Ο Χοσέ Μαρτί της φωτιάς και οδηγός προς τον Ήλιο

Γεννήθηκε σαν σήμερα 28 Γενάρη 1853, ήρθε από τον ήλιο και προς αυτόν συνεχίζει, αφιερωμένος σαν σε πράξη αγάπης, να μας ωθεί να αγαπάμε και να γινόμαστε καλύτεροι γράφει η σημερινή Granma, σε ένα σύντομο αφιέρωμα

Τι να γράψω _λέει, για τον Martí; Η αμφιβολία δαγκώνει και ανεβάζει το χτυποκάρδι, αιωρείται και επιτίθεται στις πιο απροσδόκητες στιγμές. Και όχι γιατί έχουν ειπωθεί όλα, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Ο Martí είναι μια ανεξιχνίαστη απεραντοσύνη, που μέσα στο μυστήριο του μας συντροφεύει αλλά και μας προκαλεί.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ηθική του και την αρετή του, που καλείται να επιστρέψει από το καλό, σαν από ένα λουτρό φωτός. Αντιμέτωποι με το παράδειγμα της ζωής του Martí, και τις γραφές του τον καθημερινό ύψιστο αγώνα, τη συγκίνηση που νιώθουμε να γεννιέται από την κοινωνία, με την ποίηση στην πιο αγνή της μορφή. Το να σκέφτεσαι τι να γράψεις οδηγεί στο διάβασμα: λέει ο μελετητής του Apóstol (σσ. “Αποστόλου” κουβανέζικο προσωνύμιο του José Martí), Λουίς Τολέδο Σάντε, ότι στο έργο του η παρουσία “μιας στοργικής κατανόησης του κόσμου είναι ένα διαρκές χαρακτηριστικό, που δεν υπονοούσε σε καμιά περίπτωση προσαρμοστική προσκόλληση στις υπάρχουσες πραγματικότητες, αλλά μια ελκυστική υπόθεση της επιθυμίας να μεταμορφωθούν και να γίνουν αληθινές πηγές για να ανθρωπέψει ο άνθρωπος”.

Ίσως πιο σημαντικό από το να εκφράσουμε με λόγια τις εντυπώσεις μας για αυτόν τον σπουδαίο άνθρωπο που ενσαρκώνει μέσα του το καλύτερο και καθαρότερο του νησιού της επανάστασης, είναι πρώτα να κατανοήσουμε από αυτόν, τον τρόπο να βλέπεις μέσα από την κατανόηση και να γίνουμε το σωστό πράγμα εφοδιασμένοι με εκείνη την πνευματικότητα _ που χωρίς αυτή θα είμαστε ξερά όντα, αδρανή κλαδιά.

Στον ανθρώπινο αγώνα: η τεράστια / Μάχη ανάμεσα σε κράνη και κρίνους ^(*), το κήρυγμα του Martí μας καλεί να ξεπεράσουμε το θηρίο _τα άγρια θηρία και να τοποθετηθούμε στο πλευρό των κρίνων.
Και να πω: η αμηχανία / του Ανθρώπου είναι η αμηχανία μου _τα μάγουλά μου / υποφέρω από το κακό του Σύμπαντος.

                                                                                                    ^(*) σσ. δείτε στο τέλος της ανάρτησης)

Όταν γεννήθηκε ο José Julián, στις 28 Ιανουαρίου, πριν από 171 χρόνια, σε ένα μικρό σπίτι και σε μια Αβάνα ασφυκτική από τις ανισότητες της αποικιοκρατίας, κανείς –ακόμη και η μητέρα του, η οποία κατακλύζεται από τον πόνο– δεν μπορούσε να υποθέσει ότι αυτό το πλάσμα αναδύθηκε από το μήτρα ανθρώπινης γυναίκας Θα ερχόταν να διδάξει στους συγχρόνους του, και σε κάθε καλό άνθρωπο στο μέλλον, ότι μόνο η αγάπη για τον ΑΝΘΡΩΠΟ γεννά μελωδίες.

Το είπε τόσο ειλικρινά και τόσο ξεκάθαρα που, ακόμα κι όταν διαβάζουμε για πράγματα που μας πληγώνουν, η ομορφιά παρασύρεται και με τον υπαινιγμό ενός δακρύου έρχεται η ευγνωμοσύνη. Αυτός που ήταν σαν το βατόμουρο φροντίζει καλύτερα τα μαργαριτάρια του.
Ήρθε από τον ήλιο και στον ήλιο πήγε... συνεχίζει να πηγαίνει, αφιερωμένος σαν σε πράξη αγάπης, να μας ωθεί να αγαπάμε και να είμαστε … σωστοί (σσ. “με τη σωστή πλευρά της ιστορίας”). Μας ξυπνάει και μας ανεβάζει: Να δουλέψουμε! Να ανάψουμε! Αξίνα / Και πυλώνας, αστέρι και φλόγα, και οβελίσκος / Της φωτιάς και οδηγός στον Ήλιο, ο στίχος _στόχος να είναι!

Καλύτερα από το να γράψω στον Martí, για να τον κάνουμε χείμαρρο μας, ένα αληθινό επιχείρημα Όταν, σαν τα φίδια, τα πάθη / Του ανθρώπου τυλίγονται πεισματικά γύρω από τα γόνατά μου! Και μετά, ναι, γράψτε το, και διαβάστε το ξανά, και κοινωνήστε με την απλότητά του από σάρκα και οστά, και πάντα αμφισβητήστε το, βέβαιοι ότι η ιερότητα του ονόματός του βρίσκεται στη ζωτική εγγύτητα με τα όνειρα και τα σώψυχά μας.

José Martí — La Rosa Blanca

Το να πεθάνεις
για τη χώρα και το λαό
είναι να ζεις

Ο Martí ταιριάζει ακριβώς σε κάθε σήμερα, σαν μια πένα, που δεν σταμάτησε ποτέ να γράφει, ο Martí είναι ένα από εκείνα τα όντα των οποίων ο πρόωρος θάνατος μας εμποδίζει να τον θυμίζουμε χωρίς την ερώτηση "πόσα περισσότερα θα μπορούσε να είχε κάνει;" Ωστόσο, επιλέγουμε να τον θυμόμαστε χωρίς απαισιοδοξία και θρήνους, γιατί έζησε τόσο έντονα, τόσο ευγενικά και τόσο δίκαια, που του αρκούσε ώστε να είναι αιώνιος.

Η πατριωτική, επαναστατική πολιτική, και ανθρώπινη ωριμότητα του Apóstol ήρθε, για καλή μας τύχη, πολύ νωρίς. Αυτό του επέτρεψε να οικοδομήσει μια ουσιαστική κληρονομιά σε 42 χρόνια, όχι μόνο για να κατανοήσει την ιστορική εξέλιξη της σκέψης για την ανεξαρτησία της Κούβας, αλλά και για τον ορισμό και την κατανόηση των αρχών που χρειάζεται μια κοινωνία για να είναι δίκαιη και των αξιών που δεν μπορούν να είναι σε ανεπάρκεια αυτών που σκοπεύουν _και παλεύουν να την χτίσουν.

Αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα της ζωής και του έργου του, που αναπτύχθηκε με απόλυτη συνοχή, για να φτάσει στον υψηλότερο βαθμό αυτού που σοφά προσδιορίζουμε ως παράδειγμα. Επιστρέφουμε στα παραδείγματα ξανά και ξανά αναζητώντας απαντήσεις, ασφαλείς διαδρομές για ταξίδια, αλήθειες που δεν βρίσκονται εύκολα αλλού.
Ο Martí περπατούσε πάντα μαζί μας, επίκαιρος και ακριβής, οδήγησε, μέσα από την άυλη επιβίωσή του, την ανάπτυξη της Επανάστασης, με τον ίδιο τρόπο που έκανε κάποτε με τον Αναγκαίο του Πόλεμο. Γνωρίζουμε την απάντηση: παρά τον χρόνο, τις διαφορές στους χρόνους και τα πλαίσια, τις παραλλαγές στην αντικειμενική πραγματικότητα, όλα συμφωνούν στο γεγονός _πάνε χέρι-χέρι, με το ότι η πλήρης κοινωνική δικαιοσύνη επιτυγχάνεται μόνο όταν φτάνουν τα οφέλη του κατασκευασμένου και όλοι _τότε αγκαλιάζουν κάθε γιο και κόρη της πατρίδας και της επανάστασης .

Επομένως, όπως είπε ο Φιντέλ “όταν αναρωτιόμαστε τι θα έλεγε ο Martí, πώς θα είχε ενεργήσει σε μια δεδομένη κατάσταση, ποια ερμηνεία θα είχε δώσει για την πραγματικότητά μας, δεν το κάνουμε λόγω αδυναμίας διάκρισης ή λήψης αποφάσεων, ούτε λόγω νοσταλγίας για μια ευκαιρία που δεν είχαμε, ακούστε τον, δείτε τον, μοιραστείτε μαζί του την εποχή που έζησε… αλλά επειδή τον αναγνωρίζουμε ως διαχρονικό, οραματιστή και διορατικό, με τον ίδιο τρόπο που θεωρούμαστε οι πιο πιστοί των μαθητών του”.

Ο Martí είναι το “τυχερό” μας, ένα φυλαχτό, μια φωνή που αψηφά το πέρασμα των χρόνων, μια κληρονομιά που αρνείται την αδράνεια, τη στατικότητα του παρελθόντος, γιατί προσαρμόζεται ακριβώς σε κάθε παρόν, λες και η πένα του δεν σταμάτησε ποτέ να κινείται_ το θαυμαστό μυαλό του δεν έπαψε ποτέ να γεννά ευγενείς και εξαιρετικές ιδέες, πάντα σε εγρήγορση όταν χρειαστεί να κυοφορεί θυσίες.

Σε αυτές τις αλήθειες βρίσκεται η οριστική απάντηση στο ερώτημα “όσα περισσότερα θα είχα κάνει;” αν δεν είχε “συμβεί” αυτή η 19^η Μαΐου (σσ. πέθανε 19  Μαΐου 1895). Έκανε πολλά, ακόμα περισσότερα από όσα ονειρευόταν ποτέ να έχει κάνει, πολύ περισσότερα από όσα είχε σκοπό να κάνει, από όσα έθεσε ως στόχο για την ύπαρξή του, πέρα και πάνω από τα όνειρά του. Και το έκανε για έναν αδιαμφισβήτητο λόγο, έναν λόγο που τον εκφράζουμε περήφανα και τον ενστερνιζόμαστε με βεβαιότητα: το να πεθάνεις για τη χώρα σου και το λαό της σημαίνει να ζεις.

Μάχη ανάμεσα σε κράνη και κρίνους _
τριανταφυλλόδασος _ (Εκεί σιγά σιγά)

Ω! το αίμα της ψυχής, το έχεις δει;
Έχει χέρια και φωνή, και σε αυτόν που το χύνει
Αιώνια ανάμεσα στις σκιές που κατηγορεί.
Υπάρχουν κρυφά εγκλήματα και υπάρχουν πτώματα
Των ψυχών, και υπάρχουν και δολοφόνοι απαίσιοι!
Στο δάσος έρχονται: από την πιο ψηλή βελανιδιά
Ας δουλέψουμε έναν πυλώνα, και στον πυλώνα
Πόσοι απατούν γυναίκες!

Αυτός είναι ο ανθρώπινος αγώνας: ο τεράστιος
Μάχη των κρανών και των κρίνων!
Λοιπόν, οι περήφανοι άντρες δεν είναι θηρία;
Κτήνη και άγρια ​​θηρία! Κοίτα, εδώ σου φέρνω
Το θηρίο μου νεκρό και η οργή μου εξημερώθηκε.
Έλα, να σωπάσεις, να μουρμουρίσεις, στο θόρυβο
Φύλλα Απρίλη και φωλιές πουλιών.

Άσε, ω αγαπημένη μου, τους βουβούς τοίχους
Από αυτό το κούφιο σπίτι και έλα μαζί μου
Όχι στη θάλασσα που χτυπάει και βρυχάται αλλά στο δάσος
Τριαντάφυλλα βρίσκονται στον πάτο της ζούγκλας.
Η ζωή είναι ωραία εκεί, γιατί είναι δωρεάν,
Και η αρετή σου, ελεύθερη, θα είναι αληθινή,
Αφιλόκερδα, τον αξιότιμο σεβασμό.
Ούτε η αγάπη, αν δεν είναι χωρίς αντάλλαγμα, δεν δίνει ευτυχία.

Ω, κακοί άνθρωποι, αυτοί που απολαμβάνουν ήρεμα
κλεμμένους έρωτες! Αν είναι ξένη
Η στοργή, η ευχαρίστηση του σεβασμού
Είναι χίλιες φορές μεγαλύτερη από αυτή της απόλαυσής του.
Από την καλή δουλειά ότι η περηφάνια μένει στο στήθος

Και σαν γλυκά δάκρυα ξεχειλίζει,
Και με περίεργα λόγια, που φαίνονται
Φτερουγίσματα, όχι φωνές! Και τι κρίμα
Αυτό για την προσποίηση αγάπης! Λοιπόν υπάρχει μαρτύριο
Όπως εκείνος, που _χωρίς να αγαπά, μιλάει για αγάπη!

Έλα, θα πάω εκεί λυπημένος, γιατί βλέπω τον εαυτό μου!
Έλα, η μοναξιά θα είναι η ασπίδα σου!

Alexa εννιά χρονών

–Δώσε μου λίγη υπομονή, Θεέ μου!–, ικέτευσε εκείνη η γυναίκα σαν με μανία. “Πες του πως να γίνω καλύτερος”, απάντησε μια δακρυσμένη φωνή κοριτσιού. “Ουφ, φαίνεται ότι ο μικρός είναι de ampanga”, (σσ. ιδιωματισμός κουβανέζικος “στο κλαρί”) σκέφτηκα. Η κάοντρα από το εσωτερικό του σπιτιού. Στο πεζοδρόμιο, μπροστά στην πόρτα, αναποφάσιστος για το αν θα χτυπήσει ή όχι, επαναλήφθηκε η απειλή της γυναίκας: -Κοίτα, θα το μάθουν όλοι …
–Θα ήθελες να κάνει κάποιος άλλος το ίδιο, αν ήταν η γιαγιά ή η μητέρα μας, και ήμασταν στεναχωρημένοι;– ανταπάντησε το κοριτσάκι, του οποίου το όνομα και την ηλικία μου είπαν αργότερα: Αλέξα!

