Αναδρομή ✨ στην πονεμένη από τον ιμπεριαλισμό Ουκρανία

Ορισμένα στοιχεία για την ιστορία της Ουκρανίας και ιδιαίτερα του 20ού αιώνα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για να κατανοηθεί η σημερινή εξέλιξη στην πρώην δεύτερη Σοσιαλιστική Δημοκρατία στη δύναμη της ΕΣΣΔ. Με την ανάπτυξη του καπιταλισμού και την αποδυνάμωση των φεουδαρχικών δομών δυναμώνει και ο αγώνας του ουκρανικού λαού για κοινωνική απελευθέρωση, που συναντιέται με τον επαναστατικό αγώνα του ρωσικού και των άλλων λαών της ρωσικής αυτοκρατορίας κατά του τσαρισμού και του καπιταλισμού. Οι εργάτες συνειδητοποιούν την ανάγκη της κοινής πάλης ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, κάτι που εντείνεται με τα επιπρόσθετα βάσανα του Α' Παγκόσμιου Πολέμου 1914-18 και καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη συνειδητοποίηση έχει η ανάδειξη του μπολσεβικισμού με ηγέτη τον Λένιν.

    Επανάσταση του Φλεβάρη,
    Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση
    και αντίδραση των αστών

Με τη νίκη της αστικοδημοκρατικής Επανάστασης του Φλεβάρη στην Ουκρανία, υπό τσαρική κυριαρχία στο μεγαλύτερο μέρος της, επικράτησε η δυαδική εξουσία. Την αντεπαναστατική πολιτική της Προσωρινής Κυβέρνησης υποστήριζαν οι μενσεβίκοι και oι εσέροι, που είχαν τότε την πλειοψηφία στα Σοβιέτ, καθώς και η αστική εθνικιστική Τσεντράλναγια Ράντα (Κεντρικό Συμβούλιο), που ιδρύθηκε το Μάρτη του 1917 στο Κίεβο. Η συνέχιση του ιμπεριαλιστικού πολέμου και η αντιλαϊκή πολιτική της Προσωρινής Κυβέρνησης οδήγησαν στην επιδείνωση της ζωής των εργαζομένων. Μοναδικοί εκφραστές του αγώνα των Ουκρανών εργαζομένων ήταν oι μπολσεβίκοι. Βγαίνοντας από την παρανομία δυνάμωσαν τις γραμμές τους, δούλευαν εντατικά στα Σοβιέτ. Οι θέσεις του Απρίλη του Β. I. Λένιν επιδοκιμάστηκαν από τις μεγαλύτερες κομματικές οργανώσεις. Οι μπολσεβίκοι ήταν αντίθετοι τόσο με τη σοβινιστική πολιτική της Προσωρινής Κυβέρνησης, όσο και με την αντιλαϊκή εθνικιστική πολιτική της Τσεντράλναγια Ράντα.

Αμπελώνας Ουκρανία _1980

Τα επαναστατικά γεγονότα στη Ρωσία επέδρασαν και στην Ουκρανία. Τα Σοβιέτ Οδησσού, Κιέβου, Τσερνίγκοφ και πολλών πόλεων και οικισμών του Ντονμπάς πήραν την απόφαση για το πέρασμα της εξουσίας στα Σοβιέτ. Η νίκη της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης ανταποκρινόταν στους εθνικούς πόθους και τα κοινωνικά συμφέροντα όλων των λαών της ρωσικής αυτοκρατορίας, μαζί και του ουκρανικού. Οι εργαζόμενοι επιδοκίμασαν τα Διατάγματα που ψήφισε το 2^ο Συνέδριο των Σοβιέτ και υποστήριξαν ολόψυχα τη σοβιετική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Β. I. Λένιν. Στο Κίεβο στις 29 Οκτώβρη 1917 η κοινή συνεδρίαση των Σοβιέτ των αντιπροσώπων των εργατών και στρατιωτών ενέκρινε το μπολσεβίκικο σχέδιο απόφασης να υποστηριχθεί η εξέγερση στην Πετρούπολη και να δοθεί η εξουσία στην ΠΕΕ (Προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή) στο Κίεβο. Ύστερα από σκληρές μάχες στις 29-31 Οκτώβρη του 1917 τα στρατεύματα της Προσωρινής Κυβέρνησης ηττήθηκαν, αλλά τη νίκη των επαναστατημένων εργατών και στρατιωτών εκμεταλλεύθηκε η ουκρανική αστική τάξη. Η Τσεντράλναγια Ράντα κατέλαβε τα κυβερνητικά ιδρύματα και αυτοανακηρύχθηκε σε Ανώτατη Εξουσία. Στις 7 Νοέμβρη εξέδωσε Διάταγμα με το οποίο ανακήρυξε την Ουκρανία «Λαϊκή Δημοκρατία» και, προσπαθώντας να εξουδετερώσει την επίδραση των λενινιστικών διαταγμάτων, υποσχέθηκε δημαγωγικά να επιβάλει κρατικό έλεγχο στη βιομηχανία, να θεσπίσει το 8ωρο, να δώσει τη γη στους αγρότες. Ταυτόχρονα, εξαπέλυσε τρομοκρατία κατά των δυνάμεων της Επανάστασης, διέλυσε τα Σοβιέτ, συνέλαβε τους μπολσεβίκους. Αφόπλισε τα αποσπάσματα της Κόκκινης Φρουράς και τα επαναστατικά στρατιωτικά τμήματα. Στάλθηκαν στρατιωτικά αποσπάσματα ενάντια στους αγρότες που μοιράστηκαν τη γη των τσιφλικάδων. Αποκατέστησε επαφές με τους αρχηγούς της «Αντάντ», υποστήριξε τη συνέχιση του ιμπεριαλιστικού πολέμου, ενώ ταυτόχρονα αποδιοργάνωσε το μέτωπο, ανακαλώντας τους Ουκρανούς στρατιώτες, αποκατέστησε επαφές με τις αντεπαναστατικές δυνάμεις της Ρωσίας και ιδιαίτερα του Ντον.

Η Τσεντράλναγια Ράντα έγινε μια από τις κεντρικές εστίες
της πανρωσικής αντεπανάστασης.

Στο Χάρκοβο στις 11-12 Δεκέμβρη του 1917 έγινε το 1^ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ, που ανακήρυξε την Ουκρανική Σοβιετική Δημοκρατία. Το συνέδριο πήρε απόφαση να συνάψει ομοσπονδιακές σχέσεις με τη Σοβιετική Ρωσία, εξέλεξε την ΚΕΕ των Σοβιέτ της Ουκρανίας που στις 17 Δεκέμβρη σχημάτισε την πρώτη σοβιετική κυβέρνηση της Ουκρανίας - τη Λαϊκή Γραμματεία [Αρτιόμ (Φ. Α. Σεργκέγεφ), Ε. Μπ. Μπος, Β. Π. Ζατόνσκι, Ν. Α. Σκτίπνικ κ.ά.]. Το Δεκέμβρη 1917 - Γενάρη 1918 η πάλη κατά της Τσεντράλναγια Ράντα πήρε παλλαϊκό χαρακτήρα, ακολούθησαν εξεγέρσεις σε όλες τις περιοχές και στις 26 Γενάρη απελευθέρωσαν και το Κίεβο.

Η αρχική περίοδος της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Ουκρανία σε ειρηνικές συνθήκες ήταν σύντομη. Επιβάλλοντας στη Σοβιετική Ρωσία τη ληστρική συνθήκη του Μπρεστ (1918), οι ιμπεριαλιστές της Γερμανίας και της Αυστρουγγαρίας χρησιμοποίησαν το σύμφωνο με την Τσερντράλναγια Ράντα της 27ης Γενάρη 1918, με βάση το οποίο είχε ζητήσει τη στρατιωτική βοήθεια της Γερμανίας κατά της Σοβιετικής Ρωσίας και άρχισαν την κατάληψη της Ουκρανίας. Στην εκστρατεία αυτή συνέδραμε και η ελληνική αστική τάξη, με την γνωστή «Ουκρανική Εκστρατεία».

Συμβολή στην ίδρυση της ΕΣΣΔ

Μετά την εκδίωξη των εισβολέων τα καθήκοντα της ανόρθωσης της λαϊκής οικονομίας εξετάστηκαν στο 5ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ (1921) . Μεγάλη σημασία για την ανόρθωση της οικονομίας της Ουκρανία είχε η απόφαση του 10ου Συνεδρίου του ΡΚΚ (μπ), για το πέρασμα στη νέα οικονομική πολιτική. Οι εργαζόμενοι της Ουκρανίας ήταν από τους πρωτεργάτες της συνένωσης των Σοβιετικών Δημοκρατιών σε ενιαίο κράτος. Το 7ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ (1922) τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ενιαίου σοβιετικού ενωσιακού κράτους. Στο 1ο Πανενωσιακό Συνέδριο των Σοβιέτ (Δεκέμβρης 1922) αντιπροσωπία της Ουκρανίας συμμετείχε στην κύρωση του Συμφώνου και της Διακήρυξης για το σχηματισμό της Ενωσης ΣΣΔ, στη δύναμη της οποίας εντάχθηκε η ΣΣΔ Ουκρανίας. Την περίοδο της σοσιαλιστικής εκβιομηχάνισης στην Ουκρανία όπως και σε όλη τη χώρα των Σοβιέτ αναπτύχθηκε η σοσιαλιστική άμιλλα, ξεπεράστηκαν αντιστάσεις όπως αυτές των ιδιωτών αγροτών κουλάκων στη διαδικασία κολεκτιβοποίησης, δημιουργήθηκε το κολχόζνικο σύστημα. Η περίοδος του 1921-23, που συνδυάστηκε από κακή σοδειά και ταυτόχρονα από τη δράση σαμποτάζ των κουλάκων, χρησιμοποιήθηκε από την αστική προπαγάνδα ως ο «λιμός» που δήθεν προκάλεσαν οι μπολσεβίκοι.

Στις αρχές του Β' Παγκόσμιου Πολέμου 1939-45 η Πολωνία κατελήφθη από τη φασιστική Γερμανία. Η σοβιετική κυβέρνηση ανέλαβε υπό την προστασία της τη ζωή και την περιουσία του πληθυσμού της Δυτικής Ουκρανίας. Στις 17 Σεπτέμβρη 1939 ο σοβιετικός στρατός μπήκε στο έδαφος της Δυτικής Ουκρανίας. Η Λαϊκή Συνέλευση που εξέλεξαν oι εργαζόμενοι στις 27 Οκτώβρη ενέκρινε τη Διακήρυξη για την εγκαθίδρυση της σοβιετικής εξουσίας στη Δυτική Ουκρανία και αποφάσισε να ζητήσει από το Ανώτατο Σοβιέτ της Ένωσης ΣΣΔ να γίνει δεκτή στους κόλπους της ΕΣΣΔ και να ενωθεί με την ΣΣΔ Ουκρανίας. Στις 28 Οκτώβρη ψηφίστηκε η Διακήρυξη για τη δήμευση των τσιφλικάδικων γαιών, την εθνικοποίηση των τραπεζών και της μεγάλης βιομηχανίας. Η έκτακτη 5η Σύνοδος του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ ψήφισε την 1η Νοέμβρη το νόμο για την ένταξη της Δυτικής Ουκρανίας στη δύναμη της ΕΣΣΔ και την Ενωσή της με την ΣΣΔ Ουκρανίας.

Στη διάρκεια της φασιστικής εισβολής μεταφέρθηκαν στα μετόπισθεν πάνω από 550 μεγάλες βιομηχανίες (από τον Ιούλη ως τον Οκτώβρη 1941) και 3,5 εκατ. άτομα. Η ηρωική άμυνα του Κιέβου και της Οδησσού βοήθησε το σοβιετικό στρατό να ματαιώσει το σχέδιο του εχθρού για κεραυνοβόλο προέλαση προς τη Μόσχα, την Κριμαία και τον Καύκασο. Οι χιτλερικοί, καταλαμβάνοντας την Ουκρανία, τη διαμέλισαν. Μεταξύ των ποταμών Μπουγκ και Δνείπερου σχημάτισαν το ρουμανικό γενικό κυβερνείο «Τρανσνίστρια», ένα μέρος των δυτικών περιοχών με την ονομασία Ντιστρίκτ «Γαλικία» δόθηκε στο γενικό κυβερνείο των πολωνικών εδαφών. Το υπόλοιπο τμήμα της Ουκρανίας, με εξαίρεση τις περιοχές κοντά στο μέτωπο (Ντονμπάς και μερικές άλλες), βρισκόταν υπό την εξουσία του ονομαζόμενου ράιχσκο-μισαριάτ. Παντού επιβλήθηκε τρομοκρατικό καθεστώς. Στη διάρκεια της κατοχής oι φασίστες εξόντωσαν στην Ουκρανία γύρω στα 5 εκατ. ανθρώπους και πάνω από 2 εκατ. στάλθηκαν να δουλέψουν στην Ευρώπη. Στα κακουργήματα αυτά συμμετείχαν και οι Ουκρανοί αστοί εθνικιστές, όπως ο Στεπάν Μπαντέρα, που υμνούν οι σημερινοί εθνικιστές.

