Σαντορίνη _σεισμός 1956 👀 “δόνηση έκρηξης 10.000 ατομικών βομβών” 🎥💥

O μεγαλύτερος σεισμός του 20^ού αιώνα στην Ευρώπη, σημειώθηκε στην Σαντορίνη, 9-Ιουλ-1956 και σε μεγάλο βαθμό την ισοπέδωσε.  Το επίκεντρο ήταν στο ρήγμα της θαλάσσιας λεκάνης της νότιας Αμοργού _είχε μέγεθος 7.5 ρίχτερ. Ακολούθησε πολύ ισχυρός μετασεισμός 12λ μετά τον πρώτο, με μέγεθος 6,9 Ρίχτερ, που απλώς ολοκλήρωσε την καταστροφή.

Ο σεισμός έπληξε κατά βάση τη Σαντορίνη και είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 53 άνθρωποι. Στην Σαντορίνη καταγράφηκαν οι σοβαρότερες ζημιές. Το 35% των σπιτιών κατέρρευσε και το 45% παρουσίασε μεγάλες ή μικρές ζημιές. Ολοσχερώς καταστράφηκαν σχεδόν όλα τα δημόσια κτίρια. Φωτογραφίες γύρισαν τον κόσμο (γαλλικό Paris Match κλπ).

Σαντορίνη
ιστορία _σεισμική δραστηριότητα _ κίνδυνοι
ενεργοποίησης του ηφαιστείου

Ο εγκέλαδος είχε προειδοποιήσει το μεσημέρι της 8^ης Ιουλίου με μία σεισμική δόνηση της τάξης των 4,9 Ρίχτερ, με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή νότια της Αμοργού, αλλά δεν φαίνεται να ανησύχησε ιδιαίτερα τον πληθυσμό των Κυκλάδων, που συνέχισε τις καθημερινές του δραστηριότητες. Ωστόσο, μερικές ώρες αργότερα, τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας, 9 Ιουλίου, στις 5:11 το πρωί εκδηλώθηκε ο κυρίως σεισμός από τον ίδιο εστιακό χώρο. Οι άνθρωποι κοιμούνταν και αιφνιδιάστηκαν. Όπως έγραψαν χαρακτηριστικά οι εφημερίδες της εποχής, η σεισμική δόνηση ισοδυναμούσε με την έκρηξη 10.000 ατομικών βομβών. Η κυβέρνηση κήρυξε την Σαντορίνη σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Η τόσο ισχυρή σεισμική δόνηση όπως είναι φυσικό προκάλεσε παλιρροϊκό κύμα, αυτό που σήμερα περιγράφεται ως τσουνάμι. Οι εκτιμήσεις για το μέγεθος του κύματος είναι διαφορετικές. Οι εφημερίδες έγραφαν εκείνη την εποχή ότι τα κύματα είχαν ύψος από 4 έως 25μ. Τα κύματα εξαπλώθηκαν σε όλο το Αιγαίο και προκάλεσαν μικρές ζημιές. Το παλιρροϊκό κύμα έφτασε έως και το Ηράκλειο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής.

Οι φωτογραφίες eίναι από το αρχείο του λογοτέχνη Ανδρέα Νομικού
και το Santorini Archive Project

Σαντορίνη: ιστορία _σεισμική δραστηριότητα _ κίνδυνοι ενεργοποίησης του ηφαιστείου

Η Σαντορίνη ή Θήρα στο βαθύ γαλάζιο του νότιου Αιγαίου _Κυκλάδες, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη και αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς. Άνυδρη και ξερή, χωρίς λίμνες, ποταμούς, ρεματιές ή χαράδρες. Παλιότερα είχε ορυχεία θηραϊκής γης, ενός σημαντικού οικοδομικού υλικού, που εξορύχθηκε σε εντατικούς ρυθμούς από τον 19^ο αιώνα μέχρι τις αρχές της 10ετίας του 1980,και χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλα λιμενικά και άλλα έργα όπως η διώρυγα του Σουέζ καθώς και τα λιμάνια της Αλεξάνδρειας και της Κωστάντζας, που έκλεισαν για να μην “βλάψουν” τον τουρισμό. ___

Σαντορίνη: Ο σεισμός του 1956

Ένας από τους μεγαλύτερους σε μέγεθος σεισμούς που έγιναν στην Ευρώπη τον αιώνα που πέρασε, έπληξε τις Κυκλάδες τον Ιούλιο του 1956. Άφησε πολλούς νεκρούς και κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά οικισμούς …

Μεσημέρι 8^ης Ιουλίου 1956 μία σεισμική δόνηση 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ταρακούνησε τους κατοίκους των Κυκλάδων καθώς είχε επίκεντρο την περιοχή νότια της Αμοργού. Παρ΄ όλα αυτά η έκταση του σεισμού δεν ήταν μεγάλη και οι κάτοικοι της Αμοργού αλλά και των άλλων νησιών συνέχισαν την καθημερινότητά τους. …

