26 Αυγούστου 2023

Μη ζητάς ανθρώπινη αγάπη _η συγκλονιστική ταινία του Στανισλάβ Ροστρόσφκι -επίκαιρη 43 χρόνια μετά την 1η προβολή της

Την είχε πρωτανεβάσει ο μοναδικός τότε κινηματογράφος τέχνης της Αθήνας το ιστορικό «Studio» κοντά στην Πλατεία Αμερικής (Σπάρτης & Σταυροπούλου 33). Μαζί με την «Αλκυονίδα» συνείσφερε στις  καλλιτεχνικές αναζητήσεις μια ολόκληρη γενιάς –και βάλε, τονίζοντας εμφαντικά τον όρο «σινέ τέχνης». Την είδαμε τότε την ταινία, θα την ξαναδούμε με άλλα μάτια (…το ελπίζουμε τουλάχιστον), «πιο σοφοί». Γιατί αν και κεντρικός ήρωας είναι ένα σκυλί –ο Μπιμ, στην πραγματικότητα κατά τη διάρκεια των 3+ ωρών, παρουσιάζεται –με πολύ μαεστρία, η Σοβιετική Ένωσημπροστά στις επερχόμενες ανατροπές.
Που ήταν μπροστά στα μάτια μας αλλά δεν το βλέπαμε τότε.
Άνθρωποι αντιφατικοί και «τρελαμένοι», υπηρεσίες σε μισοδιάλυση, «γνωστοί-άγνωστοι», παράνομες κοινωνικές συναλλαγές, αδιέξοδα ψυχολογικά, κακία –στον αντίποδα ενός βετεράνου του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμουμε σφαίρα –ανάμνησηδίπλα στην καρδιά του, που θα αποτελέσει και τον συνδετικό κρίκο της ροής σε ένα απροσδόκητο και συναρπαστικό τέλος Και τη νιότη, ελπίδα του (νέου) κόσμου, που θα κάνει τις δικές του εφόδους στους ουρανούς.

Το «Μη ζητάς ανθρώπινη αγάπη» (πρωτότυπος τίτλος Белый Бим Чёрное ухо –ο λευκός Bim με το μαύρο αυτί, που διατηρήθηκε και στις εκτός ΕΣΣΔ εκδόσεις της ταινίας Bim Blanco Oreja Negra, White Bim Black Ear, Weißer Bim Schwarzohr, Bim chien blanc à l’oreille noire, Bim bianco dall’orecchio nero κλπ.) είναι του 1977 -η όγδοη ταινία του Stanislav Rostotsky (Στάνισλαβ Ροστρόσφκι), διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του Gabriel Troepolsky (Γαβριήλ Τρουεπόλσκι) υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας στα 51α βραβεία.

“Αυτή είναι μια λέξη για μικρούς που θα γίνουν ενήλικες και για ενήλικες που δεν έχουν ξεχάσει ότι κάποτε ήταν παιδιά”, έγραψε ο Τρουεπόλσκι.

Το έκτο φιλμ έργο του Rostotsky με τον Vyacheslav Tikhonov. Τα γυρίσματα έγιναν στην Калуге (σσ. Καλούγκα ΕΣΣΔ, σήμερα διοικητικό κέντρο της ομώνυμης περιφέρειας στον ποταμό Οκά 150 χιλιόμετρα ΝΔ της Μόσχας) και κατά την πρώτη του προβολή, την παρακολούθησαν πάνω από 20 εκατομμύρια θεατές. Η ταινία προβλήθηκε τον Αύγουστο του 1980 και στη Σοβιετική τηλεόραση (σε δύο επεισόδια λόγω μεγάλου μήκους)

Το 1978, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του περιοδικού «Советский экран» (Σοβιετική οθόνη), αναγνωρίστηκε ως η καλύτερη ταινία της χρονιάς και ο Vyacheslav Tikhonov τιμήθηκε με το βραβείο Λένιν.


Υπόθεση

Η ιστορία ενός σκύλου πιστού στον ιδιοκτήτη, που μπήκε απροσδόκητα σε μπελάδες.
Ο Μπιμ ένα Gordon Setter (Γκόρντον Σέτερ) –όχι τυχαία, «ελαττωματικός» (μπασταρδάκι δηλ.) από γεννησιμιού με ένα λευκό χρώμα που δεν ανταποκρίνεται στο πρότυπο των γνήσιων Σκωτσέζικων ράτσας –βασιλιάδων, ζει σε ένα διαμέρισμα με τον ιδιοκτήτη του, έναν μοναχικό συνταξιούχο τον Ιβάν Ιβάνοβιτς.
Πρώην δημοσιογράφος, ανάπηρος του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, και τώρα εύθυμος κυνηγός, αγαπά τον Μπιμ του και τον βγάζει συστηματικά για κυνήγι στο δάσος.

