Jim Jarmusch _ επιστροφή 🎬 από το υπερπέραν

Ο Τζιμ Τζάρμους (γενν. στο Οχάιο 22-Ιαν-1953) είναι πασίγνωστος (στους σινεφίλ) αμερικανός σκηνοθέτης, του λεγόμενου “ανεξάρτητου” σινεμά γνωστός κυρίως για τις ταινίες Πέρα από τον Παράδεισο (1984), Στην παγίδα του νόμου (1986), Καφές και τσιγάρα (1993), Ο Νεκρός (1995) Τσακισμένα λουλούδια (2005) κλπ. και μέσα από τις ταινίες του εκφράζονται και ορισμένες από τις “αριστερές” πολιτικές του πεποιθήσεις.

Πολλά εισαγωγικά _ “”_όχι τυχαία βάλαμε, να πούμε εισαγωγικά κάποια βασικά για τον ίδιο (αναλυτικότερα στο τέλος): Εγκαταστάθηκε αρχικά στο Σικάγο για σπουδές, στη συνέχεια όμως πήγε Νέα Υόρκη (πανεπιστήμιο Κολούμπια) για να σπουδάσει αμερικάνικη και αγγλική λογοτεχνία, απ' όπου αποφοίτησε το 1975. Τον τελευταίο χρόνο των σπουδών του ταξίδεψε στο Παρίσι, όπου επηρεάστηκε από τον γαλλικό κινηματογράφο και τους Ιάπωνες σκηνοθέτες και με την επιστροφή του στις ΗΠΑ εγγράφηκε στο κινηματογραφικό τμήμα του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, όπου γνώρισε τον Βιμ Βέντερς, από τον οποίο επίσης επηρεάστηκε και έμεινε Νέα Υόρκη.
Το 1984 με την ταινία του Πέρα από τον Παράδεισο κέρδισε την Χρυσή Κάμερα πρωτοεμφανιζόμενου δημιουργού στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών, το 1993 τον Χρυσό Φοίνικα μικρού μήκους για το Καφές και τσιγάρα, ενώ το 2005 στο ίδιο Φεστιβάλ τιμήθηκε με το Μέγα Βραβείο για την ταινία του Τσακισμένα λουλούδια. Το 2013 κυκλοφόρησε το Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί, που παρουσιάστηκε στο 54^ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια, οι ταινίες Paterson (2016) και Οι Νεκροί δεν Πεθαίνουν (2019) και σε αναμονή το “Father, Mother, Sister, Brother”, που εξερευνά τρεις ξεχωριστές ιστορίες μεταξύ γονέων και ενήλικων παιδιών και αποτελεί την πρώτη _πολυαναμενόμενη, ταινία του εδώ και πέντε χρόνια.

Ghost Dog: Ο Τρόπος Των Σαμουράι / Ghost Dog:
The Way of the Samurai / Jim Jarmusch/ 1999 / 116λ

Ένας μοναχικός Αφροαμερικανός εκτελεστής στη Νέα Υόρκη λειτουργεί με αυστηρή προσήλωση στον κώδικα τιμής των Σαμουράι. Υπηρετεί τον αφέντη του, τον μικρομαφιόζο Λούι, που κάποτε του έσωσε τη ζωή, αλλά όταν ένα χτύπημα πάει στραβά και βρίσκεται ο ίδιος στο στόχαστρο της μαφίας, αναγκάζεται να αναμετρηθεί με τις απόλυτες αρχές του.

Ο Τζάρμους μεταμορφώνει τον εκπληκτικό Φόρεστ Γουίτακερ σε έναν εσωστρεφή εκτελεστή που ζει στα γκέτο της δεκαετίας του ’90, όμως σύμφωνα με τον αρχαίο κώδικα των σαμουράι, όπως περιγράφεται στο Χαγκακούρε (κρυμμένος ανάμεσα στα φύλλα), το διάσημο βιβλίο του Ιάπωνα σαμουράι και μετέπειτα ζεν μοναχού Γιαμαμότο Τσουνετόμο. Η φιλμογραφία του Τζάρμους είναι ένας κόσμος που δεν μοιάζει με κανέναν άλλον. Εχει τις επιρροές του από πολλούς σκηνοθέτες και είδη σινεμά, αλλά τις συνθέτει τόσο μοναδικά που κάθε ταινία του μοιάζει σαν ένα ιδιόρρυθμο μπλουζ των καταραμένων. Ο Τζάρμους δεν αντιγράφεται. Εδώ ακόμα πιο πολύ. Καταφέρνει να ενώσει εκ διαμέτρου αντίθετα μήκη και πλάτη του κόσμου, δείχνοντας έναν άνθρωπο που επιλέγει από την παγκόσμια φιλοσοφία εκείνη που του ταιριάζει να ακολουθήσει σαν τρόπο ζωής. Σημαντικότερο όλων δεν είναι ότι η ταινία θυμίζει διαφορετικές ιστορίες του σινεμά, είναι ότι έχει έναν άξονα ηθικής που είναι άθραυστος. Ο Γκοστ είναι ακέραιος χαρακτήρας, συνειδητά πιστός και ευγνώμων σε αυτόν που τον βοήθησε. Ξεπληρώνει το χρέος του με ολόκληρη τη ζωή, ακόμα και τον θάνατό του. Τα αποσπάσματα του Χαγκακούρε που προβάλλονται εμβόλιμα είναι συστατικά στοιχεία της πλοκής και το βιβλίο Ρασομόν του Ρυουνοσούκε Ακουταγκάβα παραπέμπει στην ουσία της ταινίας του Ακίρα Κουροσάβα, δηλαδή από πόσες οπτικές μπορεί κανείς να δει μια ιστορία. Η μουσική της εξίσου σημαντικό συστατικό σε επαναφέρει στο σήμερα. Θα είχαμε πολλά να πούμε, μα καλύτερα να αφήσουμε και κάτι για την προβολή…

Το Father, Mother, Sister, Brother χαρακτηρίζεται “κωμική δραματική ταινία ανθολογίας” _στα συν της οι πολύ αξιόλογοι πρωταγωνιστές _Cate Blanchett, Vicky Krieps, Adam Driver, Mayim Bialik, Tom Waits, Charlotte Rampling, Indya Moore και Luka Sabbat.

Μιλώντας στο Outlook Festival τον Απρίλιο του 2023, ο Jarmusch είπε ότι εργαζόταν σε μια νέα ταινία που ήταν μια “πολύ λεπτή ταινία, είναι πολύ ήσυχη… Αστεία και λυπηρή” και υπαινίχθηκε ότι μπορεί να μην έχει μουσική, τον Νοέμβριο αναφέρθηκε ότι ο τίτλος της και τον Δεκέμβριο αναφέρθηκε ότι η Κέιτ Μπλάνσετ ανήκει στο καστ. Στη συνέχεια _ “με το τσιγκέλι” Ιαν-2024, οι σκηνικές φωτογραφίες έδειχναν τη Βίκυ Κριπς με κοστούμι στο πλατό, Μάη οι Adam Driver, Mayim Bialik, Tom Waits, Charlotte Rampling, Indya Moore και Luka Sabbat ανακοινώθηκε ότι θα είναι μέρος του καστ.

Τα γυρίσματα της κύριας φωτογραφίας ξεκίνησαν  Νοέμβριο του 2023 στο West Milford του New Jersey, ενώ γυρίσματα έγιναν στο Δουβλίνο στις αρχές του 2024 και ολοκληρώθηκαν στο Παρίσι
Ο σκηνοθέτης δήλωσε στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter ότι η ταινία έχει υποβληθεί για συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών, γεγονός που δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς τέσσερις από τις πέντε πρόσφατες ταινίες του έκαναν παγκόσμια πρεμιέρα στο κόκκινο χαλί των Καννών. Μάλιστα το “The Dead Don’t Die” άνοιξε τις πύλες του Φεστιβάλ το 2019.

Ο Τζέιμς Ρόμπερτ Τζάρμους Αμερικανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος μεγάλος υποστηρικτής του ανεξάρτητου κινηματογράφου από τη δεκαετία του 1980 (James Robert Jarmusch \ˈdʒɑːrməʃ \ JAR-məsh) γεννήθηκε 22-Ιαν-1953)

Σκηνοθετώντας ταινίες όπως Stranger Than Paradise (1984), Down by Law (1986), Mystery Train (1989), Dead Man (1995), Ghost Dog: The Way of the Samurai (1999), Coffee and Cigarettes (2003), Broken Flowers (2005), Only Lovers Left Alive (2013) και Paterson (2016) Το Stranger Than Paradise κά. προστέθηκε στο National Film Registry (αμερικάνικο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου) από τον Δεκ-2002. Ως μουσικός, υπήρξε μέλος του no wave συγκρότημα The Del-Byzanteens και επιπλέον συνέθεσε μουσική για μερικές από τις ταινίες του. Έχει κυκλοφορήσει τρία μουσικά άλμπουμ με τον Jozef van Wissem.

