01 Φεβρουαρίου 2022

Αποχαιρετούμε με θλίψη τον σπουδαίο συνθέτη, μουσικό και ενορχηστρωτή Νίκο Αντύπα

Έφυγε από τη ζωή ο συνθέτης Νίκος Αντύπας, μια από τις μορφές της σύγχρονης ελληνικής μουσικής.


Γεννήθηκε στην Καλλιθέα το 1954 και μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη και το Παγκράτι από γονείς με ρίζες από τον Πόντο και τα Kurtuluş της Κωνσταντινούπολης. 
Ο Νίκος Αντύπας μπήκε στην ελληνική δισκογραφία αρχικά ως ντράμερ με τους «Ιωνάθαν», αργότερα με το σχήμα των «Sunset» και ύστερα των διάσημων «Socrates».
Ο Αντύπας ενορχήστρωσε δίσκους των Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα και της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, ενώ στη δεκαετία του '90 κυκλοφόρησε μια σειρά επιτυχημένων δίσκων με την Χαρούλα Αλεξίου και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη. Παράλληλα συνεργάστηκε επί σειρά ετών με τη στιχουργό Λίνα Νικολακοπούλου.
Στην καριέρα του συνεργάστηκε, είτε ως συνθέτης είτε ως ενορχηστρωτής, με τα μεγάλα ονόματα της ελληνικής δισκογραφίας, μεταξύ άλλων τους Θάνο Μικρούτσικο, Γιώργο Νταλάρα, Νάνα Μούσχουρη, Μαρινέλλα, Δημήτρη Μπάση, Ελεωνόρα Ζουγανέλη.
 
Το 1985 έκανε αίσθηση με την κυκλοφορία «Ζεστά ποτά» των αδερφών Κατσιμίχα, σε ενορχήστρωση δική του.
Το 1991 ανέλαβε την ενορχήστρωση του δίσκου «Μένω εκτός» της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Η δουλειά, όμως, που σημάδεψε την καριέρα του ήταν ο δίσκος «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά», σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και με ερμηνεύτρια την Άλκηστη Πρωτοψάλτη.
Είχε προηγηθεί, το 1992, το επίσης επιτυχημένο «Δι' ευχών» και πάλι σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου, αυτή τη φορά με ερμηνεύτρια την Χαρούλα Αλεξίου. Ακολούθησε, το 1994, το «Εϊ!» με την Χαρούλα Αλεξίου, σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, του Άρη Δαβαράκη και της ίδιας της Αλεξίου.

Το πρώτο του σόλο άλμπουμ, «Θεατής», κυκλοφορεί το 1998 με τις συμμετοχές του Γιάννη Κότσιρα και της Έλλης Πασπαλά σε δύο από τα τρία τραγούδια του δίσκου.
Το 2001 ο Νίκος Αντύπας διασκευάζει το «Mad about you» του Sting για τον δίσκο «Η άσφαλτος που τρέχει» του Γιώργου Νταλάρα.
Στα τέλη του 2002 κυκλοφορεί και το «Οπωσδήποτε παράθυρο», μια από κοινού δουλειά με το Γιάννη Σπάθα, βασισμένη στην παράστασή τους «Neapolis» και σε στίχους Λ. Νικολακοπούλου.
Στον δίσκο συμμετέχουν η Ελένη Βιτάλη, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας και η «Σπείρα Σπείρα», η Τάνια Τσανακλίδου, ο Μανώλης Λιδάκης και ο Πάνος Κατσιμίχας, ενώ ραδιοφωνική επιτυχία γίνεται το «Ναι θα πω» με την Μελίνα Ασλανίδου.
Το 2004 έγραψε τον δίσκο «Άμμος ήτανε...» για την Μαρινέλλα, σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου.
Το 2006 συνεισέφερε συνθετικά στον πρώτο προσωπικό δίσκο της Νάνας Μούσχουρη με τίτλο «Μόνη περπατώ».
Από το 2019 ήταν πρόεδρος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης «Η Αυτοδιαχείριση», δίνοντας καθημερινό αγώνα για τα πνευματικά δικαιώματα των Ελλήνων συνθετών.
 