          Αναβίωση του εθνικισμού
          μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού

Με τη συντριβή των γερμανοφασιστικών στρατευμάτων στο Στάλινγκραντ άρχισε η απελευθέρωση της Ουκρανίας και η δημιουργική συμμετοχή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Οι εσωτερικές ανεπάρκειες, η διαβρωτική επίδραση του οπορτουνισμού μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956, η παραβίαση των αρχών σοσιαλιστικής οικοδόμησης και η επικράτηση των εμπορευματικών σχέσεων, των εργαλείων της αγοράς, όταν έπρεπε να δοθεί ώθηση στις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής οδήγησαν σταδιακά στην καπιταλιστική παλινόρθωση και τη διάλυση της ΕΣΣΔ το 1990-91. Η Ουκρανία ακολούθησε την τύχη και των άλλων Δημοκρατιών στην αναβίωση του εθνικισμού και τη βάρβαρη εκμετάλλευση των εργαζομένων. Τα πρώτα χρόνια της λεγόμενης ανεξαρτησίας βρήκαν την Ουκρανία σε τραγική οικονομική κατάσταση. Οι εκπρόσωποι των αστών, που καταλήστευσαν το λαϊκό πλούτο, χωρίστηκαν σε φιλορώσους και φιλοδυτικούς ανάλογα με την επιλογή ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου.

Το Νοέμβρη του 2004 στην Ουκρανία έγιναν προεδρικές εκλογές τις οποίες στο δεύτερο γύρο κέρδισε ο εκλεκτός του τότε Προέδρου Λεονίτ Κούτσμα, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, εκπρόσωπος του φιλορωσικού Κόμματος των Περιφερειών. Η αντιπολίτευση δεν συμφώνησε με τα αποτελέσματα των εκλογών, θεωρώντας ότι πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη νοθεία κυρίως στην Ανατολική Ουκρανία. Επιστρατεύοντας τους οπαδούς του, ο αρχηγός της ενωμένης, στο κόμμα Η Ουκρανία μας, αντιπολίτευσης Βίκτορ Γιούστσενκο ζήτησε την εκ νέου πραγματοποίηση του δεύτερου γύρου των εκλογών. Με στήριξη από τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές στήθηκε η λεγόμενη πορτοκαλί επανάσταση. Το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας σε συνεννόηση με τον Πρόεδρο Κούτσμα αποφάσισε την επανάληψη του δεύτερου γύρου, στην οποία κέρδισε ο Γιούστσενκο και οι συνεργάτες του όπως η Γιούλια Τιμοσένκο, που έγινε πρωθυπουργός.

Το 2010 ο Γιανουκόβιτς έγινε ο διάδοχός του Γιούστσενκο ως Πρόεδρος της Ουκρανίας για να ακολουθήσουν στη συνέχεια τα χρόνια που επιχείρησε να αποκτήσει υπέρμετρες εξουσίες και να κάνει τα παζάρια με την ΕΕ. Και ενώ όλα έδειχναν ότι θα πήγαινε σε μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, τελικά το Νοέμβρη του 2013 έκανε πίσω καθώς το μεγαλύτερο τμήμα των κεφαλαιοκρατών που έβλεπε προς την καπιταλιστική Ρωσία θεωρούσε ότι απειλούνταν τα συμφέροντά του. Η ρωσική αστική τάξη εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία, πρόσφερε δάνειο και μείωση στην τιμή του φυσικού αερίου (που ήταν ένα σημείο αιχμής στις σχέσεις των δύο χωρών - με αφορμή αυτό φυλακίστηκε η Τιμοσένκο για διαφθορα) και φτάσαμε στις αντιδράσεις των φιλοδυτικών, την ανοιχτή στήριξή τους και την επέμβαση στα εσωτερικά της Ουκρανίας από ΕΕ - ΗΠΑ και τα αιματηρά γεγονότα ...

σσ.
Η φωτο κεφαλίδας είναι κατά 50% (κεντρικό μέρος) είναι από μια καλή φίλη τη Vlada από Οδησσό

Όταν ο αντικομμουνισμός “ζευγαρώνει”
με τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς
__και κρύβεται πίσω από τον “αντιφασισμό”
Με αφορμή τη συκοφαντική επίθεση του Βλ. Πούτιν
στον Λένιν και τους μπολσεβίκους
και τη συζήτηση που προκάλεσε

Η ομιλία του Ρώσου Προέδρου, στις 21/2/22, με την οποία αναγνωρίστηκε από τη Ρωσία η «ανεξαρτησία» των δύο περιοχών της Ουκρανίας, και η οποία προηγήθηκε της ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία, που διεξάγεται με το πρόσχημα του “αντιφασισμού”, συνδυάστηκε με ένα ντελίριο αντικομμουνισμού. Για πρώτη φορά σε μια παρέμβασή του ο Βλ. Πούτιν συγκέντρωσε ολόκληρη την “πλατφόρμα” του αντικομμουνισμού, που μπορεί κανείς να συναντήσει στα επίσημα κείμενα της ΕΕ και των ΗΠΑ, όπως “κόκκινη τρομοκρατία”, “ολοκληρωτικό καθεστώς”, “σταλινική δικτατορία”, “οκτωβριανό πραξικόπημα”, όπως αποκάλεσε τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση κ.ά. Οι χαρακτηρισμοί αυτοί του Βλ. Πούτιν δεν ήταν κάτι άλλο από τα “διαπιστευτήριά” του, όχι τόσο προς την αστική τάξη της Ρωσίας, όσο προς τους εκπροσώπους των αστικών τάξεων των άλλων χωρών. Ήταν σαν να τους έλεγε “είμαστε από την ίδια πάστα”.

Βεβαίως το δικό του “κομμάτι πάστας” είχε κι άλλα, επιπρόσθετα στοιχεία, που το κάνουν ακόμη πιο “δηλητηριώδες”. Έτσι, ο Ρώσος Πρόεδρος για να προωθήσει τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της αστικής τάξης της Ρωσίας επέλεξε να επιτεθεί στον ηγέτη της Οκτωβριανής Επανάστασης Β. Ι. Λένιν και στους μπολσεβίκους, στο Κόμμα αυτής της μεγάλης Επανάστασης, που άλλαξε την ανθρωπότητα. Μπορεί κάποιοι να κάνουν πως δεν πρόσεξαν όλον αυτόν τον αντικομμουνισμό, αλλά όχι οι κομμουνιστές της Ελλάδας και άλλων χωρών που αντέδρασαν άμεσα.

Οι αναφορές αυτές αξιοποιήθηκαν όχι μόνο από τις αντιδραστικές δυνάμεις που κυβερνούν στην Ουκρανία αλλά και στη χώρα μας, από διάφορες αστικές δυνάμεις, για να ενισχυθεί ακόμα η αντικομμουνιστική προπαγάνδα, οι οποίοι απαντώντας στον Πούτιν και στην άποψη ότι οι μπολσεβίκοι «ευνόησαν» τους Ουκρανούς σε βάρος των Ρώσων, συνεχίζουν το αντικομμουνιστικό ντελίριο από την ανάποδη! Οτι, δηλαδή, η πραγματικότητα ήταν ότι επί μπολσεβίκων εφαρμόστηκαν πρακτικές εθνικής κάθαρσης, καταπίεσης και γενοκτονίας του ουκρανικού λαού... φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να «δικαιολογούν» έτσι τη δράση των ουκρανικών SS και των φασιστικών ομάδων του Μπαντέρα την περίοδο της γερμανικής εισβολής στην ΕΣΣΔ.

         Η αποσιώπηση και το μεγάλο ψέμα

“Λοιπόν, θα ξεκινήσω με το γεγονός ότι η σύγχρονη Ουκρανία δημιουργήθηκε εξολοκλήρου από τη Ρωσία, πιο συγκεκριμένα τη μπολσεβίκικη, κομμουνιστική Ρωσία”, είπε ο Βλ. Πούτιν. Τι ισχύει;

Καταρχάς, όσοι έχουν προσέξει και παλαιότερες τοποθετήσεις του Βλ. Πούτιν, γνωρίζουν πως ο ίδιος διατηρεί και καλλιεργεί μια αγιοποιημένη εικόνα για την τσαρική αυτοκρατορία, την οποία ο Λένιν και άλλοι επαναστάτες τη χαρακτήριζαν “φυλακή των λαών”. Βεβαίως, αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού όπως έχει πάλι δημόσια δηλώσει ο Πούτιν, τα αγαπημένα βιβλία του είναι αυτά των δύο γνωστών Ρώσων αντικομμουνιστών και βαθιά συντηρητικών φιλοσόφων, Νικολάι Μπερντιάεφ και Ιβάν Ιλίν. Ετσι και στην πρόσφατη τοποθέτησή του ο Βλ. Πούτιν απέφυγε κάθε αναφορά στο τι συνέβαινε στην τσαρική αυτοκρατορία. Ας θυμίσουμε, λοιπόν:

“Η Ρωσία είναι χώρα πολυεθνική. Η κυβερνητική πολιτική, η πολιτική των τσιφλικάδων, που τους υποστηρίζει η αστική τάξη, είναι διαποτισμένη από τον μαυροεκατονταρχίτικο εθνικισμό. Η πολιτική αυτή έχει στραμμένη την αιχμή της ενάντια στην πλειοψηφία των λαών της Ρωσίας, που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της. Και παράπλευρα σηκώνει κεφάλι ο αστικός εθνικισμός των άλλων εθνών (ο πολωνικός, ο εβραϊκός, ο ουκρανικός, ο γεωργιανός κ.τ.λ.)...”, έγραφε ο Λένιν στα 1913.¹

Ως αποτέλεσμα της ταξικής και εθνικής καταπίεσης, που είχε οδηγήσει στη φτώχεια και στην εξαθλίωση εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την κλίμακα της τσαρικής αυτοκρατορίας και κάτω από τις αιματηρές συνέπειες του Α΄ Παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού Πολέμου, στον οποίο συμμετείχε αυτή, ξέσπασε η Επανάσταση του Φλεβάρη 1917, που ήταν μια αστική επανάσταση, η οποία ανέτρεψε τον Τσάρο. Τη διακυβέρνηση ανέλαβαν τα αστικά πολιτικά κόμματα, που συγκρότησαν τη λεγόμενη Προσωρινή Κυβέρνηση. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Βλ. Πούτιν ούτε σε αυτήν την αστική επανάσταση αναφέρθηκε. Κι όμως, ένα από τα αποτελέσματά της ήταν αρχικά η αυτονόμηση της Ουκρανίας και στη συνέχεια η «ανεξαρτητοποίησή» της από την Τσεντράλναγια Ράντα (Κεντρικό Συμβούλιο), που ιδρύθηκε τον Μάρτη του 1917 στο Κίεβο από αστικές εθνικιστικές δυνάμεις.
Να θυμίσουμε πως ο Λένιν, τον οποίο κατηγορεί ο Πούτιν, βρισκόταν τότε στην εξορία και έφτασε στη Ρωσία τον Απρίλη του 1917, ενώ η Οκτωβριανή Επανάσταση ξέσπασε στις 7 Νοέμβρη 1917.
Όλα αυτά σημαίνουν πως ο Βλ. Πούτιν, για να μπορέσει να εξαπολύσει την αντικομμουνιστική του επίθεση, “έσβησε” μια σειρά ιστορικών γεγονότων. Ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι δεν “σκόρπισαν” τα εδάφη της χώρας τους, όπως τους κατηγορεί η αστική προπαγάνδα, αλλά μπόρεσαν να χαράξουν μια τέτοια πολιτική που συγκέντρωσε πάνω σε άλλες ισότιμες και συντροφικές αρχές μεγάλο μέρος των εδαφών της πρώην τσαρικής αυτοκρατορίας.

