Μιχαήλ Σούσλοφ ένας κομμουνιστής του καιρού του

Ο Μιχαήλ Αντρέγιεβιτς Σούσλοφ (Mikhail Andreevic Suslov _Михаил Андреевич Суслов _21 Νοεμβρίου 1902 _8 με το παλιό ημερολόγιο– 25-Ιαν-1982) υπήρξε Σοβιετικός πολιτικός που διετέλεσε επί μακρόν ιδεολογικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΣΕ, ανεπισήμως ο "κύριος Ιδεολόγος" του Κόμματος, ενώ κατείχε και το αξίωμα του Δεύτερου Γραμματέα (από το 1965 μέχρι τον θάνατό του).

Γεννημένος στην αγροτική Ρωσία το 1902, έγινε μέλος του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπ) το 1921 και σπούδασε οικονομικά τη 10ετία του 1920. Εγκατέλειψε τη δουλειά του ως δάσκαλος το 1931 για να ασχοληθεί με την πολιτική σαν επαγγελματικό στέλεχος _από τα πρώτα ονόματα στήριξης του Στάλιν στην εσωκομματική διαμάχη. Διορίστηκε Πρώτος Γραμματέας του Κράι Σταυρούπολης το 1939 και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ηγήθηκε του τοπικού κινήματος ως κομισάριος. Αμέσως μετά τον πόλεμο (1946), έγινε μέλος του Οργανωτικού Γραφείου (Οργμπούρο) της ΚΕ το 1950, εξελέγη στο Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ και από τις το 1952 και μετά, ήταν πλήρες μέλος του 19^ου Προεδρείου του ΚΚΣΕ. Στην αναδιάρθρωση της σοβιετικής ηγεσίας που ακολούθησε τον θάνατο του Στάλιν, ο Σουσλόφ έχασε μεγάλο μέρος της αναγνώρισης και της επιρροής του και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950, είχε αναδειχθεί ηγέτης της κομματικής αντιπολίτευσης στον Νικίτα Χρουστσόφ. Το 1964 (μεταχρουστοφική περίοδος), υποστήριξε την εγκαθίδρυση συλλογικής ηγεσίας με εσωκομματική δημοκρατία (;;) και αντιτάχθηκε στην επαναφορά της μονοκρατορίας (Στάλιν-Χρουστσόφ) ενώ κατά την εποχή Μπρέζνιεφ, θεωρούνταν ο επικεφαλής ιδεολόγος και δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος. Ο θάνατός του το 1982 θεωρείται η έναρξη της μάχης για τη διαδοχή του Λεονίντ Μπρέζνιεφ στη θέση του γενικού γραμματέα.

16χρονος έγινε μέλος στην τοπική οργάνωση της Komsomol (Saratov) επίσης της Επιτροπής Ανακούφισης της Φτώχειας και μετά από τρία χρόνια, έγινε μέλος του Πανενωσιακού ΚΚ (Μπ) και ξεκίνησε σπουδές στο Ινστιτούτο Εθνικής Οικονομίας Πλεχάνοφ (1924-1928) και μετά, έγινε μεταπτυχιακός φοιτητής (ερευνητής) στα οικονομικά στο Ινστιτούτο Κόκκινων Καθηγητών, διδάσκοντας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και στη Βιομηχανική Ακαδημία. Το 1931 εγκατέλειψε τη διδασκαλία υπέρ του κομματικού μηχανισμού και συνέβαλε στην εκκαθάριση τροτσκιστών, ζινοβιεβστών κλπ. Από το 1936-1937, σπούδασε στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Οικονομικού Ινστιτούτου Κόκκινων Καθηγητών, με φήμη ενός σεμνού και σοβαρού μαθητή που μελέτησε προσεκτικά και εμπέδωσε τη διδασκαλία Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν (και Στάλιν φυσικά) καταγράφοντας θέματα για οικονομικά και πολιτικά ζητήματα σε κουτιά κάρτες και ντουλάπια αρχείων στο μικροσκοπικό δωμάτιό του σε ένα κοινόχρηστο διαμέρισμα. Λένε πως _κάπως έτσι, ο Στάλιν χρειαζόταν την άποψη του Λένιν για ένα στενό οικονομικό ή πολιτικό ζήτημα έστειλε τον γραμματέα του Λεβ Μέχλις (συμμαθητής του Suslov στο Ινστιτούτο) αυτός τον πλησίασε και βρήκε αμέσως το απαραίτητο απόσπασμα κι έτσι ο Στάλιν πρότεινε να προαχθεί ως Γραμματέας του Κόμματος του Ροστόφ και μετά (1939) στην ευρύτερη περιοχή της Σταυρούπολης.

Δράση την εποχή
του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου (1941-1945)

Στο Ανατολικό Μέτωπο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σούσλοφ ήταν μέλος του Στρατιωτικού Συμβουλίου του Μετώπου του Βορείου Καυκάσου και ηγήθηκε του Αρχηγείου των Μεραρχιών των Παρτιζάνων στο Κράι της Σταυρούπολης μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Γερμανούς, κινητοποιώντας τους εργάτες να πολεμήσουν ενάντια στους Γερμανούς εισβολείς σε στενή επαφή με τον Κόκκινο Στρατό. Σύμφωνα με τη σοβιετική ιστοριογραφία, τα χρόνια αυτά του Suslov ήταν εξαιρετικά επιτυχημένα, παρά το γεγονός ότι υπέφερε από προχωρημένη φυματίωση, από την οποία είχε προσβληθεί στα νιάτα του που επιδεινώθηκε περαιτέρω. Αργότερα εκκαθάρισε _όσο γινόταν την περιοχή της Βαλτικής στον απόηχο του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου από τους συνεργάτες των ναζί (Waffen SS κλπ), όντας (1944-1946) πρόεδρος του Γραφείου της ΚΕ για τις Λιθουανικές Υποθέσεις.

Το 1946, ο Σούσλοφ έγινε μέλος του Orgburo και έγινε αμέσως Επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής της Κεντρικής Επιτροπής. Μέσα σε ένα χρόνο, ο διορίστηκε Επικεφαλής του Τμήματος της Κεντρικής Επιτροπής για την κινητοποίηση και την προπαγάνδα. Το 1947, ο μετατέθηκε στη Μόσχα και εξελέγη στη Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής _θα διατηρούσε αυτή τη θέση για το υπόλοιπο της ζωής του. Έχοντας την πλήρη εμπιστοσύνη του Κόμματος το 1948 του ανατέθηκε να μιλήσει εκ μέρους της Κεντρικής Επιτροπής πριν από μια πανηγυρική συνεδρίαση για την εικοστή τέταρτη επέτειο του θανάτου του Βλαντιμίρ Λένιν, ενώ το 1949-1950, ήταν αρχισυντάκτης της Pravda. Το 1949, έγινε μέλος, μαζί με τους Γκεόργκι Μαλενκόφ, Λαβρέντι Μπέρια και Λάζαρ Καγκάνοβιτς, μιας επιτροπής που δημιουργήθηκε για να διερευνήσει κατηγορίες που επιβλήθηκαν κατά του γραμματέα της Μόσχας, Γκεόργκι Ποπόφ _παραβλέπουμε διάφορες αστικές θεωρίες συνωμοσίας ως αναπόδεικτες. Το 1950, ο Σούσλοφ εξελέγη στο Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ. Προήχθη στο Προεδρείο του ΚΚΣΕ (αργότερα Πολιτικό Γραφείο) το 1952 μετά το 19^ο Συνέδριο του Κόμματος, με μια προσωρινή ανατροπή όταν πέθανε ο Στάλιν αλλά συνέχισε να εργάζεται στο Ανώτατο Σοβιέτ, ακόμη και ως Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων τα χρόνια αμέσως μετά το θάνατο του Στάλιν.

Εποχή Χρουστσόφ

Ο Σούσλοφ το 1955 εξελέγη στο Προεδρείο, ενώ στο 20ο Συνέδριο (1956), ο Χρουστσόφ εκφώνησε την περίφημη _πάλαι ποτέ μυστική ομιλία για τη προσωπολατρία( του Στάλιν). Στην ιδεολογική έκθεση του Σούσλοφ η κριτική του για τον Στάλιν ανέφερε: "Προκλήθηκε σημαντική ζημιά τόσο στην οργανωτική όσο και στην ιδεολογική κομματική εργασία _μειώθηκε ο ρόλο των μαζών και του Κόμματος, απαξιώνονατς τη συλλογική ηγεσία, υπονομεύοντας την εσωκομματική δημοκρατία και τη δραστηριότητα των μελών του κόμματος, οδηγώντας  σε έλλειψη ελέγχου, ανευθυνότητα, ακόμη και αυθαιρεσία στη δουλειά, αποτρέποντας την ανάπτυξη κριτικής και αυτοκριτικής και οδηγώντας σε μονόπλευρες και ενίοτε λανθασμένες αποφάσεις".