Τελικά από το πίσω μέρος του σπιτιού ξεπρόβαλε μια άλλη γυναίκα, αποφασισμένη να αφαιρέσει τα ντεσιμπέλ από τον καυγά. Μόλις παρατήρησε την παρουσία μου, με κάλεσε κατακόκκινη, τσατισμένη μέσα.
– Alexa, γιατί παρακούς έτσι την αδερφή σου;
“Δεν παρακούω, μαμά”, απάντησε το αθώο παιδί με ζωντανά δάκρυα. –Ξέρεις ότι η Ρέινα πέθανε, η καημένη. Κοίτα το σπίτι της εκεί, κοίτα… (ανέφερε παιδιά της νεκρής). Είναι λυπημένοι, είδα τον Robertico να κλαίει. Το είπα στην αδερφή μου, αλλά συνεχίζει να παίζει τη μουσική δυνατά.

Το βλέμμα του κοριτσιού αναζήτησε τον Martí που ζωντάνεψε στο δωμάτιο, μέσα από έναν πίνακα τοποθετημένου πάνω από την τηλεόραση. “Συγχωρέστε την”, είπε και πρόσθεσε: “Την αγαπώ και λες ότι για να είσαι καλή πρέπει να είσαι σαν αυτόν, αλλά η αδερφή μου δεν είναι έτσι, είναι κακή”.
-"Οχι. Οι καλοί άνθρωποι μερικές φορές κάνουν και λάθη" _“Μην κλαις, μικρή μου πριγκίπισσα, αυτό δεν θα ξαναγίνει”, απάντησε η μητέρα.

Εκείνη τη μέρα, για μια στιγμή, μου φάνηκε ότι ο Apóstol είχε κάνει τη σιωπή του να εκραγεί μέσα σε αυτούς τους τέσσερις τοίχους, ότι από τον πίνακα στην τηλεόραση έσπαγε την ψυχραιμία του, απρόθυμος να συνεχίσει απαθής, όταν οι επείγουσες ανάγκες της χώρας του απαιτούσαν αυτόν.

Φαινόταν ότι, με σώμα, σάρκα και οστά, εκείνος από τη Χρυσή Εποχή είχε φτάσει στο χώρο, ταραγμένος, δυσαρεστημένος, αντιστεκόμενος σε μια αδιάκριτη χειρονομία, μετενσαρκώθηκε στην υπέροχη εξέγερση μιας εννιάχρονης ψυχής, θυμωμένη με τη στάση του σώματος, ενός μέλους της οικογένειας αδιαφορώντας για τον πόνο όσων θρήνησαν την αποχώρηση ενός αγαπημένου προσώπου.

Ήσυχα, χαιρέτησα κι εγώ μια άλλη αθώα ανυπακοή.

Το ψηλαφίσιμο μπαστούνι ενός ηλικιωμένου άνδρα κατήγγειλε την ευθραυστότητα των βημάτων του. Στην αντίθετη κατεύθυνση περπατούσαν δύο πιτσιρίκια, με στολές, σακίδια και κασκόλ. “Στάσου λίγο, παππού, μην περάσεις”, είπε το κορίτσι. “Έρχεται ποδήλατο”, είπε εκείνος που έμοιαζε να είναι αδερφός του.
Τον πήραν ο καθένας από το μπράτσο. “Έλα, πρόσεχε. Πας μακριά”;
“Μα θα αργήσουμεν!” προειδοποίησε ένας άλλος συμμαθητής. “Δεν πειράζει, θα γυρίσουμε σύντομα. _Πες το στην κυρία”…

Με την αναπόφευκτη ανάμνηση της 28^ης Γενάρη, ο μήνας επιστρέφει αυτά τα επεισόδια ανακουφιστικά, επιβεβαιώσεις ότι ορισμένοι θάνατοι είναι θάνατοι τυπικά, ότι ορισμένες μετενσαρκώσεις είναι πραγματικές, και, στην προκειμένη περίπτωση, πολλαπλές, ανεξάντλητες και ενάρετες, επειδή το άτομο έσπειρε με τη δική του ζωή, που ήταν μια πράξη καλοσύνης. Η Κούβα χρειάζεται αυτή τη γλυκύτητα του Martí, που συνδυάζεται με την αυστηρότητα της καθημερινής δουλειάς, με γεγονότα που αποφεύγουν την επίμονη επανάληψη –ενίοτε κούφια και απλοϊκή– φράσεων που μερικές φορές, ελάχιστα ή καθόλου, ταιριάζουν.

“Ο καλύτερος τρόπος να πεις είναι να κάνεις”, μας υπενθυμίζει ο Δάσκαλος. Τα λόγια του πρέπει να συνεχίσουν να δρουν, με πράξεις περισσότερο παρά με λόγια, ασφαλή από ταπεινωτικά συνθήματα και “ενσωματωμένα στον αγώνα μας”, όπως συνέστησε ο Τσε.

Η αντιμετώπιση των τωρινών και των μελλοντικών περιορισμών απαιτεί, διαυγή, ευγενή, γενναιόδωρο, ειλικρινή, Ήρωα του Dos Ríos να χτυπά me την αισιοδοξία του σε κάθε κουβανέζικο μυαλό και καρδιά. Περισσότερο από κανονισμούς και καθεστηκυία τάξη, πολύ περισσότερο από επίσημες υποχρεώσεις, θα είναι οι ανθρώπινες αρετές που θα μας φέρουν στο φως και, ευτυχώς, έχουμε μια πηγή και φάρο: τον José Martí.
Ούτε οι άπιαστες φιγούρες ούτε οι μιμητικές συμπεριφορές θα βρουν χώρο εκεί, όπου η ηθική του Martí φλέγεται προληπτικά, ζυμώνοντας και αποκαθιστώντας το ευαίσθητο και το ανθρώπινο, χωρίς να δίνει σημασία σε στάτους, ηλικίες, συνθήκες, θέσεις ή θέσεις εργασίας. Ένα άλλο δεν είναι ο θρεπτικός χυμός που προσδιόρισε ο Φιντέλ για να “χειραφετήσουμε τον εαυτό μας μόνοι μας και με τις δικές μας προσπάθειες”.

Για μια χώρα σε ακούραστη επαγρύπνηση ενάντια σε απειλές από το εξωτερικό και το εσωτερικό, κάθε επίθεση ενάντια σε αναίσθητες συμπεριφορές χαμαιλέοντα είναι πρέπεουσα. Αλλά αν εμφανιστούν σημάδια από αυτά τα μικρόβια, θα υπάρχει πάντα μια εξέγερση, στυλ Alexa _ εννιά χρονών.

O José [Julián] Martí [Pérez] (Αβάνα, 28- Ιαν-1853 | Dos Ríos, 19-Μάη-1895) αποτελεί τον εθνικό ποιητή και Ήρωα της Κούβας.
Προσωπικότητα με υψηλές αρχές, μορφή  λατινοαμερικάνικη και διεθνής με ανθρώπινες ιδιότητες που μερικές φορές φαίνονται ανυπέρβλητες.
Ένας Κουβανός καθολικής προβολής που πέρασε τα σύνορα της εποχής για να γίνει ο μεγαλύτερος ισπανόφωνος αμερικανός πολιτικός στοχαστής του 19ου αιώνα.

