Μιχαήλ Σούσλοφ ένας κομμουνιστής του καιρού του

Ο Μιχαήλ Αντρέγιεβιτς Σούσλοφ (Mikhail Andreevic Suslov _Михаил Андреевич Суслов _21 Νοεμβρίου 1902 _8 με το παλιό ημερολόγιο– 25-Ιαν-1982) υπήρξε Σοβιετικός πολιτικός που διετέλεσε επί μακρόν ιδεολογικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΣΕ, ανεπισήμως ο "κύριος Ιδεολόγος" του Κόμματος, ενώ κατείχε και το αξίωμα του Δεύτερου Γραμματέα (από το 1965 μέχρι τον θάνατό του).

Γεννημένος στην αγροτική Ρωσία το 1902, έγινε μέλος του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπ) το 1921 και σπούδασε οικονομικά τη 10ετία του 1920. Εγκατέλειψε τη δουλειά του ως δάσκαλος το 1931 για να ασχοληθεί με την πολιτική σαν επαγγελματικό στέλεχος _από τα πρώτα ονόματα στήριξης του Στάλιν στην εσωκομματική διαμάχη. Διορίστηκε Πρώτος Γραμματέας του Κράι Σταυρούπολης το 1939 και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ηγήθηκε του τοπικού κινήματος ως κομισάριος. Αμέσως μετά τον πόλεμο (1946), έγινε μέλος του Οργανωτικού Γραφείου (Οργμπούρο) της ΚΕ το 1950, εξελέγη στο Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ και από τις το 1952 και μετά, ήταν πλήρες μέλος του 19^ου Προεδρείου του ΚΚΣΕ. Στην αναδιάρθρωση της σοβιετικής ηγεσίας που ακολούθησε τον θάνατο του Στάλιν, ο Σουσλόφ έχασε μεγάλο μέρος της αναγνώρισης και της επιρροής του και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950, είχε αναδειχθεί ηγέτης της κομματικής αντιπολίτευσης στον Νικίτα Χρουστσόφ. Το 1964 (μεταχρουστοφική περίοδος), υποστήριξε την εγκαθίδρυση συλλογικής ηγεσίας με εσωκομματική δημοκρατία (;;) και αντιτάχθηκε στην επαναφορά της μονοκρατορίας (Στάλιν-Χρουστσόφ) ενώ κατά την εποχή Μπρέζνιεφ, θεωρούνταν ο επικεφαλής ιδεολόγος και δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος. Ο θάνατός του το 1982 θεωρείται η έναρξη της μάχης για τη διαδοχή του Λεονίντ Μπρέζνιεφ στη θέση του γενικού γραμματέα.

16χρονος έγινε μέλος στην τοπική οργάνωση της Komsomol (Saratov) επίσης της Επιτροπής Ανακούφισης της Φτώχειας και μετά από τρία χρόνια, έγινε μέλος του Πανενωσιακού ΚΚ (Μπ) και ξεκίνησε σπουδές στο Ινστιτούτο Εθνικής Οικονομίας Πλεχάνοφ (1924-1928) και μετά, έγινε μεταπτυχιακός φοιτητής (ερευνητής) στα οικονομικά στο Ινστιτούτο Κόκκινων Καθηγητών, διδάσκοντας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και στη Βιομηχανική Ακαδημία. Το 1931 εγκατέλειψε τη διδασκαλία υπέρ του κομματικού μηχανισμού και συνέβαλε στην εκκαθάριση τροτσκιστών, ζινοβιεβστών κλπ. Από το 1936-1937, σπούδασε στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Οικονομικού Ινστιτούτου Κόκκινων Καθηγητών, με φήμη ενός σεμνού και σοβαρού μαθητή που μελέτησε προσεκτικά και εμπέδωσε τη διδασκαλία Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν (και Στάλιν φυσικά) καταγράφοντας θέματα για οικονομικά και πολιτικά ζητήματα σε κουτιά κάρτες και ντουλάπια αρχείων στο μικροσκοπικό δωμάτιό του σε ένα κοινόχρηστο διαμέρισμα. Λένε πως _κάπως έτσι, ο Στάλιν χρειαζόταν την άποψη του Λένιν για ένα στενό οικονομικό ή πολιτικό ζήτημα έστειλε τον γραμματέα του Λεβ Μέχλις (συμμαθητής του Suslov στο Ινστιτούτο) αυτός τον πλησίασε και βρήκε αμέσως το απαραίτητο απόσπασμα κι έτσι ο Στάλιν πρότεινε να προαχθεί ως Γραμματέας του Κόμματος του Ροστόφ και μετά (1939) στην ευρύτερη περιοχή της Σταυρούπολης.

Δράση την εποχή
του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου (1941-1945)

Στο Ανατολικό Μέτωπο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σούσλοφ ήταν μέλος του Στρατιωτικού Συμβουλίου του Μετώπου του Βορείου Καυκάσου και ηγήθηκε του Αρχηγείου των Μεραρχιών των Παρτιζάνων στο Κράι της Σταυρούπολης μετά την κατάληψη της περιοχής από τους Γερμανούς, κινητοποιώντας τους εργάτες να πολεμήσουν ενάντια στους Γερμανούς εισβολείς σε στενή επαφή με τον Κόκκινο Στρατό. Σύμφωνα με τη σοβιετική ιστοριογραφία, τα χρόνια αυτά του Suslov ήταν εξαιρετικά επιτυχημένα, παρά το γεγονός ότι υπέφερε από προχωρημένη φυματίωση, από την οποία είχε προσβληθεί στα νιάτα του που επιδεινώθηκε περαιτέρω. Αργότερα εκκαθάρισε _όσο γινόταν την περιοχή της Βαλτικής στον απόηχο του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου από τους συνεργάτες των ναζί (Waffen SS κλπ), όντας (1944-1946) πρόεδρος του Γραφείου της ΚΕ για τις Λιθουανικές Υποθέσεις.