🤔  Πρώιμη ζωή _όπου γης και πατρίς

Ο Τζάρμους γεννήθηκε στο Cuyahoga Falls του Οχάιο, δεύτερο από τα τρία παιδιά μιας μικροαστικής οικογένειας. Η μητέρα του, γερμανικής και ιρλανδικής καταγωγής, ήταν κριτής κινηματογράφου και θεάτρου για το Akron Beacon Journal πριν παντρευτεί τον πατέρα του, έναν επιχειρηματία Τσέχικης και Γερμανικής καταγωγής που εργαζόταν για την B.F. Goodrich Company. Εισήγαγε τον Τζάρμους στον κινηματογράφο αφήνοντάς τον σε ένα τοπικό θέατρο για να παρακολουθήσει matinee double features (σσ. φαινόμενο κινηματογραφικής βιομηχανίας της εποχής όπου οι αίθουσες εκθέτουν δύο ταινίες στην τιμή της μίας, αντικαθιστώντας μια προηγούμενη μορφή στην οποία η παρουσίαση μιας ταινίας μεγάλου μήκους θα ακολουθείται από διάφορες  μικρού μήκους) όπως το Attack of the Crab Monsters και το Creature From the Black Lagoon ενώ εκείνη έτρεχε θελήματα. Η πρώτη ταινία για ενήλικες που θυμάται ότι είδε ήταν η καλτ κλασική Thunder Road _1958, με  Robert Mitchum_Gene Barry_Jacques Aubuchon, η βία και το σκοτάδι της οποίας άφησαν το στίγμα τους στον επτάχρονο Τζάρμους. Μια άλλη επιρροή B-movie από την παιδική του ηλικία ήταν ο Ghoulardi, εκκεντρική τηλεοπτική εκπομπή του Κλίβελαντ που παρουσίαζε ταινίες τρόμου.

Το κλειδί, νομίζω, για τον Τζιμ, είναι ότι έγινε γκρίζος όταν ήταν 15... Ως αποτέλεσμα, ένιωθε πάντα μετανάστης στον εφηβικό κόσμο. Από τότε είναι μετανάστης—ένας καλοήθης, γοητευμένος ξένος. Και όλες οι ταινίες του αφορούν αυτό.
—Τομ Γουέιτς, New York Times, 2005.

Ο Τζάρμους ήταν μανιώδης αναγνώστης στα νιάτα του και απέκτησε ενθουσιασμό για τον κινηματογράφο. Είχε ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία το οποίο ενθάρρυνε η γιαγιά του. Αν και αρνήθηκε να πάει στην εκκλησία με τους Επισκοπικούς γονείς του (δεν του άρεσε «η ιδέα να κάθεται σε ένα βουλωμένο δωμάτιο φορώντας μια μικρή γραβάτα»), ο Τζάρμους πιστώνει στη λογοτεχνία τη διαμόρφωση των μεταφυσικών του πεποιθήσεων και τον οδήγησε να επανεξετάσει τη θεολογία στα μέσα της εφηβείας του.

Από τους συνομηλίκους του, ανέπτυξε μια γεύση για την αντικουλτούρα, πχ. αυτός και οι φίλοι του έκλεβαν τους δίσκους και τα βιβλία των μεγαλύτερων αδελφών τους—αυτό περιλάμβανε έργα των William Burroughs, Jack Kerouac και The Mothers of Invention. Έφτιαξαν πλαστά έγγραφα ταυτότητας που τους επέτρεπαν να επισκέπτονται μπαρ το Σαββατοκύριακο, αλλά και τον τοπικό κινηματογράφο τέχνης, που συνήθως έδειχνε πορνογραφικές ταινίες, αλλά περιστασιακά παρουσίαζε underground όπως του Robert Downey, __ Putney Swope του Sr. και το Chelsea Girls του Andy Warhol. Κάποια στιγμή, έκανε μαθητεία σε έναν εμπορικό φωτογράφο και σργότερα παρατήρησε, “Μεγαλώνοντας στο Οχάιο απλώς σχεδίαζα να φύγει”.[12]

Μετά την αποφοίτησή του από το γυμνάσιο το 1971, ο Τζάρμους μετακόμισε στο Σικάγο και γράφτηκε στη Σχολή Δημοσιογραφίας Medill στο Πανεπιστήμιο Northwestern. Αφού του ζητήθηκε να φύγει επειδή είχε παραμελήσει να παρακολουθήσει μαθήματα δημοσιογραφίας - ο Τζάρμους προτιμούσε τη λογοτεχνία και την ιστορία της τέχνης - μεταγράφηκε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια το επόμενο έτος, με την πρόθεση να γίνει ποιητής, όπου σπούδασε αγγλική και αμερικανική λογοτεχνία σε καθηγητές _πρωτοποριακούς ποιητές της Σχολής της Νέας Υόρκης, Kenneth Koch και David Shapiro. Στην Κολούμπια, άρχισε να γράφει σύντομα “ημι-αφηγηματικά αφηρημένα κομμάτια” και επιμελήθηκε το προπτυχιακό λογοτεχνικό περιοδικό The Columbia Review.

Κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους σπουδών του μετακόμισε στο Παρίσι για αυτό που ήταν αρχικά ένα θερινό εξάμηνο _αλλά μετατράπηκε σε 10μηνο,  σε ένα πρόγραμμα ανταλλαγής. Εργάστηκε ως οδηγός παράδοσης σε μια γκαλερί τέχνης και περνούσε τον περισσότερο χρόνο του στο Γαλλικό σινεμαά. Αφηγείται: Εκεί είδα πράγματα για τα οποία είχα διαβάσει και ακούσει μόνο—ταινίες πολλών από τους καλούς Ιάπωνες σκηνοθέτες, όπως οι Imamura, Ozu, Mizoguchi, επίσης, ταινίες ευρωπαίων σκηνοθετών όπως ο Μπρεσόν και ο Ντράιερ, ακόμη και αμερικανικές ταινίες, όπως η αναδρομή του Σάμιουελ Φούλερ, που γνώριζα μόνο όταν έβλεπα μερικές από αυτές στην τηλεόραση αργά το βράδυ. Όταν επέστρεψα από το Παρίσι, έγραφα ακόμα και η γραφή μου γινόταν πιο κινηματογραφική με συγκεκριμένους τρόπους, πιο οπτικά περιγραφική.
— Jarmusch on the Cinémathèque Française, από συνέντευξη με τον Lawrence Van Gelder των New York Times, 21-Οκτ-1984.

Αποφοίτησε τελικά από το Πανεπιστήμιο Columbia με πτυχίο Bachelor of Arts το 1975, ενώ δούλευε ως μουσικός στη Νέα Υόρκη μετά την επιστροφή του από το Παρίσι. Έκανε αίτηση _για την πλάκα του, στη μεταπτυχιακή σχολή κινηματογράφου της Σχολής Τεχνών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (τότε υπό τη διεύθυνση του σκηνοθέτη του Χόλιγουντ László Benedek). Αν και δεν είχε εμπειρία στη δημιουργία ταινιών, η υποβολή μιας συλλογής φωτογραφιών και ενός δοκιμίου για τον κινηματογράφο εξασφάλισε την αποδοχή του στο πρόγραμμα, όπου σπούδασε για τέσσερα χρόνια. Συνάντησε συμφοιτητές και μελλοντικούς συνεργάτες, όπως τη Sara Driver, τους Tom DiCillo, Howard Brookner και Spike Lee, ενώ στα τέλη της 10ετίας του 1970 στη Νέα Υόρκη, ο Jarmusch και οι σύγχρονοί του ήταν μέρος μιας πολιτιστικής σκηνής no wave με επίκεντρο το μουσικό κλαμπ CBGB που ενέπνευσε το σχηματισμό της no wave μπάντας The Del-Byzanteens.

Στο τελευταίο του έτος στο Πανεπιστήμιο εργάστηκε ως βοηθός του σκηνοθέτη φιλμ νουάρ κλπ. Νίκολας Ρέι, ο οποίος εκείνη την περίοδο δίδασκε στο τμήμα. Σε ένα ανέκδοτο, ο Τζάρμους εξιστόρησε τη διαμορφωτική εμπειρία του να δείξει στον μέντορά του το πρώτο του σενάριο. Ο Ρέι αποδοκίμασε την έλλειψη δράσης του, στην οποία ο Τζάρμους απάντησε μετά από διαλογισμό της κριτικής, επαναδιατυπώνοντας το σενάριο για να είναι ακόμη λιγότερο περιπετειώδες. Κατά την επιστροφή του Τζάρμους με το αναθεωρημένο σενάριο, ο Ρέι αντέδρασε θετικά στη διαφωνία του μαθητή του, αναφέροντας επιδοκιμαστικά την επίμονη ανεξαρτησία του. Ήταν το μόνο άτομο που έφερε ο Ρέι να δουλέψει -ως προσωπικός του βοηθός- στο Lightning Over Water (ελλην. τίτλος Αστραπή πάνω από το νερό, ένα ντοκιμαντέρ για τα χρόνια του θανάτου του στα οποία συνεργαζόταν με τον Βιμ Βέντερς (σσ. ο Ρέι πέθανε το 1979 μετά από μακρά μάχη με τον καρκίνο).  Λίγες μέρες αργότερα, έχοντας ενθαρρυνθεί από τον Ρέι και τον σκηνοθέτη του underground κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, Amos Poe _Άμος Πόε χρησιμοποιώντας τα κεφάλαια υποτροφιών που έδωσε το Ίδρυμα Louis B. Mayer για να πληρώσει τα δίδακτρα του σχολείου του, ο Τζάρμους άρχισε να εργάζεται σε μια ταινία για την διατριβή του: Το πανεπιστήμιο δεν εντυπωσιάστηκε με τη χρήση της χρηματοδότησής του από τον Τζάρμους καθώς και με το ίδιο το έργο και αρνήθηκε να του χορηγήσει πτυχίο