Συγγραφέας ουσιαστικού έργου ως πηγή γνώσης, κριτικής σκέψης και διαβούλευσης για όλες τις γενιές των Κουβανών με μοναδική ομορφιά ποιημάτων, επιστολών, χρονογραφημάτων σε εφημερίδες, με ιστορικά γραπτά και ομιλίες που τον τοποθετούν στους μεγαλύτερους διανοητές του κόσμου.

Ασφαλώς το μεγαλύτερο μέρος του στοχασμού τού Μαρτί αναφέρεται σε θέματα της Κούβας.
Η «κουβανικότητα» και ο «αμερικανισμός» του Μαρτί σχηματίζουν μια μόνο φόρμα. Στην πραγματικότητα, η Κούβα και η Αμερική αποτελούν το μέρος και το όλον, και τα κουβανέζικα προβλήματα αντανακλώνται στο ευρύτερο πλάνο της αμερικανικής ηπείρου.
Θεωρούσε πως ο πόλεμος της Κούβας για την ελευθερία της ήταν το τελευταίο στάδιο και η κορύφωση της αποσχιστικής καμπάνιας που άρχισε από τους Ισπανοαμερικανούς πατριώτες το 1810.
«Γιος» αυτής της Αμερικής δήλωνε πως είναι. Και ότι αυτή η «γέννα» του, είναι που του έθεσε καθήκοντα.
«Το να γεννηθείς στην Αμερική είναι σαν να έχεις γεννηθεί σε χώρα όπου στην καρδιά λάμπουν νέα άστρα, αστράφτουν παρθενικές φωτιές, κυλάνε ποτάμια ωκεάνια».

Οι λαοί της «Δικής μας Αμερικής», έλεγε ο Χοσέ Μαρτί, αποτελούν μια μόνο οικογένεια, προέρχονται από τον ίδιο κορμό, έχουν έναν όμοιο σχηματισμό και ανάπτυξη.
Οι χώρες της γεννήθηκαν από τα ίδια «πονεμένα σπλάχνα».
Γι’ αυτό κηρύσσει ως αναγκαία και επείγουσα την ενότητα. Οι Δημοκρατίες θα σωθούν όταν στηριχτούν στη συντονισμένη δράση των λαϊκών δυνάμεων τότε θα είναι πραγματικά ελεύθερες. Το 1894 γράφει: «Λέμε λαό και όχι λαούς που κατοικεί από το Μπράβο μέχρι την Παταγονία».

Ο Μαρτί έκανε πολλά ταξίδια (Μεξικό, Γουατεμάλα, Βενεζουέλα).
Το 1881 θα πάει στο Καράκας. Μιλώντας για τον Μπολίβαρ στο έργο «Η ηλικία του χρυσού», λέει: «Διηγούνται πως ένας ταξιδιώτης έφτασε μια μέρα στο Καράκας καθώς βράδιαζε και χωρίς να σκουπίσει τη σκόνη από τα πόδια του δε ρώτησε πού θα έτρωγε και πού θα μπορούσε να κοιμηθεί, αλλά πώς θα πήγαινε εκεί που βρισκόταν το άγαλμα του Μπολίβαρ».
Στο Καράκας θα δηλώσει: «Στο ποίημα του 1810 λείπει μια στροφή και εγώ θέλω να την γράψω». Το 1890 θα θυμηθεί πάλι τον Μπολίβαρ: «Αν δεν υπήρχαν οι γείτονες του Βορρά, στην Κούβα θα είχε τελειώσει τον καλπασμό του ο ελευθερωτής».

Οι βασικές του ποιητικές συλλογές (Ismaelillo «Ισμαϊλίγιο» — Versos libres ‑ελεύθεροι στίχοι [1880 –εκδόθηκαν το 1913], Versos Sencillos ‑απλοί στίχοι [1891]) του αγωνιστή ολόκληρης της Αμερικής, βάζουν τα θεμέλια της νέας ποίησης.
Αφομοιώνει όλα τα αισθητικά ρεύματα, ταυτίζοντας την κουβανικότητα με το παγκόσμιο πνεύμα.
Για τον Μαρτί, η φύση είναι ο μεγάλος δάσκαλος του ανθρώπου.
Ποίηση δεν υπάρχει, εάν δε βάλουμε τα χέρια μας στα σπλάχνα μας και εάν δεν την αναζητήσουμε στα συνεργεία και τους δρόμους (κάθε μέρα είναι ένα ποίημα).
Ο ίδιος απέδειξε τη στενή σχέση της τέχνης με τη ζωή.
Το λογοτεχνικό του έργο είναι συνδεδεμένο με την επαναστατική δράση.
Έδωσε τη ζωή του, πολεμώντας εναντίον των Ισπανών, αφού προηγουμένως αφοσιώθηκε στην προετοιμασία του απελευθερωτικού αγώνα.

Άσκηση Moncada 2021 Foto: Ismael Batista Ramírez

Οι FAR ενώνονται στις μάχες που δίνονται σ’ όλη τη χώρα   Foto: Endrys Correa Vaillant

Οι κουβανοί διαμεταφορείς πρέπει να παραδώσουν πάνω από 1.000.000 δέματα
σε περισσότερους από 500.000 πελάτες από τα πλοία όπου δουλεύουν 

Foto: Endrys Correa Vaillant

Άνοιγμα αεροδρομίων στον διεθνή τουρισμό |  José Manuel Correa

Foto: Ismael Batista Ramírez

Ο Οικογενειακός Κώδικας δεν κατασκευάζει ούτε επιβάλλει μοντέλα,
αλλά σέβεται και υποστηρίζει την οικογενειακή πολυφωνία.

Το “κόκκινο Αερόστατο” _για παιδιά 10-100+ χρόνων δεν είναι απλά ένα ακόμα περιοδικό 🎈 Όλοι μαζί πετάμε ψηλά και ταξιδεύουμε σε περιπέτειες γέλιου, γνώσης και ανακάλυψης!

Όταν είσαι πιτσιρικάς μαθαίνεις -μαθαίνεις …μαθαίνεις … πως τα φιλιά δεν είναι συμβόλαια και τα δώρα δεν είναι υποσχέσεις μαθαίνεις να φτιάχνεις όλους τους δρόμους σου στο Σήμερα, γιατί το έδαφος του Αύριο είναι πολύ ανασφαλές για σχέδια και τα όνειρα πάντα βρίσκουν τον τρόπο να γκρεμίζονται στη μέση της διαδρομής.