Το 1946, ο Σούσλοφ έγινε μέλος του Orgburo και έγινε αμέσως Επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής της Κεντρικής Επιτροπής. Μέσα σε ένα χρόνο, ο διορίστηκε Επικεφαλής του Τμήματος της Κεντρικής Επιτροπής για την κινητοποίηση και την προπαγάνδα. Το 1947, ο μετατέθηκε στη Μόσχα και εξελέγη στη Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής _θα διατηρούσε αυτή τη θέση για το υπόλοιπο της ζωής του. Έχοντας την πλήρη εμπιστοσύνη του Κόμματος το 1948 του ανατέθηκε να μιλήσει εκ μέρους της Κεντρικής Επιτροπής πριν από μια πανηγυρική συνεδρίαση για την εικοστή τέταρτη επέτειο του θανάτου του Βλαντιμίρ Λένιν, ενώ το 1949-1950, ήταν αρχισυντάκτης της Pravda. Το 1949, έγινε μέλος, μαζί με τους Γκεόργκι Μαλενκόφ, Λαβρέντι Μπέρια και Λάζαρ Καγκάνοβιτς, μιας επιτροπής που δημιουργήθηκε για να διερευνήσει κατηγορίες που επιβλήθηκαν κατά του γραμματέα της Μόσχας, Γκεόργκι Ποπόφ _παραβλέπουμε διάφορες αστικές θεωρίες συνωμοσίας ως αναπόδεικτες. Το 1950, ο Σούσλοφ εξελέγη στο Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ. Προήχθη στο Προεδρείο του ΚΚΣΕ (αργότερα Πολιτικό Γραφείο) το 1952 μετά το 19^ο Συνέδριο του Κόμματος, με μια προσωρινή ανατροπή όταν πέθανε ο Στάλιν αλλά συνέχισε να εργάζεται στο Ανώτατο Σοβιέτ, ακόμη και ως Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων τα χρόνια αμέσως μετά το θάνατο του Στάλιν.

Εποχή Χρουστσόφ

Ο Σούσλοφ το 1955 εξελέγη στο Προεδρείο, ενώ στο 20ο Συνέδριο (1956), ο Χρουστσόφ εκφώνησε την περίφημη _πάλαι ποτέ μυστική ομιλία για τη προσωπολατρία( του Στάλιν). Στην ιδεολογική έκθεση του Σούσλοφ η κριτική του για τον Στάλιν ανέφερε: "Προκλήθηκε σημαντική ζημιά τόσο στην οργανωτική όσο και στην ιδεολογική κομματική εργασία _μειώθηκε ο ρόλο των μαζών και του Κόμματος, απαξιώνονατς τη συλλογική ηγεσία, υπονομεύοντας την εσωκομματική δημοκρατία και τη δραστηριότητα των μελών του κόμματος, οδηγώντας  σε έλλειψη ελέγχου, ανευθυνότητα, ακόμη και αυθαιρεσία στη δουλειά, αποτρέποντας την ανάπτυξη κριτικής και αυτοκριτικής και οδηγώντας σε μονόπλευρες και ενίοτε λανθασμένες αποφάσεις".

• Κατά τη διάρκεια της αντεπανάστασης στην Ουγγαρία (1956), μαζί με τον Αναστάς Μικογιάν, δρούσαν σε κοντινή απόσταση από τη Βουδαπέστη για να κατευθύνουν τις δραστηριότητες των σοβιετικών στρατευμάτων και να προσφέρουν βοήθεια στη νέα ουγγρική ηγεσία. Ο Σούσλοφ και ο Μικογιάν συμμετείχαν στη συνεδρίαση του ΠΓ του Ουγγρικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος που εξέλεξε τον Γιάνος Κάνταρ ως ΓΓ. Το Προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ επέκρινε τις παραχωρήσεις (;;) Σούσλοφ και Μικογιάν στη νέα κυβέρνηση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας και παρά τις αρχικές του επιφυλάξεις, ο Σούσλοφ τελικά υποστήριξε την απόφαση του Προεδρείου να επέμβει στρατιωτικά στην Ουγγαρία. Τον Ιούνιο του 1957, ο Σούσλοφ υποστήριξε τον Χρουστσόφ κατά ενάντια στην "αντικομματική ομάδα" με επικεφαλής τους Γκεόργκι Μαλενκόφ, Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ, Λάζαρ Καγκάνοβιτς και Ντμίτρι Σεπίλοφ, ενώ κατηγόρησε τον Υπουργό Άμυνας Γκεόργκι Ζούκοφ, για "βοναπαρτισμό". Σε μια ομιλία του το 1958, ο Χρουστσόφ πρότεινε επίσημα τη διάλυση των Σταθμών Μηχανών και Τρακτέρ (MTS) _κρατικούς οργανισμούς που κατείχαν και συντηρούσαν τα αγροτικά μηχανήματα που χρησιμοποιούσαν οι κολχόζνικοι.  Ο Σούσλοφ, ο οποίος υποστήριζε την οικονομική πολιτική του Στάλιν, θεώρησε την πρόταση του Χρουστσόφ ως απαράδεκτη για ιδεολογικούς λόγους.
• Το 21^ο Συνέδριο του Κόμματος συγκλήθηκε Ιαν-1959 και ο Χρουστσόφ ήθελε να εξετάσει το προσχέδιο ενός νέου επταετούς σχεδίου _όπου για πρώτη φορά αναφερόταν πως η ΕΣΣΔ πέρασε το στάδιο του σοσιαλισμό και έμπαινε στο κομμουνιστικό!! Ο Σούσλοφ στάθηκε προσεκτικά ενάντια στην άποψη του Χρουστσόφ χαρακτηρίζοντάς την εσφαλμένη και αντέτεινε ότι η άποψή του δεν είχε εγκριθεί από το Κόμμα _επικαλέστηκε και Μαρξ _Λένιν: "Ο Μαρξ και ο Λένιν μας διδάσκουν ότι ο κομμουνισμός δεν εμφανίζεται ξαφνικά, αλλά έρχεται στην ύπαρξη, ωριμάζει, αναπτύσσεται, περνά στην ανάπτυξή του μέσα από συγκεκριμένα στάδια ή φάσεις… Η νέα περίοδος στην ανάπτυξη της σοβιετικής κοινωνίας θα σημαδευτεί από σταδιακή συνένωση δύο μορφών σοσιαλιστικής ιδιοκτησίας – του κράτους και του κολχόζ... Η διαδικασία αυτών των κοινωνικών αλλαγών θα είναι μακρά, και όπως είναι κατανοητό, δεν μπορεί να τελειώσει σε μια περίοδο επτά ετών".