Ξημερώματα (05:11) της 9^ης Ιουλίου, οι κάτοικοι των Κυκλάδων πιάστηκαν κυριολεκτικά στον ύπνο, αφού εκδηλώθηκε ο κυρίως σεισμός των 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Ο σεισμός είχε το ίδιο επίκεντρο – τη θαλάσσια περιοχή νότια της Αμοργού, μόνο που αυτή τη φορά ήταν καταστροφικός. Η σεισμική δόνηση, που καταγράφεται σαν η πιο ισχυρή δόνηση στον ευρωπαϊκό χώρο τον 20ό αιώνα, έπληξε κυρίως το νησί της Σαντορίνης, αφήνοντας πίσω 53 νεκρούς και πάνω από 100 τραυματίες, ενώ προκάλεσε ένα τεράστιο παλιρροϊκό κύμα ύψους έως και 25 μέτρων.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ειδικών, τα θαλάσσια κύματα έφτασαν σε ύψος 20 μέτρων στην Αμοργό και 10 μέτρων στη Σαντορίνη και στην Αστυπάλαια. Ο σεισμός της 9^ης Ιουλίου 1956 έλαβε χώρα στο ρήγμα της θαλάσσιας λεκάνης της νότιας Αμοργού.Την καταστροφή ολοκλήρωσε ο μετασεισμός των 6.9 ρίχτερ που ακολούθησε 12λ αργότερα. Στη Σαντορίνη οι σημαντικότερες ζημιές παρατηρήθηκαν στην Οία, στα Φηρά, στο Ημεροβίγλι και μικρότερες σε άλλους οικισμούς όπως στο Μεγαλοχώρι, τον Πύργο, την Επισκοπή Γωνιάς.Στο νησί καταστράφηκαν σχεδόν όλα τα δημόσια κτίρια και πολλά σπίτια.

Εκτός της Σαντορίνης, σοβαρές ζημιές καταγράφηκαν σε Αμοργό, Ανάφη, Αστυπάλαια, Ίο, Πάρο, Νάξο, Κάλυμνο, Λέρο, Πάτμο και Λειψούς.

 

Σαντορίνη–Κυκλάδες:
Δονούνται από Ρίχτερ
και επιλεκτική ανικανότητα
του κράτους

⚠️ Μεγάλη η ανησυχία των κατοίκων στη ⛱️⚓“ναυαρχίδα” 💱 του Τουρισμού
🗜️ Αποθέωση της ατομικής ευθύνης ξανά από την κυβέρνηση

• Συνεχίζονται αμείωτα οι σεισμικές δονήσειςστη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, αυξάνοντας την ανησυχία κατοίκων και επισκεπτών και ταυτόχρονα προκαλώντας κύμα μαζικής φυγής. Η διαχείριση της κατάστασης, πάντως, αποκαλύπτει για άλλη μια φορά την επιλεκτική ανικανότητα του κρατικού μηχανισμού να προστατεύσει τον λαό, αποθεώνοντας την ατομική ευθύνη και παίρνοντας αποσπασματικά μέτρα, χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση όλων των πιθανών σεναρίων.
• Μόνο τις τελευταίες μέρες οι σεισμικές δονήσεις έχουν ξεπεράσει τις 550, με πιο ισχυρή αυτή των 4,9 Ρίχτερ στις 11.29 π.μ. χθες το πρωί. Με βάση τις επίσημες ανακοινώσεις, η σεισμική δραστηριότητα οφείλεται σε υποθαλάσσια ρήγματα με διεύθυνση βορειοανατολικά – νοτιοδυτικά προς την Αμοργό.
                                                 ___________________________

ΚΟΒ Σαντορίνης του ΚΚΕ

Άμεσα μέτρα για τη βοήθεια του πληθυσμού

Σε ανακοίνωσή της η ΚΟΒ Σαντορίνης του ΚΚΕ τονίζει ότι «τα διάφορα σχέδια ("Τάλως", "Εγκέλαδος"), όσο κι αν προ των καταστροφών διαφημίζονται ως λύση, κατόπιν εορτής αποδεικνύονται ανίκανα να προστατεύσουν τον λαό και την περιουσία του», προσθέτοντας πως «η κυβέρνηση της ΝΔ και η δημοτική αρχή δεν απαντούν σε κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τον σχεδιασμό αντιμετώπισης σε περίπτωση σεισμού». Και απαιτεί «να παρθούν βασικά προληπτικά μέτρα από το κράτος, όπως:

·        Άμεσος αντισεισμικός έλεγχος και ενίσχυση κατά προτεραιότητα των δημόσιων κτιρίων, χώρων συγκέντρωσης (σχολεία, γυμναστήρια, νοσοκομεία κ.λπ.) και των υποδομών (άρδευσης, ύδρευσης κ.λπ.).

·        Ενημέρωση και συστηματική - σε τακτά χρονικά διαστήματα εκπαίδευση των κατοίκων (π.χ. διανομή οδηγιών για τις κατάλληλες ενέργειες).

·        Δημιουργία υποδομής για την υλοποίηση του σχεδίου εκκένωσης οικισμών, ακόμα και προληπτικής (καθορισμός διαδρομών εκκένωσης και υπαρκτά σχέδια απομάκρυνσης του πληθυσμού από τις επικίνδυνες περιοχές).

·        Ύπαρξη ή δημιουργία καταφυγίων και συστήματος προειδοποίησης. Ενίσχυση των υποδομών».

  ___________________________

Έντονη ανησυχία,
μαζί με αισχροκέρδεια

Από τους σεισμούς έχουν ήδη σημειωθεί κάποιες κατολισθήσεις, ενώ κάτοικοι της Σαντορίνης και τουρίστες έχουν ξεκινήσει να εγκαταλείπουν το νησί. Ηδη δρομολογούνταν έκτακτες πτήσεις προς Αθήνα, ενώ πολλοί επέλεξαν να κοιμηθούν στα αυτοκίνητά τους μέχρι να κάνουν την εμφάνισή τους τα πλοία της επιστροφής στο λιμάνι του Πειραιά.

