Σαν σήμερα το 1953 αρχίζει η δίκη του κομμουνιστή Νίκου Πλουμπίδη και των συνεργατών του στο Στρατοδικείο Αθηνών. Θα εκτελεστεί στις 14-Αυγ-1954, 5.25 τα χαράματα, στην Αγία Μαρίνα στο Δαφνί.
Ο «Μπάρμπας», συνελήφθη στις 25-Νοε-1952, επί κυβερνήσεως Α. Παπάγου, πέντε μήνες μετά την εκτέλεση του Ν. Μπελογιάννη, στο κρησφύγετό του στον Κολωνό, σε πολύ προχωρημένο στάδιο φυματίωσης. Επτά μήνες αργότερα τον Ιούλιο του 1953, το έκτακτο στρατοδικείο Αθηνών τον καταδίκασε "δις εις θάνατο".Μετά την καταδικαστική απόφαση παρέμεινε για μισό περίπου μήνα στο παράρτημα-φυλακή του –σανατόριου τότε, "Σωτηρία".
Έπεσε νεκρός με το κεφάλι ψηλά από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος επιδεικνύοντας απαράμιλλο θάρρος «αντιμετωπίζοντας με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος... Δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήση ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του» «αρνούμενος θεία μετάληψη και κάλυψη των ματιών του» … «τραγουδώντας την "Διεθνή"» όπως έγραψαν την επόμενη μέρα οι εφημερίδες της εποχής.
Ο Ν. Πλουμπίδης γεννήθηκε στο χωριό Λαγκάδια της Αρκαδίας στις 31 Δεκέμβρη 1902, από φτωχή αγροτική οικογένεια. Κατάφερε με πολλές στερήσεις να τελειώσει το Διδασκαλείο Πύργου, τον Ιούλη του 1924, και τον ίδιο χρόνο διορίστηκε δάσκαλος σε χωριό της Ελασσόνας.
Το 1926 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Υπήρξε μέλος της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, το 1935, ενώ κατά το 6ο Συνέδριο του Κόμματος, το Δεκέμβρη του ίδιου έτους, αναδείχθηκε αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Τον Ιούνη του 1938, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, εξελέγη μέλος του ΠΓ της ΚΕ, αναλαμβάνοντας την καθοδήγηση του Γραφείου Περιοχής Μακεδονίας - Θράκης.
Την περίοδο της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης υπήρξε Γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε και πρώτος καθοδηγητής της Οργάνωσης Προστασίας Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ). Είχε σημαντικό ρόλο στη μεγάλη διαδήλωση στις 5 Μάρτη 1943 ενάντια στην επιστράτευση.
Στο 7ο Συνέδριο του Κόμματος, το 1945, αναδείχθηκε και πάλι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής. Στη διάρκεια του Εμφυλίου παρέμεινε στην Αθήνα, ενώ από την άνοιξη του 1949 ανέλαβε υπεύθυνος του παράνομου κομματικού κλιμακίου στην Ελλάδα.
“Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ”
Πιάστηκε στις 25 Νοέμβρη του 1952 κι έμεινε στη φυλακή έως την έναρξη της δίκης, στις 24 Ιούλη 1953. Μαζί του δικάζονταν ερήμην και οι Ν. Ζαχαριάδης, Γ. Ιωαννίδης, Β. Μπαρτζιώτας, Μ. Πορφυρογένης, Π. Ρούσος, Λ. Στρίγγος, Μ. Βλαντάς, Γ. Βοντίτσιος - Γούσιας κ.ά., με βασική κατηγορία την «παράβαση» του ΑΝ 375 της μεταξικής δικτατορίας περί κατασκοπείας. Η δίκη ολοκληρώθηκε στις 3 Αυγούστου 1953 με τον Πλουμπίδη και την καθοδήγηση του ΚΚΕ να καταδικάζονται δύο φορές σε θάνατο.
