η ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ είναι ΠΑΝΤΑ ΑΠΕΡΓΙΑ !!

"Αν σας περνάει η ιδέα στα σοβαρά πως με τις κρεμάλες σας μπορείτε να σταματήσετε τον αγώνα εκατομμυρίων εργατών, που αν και γονατισμένοι από την καταπίεση εξεγείρονται, είστε, μα την αλήθεια, φτωχοί τω πνεύματι. Να περιμένετε το τέλος. Αν δεν το περιμένετε, εγώ σας το αναγγέλλω. Γύρω σας, δίπλα σας, πάνω σας, απ΄ όλες τις μεριές θεριεύει μια φωτιά. Μπορείτε να την αγνοείτε αλλά δεν μπορείτε να την αποφύγετε. Θα ‘ρθει μια εποχή που η σιωπή μας στον τάφο θα είναι πιο ισχυρή από τις φωνές που στραγγαλίζετε σήμερα".

Απολογία του Όγκαστ Σπάις, 

στη δίκη των εργατών ηγετών της Πρωτομαγιάς του Σικάγο του 1886.

Αγαπητέ μαθητή, μαθήτρια,
Νοιώθουμε την ανάγκη και το καθήκον, να συζητήσουμε μαζί σου τις πιο λαμπρές σελίδες της Ιστορίας. Εκείνες που δεν κουβεντιάζονται στην τάξη. Όλα αυτά που τα σχολικά βιβλία κρύβουν και θέλουν να σε έχουν στην άγνοια και την αδράνεια.
Η Εργατική Πρωτομαγιά μας δίνει τη δυνατότητα να συζητήσουμε για τις αξίες και τα ιδανικά των εργατών, για το πώς απαντούν αυτοί που κατέχουν τον πλούτο όταν ο λαός απαιτεί να ζήσει καλύτερα.

           1η ΜΑΗ 1886 ΣΙΚΑΓΟ

Η 1η Μάη 1886 ήταν μέρα απεργίας. Τα εργοστάσια άδεια, οι αποθήκες κλειστές, τα φορτηγά βαγόνια αχρησιμοποίητα, οι δρόμοι έρημοι, οι οικοδομές παρατημένες, δεν έβγαινε καπνός από τα φουγάρα των εργοστασίων. Στο Σικάγο έχει προγραμματιστεί να γίνει η συγκέντρωση για τη διεκδίκηση του 8ωρου. Ο δρόμος είχε αποκτήσει ατμόσφαιρα γιορτής. Όμως, στους πλαϊνούς δρόμους και τις γύρω στέγες η ατμόσφαιρα ήταν απειλητική. Η απεργία πετυχαίνει, ενώ ήδη τους δυο προηγούμενους μήνες σε ορισμένους χώρους η μείωση του χρόνου εργασίας είχε κατακτηθεί. Ένα το σύνθημα της διαδήλωσης: «Οχτώ ώρες δουλειάς, οχτώ ώρες ανάπαυση και μόρφωση, οχτώ ώρες ύπνο». Η διαδήλωση άρχιζε. Οι χιλιάδες ξεκινούσαν την πορεία και ο καθένας ένιωθε μέσα του τη δύναμη, την τεράστια δύναμη της αλληλεγγύης. Στην πλατεία Χεϊμάρκετ και ενώ ο Σπάις μιλούσε στο συγκεντρωμένο πλήθος, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση και ξαφνικά βόμβα σκάει μέσα στο πλήθος. Η Αστυνομία πυροβολεί άγρια προς όλες τις κατευθύνσεις και το αίμα βάφει το πλακόστρωτο της πλατείας. Ακολουθεί μια κόλαση. Η προβοκάτσια ήταν καλά στημένη. «Αίμα τώρα!», ωρυόταν την επομένη μέρα ο Τύπος. «Κρεμάστε τους πρώτα και ύστερα δικάστε τους»!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι εργάτες κατακτούν το οκτάωρο! Οι αποδοχές τους αυξάνονται! Οι αγώνες και θυσίες δεν πάνε ποτέ χαμένοι!