Μετά από λίγο καιρό μαθαίνεις.
Πως ακόμα κι η ζέστη του ήλιου μπορεί να σου κάνει κακό.
Έτσι φτιάχνεις τον κήπο σου εσύ αντί να περιμένεις κάποιον να σου φέρει λουλούδια
Και μαθαίνεις ότι, αλήθεια, μπορείς να αντέξεις
Και ότι, αλήθεια, έχεις δύναμη
Και ότι, αλήθεια, αξίζεις

Χόρχε Λουίς Μπόρχες “Και μαθαίνεις -μαθαίνεις με κάθε αντίο μαθαίνεις”…

Όταν γίνεσαι “100” χρόνων, είναι ό,τι γλυκό το να ανακαλύπτεις σε ένα κόμικ για παιδιά τόσο και τόσα που δεν ήξερες

Καλή Χρονιά _λοιπόν και καλώς ήρθατε στο καινούργιο μας σπίτι!
Η παρέα του «κόκκινου Αερόστατου» μεγαλώνει! Με τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή απογειωνόμαστε για να ταξιδέψουμε σε ακόμα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, σε ακόμα περισσότερα παιδικά χέρια!
Το ξεχωριστό αυτό τεύχος έρχεται με πλούσιες σελίδες! Συνεχίζουμε τη γνωριμία μας με εργάτες σε όλο τον κόσμο: Επισκεπτόμαστε τις ΗΠΑ και το Μεξικό! Γνωρίζουμε σπουδαίες φωνές του σήμερα και του χτες που μας μαγεύουν μουσικά και τολμούν να παλεύουν ενάντια σε κάθε αδικία. Με τους ήχους της Hip-Hop γινόμαστε η φωνή κάθε καταπίεσης. Γιορτάζουμε την 8^η Μαρτίου, Παγκόσμια Μέρα της Εργαζόμενης Γυναίκας, εξερευνώντας την “ομορφιά” και το “ωραίο”. Βουτάμε στην ιστορία της Επανάστασης του 1821 κι άλλα πολλά.

Προσδεθείτε... και φύγαμε!

·       Το ημερολόγιο ενός απορημένου

·       σελ. 10-13 Η παρέα του “κόκκινου Αερόστατου” _ Οι εργάτες σε όλο τον κόσμο αγωνίζονται και διεκδικούν!

·       20-21 Συναντήσαμε τη Νατάσσα Μποφίλιου!

·       22-25 Τι είναι “ομορφιά”;

·       26-27 Επανάσταση του 1821

·       32-33 50 χρόνια Hip-Hop

                   Στις υπόλοιπες σελίδες θα βρεις:

·       Κόμικ, νέα των φίλων του “κόκκινου Αερόστατου”, γνωρίζουμε τη Νίνα Σιμόν, χειροτεχνίες χειμωνιάτικης διακόσμησης, παιχνίδια, ζώα-φύση-περιβάλλον και πολλά ακόμα...

·       Αυτοκόλλητα «κόκκινο Αερόστατο»

Το 🎈  “κόκκινο Αερόστατο” δεν είναι απλά ένα ακόμα περιοδικό που θα στέκεται στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Δεν έχει απλά αναγνώστες. Έχει φίλους! Και η παρέα του είναι ήδη μεγάλη σε όλη τη χώρα. Όλοι μαζί πετάμε ψηλά και ταξιδεύουμε σε περιπέτειες γέλιου, γνώσης και ανακάλυψης!

Το “κόκκινο Αερόστατο”, σε κάθε νέο τεύχος, γεμίζει με ιστορίες απρόσμενες και ανατρεπτικές...

Μπες κι εσύ στην παρέα μας για να εξερευνήσεις τον κόσμο, να γεμίσεις απορίες, να διασκεδάσεις, να δημιουργήσεις. Μέσα στις σελίδες αυτού του περιοδικού κρύβονται τα πιο μεγάλα μυστικά της ζωής.

Διάβασε, ψάξε, συζήτησε

Σε ποιον άραγε ανήκει ο κόσμος;
Σ’ αυτόν που δημιουργεί! Ο εργαζόμενος άνθρωπος με τα χέρια και το μυαλό του παρεμβαίνει στη φύση και παράγει τα πάντα γύρω μας, βοηθά την κοινωνία να εξελίσσεται. Δίπλα στους ανθρώπους της εργασίας μαθαίνουμε τον κόσμο. Αυτοί έχουν την πραγματική δύναμη!
“Το σημαντικό πράγμα είναι να μη σταματάς να κάνεις ερωτήσεις. Η περιέργεια έχει τον λόγο της που υπάρχει...” - Άλμπερτ Αϊνστάιν

Μαθαίνουμε επειδή η γνώση είναι δύναμη! Επειδή μόνο αν κατανοήσουμε τον κόσμο, μπορούμε και να τον αλλάξουμε! Διψάμε για ζωντανή γνώση. Μελετάμε, προβληματιζόμαστε και αμφισβητούμε. Φτάνουμε έξω από τις σελίδες των σχολικών βιβλίων. Δεν παπαγαλίζουμε απλά πληροφορίες. Αναζητούμε την επιστημονική αλήθεια. Μαθαίνουμε και ονειρευόμαστε τη ζωή μέσα από τη μουσική, τη λογοτεχνία, την ποίηση, τη ζωγραφική, όλες τις μορφές τέχνης.

Μαθαίνουμε για να μαθαίνουμε;

Βοηθάμε όσους βρίσκονται στην ίδια ή πιο αδύναμη θέση από εμάς. Κι εμείς με τη σειρά μας ζητάμε βοήθεια όποτε τη χρειαζόμαστε. Δε χαρίζουμε απλά ένα ψάρι, μαθαίνουμε στον άλλον πώς να ψαρεύει δίπλα μας. Δε δίνουμε ό,τι μας περισσεύει, αλλά μοιραζόμαστε ακόμα κι όσα πολλές φορές δε μας φτάνουν. Δίνουμε το χέρι σε όποιον σηκώνεται και θέλει να σταθεί δίπλα μας. Η αλληλεγγύη μας προστατεύει.
Αδιαφορούμε για όσα άσκημα συμβαίνουν γύρω μας ή γινόμαστε τολμηροί και μαχητικοί; Τολμάμε και μιλάμε για ό,τι δε μας αρέσει στο σχολείο, στη γειτονιά μας, στον κόσμο. Μαχητικά αναλαμβάνουμε δράση για να έχουμε όμορφα σχολεία, γήπεδα, πάρκα κι ό,τι άλλο έχουμε ανάγκη. Το μέλλον δε θα γίνει καλύτερο μόνο του. Εμείς θα αγωνιστούμε γι’ αυτό, για τη ζωή που ονειρευόμαστε και όλα όσα μας αξίζουν.

Τι είναι αυτό που χωρίζει τους ανθρώπους;

Τα σύνορα; Το χρώμα; Η θρησκεία; Το φύλο; Αν τρέμεις από αγανάκτηση για κάθε αδικία, τότε είσαι σύντροφός μου! _Τσε Γκεβάρα

Απορρίπτουμε την ξενοφοβία και κάθε είδους ρατσισμό. Δε δεχόμαστε να χωρίζονται οι άνθρωποι ανάλογα με το πού γεννήθηκαν, τι χρώμα έχει το δέρμα τους, ποιον ή ποια ερωτεύονται. Το μοναδικό σύνορο του κόσμου είναι η εκμετάλλευση: απ τη μία οι εργαζόμενοι άνθρωποι που παράγουν και δημιουργούν κι από την άλλη όσοι εκμεταλλεύονται την εργασία των πρώτων και πλουτίζουν σε βάρους τους. Η αιτία δεν είναι οι “κακοί και τρελοί” ηγέτες... αλλά οι πλούσιοι όλης της Γης που κυνηγούν όλο και περισσότερα κέρδη. Φωνάζουμε ενάντια σε κάθε άδικο πόλεμο. Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα κάθε λαού να ζει ειρηνικά στη χώρα του. Οι λαοί δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν μεταξύ τους. Πιστεύουμε στην ειρήνη και τη φιλία των λαών. Δεχόμαστε και βοηθάμε κάθε πρόσφυγα και μετανάστη που τον ξερίζωσε από τη χώρα του ο πόλεμος, η φτώχεια, οι διώξεις κ.ά. Όσοι έρχονται κυνηγημένοι δεν είναι εχθροί. Εχθροί μας είναι όσοι κρατούν το όπλο στο χέρι και το στρέφουν ενάντια στους λαούς.