Μια μέρα ο Ιβάν, που έχει μέσα του –κοντά στην καρδιάμια σφαίρα χρονολογούμενη από τον πόλεμο, νοσηλεύεται και μεταφέρεται επειγόντως στη Μόσχα για επέμβαση αναθέτοντας τον Μπιμ, ο οποίος είναι συνηθισμένος να τριγυρνάει όλη μέρα και να επιστρέφει στο σπίτι τη νύχτα, σε μια γειτόνισσα και την εγγονή της, τη Λιούζια.
Αποπροσανατολισμένος από την απουσία του Ιβάν, την κοπανάει και τον αναζητά σε όλα τα μέρη όπου πήγαινε μαζί του, ταυτόχρονα μια «καθώς πρέπει» γειτόνισσα που δεν τον γουστάρει, βρίσκει ευκαιρία και ισχυρίζεται ότι τη δάγκωσε. Ο Μπιμ, στις περιπλανήσεις του, γνωρίζει τον Tolik ένα παιδάκι και τη φοιτήτρια Daša, που τον φροντίζουν μαζί με τη Ljusja.
Ωστόσο, περνά πολλές κακουχίες, υφίσταται ατυχήματα, υπόκειται σε (παράνομες) συναλλαγές, υιοθετείται για μικρό χρονικό διάστημα και εγκαταλείπεται μετά, εγείρει επίσης υπόθεση στο τοπικό αστυνομικό τμήμα και αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού σε ένα δημοτικό σχολείο.

Στο δρόμο συνεχώς , ο Μπιμ ταξιδεύει …και ταξιδεύει συναντώντας ανθρώπους – καλούς και κακούς, ηλικιωμένους και νέους, που όλοι περιγράφονται μέσα από τα μάτια ενός σκύλου και  από το πρίσμα της αντίληψής του.
Αντιμετωπίζεται με διάφορους τρόπους, από οίκτο και προσπάθεια να τον βοηθήσουν, μέχρι άκρατη σκληρότητα και για διάφορους λόγους, κανείς δεν καταφέρνει να τον κρατήσει.
Ταυτόχρονα κάποιοι διαδίδουν τη φήμη ότι ο σκύλος είναι φορέας λύσσας και μπλέκονται –υπέρ και κατά φιλόζωοι και κτηνίατροι.

Η γειτόνισσα, που μισεί τον σκύλο καταφέρνει τελικά να στείλει τον μπόγια και οι αρχές, τον βάζουν σε καραντίνα -λόγω της έλλειψης μέσων της τοπικής φρουράς, σε ένα βαν με τον χειμώνα να τρέχει…

Ο Ιβάν, ο οποίος εν τω μεταξύ έχει πάρει εξιτήριο, τον εντοπίζει τελικά, αλλά όταν τον φτάνει είναι πολύ αργά: ο Μπιμ έχει αφήσει –παγωμένος και εξαντλημένος την τελευταία του πνοή.
Ο Ιβάν δεν τολμάει να πει την αλήθεια στον Τόλικ και τη Λιούσια, που συνεχίζουν να τον ψάχνουν, αλλά υιοθετεί ένα άλλο κουτάβι, με το οποίο παίζει αργότερα ο Τόλικ, δίνοντάς του το όνομα του Μπιμ….

Σημεία των καιρών: Επανέκδοση | επαναπροβολή πριν τον πόλεμο στη Ρωσία του Πούτιν:
Screen Saver σε επανάληψη θέα στον κινηματογράφο «Κόσμος» Космос Cosmos (σσ. συνήθης ονομασία πολιτιστικών κέντρων της πρώην ΕΣΣΔ που –αφού απαξιώθηκαν και εγκαταλείφθηκαν, ξεκίνησαν να κατεδαφίζονται σωρηδόν και να μετατρέπονται σε μεγάλο εμπορικά κέντρα –malls με cinemax κλπ).

