Julio Cortázar –πάντα απρόβλεπτος

Ο βραβευμένος Julio [Florencio] Cortázar (Χούλιο [Φλορένθιο] Κορτάσαρ Αυγ-1914 \ Ixelles, Βέλγιο _Φεβ-1984, Παρίσι) ήταν πολυτάλαντος Αργεντινός πεζογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας μεταφραστής κά. περισσότερος γνωστός για το μυθιστόρημα Rayuela το "Κουτσό", που συγκαταλέγεται στα κορυφαία έργα της λογοτεχνίας της Λατινικής Αμερικής, αλλά και για τα διηγήματά του.

Γιος Αργεντινών, περιέγραψε τη γέννησή του ως «προϊόν του τουρισμού και της διπλωματίας· εγκλώβισαν τον πατέρα μου σε εμπορική αποστολή κοντά στην Αργεντίνικη πρεσβεία στο Βέλγιο και πήρε τη μάνα μου στις Βρυξέλλες».

Μια λίστα με επτά λογοτεχνικά έργα του που αξίζει τον κόπο να διαβάσετε μας προτείνει tο telesurtv.net …ας την παρακολουθήσουμε

1. –φυσικά το Rayuela (Κουτσό)

Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτού του έργου είναι ότι μπορεί να διαβαστεί με διαφορετικούς τρόπους, δηλαδή με τον παραδοσιακό από το πρώτο κεφάλαιο μέχρι περίπου το 56 ή ακολουθώντας τον «πίνακα σκηνοθεσίας» που προτείνει ο Cortázar.

Η σύνοψη του αναφέρει ότι το βιβλίο είναι για «την ταραχώδη αγάπη της Oliveira και του La Maga, των φίλων του Club la Serpiente, με βόλτες στο Παρίσι αναζητώντας τον παράδεισο και την κόλαση έχοντας το αντίστροφό τους στη συμμετρική περιπέτεια της Oliveira, της Talira και του Traveler σε ένα Μπουένος Άιρες χρωματισμένο από μνήμη».

Το Rayuela - "Κουτσό",  κλασικό της παγκόσμιας λογοτεχνίας έχει μια σειρά από "ιδιαιτερότητες" που το καθιστούν μοναδικό θέμα για τους αναγνώστες.

• Παιχνίδι: Το μυθιστόρημα επινοήθηκε ως παιδικό παιχνίδι, αφού ο συγγραφέας θεώρησε ότι η λογοτεχνική φαντασία μοιάζει πολύ με αυτή του παιδιού όταν παίζει. Γι' αυτό δόμησε το βιβλίο με ειδικούς τρόπους ώστε να μπορεί να διαβαστεί ποικιλοτρόπως.
• Στο βιβλίο του «Vuelta a Día en 80 Mundos» Ο γύρος της μέρας σε 80 κόσμους επινοείται μια μηχανή, η «Rayuelomatic», η οποία υπολογίζει όλες τις αναγνώσεις που μπορούν να γίνουν με το Κουτσό.
• Γλώσσα: Στο Rayuela, ο Cortázar επινόησε μια γλώσσα που ονομάζεται glíglico, που εφευρέθηκε από τον La Maga (ένας χαρακτήρας στο έργο) ένα είδος ισπανικής ρυθμικής ανακατασκευής, που φαίνεται να είναι προϊόν παιχνιδιού. Είναι σαν αυτό που ο Μεξικανός ποιητής Alfonso Reyes αποκαλεί jitanjáfora, όπως η φράση «de tín marín de do pingüé».

 

2. Bestiario (ελεύθερη μετάφραση κτηνώδες)

Ήταν το πρώτο βιβλίο με διηγήματα που κυκλοφόρησε με το όνομά του και παρουσιάζει καθημερινά αντικείμενα και γεγονότα, με κείμενα που αφήνουν ευχάριστες εκπλήξεις στον αναγνώστη λόγω ανατροπών της πλοκής.
Οι οκτώ ιστορίες που περιλαμβάνει είναι το απομονωμένο σπίτι, το Γράμμα σε μια νεαρή κυρία στο Παρίσι, το Lejana (απομακρισμένο), το Omnibus, το Headache, η Cefalea η Circe (Κίρκη) και οι πύλες του ουρανού.

3. Pameos y meopas

Ήταν το πρώτο βιβλίο ποίησης που εκδόθηκε από τον Κορταζάρ και περιέχει μια συλλογή από ποιήματά του που γράφτηκαν μεταξύ 1944 και 1958, για τα οποία τότε ο ίδιος ο συγγραφέας δεν ήταν σίγουρος ότι επρόκειτο να εκδοθεί.

4. Το κουτί του Morelli

Ο χαρακτήρας αυτού του έργου, ο Morelli, παρουσιάζει λογοτεχνική κριτική, υπέρβαση, περιθωριοποίηση και ανακαλεί τα ρεύματα που εδραιώθηκαν από τη διεκδίκηση του αποσυντιθέμενου έργου του

5. Un tal Lucas Κάποιος Λούκας

Θεωρείται ένα βιβλίο «χωρίς προσόντα» ανάμεσα σε μυθιστόρημα ή συλλογή διηγημάτων, όπου παρουσιάζεται μια εναλλακτική στην παραδοσιακή λογοτεχνία.
Χωρισμένο σε τρία μέρη, προσφέρει πολλά κείμενα στα οποία μπορεί να δώσει την εντύπωση ότι είναι βιβλίο μέσα σε άλλο, άλλα επικεντρωμένα στους πρωταγωνιστές και άλλα όχι.

 

6. París. Ritmos de una ciudad \ Παρίσι ρυθμοί μιας πόλης

Σύμφωνα με τα λόγια του ίδιου του Κορτάσαρ στον πρόλογο αυτού του έργου, «κάθε πόλη επινοεί το δικό της λεξιλόγιο, αφήνει εκείνες τις εκφράσεις που μπορεί να σημαίνουν μόνο για αυτόν, μέσα του, στην καθημερινή ομιλία».

7. Salvo el crepúsculo \ σώστε το λυκόφως

Αυτό το έργο είναι ένα κολάζ στο οποίο ο Κορτάσαρ αποτίει σημαντικό φόρο τιμής σε διάφορους ποιητές και αναβιώνει χαρακτηριστικές πτυχές τόσο του Παρισιού όσο και του Μπουένος Άιρες, μνήμες και απόψεις.

 

ℹ️  Εκτός από τη βάση δεδομένων "βιβλιονέτ" που περιέχει ό,τι κυκλοφορεί στην Ελλάδα μπορείτε να περιηγηθείτε εδώ -υπάρχουν σχεδόν "τα πάντα"
Δείτε και την ψηφιακή βιβλιοθήκη Biblioteca digital de Julio Cortázar

History as story. Αυτό είναι το Κουτσό. 
Κι ακόμα: ένα σύμπαν τσέπης,
μια χρονοκάψουλα που διαρκώς εκρήγνυται,
όλη η διαδρομή της Τέχνης και της Αντιτέχνης
από το Dada και μετά.

Αυτό το μικρό κείμενο είναι, με τον τρόπο του, πολλά μικρά κείμενα, αλλά κυρίως είναι δύο μικρά κείμενα. Ο αναγνώστης καλείται να διαλέξει μία από τις ακόλουθες δυνατότητες: είτε το διαβάζει μια κι έξω, είτε να αρχίσει να διαβάζει κατά σειράν, και να τελειώσει στην §6 (αφήνοντας στην κριτική των τρωκτικών τις υπόλοιπες §), είτε να αρχίσει να διαβάζει από την §13, και μετά να ακολουθήσει τη σειρά που υποδεικνύεται κάτω από κάθε §. Για να μην μπερδευτεί, ας συμβουλευτεί την ακόλουθη λίστα: 13-4-5-9-1-6-7-2-11-10-3-8-12. 