Συλλυπητήρια από το ΚΚΕ

Το ΚΚΕ με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ αποχαιρετά τον δημιουργό Νίκο Αντύπα σημειώνοντας:
«Αποχαιρετούμε με θλίψη τον σπουδαίο συνθέτη, μουσικό και ενορχηστρωτή Νίκο Αντύπα.
Μέλος, αρχικά, του θρυλικού συγκροτήματος "Socrates", ο Νίκος Αντύπας χάραξε τα επόμενα χρόνια μια εξαιρετικά δημιουργική πορεία με χαρακτηριστικά τον ιδιαίτερο, καινοτόμο ήχο και τις ευφυείς ενορχηστρώσεις του, που δικαίως χαρακτηρίστηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις ως ανασύνθεση της μουσικής. Παρότι με σεμνότητα και ευγένεια δήλωνε τακτικά πως "δεν θέλω να ξέρουν εμένα αλλά τραγούδια μου", είναι πασίγνωστος μέσα από δεκάδες επιτυχίες του που αγαπήσαμε και τραγουδήσαμε τα τελευταία τριάντα χρόνια, όπως το "Δι' ευχών", η "Συναυλία", η "Μάγισσα", το "Διθέσιο", και ενορχηστρώσεις όπως το "Ρίτα - Ριτάκι", "Μια βραδιά στο λούκι", "Γέλα πουλί μου" και πολλά άλλα ακόμη.
Η διαδρομή του ως συνθέτη και μουσικού συνδέθηκε με κορυφαία ονόματα της ελληνικής μουσικής. Μεταξύ αυτών ήταν οι Θάνος Μικρούτσικος, Αλκηστις Πρωτοψάλτη, Χάρις Αλεξίου, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Γιώργος Νταλάρας, Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ενώ τα τραγούδια του ερμήνευσε πλειάδα τραγουδιστών.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους οικείους του».