Ο Σούσλοφ γινόταν σταδιακά πιο επικριτικός απέναντι στις πολιτικές του Χρουστσόφ, στην πολιτική του αδιαλλαξία και στην εκστρατεία του να εξαλείψει ό,τι είχε απομείνει από τη σταλινική παλιά φρουρά. Υπήρχαν επίσης βαθιές αποκλίσεις στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική μεταξύ τους. Ο Σούσλοφ αντιτάχθηκε στην ιδέα της apriori βελτίωσης των σχέσεων ΕΣΣΔ-ΗΠΑ και ήταν κατά των προσπαθειών του για προσέγγιση με τη Γιουγκοσλαβία, ενώ εσωτερικά, αντιτάχθηκε στην πολιτική των οικονομικών μέτρων  "αποσταλινοποίησης" και στα σχέδια "αποκέντρωσης". Ο Σούσλοφ επισκέφτηκε την Αγγλία το 1959 ως βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ, η επίσκεψη στέφθηκε με επιτυχία και ο Hugh Gaitskell (ηγέτης του Εργατικού Κόμματος τότε), ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση βοηθώντας σε διμερείς εμπορικές σχέσεις

Οι επί μακρόν τεταμένες σινο-σοβιετικές σχέσεις ειδώθηκαν από τον Σούσλοφ σε μια από τις εκθέσεις του στην Κεντρική Επιτροπή: "Η ουσία του θέματος είναι ότι η ηγεσία του ΚΚ Κίνας ανέπτυξε πρόσφατα τάσεις να υπερβάλλει τον βαθμό ωριμότητας των σοσιαλιστικών σχέσεων ... Υπάρχουν στοιχεία έπαρσης και υπεροψίας. _αυτές οι ελλείψεις, εξηγούνται σε μεγάλο βαθμό από την ατμόσφαιρα της της προσωπολατρείας του συντρόφου Μάο Τσε Τούνγκ... ο οποίος, από κάθε άποψη, ο ίδιος έχει φτάσει να πιστεύει στο δικό του αλάθητο" και τον συνέκρινε με τον Στάλιν. Ο Σούσλοφ άσκησε έντονη κριτική στη μαοϊκή Κίνα, καθώς ηγήθηκε της Σινο-Σοβιετικής Διαμάχης και επέκρινε τον Μαοϊσμό με διάφορους τρόπους, ιδιαίτερα τη διάσπασή του από τη σοβιετική ηγεσία στο Σοσιαλιστικό Στρατόπεδο, την απόρριψη της θεωρίας της Ειρηνικής Συνύπαρξης και την υποστήριξη από πλευράς του Μάο των αντι-σοβιετικών αντίπαλων ομάδων παγκοσμίως. Συνέκρινε επίσης την Κίνα του Μάο με την Τιτοϊστική Γιουγκοσλαβία και τον τροτσκισμό και τον κατήγγειλε ως αστό εθνικιστή και αριστερό παρεκκλίνοντα. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Σούσλοφ μπήκε επικεφαλής στην Κεντρική Επιτροπή της μάχης ενάντια στην ηγεσία Χρουστσόφ, που ταλανίστηκε και με τους U-2 το 1960 και την Κρίση των πυραύλων της Κούβας. Η εκστρατεία για την αντικατάσταση του Χρουστσόφ ξεκίνησε το 1964, με τον Σούσλοφ "εκτός" (είχε αρρωστήσει σοβαρά κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το προηγούμενο έτος) έτσι ηγήθηκαν Μπρέζνιεφ και Κοσίγκιν.

Απονομή του βραβείου Τάγματος του Λένιν
στον Σούσλοφ (δεξιά) τον Οκτώβριο του 1968,
με τον Μπρέζνιεφ (αριστερά)
και τον Κοσίγκιν (2ος από δεξιά)