1. Ορισμένα μυθιστορήματα (ευτυχώς πληθαίνουν) είναι κάτι πέρα από τη λογοτεχνία, είναι περίπολοι στην υπερλογοτεχνία, είναι διεισδύσεις σε λεκτικά σύμπαντα που μοιάζουν με άγνωστες περιοχές. Ορισμένα μυθιστορήματα εκκινούν από την επικράτεια των λέξεων της λογοτεχνίας των καιρών τους και πάνε μακριά, τόσο στο χώρο όσο και στον χρόνο, και μάλιστα η υπερταχύτητά τους είναι ενίοτε τέτοια, ναι, φτάνει σε τέτοιες αδιανόητες θερμοκρασίες, ώστε τα δεδομένα, τα όποια δεδομένα, τήκονται, ρευστοποιούνται, λιώνουν, και η τράπουλα των Όσων-Ξέραμε-Ως-Τώρα ανακατεύεται ξανά. Ο Σάκος του Επίμονου Αναγνώστη κουβαλάει συχνά-πυκνά τέτοια μυθιστορήματα. (§6)

2. Φορτώνουμε στον Σάκο Εκστρατείας του Επίμονου Αναγνώστη, το ένα από τα τρία μυθιστορήματα που ανανέωσαν δυναμικά τον επίμονο προμεταμοντερνισμό όσων ποντάρουν τα πάντα στη διαρκή διαλεκτική του χρόνου, στη διαλεκτική παλαιού/νέου, στη διαλεκτική άλλοτε/νυν. Τα άλλα δύο είναι, ασφαλώς, το Ουράνιο Τόξο της Βαρύτητας του Τόμας Πίντσον και ο Υπόγειος Κόσμος του Ντον ΝτεΛίλο. Αυτό, για το οποίο παραληρούμε, και έχουμε κάθε δικαίωμα να παραληρούμε, κάθε φορά που περιπλανιόμαστε στον λαβύρινθο των σελίδων του, είναι το Κουτσό του Χούλιο Κορτάσαρ (Julio Cortázar, 1914-1984), αυτό το διαλογοτεχνικό δαιμονικό δημιούργημα, αυτό το interstellar overdrive της υπερλογοτεχνίας, το οποίο γύρισε στα ελληνικά (και τι ελληνικά!) με περισσό μεράκι και απαράμιλλη μαεστρία ο μαΐστορας μεταφραστικών μελωδιών Αχιλλέας Κυριακίδης. Τελεία και τρία θαυμαστικά!!! (§11)

3. Διαβάζουμε στο Κουτσό αριστοτεχνικές σελίδες για την εποποιία της καθημερινής ζωής στο Παρίσι, σελίδες που είναι τίγκα στο χιούμορ και τη βαθιά γνώση της κατάστασης των πραγμάτων, σελίδες που εκκινούν από το εδώ και το τώρα μιας παλιοπαρέας και εξακτινώνονται στην ιστορία της λογοτεχνίας, κομμάτια και θρύψαλα μιας νέας θεωρίας σχετικά με το τι είναι και τι μπορεί να είναι το «ένδον σκάπτε» που οδηγεί στη συγγραφή. (§8)

4. Η Λογοτεχνία είναι μια Νέα Ιδέα στην Ευρώπη (καθόσον ο Saint-Just επέμενε, ενίοτε αιματηρά, ότι η Ευτυχία είναι μια Νέα Ιδέα στην Ευρώπη). (§5)

5. Σύμφωνα με τη θέση ότι η λογοτεχνία είναι μια Νέα Ιδέα στην Ευρώπη (και στον κόσμο όλο), ορισμένα μυθιστορήματα έρχονται από το μέλλον ή από τον Σείριο, και μας τα δωρίζουν οι δημιουργοί τους σαν να είναι δώρα επικίνδυνα, δώρα που αν τα δεχτείς δεν μπορείς πια να μείνεις αυτός που ήσουν, δεν μπορείς πια να συνεχίσεις να κάνεις ό,τι έκανες, δεν μπορείς άλλο να βλέπεις, ν᾽ ακούς, να γεύεσαι, να οσμίζεσαι, να ψαύεις τον κόσμο όπως τον έβλεπες/άκουγες/γευόσουν/οσμιζόσουν/έψαυες έως τη μοιραία στιγμή που αποσυναρμολόγησαν, και σωστά, αυτά τα μυθιστορήματα, το εικοσιτετράωρό σου. Ο σάκος του επίμονου αναγνώστη κουβαλάει συχνά-πυκνά τέτοια μυθιστορήματα. (§9)

6. Κάποια μυθιστορήματα: Τρίστραμ Σάντι του Λόρενς Στερν, Ulysses του Τζέιμς Τζόις, Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες του Ρόμπερτ Μούζιλ, Υπνοβάτες του Χέρμαν Μπροχ, Η Συνείδηση του Ζήνωνα του Ίταλο Σβέβο, Νάντια του Αντρέ Μπρετόν. Και πιο μετά, Κάτω από το Ηφαίστειο του Μάλκολμ Λόουρι, Στο Δρόμο του Τζακ Κέρουακ, Ο Μεγάλος Αποχαιρετισμός του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Μυθιστορήματα που είναι εκρήξεις στο κρύο κρέας του κρανίου, λέγαμε παλαιότερα. Το λέμε και τώρα. (§7)

7. Μην ξεχνάμε και το μεγαπολυμυθιστόρημα Ζωή: Οδηγίες Χρήσεως, του Ζορζ Περέκ! «Δεν έχει οικογένεια· είναι συγγραφέας» (καίτοι από το Κουτσό, και δη σ. 132) ταιριάζει να το ενθέσουμε εδώ τούτο το απόσπασμα — καθότι ο Περέκ δεν είχε οικογένεια ως συγγραφέας, και άλλωστε ουδείς συγγραφέας συνομιλεί με συγγενείς, συνομιλεί μόνο με τεθνεώτες συγγραφείς άλλων ετών, άλλων δεκαετιών, άλλων αιώνων). (§2)

8. History as story. Αυτό είναι το Κουτσό. Κι ακόμα: ένα σύμπαν τσέπης, μια χρονοκάψουλα που διαρκώς εκρήγνυται, όλη η διαδρομή της Τέχνης και της Αντιτέχνης από το Dada και μετά, ένας υπόγειος/κρυφός/ιδιοφυής διάλογος με τις αναζητήσεις των καταστασιακών (situationnistes), ένα πολυτροχιοδεικτικό, μια πολυπρισματική τζαζολογία, ο προσηνής μεγαλοθείος του θηρίου 2666 του Ρομπέρτο Μπολάνιο, ένα ηλεκτρολεττριστικό γουέστερν, ένα μεταϋπαρξιστικό κωμειδύλλιο, ένα χαϊκού που «έπαθε πλοκή», μία «νοήμων πίπιζα» (βλ. Κυριάκος Σταμέλος, She, of Zante, εκδ. Ίκαρος). (§12)

9. «Προχωρεί σαν αντάρτης, τινάζει στον αέρα ό,τι μπορεί, τα άλλα παίρνουν το δρόμο τους. Μη νομίζεις ότι είναι άνθρωπος των γραμμάτων» (Κουτσό, σ. 554). Σα ν᾽ ακούω να μιλάνε για τον Γκι Ντεμπόρ! Αλλά και αλλού: «Ας προσπαθήσουμε να επινοήσουμε νέα πάθη, ή να αναπαραγάγουμε τα παλιά με την ίδια ένταση». Παραθέτει Χοσέ Λεσάμα Λίμα ο Κορτάσαρ, στη σ. 495, ο οποίος Λίμα μοιάζει σαν να παραθέτει, τροποποιημένη, την περιλάλητη «11η Θέση για τον Φόιερμπαχ», του Μαρξ, την οποία τροποποιεί, επίσης, ο Ντεμπόρ, το 1957, όταν γράφει/προτάσσει: «Αρκετά ασχοληθήκαμε με την ερμηνεία των παθών. Το θέμα τώρα είναι να επινοήσουμε καινούργια». Ο οποίος Ντεμπόρ λάτρευε την τζαζ, στο magnum opus του, μάλιστα, στο φιλμ In girum imus nocte et consumimur igni (1978), ως σάουντρακ χρησιμοποιεί το αριστουργηματικό «Whisper Not» με τον Αρτ Μπλέικι. Στο Κουτσό, ακούμε την συναρπαστικότερη τζαζ και τα ωραιότερα αγέρωχα μπλουζ του κόσμου (Όσκαρ Πίτερσον, Λάιονελ Χάμπτον, Κόουλμαν Χόκινς, Θαντ Τζόουνς, Λούι Άρμστρονγκ, Μπέσι Σμιθ, Κρίστιαν "Πέρεκ" Γκρέινβιλ, Τζέλι Ρολ Μόρτον, κ.ά.) — μάλιστα, γίνεται και λόγος περί της τζαζολογίας ως επαγωγικής επιστήμης (σ. 102), ενώ στη σ. 95 συναντάμε μιαν επιτομή της μουσικής αγωγής που μας κάνει να παίρνουμε τους δρόμους, να ερωτευόμαστε, να πίνουμε, και να γινόμαστε θραύσματα ποιημάτων: «Τι άλλο είν᾽ η ζωή, τρένα που πηγαινοφέρνουν κόσμο, κι εσύ είσαι στη γωνία, με τα πόδια μουλιασμένα, κι ακούς μια πιανόλα και γέλια να τραντάζουν τις κιτρινωπές τζαμαρίες τού σαλούν όπου δεν μπήκες ποτέ γιατί ποτέ δεν είχες λεφτά». (§1)

Το «Κουτσό» 
δεν το διαβάζεις, ούτε το ξαναδιαβάζεις,
όπως θα έλεγε ο Μπόρχες,
αλλά το δεξιώνεσαι διαρκώς και αδιαλείπτως.