Δισκογραφία

1. Μουσικός, ενορχηστρωτής ή μέλος συγκροτήματος

  •     1971 - Ιωνάθαν ‎– Στο Τσίρκο / Αναγνώρισις (7" single) [drums]
  •     1977 - Sunset - (LP) [drums]
  •     1980 - Socrates Drank the Conium - Waiting for something [drums]
  •     1981 - Socrates Drank the Conium - Breaking Through [drums]
  •     1981 - Yannis Beltekas – Yannis Beltekas [drums]
  •     1982 - Γιώργος Μακρής ‎– Πέρα βρέχει [banjo]
  •     1982 - Βαγγέλης Γερμανός ‎– Ερωτικό κούρδισμα [percussion]
  •     1983 - Socrates – Plaza [drums]
  •     1983 - Λουκάς Θάνος – Αναστροφή [drums]
  •     1984 - Ελένη Δήμου ‎– Α' & Β' προβολή [κιθάρα]
  •     1985 - Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας - Ζεστά ποτά [ενορχήστρωση]
  •     1985 - Γιάννης Μηλιώκας & Οι Σούζες ‎– Εδώ Θεσσαλονίκη [drums]
  •     1985 - Χρήστος Ζέρβας – Η άλλη άποψη [drums]
  •     1985 - Σάκης Τσιλίκης ‎– Άλλοθι [drums]
  •     1985 - Μίκης Θεοδωράκης ‎– Διόνυσος [percussion]
  •     1986 - Μάνος Χατζιδάκις ‎– Χειμωνιάτικος ήλιος [percussion]
  •     1986 - Flex ‎– We 've got something... [ενορχήστρωση]
  •     1986 - Αντώνης Τουρκογιώργης – Τα μάτια 14 [drums]
  •     1986 - Γιώργος Νταλάρας - Τρελοί και άγγελοι [drums]
  •     1986 - Γιώργος Νταλάρας - Ζωντανή Ηχογράφηση Από Το «Περοκέ» [ενορχήστρωση]
  •     1986 - Άννα Βίσση - Η επόμενη κίνηση [drums]
  •     1986 - Γιάννης Μηλιώκας ‎– Για το καλό μου [drums]
  •     1987 - Νίκος Ζιώγαλας ‎– Ό,τι πεις απόψε θα γίνει [ενορχήστρωση]
  •     1987 - Λαθρεπιβάτες ‎– Απόψε λέω να μην κοιμηθούμε [ενορχήστρωση]
  •     1987 - Μίκης Θεοδωράκης – Τα πρόσωπα του ήλιου [percussion, drums]
  •     1987 - Μίκης Θεοδωράκης ‎– Μνήμη της πέτρας [percussion, drums]
  •     1987 - Δάκης – Κι εγώ τι κάνω τώρα [drums]
  •     1987 - Γιώργος Νταλάρας 
    • [Φιλική Συμμετοχή: Paco De Lucía, Ελένη Δήμου, Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας] ‎- Ζωντανές Ηχογραφήσεις [ενορχήστρωση]
  •     1988 - Θάνος Μικρούτσικος, Κώστας Τριπολίτης, Βασίλης Παπακωνσταντίνου ‎- Όλα Από Χέρι Καμένα [drums, keyboard, ενορχήστρωση]
  •     1988 - Άννα Βίσση - Τώρα [drums]
  •     1988 - Γιώργος Θεοδωράκης ‎– Μαργκώ [electronic drums]
  •     1988 - Αντώνης Βαρδής & Χριστίνα Μαραγκόζη ‎– Τραγουδάμε μαζί [drums]
  •     1988 - Γιάννης Μηλιώκας ‎– Και άλλα πολλά εμπριμέ [drums]
  •     1988 - Ο Λάκης Με Τα Ψηλά Ρεβέρ ‎– Έλα Γορι-Λάκη [drums]
  •     1988 - Ελένη Δήμου ‎– Προσωπικά [drums]
  •     1989 - Βασίλης Λέκκας ‎– Σύντομα όνειρα [drums]
  •     1989 - Ελένη Βιτάλη – Το απέναντι μπαλκόνι [drums]
  •     1989 - Πίτσα Παπαδοπούλου – Μόνο για σένα [drums]
  •     1989 - Γιώργος Νταλάρας – Μη μιλάς, κινδυνεύει η Ελλάς [drums]
  •     1990 - Σταμάτης Κόκοτας – Θα μείνει η αγάπη μας [drums]
  •     1991 - Χάρις Αλεξίου - Κώστας Χατζής ‎- Η Αλεξίου Τραγουδάει Χατζή
        (Live + Studio) [drums]
  •     1991 - Πάμε ‎– Διαθέσεις [drums]
  •     1991 - Ελευθερία Αρβανιτάκη - Μένω εκτός [ενορχήστρωση]
  •     1998 - Various ‎– Τραγούδια Έγραψα Για Φίλους 
    • - Tribute Στον Διονύση Σαββόπουλο [ενορχήστρωση]
  •     2001 - Γιώργος Νταλάρας - Η άσφαλτος που τρέχει [ενορχήστρωση]
  •     2021 - Φωτεινή Παπαδοπούλου - Στην αυλή του Μπαλάφα [ενορχήστρωση]

 