Τι γεννά τόσους πολέμους;

Καλύτερα μόνος ή με παρέα; Γινόμαστε μια ομάδα. Μοιραζόμαστε τις ιδέες μας, συζητάμε γι’ αυτές. Λέμε με θάρρος τη γνώμη μας και σεβόμαστε τους φίλους μας. Αναλαμβάνουμε ευθύνες και πρωτοβουλίες. Δεν κρυβόμαστε πίσω από οθόνες. Παίζουμε όλοι μαζί, στα πάρκα και στις πλατείες. Η Γη είναι το σπίτι μας. Νοιαζόμαστε και φροντίζουμε τη φύση και τα ζώα. Δεν ανεχόμαστε τα δάση, τα βουνά και οι θάλασσες να καταστρέφονται από τις επιχειρήσεις. Θέλουμε να τα απολαμβάνουμε και να τα αξιοποιούμε όλοι μας, με σεβασμό και στους επόμενους από εμάς. Ενδιαφερόμαστε για όλα τα ζώα, ειδικά για όσα κινδυνεύ¬ουν να εξαφανιστούν ή αυτά που τριγυρνούν ταλαιπωρημένα στους δρόμους της πόλης.

Πώς φτάσαμε ως εδώ σήμερα;

Προστατεύουμε το περιβάλλον! Γνωρίζουμε την ιστορική αλήθεια: Πάντα ο τροχός της Ιστορίας γυρνούσε προς τα μπρος όταν οι πολλοί έπαιρναν τη ζωή στα χέρια τους κι αγωνίζονταν για το δίκιο. Οι αγώνες των λαών γίνονται για εμάς πυξίδα μέσα στην ανθρώπινη ιστορία. Βρίσκουμε τι είναι αυτό που μας κάνει να πούμε: “Κι όμως, κινείται...”  Δεν αφήνουμε κανέναν και τίποτα να κλέβει το μυαλό μας. Στεκόμαστε ενάντια σε κάθε εξάρτηση από ναρκωτικά, διαδίκτυο. Δε θέλουμε τις σκέψεις μας ναρκωμένες και το μυαλό μας υπνωτισμένο. Κρατάμε το σώμα μας υγιές, καθαρό και δυνατό. Προστατεύουμε τον εαυτό μας με ένα τείχος από αληθινούς φίλους.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μας όνειρο;

Ένας κόσμος όμορφος και δίκαιος για όλους. Ένας κόσμος όπου μέσα σε κάθε άνθρωπο υπάρχει κάτι πιο βαθύ από τον εαυτό του, η συλλογική ζωή και δράση! Το περιοδικό που κρατάς στα χέρια σου είναι, ήδη, το εισιτήριό σου για να ξεκινήσεις ένα συναρπαστικό ταξίδι. Ένα ταξίδι καθόλου μοναχικό. Αρκεί να σκεφτείς ότι κι άλλα παιδιά, αυτήν τη στιγμή, μπορεί να βρίσκονται στην ίδια σελίδα με εσένα.

 Κάρλος Τρινιδάδ  Ντανιέλ Ενρίκες

 

Λιμενεργάτες, Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος της Ένωσης Λιμενεργατών του λιμανιού της Βερακρούς _Ματιές στην ιστορία του αγώνα των εργατών.

Οι αγώνες των λιμενεργατών στη χώρα μας έχουν μεγάλη ιστορία. Το σωματείο μας ιδρύθηκε το 1911, περισσότερα από 100 χρόνια πριν. Ο πιο ξεχωριστός αγώνας που δώσαμε ήταν η απεργία που κάναμε το 1971. Μεσάνυχτα της 31^ης Ιανουάριου ξεκινήσαμε την απεργία για να αυξηθούν οι μισθοί. Ήμασταν πολύ αγχωμένοι και ταυτόχρονα περήφανοι που συμμετείχαμε στην απεργία, γιατί δεν είναι εύκολο να σταματήσεις τη δουλειά σε ένα ολόκληρο λιμάνι. Η Απεργιακή Επιτροπή μάς μοίρασε σε ομάδες, με καθήκον να κρεμάσουμε τις απεργιακές σημαίες στα κτήρια και τις ζυγαριές των πλοίων, να φτιάξουμε 24ωρες απεργιακές φρουρές από 5 έως 10 απεργούς ανά πλοίο, στις ζυγαριές και στις πύλες των Ναυτιλιακών Πρακτορείων.
Μετά από 14 μέρες απεργίας... κερδίσαμε όλα όσα ζητούσαμε! Καταφέραμε επίσης να παίρνουμε ένα ποσοστό ανά τόνο φορτίου για το Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας, δηλαδή για τη φροντίδα της υγείας των εργαζομένων (νοσηλεία, ειδικούς γιατρούς κ.ά.). 20 χρόνια μετά... Η κυβέρνηση του Μεξικό μαζί με τους εργοδότες αποφάσισαν να δώσουν το λιμάνι σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Εμείς οι εργαζόμενοι αντιδράσαμε, αλλά δυστυχώς η εργοδοσία εκφόβιζε τους εργάτες στις αποβάθρες με φυλάκιση ακόμη και δολοφονίες. Τότε χάσαμε πολλά από τα δικαιώματα που είχαμε. Ήταν ένα πραγματικό έγκλημα εναντίον των λιμενεργατών. Σήμερα συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για να πάρουμε πίσω τα δικαιώματά μας!

ΟΜΟΡΦΙΑ τι είναι;

Η “εξωτερική εμφάνιση” περιλαμβάνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά του ατόμου που βλέπουν οι άλλοι άνθρωποι. “Εξωτερική εμφάνιση” είναι, δηλαδή, τόσο τα χαρακτηριστικά του σώματος και του προσώπου όσο και στοιχεία πολιτισμού, όπως τα ρούχα, το χτένισμα, τα κοσμήματα ή άλλα αξεσουάρ και καλλυντικά. Συχνά η εξωτερική μας εμφάνιση αποτελεί έναν “κώδικα επικοινωνίας”. Με αυτήν στέλνουμε μηνύματα στους ανθρώπους, τους οποίους συναντάμε ή επικοινωνούμε με κάποιο τρόπο.