10. Λετριστές, καταστασιακοί, Beat Generation, και Κουτσό: συγκοινωνούντα δοχεία/ηχεία. Η βαθιά διάβρωση ενός κόσμου που καταγγέλλεται ως ψεύτικος, ένας μεγαλειωδώς ενορχηστρωμένος κόσμος που διαλύεται, για τους έχοντες λεπτή ακοή, στο κενό: τέτοια στοχάζεται ο Μορελί, ο ιθύνων διασαλευμένος σαλός νους στο Κουτσό, κρυφός ήρωας του οποίου (θα μπορούσε να) είναι ο Γκι Μονό, ενώ ο Γκι Ντεμπόρ υπήρξε τωόντι κάποιος που διέθετε λεπτή ακοή, κάποιος που πόνταρε τα παντα σ᾽ αυτούς που, σαν τους Ινδιάνους, ήξεραν ν᾽ ακούν το χορτάρι να βλασταίνει, κάποιος που μας προμήθεψε έως νεωτέρας με την πιο εμπρηστική «διαλεκτική τσέπης» (συνεχώς στο Κουτσό συναντάμε τη διαλεκτική, τις περιπέτειες της διαλεκτικής, για να θυμηθούμε το καλύτερο βιβλίο του Μορίς Μερλό-Ποντύ). Και η Beat Generation παρούσα στη σ. 531, δεχόμενη μάλιστα την ίδια κριτική που της ασκήθηκε (τότε που ήταν στα ντουζένια της!) από τον Ντεμπόρ στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Παρών και ο beat μουσηγέτης Φερλινγκέτι με το ποίημα, στη σ. 600, που λέει καταστατικά/καταστασιακά: «Κι όμως έχω πλαγιάσει με την ομορφιά/ με τον δικό μου τρόπο τον αλλόκοτο/ κι είχα και μια-δυο ανεχόρταγες σκηνές μαζί της στο κρεβάτι μου/ κι έτσι χυθήκαν από μέσα μου ένα-δυο ποιήματα ακόμα/ πάνω στον κόσμο αυτόν που είναι σαν πίνακας του Μπος». (§3)

11. Ψάχνοντας βρίσκεις. Πολλές σελίδες στο Κουτσό, όπως και πολλές σελίδες του Τόμας Πίντσον, συνομιλούν με τον Ντεμπόρ και τους καταστασιακούς. Αρχικά, το διαισθάνεσαι, εν συνεχεία σιγουρεύεσαι, κατόπιν πετυχαίνεις κι άλλους που συμμερίζονται τούτη τη θέση. Π.χ., δες εδώ και εδώ, μεταξύ (ολίγων προσώρας) άλλων. (§10)

12. «Κάθε αγάπη είναι κι ένα οντολογικό νύγμα, μια απόπειρα να ιδιοποιηθούμε το μη ιδιοποιήσιμο» (Κουτσό, 1960). «Ο έρωτας δεν αξίζει παρά μόνο σε μία προεπανασταστική περίοδο» (Ουρλιαχτά για χάρη του Σαντ, 1952). 

13. Το Κουτσό, πέρα από μυθιστόρημα που πάει πέρα από τα μυθιστορήματα, είναι ένας ψυχογεωγραφικός χάρτης του Παρισιού, ένα απαστράπτον ντοκουμέντο της ψυχογεωγραφίας, μιας πειραματικής επιστήμης που επινοήθηκε από τον Γκι Ντεμπόρ στα μέσα της δεκαετίας του 1950. Επίσης, είναι ένα χάρτινο μουσείο των επιτευγμάτων της αβανγκάρντ με επιμελητές τον Ντάσιελ Χάμμετ, τον Φρεντ Μπάτον, και τον Ιβάν Στσεγκλόφ. Το Κουτσό είχε μεταφραστεί στα ελληνικά από τον Κώστα Κουντούρη (εκδ. Εξάντας, 1988) και τριάντα χρόνια μετά το απογείωσε εκ νέου ο πυραυλοκίνητος μαιτρ Αχιλλέας Κυριακίδης (εκδ. Opera). Το Κουτσό δεν το διαβάζεις, ούτε το ξαναδιαβάζεις, όπως θα έλεγε ο Μπόρχες, αλλά το δεξιώνεσαι διαρκώς και αδιαλείπτως, το βάζεις σε ειδική θήκη στον σάκο εκστρατείας του επίμονου αναγνώστη για να μην το ξαναβγάλεις ποτέ, γεμίζεις τετράδια ολόκληρα με αποσπάσματα από τις σελίδες του και με ιδέες προς μελέτη και επεξεργασία. Το Κουτσό είναι ένα κιβώτιο μνήμης, ένα «οντολογικό μπούμεραγκ», μια ιστορία αγάπης, ένα παλινδρομικό παλίμψηστο, είναι το πιο δελεαστικό night-club των συνειρμών. (§4)

«Κι αν δαγκωνόμαστε, ο πόνος είναι γλυκός, κι αν πνιγόμαστε με μια κοφτή και τρομερή και ταυτόχρονη εισρόφηση της εκπνοής, αυτός ο στιγμιαίος θάνατος είναι ωραίος.
Και υπάρχει ένα και μόνο σάλιο, μία και μόνη γεύση ώριμου φρούτου, κι εγώ σε νιώθω να ριγείς επάνω μου σαν μια σελήνη στο νερό.»

"Αντιμυθιστόρημα", "Xρονικό μιας τρέλας", "Ένα βίαιο τράνταγμα από το γιακά", "Κάτι σαν ατομική βόμβα", "Ένα κάλεσμα προς την αναγκαία αταξία", "Ένα γιγάντιο ευφυολόγημα", "Ένα ψέλλισμα".
Αυτά είναι λίγα από τα πάμπολλα που γράφτηκαν για το Κουτσό, το μυθιστόρημα που ο Χούλιο Κορτάσαρ άρχισε να ονειρεύεται το 1958, που εκδόθηκε το 1963 κι από τότε άλλαξε την ιστορία της λογοτεχνίας και συγκλόνισε τη ζωή χιλιάδων νέων ανά τον κόσμο. Γεμάτο λογοτεχνική φιλοδοξία, σπαρταριστό, με καινοτόμα συγγραφικά εργαλεία, κατεδαφιστικό του κατεστημένου και αναζητητικό της ρίζας της ποίησης, το Κουτσό, πάνω από μισό αιώνα τώρα, συνεχίζει να διαβάζεται με περιέργεια, με δέος, κατάπληξη, με ενδιαφέρον ή αφοσίωση. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

«Κανείς δεν μπορεί ν' αφηγηθεί την πλοκή ενός αφηγήματος του Κορτάσαρ κάθε αφήγημα συγκροτείται από πολύ συγκεκριμένες λέξεις σε πολύ συγκεκριμένη σειρά. Αν επιχειρήσουμε να το συνοψίσουμε, θα διαπιστώσουμε πως κάτι πολύτιμο έχει χαθεί.» (Χόρχε Λουίς Μπόρχες)

«Όποιος δεν έχει διαβάσει Κορτάσαρ είναι καταδικασμένος. Αυτό, το να μην τον έχεις διαβάσει, είναι μια σοβαρή, ύπουλη αρρώστια που με τον καιρό μπορεί να έχει τρομερές συνέπειες. Κάτι ανάλογο με κάποιον που δεν έχει φάει ποτέ ροδάκινο. Θ' αρχίσει να γίνεται όλο και πιο μελαγχολικός, θα χάνει το χρώμα του και, πολύ πιθανόν, σιγά σιγά, θα χάσει και τα μαλλιά του.» (Πάμπλο Νερούδα)

