφύλακα. Ο Lange τον πλησιάζει, τον περιεργάζεται και τον ρωτάει: “Είσαι ο Runge;”. Όχι, Rabold λέγομαι. Ο Lange του δίνει μια γερή καρπαζιά, σήμα στους υπόλοιπους για να ορμήξουν. Έφαγε χοντρό ξύλο. Κάποια στιγμή άφησαν το δολοφόνο της Ρόζας μπροστά σ’ ένα ψιλικατζίδικο, απ’ όπου και ειδοποίησε την αστυνομία. Μέχρι να φτάσει αυτή, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν εξαφανιστεί στα στενά. Ο Runge μεταφέρθηκε στο κοντινότερο νοσοκομείο. Όμως κι εκεί το ΚΚΓ είχε κάνει παρέμβαση, ενημερώνοντας προσωπικό και ασθενείς ποιος επρόκειτο να μεταφερθεί ως τραυματίας στο νοσοκομείο. Με την άφιξή του ξέσπασαν σφοδρές αντιδράσεις: Ασθενείς, υπάλληλοι, νοσηλεύτριες, τραυματιοφορείς, κανείς δεν ήθελε το δολοφόνο στο χώρο. Ο Rabold αναγκαστικά μεταφέρθηκε ξανά σε κάποιο απομακρυσμένο νοσοκομείο.

Λίγες εβδομάδες αργότερα ένας αξιωματικός του τοπικού αστυνομικού τμήματος έπιασε τον Lange και του είπε: “Καλά, νομίζεις δε ξέρουμε ποιος τουλούμιασε τον Runge;”. Όταν ο Lange δήλωσε ανήξερος, ο αστυνομικός του είπε πως αμέσως είχαν εμφανιστεί στο τμήμα από το “πολιτικό” της ασφάλειας, ερευνώντας την υπόθεση: “Μην ανησυχείς όμως, από εμάς δε μίλησε κανείς. Πάντως το στήσατε πολύ καλά το πράγμα. Ο τύπος πήρε ό,τι του άξιζε. Ο αξιωματικός ήταν σοσιαλδημοκράτης.

__2
To ΚΚΓ στις βιομηχανικές περιοχές αύξανε συνεχώς την επιρροή του, όπως φαίνεται τόσο στην οργανωτική του ανάπτυξη όσο και στα εκλογικά αποτελέσματα. Όσο μεγάλη επιτυχία κι αν σημείωνε όμως στα αστικά κέντρα, στην ύπαιθρο η επιρροή του παρέμενε ελάχιστη. Αυτό είχε φανεί πολύ καθαρά και στο δημοψήφισμα του 1926 για τη απαλλοτρίωση της περιουσίας των ευγενών. Στη Κ.Ε. του ΚΚΓ υπήρχε το τμήμα υπαίθρου, το οποίο ήταν υπεύθυνο για την επεξεργασία θέσεων και τη δουλειά στους εργάτες γης, στους μεροκαματιάρηδες της υπαίθρου, στο υπηρετικό προσωπικό των αγροικιών και στους μικρούς αγρότες. Για πολλά χρόνια υπεύθυνος του τμήματος ήταν ο Χάινριχ Ράου, που ήταν επίσης βουλευτής του κόμματος.

Στα πλαίσια μιας καμπάνιας που είχε αποφασίσει το τμήμα υπαίθρου, κάποια στιγμή βρέθηκε και ο Έρνστ Τέλμαν σε ένα χωριό κοντά στο Zossen, ώστε να μιλήσει σε μια συγκέντρωση εργατών γης. Πριν την αναγγελθείσα συγκέντρωση λοιπόν ο Τέλμαν, μαζί με όσους τον συνόδευαν, καθόταν στο πανδοχείο της περιοχής και συζητούσε με άλλους επισκέπτες. Ο κτηματίας της περιοχής είχε λάβει γνώση πως στελέχη του ΚΚΓ είχαν φτάσει στο χωριό, οπότε κάποια στιγμή εμφανίστηκε, κρατώντας το καμουτσίκι του στο χέρι, στο πανδοχείο του χωριού. Ένας από τους παρόντες θυμάται: “Άρχισε να ρωτάει επίμονα τον Τέλμαν: „Ποιος είστε; Ποιος σας κάλεσε; Τι ζητάτε εδώ;” Ο Τέλμαν του απάντησε ήρεμα: „Ποιος σας δίνει το δικαίωμα να ζητάτε τη ταυτότητά μου; Και καταρχήν μια στοιχειώδη ευγένεια θα επέβαλλε να καλωσορίσετε τους ξένους που βρίσκετε μπαίνοντας στο πανδοχείο του τόπου σας“.

Μεγάλο σχολικό συγκρότημα
στην πρώην Ανατολική Γερμανία DDR
αφιρωμένο στον μεγάλο επαναστάτη