“Μου αρέσει ο εαυτός μου”

Το να αισθάνεσαι όμορφος δεν είναι κάτι απλό. Αντίθετα, είναι μια σύνθετη εμπειρία που τη βιώνεις με έντονα συναισθήματα. Και σίγουρα δε σχετίζεται μόνο με την εξωτερική μας εμφάνιση, αλλά με πολύ περισσότερα. Η αυτοπεποίθηση που ξεκινάει από τη γνώση του πώς λειτουργεί ο κόσμος γύρω μας και ποια είναι θέση μας μέσα σε αυτόν, από την ευχαρίστηση που μας προσφέρουν οι τέχνες και ο αθλητισμός, από την ικανοποίηση να παλεύεις μαζί με άλλους για μεγάλα ιδανικά, από την αγάπη που παίρνουμε και δίνουμε στους άλλους ανθρώπους, από τη σιγουριά ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε... αυτή η αυτοπεποίθηση μπορεί να μας χαρίσει “λαμπερή” ομορφιά.
Ήξερες ότι... ο εγκέφαλος μας χρειάζεται μόλις 150 χιλιοστά του δευτερολέπτου για να "βαθμολογήσει" αισθητικά ένα πρόσωπο; η μνήμη μας συγκρατεί τα άσχημα πρόσωπα περισσότερο απ’ ό,τι τα όμορφα;

Η ομορφιά στην ΙΣΤΟΡΙΑ

Τα πρότυπα ομορφιάς δεν ήταν πάντα ακριβώς ίδια. Το “ωραίο” αλλάζει από εποχή σε εποχή και από κοινωνία σε κοινωνία. Στην Αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιούσαν τη λέξη “ωραία”, που προέρχεται από τη λέξη “ώρα”. Ομορφιά, δηλαδή, σήμαινε το να είναι κανείς “στην ώρα του”. Έτσι, μια μεγαλύτερη γυναίκα που προσπαθούσε να δείχνει νεότερη, δε θα την θεωρούσαν όμορφη. Οι αρχαίοι Έλληνες συνέδεσαν την εξωτερική ομορφιά με την εσωτερική και χρησιμοποιούσαν τη λέξη “κάλλος” για κάποιο- ν/κάποια που ήταν όμορφο5/-η και ταυτόχρονα καλλιεργημένο_ θεοποίησαν μάλιστα το “κάλλος” στο πρόσωπο της θεάς Αφροδίτης.

Σ' εκείνη την εποχή, οι γυναίκες των δουλοκτητών χρησιμοποιούσαν κοσμήματα και πολλά καλλυντικά, όπως κρέμες, αρώματα, μακιγιάζ και βαφές για τα μακριά, περιποιημένα τους μαλλιά. Αντίθετα, οι γυναίκες των δούλων (που όπως και οι άντρες δούλοι θεωρούνταν κάτι σαν άψυχα εργαλεία) είχαν κοντά μαλλιά που δε χρειάζονταν περιποίηση για να μπορούν να δουλεύουν.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν οι πρώτοι που αποτύπωσαν το σώμα και το πρόσωπο με τη βοήθεια μαθηματικών συμβόλων, μέσα σε ένα πλαίσιο κάθετων και οριζόντιων γραμμών. Φρόντιζαν με επιμέλεια την καθαριότητα των ρούχων και του σώμα- τους, ενώ χρησιμοποιούσαν πολύ μακιγιάζ και καλλυντικά. Συχνά ξύριζαν τα μαλλιά τους και χρησιμοποιούσαν περούκες. Όσο πιο σπουδαίος ήταν κάποιος, τόσο πιο περίτεχνο ήταν το ντύσιμο και το βάψιμό του.

Αργότερα, στην Αναγέννηση, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι στο έργο του “Άνθρωπος του Βιτρούβιου” απεικόνισε τις «τέλειες αναλογίες» του αντρικού σώματος: τέσσερα δάχτυλα είναι ίσα με μια παλάμη, τέσσερις παλάμες είναι ίσες με ένα πόδι, 24 παλάμες …

Ήξερες ότι... στην προϊστορική εποχή οι υπέρβαρες γυναίκες αποτελούσαν μάλλον περιζήτητες συντρόφους; Οι άντρες προτιμούσαν τις γυναίκες που ήξεραν να βρίσκουν τροφή και να επιβιώνουν. Εξάλλου, οι γυναίκες αυτές ήταν πιο πιθανό να ζήσουν περισσότερα χρόνια και να κάνουν πολλά παιδιά.

Η ομορφιά ΣΗΜΕΡΑ δεν έχει να κάνει μόνο με τα φυσικά χαρακτηριστικά που κληρονομεί ένα άτομο. Σχετίζεται και με τον τρόπο ζωής

• ·       Την ποιότητα διατροφής
• ·       Την ποιότητα ύπνου
• ·       Την άσκηση και τον αθλητισμό
• ·       Την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας
• ·       Την πρόσβαση σε υπηρεσίες αισθητικής
• ·       Τον ελεύθερο χρόνο

Ας σκεφτούμε...

Ζουν με τον ίδιο τρόπο μια γυναίκα-ιδιοκτήτρια ή διευθύντρια σε μια μεγάλη επιχείρηση και μια γυναίκα υπάλληλος, πωλήτρια, καθαρίστρια ή εργάτρια; Είναι το ίδιο για τη γυναίκα που έχει έναν “στρατό” από υπηρέτριες, νταντάδες, αισθητικούς στην υπηρεσία της με τη γυναίκα που εκτός από την εργασία της έχει να φροντίσει το νοικοκυριό και την οικογένειά της;

Στη σημερινή κοινωνία η ομορφιά είναι εμπόρευμα. Ολόκληρες βιομηχανίες βγάζουν απίστευτα κέρδη γύρω από αυτήν:

• ·       της μόδας και των καλλυντικών,
• ·       της διαφήμισης και του πολιτισμού,
• ·       της υγείας, της αισθητική, κ.ά.

Από παντού και με διάφορους τρόπους “ακούμε” πως “η νέα γυναίκα πρέπει να είναι όμορφη για να ξεχωρίσει, να βρει δουλειά και να ξεπεράσει όλους-ες τους-τις συναδέλφους της”. Προσπαθούν να μας πείσουν πως αυτός είναι ο τρόπος για μια κοπέλα που έχει γεννηθεί σε φτωχή οικογένεια, τελικά να γίνει πλούσια. Ότι με την ομορφιά της θα μπορέσει να αποκτήσει γρήγορα και εύκολα πολλά χρήματα. Το αποτέλεσμα, όμως, είναι πως έτσι το γυναικείο σώμα γίνεται ένα ακόμη εμπόρευμα στη βιτρίνα, ένα αντικείμενο που πουλιέται και αγοράζεται και η ίδια η γυναίκα καταλήγει μια άψυχη κούκλα.

Η ομορφιά γίνεται στοιχείο ανταγωνισμού ανάμεσα σε ανθρώπου: που στην πραγματικότητα δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους. Ακόμα μπορεί να οδηγεί σε ρατσιστικές αντιλήψεις και συμπεριφορές.

Ομορφιά & social media

Στα & social media ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται σαν μια εικόνα για θαυμασμό, μια εικόνα που πολλές φορές είναι το αναγκαίο “εισιτήριο”, για να μπεις σε μια παρέα, για να έχεις μια καλή καριέρα, μια καλή σχέση, μια καλή ζωή.