Μέσα σε αυτήν την κατάσταση, με το κράτος να περιορίζεται σε «συστάσεις», μηνύματα του 112 και κάποιες σκηνές σε ανοιχτά σημεία, οι αεροπορικές και ακτοπλοϊκές εταιρείες έσπευσαν να εκμεταλλευτούν το κύμα φυγής, κερδοσκοπώντας στις πλάτες των νησιωτών. Είναι αποκαλυπτικό ότι τα αεροπορικά εισιτήρια χωρίς επιστροφή κόστιζαν χθες μέχρι και 200 ευρώ, ενώ πανάκριβα ήταν και τα ακτοπλοϊκά (μέχρι 90 ευρώ).

Την απαράδεκτη αυτή κατάσταση κατήγγειλε στη Βουλή ο βουλευτής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης, με τον αρμόδιο υπουργό να «υπόσχεται» ότι …θα πατάξει την αισχροκέρδεια.

Σημειωτέον, χθες ήταν κλειστά τα σχολεία σε Σαντορίνη, Ανάφη, Ίο και Αμοργό και αποφασίστηκε να παραμείνουν έτσι μέχρι την Παρασκευή. Τα άλλα μέτρα που ανακοίνωσαν τα κυβερνητικά κλιμάκια ήταν να αποφεύγονται οι συναθροίσεις εντός των κτιρίων και να αδειάσουν οι πισίνες, προκειμένου να αποφευχθεί κίνδυνος στα κτίρια του νησιού. Στη Σαντορίνη βρίσκονται στελέχη της ΕΜΑΚ με διασώστες σκύλους, ενώ σε γενική επιφυλακή έχει τεθεί η Περιφερειακή Πυροσβεστική Διοίκηση Νότιου Αιγαίου.

Ανύπαρκτα μέσα και υποδομές

Στη δημοφιλή τουριστικά Σαντορίνη ρίχνουν βαριά τη σκιά τους οι τεράστιες ελλείψεις σε μέσα και προσωπικό για την προστασία του λαού με ευθύνη του κράτους, η κατάργηση ελεγκτικών υπηρεσιών της Πολεοδομίας, η ανυπαρξία εξειδικευμένων εργαζομένων στην Τοπική Διοίκηση και η υποστελέχωση των – έτσι κι αλλιώς – υποβαθμισμένων υπηρεσιών Υγείας. Η δε σύσκεψη που έγινε την Κυριακή υπό τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη εντείνει την ανησυχία, με τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Β. Κικίλια να δηλώνει ότι τα όποια μέτρα παίρνονται «είναι προληπτικά». Πέρα από τις «εκκλήσεις» για ψυχραιμία και το σχετικό μήνυμα του 112 προς τους κατοίκους σε Αμοργό, Ανάφη και Σαντορίνη να είναι …σε ετοιμότητα, η ουσία είναι ότι δεν παίρνεται ούτε τώρα, όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια, κανένα ουσιαστικό μέτρο αντισεισμικής προστασίας. Όπως αναφέρεται στο μήνυμα, υπάρχει απαγόρευση πρόσβασης στις περιοχές Αμμούδι, Αρμένη και παλιό λιμάνι Φηρών.

Είναι ενδεικτικό ότι ενώ είναι συνεχείς οι αναφορές από «ειδικούς» για το «τι μεγέθους σεισμό πρέπει να περιμένουμε», «από τι σεισμό θα απειληθούν οι κατασκευές» κ.λπ., κανένας αρμόδιος φορέας δεν ενημερώνει τι έλεγχοι έχουν γίνει, ακόμα και σε κρίσιμες υποδομές των νησιών, όπως τα σχολεία.

Σενάρια και εκτιμήσεις

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου της Αθήνας, Β. Καραστάθη, τα επίκεντρα των σεισμών φαίνεται ότι μετατοπίζονται βορειοανατολικά της Σαντορίνης. Από την πλευρά του ο Ευ. Λέκκας, πρόεδρος του ΟΑΣΠ, χαρακτήρισε «ακραίο» το ενδεχόμενο ενός σεισμού άνω των 6 Ρίχτερ, σε αντίθεση με έναν των 5.

·        Ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών, Θ. Γκανάς, σε δήλωσή του δεν απέκλεισε «μια μεγαλύτερη δόνηση, η οποία μπορεί να προκαλέσει τσουνάμι και κάποια ηφαιστειακή έκρηξη. Οπότε προετοιμαζόμαστε γι’ αυτά τα σενάρια».

·        Ο σεισμολόγος Γ. Παπαδόπουλος, απαντώντας σε ερώτηση για πιθανή συσχέτιση των σεισμών με το ηφαίστειο, σημείωσε πως «υπάρχει η πιθανότητα να επηρεάσουν την ηφαιστειακή δραστηριότητα, αλλά χρειάζονται ορισμένες γεωφυσικές προϋποθέσεις».
Πρόσθεσε δε ότι «το ρήγμα αυτό έχει ένα μήκος περίπου 100 με 120 χιλιόμετρα. Το νότιο τμήμα του ρήγματος, μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, έχει τώρα ενεργοποιηθεί, όμως έχει ένα ενεργοποιημένο μήκος περίπου 30 χιλιόμετρα. Υπάρχει σημαντικό σεισμικό δυναμικό να ενεργοποιηθεί ένα σημαντικό τμήμα του ρήγματος».

Γνώριζαν από μήνες για την αύξηση
της σεισμοηφαιστειακής δραστηριότητας
Κριτήριο για τη διαχείριση του κινδύνου
το να μη διαταραχθεί ο τουρισμός!