«Τελειώνει η ερωτική πράξη και την καταστρέφει ο λόγος. Τελειώνει η ονειρική πράξη και την καταστρέφει η λογική. Ο λόγος και η λογική σκοτώνουν την ενότητα, παλινορθώνουν την αντίφαση. Οπότε, γράφονται μυθιστορήματα με τα όπλα του εχθρού: το λόγο και τη λογική. Γράφεται το Κουτσό.» (Κάρλος Φουέντες)

Το "κουτσό" ήταν στη χώρα μας παραδοσιακό (κοριτσίστικο συνήθως) παιδικό παιχνίδι, με αρκετές παραλλαγές. Απαραίτητα μία κιμωλία …χαράζεις ένα τετράγωνο | παραλληλόγραμμο και γράφεις μέσα τον αριθμό ένα (1), έπειτα, πάνω από το τετράγωνο, στη μέση μια γραμμή, …δύο καινούρια τετράγωνα με τους επόμενους αριθμούς (2, 3) _από πάνω από αυτά τα δύο τετράγωνα, πάλι στη μέση, ένα ακόμη τετράγωνο κλπ. (μέχρι το 10). Συνήθως το πρώτο ήτανε η Ελγύρα (Elgyra) και το τελευταίο η Χύτρα (Chytra) -αν τα τετράγωνα δεν ήταν ίσα, τα ξανακάνανε!

Για να παίξεις (πάλαι ποτέ) χρειαζόσουνα μια πέτρα –«αμάδα» (ή «ομάδα»). Την έριχνες μέσα σε ένα από τα παραλληλόγραμμα και αν έπεφτε σε χώρισμα χωρίς άλλο δίπλα του, τότε πάταγες πάνω του με το ένα σου πόδι, αν όχι με το ένα σου στο πρώτο τετραγωνάκι και με το άλλο σου στο δεύτερο. Αν η αμάδα ακουμπήσει σε γραμμή ή βγει από το τετράγωνο που βρίσκεται χωρίς να πάει στο επόμενο ο παίκτης χάνει τη σειρά του. Το παιχνίδι τελειώνει όταν κάποιος φτάσει στο τελευταίο τετράγωνο και βγάλει την αμάδα έξω και αφού παίξουν όλοι οι παίκτες που έχουν σειρά.
Παίζονταν με πολλούς παίκτες και έχανες εάν κατά την επιστροφή σου από το τετραγωνάκι με την πέτρα, πάταγες και νικητής ήτανε όποιος κατάφερνε πρώτος να φτάσει στο "τέρμα". Έπαθλο, συνήθως η “αμάδα” του\των χαμένων. Η παράδοση λέει πως με τις “αμάδες” που μάζευε κάθε παιδί, έφτιαχνε και ένα αντικείμενο –τ΄ αγόρια τον αιμοδυψή, όπου ακόνιζαν την πέτρα σε σχήμα βέλους, όπου στην συνέχεια το δέναν με ξύλα για να μπορέσουν μετά να ρίχνουν με το τόξο τους σε πτηνά, τα κορίτσια χειροποίητα κολιέ με σπάγκο και τους φόραγαν για πρώτη φορά την μέρα του γάμου τους. Μάλιστα αν οι γυναίκες "έμεναν στο ράφι", τότε το κολιέ το έπαιρνε συγγενικό πρόσωπο μετά τον θάνατό τους. Συνήθιζαν να τα λένε "Λιθάντρεις", "Ντοράν" και "Τελευταίος Ψίθυρος" (βγήκε έτσι, διότι το είχαν μαζί τους μέχρι να αφήσουν την τελευταία τους πνοή).

Σε άλλες παραλλαγές ο παίκτης πρέπει να κουβαλήσει την αμάδα πάνω στο κούτελο, το χέρι, την πλάτη ή όποιο άλλο σημείο θέλει η φαντασία των παιδιών, και, κάνοντας κουτσό, να περάσει με τη σειρά από όλα τα τετράγωνα χωρίς να πατήσει τη γραμμές.

Στο νησί της επανάστασης

Ινδία

Γκάνα

 

Το Σύμφωνο “Μόλοτοφ – Ρίμπεντροπ” και τι θέλουν να ξεχνάνε οι ιμπεριαλιστές

Τις μέρες αυτές δήθεν “επετειακά” βλέπουμε 100άδες δημοσιεύματα επώνυμα κι ανώνυμα και “γενικώς”_”αναλύσεις” του περίφημου συμφώνου

Οι σημερινοί απολογητές του ιμπεριαλισμού δείχνουν το Σύμφωνο «Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ», κρύβοντας τη Συμφωνία του Μονάχου, με την οποία οι ιμπεριαλιστές εκείνης της εποχής στήριξαν τον Χίτλερ για να τον στρέψουν ενάντια στη Σοβιετική Ένωση.

Θεωρούμε πως τα “απανθίσματα” επώνυμα κι ανώνυμα και “γενικώς”, ακόμη κι όταν δεν είναι εκ του πονηρού δεν ωφελούν εμάς τους KKEδες, που έχουμε προσεγγίσει απ΄’ολες τις πάντες (οικονομική, πολιτική, κοινωνική και ιστορική) υπάρχουν σαν βιβλιογραφία τα εξής ένα (τριάδα ομοούσια) Ριζοσπάστης, ΚΟΜΕΠ & Δοκίμιο Ιστορίας (+902.gr)

Ενδεικτικά…

23_Αυγ_1939
Η υπογραφή του Συμφώνου Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ και τι προηγήθηκε
Αποσπάσματα από το Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ

Στις 23 Αυγούστου 1939, υπογράφτηκε ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και τη Γερμανία το Σύμφωνο Μη Επίθεσης, που έμεινε στην Ιστορία ως «Σύμφωνο Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ». Σε μια προσπάθεια να καθυστερήσει τη γερμανική επίθεση εναντίον της, την οποία θεωρούσε βέβαιη, και αξιοποιώντας τις ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις, η Σοβιετική Ενωση υπέγραψε το Σύμφωνο, έχοντας εξαντλήσει κάθε προσπάθεια να αποτρέψει τον πόλεμο και ενώ είχε προηγηθεί η υπογραφή του Συμφώνου του Μονάχου, ανάμεσα στη Βρετανία, στη Γαλλία, στη Γερμανία και την Ιταλία.

Προσπαθώντας σήμερα να ξαναγράψει την Ιστορία, η ιμπεριαλιστική ΕΕ, της οποίας επίσημη ιδεολογία είναι ο αντικομμουνισμός, έχει καθιερώσει αυτήν την ημερομηνία ως «Ευρωπαϊκή Μέρα μνήμης στα θύματα του ολοκληρωτισμού και των αυταρχικών καθεστώτων», ταυτίζοντας ξεδιάντροπα τον κομμουνισμό με το ναζισμό, τη Σοβιετική Ενωση, που έδωσε 20 εκατομμύρια νεκρούς στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με τη ναζιστική Γερμανία. «Ξεπλένει» έτσι το ναζισμό - φασισμό, που είναι γέννημα - θρέμμα του καπιταλιστικού συστήματος.

Οι απολογητές του σάπιου καπιταλισμού και της ιμπεριαλιστικής ΕΕ επιτίθενται στο σοσιαλισμό - κομμουνισμό με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και όχι στο παρελθόν, επειδή θέλουν να θωρακίσουν το βάρβαρο σύστημα από τη μόνη πραγματική και ρεαλιστική διέξοδο για το λαό, που δεν είναι άλλη από την ανατροπή αυτής της σαπίλας.

Αστικές λαθροχειρίες
σχετικά με το Σύμφωνο Μολότoφ – Ρίμπεντροπ

Με αφορμή το πρόσφατο συνέδριο της εσθονικής προεδρίας της ΕΕ για τα «εγκλήματα των κομμουνιστικών καθεστώτων» επανήλθε στο προσκήνιο όλος ο αντικομμουνιστικός οχετός για την Ιστορία της περιόδου. Η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να εμφανιστεί ως υπέρμαχος της αντικειμενικής αλήθειας βαδίζει χέρι - χέρι με τη διαχρονική διαστρέβλωση από τον ίδιο της Σοβιετικής Ιστορίας και με τη συγκάλυψη του πρωταγωνιστικού ρόλου των οργάνων της ΕΕ στην προώθηση του αντικομμουνισμού.