Για την Ιστορία πρέπει να σημειωθεί πως λίγους μήνες μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, στην Ουκρανία υπήρχαν δύο συγκρουόμενες κρατικές οντότητες, η “Ουκρανική Λαϊκή Δημοκρατία», όπου ηγούνταν αστικές και οπορτουνιστικές πολιτικές δυνάμεις και η οποία συμμάχησε με τους Γερμανούς ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία και η «Ουκρανική Σοβιετική Δημοκρατία”, με επικεφαλής τους μπολσεβίκους, που συγκροτήθηκε στο 1^ο Πανουκρανικό Συνέδριο των Σοβιέτ (Χάρκοβο, 11-12/12/1917) και η οποία τελικά επικράτησε και στην πορεία εντάχθηκε στην ΕΣΣΔ.²

           Η αποσιώπηση μέσα στη συκοφαντία

Συνεχίζοντας την επίθεση, ο Πούτιν είπε: “Μετά την επανάσταση, το κύριο καθήκον των μπολσεβίκων ήταν να παραμείνουν στην εξουσία με οποιοδήποτε κόστος. Για χάρη αυτού, έκαναν τα πάντα: τόσο στις ταπεινωτικές συνθήκες της Ειρήνης του Μπρεστ σε μια εποχή που η Γερμανία του Κάιζερ και οι σύμμαχοί της βρίσκονταν στη δυσκολότερη στρατιωτική και οικονομική κατάσταση και η έκβαση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν στην πραγματικότητα καθορισμένη, όσο και ικανοποιώντας τις όποιες απαιτήσεις, τις όποιες επιθυμίες των εθνικιστών εντός της χώρας”. Μάλιστα, για να γίνει ακόμη πιο πιστευτός ο Ρώσος Πρόεδρος επεδίωξε να φέρει αντιμέτωπους τον Λένιν, που σημείωσε πως στήριζε τις υποχωρήσεις στους εθνικιστές, με τον Στάλιν, που δεν ήθελε το ομοσπονδιακό καθεστώς της χώρας.

Καταρχάς για τη Συνθήκη του Μπρεστ (3/3/1918), ο Πούτιν πάλι «ξεχνά» ότι εκείνη την περίοδο οι μπολσεβίκοι πάλευαν τόσο ενάντια στην αντεπανάσταση και στη «λευκή τρομοκρατία», που κι αυτή του «διέφυγε», καθώς και ενάντια στην επέμβαση των 14 καπιταλιστικών κρατών. Ο ίδιος «κρούει ανοιχτές θύρες», όταν λέει ότι κύριο καθήκον των μπολσεβίκων «ήταν να παραμείνουν στην εξουσία». Ο Λένιν έγραφε πως «σ' αυτόν τον μακρόχρονο και δύσκολο αγώνα» Ρώσοι και Ουκρανοί εργάτες «πρέπει να βαδίζουμε ενωμένοι με την πιο στενή συμμαχία, γιατί, δρώντας μεμονωμένοι, ασφαλώς δεν θα τα βγάλουμε πέρα. Οποια και να είναι τα σύνορα της Ουκρανίας και της Ρωσίας, όποιες και να είναι οι μορφές των κρατικών τους σχέσεων, αυτό δεν είναι και τόσο σπουδαίο, σ' αυτό το ζήτημα μπορούμε και πρέπει να κάνουμε υποχωρήσεις, σ' αυτό το ζήτημα μπορούμε να δοκιμάσουμε και τούτη κι εκείνη και μια τρίτη λύση, απ' αυτό δεν θα χαθεί η υπόθεση των εργατών και των αγροτών, η υπόθεση της νίκης ενάντια στον καπιταλισμό. Αν όμως δεν μπορέσουμε να διατηρήσουμε την πιο στενή συμμαχία μεταξύ μας... ενάντια στους καπιταλιστές και στους κουλάκους των χωρών μας και όλων των χωρών, τότε η υπόθεση των εργατών θα χαθεί ασφαλώς για πολλά χρόνια, με την έννοια ότι και τη Σοβιετική Ουκρανία και τη Σοβιετική Ρωσία θα μπορέσουν τότε οι καπιταλιστές να τις τσακίσουν και να τις στραγγαλίσουν».³

Δεν έχουμε εδώ την έκταση για να αναφερθούμε ολοκληρωμένα στη συζήτηση ανάμεσα στον Λένιν και στον Στάλιν, για τα ζητήματα της κρατικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ. Όμως ο Στάλιν, για μια μεγάλη περίοδο, ήταν επικεφαλής του σοβιετικού κράτους και του κόμματος των μπολσεβίκων, κατά την οποία διατηρήθηκαν όλα αυτά, που είχε συμφωνήσει, μετά από διεξοδική συζήτηση, με τον Λένιν. Ο ίδιος έγραφε για τις αρχές του κόμματος στο εθνικό ζήτημα: “__α) κατηγορηματική άρνηση κάθε μορφής εξαναγκασμού στις σχέσεις των εθνοτήτων, __β) αναγνώριση της ισότητας και του κυριαρχικού δικαιώματος των λαών να καθορίζουν μόνοι τις τύχες τους, __γ) αναγνώριση της θέσης ότι μια σταθερή ένωση των λαών μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο πάνω στη βάση της συνεργασίας και της ελεύθερης συγκατάθεσης, __δ) διακήρυξη της αλήθειας ότι η ένωση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο ύστερα από την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου”.⁴
Μάταιος κόπος, λοιπόν, η προσπάθεια του Πούτιν να στρέψει τον Λένιν ενάντια στον Στάλιν και το ανάποδο!

Τα ρωσικά εδάφη
που μπήκαν στη Σοβιετική Ουκρανία

Κλασικό μοτίβο του Πούτιν είναι πως οι μπολσεβίκοι “χάρισαν” εδάφη της Ρωσίας στην Ουκρανία και πιο μετά αυτό το επανέλαβε ο Ν. Χρουστσόφ «χαρίζοντας» την Κριμαία, που είχε βασικά ρωσικό πληθυσμό, στη Σοβιετική Ουκρανία. Για τα ίδια γεγονότα, οι Ουκρανοί εθνικιστές λένε πως έτσι οι μπολσεβίκοι προσπάθησαν να αλλάξουν την εθνοτική σύνθεση της Ουκρανίας, προσθέτοντας ρωσικούς πληθυσμούς στη σύνθεση της Σοβιετικής Ουκρανίας και να «δέσουν χειροπόδαρα» τους Ουκρανούς.

Η εθνικιστική προσέγγιση της μιας ή της άλλης πλευράς δεν έχει καμία σχέση με την αλήθεια. Η εργατική εξουσία, όπως και όφειλε, έθεσε ως κριτήριο το πώς θα μπορούσαν καλύτερα να αναπτυχθούν οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, πώς καλύτερα θα ικανοποιηθούν οι λαϊκές ανάγκες. Έτσι, ήταν αναγκαία η ύπαρξη στα όργανα της κάθε Σοβιετικής Δημοκρατίας ενός ισχυρού εργατικού πυρήνα, σε μια μεγάλη χώρα, όπου κυριαρχούσε το αγροτικό στοιχείο. Τέτοιες, βασικά αγροτικές σε σύνθεση ήταν οι περισσότερες επαρχίες της Σοβιετικής Ουκρανίας. Ετσι ζητήθηκε η Σοβιετική Δημοκρατία του Ντονιέτσκ - Κριβόι Ρογκ, που υπήρχε από το 1918 έως το 1919, να αυτοδιαλυθεί και οι βιομηχανικές περιοχές αυτές να ενταχθούν στη σύνθεση της Σοβιετικής Ουκρανίας, όπως και έγινε. Επιπλέον, υπήρχαν μια σειρά λόγοι καλύτερης οικονομικής διαχείρισης των πόρων της κάθε περιοχής, π.χ. του νερού, ή του ηλεκτρικού ρεύματος, της βιομηχανικής βάσης κ.ο.κ. Είναι χαρακτηριστικό πως μέχρι πρόσφατα η Κριμαία εξαρτιόταν σε νερό από την Ουκρανία (κατά το 90% των αναγκών της), σε ηλεκτρική ενέργεια (κατά 80%), σε βασικά αγαθά (κατά 60%). Τα τελευταία χρόνια η Ρωσία, μετά την ενσωμάτωση της Κριμαίας, έκανε σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές, ώστε να αλλάξει αυτήν την κατάσταση, φτιάχνοντας π.χ. τη γέφυρα 20 χιλιομέτρων του Κερτς. Ομως, στα χρόνια του σοσιαλισμού δεν υπήρχε τέτοια αναγκαιότητα, μιας και μιλάμε για τα διοικητικά σύνορα μιας ενιαίας χώρας.

Ο Στάλιν έγραφε για τις κοινωνικοοικονομικές ιδιαιτερότητες, που υπήρχαν σε μια σειρά περιοχές (Κριμαία, Υπερκαυκασία, Τουρκεστάν κ.ά.), όχι μόνον με την έννοια της απομακρυσμένης, “ακρινής”, όπως γράφει, περιοχής, αλλά και των ιδιαίτερων οικονομικών, εθνοτικών, πολιτισμικών στοιχείων.⁵ Σημειώνει ακόμη πως “βασικοί κλάδοι της βιομηχανίας, η ανθρακοβιομηχανία και η μεταλλουργία, δεν εμφανίστηκαν στην Ουκρανία από τα κάτω, με τη φυσιολογική ανάπτυξη της λαϊκής οικονομίας, μα από τα πάνω με την εισαγωγή τους απ΄ έξω, με την τεχνητή εμφύτευσή τους. Γι' αυτόν τον λόγο το προλεταριάτο αυτών των κλάδων δεν είναι ντόπιο, δεν μιλά την ουκρανική γλώσσα και το περιστατικό αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η πολιτιστική επίδραση της πόλης πάνω στο χωριό και η συμμαχία του προλεταριάτου με την αγροτιά να δυσκολεύονται σημαντικά εξαιτίας αυτών των διαφορών στην εθνική σύνθεση του προλεταριάτου και της αγροτιάς”.⁶ Ολες αυτές τις πλευρές έπρεπε να τις υπολογίσει η σοβιετική εξουσία, κάτι που δεν θέλουν και μάλλον δεν μπορούν να καταλάβουν οι εθνικιστικές προσεγγίσεις τόσο σε Ουκρανία, όσο και σε Ρωσία.