           Εποχή Μπρέζνιεφ \ Συλλογική ηγεσία

Τον Οκτώβριο του 1964, ο Χρουστσόφ καθαιρέθηκε και αντικαταστάθηκε από μια συλλογική ηγεσία (Μπρέζνιεφ Γραμματέας, Κοσίγκιν επικεφαλής της κυβέρνησης και Αναστάς Μικογιάν _που αντικαταστάθηκε το 1965 από τον Νικολάι Ποντγκόρνι ως αρχηγός του κράτους) σε μια ανεπίσημη Τριανδρία (γνωστή ως Τρόικα), Ο Σούσλοφ ήταν ένθερμος κριτικός της "μονοανδρικής" κυριαρχίας, όπως αυτή που παρατηρήθηκε επί Ιωσήφ Στάλιν και Χρουστσόφ και ενώ καταδίκασε την μονοπρόσωπη διακυβέρνηση του Στάλιν, επέκρινε εξίσου την ατομικιστική διεκδίκηση της πολιτικής αποσταλινοποίησης του Χρουστσόφ. Έντονος υποστηρικτής του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, εμπόδισε τον Μπρέζνιεφ να αναλάβει τη θέση του Κοσίγκιν ως επικεφαλής της κυβέρνησης το 1970. Σε όλη την εποχή του Μπρέζνιεφ, ο Σούσλοφ έγινε όλο και πιο "κριτικός" _αντίθετος σε κάθε είδους αντισοβιετική πολιτική που επιχείρησαν οι ηγέτες του Ανατολικού Μπλοκ, αλλά ψήφισε κατά της στρατιωτικής επέμβασης στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας το 1968, τη λεγόμεη "_Άνοιξη της Πράγας". Ήταν κατά την εποχή του Μπρέζνιεφ που ο Σούσλοφ έλαβε τον ανεπίσημο τίτλο «Κύριος Ιδεολόγος του Κομμουνιστικού Κόμματος". Ο Σούσλοφ αφιέρωσε πολύ χρόνο στη μνήμη των κληροδοτημάτων Μαρξ-Λένιν- Ένγκελς, ωστόσο, ακολούθησε την κομματική γραμμή και υποστήριξε την υποχώρηση από ορισμένες (πχ το τέλος, εγκεκριμένων από το Κόμμα εκδοχών φυσικών επιστημών βιολογίας, χημείας φυσικής κλπ.). Στις αρχές της 10ετίας του 1980, η πολιτική και οικονομική αναταραχή στη Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας είχε διαβρώσει σοβαρά την εξουσία του Πολωνικού Ενωτικού Εργατικού Κόμματος. Η θέση του Σούσλοφ σε αυτό το θέμα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς προήδρευσε της Επιτροπής Πολιτικού Γραφείου (Αυγ-1980), για τον τρόπο αντιμετώπισης της πολωνικής κρίσης. Η Επιτροπή εξέτασε τη σοβιετική στρατιωτική επέμβαση αλλά ο Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, Γραμματέας του Πολωνικού Ενωτικού Εργατικού Κόμματος, μπόρεσε να πείσει την Επιτροπή ότι μια σοβιετική στρατιωτική επέμβαση απλώς θα επιδείνωνε την κατάσταση. Ο Σούσλοφ συμφώνησε με το επιχείρημα του Γιαρουζέλσκι, δηλώνοντας ότι "αν εισαχθούν στρατεύματα, αυτό θα σημαίνει καταστροφή. Νομίζω ότι όλοι συμμεριζόμαστε την ομόφωνη άποψη εδώ ότι δεν μπορεί να γίνει συζήτηση ", αλλά κατάφερε να πείσει τον Γιαρουζέλσκι και την πολωνική ηγεσία να θεσπίσουν στρατιωτικό νόμο.

Θάνατος: Ο Σούσλοφ θάφτηκε στη Νεκρόπολη του Τείχους του Κρεμλίνου, σε έναν από τους δώδεκα μεμονωμένους τάφους που βρίσκονται μεταξύ του Μαυσωλείου του Λένιν και του τείχους του.

Αναγνώριση: τιμήθηκε με πολλά παράσημα και μετάλλια _ανάμεσά τους ήταν δύο βραβεία Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας, πέντε Τάγματα του Λένιν, ένα Τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης, ένα Τάγμα πρώτου βαθμού του Πατριωτικού Πολέμου και πολλά ακόμη. Η Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ απένειμε στον Σούσλοφ το Χρυσό Μετάλλιο του Καρλ Μαρξ, ενώ τιμήθηκε με τα υψηλότερα κρατικά βραβεία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Sukhbaatar της Λαϊκής Δημοκρατίας της Μογγολίας, της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Τσεχοσλοβακίας Τάγμα του Klement Gottwald, Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας +Τάγμα Γκεόργκι Δημητρόφ (Βουλγαρία) Καρλ Μαρξ (Ανατολική Γερμανία) Χρυσού Αστέρος (Βιετνάμ)

Ο Σούσλοφ παντρεύτηκε την Γιελιζαβέτα Αλεξάντροβνα (1903–1972), η οποία εργάστηκε ως Διευθύντρια του Ινστιτούτου Στοματολογίας της Μόσχας. Στη ζωή της, υπέφερε από ασθένειες, ειδικά από διαβήτη Απέκτησαν δύο παιδιά, το Revoly (1929), που πήρε το όνομά του από την Οκτωβριανή Επανάσταση και τη Maya (1939), που πήρε το όνομά της από την Πρωτομαγιά.

Δείτε Ριζοσπάστης "οι εξελίξεις στο ΚΚΕ τη δεκαετία του 1950 και οι πολιτικές επιπτώσεις τους στους πολιτικούς πρόσφυγες" Εκτενή αποσπάσματα από την παρέμβαση του Κώστα Σκολαρίκου, μέλους του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, στην ημερίδα για τη ζωή των πολιτικών προσφύγων στις Λαϊκές Δημοκρατίες

 

Στα βήματα του Κόκκινου 💥 Οκτώβρη

Η μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση φωτίζει τις λεωφόρους του μέλλοντος 📽️ 🎬 📸

Μεγάλη διεθνιστική εκδήλωση
του ΚΚΕ 22-23 Νοέμβρη

108 ΧΡΟΝΙΑ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΗ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Και Ολομέλεια των Κομμάτων της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Δράσης

• Στις 22 και 23 Νοέμβρη το ΚΚΕ θα πραγματοποιήσει διεθνιστική εκδήλωση στην Αθήνα με θέμα «Επίκαιρα μηνύματα της Οκτωβριανής Επανάστασης στη σύγχρονη πάλη μας για τον σοσιαλισμό και σε συνθήκες ιμπεριαλιστικού πολέμου».
• Στην εκδήλωση αναμένεται να λάβουν μέρος 25 Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα από Αλγερία, Αργεντινή, Αυστρία, Βενεζουέλα, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ελλάδα, ΗΠΑ, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Καζακστάν, Μεξικό, Ολλανδία, Ουκρανία, Πακιστάν, Παλαιστίνη, Παραγουάη, Ρωσία, Σουηδία, Τουρκία και Φινλανδία.
• Στην εναρκτήρια εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 22 Νοέμβρη και ώρα 19.00 στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας και θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα με διεθνιστικά τραγούδια. Η είσοδος θα γίνεται με προσκλήσεις.
• Επίσης στην Αθήνα το ΚΚΕ θα φιλοξενήσει την Ολομέλεια των Κομμάτων της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Δράσης, που θα εξετάσει ζητήματα συντονισμού των δραστηριοτήτων των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων της Ευρώπης.

Β.Ι.Λένιν: Εμείς αρχίσαμε αυτό το έργο… πότε ακριβώς, σε πόσο χρονικό διάστημα, οι προλετάριοι ποιανού έθνους θα το τελειώσουν δεν είναι το ουσιαστικό ζήτημα!