👥  Καριέρα

10ετία 1980

Το πανεπιστημιακό έργο του τελευταίου έτους του Τζάρμους ολοκληρώθηκε το 1980 Permanent Vacation (Διακοπές Διαρκείας, η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία). Έκανε την πρεμιέρα του στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Mannheim-Heidelberg (παλαιότερα γνωστό ως Filmweek Mannheim) και κέρδισε το βραβείο Josef von Sternberg. Έγινε με περιορισμένο προϋπολογισμό περίπου 12.000$ με υπολείμματα κονδυλίων υποτροφιών και γυρίστηκε από τον κινηματογραφιστή Tom DiCillo σε φιλμ 16 mm. Με σχεδόν αυτοβιογραφικό χαρακτηριστικό ακολουθεί έναν έφηβο παρασυρόμενο (Chris Parker) καθώς περιπλανιέται στο κέντρο του Μανχάταν.

Η ταινία δεν πολυκυκλοφόρησε και δεν προσέλκυσε τους κριτικούς που χαιρέτησαν το μεταγενέστερο έργο του. Ο συγγραφέας της Washington Post, Χαλ Χίνσον, θα σχολίαζε απαξιωτικά σε μια ανασκόπηση του Jarmusch's Mystery Train (1989) ότι στο ντεμπούτο του σκηνοθέτη, "το μόνο ταλέντο που επέδειξε ήταν να συλλέγει εξωφρενικά ατάλαντους ηθοποιούς". Οι ζοφερές και ακατέργαστες Permanent Vacation είναι ωστόσο μια από τις πιο προσωπικές ταινίες του σκηνοθέτη και καθιέρωσε πολλά από τα χαρακτηριστικά που θα παρουσίαζε στη μεταγενέστερη δουλειά του, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταλελειμμένων αστικών σκηνικών, των τυχαίων συναντήσεων και της επιθετικής ευαισθησίας.

Η πρώτη μεγάλη ταινία του Τζάρμους, Stranger Than Paradise (Πέρα από τον παράδεισο), παρήχθη με προϋπολογισμό ~125.000$ και κυκλοφόρησε το 1984 με μεγάλη αποδοχή από τους κριτικούς. Μια deadpan comedy (σσ. ξερό χιούμορ είναι η σκόπιμη επίδειξη συναισθηματικής ουδετερότητας ή καθόλου συναισθήματος, συνήθως ως μια μορφή κωμικής απόδοσης σε αντίθεση με τη γελοιότητα ή τον παραλογισμό του θέματος, που προορίζεται να είναι αμβλύ, ειρωνικό, λακωνικό ή προφανώς ακούσιο), που αφηγείται ένα παράξενο ταξίδι τριών απογοητευμένων νέων από τη Νέα Υόρκη μέσω του Κλίβελαντ στη Φλόριντα. Η ταινία τίναξε στον αέρα τη συμβατικότητα της παραδοσιακής κινηματογραφικής παραγωγής του Χόλιγουντ και βραβεύτηκε με τη Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ των Καννών το 1984 καθώς και με το Βραβείο της Εθνικής Εταιρείας Κριτικών Κινηματογράφου του 1985 για την Καλύτερη Ταινία, ενώ έγινε έργο ορόσημο στη σύγχρονη ανεξάρτητη ταινία.

Το 1986, ο Jarmusch έγραψε και σκηνοθέτησε το Down by Law (στην παγίδα του νόμου), με πρωταγωνιστές τους μουσικούς John Lurie και Tom Waits, και τον Ιταλό Roberto Benigni (εισαγωγή του στο αμερικανικό κοινό) ως τρεις κατάδικοι που δραπετεύουν από μια φυλακή της Νέας Ορλεάνης. Γυρισμένο όπως οι προηγούμενες προσπάθειες του σκηνοθέτη σε ασπρόμαυρο, αυτό το κονστρουκτιβιστικό νεο-νουάρ ήταν η πρώτη συνεργασία του Τζάρμους με τον Ολλανδό κινηματογραφιστή Robby Müller, ο οποίος ήταν γνωστός για τη δουλειά του με τον Wenders.

Οι επόμενες δύο ταινίες του πειραματίστηκαν η καθεμία με παράλληλες αφηγήσεις: το Mystery Train (1989) αφηγήθηκε τρεις διαδοχικές ιστορίες που διαδραματίζονται την ίδια νύχτα μέσα και γύρω από ένα μικρό ξενοδοχείο στο Μέμφις και το Night on Earth (1991) περιλάμβανε πέντε οδηγούς ταξί και τους επιβάτες τους στο βόλτες σε πέντε διαφορετικές πόλεις του κόσμου, ξεκινώντας από τη δύση του ηλίου στο Λος Άντζελες και τελειώνοντας την ανατολή του στο Ελσίνκι. Λιγότερο ζοφερό και σκοτεινό από το προηγούμενο έργο του, το Mystery Train διατήρησε ωστόσο τη στραμμένη αντίληψη του σκηνοθέτη για την Αμερική. Έγραψε το Night on Earth σε περίπου μια εβδομάδα, από την απογοήτευση για την κατάρρευση της παραγωγής μιας άλλης ταινίας που είχε γράψει και την επιθυμία να επισκεφτεί και να συνεργαστεί με φίλους όπως οι Benigni, Gena Rowlands, Winona Ryder και Isaach de Bankolé.

Ως αποτέλεσμα της πρώιμης δουλειάς του, ο Jarmusch έγινε ένας σημαντικός εκπρόσωπος της τάσης του αμερικανικού road movie (σσ. η ταινία δρόμου τείνει να εμφανίζει μια συγκεκριμένη μεταφυσική ή υπαρξιακή κλίση, μέσω θεμάτων εξέγερσης, απόδρασης, ανακάλυψης και μεταμόρφωσης, ενώ χαρακτηρίζεται από μια εξασθενημένη ή picaresque αφήγηση). Αυτές οι πρώιμες ταινίες του Τζάρμους δεν προορίζονταν να προσελκύσουν το πλατύ κοινό αλλά, αγκαλιάστηκαν από τους σινεφίλ κερδίζοντας έναν μικρό αλλά αφοσιωμένο Αμερικανό θαυμαστή, στην Ευρώπη και την Ιαπωνία. Κάθε μία από τις τέσσερις ταινίες έκανε την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, ενώ το Mystery Train ήταν σε διαγωνισμό στο Φεστιβάλ των Καννών του 1989. Ωστόσο, η χαρακτηριστική αισθητική και η ιδιότητα του συγγραφέα Jarmusch πυροδότησε μια κριτική αντίδραση στο τέλος αυτής της πρώιμης περιόδου. Αν και επαίνεσαν τη γοητεία και την επιδεξιότητα των Mystery Train και Night On Earth, ο σκηνοθέτης χρεωνόταν όλο και περισσότερο με την επαναληπτικότητα και την αποστροφή του κινδύνου.

Μια κινηματογραφική εμφάνιση το 1989 ως έμπορος μεταχειρισμένων αυτοκινήτων στην καλτ κωμωδία Leningrad Cowboys Go America ενίσχυσε περαιτέρω το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή του στο είδος της road movie. Το 1991 ο Jarmusch εμφανίστηκε ως ο ίδιος στο Επεισόδιο 1 της καλτ τηλεοπτικής σειράς του John Lurie Fishing With John. (σσ. η καλτ ταινία _cult movie) είναι καλλιτεχνικό δημιούργημα, με μεγάλο πυρήνα φαν _πρόχειρο σαν παραγωγή και σενάριο και καμιά φορά ίσης ποιότητας με το καθιερωμένο και συνηθισμένο θέαμα που αναπαριστά την εκάστοτε εποχή και την ιδεολογία της. Βεβαίως υπάρχει δυσκολία να καθοριστεί, υποκειμενικά, μία ταινία ως καλτ. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη 10ετία του 1970, για να περιγράψει την περιρρέουσα κουλτούρα γύρω από τις underground ταινίες και τις Midnight ταινίες).