• Κατά τη διάρκεια της αντεπανάστασης στην Ουγγαρία (1956), μαζί με τον Αναστάς Μικογιάν, δρούσαν σε κοντινή απόσταση από τη Βουδαπέστη για να κατευθύνουν τις δραστηριότητες των σοβιετικών στρατευμάτων και να προσφέρουν βοήθεια στη νέα ουγγρική ηγεσία. Ο Σούσλοφ και ο Μικογιάν συμμετείχαν στη συνεδρίαση του ΠΓ του Ουγγρικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος που εξέλεξε τον Γιάνος Κάνταρ ως ΓΓ. Το Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ επέκρινε τις παραχωρήσεις (;;) Σούσλοφ και Μικογιάν στη νέα κυβέρνηση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας και παρά τις αρχικές του επιφυλάξεις, ο Σούσλοφ τελικά υποστήριξε την απόφαση του Προεδρείου να επέμβει στρατιωτικά στην Ουγγαρία. Τον Ιούνιο του 1957, ο Σούσλοφ υποστήριξε τον Χρουστσόφ κατά ενάντια στην "αντικομματική ομάδα" με επικεφαλής τους Γκεόργκι Μαλενκόφ, Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ, Λάζαρ Καγκάνοβιτς και Ντμίτρι Σεπίλοφ, ενώ κατηγόρησε τον Υπουργό Άμυνας Γκεόργκι Ζούκοφ, για "βοναπαρτισμό". Σε μια ομιλία του το 1958, ο Χρουστσόφ πρότεινε επίσημα τη διάλυση των Σταθμών Μηχανών και Τρακτέρ (MTS) _κρατικούς οργανισμούς που κατείχαν και συντηρούσαν τα αγροτικά μηχανήματα που χρησιμοποιούσαν οι κολχόζνικοι.  Ο Σούσλοφ, ο οποίος υποστήριζε την οικονομική πολιτική του Στάλιν, θεώρησε την πρόταση του Χρουστσόφ ως απαράδεκτη για ιδεολογικούς λόγους.
• Το 21^ο Συνέδριο του Κόμματος συγκλήθηκε Ιαν-1959 και ο Χρουστσόφ ήθελε να εξετάσει το προσχέδιο ενός νέου επταετούς σχεδίου _όπου για πρώτη φορά αναφερόταν πως η ΕΣΣΔ πέρασε το στάδιο του σοσιαλισμό και έμπαινε στο κομμουνιστικό!! Ο Σούσλοφ στάθηκε προσεκτικά ενάντια στην άποψη του Χρουστσόφ χαρακτηρίζοντάς την εσφαλμένη και αντέτεινε ότι η άποψή του δεν είχε εγκριθεί από το Κόμμα _επικαλέστηκε και Μαρξ _Λένιν: "Ο Μαρξ και ο Λένιν μας διδάσκουν ότι ο κομμουνισμός δεν εμφανίζεται ξαφνικά, αλλά έρχεται στην ύπαρξη, ωριμάζει, αναπτύσσεται, περνά στην ανάπτυξή του μέσα από συγκεκριμένα στάδια ή φάσεις… Η νέα περίοδος στην ανάπτυξη της σοβιετικής κοινωνίας θα σημαδευτεί από σταδιακή συνένωση δύο μορφών σοσιαλιστικής ιδιοκτησίας – του κράτους και του κολχόζ... Η διαδικασία αυτών των κοινωνικών αλλαγών θα είναι μακρά, και όπως είναι κατανοητό, δεν μπορεί να τελειώσει σε μια περίοδο επτά ετών".

Ο Σούσλοφ γινόταν σταδιακά πιο επικριτικός απέναντι στις πολιτικές του Χρουστσόφ, στην πολιτική του αδιαλλαξία και στην εκστρατεία του να εξαλείψει ό,τι είχε απομείνει από τη σταλινική παλιά φρουρά. Υπήρχαν επίσης βαθιές αποκλίσεις στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική μεταξύ τους. Ο Σούσλοφ αντιτάχθηκε στην ιδέα της apriori βελτίωσης των σχέσεων ΕΣΣΔ-ΗΠΑ και ήταν κατά των προσπαθειών του για προσέγγιση με τη Γιουγκοσλαβία, ενώ εσωτερικά, αντιτάχθηκε στην πολιτική των οικονομικών μέτρων  "αποσταλινοποίησης" και στα σχέδια "αποκέντρωσης". Ο Σούσλοφ επισκέφτηκε την Αγγλία το 1959 ως βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ, η επίσκεψη στέφθηκε με επιτυχία και ο Hugh Gaitskell (ηγέτης του Εργατικού Κόμματος τότε), ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση βοηθώντας σε διμερείς εμπορικές σχέσεις

Οι επί μακρόν τεταμένες σινο-σοβιετικές σχέσεις ειδώθηκαν από τον Σούσλοφ σε μια από τις εκθέσεις του στην Κεντρική Επιτροπή: "Η ουσία του θέματος είναι ότι η ηγεσία του ΚΚ Κίνας ανέπτυξε πρόσφατα τάσεις να υπερβάλλει τον βαθμό ωριμότητας των σοσιαλιστικών σχέσεων ... Υπάρχουν στοιχεία έπαρσης και υπεροψίας. _αυτές οι ελλείψεις, εξηγούνται σε μεγάλο βαθμό από την ατμόσφαιρα της της προσωπολατρείας του συντρόφου Μάο Τσε Τούνγκ... ο οποίος, από κάθε άποψη, ο ίδιος έχει φτάσει να πιστεύει στο δικό του αλάθητο" και τον συνέκρινε με τον Στάλιν. Ο Σούσλοφ άσκησε έντονη κριτική στη μαοϊκή Κίνα, καθώς ηγήθηκε της Σινο-Σοβιετικής Διαμάχης και επέκρινε τον Μαοϊσμό με διάφορους τρόπους, ιδιαίτερα τη διάσπασή του από τη σοβιετική ηγεσία στο Σοσιαλιστικό Στρατόπεδο, την απόρριψη της θεωρίας της Ειρηνικής Συνύπαρξης και την υποστήριξη από πλευράς του Μάο των αντι-σοβιετικών αντίπαλων ομάδων παγκοσμίως. Συνέκρινε επίσης την Κίνα του Μάο με την Τιτοϊστική Γιουγκοσλαβία και τον τροτσκισμό και τον κατήγγειλε ως αστό εθνικιστή και αριστερό παρεκκλίνοντα. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Σούσλοφ μπήκε επικεφαλής στην Κεντρική Επιτροπή της μάχης ενάντια στην ηγεσία Χρουστσόφ, που ταλανίστηκε και με τους U-2 το 1960 και την Κρίση των πυραύλων της Κούβας. Η εκστρατεία για την αντικατάσταση του Χρουστσόφ ξεκίνησε το 1964, με τον Σούσλοφ "εκτός" (είχε αρρωστήσει σοβαρά κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το προηγούμενο έτος) έτσι ηγήθηκαν Μπρέζνιεφ και Κοσίγκιν.

Απονομή του βραβείου Τάγματος του Λένιν
στον Σούσλοφ (δεξιά) τον Οκτώβριο του 1968,
με τον Μπρέζνιεφ (αριστερά)
και τον Κοσίγκιν (2ος από δεξιά)

           Εποχή Μπρέζνιεφ \ Συλλογική ηγεσία

Τον Οκτώβριο του 1964, ο Χρουστσόφ καθαιρέθηκε και αντικαταστάθηκε από μια συλλογική ηγεσία (Μπρέζνιεφ Γραμματέας, Κοσίγκιν επικεφαλής της κυβέρνησης και Αναστάς Μικογιάν _που αντικαταστάθηκε το 1965 από τον Νικολάι Ποντγκόρνι ως αρχηγός του κράτους) σε μια ανεπίσημη Τριανδρία (γνωστή ως Τρόικα), Ο Σούσλοφ ήταν ένθερμος κριτικός της "μονοανδρικής" κυριαρχίας, όπως αυτή που παρατηρήθηκε επί Ιωσήφ Στάλιν και Χρουστσόφ και ενώ καταδίκασε την μονοπρόσωπη διακυβέρνηση του Στάλιν, επέκρινε εξίσου την ατομικιστική διεκδίκηση της πολιτικής αποσταλινοποίησης του Χρουστσόφ. Έντονος υποστηρικτής του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, εμπόδισε τον Μπρέζνιεφ να αναλάβει τη θέση του Κοσίγκιν ως επικεφαλής της κυβέρνησης το 1970. Σε όλη την εποχή του Μπρέζνιεφ, ο Σούσλοφ έγινε όλο και πιο "κριτικός" _αντίθετος σε κάθε είδους αντισοβιετική πολιτική που επιχείρησαν οι ηγέτες του Ανατολικού Μπλοκ, αλλά ψήφισε κατά της στρατιωτικής επέμβασης στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας το 1968, τη λεγόμεη "_Άνοιξη της Πράγας". Ήταν κατά την εποχή του Μπρέζνιεφ που ο Σούσλοφ έλαβε τον ανεπίσημο τίτλο «Κύριος Ιδεολόγος του Κομμουνιστικού Κόμματος". Ο Σούσλοφ αφιέρωσε πολύ χρόνο στη μνήμη των κληροδοτημάτων Μαρξ-Λένιν- Ένγκελς, ωστόσο, ακολούθησε την κομματική γραμμή και υποστήριξε την υποχώρηση από ορισμένες (πχ το τέλος, εγκεκριμένων από το Κόμμα εκδοχών φυσικών επιστημών βιολογίας, χημείας φυσικής κλπ.). Στις αρχές της 10ετίας του 1980, η πολιτική και οικονομική αναταραχή στη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας είχε διαβρώσει σοβαρά την εξουσία του Πολωνικού Ενωτικού Εργατικού Κόμματος. Η θέση του Σούσλοφ σε αυτό το θέμα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς προήδρευσε της Επιτροπής Πολιτικού Γραφείου (Αυγ-1980), για τον τρόπο αντιμετώπισης της πολωνικής κρίσης. Η Επιτροπή εξέτασε τη σοβιετική στρατιωτική επέμβαση αλλά ο Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, Γραμματέας του Πολωνικού Ενωτικού Εργατικού Κόμματος, μπόρεσε να πείσει την Επιτροπή ότι μια σοβιετική στρατιωτική επέμβαση απλώς θα επιδείνωνε την κατάσταση. Ο Σούσλοφ συμφώνησε με το επιχείρημα του Γιαρουζέλσκι, δηλώνοντας ότι "αν εισαχθούν στρατεύματα, αυτό θα σημαίνει καταστροφή. Νομίζω ότι όλοι συμμεριζόμαστε την ομόφωνη άποψη εδώ ότι δεν μπορεί να γίνει συζήτηση ", αλλά κατάφερε να πείσει τον Γιαρουζέλσκι και την πολωνική ηγεσία να θεσπίσουν στρατιωτικό νόμο.