2. Συνθέτης & προσωπική δισκογραφία

  •     1992 - Χάρις Αλεξίου, Λίνα Νικολακοπούλου, Νίκος Αντύπας - Δι' Ευχών
  •     1994 - Χάρις Αλεξίου, Νίκος Αντύπας, Λευτέρης Παπαδόπουλος - Έϊ
  •     1997 - Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Νίκος Αντύπας, Λίνα Νικολακοπούλου - 
    • Σαν Ηφαίστειο Που Ξυπνά
  •     1998 - Θεατής
  •     2000 - Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Νίκος Αντύπας, Λίνα Νικολακοπούλου - Υδρόγειες Σφαίρες
  •     2001 - Λίγο Πριν Από Τις Λέξεις (Promo CD)
  •     2002 - Νίκος Αντύπας, Λίνα Νικολακοπούλου, Γιάννης Σπάθας - Οπωσδήποτε Παράθυρο
  •     2002 - Νίκος Αντύπας, Λίνα Νικολακοπούλου - Κάτω Απ' Την Ακρόπολη
  •     2003 - Νίκος Αντύπας, Μυρτώ Κοντοβά, Tania Nassibian ‎- Έκλειψις
  •     2004 - Μαρινέλλα, Νίκος Αντύπας, Λίνα Νικολακοπούλου - Άμμος Ήτανε...
  •     2004 - Δημήτρης Μπάσης - Δύσκολη καρδιά
  •     2007 - Νίκος Αντύπας, Ελεάνα Βραχάλη, Όλγα Βενετσιάνου - Πες Mου Nα Mείνω Eδώ
  •     2008 - Καίτη Γαρμπή, Νίκος Αντύπας - Καινούργια Εγώ
  •     2009 - Νίνα Λοτσάρη, Νίκος Αντύπας - Όπου Κι Αν Πάω Με Πάει Η Καρδιά Μου
  •     2011 - Καίτη Γαρμπή, Νίκος Αντύπας - Παζλ
  •     2012 - Γιώργος Νταλάρας, Νίκος Αντύπας - Τι Θα Πει Έτσι Είναι
  •     2012 - Ελευθερία Αρβανιτάκη - Το άρωμα (promo single)
  •     2014 - Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Νίκος Αντύπας - Θέα Παραδείσου
  •     2014 - Γιώργος Νταλάρας, Ελένη Βιτάλη & Γλυκερία - 
    • Σου Χρωστώ Κάποια Τραγούδια (single)
  •     2015 - Ελευθερία Αρβανιτάκη - Μη Φεύγεις Μη Μένεις (single)
  •     2017 - Σαλίνα Γαβαλά - Προσωρινή αμνησία (single)
  •     2018 - Fiona - You heal my heart
  •     2018 - Ιροντίνα - Δώσε του χορού (single)
  •     2019 - Ιροντίνα - Χαρταετοί (single)


3. Συμμετοχές σαν συνθέτης
  •      2000 - Χάρις Αλεξίου - Παράξενο φως
  •     2001 - Alannah Myles ‎- Myles & More: The Very Best Of
  •     2006 - Σάκης Ρουβάς - Υπάρχει αγάπη εδώ
  •     2006 - Νάνα Μούσχουρη - Μόνη περπατώ
  •     2007 - Πέγκυ Ζήνα - Τρέξε
  •     2010 - Ελεωνόρα Ζουγανέλη - Έξοδος 2
  •     2013 - Έλενα Παπαρίζου - Τι ώρα θα βγούμε
  •     2018 - Θοδωρής Νικολάου - Ομπρέλα
 






 

José Martí — La Rosa Blanca


Cultivo una rosa blanca
En julio como en enero,
Para el amigo sincere
Que me da su mano franca.

Y para el cruel que me arranca
El corazón con que vivo,
Cardo ni oruga cultivo;
Cultivo la rosa blanca.

Coltivo una rosa Bianca
In luglio come in gennaio
Per l’amico sincere
Che mi dà la sua mano franca
Per chi mi vuol male e mi stanca

Questo cuore con cui vivo
Cardi nè ortiche coltivo
Coltivo una rosa Bianca
Cultivo la rosa blanca
En julio como en enero


O José [Julián] Martí [Pérez] (Αβάνα, 28- Ιαν-1853 | Dos Ríos, 19-Μάη-1895) αποτελεί τον εθνικό ποιητή και Ήρωα της Κούβας.
Προσωπικότητα με υψηλές αρχές, μορφή  λατινοαμερικάνικη και διεθνής με ανθρώπινες ιδιότητες που μερικές φορές φαίνονται ανυπέρβλητες.
Ένας Κουβανός καθολικής προβολής που πέρασε τα σύνορα της εποχής για να γίνει ο μεγαλύτερος ισπανόφωνος αμερικανός πολιτικός στοχαστής του 19ου αιώνα.