10ετία 1990

Το 1995, ο Jarmusch κυκλοφόρησε το Dead Man, μια ταινία εποχής που διαδραματίζεται στην αμερικανική Δύση του 19^ου αιώνα με πρωταγωνιστές τους Johnny Depp και Gary Farmer. Παραγωγή με κόστος σχεδόν 9 εκατομ$ με ένα καστ υψηλού προφίλ συμπεριλαμβανομένων των John Hurt, Gabriel Byrne και, στον τελευταίο του ρόλο, τον Robert Mitchum, η ταινία σηματοδότησε μια σημαντική απόκλιση για τον σκηνοθέτη από τα προηγούμενα χαρακτηριστικά του. Το Dead Man ήταν expansive σε τόνο συγκριτικά με προηγούμενες ταινίες του με αυτοσυνείδητο και ειρωνικό χαρακτήρα, συχνά βίαιο και προοδευτικά πιο σουρεαλιστικό. Η ταινία γυρίστηκε _πάντα ασπρόμαυρη από τον Robby Müller και περιλαμβάνει μια μουσική σύνθεση και ερμηνεία από τον Neil Young, για τον οποίο ο Jarmusch γύρισε στη συνέχεια ντοκιμαντέρ (της περιοδείας Year of the Horse, με χλιαρές κριτικές _1997). Αν και δεν έγινε δεκτό από τους mainstream αμερικάνους κριτικούς, το Dead Man εξυμνήθηκε  διεθνώς και μεταξύ των κριτικών, πολλοί από τους οποίους το επαίνεσαν ως “οραματικό αριστούργημα”. Χαιρετίστηκε ως μια από τις λίγες ταινίες που έγιναν από έναν “Καυκάσιο” που παρουσιάζει μια αυθεντική κουλτούρα και χαρακτήρα των ιθαγενών της Αμερικής, και ο Τζάρμους το υποστηρίζει ως τέτοιο, αν και έχει προσελκύσει επαίνους και αποδοκιμασίες για την απεικόνιση της αμερικανικής Δύσης, τη βία, και ιδιαίτερα τους ιθαγενείς πατριώτες του .

Μετά την καλλιτεχνική επιτυχία και την αναγνώριση των κριτικών στην αμερικανική ανεξάρτητη κινηματογραφική κοινότητα, πέτυχε την επικρατούσα αναγνώριση με την φιλοσοφική εγκληματική ταινία του στην Άπω Ανατολή Ghost Dog: The Way of the Samurai (1999), που γυρίστηκε στο Τζέρσεϊ Σίτι και πρωταγωνίστησε ο Φόρεστ Γουίτακερ ως νεαρός άνθρωπος της πόλης που βρήκε σκοπό για τη ζωή του προσαρμόζοντάς τον ανυποχώρητα με το Hagakure an _κείμενο φιλοσοφίας του 18^ου αιώνα και εκπαιδευτικό εγχειρίδιο για σαμουράι, που γίνεται, σύμφωνα με τις οδηγίες, ένας τρομακτικά θανάσιμος δολοφόνος για ένα αφεντικό της τοπικής μαφίας στον οποίο χρωστάει ένα χρέος και που στη συνέχεια τον προδίδει. Το soundtrack Wu-Tang Clan, συνδυάζεται με την "aesthetics of sampling" του σκηνοθέτη. Η ταινία ήταν μοναδική, μεταξύ άλλων, για τον αριθμό των βιβλίων που ήταν σημαντικά και συζητήθηκαν από τους χαρακτήρες της, τα περισσότερα από τα οποία αναφέρονται βιβλιογραφικά ως μέρος των τίτλων τέλους. Θεωρείται επίσης ως φόρος τιμής στον Le Samourai, μια γαλλική ταινία Νέου Κύματος του 1967 από τον Jean-Pierre Melville, στην οποία πρωταγωνίστησε ο Alain Delon σε έναν εντυπωσιακά παρόμοιο ως ρόλος και αφήγηση.

10ετία 2000

Ένα κενό πέντε ετών ακολούθησε την κυκλοφορία του Ghost Dog, το οποίο ο σκηνοθέτης έχει αποδώσει σε μια δημιουργική κρίση που βίωσε στον απόηχο των επιθέσεων της 11^ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη. Το 2004 κυκλοφόρησε τελικά το Coffee and Cigarettes, μια συλλογή από έντεκα μικρού μήκους ταινίες με χαρακτήρες που κάθονταν γύρω πίνοντας καφέ και καπνίζοντας τσιγάρα που είχαν γυριστεί από τον Jarmusch κατά τη διάρκεια των προηγούμενων δύο δεκαετιών. Το πρώτο χρονογράφημα, "Strange to Meet You", γυρίστηκε και προβλήθηκε στο Saturday Night Live το 1986 και συνδύασε τον Roberto Benigni με τον κωμικό Steven Wright. Ακολούθησε τρία χρόνια αργότερα το "Twins", ένα με τους Steve Buscemi _Joie και Cinqué Lee, και στη συνέχεια το 1993 με τη ταινία μικρού μήκους που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα "Somewhere in California", με πρωταγωνιστές τους μουσικούς Tom Waits και Iggy Pop.

Ακολούθησε το Coffee and Cigarettes το 2005 με το Broken Flowers, με πρωταγωνιστή τον Bill Murray ως πρόωρο συνταξιούχο που αναζητά τη μητέρα του άγνωστου γιου του σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει μια κρίση μέσης ηλικίας. Μετά την κυκλοφορία του Broken Flowers, ο Jarmusch υπέγραψε συμφωνία με την Fortissimo Films, σύμφωνα με την οποία ο διανομέας θα χρηματοδοτούσε και θα είχε δικαιώματα “πρώτης ματιάς” στις μελλοντικές ταινίες του αλλά και θα κάλυπτε μερικά από τα γενικά έξοδα της εταιρείας παραγωγής του, (Exoskeleton). Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο 58^ο Φεστιβάλ των Καννών όπου διαγωνίστηκε για τον Χρυσό Φοίνικα και έλαβε το Grand Prix. Ο κριτικός Peter Bradshaw για τον Guardian περιέγραψε την ταινία ως “το πιο ευχάριστο, προσιτό έργο του Τζάρμους εδώ και αρκετό καιρό, ίσως η πιο γενναιόδωρη συναισθηματικά ταινία του… ένα πολύ ελκυστικό κομμάτι κινηματογραφικής δημιουργίας, ενισχυμένο από καταπληκτικές ερμηνείες από ένα all-star καστ , με αιχμή του δόρατος ta ατέλειωτα τρολ, toy σαγηνευτικά ευαίσθητοy Bill Murray."

Το 2009, ο Jarmusch κυκλοφόρησε το The Limits of Control, μια sparse _διαλογιστική αστυνομική ταινία που διαδραματίζεται στην Ισπανία, με πρωταγωνιστή τον Isaach de Bankolé, ως μοναχικό δολοφόνος με μυστική αποστολή. Ένα ντοκιμαντέρ dietro le quinte, που γυρίστηκε για τρεις ημέρες στη Σεβίλλη από την σκηνοθέτη Léa Rinaldi. Επίσης, το 2009, εμφανίστηκε ως ο ίδιος σε ένα επεισόδιο της σειράς του HBO Bored to Death και τον επόμενο χρόνο, βοήθησε στην επιμέλεια του μουσικού φεστιβάλ All Tomorrow's Parties στο Monticello της Νέας Υόρκης.

10ετία 2010

Σε μια συνέντευξη (Αυγ-2010), ο Jarmusch αποκάλυψε το επικείμενο πρόγραμμα εργασίας του:

Δουλεύω πάνω σε ένα ντοκιμαντέρ για τους Stooges _συγκρότημα με Iggy Pop-fronted. Θα πάρει μερικά χρόνια !! Δεν υπάρχει βιασύνη σε αυτό, αλλά είναι κάτι που μου ζήτησαν οι Stooges. Γράφω από κοινού μια “όπερα”. Δεν θα είναι μια παραδοσιακή όπερα, αλλά θα αφορά τον εφευρέτη Nikola Tesla, με τον συνθέτη Phil Klein. Έχω ένα νέο κινηματογραφικό έργο που είναι πραγματικά το κύριο για μένα και ελπίζω να γυρίσω στις αρχές του επόμενου έτους με την Tilda Swinton, τον Michael Fassbender και τη Mia Wasikowska, που ήταν η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων στην ταινία του Tim Burton. Δεν έχω ακόμη αρκετά χρήματα, οπότε δουλεύω πάνω σε αυτό. Κάνω επίσης μουσική και ελπίζω να παίξω κάποιες βωβές ταινίες για να τις βγάλω. Η μπάντα μας θα έχει ένα EP που θα το δώσουμε στο ATP. Έχουμε αρκετή μουσική για τρία EP ή ένα άλμπουμ.