"Ο δρόμος χαράχτηκε"…

Η νικηφόρα Οκτωβριανή Επανάσταση αποτέλεσε συνέχεια όλων των προηγούμενων εργατικών εξεγέρσεων και άνοιξε το δρόμο για το ιστορικό πέρασμα της ανθρωπότητας «απ’ το βασίλειο της ανάγκης στο βασίλειο της ελευθερίας».
Συνοψίζοντας την ιστορική σημασία της, ο Λένιν έγραψε:

Εμείς αρχίσαμε αυτό το έργο.
Πότε ακριβώς, σε πόσο χρονικό διάστημα, οι προλετάριοι ποιανού έθνους θα αποτελειώσουν το έργο αυτό δεν είναι το ουσιαστικό ζήτημα.
Το ουσιαστικό είναι ότι ο πάγος έσπασε, ο δρόμος άνοιξε, ότι ο δρόμος χαράχτηκε

Τα διδάγματα του Οκτώβρη έχουν ιδιαίτερη σημασία σήμερα που ο τροχός της Ιστορίας φαίνεται να κινείται προς τα πίσω, σήμερα που το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα βρίσκεται σε συνθήκες κρίσης και υποχώρησης, σήμερα που οι μακρόχρονες συνέπειες της αντεπανάστασης (στις αρχές της δεκαετίας του ΄90) ενισχύουν τη λαθεμένη αντίληψη πολλών εργαζομένων ότι δεν υπάρχει εναλλακτική διέξοδος από τον καπιταλισμό».

💥 από τη Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση💥

Ξεχωρίζουμε τη φράση του Λένιν «ο δρόμος χαράχτηκε», για να θέσουμε ένα θεμελιακό ζήτημα που χαρακτηρίζει, πρέπει να χαρακτηρίζει, τη στάση κάθε κομμουνιστή και κομμουνίστριας και οπαδού της σοσιαλιστικής επανάστασης.
«Ο δρόμος χαράχτηκε» σηματοδοτεί τη γενική πορεία της κοινωνικής εξέλιξης, την πορεία περάσματος της ανθρωπότητας από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, με τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Η τιμή και η ευθύνη του οδηγητή της μεγάλης αυτής πορείας, ειδικά μετά τις αντεπαναστάσεις, ανήκουν στα ΚΚ που παραμένουν ακλόνητα στην υπόθεση του σοσιαλισμού.
Το ΚΚΕ είναι από τα κόμματα που διακρίνονται για τη συνέπεια και την αποφασιστικότητά τους.
Εξοπλισμένο με σύγχρονες θεωρητικές επεξεργασίες, Πρόγραμμα και στρατηγική, κρατά ψηλά τη σημαία του σοσιαλισμού – κομμουνισμού.
Βαδίζει ακλόνητα στον «δρόμο που χαράχτηκε».
Δεν λιποψύχησε, δεν τα δίπλωσε μπροστά στις πρωτοφανείς δυσκολίες που έφερε η αντεπανάσταση.
Εβγαλε συμπεράσματα, αναζήτησε απαντήσεις, βρήκε τη δύναμη να κρατήσει την πορεία του σταθερή.
Το ΚΚΕ αποτελεί πλέον μια δοκιμασμένη, ακατάβλητη πρωτοπόρα δύναμη, πηγή έμπνευσης για πολλά κόμματα και κομμουνιστές σε όλο τον κόσμο.

Στα 103 χρόνια από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση ο Ριζοσπάστης είχε ένα σπάνιο αφιέρωμα «Από τον Απρίλη στον Οκτώβρη…», που αποτελεί εισαγωγή στην έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ με τον ίδιο τίτλο, που κυκλοφόρησε το 2019 και περιλαμβάνει κείμενα του Β. Ι. Λένιν εκείνης της κρίσιμης περιόδου, όταν οι Μπολσεβίκοι πάλεψαν και κατάφεραν να οδηγήσουν την εργατική τάξη της Ρωσίας στην κατεύθυνση της σοσιαλιστικής επανάστασης με τις λενινιστικές επεξεργασίες που αποτέλεσαν το υπόβαθρο για τη νίκη της Επανάστασης

Η νίκη του Οκτώβρη δεν ήρθε ξαφνικά

Είχε προηγηθεί μια πολυετής και σύνθετη προσπάθεια θεωρητικής, πολιτικής και πρακτικής επαναστατικής δράσης με επικεφαλής τον Λένιν.
Ένα τεράστιο έργο, συνέχεια του έργου των Μαρξ και Ενγκελς, το οποίο επέτρεψε στους μπολσεβίκους να οδηγήσουν στη νίκη το ρωσικό προλεταριάτο.

Ασφαλώς, η μεγάλη αυτή θεωρητική και πολιτική εργασία του Λένιν δεν ήταν έργο μιας πράξης, αλλά καρπός σύνθετης και απαιτητικής προσπάθειας, συνδυασμού της πρωτοπόρας θεωρητικής δουλειάς με την πρωτοπόρα μαχητική επαναστατική δράση.
Οι μπολσεβίκοι νίκησαν γιατί κατάφεραν να ανταποκριθούν στο ρόλο τους ως επαναστατικής πρωτοπορίας.
Αποτέλεσαν πρωτοπορία σκέψης και δράσης, επαναστατικής θεωρίας και επαναστατικής πολιτικής πράξης.

Το Κόμμα των Μπολσεβίκων κατέκτησε την ικανότητα να αντλεί συμπεράσματα από την ταξική πάλη και την επαναστατική πρωτοβουλία που ανέπτυσσαν οι μάζες.
Σε κάθε φάση ανάπτυξης της ταξικής πάλης, επέδειξε χαρακτηριστική ικανότητα εξυπηρέτησης της στρατηγικής με την ανάλογη πολιτική, με συμμαχίες, συνθήματα, ελιγμούς, καθώς και εύστοχη αντιπαράθεση με τους μενσεβίκους και τις υπόλοιπες οπορτουνιστικές δυνάμεις. Αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο τη μαχητική πείρα που απέκτησαν τα μέλη του στις σκληρές ταξικές μάχες ολόκληρης της περιόδου 1905-1917.
Η θεωρητική ετοιμότητα και η μαχητική πρακτική ικανότητα έδιναν στο Κόμμα των Μπολσεβίκων τη δυνατότητα να σφυρηλατεί επαναστατικούς δεσμούς με τις εργατικές – λαϊκές δυνάμεις και να μην υποκύπτει στις πρακτικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε στη δράση του, όπως η κρατική και η παρακρατική βία.