                 

   Η ΠΡΩΤΗ «ΜΑΤΩΜΕΝΗ» ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1924)

Η κυβέρνηση απαγορεύει τον εορτασμό της πρωτομαγιάς από τους εργάτες γιατί θέλει να δώσει άλλο περιεχόμενο στην Πρωτομαγιά: αυτό του εορτασμού της δημοκρατίας των εκμεταλλευτών. Όμως οι εργαζόμενοι θέλουν να γιορτάσουν τη δική τους γιορτή. Θέλουν να γιορτάσουν την Πρωτομαγιά όπως της αξίζει. Αψηφώντας τις απαγορεύσεις της τότε κυβέρνησης συγκεντρώνονται στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας. Νεκρός από τα πυρά πέφτει ο 24χρονος Σωτήρης Παρασκευαϊδης, μέλος της ΟΚΝΕ.
                                          

                 

                ΜΑΗΣ ΄36

Στις 29 Απριλίου του 1936, οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης κατεβαίνουν σε απεργία διαρκείας, με κύριο αίτημα την αύξηση των ημερομισθίων. Λίγο αργότερα, η απεργία επεκτείνεται σε όλη τη χώρα. Στις 8 Μάη, νέες σκληρές συγκρούσεις στη Θεσσαλονίκη με τις αστυνομικές δυνάμεις. Ο στρατός διατάσσεται να πυροβολήσει. Όμως οι φαντάροι δεν υπακούουν και περνάνε με το μέρος των απεργών. Την επομένη, 9 Μάη, στη συμπρωτεύουσα πραγματοποιούν απεργία διαμαρτυρίας εργαζόμενοι, επαγγελματιοβιοτέχνες, φοιτητές. Πάνω από 12 διαδηλωτές δολοφονήθηκαν και 300 τραυματίστηκαν. Πέφτει νεκρός ο απεργός αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης. Ακολουθεί μεγαλειώδης διαδήλωση του λαού της Θεσσαλονίκης που η χωροφυλακή τη βάφει στο αίμα. Η φωτογραφία της μάνας πάνω από το πτώμα του νεκρού γιου της εμπνέει τον «Επιτάφιο» του ποιητή της Πρωτομαγιάς, Γιάννη Ρίτσου!

«Γιέ μου, στ’ αδέρφια σου τραβώ και σμίγω την οργή μου,
σου πήρα το ντουφέκι σου· κοιμήσου, εσύ, πουλί μου».
«Επιτάφιος», Γιάννης Ρίτσος

                          1944-ΟΙ 200 ΤΗΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

Το ναζιστικό καθεστώς, ο πρόγονος της Χρυσής Αυγής, τρέμει απέναντι στο γιγαντιαίο ΕΑΜικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα. Διατάζει την εκτέλεση 200 κομμουνιστών από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Με την παλικαριά τους οι 200 ήρωες πέτυχαν μια τεράστια ηθική νίκη που εμπνέει όλο τον αγωνιζόμενο ελληνικό λαό.
Από τα καμιόνια μεταφοράς ο Μ. Ρεμπούτσικας έγραφε: «Αγαπημένοι μου. Σφίξετε τις καρδιές σας και βγείτε πιο δυνατοί από αυτή την νέα δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δε πεθαίνει ποτέ. Με πολλή αγάπη. Σας φιλώ.»
«Μόνον θυμηθείτε το: αν η ελευθερία δεν βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας,
εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας».
«Σκοπευτήριο Καισαριανής», Γιάννης Ρίτσος

                     «ΚΟΙΤΑ ΣΗΜΕΡΑ ΓΥΡΩ ΣΟΥ»

Αγαπητέ μαθητή, μαθήτρια
Δες από την ίδια τη ζωή σου. Τα πράγματα δεν είναι πολύ αλλιώτικα σήμερα. Θέλουν να γίνεις ο σκλάβος του 21ου αιώνα!
Στις μέρες μας ψηφίζονται μέτρα που μας πάνε πολλά χρόνια πίσω! Μισθοί πείνας, ανεργία στα ύψη, σπουδές χωρίς μέλλον, ζωή χωρίς αξιοπρέπεια! Κι όλα αυτά ενώ υπάρχει τεράστιος πλούτος που παράγει ο εργαζόμενος λαός.
Η πολιτική αυτή που στηρίζει τους καπιταλιστές και τσακίζει τα δικαιώματά μας δεν ήρθε από το πουθενά. Έχει σχεδιαστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της κι έχουν τεράστιες ευθύνες τόσο οι κυβερνήσεις όσο και τα κόμματα που στηρίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εμείς σου λέμε: Κανένα δικαίωμα δεν χαρίστηκε ποτέ από κανένα!
Τίποτα δεν χαρίστηκε στους γονείς μας, τίποτα δε θα χαριστεί και σε εμάς. Οι νέοι εργαζόμενοι μπορούν να κατακτήσουν τα δικαιώματά τους. Χρειάζεται να αναμετρηθούν με την εργοδοσία και να συσπειρωθούν στα ταξικά σωματεία.
Οργάνωση παντού να ‘ρθουν τα πάνω κάτω! Η ελπίδα βρίσκεται μόνο στον αγώνα!
Να θυμάσαι… Για να ζήσεις καλύτερα σήμερα, πρέπει από τώρα να σημαδέψεις την απάνθρωπη κοινωνία που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Τα μηνύματα της εργατικής Πρωτομαγιάς είναι πιο επίκαιρα από ποτέ, γιατί αφορούν το παρόν και το μέλλον σου!
 