Πέτυχε τελικά χρηματοδότηση για το προαναφερθέν κινηματογραφικό έργο μετά από μια παρατεταμένη περίοδο και, Ιούλη του 2012, ξεκίνησε τα γυρίσματα του Only Lovers Left Alive με Tilda Swinton, Tom Hiddleston, Mia Wasikowska, Anton Yelchin και John Hurt, ενώ στο μουσικό μέρος _soundtrack της ταινίας ήταν οι κύριοι συντελεστές οι Sqürl (δλδ ο ίδιος και ο Carter Logan). Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών του 2013 και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο (TIFF) του 2013, με τον Τζάρμους να εξηγεί το χρονικό πλαίσιο ολοκλήρωσης των επτά ετών: “Ο λόγος που άργησε είναι ότι κανείς δεν ήθελε να μας δώσει τα χρήματα Χρειάστηκαν χρόνια για να το συγκεντρώσουμε. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο για ταινίες που είναι λίγο ασυνήθιστες ή μη προβλέψιμες ή δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες των ανθρώπων για κάτι” _o προϋπολογισμός ήταν 7 εκατομ$

Ο Τζάρμους έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε το Paterson (2016). Η ταινία ακολουθεί τις καθημερινές εμπειρίες ενός οδηγού λεωφορείου και ποιητή στην πόλη (Adam Driver) στο Paterson του New Jersey, ο οποίος έχει το ίδιο όνομα με την πόλη. Το εμπνεύστηκε τον Αμερικανό ποιητή Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς και το ομώνυμο επικό του ποίημα (σσ. εκδόθηκε, σε πέντε τόμους, από το 1946 έως το 1958, με προέλευση ένα ποίημα ογδόντα πέντε στίχων που γράφτηκε το 1926, αφού ο Williams είχε διαβάσει και επηρεαστεί από το μυθιστόρημα του James Joyce). Η ταινία παρουσιάζει το λυσσασμένο, μινιμαλιστικό ύφος, που συναντάμε στα άλλα έργα του Τζάρμους και κέρδισε 22 υποψηφιότητες για βραβεία για τον Τζάρμους, τον οδηγό και …τη Νέλι, τον σκύλο που εμφανίζεται στην ταινία. Η ιστορία επικεντρώνεται στις προσπάθειες συγγραφής ποίησης του Πάτερσον, διανθισμένες με τις παρατηρήσεις και τις εμπειρίες του από τους κατοίκους που συναντά στη διαδρομή του λεωφορείου και στην καθημερινή του ζωή. Ο Todd McCarthy του Hollywood Reporter, έγραψε “Ένα ήπιο _πολύ ήπιο, σχεδόν εντυπωσιακά μη δραματικό έργο που προσφέρει διακριτικές απολαύσεις στους μακροχρόνιους θαυμαστές του βετεράνου της indie σκηνής της Νέας Υόρκης, ο οποίος μπορεί πάντα να υπολογίζει ότι θα τα καταφέρει” και ο Έρικ Κον του IndieWire ότι η ταινία ήταν “μια εύστοχη δήλωση του Τζάρμους, ενός σκηνοθέτη που συνεχίζει να εκπλήσσει και να καινοτομεί, ενώ παραμένει πιστός στη μοναδική φωνή του, και που εδώ φαίνεται να την έχει αποδώσει η πιο αγνή εκδήλωση”

Ο Τζάρμους έγραψε και σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία τρόμου, την κωμωδία ζόμπι The Dead Don't Die (oι νεκροί δεν πεθαίνουν) με ένα καστ που περιλάμβανε ερμηνείες από τους Bill Murray, Adam Driver, Chloë Sevigny, Steve Buscemi, Tilda Swinton, Carol Kane και Selena Gomez. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο 72^ο Φεστιβάλ Καννών και απέσπασε μικτές κριτικές. Ο Todd McCarthy του The Hollywood Reporter έγραψε για την ταινία, "Κατά καιρούς, το νεκρό σημείο του Murray και του Driver γίνεται, ντε και καλά, λίγο νεκρικό, και η αληθινή εξυπνάδα είναι ελλιπής, παρόλο που η ταινία παραμένει διασκεδαστική στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής της"

10ετία 2020

Σκηνοθέτησε καταρχήν  (και έγραψε φυσικά) μια ταινία μικρού μήκους με τίτλο French Water για τον Οίκο Μόδας Yves Saint Laurent για να γιορτάσει τη συλλογή τους άνοιξη\καλοκαίρι 2021. Πρωταγωνίστησε μεταξύ άλλων η Charlotte Gainsbourg και η Julianne Moore.

Το 2021, ο Jarmusch δημοσίευσε με τις Anthology Editions ένα βιβλίο-τόμο της μικρής κλίμακας κολάζ τέχνης του που (Some Collages) με κείμενα Lucy Sante (σσ. βελγικής καταγωγής αμερικανίδα συγγραφέας, κριτικός και καλλιτέχνης, συνεργάτης του The New York Review of Books) και Randy Kennedy.

🎶🎶  Μουσική

Στις αρχές της 10ετίας του 1980, ο Jarmusch ήταν μέρος μιας περιοδεύουσας ομάδας μουσικών (Robin Crutchfield's Dark Day project) και αργότερα έγινε ο keyboardist και ένας από τους δύο τραγουδιστές για τους Del-Byzanteens, ένα συγκρότημα No Wave που κυκλοφόρησε το Το LP Lies to Live By το 1982. Εμφανίζεται επίσης στο άλμπουμ Wu-Tang Meets the Indie Culture (2005) σε δύο ιντερμέδια που περιγράφονται από τον Sean Fennessy σε μια κριτική Pitchfork του άλμπουμ ως "bizarrely pretentious" (="περίεργα επιτηδευμένο") και "reason alone to give it a listen" _"ο μόνος λόγος για να το ακούσεις".

Jarmusch και Michel Gondry συνέβαλαν ο καθένας από ένα remix σε μια περιορισμένη έκδοση του κομματιού "Blue Orchid" από τους The White Stripes

Το 2005 κυκλοφόρησε τρία άλμπουμ συνεργασίας με τον λαουτίστα Jozef van Wissem: Concerning the Entrance into Eternity (Important Records)_ The Mystery of Heaven (Sacred Bones Records) το 2012 και _2019 An Attempt to Draw Aside the Veil

Είναι μέλος του avant-garde ροκ συγκροτήματος Sqürl με τον κινηματογραφικό συνεργάτη Carter Logan και τον μηχανικό ήχου Shane Stoneback.Το συγκρότημα δημιουργήθηκε για να δημιουργήσει πρόσθετα soundtrack για την ταινία του Jarmusch The Limits of Control, την οποία κυκλοφόρησε μαζί με δύο άλλα τραγούδια σε ένα EP _"Film Music from The Limits of Control" - Bad Rabbit Η εκδοχή του Sqürl του τραγουδιού της Wanda Jackson του 1961 "Funnel of Love", με τη Madeline Follin των Cults στα φωνητικά, ανοίγει την ταινία του 2014 του Jarmusch Only Lovers Left Alive. Το 2023, η Sqürl ανακοίνωσε το ντεμπούτο τους άλμπουμ Silver Haze και κυκλοφόρησε το βασικό σινγκλ "Berlin '87". Ο Ολλανδός συνθέτης λαούτου Jozef van Wissem συνεργάστηκε επίσης με τον Jarmusch στο soundtrack του Only Lovers Left Alive και το ζευγάρι παίζει επίσης σε ντουέτο.

Ο Jarmusch συνάντησε για πρώτη φορά τον van Wissem σε έναν δρόμο στο SoHo της Νέας Υόρκης το 2007, παίρνοντας ένα CD που του έδωσε. Αρκετούς μήνες αργότερα, του ζήτησε να στείλει τον κατάλογό του με ηχογραφήσεις και οι δυο τους άρχισαν να παίζουν μαζί ως μέρος της αναπτυσσόμενης φιλίας τους. Ο Van Wissem εξήγησε το 2014: "Ξέρω ότι ο τρόπος που ο Τζάρμους κάνει τις ταινίες του μοιάζει με μουσικό. Έχει μουσική στο κεφάλι του όταν γράφει ένα σενάριο, επομένως πληροφορείται περισσότερο από ένα τονικό πράγμα παρά από οτιδήποτε άλλο.

Κληρονομιά ως σκηνοθέτης

Το 2014, ο Τζάρμους απέφυγε τo the "auteur theory" και παρομοίασε τη διαδικασία παραγωγής ταινιών με την ανθρώπινη σεξουαλική αναπαραγωγή
σσ. Ο όρος, έχει να κάνει με τη θεωρία της δημιουργίας ταινιών στην οποία ο σκηνοθέτης θεωρείται ως η κύρια δημιουργική δύναμη. Αναδυόμενη στη Γαλλία στα τέλη της δεκαετίας του 1940, η θεωρία του δημιουργού - the auteur theory _όπως μετονομάστηκε από τον Αμερικανό κριτικό κινηματογράφου Andrew Sarris- ήταν απόρροια των κινηματογραφικών θεωριών των André Bazin και Alexandre Astruc. Θεμέλιος λίθος του γαλλικού κινηματογραφικού κινήματος γνωστό ως η νουβέλ βαγκ ή Νέο Κύμα, η θεωρία του σκηνοθέτη ως συγγραφέα προωθήθηκε κυρίως στο περιοδικό Cahiers du cinéma του Bazin (1951). Δύο από τους θεωρητικούς του - ο Φρανσουά Τρυφό και ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ - έγιναν αργότερα σημαντικοί σκηνοθέτες του Γαλλικού Νέου Κύματος.