Αυτή η πορεία θεωρητικής και πολιτικής
ωρίμανσης
του Κόμματος των Μπολσεβίκων
είχε ως θεμέλιο τις λενινιστικές επεξεργασίες

Το βράδυ στις 11 παρά είκοσι, άρχισε στο Σμόλνι τις εργασίες του το 2^ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών. Κατά την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου ήταν παρόντες 649 αντιπρόσωποι, από τους οποίους 390 μπολσεβίκοι, 160 εσέροι, 72 μενσεβίκοι, κ.λπ. Οι μενσεβίκοι, οι δεξιοί εσέροι και οι υπόλοιπες δυνάμεις του συμβιβασμού, όταν πείστηκαν ότι η πλειοψηφία των συνέδρων ήταν με το μέρος των μπολσεβίκων, εγκατέλειψαν επιδεικτικά τη συνεδρίαση.

Οι δυνάμεις της επανάστασης ωστόσο προήλαυναν ακάθεκτες. Ήδη στη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου οι επαναστατημένοι εργάτες εφορμούσαν στα Χειμερινά Ανάκτορα τα οποία και κατέλαβαν, καταλύοντας έτσι τη Προσωρινή Κυβέρνηση.

🎈 Εκδηλώσεις τιμής και μνήμης στην καπιταλιστική Ρωσία

Στο κομβικής ιστορικής σημασίας έργο του, γραμμένο στα χρόνια του πολέμου, «Ο ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», ο Λένιν μελέτησε βαθιά την εξέλιξη και ανάπτυξη της καπιταλιστικής κοινωνίας και οικονομίας, που τον κύριο ρόλο πια παίζει το μονοπωλιακό κεφάλαιο. Ανέδειξε ότι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός σημαίνει βάθεμα της βασικής αντίθεσης της καπιταλιστικής κοινωνίας ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και την ατομική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της, τον παρασιτικό ρόλο του μετόχου – καπιταλιστή, ότι ο ιμπεριαλισμός έχει πια περάσει σε μια «αντίδραση σε όλη τη γραμμή» και δεν μπορεί να προσφέρει αξιοποίηση των δυνατοτήτων που έχουν αναπτυχθεί προς όφελος της κοινωνικής προόδου.
Τεκμηρίωσε ότι στον μονοπωλιακό καπιταλισμό οξύνονται όλες οι αντιθέσεις της καπιταλιστικής κοινωνίας και ταυτόχρονα αναπτύσσεται ολόπλευρα η κοινωνικοποίηση της παραγωγής, γίνεται η «υλική προετοιμασία» για την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού και το πέρασμα στον κομμουνιστικό τρόπο παραγωγής.

• Η κοινωνία που εγκαινίασε ο Οχτώβρης του 1917 (κείμενο βασισμένο στον επίλογο της έκδοσης της «Σύγχρονης Εποχής» με τίτλο «1917 – Η πορεία προς την Οκτωβριανή Επανάσταση – Από μήνα σε μήνα»
• «Ο δρόμος χαράχτηκε»
• Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100χρονα της μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης

108 ΧΡΟΝΙΑ από τη μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση

Να φτάσει το Κόμμα ακόμα πιο ψηλά απέναντι και στην απόπειρα πολιτικής δίωξής του!

40 χρόνια από τον θάνατο του κομμουνιστή🎈χαράκτη Α. Τάσσου ✨ Πάντα με σημείο αναφοράς τον άνθρωπο

Η ΚΕ του ΚΚΕ, τιμώντας τα 40 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου χαράκτη Α. Τάσσου, διοργανώνει εκδήλωση στις 26 Νοέμβρη, στις 6.30 μμ. στην αίθουσα συνεδρίων στην έδρα της ΚΕ του Κόμματος στον Περισσό. Για τη ζωή και το έργο του θα μιλήσουν: Γιάννης Γουρζής, χαράκτης, ομότιμος καθηγητής ΑΣΚΤ _ Δημήτρης Παυλόπουλος, καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ _ Εύα Μελά, ζωγράφος – χαράκτρια, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ. Η είσοδος ελεύθερη _με προσκλήσεις
Θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ "Ο Χαράκτης Α. Τάσσος" του Τάκη Παπαγιαννίδη και θα εκτεθούν τα έργα του (από τη συλλογή Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος): "_Άρης Βελουχιώτης", 1982 – 84. Αμφίπλευρο σχέδιο με μολύβι σε πλάκα ξυλογραφίας 200Χ70Χ3εκ. "Αιμιλιάνο Ζαπάτα», 1982 -84. Σχέδιο με μολύβι σε πλάκα ξυλογραφίας 200Χ70Χ3 εκ.