Ένα αποκαλυπτικό ντοκουμέντο, που αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση γνώριζε εδώ και μήνες για την αύξηση της σεισμοηφαιστειακής δραστηριότητας στη Σαντορίνη, φέρνει στη δημοσιότητα ο «Ριζοσπάστης».

·       Συγκεκριμένα, στις 2 Γενάρη 2025 το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ) αποστέλλει εμπιστευτικό έγγραφο στον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, και άλλους αρμόδιους φορείς, με το οποίο ενημέρωνε «για την ύπαρξη ιδιαίτερης σεισμοηφαιστειακής δραστηριότητας στην περιοχή του ηφαιστείου της καλδέρας της Σαντορίνης, η οποία είναι παρόμοια με αυτή της σεισμοηφαιστειακής έξαρσης του 2011 – 2012, δηλαδή δεν εντάσσεται στο συνηθισμένο επίπεδο της (πολύ χαμηλής) δραστηριότητας υποβάθρου του ηφαιστείου».

·       Σύμφωνα με το εμπιστευτικό έγγραφο, τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή της η κυβέρνηση από τον περασμένο Σεπτέμβρη αποδείκνυαν ότι δεν υπήρχε αντίστοιχη δραστηριότητα στη Σαντορίνη από τα μέσα του 2012 μέχρι και το καλοκαίρι του 2024 και ότι δεν μπορούσε να υπάρχει «καμία αξιόπιστη εκτίμηση για τη διάρκεια, την εξέλιξη και την κατάληξη», δηλαδή αν θα υπάρξει ή όχι κάποια ηφαιστειακή έκρηξη!

·       Και επισήμαιναν: «Τα δίκτυα παρακολούθησης του ΙΜΠΗΣ και των συνεργαζόμενων φορέων έχουν εντοπίσει από τα μέσα Σεπτεμβρίου 2024 μία ανώμαλη σεισμική δραστηριότητα στο κεντρικό ρήγμα της Καμένης. Η ανάλυση των γεωδαιτικών δεδομένων επιβεβαιώνει ότι η δραστηριότητα αυτή συνοδεύεται από έντονη παραμόρφωση, που ξεκίνησε λίγο νωρίτερα (τέλη Ιουνίου 2024). Η δραστηριότητα αυτή είναι σχεδόν ίδια με την έξαρση του 2011 – 2012, όπου περίπου 20.000.000 κυβικά μέτρα μάγματος ανέβηκαν σε βάθος 4 χιλιομέτρων βόρεια της Νέας Καμένης, ακριβώς στο σημείο που έχει δειχθεί ότι έχουμε τον πόρο γένεσης των πιο σημαντικών ηφαιστειακών εκρήξεων της Σαντορίνης».

Παρά τα σημαντικά ευρήματα, προκαλεί πολλά ερωτήματα το γεγονός ότι η ίδια η επιτροπή επικαλείται τον …κίνδυνο να διαρρεύσουν τα στοιχεία και να γίνει ζημιά στον …τουρισμό. Στο έγγραφό της σημείωνε χαρακτηριστικά: «Είναι θέμα χρόνου η τρέχουσα σεισμοηφαιστειακή κρίση να περιέλθει σε γνώση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας (…) Η εμπειρία από την κρίση του 2011 – 2012 δείχνει ότι απαιτείται κατάλληλη διαχείριση της ενημέρωσης, ώστε να περιοριστούν φαινόμενα που θα είχαν δυσμενείς επιπτώσεις στη Σαντορίνη και στην Ελλάδα (π.χ. στον τουρισμό)».

Και στη συνέχεια: «Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι πληροφορίες αυτές θα είναι σύντομα σε γνώση των αρχών Πολιτικής Προστασίας (και των σχετικών φορέων) χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και άλλων χωρών (π.χ. Ην. Βασίλειο, ΗΠΑ, κ.λπ.) που έχουν έντονο ενδιαφέρον σε θέματα γεωκινδύνων που ενδεχομένως επηρεάζουν τους πολίτες τους (…) Για παράδειγμα, στην κρίση του 2011 – 2012 αποφεύχθηκε (με δυσκολία και μετά από συντονισμένες ενέργειες του ΙΜΠΗΣ) η έκδοση ταξιδιωτικής οδηγίας της Βρετανικής Κοινοπολιτείας για την σύσταση μη επίσκεψης τουριστών τους στη Σαντορίνη.

(…) Είναι εμφανές ότι απαιτούνται ενέργειες τόσο σε τοπικό επίπεδο (Σαντορίνη), όσο και σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής εξουσίας, ώστε να οργανωθεί καλύτερα τόσο η επιστημονική παρακολούθηση, όσο και η επιχειρησιακή – επικοινωνιακή διαχείριση του φαινομένου»…

Γράφει ο \\ Αντώνης Ραλλάτος
μέλος της ΚΕΟΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Περιβάλλοντος της ΚΕ του ΚΚΕ

---

Σαντορίνη:
Άμεση ανάγκη πραγματικού σχεδίου για τον κίνδυνο
ενεργοποίησης του ηφαιστείου

Σύμφωνα με τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς παρακολούθησης του ηφαιστείου της Σαντορίνης, από τον Σεπτέμβρη του 2024 εμφανίζεται μια σεισμική δραστηριότητα στο κεντρικό ρήγμα της Καμένης, η οποία συνοδεύεται από έντονη παραμόρφωση που ξεκίνησε τέλη Ιούνη 2024. Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ήδη ενημερωθεί και καθησυχάζει… Τα αστικά ΜΜΕ υποβαθμίζουν το γεγονός. Η δραστηριότητα αυτή, σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες, είναι ανάλογη με την έξαρση του 2011 – 2012 και στην περιοχή που έχουν γεννήσει τις πιο σημαντικές ηφαιστειακές εκρήξεις της Σαντορίνης.

Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση έπρεπε να έχει ήδη λάβει τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα παρακολούθησης της ηφαιστειακής δραστηριότητας στο νησί, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή που θα μπορούσε να κινδυνεύσει. Παρακολούθηση που δεν αφορά μόνο τις μετρήσεις της συμπεριφοράς του ηφαιστείου, αλλά και την εξασφάλιση των προϋποθέσεων υλοποίησης ενός σχεδίου αντιμετώπισης της ηφαιστειακής δραστηριότητας, πολύ περισσότερο που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την έκταση και την ένταση του φαινομένου.

Η προετοιμασία και η λήψη προληπτικών μέτρων σε περιοχές που κινδυνεύουν από ηφαιστειακές εκρήξεις είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της ζωής και της περιουσίας του λαού. Για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία, στην οικονομία και στην κοινωνία.

Ο θλιβερός απολογισμός των αστικών κυβερνήσεων

Ήταν Γενάρης του 2011 και μέχρι τον Μάρτη του 2013 οπότε εμφανίστηκαν σεισμική έξαρση και παραμορφώσεις στον φλοιό της γης στη Νέα Καμένη της Σαντορίνης. Η τότε κυβέρνηση, στη μέση περίπου της έξαρσης (Φλεβάρης του 2012) και αφού είχαν περάσει 13 μήνες, συγκρότησε Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης.

·        Είχαν προηγηθεί, το έτος 2002, η ψήφιση από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ του Ν. 3013/01-05-2002 για την αναβάθμιση της πολιτικής προστασίας και η ΥΑ 299/7-4-2003, έγκριση του σχεδίου «Ξενοκράτης».

·        Έφτασε το 2020 για να διαμορφωθεί στα χαρτιά το σχέδιο ΤΑΛΩΣ για το ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης, το οποίο αφορά τη διαχείριση των συνεπειών – επιπτώσεων από την εκδήλωση ηφαιστειακής δραστηριότητας στο σύμπλεγμα της Σαντορίνης. Δηλαδή, 7 χρόνια μετά την έξαρση που εμφανίστηκε το 2011 – 2013! Και φυσικά γεννιέται το ερώτημα: Τι θα είχε συμβεί αν η έξαρση αυτή είχε οδηγήσει σε έκρηξη;

Η Σαντορίνη την καλοκαιρινή τουριστική αιχμή φιλοξενεί 4 – 5 φορές τον πληθυσμό της σε τουρίστες, όμως το λιμάνι του Αθηνιού είναι το μοναδικό λιμάνι του νησιού στο οποίο μπορούν να ελλιμενιστούν οχηματαγωγά πλοία. Βρίσκεται μάλιστα εντός της καλντέρας (που αν γίνει έκρηξη δεν θα μπορέσουν να προσεγγίσουν) και συνδέεται με έναν μοναδικό δρόμο με το υπόλοιπο οδικό δίκτυο.

Από το χαρτί,
στην αντιμετώπιση της πραγματικής ζωής

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται, όπως πάντα, ότι με το σχέδιο ΤΑΛΩΣ, που αφορά ειδικά την αντιμετώπιση ηφαιστειακής έξαρσης ή και έκρηξης στη Σαντορίνη, τα ‘χει όλα «έτοιμα»:

Αν γίνει σεισμός θα επέμβει με τον ΕΓΚΕΛΑΔΟ. Τα σίγουρα αποτελέσματά του τα έχουν νιώσει στο πετσί τους στο Αρκαλοχώρι, στην Κεφαλονιά, στη Θεσσαλία. Αν γίνει τσουνάμι θα αντιμετωπιστεί με τον ΔΑΡΔΑΝΟ ως πλημμύρα. Την αποτελεσματικότητά του την βιώνουν οι πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας και οι νεκροί της Μάνδρας. Δεν λέει πώς θα αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές σε αστικό χώρο και τεχνολογικά ατυχήματα, όπως διάρρηξη δεξαμενών, διαρροή τοξικών κ.λπ., αλλά υποθέτουμε ότι θα γίνει με τον ΙΟΛΑΟ.

·        Η κυβέρνηση της ΝΔ δεν απαντά από πού θα διαφύγουν οι κάτοικοι, πόσοι και από ποιες διαδρομές, με τι μέσα. Με ποια εκπαίδευση, ποιες ασκήσεις και πότε έγιναν. Πού, πώς και πότε οι μαθητές, οι ασθενείς, τα ΑμεΑ, οι τουρίστες, που έχουν πλήρη άγνοια των τοπικών συνθηκών.

·        Οι τουριστικές επιχειρήσεις έχουν εξασφαλίσει τις ανάλογες προϋποθέσεις; Τι γίνεται με τον αντισεισμικό έλεγχο κάθε είδους οικήματος και πρώτα απ’ όλα των κατοικιών; Σε ποια καταφύγια θα μείνουν προσωρινά αν χρειαστεί και πόσοι; Και αν δεν υπάρχουν ή δεν φτάνουν αυτά, ποιο και πού έχει προγραμματιστεί να γίνει;

·        Έχουν εξασφαλιστεί οι βασικές προϋποθέσεις επιβίωσης; Έχουν διασφαλιστεί τα αναγκαία φάρμακα, νερό, τροφή και οι υποδομές υποδοχής; Σε όλα αυτά η κυβέρνηση έπρεπε να έχει ήδη απαντήσει.