Θάνατος: Ο Σούσλοφ θάφτηκε στη Νεκρόπολη του Τείχους του Κρεμλίνου, σε έναν από τους δώδεκα μεμονωμένους τάφους που βρίσκονται μεταξύ του Μαυσωλείου του Λένιν και του τείχους του.

Αναγνώριση: τιμήθηκε με πολλά παράσημα και μετάλλια _ανάμεσά τους ήταν δύο βραβεία Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας, πέντε Τάγματα του Λένιν, ένα Τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης, ένα Τάγμα πρώτου βαθμού του Πατριωτικού Πολέμου και πολλά ακόμη. Η Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ απένειμε στον Σούσλοφ το Χρυσό Μετάλλιο του Καρλ Μαρξ, ενώ τιμήθηκε με τα υψηλότερα κρατικά βραβεία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Sukhbaatar της Λαϊκής Δημοκρατίας της Μογγολίας, της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Τσεχοσλοβακίας Τάγμα του Klement Gottwald, Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας +Τάγμα Γκεόργκι Δημητρόφ (Βουλγαρία) Καρλ Μαρξ (Ανατολική Γερμανία) Χρυσού Αστέρος (Βιετνάμ)

Ο Σούσλοφ παντρεύτηκε την Γιελιζαβέτα Αλεξάντροβνα (1903–1972), η οποία εργάστηκε ως Διευθύντρια του Ινστιτούτου Στοματολογίας της Μόσχας. Στη ζωή της, υπέφερε από ασθένειες, ειδικά από διαβήτη Απέκτησαν δύο παιδιά, το Revoly (1929), που πήρε το όνομά του από την Οκτωβριανή Επανάσταση και τη Maya (1939), που πήρε το όνομά της από την Πρωτομαγιά.

Δείτε Ριζοσπάστης "οι εξελίξεις στο ΚΚΕ τη δεκαετία του 1950 και οι πολιτικές επιπτώσεις τους στους πολιτικούς πρόσφυγες" Εκτενή αποσπάσματα από την παρέμβαση του Κώστα Σκολαρίκου, μέλους του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, στην ημερίδα για τη ζωή των πολιτικών προσφύγων στις Λαϊκές Δημοκρατίες

 

Αναδρομή ✨ στην πονεμένη από τον ιμπεριαλισμό Ουκρανία

Ορισμένα στοιχεία για την ιστορία της Ουκρανίας και ιδιαίτερα του 20ού αιώνα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για να κατανοηθεί η σημερινή εξέλιξη στην πρώην δεύτερη Σοσιαλιστική Δημοκρατία στη δύναμη της ΕΣΣΔ. Με την ανάπτυξη του καπιταλισμού και την αποδυνάμωση των φεουδαρχικών δομών δυναμώνει και ο αγώνας του ουκρανικού λαού για κοινωνική απελευθέρωση, που συναντιέται με τον επαναστατικό αγώνα του ρωσικού και των άλλων λαών της ρωσικής αυτοκρατορίας κατά του τσαρισμού και του καπιταλισμού. Οι εργάτες συνειδητοποιούν την ανάγκη της κοινής πάλης ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, κάτι που εντείνεται με τα επιπρόσθετα βάσανα του Α' Παγκόσμιου Πολέμου 1914-18 και καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη συνειδητοποίηση έχει η ανάδειξη του μπολσεβικισμού με ηγέτη τον Λένιν.

    Επανάσταση του Φλεβάρη,
    Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση
    και αντίδραση των αστών

Με τη νίκη της αστικοδημοκρατικής Επανάστασης του Φλεβάρη στην Ουκρανία, υπό τσαρική κυριαρχία στο μεγαλύτερο μέρος της, επικράτησε η δυαδική εξουσία. Την αντεπαναστατική πολιτική της Προσωρινής Κυβέρνησης υποστήριζαν οι μενσεβίκοι και oι εσέροι, που είχαν τότε την πλειοψηφία στα Σοβιέτ, καθώς και η αστική εθνικιστική Τσεντράλναγια Ράντα (Κεντρικό Συμβούλιο), που ιδρύθηκε το Μάρτη του 1917 στο Κίεβο. Η συνέχιση του ιμπεριαλιστικού πολέμου και η αντιλαϊκή πολιτική της Προσωρινής Κυβέρνησης οδήγησαν στην επιδείνωση της ζωής των εργαζομένων. Μοναδικοί εκφραστές του αγώνα των Ουκρανών εργαζομένων ήταν oι μπολσεβίκοι. Βγαίνοντας από την παρανομία δυνάμωσαν τις γραμμές τους, δούλευαν εντατικά στα Σοβιέτ. Οι θέσεις του Απρίλη του Β. I. Λένιν επιδοκιμάστηκαν από τις μεγαλύτερες κομματικές οργανώσεις. Οι μπολσεβίκοι ήταν αντίθετοι τόσο με τη σοβινιστική πολιτική της Προσωρινής Κυβέρνησης, όσο και με την αντιλαϊκή εθνικιστική πολιτική της Τσεντράλναγια Ράντα.

Αμπελώνας Ουκρανία _1980

Τα επαναστατικά γεγονότα στη Ρωσία επέδρασαν και στην Ουκρανία. Τα Σοβιέτ Οδησσού, Κιέβου, Τσερνίγκοφ και πολλών πόλεων και οικισμών του Ντονμπάς πήραν την απόφαση για το πέρασμα της εξουσίας στα Σοβιέτ. Η νίκη της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης ανταποκρινόταν στους εθνικούς πόθους και τα κοινωνικά συμφέροντα όλων των λαών της ρωσικής αυτοκρατορίας, μαζί και του ουκρανικού. Οι εργαζόμενοι επιδοκίμασαν τα Διατάγματα που ψήφισε το 2^ο Συνέδριο των Σοβιέτ και υποστήριξαν ολόψυχα τη σοβιετική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Β. I. Λένιν. Στο Κίεβο στις 29 Οκτώβρη 1917 η κοινή συνεδρίαση των Σοβιέτ των αντιπροσώπων των εργατών και στρατιωτών ενέκρινε το μπολσεβίκικο σχέδιο απόφασης να υποστηριχθεί η εξέγερση στην Πετρούπολη και να δοθεί η εξουσία στην ΠΕΕ (Προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή) στο Κίεβο. Ύστερα από σκληρές μάχες στις 29-31 Οκτώβρη του 1917 τα στρατεύματα της Προσωρινής Κυβέρνησης ηττήθηκαν, αλλά τη νίκη των επαναστατημένων εργατών και στρατιωτών εκμεταλλεύθηκε η ουκρανική αστική τάξη. Η Τσεντράλναγια Ράντα κατέλαβε τα κυβερνητικά ιδρύματα και αυτοανακηρύχθηκε σε Ανώτατη Εξουσία. Στις 7 Νοέμβρη εξέδωσε Διάταγμα με το οποίο ανακήρυξε την Ουκρανία «Λαϊκή Δημοκρατία» και, προσπαθώντας να εξουδετερώσει την επίδραση των λενινιστικών διαταγμάτων, υποσχέθηκε δημαγωγικά να επιβάλει κρατικό έλεγχο στη βιομηχανία, να θεσπίσει το 8ωρο, να δώσει τη γη στους αγρότες. Ταυτόχρονα, εξαπέλυσε τρομοκρατία κατά των δυνάμεων της Επανάστασης, διέλυσε τα Σοβιέτ, συνέλαβε τους μπολσεβίκους. Αφόπλισε τα αποσπάσματα της Κόκκινης Φρουράς και τα επαναστατικά στρατιωτικά τμήματα. Στάλθηκαν στρατιωτικά αποσπάσματα ενάντια στους αγρότες που μοιράστηκαν τη γη των τσιφλικάδων. Αποκατέστησε επαφές με τους αρχηγούς της «Αντάντ», υποστήριξε τη συνέχιση του ιμπεριαλιστικού πολέμου, ενώ ταυτόχρονα αποδιοργάνωσε το μέτωπο, ανακαλώντας τους Ουκρανούς στρατιώτες, αποκατέστησε επαφές με τις αντεπαναστατικές δυνάμεις της Ρωσίας και ιδιαίτερα του Ντον.

Η Τσεντράλναγια Ράντα έγινε μια από τις κεντρικές εστίες
της πανρωσικής αντεπανάστασης.

Στο Χάρκοβο στις 11-12 Δεκέμβρη του 1917 έγινε το 1^ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ, που ανακήρυξε την Ουκρανική Σοβιετική Δημοκρατία. Το συνέδριο πήρε απόφαση να συνάψει ομοσπονδιακές σχέσεις με τη Σοβιετική Ρωσία, εξέλεξε την ΚΕΕ των Σοβιέτ της Ουκρανίας που στις 17 Δεκέμβρη σχημάτισε την πρώτη σοβιετική κυβέρνηση της Ουκρανίας - τη Λαϊκή Γραμματεία [Αρτιόμ (Φ. Α. Σεργκέγεφ), Ε. Μπ. Μπος, Β. Π. Ζατόνσκι, Ν. Α. Σκτίπνικ κ.ά.]. Το Δεκέμβρη 1917 - Γενάρη 1918 η πάλη κατά της Τσεντράλναγια Ράντα πήρε παλλαϊκό χαρακτήρα, ακολούθησαν εξεγέρσεις σε όλες τις περιοχές και στις 26 Γενάρη απελευθέρωσαν και το Κίεβο.