Ο κτηματίας έχασε τα λόγια του. Κατακόκκινος, τρέμοντας ολόκληρος από οργή, άρχισε να ουρλιάζει: „Ποιός νομίζετε ότι είστε και τολμάτε να με προσβάλλετε εμένα, αναιδέστατε; Δε ξέρετε ποιος είμαι; Σ’ εμένα ανήκει αυτός ο τόπος. Είμαι στη διοίκηση του δήμου. Εγώ ορίζω ποιος μπορεί να παρευρίσκεται εδώ! Να το θυμάστε αυτό!“ Ο Τέλμαν χαμογέλασε, άρπαξε το καμουτσίκι με το οποίο έπαιζε ο κτηματίας και το πέταξε στη γωνία του δωματίου: „Μπορεί εδώ ακόμη να συνηθίζετε ν’ απειλείτε με βίτσες τους κολίγους σας, αλλά ν’ απειλείτε μ’ αυτό έναν επισκέπτη από το Βερολίνο, αυτό ξεχάστε το!“ Ο κτηματίας εξοργισμένος απαιτούσε να πετάξουν έξω από το πανδοχείο αυτό τον αλήτη, ο σερβιτόρος όμως δεν κουνήθηκε. Με τις φωνές και τη φασαρία εμφανίστηκε ο διαχειριστής του πανδοχείου, ο οποίος κινήθηκε να εκτελέσει τις εντολές του κτηματία. Πλησιάζοντας τον Τέλμαν δέχτηκε μια γροθιά από έναν απ’ τους συνοδούς του, έπεσε κάτω και αναζήτησε τη φυγή, με τους εργάτες γης που ήταν στο χώρο να ξεσπούν σε γέλια. Ο κτηματίας ήταν εκτός εαυτού: „Φωνάξτε τη χωροφυλακή“ και απευθυνόμενος στον Τέλμαν „Συλλαμβάνεστε! Σας συλλαμβάνω εγώ ο ίδιος!“. Όλοι γελούσαν, ενώ ο κτηματίας έβγαινε έξω. Ένας από τους εργάτες είπε σκεπτικός: Τώρα θα ξεσπάσει πάνω μας.

Σε λίγο εμφανίστηκε ο χωροφύλακας, ακολουθούμενος από το κτηματία και ανακοινώνοντας στο Τέλμαν πως συλλαμβάνεται. Ερωτώμενος από τον Τέλμαν για τους λόγους της σύλληψης, του ανέφερε: Προσβολή του κτηματία, πρόκληση σωματικών βλαβών στο διαχειριστή και διατάραξη οικιακής ειρήνης. Στη συζήτηση που ακολούθησε κάποια στιγμή ο χωροφύλακας ζήτησε με τη σειρά του τα προσωπικά στοιχεία του αντιδραστικού αυτού ξένου. Όταν ο Τέλμαν του έδειξε τη βουλευτική του ταυτότητα, ρώτησε αυθόρμητα: „Μα στ’ αλήθεια είστε ο Τέλμαν, ο βουλευτής; “Επέστρεψε τη βουλευτική ταυτότητα, υποκλίθηκε κι απομακρύνθηκε, παίρνοντας μαζί του και το κτηματία. Η συγκέντρωση το απόγευμα ήταν εξαιρετικά πετυχημένη. Είχε καλεστεί και ο κτηματίας, ο οποίος ωστόσο δεν εμφανίστηκε. Έστειλε έπειτα γράμμα στον Τέλμαν, όπου του ζητούσε συγγνώμη. Το γράμμα τυπώθηκε σε φυλλάδιο και μοιράστηκε στο χωριό».

__3
Ένας σύγχρονος του Τέλμαν από το Αμβούργο γράφει: “Το Αμβούργο είχε πάνω από 120.000 άνεργους. Πολλοί από αυτούς χρησιμοποιούσαν τον ελεύθερό τους χρόνο, ώστε πέρα από το επίδομα ανεργίας και τις φιλανθρωπίες να εξασφαλίσουν και με το ψάρεμα για την οικογένειά τους λίγο φαγητό επιπλέον. Το να καταλάβει πώς σκέπτονταν όλοι αυτοί είχε για το Τέλμαν τεράστιο ενδιαφέρον. Κάθονταν λοιπόν όλοι στη σειρά με το καλάμι τους στο χέρι, το λεγόμενο „μαστίγιο της πείνας“.  Ο Τέλμαν διάλεγε ένα σημείο που ήταν σχετικά πολλοί μαζεμένοι, καθόταν στο γρασίδι, ξεκινούσε να στρίβει τσιγάρα και να τα μοιράζει δεξιά κι αριστερά. Παράλληλα έπιανε κουβέντα για το αν τσιμπάνε τα ψάρια και μετά από λίγο ξεκινούσε να ρωτάει περισσότερα: Για το επάγγελμα, την οικογένεια, το πόσο καιρό ήταν ο άλλος άνεργος. Σίγα σιγά όλο και κάποιος ανοίγονταν περισσότερο, φτάνοντας να συζητάει για τη συνολική κατάσταση. Τότε τους πέταγε ο Τέλμαν (σε λιμανίσια διάλεκτο): „Δε γίνεται ρε φίλε, δε μπορεί να συνεχιστεί έτσι αυτή η κατάσταση“. Διάφοροι τσιμπούσανε και ξεκινούσαν να λένε τη γνώμη τους: „Τ’ αφεντικά εκεί πάνω, αυτοί φταίνε“. Αυτό το χαρακτηρισμό χρησιμοποιούσανε για τη κυβέρνηση στο Βερολίνο και στο δημαρχείο του Αμβούργου. Τότε κι ο Τέλμαν προσεκτικά ξεκινούσε να κάνει ερωτήσεις, τί βλέπουν να κινείται εκεί, τί πιθανότητες έβλεπαν για κάποια αλλαγή, πώς θα μπορούσε αυτή να έρθει. Όταν τους είχε φτάσει εκεί, ξεκινούσε κι ίδιος πλέον να λέει τις απόψεις και προτάσεις του, να εξηγεί ποια είναι η αιτία της μίζερης πραγματικότητας. Πάντα όμως παραμένοντας ανώνυμος… Αυτό το παιχνίδι το συνέχιζε για μια ώρα περίπου, με όλο και περισσότερους να μαζεύονται εκεί γύρω, να λένε τη γνώμη τους και τη συζήτηση ν’ ανάβει όλο και περισσότερο. Παράλληλα εγώ πάντα έπρεπε να κάθομαι εκεί κοντά και να καταγράφω για τον Τέλμαν κάθε σημαντικό επιχείρημα που ακουγότανε”.