ΠΑΜΕ 28 Απρίλη 2014 

Την 1η Μαΐου του 1890, ο Φρ. Ενγκελς σημείωνε στο πρόλογο της γερμανικής έκδοσης του Κομμουνιστικού

Μανιφέστου:  

«Σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές, το προλεταριάτο της Ευρώπης και της Αμερικής επιθεωρεί τις δυνάμεις του, που για πρώτη φορά κινητοποιούνται σε μια στρατιά, κάτω από μια σημαία και για έναν άμεσο σκοπό: για το νομοθετικό καθορισμό της κανονικής οχτάωρης εργάσιμης ημέρας, που διακηρύχτηκε ακόμα από το 1866, από το Συνέδριο της Διεθνούς στη Γενεύη και ξανά ύστερα από το Εργατικό Συνέδριο του Παρισιού στα 1899. Και το θέμα της σημερινής μέρας θα δείξει στους καπιταλιστές και στους γαιοκτήμονες όλων τω χωρών ότι οι προλετάριοι όλων των χωρών είναι σήμερα πραγματικά ενωμένοι. Ας ήταν ο Μαρξ πλάι μου να το 'βλεπε αυτό με τα ίδια του τα μάτια!».

Πώς όμως είχαμε φτάσει στο σημείο η 1η Μαΐου να γίνει η παγκόσμια ημέρα των εργατών;

 

Η προϊστορία της «Μέρας των εργατών»

Η «Μέρα των εργατών» δεν προέκυψε τυχαία και φυσικά δεν απασχόλησε το εργατικό κίνημα μόνο προς το τέλος του 19ου αιώνα. Στην αρχαιότητα και στο μεσαίωνα υπήρχαν, σε διάφορα μέρη του κόσμου, συγκεκριμένες ημέρες, κατά τις οποίες τιμούνταν η χειρωνακτική εργασία. Αργότερα, κατά τη Γαλλική Επανάσταση ορίστηκε μια ειδική μέρα του Σεπτέμβρη που θεωρούνταν εργατική αργία, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες από τη δεκαετία του 1790 άρχισε να γιορτάζεται η 4η Ιουλίου κάθε έτους ως η μέρα που οι εργάτες και οι καταπιεσμένοι διεκδικούσαν τα δικαιώματά τους. Η παράδοση αυτή, να γιορτάζεται δηλαδή η 4η Ιούλη ως μέρα των εργατών, κράτησε στις Ηνωμένες Πολιτείες ως τη δεκαετία του 1880 και στη συνέχεια επισκιάστηκε από την «Ημέρα της Εργασίας» - που γιορταζόταν την πρώτη Δευτέρα του Σεπτέμβρη κάθε έτους- και από την Πρωτομαγιά.
Η «Μέρα των Εργατών» γενικά, και ειδικότερα η Πρωτομαγιά έχει συνδεθεί πρωτίστως με τον αγώνα της εργατικής τάξης για πραγματική μείωση του χρόνου εργασίας, και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και τα άλλα αιτήματα που κατά καιρούς έβαζε και βάζει το εργατικό κίνημα αυτή τη μέρα δεν έχουν το δικό τους ειδικό βάρος στον ταξικό αγώνα που διεξάγει.
Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο χρόνος εργασίας στις βιομηχανίες του τότε ανεπτυγμένου κόσμου έφτανε τις 12 και 14 ώρες ημερησίως, ενώ κατά την περίοδο των Ναπολεόντειων Πολέμων ανέβηκε κατά 4 έως 6 ώρες επιπλέον. Ετσι στις Ηνωμένες Πολιτείες από τη δεκαετία του 1790 άρχισαν οι πρώτοι εργατικοί αγώνες για την καθιέρωση της δεκάωρης εργασίας με πρόσθετη πληρωμή για τις υπερωρίες. Η πάλη για το θέμα αυτό υπήρξε αρκετά σκληρή κατά τα επόμενα χρόνια και μόνο κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα κατορθώθηκε να γίνει το δεκάωρο η κανονική εργάσιμη μέρα για τους περισσότερους ειδικευμένους Αμερικανούς τεχνίτες. Για την πλειοψηφία των εργατών, όμως, το πρόβλημα παρέμενε και γύρω στο 1860 οι ώρες εργασίας μειώθηκαν στις 11.