Είναι εμφανής η απουσία υλοποιήσιμου σχεδιασμού για την εκπαίδευση και καθοδήγηση του πληθυσμού κατά τη διάρκεια που εξελίσσεται μια καταστροφή. Φάνηκε ανάγλυφα αυτό σε κάθε εκδήλωση φυσικού φαινομένου (Μάτι, Μάνδρα, Ηλεία, Θεσσαλία, Αττική Οδός κ.λπ.) και σε άλλες καταστροφές, στις οποίες θρηνήσαμε δυστυχώς νεκρούς.

Οι κάτοικοι και οι τουρίστες αφήνονται στην ουσία στην τύχη τους
και κινδυνεύουν σε μια καταστροφή.

Ο πολιτικός χαρακτήρας του προβλήματος

Τελικά, όποιο ζήτημα πολιτικής προστασίας κι αν εξετάσουμε, θα διαπιστώσουμε τα μεγάλα κενά τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και σε επίπεδο σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης. Το ίδιο το νομοθετικό πλαίσιο της πολιτικής προστασίας, σε συνδυασμό με τον ελλιπή έλεγχο εφαρμογής του, οδηγεί τελικά στη σημερινή εκρηκτική κατάσταση. Όμως, το πρόβλημα δεν αφορά την έλλειψη τεχνογνωσίας. Είναι βαθιά πολιτικό. Το σχέδιο ΤΑΛΩΣ είναι ένα από τα πολλά σχέδια που έχουν μείνει στα χαρτιά. Χωρίς ασκήσεις ετοιμότητας, χωρίς να έχει ενημερωθεί ο πληθυσμός, χωρίς να υπάρχουν το αναγκαίο προσωπικό, υλικά, μέσα για να υλοποιηθεί ο όποιος σχεδιασμός (π.χ. ΕΚΑΒ, νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας για περίθαλψη και αποκατάσταση των πληγέντων).

Κυρίως, όμως, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που αναδεικνύει ότι ο αστικός σχεδιασμός για τις φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ολοκληρωμένα το πρόβλημα της πολιτικής προστασίας, γιατί:

·        α) Δεν διαμορφώνεται με γνώμονα το σύνολο των λαϊκών αναγκών

·        β) Εστιάζει αποσπασματικά σε πλευρές και όχι στην αλληλεπίδραση το σύνολο των παραμέτρων που σχετίζονται με αυτήν. Π.χ. ο κίνδυνος από μια πλημμύρα δεν περιορίζεται στην παράσυρση των ανθρώπων από τα ορμητικά νερά και την καταστροφή υποδομών. Ο κίνδυνος από έναν σεισμό δεν περιορίζεται στην κατάρρευση των κατασκευών και στον τραυματισμό των ανθρώπων. Το παράδειγμα της Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, το 2011, είναι χαρακτηριστικό. Μετά το τσουνάμι που ακολούθησε τον σεισμό χτυπήθηκε το πυρηνικό εργοστάσιο.

Στη Σαντορίνη και σε όλη την Ελλάδα: Είναι χαρακτηριστική η απουσία επαρκών ελεύθερων χώρων καταφυγής. Είναι τραγικές οι ελλείψεις οργανωτικής προετοιμασίας για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Είναι ανύπαρκτη η ενίσχυση των υποδομών, πολύ περισσότερο η δημιουργία νέων.

• Τα κρατικά σχέδια δεν επικαιροποιούνται, λαμβάνοντας υπόψη αλλαγές που έχουν συμβεί σε μια περιοχή.
• Τα σχέδια πολιτικής προστασίας διαμορφώνονται σύμφωνα με τους στόχους και τις ιεραρχήσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, που αφορούν τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας των κρίσιμων υποδομών από «εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς».
• Αποτελούν έναν από τους κρίκους υλοποίησης της στρατηγικής του κεφαλαίου. Γιατί η πολιτική που θυσιάζει τη ζωή και το περιβάλλον για τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων, είναι ίδια με αυτήν που κόβει μισθούς και συντάξεις, κατεδαφίζει εργασιακά, ασφαλιστικά και κοινωνικά δικαιώματα.

Επισημαίνουμε, επίσης, ότι η κατάσταση έχει χειροτερεύσει με τις μειωμένες δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού και την έλλειψη προσωπικού σε σχετικούς φορείς, την κατάργηση ελεγκτικών υπηρεσιών των πολεοδομιών, την ανυπαρξία εξειδικευμένων εργαζομένων στην τοπική διοίκηση, τη μεταφορά της κρατικής ευθύνης σε περιφερειακό επίπεδο, την κατάργηση ή υπολειτουργία των Υπηρεσιών και Τομέων Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων κ.λπ. Πλέον δεν προβλέπεται ούτε τυπικά ο κρατικός έλεγχος.

Άμεσα πρέπει να παρθούν βασικά προληπτικά μέτρα από το κράτος, όπως:

·        Παρακολούθηση της ηφαιστειακής δραστηριότητας και συλλογή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.

·        Ενημέρωση και συστηματική και σε τακτά χρονικά διαστήματα εκπαίδευση των κατοίκων (π.χ. διανομή οδηγιών για τις κατάλληλες ενέργειες κατά τη διάρκεια μιας έκρηξης, όπως η χρήση μάσκας για την προστασία από την τέφρα και η σωστή χρήση καταφυγίων).

·        Δημιουργία υποδομής για την υλοποίηση του σχεδίου εκκένωσης, ακόμη και προληπτικής (καθορισμός διαδρομών εκκένωσης και υπαρκτά σχέδια απομάκρυνσης του πληθυσμού από τις επικίνδυνες περιοχές).