Η αρχική περίοδος της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Ουκρανία σε ειρηνικές συνθήκες ήταν σύντομη. Επιβάλλοντας στη Σοβιετική Ρωσία τη ληστρική συνθήκη του Μπρεστ (1918), οι ιμπεριαλιστές της Γερμανίας και της Αυστρουγγαρίας χρησιμοποίησαν το σύμφωνο με την Τσερντράλναγια Ράντα της 27ης Γενάρη 1918, με βάση το οποίο είχε ζητήσει τη στρατιωτική βοήθεια της Γερμανίας κατά της Σοβιετικής Ρωσίας και άρχισαν την κατάληψη της Ουκρανίας. Στην εκστρατεία αυτή συνέδραμε και η ελληνική αστική τάξη, με την γνωστή «Ουκρανική Εκστρατεία».

Συμβολή στην ίδρυση της ΕΣΣΔ

Μετά την εκδίωξη των εισβολέων τα καθήκοντα της ανόρθωσης της λαϊκής οικονομίας εξετάστηκαν στο 5ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ (1921) . Μεγάλη σημασία για την ανόρθωση της οικονομίας της Ουκρανία είχε η απόφαση του 10ου Συνεδρίου του ΡΚΚ (μπ), για το πέρασμα στη νέα οικονομική πολιτική. Οι εργαζόμενοι της Ουκρανίας ήταν από τους πρωτεργάτες της συνένωσης των Σοβιετικών Δημοκρατιών σε ενιαίο κράτος. Το 7ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ (1922) τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ενιαίου σοβιετικού ενωσιακού κράτους. Στο 1ο Πανενωσιακό Συνέδριο των Σοβιέτ (Δεκέμβρης 1922) αντιπροσωπία της Ουκρανίας συμμετείχε στην κύρωση του Συμφώνου και της Διακήρυξης για το σχηματισμό της Ενωσης ΣΣΔ, στη δύναμη της οποίας εντάχθηκε η ΣΣΔ Ουκρανίας. Την περίοδο της σοσιαλιστικής εκβιομηχάνισης στην Ουκρανία όπως και σε όλη τη χώρα των Σοβιέτ αναπτύχθηκε η σοσιαλιστική άμιλλα, ξεπεράστηκαν αντιστάσεις όπως αυτές των ιδιωτών αγροτών κουλάκων στη διαδικασία κολεκτιβοποίησης, δημιουργήθηκε το κολχόζνικο σύστημα. Η περίοδος του 1921-23, που συνδυάστηκε από κακή σοδειά και ταυτόχρονα από τη δράση σαμποτάζ των κουλάκων, χρησιμοποιήθηκε από την αστική προπαγάνδα ως ο «λιμός» που δήθεν προκάλεσαν οι μπολσεβίκοι.

Στις αρχές του Β' Παγκόσμιου Πολέμου 1939-45 η Πολωνία κατελήφθη από τη φασιστική Γερμανία. Η σοβιετική κυβέρνηση ανέλαβε υπό την προστασία της τη ζωή και την περιουσία του πληθυσμού της Δυτικής Ουκρανίας. Στις 17 Σεπτέμβρη 1939 ο σοβιετικός στρατός μπήκε στο έδαφος της Δυτικής Ουκρανίας. Η Λαϊκή Συνέλευση που εξέλεξαν oι εργαζόμενοι στις 27 Οκτώβρη ενέκρινε τη Διακήρυξη για την εγκαθίδρυση της σοβιετικής εξουσίας στη Δυτική Ουκρανία και αποφάσισε να ζητήσει από το Ανώτατο Σοβιέτ της Ένωσης ΣΣΔ να γίνει δεκτή στους κόλπους της ΕΣΣΔ και να ενωθεί με την ΣΣΔ Ουκρανίας. Στις 28 Οκτώβρη ψηφίστηκε η Διακήρυξη για τη δήμευση των τσιφλικάδικων γαιών, την εθνικοποίηση των τραπεζών και της μεγάλης βιομηχανίας. Η έκτακτη 5η Σύνοδος του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ ψήφισε την 1η Νοέμβρη το νόμο για την ένταξη της Δυτικής Ουκρανίας στη δύναμη της ΕΣΣΔ και την Ενωσή της με την ΣΣΔ Ουκρανίας.

Στη διάρκεια της φασιστικής εισβολής μεταφέρθηκαν στα μετόπισθεν πάνω από 550 μεγάλες βιομηχανίες (από τον Ιούλη ως τον Οκτώβρη 1941) και 3,5 εκατ. άτομα. Η ηρωική άμυνα του Κιέβου και της Οδησσού βοήθησε το σοβιετικό στρατό να ματαιώσει το σχέδιο του εχθρού για κεραυνοβόλο προέλαση προς τη Μόσχα, την Κριμαία και τον Καύκασο. Οι χιτλερικοί, καταλαμβάνοντας την Ουκρανία, τη διαμέλισαν. Μεταξύ των ποταμών Μπουγκ και Δνείπερου σχημάτισαν το ρουμανικό γενικό κυβερνείο «Τρανσνίστρια», ένα μέρος των δυτικών περιοχών με την ονομασία Ντιστρίκτ «Γαλικία» δόθηκε στο γενικό κυβερνείο των πολωνικών εδαφών. Το υπόλοιπο τμήμα της Ουκρανίας, με εξαίρεση τις περιοχές κοντά στο μέτωπο (Ντονμπάς και μερικές άλλες), βρισκόταν υπό την εξουσία του ονομαζόμενου ράιχσκο-μισαριάτ. Παντού επιβλήθηκε τρομοκρατικό καθεστώς. Στη διάρκεια της κατοχής oι φασίστες εξόντωσαν στην Ουκρανία γύρω στα 5 εκατ. ανθρώπους και πάνω από 2 εκατ. στάλθηκαν να δουλέψουν στην Ευρώπη. Στα κακουργήματα αυτά συμμετείχαν και οι Ουκρανοί αστοί εθνικιστές, όπως ο Στεπάν Μπαντέρα, που υμνούν οι σημερινοί εθνικιστές.

          Αναβίωση του εθνικισμού
          μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού

Με τη συντριβή των γερμανοφασιστικών στρατευμάτων στο Στάλινγκραντ άρχισε η απελευθέρωση της Ουκρανίας και η δημιουργική συμμετοχή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Οι εσωτερικές ανεπάρκειες, η διαβρωτική επίδραση του οπορτουνισμού μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956, η παραβίαση των αρχών σοσιαλιστικής οικοδόμησης και η επικράτηση των εμπορευματικών σχέσεων, των εργαλείων της αγοράς, όταν έπρεπε να δοθεί ώθηση στις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής οδήγησαν σταδιακά στην καπιταλιστική παλινόρθωση και τη διάλυση της ΕΣΣΔ το 1990-91. Η Ουκρανία ακολούθησε την τύχη και των άλλων Δημοκρατιών στην αναβίωση του εθνικισμού και τη βάρβαρη εκμετάλλευση των εργαζομένων. Τα πρώτα χρόνια της λεγόμενης ανεξαρτησίας βρήκαν την Ουκρανία σε τραγική οικονομική κατάσταση. Οι εκπρόσωποι των αστών, που καταλήστευσαν το λαϊκό πλούτο, χωρίστηκαν σε φιλορώσους και φιλοδυτικούς ανάλογα με την επιλογή ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου.

Το Νοέμβρη του 2004 στην Ουκρανία έγιναν προεδρικές εκλογές τις οποίες στο δεύτερο γύρο κέρδισε ο εκλεκτός του τότε Προέδρου Λεονίτ Κούτσμα, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, εκπρόσωπος του φιλορωσικού Κόμματος των Περιφερειών. Η αντιπολίτευση δεν συμφώνησε με τα αποτελέσματα των εκλογών, θεωρώντας ότι πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη νοθεία κυρίως στην Ανατολική Ουκρανία. Επιστρατεύοντας τους οπαδούς του, ο αρχηγός της ενωμένης, στο κόμμα Η Ουκρανία μας, αντιπολίτευσης Βίκτορ Γιούστσενκο ζήτησε την εκ νέου πραγματοποίηση του δεύτερου γύρου των εκλογών. Με στήριξη από τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές στήθηκε η λεγόμενη πορτοκαλί επανάσταση. Το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας σε συνεννόηση με τον Πρόεδρο Κούτσμα αποφάσισε την επανάληψη του δεύτερου γύρου, στην οποία κέρδισε ο Γιούστσενκο και οι συνεργάτες του όπως η Γιούλια Τιμοσένκο, που έγινε πρωθυπουργός.

Το 2010 ο Γιανουκόβιτς έγινε ο διάδοχός του Γιούστσενκο ως Πρόεδρος της Ουκρανίας για να ακολουθήσουν στη συνέχεια τα χρόνια που επιχείρησε να αποκτήσει υπέρμετρες εξουσίες και να κάνει τα παζάρια με την ΕΕ. Και ενώ όλα έδειχναν ότι θα πήγαινε σε μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, τελικά το Νοέμβρη του 2013 έκανε πίσω καθώς το μεγαλύτερο τμήμα των κεφαλαιοκρατών που έβλεπε προς την καπιταλιστική Ρωσία θεωρούσε ότι απειλούνταν τα συμφέροντά του. Η ρωσική αστική τάξη εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία, πρόσφερε δάνειο και μείωση στην τιμή του φυσικού αερίου (που ήταν ένα σημείο αιχμής στις σχέσεις των δύο χωρών - με αφορμή αυτό φυλακίστηκε η Τιμοσένκο για διαφθορα) και φτάσαμε στις αντιδράσεις των φιλοδυτικών, την ανοιχτή στήριξή τους και την επέμβαση στα εσωτερικά της Ουκρανίας από ΕΕ - ΗΠΑ και τα αιματηρά γεγονότα ...