Ο ισχυρισμός περί “βόμβας”
στα θεμέλια του σοβιετικού κράτους

Όχι πρώτη φορά, ο Πούτιν χαρακτηρίζει το δικαίωμα της αποχώρησης μιας ενωσιακής Δημοκρατίας από τη σύνθεση της ΕΣΣΔ “ατομική βόμβα στα θεμέλια της ΕΣΣΔ”, την οποία τοποθέτησε ο Λένιν. Ήδη αναφερθήκαμε στην κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στα πρώην εδάφη της τσαρικής αυτοκρατορίας, εξαιτίας της ταξικής και εθνικής καταπίεσης για την οποία ο Λένιν σημείωνε: “Επειδή, λόγω της μακραίωνης καταπίεσης, στους κόλπους του καθυστερημένου τμήματος των μαζών της Ουκρανίας παρατηρούνται εθνικιστικές τάσεις, τα μέλη του ΚΚΡ έχουν υποχρέωση να τις αντιμετωπίζουν με τη μεγαλύτερη υπομονή και προσεκτικότητα, αντιπαραθέτοντας στις τάσεις αυτές τη συντροφική εξήγηση της ταυτότητας των συμφερόντων των εργαζόμενων μαζών της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Τα μέλη του ΚΚΡ οφείλουν στο έδαφος της Ουκρανίας να εφαρμόζουν στην πράξη το δικαίωμα των εργαζόμενων μαζών να διδάσκονται και να συνεννοούνται σε όλα τα σοβιετικά Ιδρύματα στη μητρική τους γλώσσα, αντιδρώντας με κάθε τρόπο στις απόπειρες με τεχνητά μέσα να μπει σε δεύτερη μοίρα η ουκρανική γλώσσα, επιδιώκοντας, αντίθετα, να μετατρέψουν την ουκρανική γλώσσα σε όργανο κομμουνιστικής διαφώτισης των εργαζόμενων μαζών. Πρέπει όμως να παρθούν αμέσως μέτρα, ώστε σε όλα τα σοβιετικά Ιδρύματα να υπάρχει αρκετός αριθμός υπαλλήλων που να κατέχουν την ουκρανική γλώσσα και μελλοντικά όλοι οι υπάλληλοι να μπορούν να συνεννοούνται στην ουκρανική γλώσσα”.⁷

Σε ό,τι αφορά δε το ζήτημα της κρατικής συγκρότησης σημείωνε: “Αν ένας μεγαλορώσος κομμουνιστής επιμένει στη συγχώνευση της Ουκρανίας με τη Ρωσία, εύκολα μπορεί να τον υποπτευθούν οι Ουκρανοί ότι υπερασπίζει μια τέτοια πολιτική όχι γιατί φροντίζει για την ενότητα των προλετάριων στην πάλη ενάντια στο κεφάλαιο, αλλά γιατί διατηρεί τις προλήψεις του παλιού μεγαλορώσικου εθνικισμού, του ιμπεριαλισμού. Μια τέτοια δυσπιστία είναι φυσική, και ως ένα βαθμό αναπόφευκτη και δικαιολογημένη, γιατί οι μεγαλορώσοι, κάτω από τον ζυγό των τσιφλικάδων και των καπιταλιστών, αιώνες τρέφονταν με τις επαίσχυντες και σιχαμερές προλήψεις του μεγαλορώσικου σοβινισμού.
Αν ένας Ουκρανός κομμουνιστής επιμένει στην απόλυτη κρατική ανεξαρτησία της Ουκρανίας, μπορούν να τον υποπτευθούν ότι υπερασπίζει μια τέτοια πολιτική όχι από τη σκοπιά των προσωρινών συμφερόντων των Ουκρανών εργατών και αγροτών στην πάλη τους ενάντια στο ζυγό του κεφαλαίου, αλλά από μικροαστικές, μικρονοικοκυρίστικες εθνικές προλήψεις. Γιατί η πείρα μάς έδειξε εκατοντάδες φορές ότι οι μικροαστοί "σοσιαλιστές" των διαφόρων χωρών - οι κάθε λογής δήθεν σοσιαλιστές Πολωνοί, Λετονοί, Λιθουανοί, Γεωργιανοί μενσεβίκοι, εσέροι και λοιποί μεταμφιέζονταν σε οπαδούς του προλεταριάτου με μοναδικό σκοπό να εφαρμόσουν με την απάτη την πολιτική του συμβιβασμού με τη "δική τους" εθνική αστική τάξη ενάντια στους επαναστάτες εργάτες. Αυτό το είδαμε στο παράδειγμα της διακυβέρνησης του Κερένσκι στη Ρωσία το Φλεβάρη - Οχτώβρη του 1917, το είδαμε και το βλέπουμε σε όλες τις χώρες.

Το καλύτερο μέσο είναι η κοινή δουλειά για την υπεράσπιση της δικτατορίας του προλεταριάτου και της Σοβιετικής εξουσίας στην πάλη ενάντια στους τσιφλικάδες και στους καπιταλιστές όλων των χωρών, ενάντια στις απόπειρές τους να επαναφέρουν την παντοκρατορία τους.

Γι' αυτό εμείς, οι μεγαλορώσοι κομμουνιστές, πρέπει να καταδικάζουμε με τη μεγαλύτερη αυστηρότητα και τις παραμικρότερες εκδηλώσεις μεγαλορωσικού εθνικισμού ανάμεσά μας, γιατί αυτές οι εκδηλώσεις, που είναι γενικά προδοσία του κομμουνισμού, φέρνουν πολύ μεγάλη ζημιά, γιατί μας χωρίζουν από τους Ουκρανούς συντρόφους μας και χύνουν νερό στο μύλο του Ντενίκιν και του καθεστώτος του”.⁸

Ο ηγέτης της Οκτωβριανής Επανάστασης σημείωνε και κάτι ακόμη, που δεν θα άρεσε στον Πούτιν: “Κανένα απολύτως προνόμιο σε κανένα έθνος και για καμιά γλώσσα! Ούτε η παραμικρότερη καταπίεση, ούτε η παραμικρότερη αδικία σε βάρος μιας εθνικής μειονότητας! Να ποιες είναι οι αρχές της εργατικής δημοκρατίας».⁹

Γιατί διαλύθηκε η ΕΣΣΔ;

O Bλ. Πούτιν φτάνει στο σημείο να κατηγορεί τον Λένιν και τους μπολσεβίκους για τη διάλυση της ΕΣΣΔ, που ιδρύθηκε ως ισότιμη ένωση Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Ομως, το ζήτημα της διάλυσής της είναι ένα σύνθετο ζήτημα, κι όχι απλώς ζήτημα της ομοσπονδιακής μορφής της, όπως προσπαθεί να το παρουσιάσει ο Ρώσος Πρόεδρος. Έχει να κάνει με όλους εκείνους τους αντικειμενικούς και υποκειμενικούς παράγοντες, εξωτερικούς και εσωτερικούς, που έχει αναδείξει το Κόμμα μας. Η ουσία είναι πως όσο δυνάμωναν οι σοσιαλιστικές σχέσεις λύνονταν προβλήματα, η ΕΣΣΔ ενισχυόταν, άντεξε στην τεράστια δοκιμασία της φασιστικής επίθεσης, παρά τις μεγάλες απώλειες βγήκε νικήτρια. Αντίθετα, όταν επιλέχτηκαν βήματα που αποδυνάμωσαν τις σοσιαλιστικές σχέσεις εμφανίστηκαν κοινωνικές δυνάμεις, που μπόρεσαν να ανατρέψουν με την «περεστρόικα» τον σοσιαλισμό, “ξεθάβοντας” και ενδυναμώνοντας και τους εθνικισμούς. Η ανατροπή του σοσιαλισμού, που οδήγησε στην επιστροφή των λαών της πρώην ΕΣΣΔ στις συνθήκες της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και των ιμπεριαλιστικών πολέμων δεν έγινε χωρίς διαπάλη. Σε ποια μεριά ήταν εκείνη την περίοδο ο Βλ. Πούτιν; Η απάντηση είναι γνωστή. Στην “μπάντα” του Γιέλτσιν, που πρωτοστάτησε στη διάλυσή της.

Τι κρύβει η αντικομμουνιστική επίθεση

Η αντικομμουνιστική επίθεση που εξαπέλυσε ο Βλ. Πούτιν δεν ήταν τυχαία. Η αστική τάξη της Ρωσίας θεωρεί δική της “σφαίρα επιρροής” για ιστορικούς λόγους μια σειρά από εδάφη και πληθυσμούς της πρώην ΕΣΣΔ. Αυτό επιδιώκει να το “τεκμηριώσει” με την επίθεση στον Λένιν και τους μπολσεβίκους, που δήθεν κακώς έπραξαν πριν από 100 χρόνια, π.χ. “κατασκευάζοντας” και “γιγαντώνοντας” την Ουκρανία, ενώ αυτά τα εδάφη θα έπρεπε, στη βάση αυτής της αστικής προσέγγισης, να ανήκουν στη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία. Έτσι ο αντικομμουνισμός αξιοποιείται από την αστική τάξη της Ρωσίας για να αναδείξει την αδηφάγα όρεξη του κεφαλαίου για το ξαναμοίρασμα των εδαφών, του ενεργειακού πλούτου, του ορυκτού πλούτου, των δρόμων των εμπορευμάτων, τον έλεγχο των αγορών. Στόχος το αυγάτισμα των κερδών τους στον σφοδρό ανταγωνισμό τους με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Αυτό, συνοδεύτηκε και με τα προσχήματα της “αποστρατιωτικοποίησης” και του “αντιφασισμού” της Ουκρανίας. Ομως ο αντιφασισμός δεν μπορεί να ταιριάξει με τον αντικομμουνισμό. Για άλλη μια φορά, επιβεβαιώνεται πως ο αντικομμουνισμός πάει χέρι-χέρι και ταιριάζει με τους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς του κεφαλαίου και την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα.

🎈 Εκδηλώσεις τιμής και μνήμης στην καπιταλιστική Ρωσία

Τελικά, στον αντικομμουνισμό, στον αντισοβιετισμό είναι εκεί που συμφωνούν και συναντιούνται όλοι, η σημερινή καπιταλιστική Ρωσία, η αντιδραστική κυβέρνηση της Ουκρανίας, οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, όλοι! Οχι τυχαία, γιατί ενοχλούνται από την πραγματική διέξοδο για τους λαούς, γιατί αυτό είναι που φοβούνται και μάλιστα σε συνθήκες των οξυμένων ανταγωνισμών τους που εκδηλώνονται πια ανοιχτά και με πόλεμο. Την προοπτική οι εργαζόμενοι, οι λαοί να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους, να βγουν απ' αυτήν την ιμπεριαλιστική σφαγή με την εξουσία στα χέρια τους. Οσο και να το ξορκίζουν δεν θα το αποφύγουν!

¹. Β.Ι. Λένιν: «Η εργατική τάξη και το εθνικό ζήτημα», “Άπαντα”, τ. 23, σελ. 151

². Πιο αναλυτικά δες “Η αλήθεια για την Ιστορία της Ουκρανίας”, Ριζοσπάστης_ 22/02/22, σελ. 5.

³. Β.Ι. Λένιν: “Γράμμα προς τους εργάτες και τους αγρότες της Ουκρανίας”, “Απαντα”, τ. 40, σελ. 48.

⁴. Ι.Β. Στάλιν: «Οι εθνικοί παράγοντες στην ανοικοδόμηση του Κόμματος και του Κράτους», “Απαντα”, τ. 5, σελ. 206.

⁵. Ι.Β. Στάλιν: “Η οργάνωση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Ρωσίας”, “Απαντα”, τ. 4, σελ.76 - 77.

⁶. Ι.Β. Στάλιν: “Πραχτικά μέτρα για την εφαρμογή της Απόφασης του 12^ου Συνεδρίου στο εθνικό ζήτημα”, «Απαντα», τ. 5, σελ. 366.

⁷. Β.Ι. Λένιν: «Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΡ(μπ) για τη σοβιετική εξουσία στην Ουκρανία», “Απαντα”, τ. 39, σελ. 334 - 335.

⁸. Β.Ι. Λένιν: “Γράμμα προς τους εργάτες και τους αγρότες της Ουκρανίας”, “Απαντα”, τ. 40, σελ. 45 - 46

^9. Β.Ι. Λένιν: “Η εργατική τάξη και το εθνικό ζήτημα”, “Απαντα”, τ. 23, σελ. 152

Αυγ_2025
Ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία
Ένταση των μαχών και κλιμάκωση
των πιέσεων στην Ενέργεια εν μέσω παζαριών

Νέα στρατιωτική και πολιτική κλιμάκωση σημειώνεται στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία, εν μέσω διαπραγματεύσεων ΗΠΑ - Ρωσίας για τη “μοιρασιά”, κι ενώ αναφέρεται ότι μπαίνουν στην «τελική ευθεία» οι διαπραγματεύσεις στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο για τις λεγόμενες «εγγυήσεις ασφαλείας» σε μια μεταπολεμική Ουκρανία. Η ένταση των μαχών και των πληγμάτων στο πεδίο αποτελεί συστατικό στοιχείο της διαπραγμάτευσης, πολύ περισσότερο που κανένα στρατόπεδο δεν φαίνεται να υποχωρεί από τους στόχους του. Η Ρωσία πραγματοποίησε τα ξημερώματα της Πέμπτης μαζική επίθεση στο Κίεβο με εκατοντάδες drones και δεκάδες πυραύλους, αφήνοντας πίσω της 23 νεκρούς, αρκετούς τραυματίες και 8 αγνοούμενους. Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν εισέλθει και καταλαμβάνουν εδάφη και στην ουκρανική περιφέρεια Ντνιπροπετρόφσκ, που περιλαμβάνεται στην εδαφική διαπραγμάτευση, με τη Μόσχα να δηλώνει πως θα αποσύρει από εκεί και από το Χάρκοβο τα στρατεύματά της με αντάλλαγμα ολόκληρο το Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), και το μέρος της Χερσώνας και της Ζαπορίζια που ελέγχει ο ρωσικός στρατός. Από την πλευρά της η Ουκρανία έχει εντείνει τις επιθέσεις με drones σε κομβικές ενεργειακές εγκαταστάσεις στη Ρωσία, προκαλώντας πλήγμα στη ρωσική οικονομία, ένα από τα βασικά «όπλα» του Κιέβου και της «Δύσης» στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση. Σύμφωνα με το CNN, ουκρανικά drones έχουν πλήξει τουλάχιστον 10 βασικές ρωσικές ενεργειακές εγκαταστάσεις αυτόν τον μήνα και το Reuters αναφέρει πως έχει πληγεί περίπου το 17% της ρωσικής δυναμικότητας διύλισης. Η ρωσική κυβέρνηση έχει επιβάλει απαγόρευση εξαγωγών στη βενζίνη. Στην Ενέργεια στοχεύουν και πολλές από τις κυρώσεις των ΕΕ - ΗΠΑ - G7 στη Ρωσία. ΗΠΑ και ΕΕ απειλούν με «δευτερογενείς» κυρώσεις σε «εταίρους» της Ρωσίας - όπως η Κίνα - που αγοράζουν πετρέλαιο, φυσικό αέριο κ.ά. ενισχύοντας την «πολεμική μηχανή της». Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουάσιγκτον επέβαλε δασμούς σε εισαγωγές από την Ινδία.