Στο επίκεντρο της διαπάλης με τις αστικές προσεγγίσεις διαστρέβλωσης και αναθεώρησης της Ιστορίας βρίσκεται ο ψεύτικος ισχυρισμός ότι η Σοβιετική Ενωση είναι συνένοχη για το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, γιατί υπέγραψε το 1939 το Σύμφωνο μη επίθεσης με τη ναζιστική Γερμανία, το γνωστό Σύμφωνο Μολότοφ - Ρίμπεντροπ.

Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ
Ανακοίνωση για την επιχείρηση καθιέρωσης «ευρωπαϊκής μέρας» αντικομμουνισμού στην ΕΕ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
Άλλοθι στην επιχείρηση δικαίωσης του ναζισμού
Υποστήριξε σε ομιλία του όσους από τις τάξεις των Ες Ες πολέμησαν τη Σοβιετική Ένωση στις Βαλτικές χώρες

Συνεχίζεται η βρώμικη επιχείρηση ταύτισης του κομμουνισμού με το ναζισμό, με τη σκυτάλη αυτή τη φορά να περνάει στα χέρια του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Γέρζι Μπούζεκ. Μιλώντας χτες σε διάσκεψη στις Βρυξέλλες με θέμα «Η Ευρώπη 70 χρόνια μετά το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ», υιοθέτησε τον όρο «Σύμφωνο Κομμουναζί» και υποστήριξε ότι «αυτό που συνέβη πριν από εβδομήντα χρόνια είναι αδύνατο να συμβεί σήμερα με την Ευρωπαϊκή Ενωση».

ΣΥΜΦΩΝΟ ΜΟΛΟΤΟΦ – ΡΙΜΠΕΝΤΡΟΠ
Μοναδικό μέτρο αυτοάμυνας που διέθετε η ΕΣΣΔ
Όπως προκύπτει και από νέα ιστορικά ντοκουμέντα

Φιέστες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την 23^η Αυγούστου
Αντικομμουνισμός και παραχάραξη της Ιστορίας «δευτέρα φύση»

Ευκαιρία για χυδαίο αντικομμουνισμό που αποτελεί άλλωστε και επίσημη ιδεολογία της ΕΕ, αλλά και για ξέπλυμα του φασισμού και ναζισμού - του γνήσιου τέκνου του καπιταλιστικού συστήματος - έδωσαν και φέτος οι φιέστες της ΕΕ για την 23η Αυγούστου που έχει καθιερωθεί από την ιμπεριαλιστική ένωση ως «Ευρωπαϊκή Μέρα μνήμης στα θύματα του ολοκληρωτισμού και των αυταρχικών καθεστώτων», με αφορμή την επέτειο από την υπογραφή του Συμφώνου «Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ» το 1939.

Θυμίζουμε ότι ανήμερα της «επετείου» ο α' αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σοσιαλδημοκράτης Φρανς Τίμερμανς, και η επίτροπος Δικαιοσύνης Βέρα Γιούροβα δημοσιοποίησαν κοινή δήλωση, με την οποία αναπαράγουν την ανιστόρητη και επικίνδυνη εξίσωση φασισμού - κομμουνισμού

Το παραμύθι της «συμμαχίας Χίτλερ - Στάλιν»

ΓΙΑ ΤΑ 65 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΝΙΚΗ ΤΩΝ ΛΑΩΝ,
9 ΜΑΗ 1945 \ της ΚΕ του ΚΚΕ

Συμπεράσματα για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό \ του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

(copy_paste από Ριζοσπάστη)

Θυμίζουμε τις προκλητικές και ανιστόρητες δηλώσεις επιτρόπων (του αντιπρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σοσιαλδημοκράτη Φ. Τίμερμανς, και της επιτρόπου Δικαιοσύνης, Β. Γιούροβα), με φιέστες και κοινές ανακοινώσεις κυβερνήσεων των χωρών της Βαλτικής, επιχειρήθηκε η απαράδεκτη ταύτιση του κομμουνισμού με το τέρας του φασισμού.
Ευκαιρία για χυδαίο αντικομμουνισμό, που αποτελεί άλλωστε και επίσημη ιδεολογία της ΕΕ, αλλά και για ξέπλυμα του φασισμού και ναζισμού - του γνήσιου τέκνου του καπιταλιστικού συστήματος - ξεκίνησαν και φέτος οι φιέστες της ΕΕ για την 23^η Αυγούστου, που έχει καθιερωθεί από την ιμπεριαλιστική ένωση ως "Ευρωπαϊκή Μέρα μνήμης στα θύματα του ολοκληρωτισμού και των αυταρχικών καθεστώτων", με αφορμή την επέτειο από την υπογραφή του Συμφώνου "Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ" το 1939» (από ανακοίνωση της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ, «Ριζοσπάστης», 27-Αυγ-2019).

Υπενθυμίζουμε ότι το Σύμφωνο «Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ», στις συνθήκες που επικρατούσαν το 1939, ήταν το μοναδικό μέσο άμυνας που είχε απομείνει στη Σοβιετική Ένωση. Εξασφάλισε στη χώρα 21 πολύτιμους μήνες ειρήνης, που κατόπιν αποδείχτηκαν ανεκτίμητοι στην πολεμική της προετοιμασία ενόψει της αναπόφευκτης γερμανικής επίθεσης.

Ο ισχυρισμός ότι η Σοβιετική Ένωση είναι συνένοχη για το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, γιατί υπέγραψε το 1939 το Σύμφωνο μη επίθεσης με τη ναζιστική Γερμανία, αποτελεί το βασικό ιστορικό υπόβαθρο της αντιδραστικής θεωρίας των δύο άκρων, που επιδιώκει να ταυτίσει τους φασίστες με τους κομμουνιστές και το ταξικό εργατικό κίνημα. H αστική αναθεώρηση επιχειρεί να εμφανίσει ως μόνους ειλικρινείς αντιπάλους του φασισμού την άλλη πολιτική έκφραση της δικτατορίας του κεφαλαίου: Τις αστικές κοινοβουλευτικές δημοκρατίες (ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία).

Σκόπιμα αποσιωπά το βασικό ιστορικό δίδαγμα της περιόδου του Μεσοπολέμου: Οτι όλα τα αστικά καθεστώτα, φασιστικά και «δημοκρατικά», είχαν ως κύριο κοινό αντίπαλό τους τη σοβιετική εξουσία και το επαναστατικό κίνημα παγκόσμια, δηλαδή τις μοναδικές δυνάμεις που πάλευαν για να εξαλείψουν την αιτία που γεννά το φασιστικό ρεύμα, τον μονοπωλιακό καπιταλισμό.

Ποιος όπλισε τον Χίτλερ;

Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν αποτέλεσμα της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αλλά και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 1929-1933, που, παρά την όποια μικρή αναζωογόνηση στη δεκαετία του '30, δεν ξεπεράστηκε. Ο πόλεμος, ως διέξοδος, αποτελούσε το μέσο για το εδαφικό ξαναμοίρασμα του κόσμου ανάμεσα στις τότε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

Την ίδια περίοδο, το βασικό περιεχόμενο των διεθνών εξελίξεων καθοριζόταν βασικά από την αντίθεση ανάμεσα στο σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό, που εκφραζόταν ως αντίθεση ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και τα καπιταλιστικά κράτη. Οι αστικές κυβερνήσεις επιδίωκαν να τσακίσουν το σοσιαλισμό. Απ' αυτόν το σκοπό καθοδηγούνταν και στο γερμανικό ζήτημα οι κυβερνήσεις των νικηφόρων κρατών. Τα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, μετά την αποτυχία της στρατιωτικής επέμβασής τους κατά του σοβιετικού κράτους, στα πρώτα δυο χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, δεν εγκατέλειψαν τα σχέδιά τους για την εξόντωση του σοσιαλισμού με την ένοπλη βία. Στόχευαν στη συντριβή του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο, της ΕΣΣΔ, και στην ανατροπή του σοσιαλισμού, ώστε να ξανακερδίσουν έναν χαμένο κρίκο στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα.