Στις 25-7-1952 το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στηριζόμενο σε μεγάλο βαθμό και σε πληροφορίες στελεχών από την Ελλάδα, καθώς και στην πρωτοβουλία του Πλουμπίδη να δημοσιοποιήσει επιστολή με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ενώ υπεύθυνος ήταν ο Μπελογιάννης, βγάζει Απόφαση «για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)», με την οποία τον διαγράφει, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρούς, άδικους και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς (προδότης, χαφιές κ.λπ.).
«Από το μεσημέρι της 4 Μάρτη δεκάδες χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές βρίσκονταν σε πυρετώδη κίνηση. Τα τυπογραφεία και οι πολύγραφοι δούλευαν αδιάκοπα. Πλακάτ, σημαίες, συνθήματα ετοιμάστηκαν. Τα σχέδια πορείας του κάθε κλάδου και τομέα καταστρώθηκαν. Χιλιάδες προκηρύξεις και τρικ μοιράστηκαν. Οι συνδέσεις των διαφόρων κρίκων εκανονίστηκαν. Τα ΧΩΝΙΑ τότε εφευρέθηκαν και τέθηκαν σε εφαρμογή. ΟΛΟΙ οι τομείς ΟΛΑ τα γρανάζια της πολύπλευρης και πολύπλοκης μηχανής τέθηκαν σε κίνηση και άρχισαν να δουλεύουν ταχύτατα και κανονικά. Ξημέρωσε η 5 Μάρτη του 1943. Ολη η κίνηση, όλες οι υπηρεσίες σταματημένες.
Χαρακτηρισμένος άδικα από την ηγεσία του Κόμματος ως πράκτορας, όχι μόνο δεν αποκήρυξε αλλά και υπεράσπισε το ΚΚΕ. «Εκείνοι που με αγαπούν και με σέβονται οφείλουν να πειθαρχήσουν στο Κόμμα, να διαφυλάξουν την ενότητά του και να έχουν εμπιστοσύνη στην ηγεσία του (...) Τιμή μου εγώ πάνω απ' όλα έχω την τιμή του Κόμματος», είναι τα συγκλονιστικά λόγια που συνοψίζουν την παρακαταθήκη που άφησε. Διατηρώντας την εμπιστοσύνη του, μέσα σε τόσο δύσκολες συνθήκες, εκτίμησε πως «το Κόμμα όταν θα ελέγξει τα πράγματα θα αναγνωρίσει τα λάθη του και θα αποκαταστήσει την αλήθεια». Πράγματι, το ΚΚΕ αποκατέστησε πλήρως τον Νίκο Πλουμπίδη από το 1958 με Απόφαση Ολομέλειας της ΚΕ, ενώ στο Δοκίμιο Ιστορίας του Κόμματος για την περίοδο 1949 - 1968 τονίζεται πως «η απόφαση του ΠΓ για τον Πλουμπίδη ήταν άδικη».
Η εκπομπή της Βουλή TV "ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ" προσεγγίζουν -με το δικό τους τρόπο το Νίκο Πλουμπίδη "και τους ταραγμένους καιρούς στους οποίους έζησε και έδρασε", με αφορμή τη σχετική έκθεση του Ιδρύματος της Βουλής"Για το στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος που συμπυκνώνει την τραγικότητα των ημερών της εμφυλιακής και μετεμφυλιακής Ελλάδας", η Ματρώνη Δικαιάκου συζητάει με τους Ιωάννα Παπαθανασίου ιστορικό, διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών και τον επίκουρο καθηγητή ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Βαγγέλη Καραμανωλάκη.
Διαχρονική αξία
Έχοντας ακράδαντη πίστη στα ιδανικά του σοσιαλισμού-κομμουνισμού, τα οποία μετουσίωσε σε ζωή και δράση, πορεύθηκε στο διάβα του βίου του ο Νίκος Πλουμπίδης. Γι΄ αυτό θα συνεχίσει να εμπνέει και να φωτίζει, με το παράδειγμα του, τους αγώνες του σήμερα και του αύριο. Για ένα καλύτερο μέλλον, μέχρι την τελική νίκη.