 

Το Οχτάωρο

Το αίτημα για οχτάωρη εργασία διατυπώθηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία το 1829 από την «Εθνική Ενωση για την Προστασία της Εργασίας» και εφαρμόστηκε στην αποικία της Βικτωρίας την 21η Απριλίου του 1856. Οραματισμοί για το Οχτάωρο άρχισαν να εκφράζονται και στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1829, ενώ τα πρώτα σημαντικά μέτρα για την εξασφάλισή του το εργατικό κίνημα των ΗΠΑ άρχισε να τα παίρνει από το 1863. Μετά όμως από τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο (1861- 1865) ο αγώνας για την οχτάωρη εργάσιμη μέρα πήρε εκρηκτικές διαστάσεις. Γράφει ο Μαρξ χαρακτηριστικά: «Ο πρώτος καρπός του εμφυλίου πολέμου ήταν η ζύμωση για το οκτάωρο που με ταχύτητα ατμομηχανής προχωρεί από τον ατλαντικό ως τον ειρηνικό Ωκεανό, από τη Νέα Αγγλία ως την Καλιφόρνια. Το πανεργατικό συνέδριο της Βαλτιμόρης (16 Αυγούστου 1866) διακηρύχνει: ''Η πρώτη και μεγάλη απαίτηση της σημερινής εποχής για ν' απελευθερωθεί η εργασία αυτής της χώρας από την καπιταλιστική σκλαβιά είναι η έκδοση ενός νόμου που θα καθορίζει ότι το 8ωρο θ' αποτελεί την κανονική εργάσιμη ημέρα σ' όλες τις Πολιτείες της αμερικανικής Ενωσης. Είμαστε αποφασισμένοι να καταβάλουμε όλες μας τις δυνάμεις ώσπου να πετύχουμε αυτό το ένδοξο αποτέλεσμα''» (Κ. Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», εκδόσεις Σ.Ε., τόμος πρώτος, σελ. 314- 315).
Το αίτημα του οκταώρου- καθώς και άλλα εργατικά αιτήματα- αποδέχτηκε και η Διεθνής Ενωση Εργατών (Πρώτη Διεθνής), η οποία στο συνέδριό της στη Γενεύη, τον Σεπτέμβρη του 1866, πήρε την εξής απόφαση: «Η μείωσις των ωρών εργασίας οφείλει να είναι το πρώτον βήμα προς τη χειραφέτηση του εργάτη. Κατ' αρχήν η οκτάωρος εργασία πρέπει να θεωρηθεί επαρκής και η νυκτερινή εργασία να επιτρέπεται μόνον εξαιρετικώς» («Κοινωνιολογικόν και Πολιτικόν Λεξικόν» της εφημερίδας «Ανεξάρτητος», λήμμα «Οκτάωρον» κ.ά.). Ετσι το αίτημα του οκταώρου έγινε αίτημα του παγκόσμιου προλεταριάτου. Ομως ο αγώνας για την κατάκτησή του στις Ηνωμένες Πολιτείες έμελλε να αποτελέσει την αιτία για την καθιέρωση της Πρωτομαγιάς ως παγκόσμιας ημέρας των εργατών.

 