Έβαλα _λέει ο Jarmusch το “A film by” ως προστασία των δικαιωμάτων μου, αλλά δεν το πιστεύω πραγματικά. Είναι σημαντικό για μένα να έχω ένα τελικό cut, και το κάνω για κάθε ταινία. Είμαι λοιπόν στην αίθουσα του μοντάζ κάθε μέρα, είμαι ο πλοηγός του πλοίου, αλλά δεν είμαι ο καπετάνιος, δεν μπορώ να το κάνω χωρίς την εξίσου πολύτιμη συμβολή όλων. Για μένα είναι φάσεις όπου είμαι πολύ μοναχικός, γράφω, και μετά προετοιμάζομαι, παίρνω τα χρήματα, και μετά είμαι με το πλήρωμα σε ένα πλοίο και είναι καταπληκτικό, εξαντλητικό και συναρπαστικό, και μετά είμαι μόνος με τον αρχισυντάκτη πάλι... Το έχω ξαναπεί, είναι σαν αποπλάνηση, άγριο σεξ και μετά εγκυμοσύνη στο μοντάζ. Έτσι νιώθω για μένα.

Ο Jarmusch ηχογράφησε ένα Q&A το 2010 για την κυκλοφορία Blu-ray Criterion του Mystery Train. Εξήγησε στην αρχή ότι το έκανε αυτό, αντί για τη συνήθη πρακτική του σχολιασμού ενός σκηνοθέτη να παίζεται πάνω από την ίδια την ταινία, γιατί “δεν μου αρέσει να ξανακοιτάω τις ταινίες μου - είναι για μένα αγωνία”.

🚶‍♂️ Στυλ

Eχει χαρακτηριστεί ως μινιμαλιστής κινηματογραφιστής του οποίου οι ιδιότυπες ταινίες “δεν βιάζονται”. Οι ταινίες του συχνά αποφεύγουν την παραδοσιακή αφηγηματική δομή, στερούνται σαφούς εξέλιξης της πλοκής και επικεντρώνονται περισσότερο στη διάθεση και την ανάπτυξη χαρακτήρων. Σε μια συνέντευξη στην αρχή της καριέρας του, δήλωσε ότι στόχος του ήταν “να προσεγγίσει τον πραγματικό χρόνο για το κοινό”.

Το πρώιμο έργο του χαρακτηρίζεται από έναν σκεπτόμενο, στοχαστικό τόνο, με εκτεταμένες βουβές σκηνές και παρατεταμένα ακίνητα πλάνα. Έχει πειραματιστεί με μια μορφή βινιέτας σε τρεις ταινίες που είτε κυκλοφόρησαν, είτε ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990: Mystery Train, Night on Earth και Coffee and Cigarettes. Ο κριτικός του Salt Lake Tribune, Sean P. Means, έγραψε ότι ο Jarmusch συνδυάζει "στυλ και είδη ταινιών με οξεία εξυπνάδα και σκοτεινό χιούμορ", ενώ το στυλ του ορίζεται επίσης από έναν χαρακτηριστικό κωμικό τόνο.

Οι πρωταγωνιστές των ταινιών του είναι συνήθως μοναχικοί τυχοδιώκτες. Οι ανδρικοί χαρακτήρες του σκηνοθέτη έχουν περιγραφεί από την κριτικό Jennie Yabroff ως “τρεις φορές χαμένοι, μικροκλέφτες και ανίκανοι απατεώνες, όλοι... εξαιρετικά συμπαθείς, αν όχι γοητευτικοί”[40], ενώ ο μυθιστοριογράφος Paul Auster τους περιέγραψε ως “λακωνικούς”..., αποτραβηγμένους, λυπημένους “sorrowful _mumblers” _“μουρμουριστές”.

Ο Τζάρμους αποκάλυψε ότι το ένστικτό του ασκεί μεγαλύτερη επιρροή κατά τη διάρκεια της κινηματογραφικής διαδικασίας από οποιαδήποτε γνωστική. Εξήγησε: "Νιώθω ότι πρέπει να ακούσω την ταινία και να την αφήσω να μου πει τι θέλει. Μερικές φορές μουρμουρίζει και δεν είναι πολύ ξεκάθαρο". Ταινίες όπως το Dead Man και το Limits of Control έχουν πολώσει τους θαυμαστές και τους γενικούς θεατές, καθώς το στιλιστικό ένστικτο του Jarmusch είναι ενσωματωμένο στην έντονη αίσθηση της ανεξαρτησίας του.
Τίποτα δεν είναι πρωτότυπο. Κλέψτε από οπουδήποτε αντηχεί με έμπνευση ή τροφοδοτεί τη φαντασία σας. Καταβροχθίστε παλιές ταινίες, νέες ταινίες, μουσική, βιβλία, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες, ποιήματα, όνειρα, τυχαίες συζητήσεις, αρχιτεκτονική, γέφυρες, πινακίδες δρόμων, δέντρα, σύννεφα, σώματα νερού, φως και σκιές. Επιλέξτε μόνο πράγματα από τα οποία θα κλέψετε που μιλούν απευθείας στην ψυχή σας. Εάν το κάνετε αυτό, η εργασία σας (και η κλοπή) θα είναι αυθεντική. Η αυθεντικότητα είναι ανεκτίμητη. η πρωτοτυπία είναι ανύπαρκτη. Και μην μπείτε στον κόπο να αποκρύψετε την κλοπή σας - γιορτάστε το αν σας αρέσει.
Σε κάθε περίπτωση, να θυμάστε πάντα αυτό που είπε ο Jean-Luc Godard:
"Ce n’est pas d’où tu prends les choses - c’est où tu veux les amener." _“Δεν είναι από πού παίρνετε τα πράγματα - είναι από πού τα πηγαίνετε”.
                                                   Οι χρυσοί κανόνες του Jim Jarmusch – #5, 2004

Θέματα

Αν και οι ταινίες του διαδραματίζονται κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Jarmusch έχει προωθήσει την ιδέα ότι κοιτάζει την Αμερική "μέσα από τα μάτια ενός ξένου", με την πρόθεση να δημιουργήσει μια μορφή παγκόσμιου κινηματογράφου που να συνθέτει την ευρωπαϊκή και την ιαπωνική ταινία με αυτή του Χόλιγουντ. Οι ταινίες του περιλαμβάνουν συχνά ξένους ηθοποιούς και χαρακτήρες, και (κατά καιρούς ουσιαστικούς) μη αγγλικούς διαλόγους. Στις δύο ταινίες του στα τέλη της δεκαετίας του '90, ασχολήθηκε με τις εμπειρίες βίας διαφορετικών πολιτισμών και τις κειμενικές οικειοποιήσεις μεταξύ των πολιτισμών: την αγάπη ενός περιπλανώμενου ιθαγενούς Αμερικανού για τον William Blake, την παθιασμένη αφοσίωση ενός μαύρου δολοφόνου στον Hagakure. Η αλληλεπίδραση και οι συνθέσεις μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, η αυθαιρεσία της εθνικής ταυτότητας και η ασέβεια προς τα εθνοκεντρικά, πατριωτικά ή εθνικιστικά αισθήματα είναι θέματα που επαναλαμβάνονται στο έργο του Jarmusch.

Η γοητεία του Jarmusch με τη μουσική είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό που είναι άμεσα εμφανές στο έργο του. Μουσικοί εμφανίζονται συχνά σε βασικούς ρόλους - οι John Lurie, Tom Waits, Gary Farmer, Youki Kudoh, RZA και Iggy Pop έχουν εμφανιστεί σε πολλές ταινίες του, ενώ ο Joe Strummer και ο Screamin' Jay Hawkins εμφανίζονται στο Mystery Train και στο GZA, Jack and Meg White. στον καφέ και τα τσιγάρα. Το τραγούδι του Hawkins "I Put a Spell on You" ήταν κεντρικό στην πλοκή του Stranger than Paradise, ενώ το Mystery Train είναι εμπνευσμένο και πήρε το όνομά του από ένα τραγούδι που διαδόθηκε από τον Elvis Presley, ο οποίος είναι επίσης θέμα βινιέτας στο Coffee and Cigarettes. Σύμφωνα με τα λόγια του κριτικού Vincent Canby, "Οι ταινίες του Τζάρμους έχουν το ρυθμό και το ρυθμό του μπλουζ και της τζαζ, ακόμη και στη χρήση -ή παράλειψη- της γλώσσας. Οι ταινίες του λειτουργούν στις αισθήσεις με τον τρόπο που κάνουν κάποια μουσική, άγνωστες έως ότου είναι πάρα πολύ. αργεί να το βγάλει από το κεφάλι του"

Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης του 1989, ο Τζάρμους σχολίασε την αφηγηματική του εστίαση: "Προτιμώ να κάνω μια ταινία για έναν τύπο που περπατά τον σκύλο του παρά για τον αυτοκράτορα της Κίνας".

Πηγές

·        "Say How: J"..

·         "Ταινίες που επιλέχθηκαν για το Εθνικό Μητρώο Ταινιών το 2002 από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου".