Κυρώσεις και “εγγυήσεις”
συζήτησαν οι υπουργοί της ΕΕ

Στην οικονομική πίεση στη Ρωσία επικεντρώθηκε και η άτυπη σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας στην Κοπεγχάγη, εξετάζοντας εργαλεία που απαγορεύουν την εξαγωγή, προμήθεια ή μεταφορά προϊόντων σε τρίτες χώρες που θεωρείται ότι βοηθούν στην παράκαμψη των κυρώσεων. Στο “στόχαστρο” των νέων ευρωενωσιακών κυρώσεων αναμένεται να βρεθεί εκ νέου ο “σκιώδης” ρωσικός στόλος, ενώ η Κομισιόν επρόκειτο να προτείνει περαιτέρω χρήση κερδών από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία με μετακίνηση 200 δισ. ευρώ των περιουσιακών στοιχείων σε πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις που θα μπορούσαν να αποφέρουν περισσότερα κέρδη για τη χρηματοδότηση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής αξιοποιούνται μόνο τα έσοδα από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Αν τελικά υλοποιηθεί η πρόταση, θα είναι ένα βήμα προς την πιθανή κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε περίπτωση που η Μόσχα αρνηθεί να καταβάλει αποζημιώσεις μεταπολεμικά.

Γραπτές και επικυρωμένες “εγγυήσεις” ζητά το Κίεβο

Οι υπουργοί της ΕΕ συζήτησαν τις μεταπολεμικές «εγγυήσεις ασφαλείας» και καθώς το ζήτημα αφορά κατά κύριο λόγο τη λεγόμενη «Συμμαχία των Προθύμων», προσκλήθηκαν στην Κοπεγχάγη και οι ΥΠΕΞ από Ουκρανία, Ισλανδία, Νορβηγία και Βρετανία.

• Οι Σύμβουλοι Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ και των «προθύμων» «εργάζονται τώρα πάνω σε κάθε συγκεκριμένο στοιχείο και ολόκληρο το πλαίσιο θα είναι έτοιμο εγγράφως την επόμενη εβδομάδα», δήλωσε ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι.
• Ο Τούρκος ΥΠΕΞ θα συμμετάσχει στις συνομιλίες «για να διερευνηθεί» η πιθανή εμπλοκή της Τουρκίας στη διασφάλιση εγγυήσεων ασφαλείας, κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα, είπε ο ίδιος.
• Επιπλέον οι συζητήσεις για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» θα πρέπει να αναβαθμιστούν «επειγόντως» σε επίπεδο ηγετών, επισήμανε ο Ουκρανός Πρόεδρος, και να «επικυρωθούν μέσω των αντίστοιχων κοινοβουλίων τους».
• Μέχρι τώρα οι διαρροές και οι δηλώσεις συγκλίνουν στην ενίσχυση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων σε ΝΑΤΟικό επίπεδο.
• Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ουρσ. φον ντερ Λάιεν, η οποία πραγματοποιεί περιοδεία στις χώρες της ΕΕ που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, είπε πως οι «σύμμαχοι» συζητούν για «σταθερές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας που θα μετατρέψουν τη χώρα σε μια απροσπέλαστη αμυντική δύναμη. Η Ευρώπη θα διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της. Το αμυντικό μας εργαλείο SAFE, για παράδειγμα, θα είναι σημαντικό για την ενίσχυση των γενναίων ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων».
• Οι ΗΠΑ φέρονται έτοιμες να παράσχουν στήριξη αντικατασκοπείας, συλλογής πληροφοριών και εποπτείας στο πεδίο της μάχης, εντασσόμενες έτσι στο όποιο μεταπολεμικό σχέδιο «ασφαλείας», αλλά και για να συμμετάσχουν σε μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία αεράμυνας στην Ουκρανία, σύμφωνα με τους «Financial Times».

Στο μεταξύ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέκρινε την πώληση έως και 3.350 πυραύλων επιφανείας - αέρος RIM-174 Standard ERAM, ή SM-6, εκτιμώμενης αξίας 825 εκατ. δολαρίων, στην Ουκρανία, ανακοίνωσε η αμερικανική υπηρεσία συνεργασίας για την ασφάλεια και την άμυνα (DSCA). Η αγορά θα χρηματοδοτηθεί από ΗΠΑ, Δανία, Ολλανδία και Νορβηγία.

 

Ο Μητσοτάκης στην Ουκρανία: Για μπίζνες και εμπλοκή, με τους λαούς να πληρώνουν τον λογαριασμό

Στην 4^η Σύνοδο Κορυφής Ουκρανίας - Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην Οδησσό, μετείχε χθες ο Κυρ. Μητσοτάκης, έχοντας στον «φάκελο» της εμπλοκής όλη την υποστήριξη που έχει παράσχει τρία χρόνια τώρα η κυβέρνησή του στο μακελειό και διεκδικώντας μερτικό για τους ομίλους από την «ανοικοδόμηση».

• ·        Με το ένα χέρι και με συνεργούς τα άλλα κόμματα, η κυβέρνηση στέλνει πολεμικό υλικό στην Ουκρανία.
• Με το άλλο, αναζητά «ευκαιρίες» για κερδοφόρες επενδύσεις ελληνικών επιχειρήσεων πάνω στα συντρίμμια της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης
• Προπομπός για νέες αποστολές πολεμικού υλικού οι διαβεβαιώσεις στο καθεστώς Ζελένσκι ότι η Ελλάδα «θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία» και στρατιωτικά
• Κομμάτι από τη λεία δεκάδων δισ. ευρώ διεκδικεί η κυβέρνηση για λογαριασμό μεγάλων ομίλων. Στο επίκεντρο η Οδησσός και τα σχέδια για εμπορικό - ενεργειακό διάδρομο από την Αλεξανδρούπολη

Πήγε κατόπιν πρόσκλησης του ίδιου του Ζελένσκι, με το Μαξίμου να διαχέει στο ενδιάμεσο ότι «πρόθεση» της κυβέρνησης «είναι να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της Οδησσού». Επίσης ότι «από την Οδησσό ο Κυρ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει τη στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία, καθώς και να υπογραμμίσει το ενδιαφέρον της Ελλάδας και ελληνικών εταιρειών να συμμετάσχουν στα έργα ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, ιδιαίτερα στους τομείς των υποδομών και της Ενέργειας», με τους «καρχαρίες» να μυρίζουν «ευκαιρίες» για κέρδη, εκεί που ρέει το αίμα.

Διάδρομος από Αλεξανδρούπολη

Διόλου τυχαία, κατά την τοποθέτησή του στην Ολομέλεια της Συνόδου, ο Μητσοτάκης εστίασε στη «σημασία της Οδησσού ως πόλης που αναδεικνύει τα μελλοντικά έργα ανοικοδόμησης και συνδεσιμότητας».

«Θα οραματιζόμουν την Οδησσό στο ένα άκρο ενός φιλόδοξου συνολικού έργου συνδεσιμότητας που θα ξεκινούσε από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και θα περνούσε από τη Βάρνα, την Κωστάντζα και τελικά θα έφτανε στην Οδησσό. Αυτό είναι έργο που θα μπορούσε να προταθεί για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Θα περιελάμβανε μεταφορές, σιδηρόδρομο, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, αγωγούς και θα ήταν ένα έργο που θα παρείχε έναν πρόσθετο διάδρομο συνδεσιμότητας για την Ουκρανία, πολύ ταχύτερο από τη θαλάσσια μεταφορά των εμπορευμάτων σας. Και θα ήταν επίσης ένα σαφές μήνυμα για το πώς η ένταξή σας στην ΕΕ θα μπορούσε να κάνει πραγματική διαφορά για τον λαό της Ουκρανίας», πρόσθεσε παρουσιάζοντας το ευρωατλαντικό «όραμα» του «Κάθετου Διαδρόμου» που προωθούν ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ, ρίχνοντας κι άλλο «λάδι στη φωτιά» των ανταγωνισμών για τη «λεία», τους δρόμους Ενέργειας και εμπορευμάτων, τις αγορές.

Εξάλλου οι μπίζνες του κεφαλαίου «ανθίζουν» μαζί με τις βόμβες και την εμπλοκή: Σύμφωνα με στοιχεία που μάζεψε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Κίεβο για τον πρωθυπουργό, η αξία των εξαγωγών της Ελλάδας προς την Ουκρανία το 2024 ανήλθε σε 1,240 δισ. ευρώ (από 193 το 2020). Αντίστοιχα, η αξία των εισαγωγών της Ελλάδας από την Ουκρανία το 2024 ανήλθε σε 403 εκατ. (από 179 το 2020).

Υγεία, Ενέργεια, Διαμετακόμιση

Άλλωστε στην προσπάθειά τους να διευρύνουν και παραπέρα τις μπίζνες, της μετάβασης Μητσοτάκη στην Ουκρανία προηγήθηκε επίσκεψη του υφυπουργού Εξωτερικών, Τ. Χατζηβασιλείου, 1-2/6, επικεφαλής επιχειρηματικής αποστολής 12 ελληνικών επιχειρηματικών ομίλων (από τους τομείς της Ενέργειας, των δικτύων, της ασφάλειας, των κατασκευών και των υποδομών), ο οποίος τόνισε την «ετοιμότητα της Ελλάδας να συμμετέχει ενεργά στην ανοικοδόμηση των κρίσιμων υποδομών της πολύπαθης χώρας, ιδίως στους τομείς της Υγείας, της Ενέργειας και των μεταφορών». Ο δε υφυπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Yevhen Perebiynis, κάλεσε τις ελληνικές επιχειρήσεις στο Συνέδριο για θέματα Ανοικοδόμησης της Ουκρανίας στις 10-11/7 στη Ρώμη, ενώ φέρεται να εστίασε στην «ανάγκη υλοποίησης κοινών έργων στους τομείς όπως Ενέργεια, ασφάλεια τροφίμων και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».

Στο μεταξύ, ο Μητσοτάκης καταδίκαζε χτες τις ρωσικές επιθέσεις ότι «παραβιάζουν κατάφωρα το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο», ενθαρρύνοντας ξανά το καθεστώς του Κιέβου «να αμυνθείτε ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα». Διαβεβαίωσε εξάλλου ότι η ελληνική κυβέρνηση «θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία, όπως κάναμε από την αρχή, διπλωματικά, πολιτικά, οικονομικά, στρατιωτικά, ανθρωπιστικά».