Τι υψηλή εκτίμηση έχει για τον Πλουμπίδη το Κόμμα και πώς τον τιμά, το δείχνει με τον πιο επίσημο τρόπο και η δήλωση της τότε ΓΓ της ΚΕ Αλέκας Παπαρήγα, στην επέτειο της εκτέλεσής του. Αντιγράφουμε από τον "Ριζοσπάστη", χαρακτηριστικά σημεία. Κάτω από τον τίτλο "Παράδειγμα διαχρονικής αξίας" (στο ειδικό ολοσέλιδο αφιέρωμα) αναφέρεται:
"Είναι τιμή και περηφάνια για τους κομμουνιστές που το Κόμμα μας, το ΚΚΕ, έχει αναδείξει ένα τέτοιο ηρωικό στέλεχος με μια ασύγκριτη, θα έλεγα, προσφορά στο εργατικό και λαϊκό κίνημα του τόπου μας. Πολλές φορές, όταν γίνεται λόγος για τον Νίκο Πλουμπίδη, προστίθεται μια λέξη πριν. Τραγική φυσιογνωμία. Δε θα τη χρησιμοποιούσα καθόλου... Θεωρώ ότι ήταν ένας αντιπροσωπευτικός τύπος του κομμουνιστή, που συνειδητά παλεύει και πάνω απ' όλα βάζει το συμφέρον του τόπου, της εργατικής τάξης. Ξέρω πολύ καλά ότι οι λέξεις χρησιμοποιούνται για εκείνη τη στιγμή, τη μελανή... Τέτοια γεγονότα έχουν γίνει παραδείγματα προς αποφυγήν. Εχει αποκατασταθεί πλήρως ο Νίκος Πλουμπίδης. Και στο Κόμμα μας και στη συνείδηση όλων μας... Βρήκε τη δύναμη να τα δει όλα πάνω από την προσωπική πικρία... Πιστεύω πως ήταν ένα έξοχο παράδειγμα κομμουνιστή. Οταν κανείς παλεύει για μια τέτοια υπόθεση, όπως είναι η εθνική ανεξαρτησία, η δημοκρατία, η πρόοδος, ο σοσιαλισμός, χωρίς να παραιτείται από το δικαίωμα της γνώμης, πρέπει να καταφέρνει, πάνω απ' όλα να βλέπει το βαθύτερο στόχο, που έχουμε εμείς οι κομμουνιστές. Από αυτή την άποψη, το παράδειγμα του Ν. Πλουμπίδη είναι με διαχρονική ιστορική αξία".
Δείτε «Δοκίμιο Ιστορίας ΚΚΕ» - Β΄τόμος σελ. 246-247, 252-254, 258, 278-282, 284-289, 292-296, 397, 401, 404-405, 494, 545, 705, 707-710, 719
Διαβάστε στο Ριζοσπάστη:
Έζησε
και πέθανε κομμουνιστής
Τους φόβιζε ακόμη και νεκρός: Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του ηρωικού στελέχους του ΚΚΕ
Αστικές
και οπορτουνιστικές διαστρεβλώσεις της Ιστορίας του ΚΚΕ
Η τραγική μοίρα του Πλουμπίδη υπόθεση ανίερης εκμετάλλευσης (αναφορά στο βιβλίο του
Δημοσθένη Παπαχρίστου «Νίκος Πλουμπίδης,
ντοκουμέντα –γράμματα από τη φυλακή)
902 Οι Πλουμπίδης - Μπελογιάννης, η καπηλεία και η αντι-ΚΚΕ επίθεση - του Αναστάση ΓΚΙΚΑ συνεργάτη του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ
Βασίλης Κολοβός: «Νίκος Πλουμπίδης», το πλέον δύσκολο εγχείρημα της θεατρικής μου καριέρας