σσ.
Η φωτο κεφαλίδας είναι κατά 50% (κεντρικό μέρος) είναι από μια καλή φίλη τη Vlada από Οδησσό

Όταν ο αντικομμουνισμός “ζευγαρώνει”
με τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς
__και κρύβεται πίσω από τον “αντιφασισμό”
Με αφορμή τη συκοφαντική επίθεση του Βλ. Πούτιν
στον Λένιν και τους μπολσεβίκους
και τη συζήτηση που προκάλεσε

Η ομιλία του Ρώσου Προέδρου, στις 21/2/22, με την οποία αναγνωρίστηκε από τη Ρωσία η «ανεξαρτησία» των δύο περιοχών της Ουκρανίας, και η οποία προηγήθηκε της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία, που διεξάγεται με το πρόσχημα του “αντιφασισμού”, συνδυάστηκε με ένα ντελίριο αντικομμουνισμού. Για πρώτη φορά σε μια παρέμβασή του ο Βλ. Πούτιν συγκέντρωσε ολόκληρη την “πλατφόρμα” του αντικομμουνισμού, που μπορεί κανείς να συναντήσει στα επίσημα κείμενα της ΕΕ και των ΗΠΑ, όπως “κόκκινη τρομοκρατία”, “ολοκληρωτικό καθεστώς”, “σταλινική δικτατορία”, “οκτωβριανό πραξικόπημα”, όπως αποκάλεσε τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση κ.ά. Οι χαρακτηρισμοί αυτοί του Βλ. Πούτιν δεν ήταν κάτι άλλο από τα “διαπιστευτήριά” του, όχι τόσο προς την αστική τάξη της Ρωσίας, όσο προς τους εκπροσώπους των αστικών τάξεων των άλλων χωρών. Ήταν σαν να τους έλεγε “είμαστε από την ίδια πάστα”.

Βεβαίως το δικό του “κομμάτι πάστας” είχε κι άλλα, επιπρόσθετα στοιχεία, που το κάνουν ακόμη πιο “δηλητηριώδες”. Έτσι, ο Ρώσος Πρόεδρος για να προωθήσει τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της αστικής τάξης της Ρωσίας επέλεξε να επιτεθεί στον ηγέτη της Οκτωβριανής Επανάστασης Β. Ι. Λένιν και στους μπολσεβίκους, στο Κόμμα αυτής της μεγάλης Επανάστασης, που άλλαξε την ανθρωπότητα. Μπορεί κάποιοι να κάνουν πως δεν πρόσεξαν όλον αυτόν τον αντικομμουνισμό, αλλά όχι οι κομμουνιστές της Ελλάδας και άλλων χωρών που αντέδρασαν άμεσα.

Οι αναφορές αυτές αξιοποιήθηκαν όχι μόνο από τις αντιδραστικές δυνάμεις που κυβερνούν στην Ουκρανία αλλά και στη χώρα μας, από διάφορες αστικές δυνάμεις, για να ενισχυθεί ακόμα η αντικομμουνιστική προπαγάνδα, οι οποίοι απαντώντας στον Πούτιν και στην άποψη ότι οι μπολσεβίκοι «ευνόησαν» τους Ουκρανούς σε βάρος των Ρώσων, συνεχίζουν το αντικομμουνιστικό ντελίριο από την ανάποδη! Οτι, δηλαδή, η πραγματικότητα ήταν ότι επί μπολσεβίκων εφαρμόστηκαν πρακτικές εθνικής κάθαρσης, καταπίεσης και γενοκτονίας του ουκρανικού λαού... φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να «δικαιολογούν» έτσι τη δράση των ουκρανικών SS και των φασιστικών ομάδων του Μπαντέρα την περίοδο της γερμανικής εισβολής στην ΕΣΣΔ.

         Η αποσιώπηση και το μεγάλο ψέμα

“Λοιπόν, θα ξεκινήσω με το γεγονός ότι η σύγχρονη Ουκρανία δημιουργήθηκε εξολοκλήρου από τη Ρωσία, πιο συγκεκριμένα τη μπολσεβίκικη, κομμουνιστική Ρωσία”, είπε ο Βλ. Πούτιν. Τι ισχύει;

Καταρχάς, όσοι έχουν προσέξει και παλαιότερες τοποθετήσεις του Βλ. Πούτιν, γνωρίζουν πως ο ίδιος διατηρεί και καλλιεργεί μια αγιοποιημένη εικόνα για την τσαρική αυτοκρατορία, την οποία ο Λένιν και άλλοι επαναστάτες τη χαρακτήριζαν “φυλακή των λαών”. Βεβαίως, αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού όπως έχει πάλι δημόσια δηλώσει ο Πούτιν, τα αγαπημένα βιβλία του είναι αυτά των δύο γνωστών Ρώσων αντικομμουνιστών και βαθιά συντηρητικών φιλοσόφων, Νικολάι Μπερντιάεφ και Ιβάν Ιλίν. Ετσι και στην πρόσφατη τοποθέτησή του ο Βλ. Πούτιν απέφυγε κάθε αναφορά στο τι συνέβαινε στην τσαρική αυτοκρατορία. Ας θυμίσουμε, λοιπόν:

“Η Ρωσία είναι χώρα πολυεθνική. Η κυβερνητική πολιτική, η πολιτική των τσιφλικάδων, που τους υποστηρίζει η αστική τάξη, είναι διαποτισμένη από τον μαυροεκατονταρχίτικο εθνικισμό. Η πολιτική αυτή έχει στραμμένη την αιχμή της ενάντια στην πλειοψηφία των λαών της Ρωσίας, που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της. Και παράπλευρα σηκώνει κεφάλι ο αστικός εθνικισμός των άλλων εθνών (ο πολωνικός, ο εβραϊκός, ο ουκρανικός, ο γεωργιανός κ.τ.λ.)...”, έγραφε ο Λένιν στα 1913.¹

Ως αποτέλεσμα της ταξικής και εθνικής καταπίεσης, που είχε οδηγήσει στη φτώχεια και στην εξαθλίωση εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την κλίμακα της τσαρικής αυτοκρατορίας και κάτω από τις αιματηρές συνέπειες του Α΄ Παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού Πολέμου, στον οποίο συμμετείχε αυτή, ξέσπασε η Επανάσταση του Φλεβάρη 1917, που ήταν μια αστική επανάσταση, η οποία ανέτρεψε τον Τσάρο. Τη διακυβέρνηση ανέλαβαν τα αστικά πολιτικά κόμματα, που συγκρότησαν τη λεγόμενη Προσωρινή Κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Βλ. Πούτιν ούτε σε αυτήν την αστική επανάσταση αναφέρθηκε. Κι όμως, ένα από τα αποτελέσματά της ήταν αρχικά η αυτονόμηση της Ουκρανίας και στη συνέχεια η «ανεξαρτητοποίησή» της από την Τσεντράλναγια Ράντα (Κεντρικό Συμβούλιο), που ιδρύθηκε τον Μάρτη του 1917 στο Κίεβο από αστικές εθνικιστικές δυνάμεις.
Να θυμίσουμε πως ο Λένιν, τον οποίο κατηγορεί ο Πούτιν, βρισκόταν τότε στην εξορία και έφτασε στη Ρωσία τον Απρίλη του 1917, ενώ η Οκτωβριανή Επανάσταση ξέσπασε στις 7 Νοέμβρη 1917.
Όλα αυτά σημαίνουν πως ο Βλ. Πούτιν, για να μπορέσει να εξαπολύσει την αντικομμουνιστική του επίθεση, “έσβησε” μια σειρά ιστορικών γεγονότων. Ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι δεν “σκόρπισαν” τα εδάφη της χώρας τους, όπως τους κατηγορεί η αστική προπαγάνδα, αλλά μπόρεσαν να χαράξουν μια τέτοια πολιτική που συγκέντρωσε πάνω σε άλλες ισότιμες και συντροφικές αρχές μεγάλο μέρος των εδαφών της πρώην τσαρικής αυτοκρατορίας.

Για την Ιστορία πρέπει να σημειωθεί πως λίγους μήνες μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, στην Ουκρανία υπήρχαν δύο συγκρουόμενες κρατικές οντότητες, η “Ουκρανική Λαϊκή Δημοκρατία», όπου ηγούνταν αστικές και οπορτουνιστικές πολιτικές δυνάμεις και η οποία συμμάχησε με τους Γερμανούς ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία και η «Ουκρανική Σοβιετική Δημοκρατία”, με επικεφαλής τους μπολσεβίκους, που συγκροτήθηκε στο 1^ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ (Χάρκοβο, 11-12/12/1917) και η οποία τελικά επικράτησε και στην πορεία εντάχθηκε στην ΕΣΣΔ.²

           Η αποσιώπηση μέσα στη συκοφαντία

Συνεχίζοντας την επίθεση, ο Πούτιν είπε: “Μετά την επανάσταση, το κύριο καθήκον των μπολσεβίκων ήταν να παραμείνουν στην εξουσία με οποιοδήποτε κόστος. Για χάρη αυτού, έκαναν τα πάντα: τόσο στις ταπεινωτικές συνθήκες της Ειρήνης του Μπρεστ σε μια εποχή που η Γερμανία του Κάιζερ και οι σύμμαχοί της βρίσκονταν στη δυσκολότερη στρατιωτική και οικονομική κατάσταση και η έκβαση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν στην πραγματικότητα καθορισμένη, όσο και ικανοποιώντας τις όποιες απαιτήσεις, τις όποιες επιθυμίες των εθνικιστών εντός της χώρας”. Μάλιστα, για να γίνει ακόμη πιο πιστευτός ο Ρώσος Πρόεδρος επεδίωξε να φέρει αντιμέτωπους τον Λένιν, που σημείωσε πως στήριζε τις υποχωρήσεις στους εθνικιστές, με τον Στάλιν, που δεν ήθελε το ομοσπονδιακό καθεστώς της χώρας.