Θυμίζουμε, αυτά τα τρία χρόνια αποθήκες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων άδειασαν, καθώς η κυβέρνηση έστειλε στο καθεστώς του Κιέβου δεκάδες τεθωρακισμένα οχήματα βγάζοντάς τα από τα νησιά του Ανατ. Αιγαίου. Εστειλε επίσης δεκάδες κοντέινερ με βλήματα (ακόμα και με απαγορευμένο λευκό φώσφορο), σφαίρες, πυραύλους, ρουκέτες, ρυμουλκούμενα οβιδοβόλα, προωθήσεις όλες οπλισμού κάποιες φορές με «ενδιάμεσους» τις ΗΠΑ και Τσεχία και πάντα τελικό προορισμό την κυβέρνηση Ζελένσκι, τροφοδοτώντας συνεχώς το ιμπεριαλιστικό μακελειό. Επιπλέον, έκανε την Ελλάδα μια απέραντη βάση εφόρμησης των ΑμερικανοΝΑΤΟικών, ενώ ταυτόχρονα υπηρέτησε τον αμερικανικό σχεδιασμό για αντικατάσταση του ρωσικού καυσίμου στις ευρωπαϊκές αγορές με αμερικανικό LNG.

Στα επόμενα βήματα, πέρα από τη συζήτηση για μεταστάθμευση ελληνικών Patriot στην Ουκρανία προς ενίσχυση της αεράμυνάς της, δρομολογείται μεταστάθμευση ελληνικών F-16 σε Ρουμανία και Βουλγαρία για επιχειρήσεις στα FIR Βουκουρεστίου και Σόφιας, εφαπτόμενα με το FIR Συμφερόπολης (Κριμαία), χρεωμένα και με αποστολές αναχαίτισης, υπηρετώντας τυχοδιωκτικά σχέδια των ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων, και μάλιστα σε μια φάση που ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη ρίχνουν κι άλλο «λάδι στη φωτιά» με τη Μόσχα και εντείνουν την πολεμική προπαρασκευή.

"Θα συνεχίσουμε την πίεση στη Ρωσία"

Σε αυτό το φόντο άλλωστε, ο Μητσοτάκης έλεγε ότι «θα συνεχίσουμε να ασκούμε μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία, να υποστηρίζουμε πακέτα πρόσθετων κυρώσεων και φυσικά να επισημαίνουμε, όπως έγινε από τους συναδέλφους μου, ότι αυτός ο πόλεμος δεν αφορά μόνο τη Ρωσία και την Ουκρανία. Αφορά τη διεθνή τάξη που εδράζεται σε κανόνες», οι οποίοι βέβαια ξεχειλώνουν αναλόγως πως συμφέρει κάθε φορά το κεφάλαιο και τις λυκοσυμμαχίες του, όπως άλλωστε δείχνει και η στήριξη από την κυβέρνηση της γενοκτονίας που διαπράττει το Ισραήλ στη Γάζα.

Ο πρωθυπουργός επανέλαβε εξάλλου τη «στήριξη της Ελλάδας» στην ενταξιακή προοπτική της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και των Δυτικών Βαλκανίων, ενώ σύμφωνα με το ελληνικό ΥΠΕΞ, «η Ελλάδα υποστηρίζει την προοπτική ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στους ευρωατλαντικούς θεσμούς και είναι έτοιμη να συνδράμει τη χώρα στην ενταξιακή της πορεία».

Θυμίζουμε, η Ουκρανία έλαβε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ με ομόφωνη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2022, ενώ στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ του Βουκουρεστίου (2008) συμφωνήθηκε η «προοπτική ένταξης» της Ουκρανίας στη λυκοσυμμαχία, με τους Ευρωατλαντικούς να αποφεύγουν προς το παρόν την πλήρη ένταξη που αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για τη Ρωσία.

Σε αυτό το πλαίσιο ο Ζελένσκι επισκέφθηκε την Αθήνα στις 21/8/2023 και συμμετείχε στη Διάσκεψη των Αθηνών που διοργάνωσε ο Μητσοτάκης με ηγέτες χωρών των Βαλκανίων και της Μολδαβίας και τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ ακολούθησαν και άλλες επισκέψεις κυβερνητικών αξιωματούχων.

Το τι συζητείται σε όλες αυτές τις συναντήσεις φάνηκε από όσα έλεγε ο Ζελένσκι τον Αύγουστο του 2023, όταν ζητούσε από τον Μητσοτάκη μεταξύ άλλων και βοήθεια για την «άμυνα της παρευξείνιας περιοχής», ενώ στο τραπέζι έχουν πέσει και προτάσεις για «την ανάπτυξη των δυνατοτήτων του ουκρανικού Ναυτικού, ξεκινώντας από τη διαδικασία αποναρκοθέτησης» και άλλες συνεισφορές για την «εδραίωση του καθεστώτος ασφαλείας» στη Μαύρη και την Αζοφική Θάλασσα, με πρόσχημα «την ελεύθερη ναυσιπλοΐα». Προτάσεις που συνεπάγονται ανάπτυξη μονάδων του στόλου και προσωπικού του Πολεμικού Ναυτικού μια ανάσα από τις ρωσικές βάσεις στην περιοχή.

Και στη Μολδαβία για τον Κάθετο Διάδρομο

Στο ίδιο ευρωατλαντικό φόντο, ο πρωθυπουργός βρίσκεται σήμερα στη Μολδαβία. «Η επίσκεψη του πρωθυπουργού αναμένεται να εκπέμψει μήνυμα στήριξης στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, την οποία η Ελλάδα στηρίζει από την αρχή, καθώς και μήνυμα βούλησης ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας, ιδιαίτερα στους τομείς του εμπορίου και της Ενέργειας», λένε από το Μαξίμου, καθώς η Μολδαβία είναι μία από τις χώρες από όπου θα περάσει ο λεγόμενος Κάθετος Διάδρομος, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ελλάδα στη Ουκρανία, για την «απεξάρτηση» από το ρωσικό αέριο, άλλο ένα ευρωατλαντικό σχέδιο που φουντώνει παραπέρα τους ανταγωνισμούς του κεφαλαίου.

Από σήμερα το απόγευμα, εξάλλου, ο πρωθυπουργός θα πραγματοποιεί επίσκεψη στη Σουηδία, όπου θα έχει συνάντηση με τον Σουηδό ομόλογό του Ουλφ Κρίστερσον. Θα συζητηθούν «ζητήματα διμερούς ενδιαφέροντος» καθώς και «θέματα προτεραιότητας της ευρωπαϊκής ατζέντας, με επίκεντρο τη συλλογική ευρωπαϊκή άμυνα», ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου. Στη συνέχεια ο Μητσοτάκης θα συμμετάσχει στη συνάντηση της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ που θα πραγματοποιηθεί στη Στοκχόλμη.

Πηγή Ριζοσπάστης

      Ανασυγκρότηση της Ουκρανίας:
      Το νέο Σχέδιο Μάρσαλ της Ευρώπης

Παραθέτουμε ενδεικτικά μια πρόσφατη ανάλυση του Παγκόσμιου Σύμβουλου Επιχειρήσεων Graham Robinson _θαυμάστε ωμότητα, υπόψη πως η ημερομηνία του είναι Δεκέμβρης 2023 !! _από τότε σχεδίαζαν τις business τους
“…
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε σημαντικό ανθρώπινο κόστος, με χιλιάδες χαμένες ζωές και εκατομμύρια άλλους ανθρώπους να εκτοπίζονται λόγω της σύγκρουσης. Το δομημένο περιβάλλον της χώρας φέρει επίσης τα σημάδια της σύγκρουσης και είναι σήμερα το μεγαλύτερο εργοτάξιο στον κόσμο. Σπίτια, βιομηχανικές εγκαταστάσεις και μεγάλες υποδομές έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί, με το κόστος ανάκαμψης μακροπρόθεσμα να ξεπεράσει το 1 τρις$: μια διεθνής προσπάθεια - η συγκέντρωση χρηματοδότησης, δεξιοτήτων, καινοτόμων διαδικασιών και τεχνολογίας - βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη για να βοηθήσει την Ουκρανία να ανακάμψει καλύτερα. Για την κυβέρνηση της Ουκρανίας, τους διεθνείς εταίρους της και τις παγκόσμιες επιχειρήσεις, η ανοικοδόμηση της προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία όχι μόνο να ανακατασκευάσουν τις υποδομές της Ουκρανίας, αλλά και να αναδιαρθρώσουν 100% και να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται και υλοποιούνται νέες υποδομές για να βοηθήσουν στον εκσυγχρονισμό της ουκρανικής οικονομίας (σσ. ο νοών νοείτω _βλ. παρακάτω) _Ακούστε τον Nigel Blundell να συζητά αυτήν την ιστορία στα podcast του για την κλίμακα της καταστροφής και το κόστος της ανοικοδόμησης ... (σσ .Ο Νάιτζελ Μπλάντελ είναι δημοσιογράφος που έχει εργαστεί στην Αυστραλία, τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Πέρασε 25 χρόνια στο κουρμπέτι, πριν γίνει συγγραφέας και συνεργάτης πολλές εφημερίδες. Έχει γράψει περισσότερα από 40 βιβλία, συμπεριλαμβανομένων μπεστ σέλερ)

                  Η κλίμακα καταστροφής
                  και το κόστος της ανοικοδόμησης
Μια κοινή αξιολόγηση από την Παγκόσμια Τράπεζα, την κυβέρνηση της Ουκρανίας, την ΕΕ, τον ΟΗΕ και την Οικονομική Σχολή του Κιέβου (KSE) εκτιμά ότι οι ανάγκες ανοικοδόμησης και ανάκαμψης της Ουκρανίας τα επόμενα 10 χρόνια θα ανέλθουν σε 411 δις$ - 2,6 φορές το μέγεθος του ΑΕΠ της Ουκρανίας το 2022. Αυτή η αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη την καλύτερη ανοικοδόμηση με επενδύσεις σε τομείς που πρέπει να βάλει σε προτεραιότητα η κυβέρνηση _ήδη το 2023, προϋπολόγισε 14 δις$.
Η εκτίμηση που αναφέρεται στην ταχεία αξιολόγηση ζημιών και αναγκών (RDNA2), ωστόσο, δεν περιλαμβάνει το κόστος ανοικοδόμησης κτιρίων, εγκαταστάσεων και υποδομών που έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί – όπως (πχ) η καταστροφή του φράγματος Kakhovka στον ποταμό Δνείπερο με τις επακόλουθες πλημμύρες κατάντη και πολλά ακόμη.
Το τελικό κόστος σε ονομαστικούς όρους για ένα τόσο κολοσσιαίο εγχείρημα, κατά την άποψή μας, θα ανέλθει σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Η ποιότητα των υφιστάμενων υποδομών της Ουκρανίας, όπως κατατάχθηκε από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ πριν από τη σύγκρουση, ήταν σχετικά κακή, στην 57^η θέση από τις 141 χώρες. Θα απαιτηθεί σημαντική βελτίωση και επενδύσεις στις υποδομές της Ουκρανίας για να φτάσει στο επίπεδο των χωρών της ΕΕ, με την πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο εμπορικό μπλοκ να φαίνεται τώρα να βρίσκεται σε επιταχυνόμενη πορεία. Το RDNA2 παρέχει μια εικόνα για το πού έχουν σημειωθεί οι περισσότερες ζημιές. Η στέγαση, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι έχει υποστεί τις μεγαλύτερες ζημιές στα 50 δισεκατομμύρια δολάρια, ακολουθούμενη από τις μεταφορές στα 36 δισεκατομμύρια. Οι ζημιές στις ενεργειακές και εξορυκτικές υποδομές εκτιμώνται σε 11 δις. Συνολικά, οι ζημιές στις υποδομές και τα φυσικά περιουσιακά στοιχεία της Ουκρανίας κατά το πρώτο έτος του πολέμου έως τις 24 Φεβρουαρίου 2023 εκτιμάται ότι έχουν φτάσει τα 135 δισ. κοντά στα 200 με την υποτίμηση του νομίσματος. Οι συνολικές οικονομικές, κοινωνικές και άλλες χρηματικές απώλειες εκτιμώνται σε 290 δις$. Σύμφωνα με την RDNA2, το κόστος της συνολικής ανοικοδόμησης και ανάκαμψης θα περιλαμβάνει ... (ακολουθεί ανάλυση)