Συγγραφέας ουσιαστικού έργου ως πηγή γνώσης, κριτικής σκέψης και διαβούλευσης για όλες τις γενιές των Κουβανών με μοναδική ομορφιά ποιημάτων, επιστολών, χρονογραφημάτων σε εφημερίδες, με ιστορικά γραπτά και ομιλίες που τον τοποθετούν στους μεγαλύτερους διανοητές του κόσμου.

Ασφαλώς το μεγαλύτερο μέρος του στοχασμού τού Μαρτί αναφέρεται σε θέματα της Κούβας.
Η «κουβανικότητα» και ο «αμερικανισμός» του Μαρτί σχηματίζουν μια μόνο φόρμα. Στην πραγματικότητα, η Κούβα και η Αμερική αποτελούν το μέρος και το όλον, και τα κουβανέζικα προβλήματα αντανακλώνται στο ευρύτερο πλάνο της αμερικανικής ηπείρου.
Θεωρούσε πως ο πόλεμος της Κούβας για την ελευθερία της ήταν το τελευταίο στάδιο και η κορύφωση της αποσχιστικής καμπάνιας που άρχισε από τους Ισπανοαμερικανούς πατριώτες το 1810.
«Γιος» αυτής της Αμερικής δήλωνε πως είναι. Και ότι αυτή η «γέννα» του, είναι που του έθεσε καθήκοντα.
«Το να γεννηθείς στην Αμερική είναι σαν να έχεις γεννηθεί σε χώρα όπου στην καρδιά λάμπουν νέα άστρα, αστράφτουν παρθενικές φωτιές, κυλάνε ποτάμια ωκεάνια».

Οι λαοί της «Δικής μας Αμερικής», έλεγε ο Χοσέ Μαρτί, αποτελούν μια μόνο οικογένεια, προέρχονται από τον ίδιο κορμό, έχουν έναν όμοιο σχηματισμό και ανάπτυξη.
Οι χώρες της γεννήθηκαν από τα ίδια «πονεμένα σπλάχνα».
Γι’ αυτό κηρύσσει ως αναγκαία και επείγουσα την ενότητα. Οι Δημοκρατίες θα σωθούν όταν στηριχτούν στη συντονισμένη δράση των λαϊκών δυνάμεων τότε θα είναι πραγματικά ελεύθερες. Το 1894 γράφει: «Λέμε λαό και όχι λαούς που κατοικεί από το Μπράβο μέχρι την Παταγονία».


Ο Μαρτί έκανε πολλά ταξίδια (Μεξικό, Γουατεμάλα, Βενεζουέλα).
Το 1881 θα πάει στο Καράκας. Μιλώντας για τον Μπολίβαρ στο έργο «Η ηλικία του χρυσού», λέει: «Διηγούνται πως ένας ταξιδιώτης έφτασε μια μέρα στο Καράκας καθώς βράδιαζε και χωρίς να σκουπίσει τη σκόνη από τα πόδια του δε ρώτησε πού θα έτρωγε και πού θα μπορούσε να κοιμηθεί, αλλά πώς θα πήγαινε εκεί που βρισκόταν το άγαλμα του Μπολίβαρ».
Στο Καράκας θα δηλώσει: «Στο ποίημα του 1810 λείπει μια στροφή και εγώ θέλω να την γράψω». Το 1890 θα θυμηθεί πάλι τον Μπολίβαρ: «Αν δεν υπήρχαν οι γείτονες του Βορρά, στην Κούβα θα είχε τελειώσει τον καλπασμό του ο ελευθερωτής».