Καταρχάς για τη Συνθήκη του Μπρεστ (3/3/1918), ο Πούτιν πάλι «ξεχνά» ότι εκείνη την περίοδο οι μπολσεβίκοι πάλευαν τόσο ενάντια στην αντεπανάσταση και στη «λευκή τρομοκρατία», που κι αυτή του «διέφυγε», καθώς και ενάντια στην επέμβαση των 14 καπιταλιστικών κρατών. Ο ίδιος «κρούει ανοιχτές θύρες», όταν λέει ότι κύριο καθήκον των μπολσεβίκων «ήταν να παραμείνουν στην εξουσία». Ο Λένιν έγραφε πως «σ' αυτόν τον μακρόχρονο και δύσκολο αγώνα» Ρώσοι και Ουκρανοί εργάτες «πρέπει να βαδίζουμε ενωμένοι με την πιο στενή συμμαχία, γιατί, δρώντας μεμονωμένοι, ασφαλώς δεν θα τα βγάλουμε πέρα. Οποια και να είναι τα σύνορα της Ουκρανίας και της Ρωσίας, όποιες και να είναι οι μορφές των κρατικών τους σχέσεων, αυτό δεν είναι και τόσο σπουδαίο, σ' αυτό το ζήτημα μπορούμε και πρέπει να κάνουμε υποχωρήσεις, σ' αυτό το ζήτημα μπορούμε να δοκιμάσουμε και τούτη κι εκείνη και μια τρίτη λύση, απ' αυτό δεν θα χαθεί η υπόθεση των εργατών και των αγροτών, η υπόθεση της νίκης ενάντια στον καπιταλισμό. Αν όμως δεν μπορέσουμε να διατηρήσουμε την πιο στενή συμμαχία μεταξύ μας... ενάντια στους καπιταλιστές και στους κουλάκους των χωρών μας και όλων των χωρών, τότε η υπόθεση των εργατών θα χαθεί ασφαλώς για πολλά χρόνια, με την έννοια ότι και τη Σοβιετική Ουκρανία και τη Σοβιετική Ρωσία θα μπορέσουν τότε οι καπιταλιστές να τις τσακίσουν και να τις στραγγαλίσουν».³

Δεν έχουμε εδώ την έκταση για να αναφερθούμε ολοκληρωμένα στη συζήτηση ανάμεσα στον Λένιν και στον Στάλιν, για τα ζητήματα της κρατικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ. Όμως ο Στάλιν, για μια μεγάλη περίοδο, ήταν επικεφαλής του σοβιετικού κράτους και του κόμματος των μπολσεβίκων, κατά την οποία διατηρήθηκαν όλα αυτά, που είχε συμφωνήσει, μετά από διεξοδική συζήτηση, με τον Λένιν. Ο ίδιος έγραφε για τις αρχές του κόμματος στο εθνικό ζήτημα: “__α) κατηγορηματική άρνηση κάθε μορφής εξαναγκασμού στις σχέσεις των εθνοτήτων, __β) αναγνώριση της ισότητας και του κυριαρχικού δικαιώματος των λαών να καθορίζουν μόνοι τις τύχες τους, __γ) αναγνώριση της θέσης ότι μια σταθερή ένωση των λαών μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο πάνω στη βάση της συνεργασίας και της ελεύθερης συγκατάθεσης, __δ) διακήρυξη της αλήθειας ότι η ένωση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο ύστερα από την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου”.⁴
Μάταιος κόπος, λοιπόν, η προσπάθεια του Πούτιν να στρέψει τον Λένιν ενάντια στον Στάλιν και το ανάποδο!

Τα ρωσικά εδάφη
που μπήκαν στη Σοβιετική Ουκρανία

Κλασικό μοτίβο του Πούτιν είναι πως οι μπολσεβίκοι “χάρισαν” εδάφη της Ρωσίας στην Ουκρανία και πιο μετά αυτό το επανέλαβε ο Ν. Χρουστσόφ «χαρίζοντας» την Κριμαία, που είχε βασικά ρωσικό πληθυσμό, στη Σοβιετική Ουκρανία. Για τα ίδια γεγονότα, οι Ουκρανοί εθνικιστές λένε πως έτσι οι μπολσεβίκοι προσπάθησαν να αλλάξουν την εθνοτική σύνθεση της Ουκρανίας, προσθέτοντας ρωσικούς πληθυσμούς στη σύνθεση της Σοβιετικής Ουκρανίας και να «δέσουν χειροπόδαρα» τους Ουκρανούς.

Η εθνικιστική προσέγγιση της μιας ή της άλλης πλευράς δεν έχει καμία σχέση με την αλήθεια. Η εργατική εξουσία, όπως και όφειλε, έθεσε ως κριτήριο το πώς θα μπορούσαν καλύτερα να αναπτυχθούν οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, πώς καλύτερα θα ικανοποιηθούν οι λαϊκές ανάγκες. Έτσι, ήταν αναγκαία η ύπαρξη στα όργανα της κάθε Σοβιετικής Δημοκρατίας ενός ισχυρού εργατικού πυρήνα, σε μια μεγάλη χώρα, όπου κυριαρχούσε το αγροτικό στοιχείο. Τέτοιες, βασικά αγροτικές σε σύνθεση ήταν οι περισσότερες επαρχίες της Σοβιετικής Ουκρανίας. Ετσι ζητήθηκε η Σοβιετική Δημοκρατία του Ντονιέτσκ - Κριβόι Ρογκ, που υπήρχε από το 1918 έως το 1919, να αυτοδιαλυθεί και οι βιομηχανικές περιοχές αυτές να ενταχθούν στη σύνθεση της Σοβιετικής Ουκρανίας, όπως και έγινε. Επιπλέον, υπήρχαν μια σειρά λόγοι καλύτερης οικονομικής διαχείρισης των πόρων της κάθε περιοχής, π.χ. του νερού, ή του ηλεκτρικού ρεύματος, της βιομηχανικής βάσης κ.ο.κ. Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι πρόσφατα η Κριμαία εξαρτιόταν σε νερό από την Ουκρανία (κατά το 90% των αναγκών της), σε ηλεκτρική ενέργεια (κατά 80%), σε βασικά αγαθά (κατά 60%). Τα τελευταία χρόνια η Ρωσία, μετά την ενσωμάτωση της Κριμαίας, έκανε σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές, ώστε να αλλάξει αυτήν την κατάσταση, φτιάχνοντας π.χ. τη γέφυρα 20 χιλιομέτρων του Κερτς. Ομως, στα χρόνια του σοσιαλισμού δεν υπήρχε τέτοια αναγκαιότητα, μιας και μιλάμε για τα διοικητικά σύνορα μιας ενιαίας χώρας.

Ο Στάλιν έγραφε για τις κοινωνικοοικονομικές ιδιαιτερότητες, που υπήρχαν σε μια σειρά περιοχές (Κριμαία, Υπερκαυκασία, Τουρκεστάν κ.ά.), όχι μόνον με την έννοια της απομακρυσμένης, “ακρινής”, όπως γράφει, περιοχής, αλλά και των ιδιαίτερων οικονομικών, εθνοτικών, πολιτισμικών στοιχείων.⁵ Σημειώνει ακόμη πως “βασικοί κλάδοι της βιομηχανίας, η ανθρακοβιομηχανία και η μεταλλουργία, δεν εμφανίστηκαν στην Ουκρανία από τα κάτω, με τη φυσιολογική ανάπτυξη της λαϊκής οικονομίας, μα από τα πάνω με την εισαγωγή τους απ΄ έξω, με την τεχνητή εμφύτευσή τους. Γι' αυτόν τον λόγο το προλεταριάτο αυτών των κλάδων δεν είναι ντόπιο, δεν μιλά την ουκρανική γλώσσα και το περιστατικό αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η πολιτιστική επίδραση της πόλης πάνω στο χωριό και η συμμαχία του προλεταριάτου με την αγροτιά να δυσκολεύονται σημαντικά εξαιτίας αυτών των διαφορών στην εθνική σύνθεση του προλεταριάτου και της αγροτιάς”.⁶ Ολες αυτές τις πλευρές έπρεπε να τις υπολογίσει η σοβιετική εξουσία, κάτι που δεν θέλουν και μάλλον δεν μπορούν να καταλάβουν οι εθνικιστικές προσεγγίσεις τόσο σε Ουκρανία, όσο και σε Ρωσία.