1973_Για το Πολυτεχνείο

Σε αυτό το πλαίσιο αναδημοσιεύουμε άρθρο του Ριζοσπάστη, θυμίζουμε πως αυτήν την περίοδο, το Μουσείο Μπενάκη φιλοξενεί έργα του Α. Τάσσου στην έκθεση "Πρωτόλεια - Από την πρώιμη γραφή στο ώριμο έργο". Η έκθεση αναζητά, μελετά και αναδεικνύει τις ιδέες, τα μοτίβα και τα χαρακτηριστικά που εμφανίστηκαν στα πρώιμα έργα έντεκα Ελλήνων καλλιτεχνών, για να «ριζώσουν» σταδιακά στην ώριμη εικαστική γλώσσα τους. Εκτός από τον Τάσσο εκτίθενται έργα των Σπύρου Βασιλείου, Νίκου Χατζηκυριάκου - Γκίκα, Γιάννη Τσαρούχη, Γιάννη Μόραλη, Βάσως Κατράκη, Γιάννη Σπυρόπουλου, Αλέκου Κοντόπουλου, Δημήτρη Μυταρά, Γιάννη Γαΐτη και Χρύσας Ρωμανού.
"Ταύτισα τον εαυτό μου με την εργατική τάξη και τα ιδανικά  της, με τους αγρότες από όπου και κατάγομαι γενικά. Το θεωρώ μεγάλο κέρδος στην ζωή μου ότι ζυμώθηκα με το κόσμο της δουλειάς.
Γνωρίζω ότι πολλοί θεωρούν αυτές τις απόψεις για την ζωή ξεπερασμένες. Για εμένα είναι μια πηγή έμπνευσης και συνεχούς ανανέωσης..."
_από την σειρά των αυτοβιογραφικών ντοκιμαντέρ "Μονόγραμμα" της ΕΡΤ, 1982
Α. Τάσσος (Μέρος 1ο) (Αρχείο ΕΡΤ)
Α. Τάσσος (Μέρος 2ο)

"Στα έργα μου υπάρχει η ανθρώπινη οδύνη, αλλά και η αποφασιστικότητα. Οι άνθρωποι που κινούνται στα έργα μου σηκώνουν το βάρος της σκλαβιάς και της τυραννίας. Αλλά είναι τόσο αλύγιστοι εκφραστικά, που δεν μπορούν παρά να μένουν όρθιοι ως το τέλος. Όρθιοι ακόμα κι όταν πέφτουν. Αυτό είναι το βαθύτερο μήνυμά μου".

Στα παραπάνω λόγια του κομμουνιστή χαράκτη Τάσσου Αλεβίζου, που έμεινε γνωστός ως "Α. Τάσσος" αποτυπώνεται η ουσία και η δύναμη της τέχνης του. Τα έργα του θα είναι πάντα παρόντα για να μας θυμίζουν το μεγαλείο της ταξικής πάλης της χώρας μας κατά τον 20ό αιώνα, καθώς με το μεγάλο του έργο απαθανάτισε τους αγώνες του λαού μας, κατορθώνοντας να τροφοδοτεί τη μνήμη όλων εκείνων που έζησαν τις μεγάλες στιγμές, αλλά κι εκείνων που ήρθαν αργότερα. Ακόμα και σήμερα ο Α. Τάσσος δίνει καθημερινά το "παρών" στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, με το μνημειώδες έργο 60 τετραγωνικών μέτρων, τη μεταφορά σε ψηφιδωτό της ξυλογραφίας του "Τα παιδιά της ασφάλτου".

Η αρχή

" Θεωρώ τον εαυτό μου στρατευμένο πριν ανακαλυφθεί ο όρος και χρησιμοποιηθεί κατά κόρον. Είμαι στρατευμένος στον κόσμο των πιο προοδευτικών ιδεών, στα ιδανικά των λαϊκών αγώνων. Ταύτισα τον εαυτό μου με την εργατική τάξη και τα ιδανικά της με τους αγρότες απ’ όπου και κατάγομαι. Το θεωρώ μεγάλο κέρδος στη ζωή μου ότι ζυμώθηκα με τον κόσμο της δουλειάς. Για μένα οι ιδέες αυτές είναι μια πηγή έμπνευσης και συνεχούς ανανέωσης. Με κρατάνε σε ηθικά πλαίσια".

Γεννήθηκε, το 1914 στη Λευκοχώρα Μεσσηνίας. Λίγα χρόνια αργότερα εγκαθίστανται οικογενειακώς στο αραιοκατοικημένο τότε Δουργούτι, σημερινό Νέο Κόσμο. Εκεί, θα βρουν καταφύγιο Μικρασιάτες πρόσφυγες. Ο πολύβουος προσφυγικός συνοικισμός τον σημαδεύει. "Εβλεπα παράγκες, έφτιαχνα παράγκες… Έβλεπα φτώχεια, έφτιαχνα φτώχεια. Εκφραζόμουν σύμφωνα με τον περίγυρό μου, που με συγκινούσε, με αναστάτωνε…".
Η δραστηριοποίηση του Τάσσου – από μαθητή ακόμα – στην Εργατική Λέσχη Δουργουτίου, αλλά και η απόκτηση δεσμών κι επαφών με πυρήνες της ΟΚΝΕ διευρύνουν τις προσλαμβάνουσές του, εμπλουτίζουν τη θεματολογία του και την κατευθύνουν στην αποτύπωση της καθημερινής ζωής της εργατικής τάξης από τα πρώιμα κιόλας έργα του.

Δίνει εξετάσεις και μπαίνει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Δάσκαλοί του στη ζωγραφική οι Κ. Παρθένης, Θ. Θωμόπουλος και Ο. Αργυρός. Χαρακτική διδάχθηκε από τον Γιάννη Κεφαλληνό. "Λιμενεργάτες", "Λαϊκά συσσίτια", "Πρωινή βάρδια", "Η φάμπρικα σχολάει" είναι ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα που δημιούργησε όταν ήταν ακόμα φοιτητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Ο αγώνας για την επιβίωση, η αδικία, η φτώχεια, η σκληρή δουλειά, αλλά και οι αγώνες της εργατικής τάξης βρίσκονται στο πρώτο πλάνο του έργου.