Μη ζητάς ανθρώπινη αγάπη


 


Εκδήλωση παρουσίασης της έκδοσης “Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο”

Εκδήλωση για την παρουσίαση της Σύγχρονης Εποχής «Ανιχνεύοντας το ρεμπέτικο», θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 10 Σεπτέμβρη, στις 19.30 στο Λιμανάκι Κερατσινίου (Προποντίδος και Πελοποννήσου 1).

Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Δημήτρης Ξεκαλάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος των εκδόσεων Σύγχρονη Εποχή.

Στις σελίδες του βιβλίου θα «ξεναγήσει» ο συγγραφέας Στέφανος Λουκάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, με μουσική επένδυση σε επιμέλεια του Γρηγόρη Βασίλα.

Θα ακολουθήσουν ρεμπέτικα τραγούδια με τη συμμετοχή πλήθους καλλιτεχνών.

🎶  Τελικά το ρεμπέτικο είναι λαϊκό τραγούδι;
🎶  Είναι τραγούδι των λούμπεν ή των λαϊκών στρωμάτων των αστικών κέντρων;
🎶  Ποιες οι ρίζες του και η εξέλιξή του;
🎶  Ποια η επίδραση της μουσικής των διαφορετικών λαών στους πολυεθνοτικούς τόπους που γεννήθηκε;
🎶  Πώς παρουσιάζει τη γυναίκα;
🎶  Το τραγούδησαν αστοί ή εργάτες;
🎶  Ποια η πορεία του στο πλάι του εργατικού κινήματος;

️  Η μελέτη του Στέφανου Λουκά απαντά σε όλα αυτά τα ερωτήματα για το τραγούδι που τόσο πολύ έχει αγαπηθεί από το λαό, αλλά και έχει κυνηγηθεί από την άρχουσα τάξη _Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου

 

Περιεχόμενα

·       ΠΡΟΛΟΓΟΣ

·       ΕΙΣΑΓΩΓΗ

·       ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

·       ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

·       ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

·       Η ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

·       ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

·       Η ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

·       ΟΙ ΜΕΛΩΔΙΕΣ ΣΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ: ΩΣΜΩΣΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΚΟΠΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΟΛΟΓΗΣΗ Ή ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ;

·       ΤΟ ΚΚΕ ΚΑΙ ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

·       ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΕΝΑΣ ΒΟΥΤΗΓΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ;

·       ΤΕΛΙΚΑ ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ “ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ”;

·       Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ ΣΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

·       Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΣΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

·       ΟΙ ΛΑΪΚΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΓΡΑΦΟΥΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ

·       Η ΑΡΧΟΥΣΑ ΤΑΞΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

·       Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ

·       ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

·       Η ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΑ 

o   ΕΙΚΟΝΕΣ

o   ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 1, 2

o   ΠΗΓΕΣ — ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

·        Η καλλιτεχνική δημιουργία επιδρά στην εργατική-λαϊκή συνείδηση

·        Η προσωπικότητα και οι κοινωνικές συνθήκες

 

ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ
ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ

·        Ο Φοίβος Ανωγειαννάκης για το λαϊκό συνθέτη

·        Τι προσδιορίζει ο όρος «λαϊκό»;

·        Οι μουσικοστιχουργικές ρίζες του ρεμπέτικου

·        Η εμφάνιση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και της εργατικής τάξης

·        Κοινωνικές μεταβολές μεταξύ του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα

·        Ποιες συνθήκες επιδρούν στη δημιουργία κοιτίδων του ρεμπέτικου τραγουδιού;

 

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

·        Οι ρίζες που γέννησαν το ρεμπέτικο

·        Το παράδειγμα ενός τραγουδιού

·        Η ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

·        Ποια η ρίζα του όρου ρεμπέτικο;

·        Πώς προέκυψε ο όρος ρεμπέτικο;

·        Ο ανυπότακτος στην εξουσία;

·        Ορισμένα ζητήματα από τη συζήτηση της ετυμολογίας

·        Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση με αφορμή συζητήσεις για το ρεμπέτικο

·        Μια προσέγγιση μέσα από στίχους ρεμπέτικων τραγουδιών

·        Η μάγκα και ο μάγκας

·        Μαγκιά είναι να παλεύεις τη ζωή

 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟΥ

·        Ένα σχετικό παράδειγμα…

·        …και η πανδούρα

Η ΛΑΪΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

·       Το τραγούδι και η ιστορική πορεία του

·       Η συνύπαρξη διαφορετικών λαών και η αλληλεπίδραση στη λαϊκή παράδοση