Η Γερμανία, παρά το ότι είχε ηττηθεί στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά την επιβολή σκληρών όρων με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών από τους νικητές (Αγγλία, Γαλλία), εξακολουθούσε να είναι ιμπεριαλιστική δύναμη.

Η Αγγλία και η Γαλλία γνώριζαν ότι η Γερμανία μπορούσε πάλι να προπορευτεί απ' τις άλλες καπιταλιστικές χώρες. Λογικά οι αστικές τάξεις της Αγγλίας και της Γαλλίας θα έπρεπε με όλες τους τις δυνάμεις να εμποδίσουν την οικονομική αναγέννηση και τη στρατιωτική ανάπτυξη της Γερμανίας. Ομως, ΗΠΑ, Αγγλία και Γαλλία κατέστρωναν ήδη σχέδια για νέες αντισοβιετικές πολεμικές περιπέτειες. Και προσπαθώντας να βρουν τις απαραίτητες στρατιωτικές δυνάμεις για να πραγματοποιήσουν αυτά τους τα σχέδια, έστρεψαν την προσοχή τους προς τη Γερμανία. Γιατί παράλληλα με τους ανταγωνισμούς του κεφαλαίου υπήρχε και ο κοινός εχθρός, ο μπολσεβικισμός. Οχι μόνο ως ιδεολογία και πολιτική, αλλά ως κρατική οντότητα και οργάνωση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της στην Ενωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.

Έτσι συνέβαλαν τα μέγιστα για την αναγέννηση της οικονομικής και πολεμικής ισχύος της Γερμανίας. Απ' το 1924 - 1925 τα καπιταλιστικά κράτη της Δυτικής Ευρώπης εφάρμοσαν μια τέτοια πολιτική. Η Γερμανία ανορθώθηκε οικονομικά με τα σχέδια Ντοζ (1924) και Γιανκ (1929), τα οποία εμπνεύστηκαν κι έθεσαν σε εφαρμογή οι κύριοι εκπρόσωποι του αμερικανικού και του αγγλογαλλικού χρηματιστικού κεφαλαίου.

Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο που με την εφαρμογή αυτών των σχεδίων τα μεγαλύτερα αμερικανικά μονοπώλια («Στάνταρντ Οϊλ», «Τζένεραλ Ελέκτρικ», «Τζένεραλ Μότορς», «Ιντερνάσιοναλ Τέλεγκραφ εντ Τέλεφον Κόμπανι», «Φορντ», «Ανακόντα» κ.λπ.) διεισδύσανε στη γερμανική βιομηχανία με τη μέθοδο των απευθείας επενδύσεων.

Στην καθαρά πολεμική παραγωγή, η πρόοδος της ναζιστικής Γερμανίας, χάρη στα ξένα κεφάλαια, υπήρξε εντυπωσιακή. Στα χρόνια 1933-'39, τα πολεμικά έξοδα της Γερμανίας αυξήθηκαν περισσότερο από 12 φορές, ενώ η γερμανική πολεμική παραγωγή αυξήθηκε 22 φορές. Οι Ενοπλες Δυνάμεις της την 1η Σεπτέμβρη του 1939 έφταναν τα 4,6 εκατ. άνδρες και διέθεταν 26 χιλ. πυροβόλα και όλμους, 3,2 χιλ. άρματα μάχης, 4,4 χιλ. πολεμικά αεροπλάνα, 115 πολεμικά πλοία (από αυτά 57 υποβρύχια).

Η προπαρασκευή του πολέμου

Ήδη από τη δεκαετία του 1930 η χιτλερική κυβέρνηση είχε επιδοθεί σε μια διπλωματική, στρατηγική και οικονομική προπαρασκευή του Παγκόσμιου Πολέμου.

·       Τον Οκτώβρη του 1933, η Γερμανία εγκατέλειψε τη Διάσκεψη της Γενεύης για τον αφοπλισμό και κατέθεσε δήλωση αποχώρησης από την Κοινωνία των Εθνών.

·       Στις 16 Μάρτη 1935, ο Χίτλερ παραβίασε τα άρθρα, τα σχετικά με τον πόλεμο, που περιλαμβάνονταν στη Συνθήκη Ειρήνης των Βερσαλλιών του 1919 και κήρυξε στη χώρα γενική επιστράτευση.

·       Τον Μάρτη του 1936, τα γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη της Ρηνανίας.

·       Τον Νοέμβρη του 1936, η Γερμανία και η Ιαπωνία υπέγραψαν το «αντικομμουνιστικό σύμφωνο» (ενάντια στη Γ' Διεθνή), στο οποίο το 1937 προσχώρησε και η Ιταλία.

·       Αυτή η δραστηριότητα οδήγησε σε μια σειρά διεθνείς πολιτικές κρίσεις και τοπικούς πολέμους.

·       Στη δεκαετία του '30 άρχισαν επιθετικοί ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι με την εισβολή της Ιαπωνίας στην Κίνα (άρχισε το 1931), την εισβολή της Ιταλίας στην Αιθιοπία (1935-1936) και τη γερμανοϊταλική επέμβαση στην Ισπανία (1936-1939).

·       Η Γερμανία, επωφελούμενη από την πολιτική της λεγόμενης «μη επέμβασης», που ακολουθούσαν η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία, κατέλαβε τον Μάρτη του 1938 την Αυστρία και άρχισε να προετοιμάζει επίθεση κατά της Τσεχοσλοβακίας, η οποία είχε υπογράψει συμφωνίες με τη Γαλλία το 1924 και με την ΕΣΣΔ το 1935, που πρόβλεπαν στρατιωτική βοήθεια αυτών των κρατών στην Τσεχοσλοβακία.

Είναι η περίοδος κατά την οποία το γερμανικό κεφάλαιο κάνει καθαρή επίσης την επιδίωξή του να μετατρέψει τις Βαλτικές χώρες σε μια βάση για επίθεση ενάντια στη Σοβιετική Ενωση και να αποσπάσει τη σοβιετική Ουκρανία από την ΕΣΣΔ.

·       Παράλληλα, η βρετανική αστική τάξη επιχειρούσε να κατευθύνει την επιθετικότητα της Γερμανίας προς τη Σοβιετική Ενωση, να ενδυναμώσει τις αντισοβιετικές τάσεις, όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και στην Ιαπωνία και την Πολωνία.

·       Η Ιαπωνία προετοιμαζόταν για έναν αντεπαναστατικό πόλεμο ενάντια στη Σοβιετική Ενωση στην Απω Ανατολή, πράγμα που βρήκε την έκφρασή του σε ανοιχτές πολεμικές συγκρούσεις ήδη από το 1938 (μάχη της λίμνης Χασάν) και ιδιαίτερα το 1939 (μάχες του Χάλκιν-Γκολ).

·       Το 1938 αποτέλεσε μια εξαιρετικά αποκαλυπτική χρονιά, όσον αφορά τους σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστικών επιτελείων απέναντι στη Σοβιετική Ενωση, αλλά και σχετικά με το πόσο απατηλή ήταν η ελπίδα ότι οι μικρότεροι λαοί μπορούσαν να «ακουμπήσουν» πάνω στα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κράτη για την εθνική ανεξαρτησία τους.

Η προσάρτηση της Αυστρίας στη Γερμανία τον Μάρτη του 1938 αποτέλεσε μια σημαντική δοκιμή, προκειμένου να πληροφορηθούν οι ναζί ποιες θα ήταν οι αντιδράσεις των «δημοκρατικών δυνάμεων». Η Αγγλία και η Γαλλία ούτε σάλεψαν και δύο μήνες μετά από την Αυστρία, οι Γερμανοί ιμπεριαλιστές στράφηκαν προς έναν νέο στόχο: Την Τσεχοσλοβακία.

Μπροστά στον ολοκάθαρο κίνδυνο γερμανικής εισβολής στην Τσεχοσλοβακία, η Σοβιετική Ενωση ενημέρωσε τη γαλλική κυβέρνηση ότι ήταν έτοιμη να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της που απορρέαν από το σοβιετικο-τσεχοσλοβάκικο Σύμφωνο αμοιβαίας βοήθειας του 1935 και να παράσχει ένοπλη υποστήριξη στην Τσεχοσλοβακία. Ζητούσε να πληροφορηθεί τις γαλλικές προθέσεις, μια που ο όρος για ένοπλη βοήθεια ίσχυε μόνο στην περίπτωση που και η Γαλλία, που δεσμευόταν και αυτή με ανάλογο σύμφωνο με την Τσεχοσλοβακία, στρεφόταν εναντίον της Γερμανίας.