Ο ισχυρισμός περί “βόμβας”
στα θεμέλια του σοβιετικού κράτους

Όχι πρώτη φορά, ο Πούτιν χαρακτηρίζει το δικαίωμα της αποχώρησης μιας ενωσιακής Δημοκρατίας από τη σύνθεση της ΕΣΣΔ “ατομική βόμβα στα θεμέλια της ΕΣΣΔ”, την οποία τοποθέτησε ο Λένιν. Ήδη αναφερθήκαμε στην κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στα πρώην εδάφη της τσαρικής αυτοκρατορίας, εξαιτίας της ταξικής και εθνικής καταπίεσης για την οποία ο Λένιν σημείωνε: “Επειδή, λόγω της μακραίωνης καταπίεσης, στους κόλπους του καθυστερημένου τμήματος των μαζών της Ουκρανίας παρατηρούνται εθνικιστικές τάσεις, τα μέλη του ΚΚΡ έχουν υποχρέωση να τις αντιμετωπίζουν με τη μεγαλύτερη υπομονή και προσεκτικότητα, αντιπαραθέτοντας στις τάσεις αυτές τη συντροφική εξήγηση της ταυτότητας των συμφερόντων των εργαζόμενων μαζών της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Τα μέλη του ΚΚΡ οφείλουν στο έδαφος της Ουκρανίας να εφαρμόζουν στην πράξη το δικαίωμα των εργαζόμενων μαζών να διδάσκονται και να συνεννοούνται σε όλα τα σοβιετικά Ιδρύματα στη μητρική τους γλώσσα, αντιδρώντας με κάθε τρόπο στις απόπειρες με τεχνητά μέσα να μπει σε δεύτερη μοίρα η ουκρανική γλώσσα, επιδιώκοντας, αντίθετα, να μετατρέψουν την ουκρανική γλώσσα σε όργανο κομμουνιστικής διαφώτισης των εργαζόμενων μαζών. Πρέπει όμως να παρθούν αμέσως μέτρα, ώστε σε όλα τα σοβιετικά Ιδρύματα να υπάρχει αρκετός αριθμός υπαλλήλων που να κατέχουν την ουκρανική γλώσσα και μελλοντικά όλοι οι υπάλληλοι να μπορούν να συνεννοούνται στην ουκρανική γλώσσα”.⁷

Σε ό,τι αφορά δε το ζήτημα της κρατικής συγκρότησης σημείωνε: “Αν ένας μεγαλορώσος κομμουνιστής επιμένει στη συγχώνευση της Ουκρανίας με τη Ρωσία, εύκολα μπορεί να τον υποπτευθούν οι Ουκρανοί ότι υπερασπίζει μια τέτοια πολιτική όχι γιατί φροντίζει για την ενότητα των προλετάριων στην πάλη ενάντια στο κεφάλαιο, αλλά γιατί διατηρεί τις προλήψεις του παλιού μεγαλορώσικου εθνικισμού, του ιμπεριαλισμού. Μια τέτοια δυσπιστία είναι φυσική, και ως ένα βαθμό αναπόφευκτη και δικαιολογημένη, γιατί οι μεγαλορώσοι, κάτω από τον ζυγό των τσιφλικάδων και των καπιταλιστών, αιώνες τρέφονταν με τις επαίσχυντες και σιχαμερές προλήψεις του μεγαλορώσικου σοβινισμού.
Αν ένας Ουκρανός κομμουνιστής επιμένει στην απόλυτη κρατική ανεξαρτησία της Ουκρανίας, μπορούν να τον υποπτευθούν ότι υπερασπίζει μια τέτοια πολιτική όχι από τη σκοπιά των προσωρινών συμφερόντων των Ουκρανών εργατών και αγροτών στην πάλη τους ενάντια στο ζυγό του κεφαλαίου, αλλά από μικροαστικές, μικρονοικοκυρίστικες εθνικές προλήψεις. Γιατί η πείρα μάς έδειξε εκατοντάδες φορές ότι οι μικροαστοί "σοσιαλιστές" των διαφόρων χωρών - οι κάθε λογής δήθεν σοσιαλιστές Πολωνοί, Λετονοί, Λιθουανοί, Γεωργιανοί μενσεβίκοι, εσέροι και λοιποί μεταμφιέζονταν σε οπαδούς του προλεταριάτου με μοναδικό σκοπό να εφαρμόσουν με την απάτη την πολιτική του συμβιβασμού με τη "δική τους" εθνική αστική τάξη ενάντια στους επαναστάτες εργάτες. Αυτό το είδαμε στο παράδειγμα της διακυβέρνησης του Κερένσκι στη Ρωσία το Φλεβάρη - Οχτώβρη του 1917, το είδαμε και το βλέπουμε σε όλες τις χώρες.

Το καλύτερο μέσο είναι η κοινή δουλειά για την υπεράσπιση της δικτατορίας του προλεταριάτου και της Σοβιετικής εξουσίας στην πάλη ενάντια στους τσιφλικάδες και στους καπιταλιστές όλων των χωρών, ενάντια στις απόπειρές τους να επαναφέρουν την παντοκρατορία τους.

Γι' αυτό εμείς, οι μεγαλορώσοι κομμουνιστές, πρέπει να καταδικάζουμε με τη μεγαλύτερη αυστηρότητα και τις παραμικρότερες εκδηλώσεις μεγαλορωσικού εθνικισμού ανάμεσά μας, γιατί αυτές οι εκδηλώσεις, που είναι γενικά προδοσία του κομμουνισμού, φέρνουν πολύ μεγάλη ζημιά, γιατί μας χωρίζουν από τους Ουκρανούς συντρόφους μας και χύνουν νερό στο μύλο του Ντενίκιν και του καθεστώτος του”.⁸

Ο ηγέτης της Οκτωβριανής Επανάστασης σημείωνε και κάτι ακόμη, που δεν θα άρεσε στον Πούτιν: “Κανένα απολύτως προνόμιο σε κανένα έθνος και για καμιά γλώσσα! Ούτε η παραμικρότερη καταπίεση, ούτε η παραμικρότερη αδικία σε βάρος μιας εθνικής μειονότητας! Να ποιες είναι οι αρχές της εργατικής δημοκρατίας».⁹

Γιατί διαλύθηκε η ΕΣΣΔ;

O Bλ. Πούτιν φτάνει στο σημείο να κατηγορεί τον Λένιν και τους μπολσεβίκους για τη διάλυση της ΕΣΣΔ, που ιδρύθηκε ως ισότιμη ένωση Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Ομως, το ζήτημα της διάλυσής της είναι ένα σύνθετο ζήτημα, κι όχι απλώς ζήτημα της ομοσπονδιακής μορφής της, όπως προσπαθεί να το παρουσιάσει ο Ρώσος Πρόεδρος. Έχει να κάνει με όλους εκείνους τους αντικειμενικούς και υποκειμενικούς παράγοντες, εξωτερικούς και εσωτερικούς, που έχει αναδείξει το Κόμμα μας. Η ουσία είναι πως όσο δυνάμωναν οι σοσιαλιστικές σχέσεις λύνονταν προβλήματα, η ΕΣΣΔ ενισχυόταν, άντεξε στην τεράστια δοκιμασία της φασιστικής επίθεσης, παρά τις μεγάλες απώλειες βγήκε νικήτρια. Αντίθετα, όταν επιλέχτηκαν βήματα που αποδυνάμωσαν τις σοσιαλιστικές σχέσεις εμφανίστηκαν κοινωνικές δυνάμεις, που μπόρεσαν να ανατρέψουν με την «περεστρόικα» τον σοσιαλισμό, “ξεθάβοντας” και ενδυναμώνοντας και τους εθνικισμούς. Η ανατροπή του σοσιαλισμού, που οδήγησε στην επιστροφή των λαών της πρώην ΕΣΣΔ στις συνθήκες της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και των ιμπεριαλιστικών πολέμων δεν έγινε χωρίς διαπάλη. Σε ποια μεριά ήταν εκείνη την περίοδο ο Βλ. Πούτιν; Η απάντηση είναι γνωστή. Στην “μπάντα” του Γιέλτσιν, που πρωτοστάτησε στη διάλυσή της.

Τι κρύβει η αντικομμουνιστική επίθεση

Η αντικομμουνιστική επίθεση που εξαπέλυσε ο Βλ. Πούτιν δεν ήταν τυχαία. Η αστική τάξη της Ρωσίας θεωρεί δική της “σφαίρα επιρροής” για ιστορικούς λόγους μια σειρά από εδάφη και πληθυσμούς της πρώην ΕΣΣΔ. Αυτό επιδιώκει να το “τεκμηριώσει” με την επίθεση στον Λένιν και τους μπολσεβίκους, που δήθεν κακώς έπραξαν πριν από 100 χρόνια, π.χ. “κατασκευάζοντας” και “γιγαντώνοντας” την Ουκρανία, ενώ αυτά τα εδάφη θα έπρεπε, στη βάση αυτής της αστικής προσέγγισης, να ανήκουν στη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία. Έτσι ο αντικομμουνισμός αξιοποιείται από την αστική τάξη της Ρωσίας για να αναδείξει την αδηφάγα όρεξη του κεφαλαίου για το ξαναμοίρασμα των εδαφών, του ενεργειακού πλούτου, του ορυκτού πλούτου, των δρόμων των εμπορευμάτων, τον έλεγχο των αγορών. Στόχος το αυγάτισμα των κερδών τους στον σφοδρό ανταγωνισμό τους με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Αυτό, συνοδεύτηκε και με τα προσχήματα της “αποστρατιωτικοποίησης” και του “αντιφασισμού” της Ουκρανίας. Ομως ο αντιφασισμός δεν μπορεί να ταιριάξει με τον αντικομμουνισμό. Για άλλη μια φορά, επιβεβαιώνεται πως ο αντικομμουνισμός πάει χέρι-χέρι και ταιριάζει με τους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς του κεφαλαίου και την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα.