                  Ο δρόμος προς την ανάκαμψη
Η κλίμακα των επενδύσεων που απαιτούνται για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας είναι σημαντική και θα απαιτήσει τη μόχλευση χρηματοδότησης από δημόσιους και διεθνείς δωρητές, μαζί με ένα σημαντικό ποσό ιδιωτικών επενδύσεων. Θα απαιτήσει επίσης σημαντική κινητοποίηση μηχανολογικού σχεδιασμού, νομικών, οικονομικών και συμβατικών δυνατοτήτων από όλο τον κόσμο _με ότι αυτό σημαίνει για το κόστος.
Οι δαπάνες για κατασκευές στην Ουκρανία ανακάμπτουν το 2023 από τα ιστορικά χαμηλά του 2022, αλλά θα χρειαστεί χρόνος για να ανακάμψουν στα προπολεμικά επίπεδα –
Ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει πολύ πιο σημαντικό ρόλο στην οικονομία από τον δημόσιο τομέα, αντιπροσωπεύοντας έως και το 70% της συνολικής παραγωγής. Οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα θα είναι επομένως κρίσιμες για την ανοικοδόμηση. Το κράτος έχει μεγάλη συμμετοχή τόσο στους τομείς των μεταφορών όσο και της ενέργειας. Ωστόσο, απαιτείται ένα ισχυρότερο πλαίσιο σύμπραξης δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για να καταστεί δυνατή η πολύ μεγαλύτερη ιδιωτική συμμετοχή στις υποδομές. Απαιτείται σημαντική πολιτική παρέμβαση για την υποστήριξη της ιδιωτικής χρηματοδότησης και για τον μετριασμό και την κάλυψη του κινδύνου επενδύσεων και παράδοσης.
Υπάρχουν και άλλοι σημαντικοί περιορισμοί της αγοράς και των θεσμών που θα καταστήσουν την ανοικοδόμηση πιο δύσκολη. Για παράδειγμα, περισσότεροι από οκτώ εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν εκτοπιστεί σε όλη την Ευρώπη, πράγμα που σημαίνει ότι στην τοπική αγορά εργασίας υπάρχει έλλειψη διαθεσιμότητας εργολάβων. Υπάρχει επίσης έλλειψη διαθέσιμων υλικών και παραγωγικής ικανότητας. Πρέπει επίσης να θεσπιστούν ασφαλίσεις και εγγυήσεις για την προστασία των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα, ενώ θα χρειαστούν μεταρρυθμίσεις στις διαδικασίες σχεδιασμού και η ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας της τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει επίσης να δοθεί προτεραιότητα.
Παρά τις προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά, κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο _ακόμη και από μικρές χώρες (σσ. βλ. Ελλάδα-Μητσοτάκης) και η διεθνής επιχειρηματική κοινότητα έχουν ήδη ευθυγραμμιστεί για να βοηθήσουν.
Για παράδειγμα, η αμερικανική εταιρεία Bechtel υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας με την Κρατική Υπηρεσία Αποκατάστασης και Ανάπτυξης Υποδομών της Ουκρανίας για ένα εθνικό πρόγραμμα που δίνει προτεραιότητα σε βασικούς διαδρόμους υποδομών και η AECOM θα παρέχει διαχείριση προγράμματος και τεχνική συμβουλευτική υποστήριξη, ενώ το Υπουργείο Γης, Υποδομών και Μεταφορών (MOLIT), η Korail και οι Εθνικοί Σιδηρόδρομοι της Κορέας (KNR) υπέγραψαν μνημόνιο συμφωνίας για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της σιδηροδρομικής υποδομής της Ουκρανίας και στην κατασκευή ενός νέου σιδηροδρόμου υψηλής ταχύτητας που θα συνδέει την Ουκρανία με την Πολωνία. Η Pinsent Masons συναντήθηκε με την Κρατική Υπηρεσία Αποκατάστασης και Ανάπτυξης Υποδομών της Ουκρανίας και, μαζί με τους Atkins Realis, Mace και Costain, δημιούργησαν ένα εγχειρίδιο με τίτλο Reimagining Ukraine (σσ. επαναπροσδιορίζοντας την Ουκρανία) για να καθορίσει πώς ο τομέας των επαγγελματικών υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να βοηθήσει την Ουκρανία να ανοικοδομήσει τις κατεστραμμένες υποδομές της όσο καλύτερα γίνεται.

                  Πώς μπορεί να μοιάζει η ανοικοδόμηση
                  για μια καλύτερη κατάσταση στην Ουκρανία;
Η ανοικοδόμηση θα είναι ένα πολύπλευρο mega project, από άποψη υποδομών και οικονομίας. Θα απαιτήσει έναν συνδυασμό πολιτικής βούλησης, διεθνούς χρηματοδότησης και της συνδυασμένης εμπειρογνωμοσύνης επιχειρήσεων από όλο τον κόσμο.
Το μέγεθος και η κλίμακα του έργου στην Ουκρανία είναι τόσο μεγάλο και περίπλοκο που απαιτεί συνεργασία υψηλού επιπέδου. Διδάγματα μπορούν να αντληθούν από τα έργα giga$ στη Σαουδική Αραβία από προγράμματα μεγάλης κλίμακας όπως το Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης στο Περού κλπ. τα οποία έχουν δείξει ότι είναι απαραίτητο να συντονιστούν τα προγράμματα υποδομών και να δημιουργηθεί ένας οργανισμός-εταίρος υλοποίησης που μπορεί να καθορίσει τη στρατηγική για την προμήθεια και την παράδοση πολλών χιλιάδων έργων.
Ωστόσο, θεωρούμε ότι θα υπάρξει ένα ευρύ φάσμα άλλων κρίσιμων στοιχείων όχι μόνο για την αποκατάσταση της Ουκρανίας σε αυτό που είχε πριν από τη σύγκρουση, αλλά και για την υποβοήθηση της χώρας στην ανοικοδόμηση του δομημένου περιβάλλοντος και της ευρύτερης οικονομίας της στη νέα εποχή.
              ΣΔΙΤ και καινοτόμα μοντέλα
              ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων
Η τεράστια ανάγκη για ιδιωτικές επενδύσεις θα απαιτήσει πολύ μεγαλύτερη χρήση συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) σε βασικούς τομείς υποδομών - κυρίως μεταφορές και ενέργεια. Αυτό θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό εάν η Ουκρανία πρόκειται να συνδεθεί με ένα εκτεταμένο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), το οποίο είναι ένα δίκτυο δρόμων, σιδηροδρόμων, αεροδρομίων και υποδομών ύδρευσης στην ΕΕ _καθώς και αγωγών ενέργειας.
              Ασφάλεια και εγγυήσεις
Η έλλειψη διαθέσιμης ασφάλειας _σσ. βλ. ασυδοσίας αποτελεί επί του παρόντος ένα σημαντικό εμπόδιο που εμποδίζει τις εταιρείες να πραγματοποιούν συναλλαγές και να επενδύουν στην Ουκρανία για να την βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση. Από την πλευρά του, το Ηνωμένο Βασίλειο υπέγραψε μια δήλωση πρόθεσης ασφάλισης κινδύνου πολέμου με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD _ΕΤΑΑ) για να βοηθήσει τις βρετανικές εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στην Ουκρανία. Το πρόγραμμα θα παρέχει νέα υποστήριξη για την ενίσχυση της παροχής ασφάλισης έναντι κινδύνων που σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι επενδυτές που επιθυμούν να επενδύσουν στην ανοικοδόμηση στην Ουκρανία θα θέλουν επίσης να διασφαλίσουν ότι οι επενδύσεις τους προστατεύονται από πολιτικούς κινδύνους. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει εθνικοποίηση, περιορισμούς στη μεταφορά κεφαλαίων, κυβερνητική παρέμβαση, ανάκληση αδειών ή μελλοντικές αλλαγές πολιτικής από την κυβέρνηση της Ουκρανίας. Η προστασία από τον πολιτικό κίνδυνο θα είναι σημαντική, καθώς το κράτος παίζει πιο εξέχοντα ρόλο στις εμπορικές σχέσεις στην Ουκρανία από πολλές άλλες δυτικές χώρες. Οι εξελιγμένοι επενδυτές προστατεύουν τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα από τον πολιτικό κίνδυνο μέσω διμερών επενδυτικών συνθηκών (ΔΕΠ) ή πολυμερών επενδυτικών συνθηκών. Η διαιτησία των ΔΕΠ είναι ένα ισχυρό μέσο για την λογοδοσία των χωρών υποδοχής.

                  Χρήση γης και χωροταξία
Η χρήση γης και ο χωροταξικός σχεδιασμός αποτελούν τη βάση των περισσότερων φυσικών πτυχών μιας οικονομίας. Ο προσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο οι χερσαίοι πόροι της Ουκρανίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν καλύτερα για την υποστήριξη της ανάκαμψης της χώρας είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα που επηρεάζει την ανάπτυξη. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ο τρόπος με τον οποίο η γη κατεχόταν και κατέχεται σήμερα στην Ουκρανία.
Η κατανόηση της ιδιοκτησίας υπό το σοβιετικό σύστημα είναι επίσης σημαντική. Μόλις με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ρωσίας άρχισε η ιδιωτικοποίηση της γης - μέχρι τότε όλοι οι χερσαίοι πόροι ανήκαν στο κράτος. Πρέπει να ληφθούν υπόψη τυχόν εναπομείναντα ζητήματα που έχουν κληρονομηθεί και εάν υπάρχουν ευκαιρίες για πιο δίκαιη κατανομή της γης κατά τη διαδικασία ανοικοδόμησης.
                 Στρατηγικές προμηθειών και σύναψης συμβάσεων
Θα πρέπει να αναπτυχθούν έτσι, ώστε να αντιμετωπιστεί η ανάγκη για ταχύτητα καθώς και η συμμόρφωση με τα κανονιστικά πλαίσια - αλλά το πιο σημαντικό, θα χρειαστεί σημαντική καινοτομία, η οποία θα απαιτήσει την προσεκτική ανάπτυξη συμβατικών πλαισίων. Οι διαδικασίες προμηθειών πρέπει να πληρούν τα υψηλότερα πρότυπα ανοιχτότητας, δικαιοσύνης και διαφάνειας (sic!! σσ. αλλά έχει να κάνει με με τους ανταγωνισμούς των καπιταλιστικών ομίλων για τους οποίους πάντα γίνεται “συμφωνία κυρίων”).
Η υλοποίηση ενός σύνθετου προγράμματος υποδομών απαιτεί υψηλά επίπεδα συνεργατικής εργασίας και πραγματική κατανόηση του τρόπου διαχείρισης συμμαχιών που πρέπει να χειρίζονται και να διαχειρίζονται μεγάλες ποσότητες καινοτόμου έργου. Το Project 13 είναι ένα παράδειγμα μιας προσέγγισης συνεργατικής εργασίας που έχει λειτουργήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Βασίζεται σε ένα επιχειρηματικό μοντέλο όπου όλα τα μέρη του έργου, συμπεριλαμβανομένου του πελάτη που αναθέτει την κατασκευή, αποτελούν μέρος της επιχείρησης. Αυτό το μοντέλο υποστηρίζεται από πολυμερείς συμβάσεις της NEC και άλλες στρατηγικές συνεργατικής σύναψης συμβάσεων.
                Κοινές επιχειρήσεις _συνεργασίες
Η ανάπτυξη και η χρήση κοινοπραξιών για μεγάλα προγράμματα υποδομών - και η δομή αυτών των κοινοπραξιών - θα είναι απαραίτητη για την επιτυχία της υλοποίησης. Η συγκέντρωση κοινοπραξιών με τις καλύτερες δυνατότητες για την παράδοση σύνθετων και μεγάλης κλίμακας υποδομών απαιτεί ένα ευρύ φάσμα βασικών παραμέτρων και για να διασφαλιστεί ότι οι κοινοπραξίες έχουν την καλύτερη ευκαιρία να αποδώσουν. Η συγκέντρωση των καλύτερων δυνατοτήτων και των τεχνολογιών γενικής εφαρμογής απαιτεί προσεκτική δομή για να διασφαλιστεί η επιτυχία.
                 Διαχείριση κινδύνων και διαφορών
Λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και την κλίμακα των πολύπλοκων υποδομών, υπάρχει υψηλός κίνδυνος διαφορών που θα μπορούσαν να καθυστερήσουν τις προσπάθειες ανοικοδόμησης στην Ουκρανία. Η δυνατότητα δημιουργίας μιας ταχείας διαδικασίας εναλλακτικής επίλυσης διαφορών και διαιτησίας για την υποβοήθηση της ανοικοδόμησης και την επιτάχυνση της επίλυσης τυχόν ζητημάτων που προκύπτουν είναι ένας ζωτικός τομέας για εξέταση και ανάπτυξη ιδεών.
Η χρήση δεδομένων και τεχνολογίας, καθώς και έξυπνων μητρώων κινδύνου, θα βοηθήσει στην αποφυγή διαφορών, και η χρήση ανεξάρτητων συμβουλίων έργων μπορεί επίσης να επιταχύνει την επίλυση διαφορών.
                Διαφάνεια και συμμόρφωση
Η διαφάνεια και η συμμόρφωση θα είναι κεντρικής σημασίας για την επίτευξη επιτυχίας στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Χωρίς αυτήν, υπάρχει κίνδυνος διαφθοράς και ο σχετικός κίνδυνος οι επενδυτές και οι κορυφαίες επιχειρήσεις να επιλέξουν να μην συμμετάσχουν στο έργο.
Θα είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι οργανισμοί του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των υποστηρικτικών χωρών εταίρων, θα αναπτύξουν ώριμα συστήματα διακυβέρνησης ως μέρος δίκαιων και διαφανών διαδικασιών προμηθειών, και ότι όσοι εμπλέκονται στην υλοποίηση νέων υποδομών υπόκεινται σε νόμους περί διαφάνειας και άλλους κανονισμούς για τον μετριασμό του κινδύνου διαφθοράς.