Όταν στα social media βλέπουμε μία επεξεργασμένη φωτογραφία της στιγμής, επιλεγμένη προσεκτικά, αυτό δε σημαίνει ότι αυτή η φωτογραφία αντιπροσωπεύει ολόκληρη την καθημερινότητα κάποιου. Όταν συγκρίνουμε τη δική μας εικόνα με την επεξεργασμένη, τελειοποιημένη εικόνα του άλλου, αυτή η σύγκριση είναι άδικη και μπορεί να μας πληγώσει συναισθηματικά. Εξάλλου, στην πραγματική ζωή η “τέλεια εικόνα” δεν έχει την ίδια σημασία. Γιατί όταν βρεθούμε με τους φίλους και τις φίλες μας, η εικόνα μας είναι μόνο ένα από τα στοιχεία της επαφής μας με αυτούς. Οι άνθρωποι κάνουν παρέες, ερωτεύονται κλπ. με άλλους ανθρώπου και όχι με τις φωτογραφίες τους!

Ακόμα περισσότερο μπορεί να μας πληγώσει η σύγκριση όχι μόνο με τους “τέλειους άλλους”, αλλά και με την “τέλεια” εικόνα του εαυτού μας, που δημιουργούμε μέσα από τα διάφορα φίλτρα των αντίστοιχων εφαρμογών. Συχνά τα κοινωνικά δίκτυα γίνονται μέσο για να ασκείται πίεση, εκφοβισμός ή ρατσισμός με βάση και την εξωτερική εμφάνιση. Μερικές φορές, νέα κορίτσια ή αγόρια που προσπαθούν να μοιάσουν στα εξωπραγματικά πρότυπα ομορφιάς των social media καταλήγουν σε ακραίες συμπεριφορές (πχ. δεν τρώνε καθόλου) κι έτσι βλάπτουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία.

Κάθε άνθρωπος είναι πολλά περισσότερα από μια “εικόνα” που πρέπει να γίνει αποδεκτή: Είναι μια προσωπικότητα με ανάγκες και όνειρα σε ένα σώμα που πρέπει να είναι υγιές για να μπορεί να χαρεί και να δημιουργήσει!

Νίνα Σιμόν _ Διάσημη Αμερικανίδα μουσικός
και αγωνίστρια για το δικαιώματα των μαύρων

Έζησε από το 1933 έως το 2003
Γεννήθηκε στη Βόρεια Καρολίνα του αμερικάνικου Νότου των ΗΠΑ
Ξεκίνησε να τραγουδά και να παίζει πιάνο από πολύ μικρή. Της άρεσε πολύ η κλασική μουσική και λάτρευε τον Μπαχ, τον Μπετόβεν, τον Σοπέν. Μπορούσε να παίξει στο πιάνο οποιοδήποτε κομμάτι άκουγε. Ονειρευόταν να γίνει κλασική πιανίστρια... αλλά δεν κατάφερε ποτέ να ολοκληρώσει τις σπουδές της σε μια φημισμένη σχολή μουσικής, όπως ήθελε. Η ίδια πίστευε πως αιτία ήταν το χρώμα του δέρματός της.

Σε ηλικία μόλις 12 χρονών συμμετείχε σε ένα ρεσιτάλ κλασικού πιάνου σε μια δημοτική βιβλιοθήκη. Οι γονείς της κάθισαν στην πρώτη σειρά για να χειροκροτήσουν την κόρη τους. Οι υπεύθυνοι της συναυλίας, όμως, τους είπαν να σηκωθούν για να κάτσουν στη θέση τους κάποιοι λευκοί που είχαν καθυστερήσει. Η Νίνα είδε με τα μάτια της τι σημαίνει ρατσισμός. Δεν το άντεξε. Αρνήθηκε να παίξει! Την επόμενη μέρα ξύπνησε “λιγότερο αθώα, περισσότερο σκληρή, λίγο περισσότερο μαύρη...”, όπως είχε αναφέρει.

Ακούστε τραγούδια της

Παρά τα πολλά εμπόδια που συνάντησε, δεν το έβαλε κάτω. Συνέχισε να παλεύει για το όνειρό της. Μελετούσε σκληρά και δούλευε ως πιανίστρια και τραγουδίστρια σε μπαρ για να μπορέσει να ζήσει. Ταυτόχρονα αγωνιζόταν ενάντια στην καταπίεση των μαύρων. Άρχισε να ηχογραφεί τραγούδια για την αφροαμερικάνικη καταγωγή της και τη φυλετική ανισότητα. Έτσι, η κλασική μουσική που αγαπούσε ενώθηκε στα τραγούδια της και με άλλα είδη μουσικής: τζαζ, μπλουζ, γκόσπελ, φανκ κά. Τη δεκαετία του 1960 ο αγώνας των Αφροαμερικανών για ισότητα δυναμώνει. Πολλοί καλλιτέχνες παλεύουν στο πλευρό τους, ανάμεσά τους και η Νίνα Σιμόν. Το 1964, η δολοφονία του βετεράνου ακτιβιστή Μέντγκαρ Έβερς στο Μισισίπι και η έκρηξη στην Εκκλησία Βαπτιστών της Αλαμπάμα, όπου τέσσερα μαύρα κορίτσια έχα¬σαν τη ζωή τους, ενέπνευσαν τη Νίνα Σιμόν να γράψει το Mississippi Goddman  (το πρώτο της τραγούδι διαμαρτυρίας που γράφτηκε από “μανία, μίσος και αποφασιστικότητα”.

“Τότε ένιωθα πιο ζωντανή απ’ ό,τι νοιώθω τώρα. Ερμήνευα τραγούδια για να βοηθήσω τους συνανθρώπους μου. Ήμουν περήφανη για το γεγονός ότι ήμουν μέρος ενός κινήματος που έγραφε ιστορία. Έδινε μεγαλύτερη αξία σ’ αυτό που έκανα για να κερδίσω τα προς το ζην”.

Η Νίνα Σιμόν έγινε μια σπουδαία μουσικός. Ηχογράφησε δεκάδες δίσκους και τραγούδησε μπροστά σε χιλιάδες θαυμαστές της που λάτρεψαν τη φωνή και τα τραγούδια της. Αν και η δουλεία καταργήθηκε τυπικά στο Σύνταγμα των ΗΠΑ μετά το τέλος του Αμερικανικού Εμφυλίου (1865), στην πράξη η ανισότητα και οι αδικίες εναντίων των μαύρων δεν έπαψαν να υπάρχουν. Ακόμη και διάφοροι νόμοι και κανονισμοί τούς αντιμετώπιζαν ως κατώτερους. Οι απελευθερωμένοι σκλάβοι δυστυχούσαν στη φτώχεια και την ανεργία, ενώ έκαναν τις πιο δύσκολες δουλειές παίρνοντας λιγότερα χρήματα από τους λευκούς. Ταυτόχρονα διάφορες εγκληματικές ακροδεξιές οργανώσεις μιλούσαν για “τη λευκή υπεροχή”, σκότωναν και τρομοκρατούσαν του μαύρους σε κάθε τους βήμα, έκαιγαν και ανατίναζαν σπίτια και εκκλησίες.