🎈 Εκδηλώσεις τιμής και μνήμης στην καπιταλιστική Ρωσία

Τελικά, στον αντικομμουνισμό, στον αντισοβιετισμό είναι εκεί που συμφωνούν και συναντιούνται όλοι, η σημερινή καπιταλιστική Ρωσία, η αντιδραστική κυβέρνηση της Ουκρανίας, οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, όλοι! Οχι τυχαία, γιατί ενοχλούνται από την πραγματική διέξοδο για τους λαούς, γιατί αυτό είναι που φοβούνται και μάλιστα σε συνθήκες των οξυμένων ανταγωνισμών τους που εκδηλώνονται πια ανοιχτά και με πόλεμο. Την προοπτική οι εργαζόμενοι, οι λαοί να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους, να βγουν απ' αυτήν την ιμπεριαλιστική σφαγή με την εξουσία στα χέρια τους. Οσο και να το ξορκίζουν δεν θα το αποφύγουν!

¹. Β.Ι. Λένιν: «Η εργατική τάξη και το εθνικό ζήτημα», “Άπαντα”, τ. 23, σελ. 151

². Πιο αναλυτικά δες “Η αλήθεια για την Ιστορία της Ουκρανίας”, Ριζοσπάστης_ 22/02/22, σελ. 5.

³. Β.Ι. Λένιν: “Γράμμα προς τους εργάτες και τους αγρότες της Ουκρανίας”, “Απαντα”, τ. 40, σελ. 48.

⁴. Ι.Β. Στάλιν: «Οι εθνικοί παράγοντες στην ανοικοδόμηση του Κόμματος και του Κράτους», “Απαντα”, τ. 5, σελ. 206.

⁵. Ι.Β. Στάλιν: “Η οργάνωση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Ρωσίας”, “Απαντα”, τ. 4, σελ.76 - 77.

⁶. Ι.Β. Στάλιν: “Πραχτικά μέτρα για την εφαρμογή της Απόφασης του 12^ου Συνεδρίου στο εθνικό ζήτημα”, «Απαντα», τ. 5, σελ. 366.

⁷. Β.Ι. Λένιν: «Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΡ(μπ) για τη σοβιετική εξουσία στην Ουκρανία», “Απαντα”, τ. 39, σελ. 334 - 335.

⁸. Β.Ι. Λένιν: “Γράμμα προς τους εργάτες και τους αγρότες της Ουκρανίας”, “Απαντα”, τ. 40, σελ. 45 - 46

^9. Β.Ι. Λένιν: “Η εργατική τάξη και το εθνικό ζήτημα”, “Απαντα”, τ. 23, σελ. 152

Αυγ_2025
Ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία
Ένταση των μαχών και κλιμάκωση
των πιέσεων στην Ενέργεια εν μέσω παζαριών

Νέα στρατιωτική και πολιτική κλιμάκωση σημειώνεται στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, εν μέσω διαπραγματεύσεων ΗΠΑ - Ρωσίας για τη “μοιρασιά”, κι ενώ αναφέρεται ότι μπαίνουν στην «τελική ευθεία» οι διαπραγματεύσεις στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο για τις λεγόμενες «εγγυήσεις ασφαλείας» σε μια μεταπολεμική Ουκρανία. Η ένταση των μαχών και των πληγμάτων στο πεδίο αποτελεί συστατικό στοιχείο της διαπραγμάτευσης, πολύ περισσότερο που κανένα στρατόπεδο δεν φαίνεται να υποχωρεί από τους στόχους του. Η Ρωσία πραγματοποίησε τα ξημερώματα της Πέμπτης μαζική επίθεση στο Κίεβο με εκατοντάδες drones και δεκάδες πυραύλους, αφήνοντας πίσω της 23 νεκρούς, αρκετούς τραυματίες και 8 αγνοούμενους. Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν εισέλθει και καταλαμβάνουν εδάφη και στην ουκρανική περιφέρεια Ντνιπροπετρόφσκ, που περιλαμβάνεται στην εδαφική διαπραγμάτευση, με τη Μόσχα να δηλώνει πως θα αποσύρει από εκεί και από το Χάρκοβο τα στρατεύματά της με αντάλλαγμα ολόκληρο το Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), και το μέρος της Χερσώνας και της Ζαπορίζια που ελέγχει ο ρωσικός στρατός. Από την πλευρά της η Ουκρανία έχει εντείνει τις επιθέσεις με drones σε κομβικές ενεργειακές εγκαταστάσεις στη Ρωσία, προκαλώντας πλήγμα στη ρωσική οικονομία, ένα από τα βασικά «όπλα» του Κιέβου και της «Δύσης» στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση. Σύμφωνα με το CNN, ουκρανικά drones έχουν πλήξει τουλάχιστον 10 βασικές ρωσικές ενεργειακές εγκαταστάσεις αυτόν τον μήνα και το Reuters αναφέρει πως έχει πληγεί περίπου το 17% της ρωσικής δυναμικότητας διύλισης. Η ρωσική κυβέρνηση έχει επιβάλει απαγόρευση εξαγωγών στη βενζίνη. Στην Ενέργεια στοχεύουν και πολλές από τις κυρώσεις των ΕΕ - ΗΠΑ - G7 στη Ρωσία. ΗΠΑ και ΕΕ απειλούν με «δευτερογενείς» κυρώσεις σε «εταίρους» της Ρωσίας - όπως η Κίνα - που αγοράζουν πετρέλαιο, φυσικό αέριο κ.ά. ενισχύοντας την «πολεμική μηχανή της». Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουάσιγκτον επέβαλε δασμούς σε εισαγωγές από την Ινδία.

Κυρώσεις και “εγγυήσεις”
συζήτησαν οι υπουργοί της ΕΕ

Στην οικονομική πίεση στη Ρωσία επικεντρώθηκε και η άτυπη σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας στην Κοπεγχάγη, εξετάζοντας εργαλεία που απαγορεύουν την εξαγωγή, προμήθεια ή μεταφορά προϊόντων σε τρίτες χώρες που θεωρείται ότι βοηθούν στην παράκαμψη των κυρώσεων. Στο “στόχαστρο” των νέων ευρωενωσιακών κυρώσεων αναμένεται να βρεθεί εκ νέου ο “σκιώδης” ρωσικός στόλος, ενώ η Κομισιόν επρόκειτο να προτείνει περαιτέρω χρήση κερδών από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία με μετακίνηση 200 δισ. ευρώ των περιουσιακών στοιχείων σε πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις που θα μπορούσαν να αποφέρουν περισσότερα κέρδη για τη χρηματοδότηση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής αξιοποιούνται μόνο τα έσοδα από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Αν τελικά υλοποιηθεί η πρόταση, θα είναι ένα βήμα προς την πιθανή κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε περίπτωση που η Μόσχα αρνηθεί να καταβάλει αποζημιώσεις μεταπολεμικά.

Γραπτές και επικυρωμένες “εγγυήσεις” ζητά το Κίεβο

Οι υπουργοί της ΕΕ συζήτησαν τις μεταπολεμικές «εγγυήσεις ασφαλείας» και καθώς το ζήτημα αφορά κατά κύριο λόγο τη λεγόμενη «Συμμαχία των Προθύμων», προσκλήθηκαν στην Κοπεγχάγη και οι ΥΠΕΞ από Ουκρανία, Ισλανδία, Νορβηγία και Βρετανία.

• Οι Σύμβουλοι Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ και των «προθύμων» «εργάζονται τώρα πάνω σε κάθε συγκεκριμένο στοιχείο και ολόκληρο το πλαίσιο θα είναι έτοιμο εγγράφως την επόμενη εβδομάδα», δήλωσε ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι.
• Ο Τούρκος ΥΠΕΞ θα συμμετάσχει στις συνομιλίες «για να διερευνηθεί» η πιθανή εμπλοκή της Τουρκίας στη διασφάλιση εγγυήσεων ασφαλείας, κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα, είπε ο ίδιος.
• Επιπλέον οι συζητήσεις για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» θα πρέπει να αναβαθμιστούν «επειγόντως» σε επίπεδο ηγετών, επισήμανε ο Ουκρανός Πρόεδρος, και να «επικυρωθούν μέσω των αντίστοιχων κοινοβουλίων τους».
• Μέχρι τώρα οι διαρροές και οι δηλώσεις συγκλίνουν στην ενίσχυση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων σε ΝΑΤΟικό επίπεδο.
• Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ουρσ. φον ντερ Λάιεν, η οποία πραγματοποιεί περιοδεία στις χώρες της ΕΕ που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, είπε πως οι «σύμμαχοι» συζητούν για «σταθερές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας που θα μετατρέψουν τη χώρα σε μια απροσπέλαστη αμυντική δύναμη. Η Ευρώπη θα διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της. Το αμυντικό μας εργαλείο SAFE, για παράδειγμα, θα είναι σημαντικό για την ενίσχυση των γενναίων ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων».
• Οι ΗΠΑ φέρονται έτοιμες να παράσχουν στήριξη αντικατασκοπείας, συλλογής πληροφοριών και εποπτείας στο πεδίο της μάχης, εντασσόμενες έτσι στο όποιο μεταπολεμικό σχέδιο «ασφαλείας», αλλά και για να συμμετάσχουν σε μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία αεράμυνας στην Ουκρανία, σύμφωνα με τους «Financial Times».

Στο μεταξύ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέκρινε την πώληση έως και 3.350 πυραύλων επιφανείας - αέρος RIM-174 Standard ERAM, ή SM-6, εκτιμώμενης αξίας 825 εκατ. δολαρίων, στην Ουκρανία, ανακοίνωσε η αμερικανική υπηρεσία συνεργασίας για την ασφάλεια και την άμυνα (DSCA). Η αγορά θα χρηματοδοτηθεί από ΗΠΑ, Δανία, Ολλανδία και Νορβηγία.