·         Suárez 2007

·        Hirschberg, Lynn (2005). " Ο Τελευταίος των Indies". The New York Times

·        Hertzberg, Ludvig (October 28, 2008). "Η ιδιωτική ζωή του James R. Jarmusch"

·         Hertzberg 2001

·         Βιογραφία της βιογραφίας1990". Σελ. Jim Jarmusch Page.

·         "The Jarmusch clan". Los Angeles Times.

·         "Interview: Simon Hattenstone meets Jim Jarmusch". The Guardian.

·         "Jim Jarmusch" _San Francisco Chronicle, 2009.

·        McKenna, Kristine (1996). "Dead Man Talking". Los Angeles Times.

·        Schoemer Karen.  Lower East Side με τον Jim Jarmusch # Η ταινία ως ζωή και το αντίστροφο.
 The New York Times.

·        Crow, Jonathan. "Jim Jarmusch> Biography". allmovie. 2009.

·         "The Way of the Indie God". iFMagazine.  

·        Auster Paul (2007). "Night on Earth: New York – Jim Jarmusch, Poet". The Criterion Collection.

·        Olsen Mark (2009). "Jim Jarmusch στα όρια ελέγχου". Los Angeles Times.  

·        Mark Kennedy (2000). "Ο Τζιμ Τζάρμους αρνείται να πάει μαζί". The Columbian. Associated Press.

·         Suárez 2007,

·        Dennis Lim, (2009). "A Director Content to Wander On". The New York Times.

·         "Jim Jarmusch". The Guardian..

·        Shawn Levy (2000). "Postcards from Mars". Sight & Sound.

·        Vincent Canby, (1990) Το πρώτο Feature του Jim Jarmusch  The New York Times.

·        Hal Hinson. "Mystery Train (R)". The Washington Post

·        Ty Burr, "Ghost Dog: The Way of the Samurai".

·        Scott Tobias, (2004). "Jim Jarmusch". The A.V. Club..

·        Yvonne Tasker (2002). "Stranger than Fiction: Η άνοδος και η πτώση του Jim Jarmusch ".

·        "The Μινιμαλισμός Giddy του Jim Jarmusch". The New York Times _ 1989

·        "Jim Jarmusch – part two". The Guardian. 1999..

·        Jennie Yabroff,"Jim Jarmusch, Rock and Roll Director".

·        "Jim Jarmusch's Η αισθητική της δειγματοληψίας του στο Ghost Dog–The Way of the Samurai", 2004.

·        "With 'Coffee', Jim Jarmusch lacks for rush". Chicago Tribune.

·        Adam Dawtrey (2005). "Jarmusch σε άνθιση". Variety.

·        Scott Tobias (2009). "Jim Jarmusch". The A.V. Club. The Onion.

·        Ludwig Hertzberg (2009). "Πίσω από τον Jim Jarmusch".

·        Tom Breihan (2010). "Μιλάει ο Filmmaker Jim Jarmusch". Pitchfork.com.

·        David Ehrlich (February 20, 2014). "Jim Jarmusch: Οι γυναίκες είναι οι ηγέτες μου". The Guardian.    

·        Brody, Richard. "Jim Jarmusch's "Paterson" και ο Μύθος του Μοναχικού Καλλιτέχνη". The New Yorker.

·        "Jim Jarmusch, Ron Padgett και η ύψιστη ποίηση του 'Paterson'". Los Angeles Times.

·        Juan Suarez, A. (2007). Jim Jarmusch. University of Illinois Press. ISBN 978-0-252-07443-1.

·        "Οι Filmmakers που αγάπησα: Jim Jarmusch"..

·        "Cannes Review: Ο Adam Driver πρωταγωνιστεί στην Paterson του Jim Jarmusch, την πιο οικεία ταινία του".

·        "Jim Jarmusch"AllMusic. .

·        "Jim Jarmusch and the music of The Limits of Control".

·        "Jim Jarmusch's Golden Rules". MovieMaker Magazine.

·        "Artists4Ceasefire". Artists4Ceasefire.

·        Hertzberg 2001,

·        "Sqürl: Silver Haze". Pitchfork.

·        "Music for Man Ray".

·        Sqürl _δισκογραφία στο Discogsdis

Независимое кино...
Ανεξάρτητος κινηματογράφος...
Меня тошнит от этого слова,
Αυτή η λέξη με αρρωσταίνει
— признается Джармуш.
— παραδέχεται ο Τζάρμους

— когда я слышу его или
— όταν το ακούω
— его синоним "артхаусный", хватаюсь
— ή το συνώνυμο του … “arthouse”,
   за револьвер.
   αρπάζω περίστροφο

___________________________________

The Guardian
Ο Jim Jarmusch είναι ένας ανεξάρτητος ynchpin (σσ. “λυχναρίστας”, μετ πρωτοπόρος) ταινιών αρχής γενομένης από το “Stranger Than Paradise” το 1984. Από τότε, έχει κυκλοφορήσει τα πάντα, από ταινίες πολεμικών τεχνών hip-hop μέχρι ειδύλλια βαμπίρ, διατηρώντας παράλληλα το έντονο ανεξάρτητο πνεύμα και τον χαρακτηριστικό του λόγο. Αλλά ακόμα κι εκείνος ανησυχεί ότι οι καλλιτέχνες αντιμετωπίζουν ένα ολοένα και πιο ακατοίκητο τοπίο. Στη συνέντευξη με τον The Guardian για την προώθηση του νέου του άλμπουμ "Silver Haze", ο Jarmusch εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για την έλλειψη βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων για ανεξάρτητους κινηματογραφιστές. “Η κινηματογραφική βιομηχανία πάει κατά διαόλου”,  μας είπε. “Είναι χάλια. Έχει χειροτερέψει. Το είδος των μοιρασμένων δικαιωμάτων –ίσα ίσα με 50-50 κοινά κέρδη, μετά το κόστος, με χρηματοδότες– που μπορούσα να κάνω με τις ταινίες μου… αν το προτείνατε τώρα, θα γελούσατε έξω από το γαμημένο κτίριο”.
Δείτε και εδώ
Ξέρω. ΝΑΙ! έτσι είναι. . . ανεξάρτητος. Έχω βαρεθεί πολύ αυτή τη λέξη. Παίρνω το περίστροφό μου όταν ακούω τη λέξη quirky ή σχετικές. Αυτές οι λέξεις γίνονται πλέον ετικέτες που κολλιούνται στα προϊόντα για να τα πουλήσουν. Όποιος κάνει μια ταινία που είναι η ταινία που θέλει να κάνει, και δεν ορίζεται από ανάλυση μάρκετινγκ ή εμπορική επιχείρηση, είναι ανεξάρτητος. Οι ταινίες μου είναι φτιαγμένες στο χέρι. Δεν είναι γυαλισμένα - είναι χτισμένα
#σσ. το quirky η επίφοβη λέξη Q έχει να κάνει με το πάλαι ποτέ κλασικό Χόλιγουντ με μερικές πολύ καλές ταινίες _πλέον κωδικός όρος για ενοχλητικές, μια πεμπτουσία όχι απλώς άδοξη, μα καταδικασμένη στην αφάνεια από τα μονοπώλια διανομής#.
Θεωρώ τον εαυτό μου ερασιτέχνη με θετικό τρόπο, και πάντα το κάνω. Αυτό επηρεάζει την αίσθηση του κινηματογράφου. Νιώθω τόσο τυχερός. Στα τέλη της δεκαετίας του '70 στη Νέα Υόρκη, όλα έμοιαζαν πιθανά. Θα μπορούσατε να κάνετε μια ταινία ή έναν δίσκο και να εργαστείτε με μερική απασχόληση, και θα μπορούσατε να βρείτε ένα διαμέρισμα για 160$ το μήνα. Και οι συζητήσεις ήταν για ιδέες, δεν μιλούσαμε για χρήματα. Ήταν καταπληκτικό, αλλά το να κοιτάς πίσω είναι επικίνδυνο. Δεν μου αρέσει η νοσταλγία. Αλλά, ακόμα, διάολε, ήταν διασκεδαστικό. Χαίρομαι που ήμουν εκεί.
Προτιμώ να είμαι υποπολιτισμικός παρά πολιτισμικός των media. Δεν με ενδιαφέρει να χτυπήσω τη φλέβα του mainstream. Είμαι πιο χαρούμενος όταν γυρίζω την ταινία. Τα γυρίσματα είναι σαν το σεξ. Το να γράφεις το σενάριο είναι σαν αποπλάνηση, μετά το να γυρίσεις είναι σαν σεξ γιατί κάνεις την ταινία με άλλους ανθρώπους. Το μοντάζ είναι σαν να είσαι έγκυος και μετά γεννάς και σου παίρνουν το μωρό… είμαι πεισματάρης, πρέπει να παλέψω. Ψάχνω και βρίσκω το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησής μου στο εξωτερικό. Δεν αφήνω το Money να μου δίνει σημειώσεις για τα σενάρια μου. Δεν επιτρέπω τα χρήματα στο πλατό. Δεν επιτρέπω τα χρήματα στην αίθουσα επεξεργασίας. Αυτές τις μέρες, ακόμη και τα μικρά ανεξάρτητα στούντιο, λειτουργούν σαν το Χόλιγουντ. Κάποιο παιδί γυρίζει μια ταινία για 500.000$ και θέλουν αυτοί να κάνουν το τελικό cut. ΟΧΙ ρε γαμώτο Αυτά τα διαολεμένα κέντα καταλαμβάνουν τα πάντα.
Α…αα, φίλε, είναι το μόνο επίθετο που ξέρουν; Είναι σαν κάθε φορά που κάνω μια θεϊκή ταινία, η λέξη “ιδιόρρυθμος” ανασύρεται στις αμερικανικές κριτικές. Τώρα βλέπω ότι εφαρμόζεται και στον Wes Anderson. Ξαφνικά, οι ταινίες του είναι ιδιόρρυθμες. Και η Σοφία Κόπολα είναι ιδιόρρυθμη. Και δεκάδες άλλοι (…)
Είναι υπέροχο που το κοινό έχει τη δική του διαφορετική αντίληψη για αυτό που μόλις είδε και δεν γνωρίζει όλες τις απαντήσεις. Συχνά, ούτε εγώ ξέρω όλες τις απαντήσεις. Η ομορφιά της ζωής βρίσκεται στις μικρές λεπτομέρειες, όχι στα μεγάλα γεγονότα.  Τίποτα δεν είναι πρωτότυπο