Οι βασικές του ποιητικές συλλογές (Ismaelillo «Ισμαϊλίγιο» — Versos libres ‑ελεύθεροι στίχοι [1880 –εκδόθηκαν το 1913], Versos Sencillos ‑απλοί στίχοι [1891]) του αγωνιστή ολόκληρης της Αμερικής, βάζουν τα θεμέλια της νέας ποίησης.
Αφομοιώνει όλα τα αισθητικά ρεύματα, ταυτίζοντας την κουβανικότητα με το παγκόσμιο πνεύμα.
Για τον Μαρτί, η φύση είναι ο μεγάλος δάσκαλος του ανθρώπου.
Ποίηση δεν υπάρχει, εάν δε βάλουμε τα χέρια μας στα σπλάχνα μας και εάν δεν την αναζητήσουμε στα συνεργεία και τους δρόμους (κάθε μέρα είναι ένα ποίημα).
Ο ίδιος απέδειξε τη στενή σχέση της τέχνης με τη ζωή.
Το λογοτεχνικό του έργο είναι συνδεδεμένο με την επαναστατική δράση.
Έδωσε τη ζωή του, πολεμώντας εναντίον των Ισπανών, αφού προηγουμένως αφοσιώθηκε στην προετοιμασία του απελευθερωτικού αγώνα.

Το χαρίζω
Ιούλη - Γενάρη
στο φίλο τον αληθινό
που μου απλώνει το ζεστό του χέρι

Αλλά και για κείνον που δε με αποζητά
και με κουράζει -
με χτυποκάρδι προσφέρω
όχι τσουκνίδες κι αγκάθια
Αλλά πάλι ένα άσπρο τριαντάφυλλο

Χαρίζω, Ιούλη — Γενάρη
Για το φίλο τον αληθινό …

ℹ️  Στη χώρα μας, τουλάχιστον στους παλιότερους έγινε γνωστό μετά την μουσική ερμηνεία από το μεγάλο ιταλό τραγουδιστή  Sergio Endrigo (γνωστό σε μας –δυστυχώς, μόνο από τις λεγόμενες «καντσονέτες», ενώ αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο μουσικοσυνθέτη)

Το τραγούδησε το 1967 στην Κούβα στο Festival Internacional de la Canción Popular (Varadero) με απίστευτη επιτυχία
«Όταν πήγα στην Κούβα για πρώτη φορά –γράφει ο Endrigo, τότε ανακάλυψα ότι ο José Martí θεωρείτο ο μεγαλύτερος κουβανός ποιητής, σχεδόν ο πατέρας της πατρίδας.
Στην Αβάνα υπάρχει ένα τεράστιο μνημείο.
Με προσκάλεσαν πολλές φορές στην Κούβα, χωρίς να πάρω ούτε ένα δολάριο, αλλά με φιλοξενία προξένου. Για την “revolucion” θα έκανα αυτό και πολλά ακόμη»


σσ. |> Το διεθνές Φεστιβάλ λαϊκής μουσικής αποτέλεσε «θεσμό» για το νησί της επανάστασης.
Στο 1ο που έγινε σε Varadero και Αβάνα εκτός από τον Sergio Endrigo (και την Jenny Luna) από την Ιταλία συμμετείχαν οι
Jaromir Mayer & Eva Pilarova (Τσεχοσλοβακία), Ewa Demarczyk, Cuarteto Novi, Jerzy Polamski (Πολωνία), Iulia Ciogheli (ΕΣΣΔ), Pauline Julien (Καναδάς), Margarita Dimitrova, Yordanka Hristova, Biser Kirov, Orquesta Balkanton & Margarita Radinska (Βουλγαρία), Margareta Paslaru (Ρουμανία), Massiel  (Ισπανία), Roy Harper (Αγγλία), Isabelle Aubert, Jose Bartel, Francesca Soleville (Γαλλία), Less Carton (Barbados), Vermon Harcourt (Βερμούδες), Susana Koncz , Laszlo Arazki (Ουγγαρία), Hilario y Micky +  Margarita Bauche (Μεξικό), Teresa Paula, Lidia Ribeiro, Luis Gilberme  (Πορτογαλλία), Dahd Sfeir (Ουρουγουάη), Zafir Hadzimanov (Γιουγκοσλαβία) , Emilherco (Monaco) κά

Δείτε |> José Martí (Χοσέ Μαρτί): 10 μουσικά θέματα
🔘  Με πληροφορίες και από το Ριζοσπάστη