Η Πρωτομαγιά του 1886

Οπως προαναφέραμε, μετά τον αμερικανικό εμφύλιο, η πάλη για ο οκτάωρο πήρε εκρηκτικές διαστάσεις στις ΗΠΑ. Σε πολλές Πολιτείες έγινε δυνατή ακόμη και η νομοθετική του κατοχύρωση αλλά οι νόμοι που θεσπίστηκαν περιείχαν πολλά παραθυράκια, τα οποία και αξιοποιούσαν οι εργοδότες για να αυξάνουν το χρόνο εργασίας κατά πώς ήθελαν, γεγονός που συνάντησε την αντίδραση των εργατών.
Το 1884, στο συνέδριό της η νεοσύστατη, τότε, Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας αποφάσισε ότι η 1η Μαΐου του 1886 θα είναι ημέρα ενός εκτεταμένου απεργιακού αγώνα των εργατών με σκοπό την καθιέρωση του Οκταώρου. Την απόφαση εκείνη την πήρε στα χέρια της η ίδια η εργατική τάξη των Ηνωμένων Πολιτειών και την έκανε πράξη. Είχε δημιουργήσει μάλιστα κι ένα τραγούδι για το Οκτάωρο το οποίο κατέληγε στο εξής σύνθημα:
«Οκτώ ώρες για εργασία, οκτώ ώρες για ανάπαυση κι οκτώ ώρες για ό,τι θέλουμε»
Στην Πρωτομαγιάτικη απεργία του 1886 στις ΗΠΑ γύρω στο μισό εκατομμύριο εργάτες παράτησαν τη δουλιά τους και συνενώθηκαν στους δρόμους του αγώνα. Σημαντικές απεργίες και διαδηλώσεις έγιναν στις περισσότερες από τις μεγάλες, αλλά και στις μικρές πόλεις και κωμοπόλεις. Επίκεντρο όμως του αγώνα αναδείχτηκε το Σικάγο, με 90.000 διαδηλωτές να έχουν κατακλύσει την πόλη. Ηταν δε, τόσο μεγάλη και τόσο επιβλητική η κινητοποίησή τους που οι καπιταλιστές θεώρησαν πως έπρεπε να επιβληθούν δυναμικά. Ετσι, στις 3 Μαΐου η αστυνομία πυροβόλησε εν ψυχρώ εναντίον εργατών που διαδήλωναν- κατά των απεργοσπαστών- έξω από το εργοστάσιο θεριστικών μηχανών Μακ Κόρμικ, δολοφονώντας εν ψυχρώ 4 διαδηλωτές και τραυματίζοντας αρκετούς. Την επομένη, 4 Μαΐου, όταν η εργατική τάξη του Σικάγο πραγματοποιούσε διαδήλωση διαμαρτυρίας στο Χέιμαρκετ, προβοκάτορας έριξε βόμβα σκοτώνοντας έναν και τραυματίζοντας πάνω από 70 αστυνομικούς. Το αποτέλεσμα ήταν η αστυνομία να στρέψει τα όπλα εναντίον του πλήθους, προκαλώντας πλήθος τραυματιών και τουλάχιστον έναν νεκρό, ενώ τις επόμενες μέρες πέθαναν άλλοι έξι τραυματίες αστυνομικοί που ο θάνατός τους ήταν συνέπεια τραυματισμών που υπέστησαν από τους αδιάκριτους πυροβολισμούς των συναδέλφων τους.
Η, από κάθε άποψη, τραγωδία του Χέιμαρκετ έδωσε την ευκαιρία στο αστικό κράτος να προχωρήσει σε συλλήψεις εργατών ηγετών. Συγκεκριμένα, συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε σκηνοθετημένη δίκη οκτώ άνθρωποι που είτε δε βρίσκονταν στην πλατεία του Χέιμαρκετ όταν ρίχτηκε η βόμβα είτε δεν ήταν σε θέση έμμεσα ή άμεσα να έχουν την παραμικρή εμπλοκή σ' αυτή την υπόθεση. Τελικά, από τους 8 οι Πάρσανς, Σπάις, Φίσερ και Ενγκελ απαγχονίστηκαν στις 11 Νοεμβρίου 1887, ο Λιγκ βρέθηκε νεκρός στο κελί του και οι Νημπ, Σουάμπ και Φίλντεν καταδικάστηκαν σε πολλά χρόνια καταναγκαστικά έργα. (Ουίλ. Φόστερ: «Ιστορία του Παγκόσμιου Συνδικαλιστικού Κινήματος», τόμος Α' σελ. 144- 145).
Η πρωτομαγιάτικη, όμως, απεργία του 1886 δεν πήγε χαμένη. Είχε ως αποτέλεσμα 185.000 εργάτες να κερδίσουν το 8ωρο και τουλάχιστον 200.000 εργάτες να μειώσουν το χρόνο εργασία τους από τις 12 στις 10 και 9 ώρες. Σε πολλές, επίσης, περιοχές κερδήθηκε η ημιαργία του Σαββάτου, ενώ αρκετές βιομηχανίες σταμάτησαν την κυριακάτικη εργασία. Ηταν, επομένως, κάτι παραπάνω από φυσιολογική εξέλιξη, να ανακηρυχτεί η Πρωτομαγιά ως η Παγκόσμια Μέρα της εργατικής τάξης.-