🎥  Jarmusch_ Φιλμογραφία

·        1980     Permanent Vacation   

·        1984     Stranger Than Paradise             

·        1986     Down by Law  

·        1989     Mystery Train

·        1991      Night on Earth              

·        1995      Dead Man        

·        1999      Ghost Dog: The Way of the Samurai   

·        2003     Coffee and Cigarettes  

·        2005     Broken Flowers             

·        2009     The Limits of Control

·        2013     Only Lovers Left Alive               

·        2016     Paterson           

·        2019     The Dead Don't Die     

·        2024    TBA _   Father, Mother, Sister, Brother            

🎥🎬  Ντοκιμαντέρ

·        1997      Year of the Horse _ακολουθεί το tour του 1996 Neil Young and Crazy Horse
• Ο Τζάρμους λειτούργησε και ως διευθυντής φωτογραφίας του ντοκιμαντέρ

·        2016     Gimme Danger

                       💽 Music videos

·        1986     "The Lady Don't Mind" _Talking Heads          

·        1987      "Sightsee M.C!"  _Big Audio Dynamite             

·        1990     "It's All Right with Me" _Tom Waits
•  Προβλήθηκε ως τμήμα της τηλεοπτικής σειράς Red, Hot & Blue το 1990

·        1992      "I Don't Wanna Grow Up" _Tom Waits            

·        1995      "Dead Man Theme" _Neil Young         

·        2006     "Steady as She Goes" _The Raconteurs            

Μικρού Μήκους

·        1986     Coffee and Cigarettes: Strange to Meet You
•  draft Saturday Night Live, που ενσωματώθηκε ως ένα από τα χρονογραφήματα στη ταινία του Jarmusch 2003 “καφές και τσιγάρα”              

·        1989     Coffee and Cigarettes _ καφές και τσιγάρα Memphis Version               

·        1993      Καφές και τσιγάρα _κάπου στην California   

·        2002     Ten Minutes Older _ Δέκα Λεπτά Μεγαλύτερος _ Η τρομπέτα
Int. Τμήμα Trailer Night».

·        2021     French Water   Συνεργασία με Womanry

Εμφανίσεις στην οθόνη
 _Υποκριτικά εύσημα __

·        1980     Underground U.S.A.    Ηχολήπτης

·        1984     American Autobahn     Παραγωγός ταινιών

·        1987      Straight to Hell Καλώς ήρθατε στην Κόλαση ως Amos Dade  

§  Helsinki Napoli All Night Long _Barkeeper #2

·        1988     Candy Mountain           

·        1989     Leningrad Cowboys Go America

·        1990     The Golden Boat _ως ο Ξένος

·        1992      In the Soup _Δύο μες στη σούπα ως Monty

·        1995      Iron Horsemen

§  Blue in the Face

·        1996      Cannes Man _εμφάνιση Cameo +

§  Sling Blade _ Κοφτερό λεπίδι

Ο εαυτός του
__himself__

·        1983     Fräulein Berlin _μεγάλου μήκους        

·        1991      Fishing with John TV series "Episode 1: Montauk with Jim Jarmusch"

·        1994      Tigrero: A Film That Was Never Made _ Μια ταινία που δεν έγινε ποτέ \ Doc   

·        1995      American Cinema _TV series

·        1996      The Typewriter, the Rifle & the Movie Camera _ Η γραφομηχανή, το τουφέκι & η κινηματογραφική κάμερα _Doc

·        1997      R.I.P. – Rest in Pieces: A Portrait of Joe Coleman \ Ξεκουραστείτε … Ένα πορτρέτο του Joe Coleman (Ο Τζόζεφ Κόλμαν είναι Αμερικανός ζωγράφος, εικονογράφος, ηθοποιός και καλλιτέχνης περφόρμανς. Έχει περιγραφεί ως το “περιπατητικό φάντασμα της Παλιάς Αμερικής” από τη σύζυγό του, φωτογράφο Whitney Ward, για το τεράστιο ενδιαφέρον του για την ιστορική απόκρυψη και τα πρόσωπα που συχνά κατοικούν στους πίνακές του _Doc

·        We're Outta Here! _Video _αλλιώς: The Ramones

·        Year of the Horse _Doc _Ακολουθώντας τη μπάντα Neil Young and Crazy Horse σε tour

·        1998     Pop Odyssee 2 - House of the Rising Punk _TV           

§  Divine Trash    Doc      

§  Space Ghost Coast to Coast Το Φάντασμα του διαστήματος _από Ακτή σε Ακτή _TV

§  Lee Marvin: A Personal Portrait από τον John Boorman _TV special              

·        1999    In Bad Taste: The John Waters Story _TV special (Ο Τζον Σάμιουελ Γουότερς Τζούνιορ είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, συγγραφέας, ηθοποιός και καλλιτέχνης. Έγινε γνωστός στις αρχές της δεκαετίας του 1970 για τις παραβατικές καλτ ταινίες του, συμπεριλαμβανομένων των Multiple Maniacs, Pink Flamingos και Female Trouble) ο Jarmusch του παίρνει τη συνέντευξη

·        2001 Sponge Bob SquarePants TV series Αρχειακό υλικό από το Fishing With John

·        Screamin' Jay Hawkins: I Put a Spell on Me    _Doc   

·        V.I.P.    TV series           

·        2002     ¿Quién es Alejandro Chomski? _Doc

§  Focus on Jim Jarmusch  _TV

·        2003     Chaplin Today: A King in New York _Τσάπλιν σήμερα: Ένας βασιλιάς στη Νέα Υόρκη               TV doc               

§  Hollywood High TV doc            

§  Rockets Redglare! Doc              

·        2004     Z Channel: A Magnificent Obsession _ Μια θαυμάσια εμμονή TV doc               

·        2005     Cinema Mil _TV           

§  Excavating Taylor Mead _Doc              

§  Punk: Attitude                TV doc               

§  Magacine 2005 _TV    

·        2008    Joe Strummer: Το μέλλον είναι άγραφο _Doc Χρονικά _η ζωή του τραγουδιστή των The Clash, Joe Strummer, ο οποίος πρωταγωνίστησε στο Jarmusch's Mystery Train (1989)

§  The Simpsons _TV

§  40X15: Forty Years of the Directors' Fortnight ντοκιμαντέρ "Σαράντα χρόνια από τους σκηνοθέτες" επικεντρώνεται στο 15θήμερο των Σκηνοθετών του Φεστιβάλ των Καννών

·        2009     Blank City Doc _ Καλύπτει το κίνημα του underground κινηματογράφου της Νέας Υόρκης

§  Bored to Death _TV series " Η υπόθεση του Σεναρίου που λείπει "

·        2014     Song from the Forest _ Το τραγούδι από το δάσος Doc

·        2019     The Raconteurs: Live στο Electric Lady _Concert Doc Συνεντεύξεις

·        2022     What We Do in the Shadows   Τι κάνουμε στις σκιές; TV show

Άλλα βραβεία παραγωγής

1980     Lightning Over Water _Observer

1981      You Are Not I Παραγωγός/Κινηματογραφιστής

1982     The State of Things _Παραγωγός

1983     Burroughs _Ηχολήπτης

1986     Sleepwalk _ Χειριστής κάμερας/κινηματογραφιστής 

1993      When Pigs Fly _Executive producer

1994      Clerks Special thanks

2005     Wu-Tang Meets the Indie
              ο Γου-Τανγκ συναντάει τον Indie _Πολιτισμός _Επιλεγμένος ράπερ

Enron: The Smartest Guys in the Room \ Special thanks

2008    Explicit Ills _ Ρητά νοσήματα _Executive producer

2015     Uncle Howard _ Ο θείος Χάουαρντ _Executive producer

2016     Porto    Executive producer