               Βιομηχανικές κατασκευές
Η χρήση βιομηχανικών κατασκευών θα είναι απαραίτητη για την ταχεία παράδοση κατοικιών και υποδομών υψηλής ποιότητας. Ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ και η Αυστραλία, είναι ήδη παγκόσμιοι ηγέτες στη χρήση σύγχρονων μεθόδων κατασκευής και προηγμένων βιομηχανικών κατασκευών - και στην ανάπτυξη συμβατικών πλαισίων που υποστηρίζουν τις βιομηχανικές κατασκευές και καθιστούν τις σύγχρονες μεθόδους κατασκευής εργασίες. Η χρήση μαζικών βιομηχανικών κατασκευών παρέχει επίσης την ευκαιρία για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και για μια ριζική αλλαγή στην παραγωγικότητα.
Εργολάβοι από όλο τον κόσμο είναι πιθανό να συμμετάσχουν στην κατασκευή νέων κτιρίων και υποδομών στην Ουκρανία - φέρνοντας μαζί τους διαφορετικές προσεγγίσεις και κουλτούρες σχετικά με την ασφάλεια των κτιρίων.
Η εισαγωγή παγκοσμίου κλάσης προτύπων ασφάλειας κτιρίων σε ουκρανικά έργα μπορεί να βοηθήσει στη διασφάλιση μιας ομοιόμορφης προσέγγισης στην ανακατασκευή, η οποία παρέχει ολοκληρωμένα περιουσιακά στοιχεία που είναι ασφαλή για χρήση, λειτουργία και συντήρηση μακροπρόθεσμα. Η υποστήριξη των βέλτιστων πρακτικών για την ασφάλεια των κτιρίων μπορεί επίσης να αποτελέσει παράγοντα διευκόλυνσης για άλλους βασικούς στόχους της ανακατασκευής στην Ουκρανία - συμπεριλαμβανομένης της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές.
              Κλιματική αλλαγή
Υπάρχει ανάγκη σχεδιασμού νέων υποδομών με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα και σχεδιασμού, κατασκευής και προσαρμογής των υφιστάμενων υποδομών ώστε να καταστούν πιο ανθεκτικές στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η χρήση μιας βιομηχανοποιημένης προσέγγισης στο σχεδιασμό και την κατασκευή, και η υιοθέτηση ενός καθεστώτος που προωθεί την ασφάλεια των κτιρίων, θα βελτιώσει σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα των υποδομών της Ουκρανίας - και θα βοηθήσει ταυτόχρονα στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας της Ουκρανίας.
            Ανοικοδόμηση
            βιομηχανικής παραγωγής και
            αλυσίδων εφοδιασμού
Η ανασυγκρότηση της βιομηχανικής παραγωγικής ικανότητας της Ουκρανίας, καθώς και των αλυσίδων εφοδιασμού και της εφοδιαστικής που εξυπηρετούν τον μεταποιητικό τομέα, είναι επίσης ύψιστης σημασίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό επειδή η Ουκρανία διαθέτει μια μεγάλη βιομηχανική βάση που κατασκευάζει σημαντική ποσότητα δομικών υλικών που θα χρειαστούν για την ανοικοδόμηση υποδομών και κατοικιών.
Η μείωση των χρόνων παράδοσης για την εγκατάσταση εγκαταστάσεων παραγωγής και τον επαναπροσδιορισμό μιας βιομηχανοποιημένης προσέγγισης στην παραγωγή εξαρτημάτων και εργοστασιακών κατοικιών θα είναι κρίσιμη.
            Γεωργία, τρόφιμα _φάρμακα
            και συναφείς αλυσίδες εφοδιασμού
Τόσο η γεωργική βιομηχανία στην Ουκρανία όσο και ο φαρμακευτικός τομέας υποστηρίζουν ένα μεγάλο εργατικό δυναμικό και συμβάλλουν σημαντικά στις εξαγωγές της Ουκρανίας. Η βοήθεια προς αυτές τις βιομηχανίες για την ανάκαμψη θα συμβάλει στην παροχή πιο άμεσων εισοδημάτων για την οικονομία της Ουκρανίας.
Κλπ. κλπ. … ___

Πάνω από τη λεία

Η συμμετοχή του Έλληνα πρωθυπουργού στη χτεσινή σύνοδο Ουκρανίας - Νοτιοανατολικής Ευρώπης στην Οδησσό μόνο «τυπική» δεν είναι. Η ελληνική κυβέρνηση είναι από τα ιδρυτικά μέρη της συγκεκριμένης ευρωατλαντικής «πλατφόρμας» και η πρώτη τέτοια σύνοδος διοργανώθηκε το 2023 στην Αθήνα, με στόχο τη «δημιουργία ενός περιφερειακού πλαισίου αλληλεγγύης, με έμφαση στην ασφάλεια και τη στήριξη της Ουκρανίας». Πέρα από την ανανέωση των δεσμεύσεων για στήριξη της Ουκρανίας με πολεμικό υλικό, οι Σύνοδοι αυτές αποτελούν και πεδίο διαπραγμάτευσης για τη διανομή της ιμπεριαλιστικής λείας ανάμεσα στα κοράκια που τροφοδοτούν με κάθε μέσο τη σύγκρουση ΝΑΤΟ - Ρωσίας στην Ουκρανία.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η «ανοικοδόμηση» της ρημαγμένης από τον πόλεμο χώρας, της οικονομίας και των υποδομών της, με τη συμμετοχή μεγάλων ομίλων από κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ ή συμμάχους του, που αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες πάνω στα συντρίμμια. Υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2024 οι άμεσες ζημιές του πολέμου - πέρα από τις τεράστιες ανθρώπινες απώλειες - ανέρχονταν σε 170 δισ. ευρώ. Το 72% της συνολικής ζημιάς εντοπίζεται στα ανατολικά, σε περιοχές πολύ κοντά στην πρώτη γραμμή. Καθόλου τυχαία, προπομπός της συμμετοχής Μητσοτάκη στη Σύνοδο της Οδησσού ήταν η επίσκεψη του υφυπουργού Εξωτερικών Τ. Χατζηβασιλείου στην Ουκρανία πριν από λίγες μέρες. Μεταξύ άλλων, συμμετείχε στο 1ο ελληνο-ουκρανικό επιχειρηματικό φόρουμ, μαζί με εκπροσώπους μεγάλων ελληνικών εταιρειών της Ενέργειας, των υποδομών, των κατασκευών, των δικτύων, της ασφάλειας και της Υγείας.

Σύμφωνα με το ελληνικό ΥΠΕΞ, στο φόρουμ «παρουσιάστηκαν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες για την επανεκκίνηση κρίσιμων έργων με δεσμευτική υποστήριξη από την Ελλάδα». Έμφαση δίνεται στην αποκατάσταση των λιμενικών υποδομών από ελληνικούς κατασκευαστικούς ομίλους, καθώς υπολογίζεται ότι πάνω από 400 εγκαταστάσεις έχουν καταστραφεί ή υποστεί ζημιές.

Μια πίτα άνω του 1 δισ. ευρώ περιμένει τα μονοπώλια να την καταβροχθίσουν. Άλλοι τομείς που ενδιαφέρουν το ελληνικό κεφάλαιο είναι οι υποδομές της Υγείας, η «ενεργειακή ασφάλεια», τα ηλεκτρικά δίκτυα και οι ΑΠΕ.

Οι φιλοδοξίες ισχυρών τμημάτων της ελληνικής αστικής τάξης να πάρουν μέρος στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με τον μανδύα μάλιστα των «ιστορικών δεσμών» λόγω της ομογένειας σε περιοχές της Μαύρης Θάλασσας, πατάνε πάνω σε εκτιμήσεις παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών οργανισμών για το τεράστιο μέγεθος των κεφαλαίων που απαιτούνται. Ενδεικτικά, η πιο πρόσφατη μελέτη «Ταχείας Αξιολόγησης Ζημιών και Αναγκών» που παρουσίασαν η Παγκόσμια Τράπεζα και η ΕΕ για την Ουκρανία, υπολογίζει το συνολικό κόστος της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης στα 506 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία.

·        Σύμφωνα με την έκθεση, οι πιο άμεσες «ευκαιρίες» για τα μονοπώλια εντοπίζονται στη στέγαση (81 δισ. ευρώ), στις μεταφορές (75 δισ. ευρώ), στην Ενέργεια και την εξορυκτική δραστηριότητα (66 δισ. ευρώ), στο εμπόριο και τη βιομηχανία (62 δισ. ευρώ) και τη γεωργία (53 δισ. ευρώ). Σε πάνω από 12,5 δισ. ευρώ υπολογίζονται τα κεφάλαια που απαιτούνται και για τον καθαρισμό - διαχείριση απορριμμάτων.

·        Για το 2025, η ουκρανική κυβέρνηση σχεδιάζει να δαπανήσει 7,12 δισ. ευρώ από χορηγίες για έργα ανοικοδόμησης σε στέγαση, Εκπαίδευση, Υγεία, Ενέργεια, μεταφορές, αποναρκοθέτηση και πολιτική προστασία. Τα επιπλέον κεφάλαια που θα «κινητοποιήσει» αυτή η κρατική δαπάνη, αγγίζουν τα 10 δισ. ευρώ και για τη διευκόλυνση των επενδυτών η ΕΕ έχει θεσπίσει το Επενδυτικό Πλαίσιο για την Ουκρανία, με πολύ προνομιακούς όρους.

Σ' αυτό το παζάρι συμμετέχει η ελληνική κυβέρνηση, ενώ φροντίζει σταθερά να τροφοδοτεί την κυβέρνηση Ζελένσκι με πολεμικό υλικό, στη σύγκρουση με τον ρωσικό στρατό που συνεχίζεται αμείωτη. Η πρόσφατη επιθεώρηση αμερικανικού κλιμακίου σε αποθήκες πυρομαχικών της χώρας μας, με στόχο την αγορά και μεταφορά τους στην Ουκρανία, αποκαλύπτει ένα μικρό μόνο μέρος της μπίζνας του πολέμου που στήνεται στις πλάτες των λαών.

Αν η πολεμική οικονομία είναι η μια όψη της συσσώρευσης κεφαλαίου που αναζητάει κερδοφόρα διέξοδο στην αλληλοεξόντωση των λαών, οι επενδύσεις στην ανοικοδόμηση των ισοπεδωμένων κρατών είναι η άλλη. Τέτοιες αποστολές αναλαμβάνουν η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα για λογαριασμό της αστικής τάξης, σπρώχνοντας ολοένα και περισσότερο τον λαό στη δίνη επικίνδυνων ανταγωνισμών και καταστροφικών πολέμων.