·        Ύπαρξη ή δημιουργία καταφυγίων και συστήματος προειδοποίησης.

·        Ενίσχυση των υποδομών.

·        Άμεσος αντισεισμικός έλεγχος και ενίσχυση κατά προτεραιότητα των δημόσιων κτιρίων, χώρων συγκέντρωσης (σχολεία, γυμναστήρια, νοσοκομεία κ.λπ.) και των υποδομών (άρδευσης, ύδρευσης κ.λπ.).

·        Εξασφάλιση δομών που μπορούν να αντέξουν την πτώση στάχτης και τη σεισμική δραστηριότητα.

Η ουσιαστική πρόληψη των κινδύνων απαιτεί συνδυασμένη αντιμετώπιση με γνώμονα το σύνολο των λαϊκών αναγκών. Απαιτεί έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, που να προωθεί ισόρροπα, αφενός δομικού χαρακτήρα, μακροπρόθεσμα μέτρα για την πρόληψη των επιπτώσεων και την προστασία των κατοικιών, κατασκευών κ.λπ. και αφετέρου μέτρα άμεσης απόδοσης για την καλύτερη αντιμετώπιση της κατάστασης μετά από μια πιθανή ηφαιστειακή εκδήλωση ή έκρηξη.

Σε αυτό το πλαίσιο απαιτείται χωροταξικός σχεδιασμός για διασφάλιση ελεύθερων χώρων, οδών διαφυγής και ενίσχυση των αναγκαίων έργων στη βάση της έγκαιρης και της συνολικής αντιμετώπισης των κινδύνων και των επιπτώσεων από την ηφαιστειακή δραστηριότητα. Οι δυνάμεις του ΚΚΕ πρωταγωνιστούν για τη λήψη άμεσων μέτρων σε αυτήν την κατεύθυνση.

Από το «Ριζοσπάστη» via 902.gr

Είναι γνωστή για το ηφαίστειό της (Νέα Καμένη _1707-1711 & Παλαιά Καμένη _46-47, το υποθαλάσσιο  Κολούμπο _ενεργό \ 1650 τα “Χριστιανά” νησιά) με την τελευταία σημαντική ηφαιστειακή δραστηριότητα το 1950. Η Σαντορίνη ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και χαρακτηρίζεται ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, τη Μήλο και τη Νίσυρο. Η Σαντορίνη καθώς και τα νησιά Θηρασία και Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη _ένας ηφαιστειακός κώνος, που το κεντρικό τμήμα της ανατινάχτηκε μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου από τη Μινωική έκρηξη που έγινε το 1613 π.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε Caldera_καλδέρα της Σαντορίνης και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού. Στο θαλάσσιο χάσμα που σχηματίστηκε μεταξύ Θήρας και Θηρασίας, που έχει βάθος 1.500 μέτρων, κατά καιρούς βγήκαν στην επιφάνεια ηφαιστειακοί κώνοι που σχημάτισαν την Παλαιά, τη Μικρή και τη Νέα Καμένη, την Καμένη Γεωργίου του Α΄, την Καμένη του Φουκέ, την Αφρόσσα και τη Δάφνη. Όλα αυτά τα νησιά μεγάλωναν σιγά-σιγά και ενώθηκαν, εκτός από την Παλαιά Καμένη. Η Σαντορίνη, είναι γνωστή και για τη φάβα της, από τα λίγα προϊόντα _μαζί με κάποια ελάχιστα αμπέλια που υπάρχουν ακόμη

·        Επίσημο portal του Δήμου Θήρας

·        Ντοκιμαντέρ ΕΡΤ

§  🎥  Η Θήρα μέσω των αιώνων (μέρος 1ο)

§  🎥 Η Θήρα μέσω των αιώνων (μέρος 2ο)

§  🎥 Σαντορίνη - Σεφέρης - Κάλβος

§  🎥 Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα: Πειρατεία-Αρχαία Θήρα

§  🎥 Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα: Σαντορίνη

§  🎥 Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα: Σαντορίνη

Πριν τη μεγάλη ηφαιστειακή καταστροφή των προϊστορικών χρόνων η νήσος ήταν στρογγυλή και είχε το όνομα Στρογγύλη, ενώ αργότερα απέκτησε τα ονόματα Καλλίστη ή Καλλιστώ (από το αρχαίο καλλίστη «η ομορφότερη»), Φιλητέρη ή Φιλωτέρα, Καλαυρία, Καρίστη, Τευσία, Θηραμένη καθώς και Ρήνεια. Το μετέπειτα κλασικό όνομα της νήσου Θήρα προήλθε από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήρα που από τη Σπάρτη προερχόμενος αποίκησε πρώτος το νησί, το δε όνομα Σαντορίνη προέρχεται από τους διερχόμενους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, που βρίσκεται στη σημερινή περιοχή της Περίσας (την αποκάλεσαν santa Irina)