Οι κυβερνήσεις της Γαλλίας, αλλά και της Αγγλίας, όχι μόνο δεν απάντησαν στις σοβιετικές αυτές προτάσεις, αλλά με έμμεσους τρόπους υπονόησαν ότι η καλύτερη λύση για το τσεχοσλοβάκικο ζήτημα ήταν η παραχώρηση της περιφέρειας των Σουδητών στη Γερμανία.

“Κλειδί” η Συμφωνία του Μονάχου

Στην υπόθεση «Τσεχοσλοβακία» τελικά οι ιμπεριαλιστές έδωσαν λύση με τη Συμφωνία του Μονάχου.

·       Τον Σεπτέμβρη του 1938 έγινε συνάντηση Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας και Ιταλίας, στο Μόναχο, όπου η Τσεχοσλοβακία συμφωνήθηκε να δοθεί στον Χίτλερ.

Χωρίς ουσιαστικά να γίνει συζήτηση, αφού ήδη η κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας είχε προειδοποιηθεί με τελεσίγραφο της Μεγάλης Βρετανίας να δεχτεί τους όρους της Γερμανίας, δηλαδή την προσάρτηση στη Γερμανία εδαφών της με γερμανικό πληθυσμό (περιοχή των Σουδητών).

Αποτέλεσμα της Συμφωνίας του Μονάχου ήταν οι κυβερνήσεις της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, να επιβάλουν τους όρους της Γερμανίας στην Τσεχοσλοβακία και ουσιαστικά να συμφωνήσουν για την κατάληψη, από τη Γερμανία, της περιοχής των Σουδητών, υπολογίζοντας με τον τρόπο αυτό να ανοίξουν στη Γερμανία «το δρόμο προς Ανατολάς».

Οι ψευτοθριαμβολογίες των Αγγλογάλλων ιμπεριαλιστών, ότι με τη Συμφωνία «η παγκόσμια ειρήνη είχε εξασφαλιστεί για 50 χρόνια τουλάχιστον», αποδείχτηκαν πολύ γρήγορα κενό γράμμα. Στην πραγματικότητα, η αιχμή της Συμφωνίας του Μονάχου στρεφόταν εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης. Η Συμφωνία όχι μόνο δεν απομάκρυνε τον κίνδυνο ενός νέου Παγκόσμιου Πολέμου, αλλά τον έφερνε ακόμα πιο κοντά.

Οι προσπάθειες της ΕΣΣΔ για την αποτροπή του πολέμου

Ενα σημαντικό γεγονός, που σκόπιμα αποκρύβεται από τους κάθε απόχρωσης σοβιετολόγους, είναι ότι η Σοβιετική Ενωση, παρά την υπογραφή της άθλιας Συμφωνίας του Μονάχου (που τινάχτηκε στον αέρα με την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας από τους ναζί τον Μάρτη του 1939), αφιέρωσε το 1939 προσπάθειες αρκετών μηνών προκειμένου να υπογραφεί ένα σύμφωνο αμοιβαίας βοήθειας με την Αγγλία και τη Γαλλία, πριν οδηγηθεί τελικά στην υπογραφή του Συμφώνου μη επίθεσης με τη Γερμανία.

·       Ηδη ελάχιστα 24ωρα μετά την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας, η σοβιετική πλευρά πρότεινε τη διεξαγωγή συνδιάσκεψης Αγγλίας, Γαλλίας, ΕΣΣΔ, Τουρκίας, Πολωνίας και Ρουμανίας, προκειμένου να συζητηθούν συγκεκριμένες ενέργειες απέναντι σε παραπέρα επιθετικές ενέργειες της Γερμανίας.

·       Η αγγλική κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση, ενώ η αντιδραστική πολωνική κυβέρνηση αρνήθηκε να βάλει την υπογραφή της δίπλα σε αυτήν της Σοβιετικής Ενωσης! Αντίθετα, το αμέσως επόμενο διάστημα Αγγλία και Γαλλία προχώρησαν σε παροχή μονομερών εγγυήσεων προς την Πολωνία και τη Ρουμανία, εγγυήσεις που, δίχως τη συμβολή της Σοβιετικής Ενωσης, δεν μπορούσαν να έχουν κανένα πρακτικό αντίκρισμα.

Τελικά, η ίδια η πίεση των εξελίξεων ανάγκασε την Αγγλία και τη Γαλλία να μπουν (με πολύ μεγάλη καθυστέρηση) σε μια διαδικασία διαπραγματεύσεων, στη βάση της πρότασης που έκανε η Σοβιετική Ενωση στις 17 Απρίλη για τη σύναψη ενός τριμερούς συμφώνου αμοιβαίας βοήθειας (μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και ΕΣΣΔ) και στρατιωτικής συμφωνίας που να το στηρίζει.

·       Η πορεία αυτών των διαπραγματεύσεων απέδειξε ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις βρίσκονταν μόνο με το ένα πόδι μέσα σε αυτές. Η άρνηση να διεξαγάγουν τις διαπραγματεύσεις σε επίπεδο υπ. Εξωτερικών, οι περιορισμένες αρμοδιότητες που εκχωρούσαν στις αντιπροσωπείες τους και η παραπομπή της στρατιωτικής συμφωνίας σε δεύτερο επίπεδο είναι ορισμένες πολύ χαρακτηριστικές πλευρές της σκόπιμης κωλυσιεργίας, έως και του ανοιχτού σαμποταρίσματος, από μέρους των ιμπεριαλιστών.

Χρειάζεται να αναφερθεί εδώ ότι τον Ιούλη, όταν οι διαπραγματεύσεις βρίσκονταν σε κρίσιμο σημείο, η αγγλική κυβέρνηση πραγματοποίησε μυστικές συνομιλίες με τους Γερμανούς (το περιεχόμενό τους έγινε γνωστό μετά τον πόλεμο), στις οποίες συζητήθηκαν η πιθανότητα σύναψης ενός συμφώνου μη επίθεσης Αγγλίας - Γερμανίας, μια συμφωνία για κατανομή των σφαιρών επιρροής και εκμετάλλευση των αποικιών κ.τ.λ.

Η τελική φάση των συνομιλιών στη Μόσχα που αφορούσαν τη στρατιωτική συμφωνία των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων με τη Σοβιετική Ενωση έδειξε ότι οι κυβερνήσεις Αγγλίας και Γαλλίας δεν ήθελαν στην πραγματικότητα να συνάψουν ένα αποτελεσματικό τριμερές σύμφωνο αμοιβαίας βοήθειας. Αντίθετα, πόνταραν σε έναν πόλεμο μεταξύ Γερμανίας και Σοβιετικής Ενωσης. Από τη μεριά της Σοβιετικής Ενωσης και με τη γερμανική επίθεση στην Πολωνία να θεωρείται σχεδόν δεδομένη, ήταν επιτακτικό να βρεθεί ένας διαφορετικός δρόμος, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα καθήκοντα υπεράσπισης του εργατικού κράτους και του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος.

Ο πόλεμος

Προς το τέλος του 1938 η ναζιστική Γερμανία άρχισε διπλωματική επίθεση κατά της Πολωνίας, δημιουργώντας τη λεγόμενη κρίση του Ντάντσιχ, που σήμαινε ότι, με το πρόσχημα των αξιώσεων για την εξάλειψη των «αδικιών της Συνθήκης Ειρήνης των Βερσαλλιών», σχετικά με την ελεύθερη ζώνη της πόλης Ντάντσιχ, έψαχναν αφορμή να πραγματοποιήσουν εισβολή στην Πολωνία.

·       Τον Μάρτη του 1939 η Γερμανία κατέλαβε ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία.

·       Στη συνέχεια κατέλαβε την περιοχή Μέμελ της Λετονίας και επέβαλε στη Ρουμανία υποδουλωτικό «οικονομικό» σύμφωνο.

·       Η Ιταλία τον Απρίλη του 1939 κατέλαβε την Αλβανία.

·       Σαν απάντηση στη διεύρυνση της φασιστικής εισβολής, οι κυβερνήσεις της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, για να περιφρουρήσουν τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντά τους στην Ευρώπη, υποσχέθηκαν «εγγυήσεις ανεξαρτησίας» σε Πολωνία, Ρουμανία, Ελλάδα και Τουρκία.

·       Η Γαλλία ανέλαβε επιπλέον την υποχρέωση να δώσει στρατιωτική βοήθεια στην Πολωνία σε περίπτωση επίθεσης της Γερμανίας εναντίον της.

·       Τον Απρίλη - Μάη του 1939 η Γερμανία κατάγγειλε την αγγλοαμερικανική ναυτική συμφωνία του 1935, ακύρωσε το σύμφωνο μη επίθεσης με την Πολωνία, που υπογράφτηκε το 1934, και έκλεισε με την Ιταλία το λεγόμενο Χαλύβδινο σύμφωνο, με βάση το οποίο η ιταλική κυβέρνηση υποχρεωνόταν να βοηθήσει τη Γερμανία.

Το Σύμφωνο μη επίθεσης

Σε αυτές τις συνθήκες, τον Αύγουστο του 1939 υπογράφηκε το γερμανο-σοβιετικό Σύμφωνο μη επίθεσης. Τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι ο ελιγμός της ΕΣΣΔ με την υπογραφή του Συμφώνου «Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ» ήταν μονόδρομος, για να εξασφαλιστούν 21 κρίσιμοι μήνες για τη σοβιετική πολεμική προετοιμασία, για να δοθούν με καλύτερους όρους οι μεγάλες μάχες της Μόσχας και του Στάλινγκραντ.

Η κόκκινη γραμμή που διατρέχει τη σοβιετική εξωτερική πολιτική είναι η τιτάνια μάχη που δίνει το εργατικό κράτος τη δεκαετία του 1930 για να προλάβει να ολοκληρώσει την πολεμική προετοιμασία του και να καθυστερήσει όσο μπορούσε την αναμενόμενη γερμανική επίθεση. Σ' αυτήν την κατεύθυνση, είχε ιδιαίτερη σημασία να αξιοποιηθούν από τη σοβιετική εξωτερική πολιτική όλες οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, ώστε να μη σχηματιστεί ένα ενιαίο μέτωπο στήριξης από όλα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα της στρατιωτικής επίθεσης ενάντια στην ΕΣΣΔ.

Σχετικά με την Πολωνία

Εδώ και πολλές δεκαετίες, έχει γίνει πια κοινός τόπος η αντικομμουνιστική συκοφαντία ότι ένα από τα βασικά αποτελέσματα του Συμφώνου μη επίθεσης Σοβιετικής Ενωσης - Γερμανίας ήταν η «από κοινού εισβολή και ο διαμελισμός της Πολωνίας» τον Σεπτέμβρη του 1939. Ας δούμε επιγραμματικά τις σχετικές προβλέψεις της συμφωνίας και τις πραγματικές εξελίξεις:

Η πρόβλεψη στο Σύμφωνο μιας γραμμής οριοθέτησης, πέρα από την οποία τα γερμανικά στρατεύματα δεν επιτρεπόταν να εισέλθουν, δημιουργούσε θεωρητικά τη δυνατότητα η πολωνική κυβέρνηση να αποσυρθεί, μετά από μια ενδεχόμενη ήττα της, στα ανατολικά εδάφη της Πολωνίας και το πολωνικό κράτος, οπλισμένο και εχθρικό απέναντι στη Γερμανία, να λειτουργήσει ως ένα αμορτισέρ μεταξύ της Γερμανίας και των σοβιετικών συνόρων.

Η ραγδαία όμως κατάρρευση της αστικής πολωνικής κυβέρνησης και του στρατού μέσα σε λιγότερο από δύο βδομάδες από τη γερμανική εισβολή την 1η του Σεπτέμβρη, δημιούργησε νέα δεδομένα που δεν επέτρεψαν τέτοιους σχεδιασμούς. Οι λίγες όμως αυτές μέρες ήταν αρκετές για να δείξουν ότι οι χιτλερικοί είχαν και σχέδια εναλλακτικά προς το Σύμφωνο με τη Σοβιετική Ενωση, όπως τη δημιουργία μιας «ανεξάρτητης Δυτικής Ουκρανίας» στην ανατολική Πολωνία.

Η πιθανότητα δημιουργίας ενός αντισοβιετικού προτεκτοράτου στα σύνορά της δεν άφηνε πολλά περιθώρια στη Σοβιετική Ενωση.

Ετσι, στις 17 Σεπτέμβρη ο Κόκκινος Στρατός πέρασε τα σύνορα και ανέλαβε τον έλεγχο στα ανατολικά εδάφη τού μέχρι τότε πολωνικού κράτους. Εχει ιδιαίτερη σημασία να τονιστεί ότι η Σοβιετική Ενωση επέκτεινε με αυτόν τον τρόπο την κυριαρχία της σε περιοχές όπου η πλειοψηφία του πληθυσμού ήταν είτε Ουκρανοί είτε Λευκορώσοι. Επρόκειτο για σοβιετικά εδάφη που είχαν καταληφθεί το 1920 από τον πολωνικό στρατό του Πιλσούντσκι.

Η διαστρέβλωση σχετικά με το Σύμφωνο «Μόλοτοφ - Ρίμπεντροπ», που επιχειρείται από τα επιτελεία της αστικής τάξης, έχει στόχο να τραβήξει την προσοχή μακριά από το γεγονός εκείνο που αποτελούσε πραγματικά μια συμφωνία διαμελισμού: Το Σύμφωνο του Μονάχου, τον Σεπτέμβρη του 1938, με το οποίο Αγγλία και Γαλλία συμφώνησαν στο διαμελισμό της Τσεχοσλοβακίας, ενίσχυσε για μια ακόμα φορά τον Χίτλερ με σαφή τον σχεδιασμό να στρέψουν τα γερμανικά στρατεύματα κατά της ΕΣΣΔ.

 

Τα σχέδιά τους έγιναν σκόνη
από τον Κόκκινο Στρατό

Τα σχέδια των ιμπεριαλιστών έγιναν σκόνη από τον Κόκκινο Στρατό, με μεγάλο βέβαια τίμημα. Η άμυνα στην αρχή και η νίκη στη συνέχεια στοίχισαν στο σοβιετικό λαό πάνω από 20 εκατομμύρια ζωές, 25 εκατ. εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν άστεγοι, η χώρα έχασε το 30% του εθνικού πλούτου.

Αυτός ο πόλεμος επιβλήθηκε στη Σοβιετική Ενωση από τον γερμανικό φασισμό και ήταν η πιο μεγάλη ένοπλη επίθεση των τότε δυνάμεων κρούσης του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού ενάντια στο σοσιαλισμό, ήταν μια σκληρή δοκιμασία για τη μοναδική τότε σοσιαλιστική χώρα. Η ύπουλη επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας εναντίον των Σοβιέτ τον Ιούνη του 1941 προετοιμάστηκε από την παγκόσμια αντίδραση, η οποία απόβλεπε στην εξαφάνιση του πρώτου στον κόσμο σοσιαλιστικού κράτους της ΕΣΣΔ, που ήταν φάρος για τους λαούς του κόσμου, στο μοίρασμα των πλούσιων εδαφών του και την υποδούλωση των λαών. Ο ίδιος ο Αδ. Χίτλερ, τον Φλεβάρη του 1945, δήλωσε: «Κύριο καθήκον της Γερμανίας, σκοπός της ζωής μου και έννοια της ύπαρξης του εθνικοσοσιαλισμού είναι η εξόντωση του μπολσεβικισμού».

Τελικά ήταν οι μπολσεβίκοι αυτοί που κάρφωσαν την κόκκινη σημαία στο Ράιχσταγκ. Και θα παραμείνει άσβεστη, φωτεινή ιστορική αλήθεια ότι ο σοσιαλισμός και η πρωτοπόρα πάλη των κομμουνιστών μαζί με τους λαούς, στον απελευθερωτικό αγώνα, νίκησαν το φασισμό.

Οι απολογητές του σάπιου καπιταλισμού και της ιμπεριαλιστικής ΕΕ επιτίθενται στο σοσιαλισμό - κομμουνισμό με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και όχι στο παρελθόν, επειδή θέλουν να θωρακίσουν το βάρβαρο σύστημα από τη μόνη πραγματική και ρεαλιστική διέξοδο για το λαό, που δεν είναι άλλη από την ανατροπή αυτής της σαπίλας.