_        Caldera_καλδέρα: 
Η καλντέρα είναι η μεγάλη κοιλότητα σαν καζάνι που σχηματίζεται λίγο μετά το άδειασμα μάγματος σε μια ηφαιστειακή έκρηξη _έκρηξη που εκτοξεύει μεγάλους όγκους σε σύντομο χρονικό διάστημα και μπορεί να διαλύσει τη δομική συνοχή του, μειώνοντας την ικανότητά του να υποστηρίζει τη δική του “στέγη” (υπόστρωμα ή βράχο από πάνω). Η επιφάνεια του εδάφους στη συνέχεια καταρρέει στον κενό ή μερικώς εκκενωμένο θάλαμο μάγματος, αφήνοντας μια μεγάλη κοιλότητα στην επιφάνεια (από ένα έως δεκάδες χιλιόμετρα σε διάμετρο). Αν και μερικές φορές περιγράφεται ως κρατήρας, το χαρακτηριστικό είναι στην πραγματικότητα ένας τύπος καταβόθρας, καθώς σχηματίζεται μέσω καθίζησης και κατάρρευσης και όχι από έκρηξη ή πρόσκρουση. Σε σύγκριση με τις χιλιάδες ηφαιστειακές εκρήξεις που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ενός αιώνα, ο σχηματισμός μιας καλντέρας είναι σπάνιο γεγονός: Μόνο οκτώ έχουν καταγραφεί σαν τέτοιες μεταξύ 1900 και 2018, με τελευταία στην Kīlauea της Χαβάης το 2018.
Ετυμολογία: ο όρος καλντέρα προέρχεται από το ισπανικό caldera και το λατινικό caldaria, που σημαίνει "κατσαρόλα" _σπάνια χρησιμοποιείται επίσης το αγγλικό cauldron. Ο όρος εισήχθη στο γεωλογικό λεξιλόγιο από τον Γερμανό γεωλόγο Leopold von Buch όταν δημοσίευσε τα απομνημονεύματά του από την επίσκεψή του το 1815 στα Κανάρια Νησιά, όπου είδε για πρώτη φορά την καλντέρα Las Cañadas στην Τενερίφη, με το όρος Teide να κυριαρχεί στην τοπίο, και στη συνέχεια η Caldera de Taburiente στη Λα Πάλμα.
Κατάρρευση προκαλείται από το άδειασμα του θαλάμου μάγματος κάτω από το ηφαίστειο, μερικές φορές ως αποτέλεσμα μιας μεγάλης εκρηκτικής ηφαιστειακής έκρηξης (Tambora το 1815), αλλά και κατά τη διάρκεια εκρήξεων στις πλευρές ενός ηφαιστείου (Piton de la Fournaise το 2007) ή σε συνδεδεμένο σύστημα ρωγμών (Bárðarbunga το 2014–2015). Εάν εκτοξευθεί αρκετό μάγμα, ο αδειασμένος θάλαμος δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει το βάρος του ηφαιστειακού οικοδομήματος από πάνω του και ένα περίπου κυκλικό κάταγμα, το “ρήγμα δακτυλίου”, που αναπτύσσεται γύρω από την άκρη του θαλάμου και χρησιμεύει ως τροφοδότης: Καθώς ο θάλαμος του μάγματος αδειάζει, το κέντρο του ηφαιστείου μέσα στο κάταγμα του δακτυλίου αρχίζει να καταρρέει σε έκταση που μπορεί να είναι εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Μεταλλοποίηση: Μερικές καλδέρες είναι γνωστό ότι φιλοξενούν πλούσια κοιτάσματα μεταλλεύματος, έτσι ρευστά πλούσια σε μέταλλα μπορούν να κυκλοφορήσουν μέσω αυτής, σχηματίζοντας υδροθερμικά κοιτάσματα μετάλλων όπως ο μόλυβδος, ο άργυρος, ο χρυσός, ο υδράργυρος, το λίθιο και το ουράνιο. Μία από τις καλύτερα διατηρημένες ορυκτοποιημένες καλδέρες στον κόσμο είναι η Καλντέρα της λίμνης Sturgeon στο βορειοδυτικό Οντάριο του Καναδά, η οποία σχηματίστηκε κατά τη Νεοαρχική εποχή περίπου πριν από 2,7 δισεκατομμύρια χρόνια.

συνειρμικά _1965 _από τότε πέρασαν χιλιάδες χρόνια

Βρέθηκα_αναζητώντας μια (ο)μορφονιά αρχαϊστί καλλίστη την Α.Λ ♦️♦️♦️♦️♦️🎴 __και βρέθηκα στην μαγευτική παραθαλάσσιο Περίσσα,  γνωστή για την μαύρη (αμμούδα με ψιλό βότσαλο) παραλία της, στο ΝΑ άκρο της (13χλμ από τα Φηρά), σήμερα με κάπου 500 κατοίκους _και το καλοκαίρι χιλιάδες. Τότε είχε μόνο ένα κάτοικο, στην καλύβα του οποίου πέρασα δυο νύχτες, ψαρά το επάγγελμα. Για καβάτζα, όταν είχε καιρό υπήρχαν κονσέρβες ζαμπονάκι swan (σε χαρακτηριστική κονσέρβα σε σχήμα μικρού τούβλου, η οποία άνοιγε με "πατέντα" ενσωματωμένου κλειδιού με το οποίο αποσπόταν μία λεπτή λωρίδα από το πάνω μέρος της) και σχετικά της εποχής εκείνης

Κάπου σ' είχα δει το εξηνταδυό
κι ούτε όνομα δεν ήξερα από σένα
κι η μορφή σου μου 'χε μείνει στο μυαλό…
(χαθήκαμε)
Μα μια μέρα κάπου το '68
σε ξανάδα μες στο τρένο απ΄τη Ρώμη
(χαθήκαμε)
Άλλη μια φορά σε είδα ξαφνικά
σαν αφίσα που τη σκίζει κάποιο χέρι,
ήταν Μάης πια του '77,
μόλις πρόλαβα και σ' άγγιξα στο χέρι.
(χαθήκαμε 45+ χρόνια)

Τότε και τώρα, γνήσια μεσογειακή διατροφή