Όντας σπουδαστής ακόμα διοργανώνει την πρώτη ατομική του έκθεση, η οποία και εντυπωσιάζει. Συνεχίζει τις σπουδές του στο Παρίσι, στη Ρώμη και τη Φλωρεντία. Εκεί έρχεται σε επαφή με τις πιο προοδευτικές αισθητικές τάσεις, όπως τη χαρακτική του Ε. Μουνκ, της Κ. Κόλβιτς και των Γερμανών εξπρεσιονιστών. Ο Τάσσος δεν επέλεξε τυχαία τη χαρακτική για να εκφραστεί. Ο ίδιος ξεχώριζε την τεράστια κοινωνική της σημασία και την θεωρούσε "τέχνη του λαού", μια και τα χαρακτικά έργα μπορούσαν εύκολα να κυκλοφορήσουν σε πολλά αντίτυπα. Οπως έλεγε, "είναι γεγονός πως μια φωνή, για να υπάρξει, θα πρέπει ή ν’ ακούγεται ή να φαίνεται. Η φωνή των χαράξεων έχει την τεράστια δύναμη να φαίνεται, όχι μια φορά, αλλά πολλές φορές ταυτόχρονα και ίδια. Είναι το μεγάλο μυστικό της δύναμής της". Επιπλέον η χαρακτική και οι δυνατότητες που αυτή έδινε αξιοποιήθηκαν διαχρονικά για τις προπαγανδιστικές ανάγκες των αγώνων του λαού, κομμάτι στο οποίο και ο ίδιος ο Τάσσος έβαλε τη δική του σφραγίδα.

Τσε Γκεβάρα

Τον Οκτώβρη του 1941 η Ηλέκτρα Αποστόλου, υπεύθυνη Διαφώτισης της ΚΟΑ, συγκέντρωσε στο ξύλινο καφενεδάκι του Ζαππείου μια μικρή ομάδα χαρακτών, από τα ιδρυτικά κυρίως μέλη του ΕΑΜ Καλλιτεχνών στα οποία ανήκε και ο Τάσσος και συγκρότησε ένα καλλιτεχνικό συνεργείο για τις προπαγανδιστικές ανάγκες της ΕΑΜικής Αντίστασης. Το παράνομο αυτό συνεργείο αποτελεί έως τις μέρες μας υπόδειγμα συλλογικής και ανιδιοτελούς καλλιτεχνικής προσφοράς. Διηγούνταν χαρακτηριστικά ο Τάσσος: "Εμείς παίρναμε από την ΚΕ του ΕΑΜ το θέμα της δουλειάς και τα συνθήματα. Ομως τα τσιγκογραφεία ήταν απροσπέλαστα, δουλεύαμε με ξύλα και λινόλεουμ. Συχνά η δουλειά ήταν ομαδική (…) Όταν τελειώναμε, παραδίδαμε τα χαραγμένα ξύλα στο καθορισμένο ραντεβού… κι ύστερα χάναμε τα ίχνη τους. Ήταν μια δουλειά αρκετά παράτολμη κι επικίνδυνη. Τσάντες με προεξέχουσες τις ιστορικές λαχανίδες της Κατοχής καμουφλάριζαν τα πιο φλογερά μηνύματα ελευθερίας. Διασχίζαμε την Αθήνα, τις μέρες ανάμεσα σε μπλόκα, τραμ, γκαζοζέν, τις νύχτες με την απόλυτη αντιαεροπορική συσκότιση, ανάμεσα σε χαφιέδες, τάγματα ασφαλείας και τους Γερμανούς (…) Ύστερα, κάποιο πρωί, βλέπαμε ταυτόχρονα με τους άλλους Αθηναίους, το έργο μας κολλημένο παντού στους τοίχους, στις μάντρες…".

Το 1944 το ΕΑΜ Εικαστικών Καλλιτεχνών αποφασίζει, ως μια μορφή αντίστασης, να συμμετάσχει στην Πανελλήνια Εκθεση, παρότι η διοργάνωσή της εποπτευόταν από τους κατακτητές. Οι Γερμανοί έκλεισαν την έκθεση, συνέλαβαν και κράτησαν για 40 μέρες στις φυλακές Αβέρωφ τους Τάσσο, Κεφαλληνό, Κορογιαννάκη και Κανά.
Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει σε τρεις σημαντικές εκδόσεις – λευκώματα, στις οποίες συμμετείχε με έργα του και ο Τάσσος, για τις οποίες έλεγε ο ίδιος: "Σε κάθε σελίδα ένα κείμενο, συνήθως ποίημα και μια εικόνα. Ήταν αναπόσπαστα αυτά τα δύο στοιχεία. Το ένα συμπλήρωνε το άλλο, του έδινε ένα ακριβές και συγκεκριμένο νόημα".
Σε αυτήν την περίοδο, δεσπόζουν τέσσερα έργα του Τάσσου που περικλείουν τη συγκίνηση και τη δραματικότητα της στιγμής που φτιάχτηκαν. "Πρωτομαγιά" για την εκτέλεση των 200 αγωνιστών της Καισαριανής την Πρωτομαγιά του 1944, " Απελευθέρωση της Αθήνας", το ημιτελές σχέδιο "3 του Δεκέμβρη 1944" και "Η Πομπή του Λαού της Αθήνας", όπου ο λαός της Αθήνας αποφασισμένος συνοδεύει τους νεκρούς του. Το 1945 ιδρύεται από το ΚΚΕ το εκδοτικό "Τα Νέα Βιβλία". Ο Τάσσος αναλαμβάνει καλλιτεχνικός υπεύθυνος.

Η πρώτη δικαίωση
στην εικαστική τέχνη του αγώνα του ΔΣΕ

Η δεκαετία του ’50 χαρακτηρίζεται ως περίοδος μελέτης. Ο Τάσσος δουλεύει κυρίως σε έγχρωμες ξυλογραφίες, τοπία και σκηνές από την αγροτική ζωή της ιδιαίτερης πατρίδας του της Μεσσηνίας. Τη δεκαετία του 1960 η θεματογραφία του άρχισε να επικεντρώνεται στην απόδοση της ανθρώπινης μορφής με σταδιακή εγκατάλειψη του χρώματος και στροφή στο ασπρόμαυρο, που από τότε και μετά δεν το εγκαταλείπει. "Ξαναγύρισα θεματικά κι άρχισα να δουλεύω θέματα της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου. Εκεί έχασα τους καλύτερούς μου φίλους. Ανθρώπους – διαμάντια που στήθηκαν στους τοίχους των εκτελέσεων". Σημαντικός σταθμός στην καλλιτεχνική πορεία του είναι η ατομική έκθεσή του το 1964 στον "Ζυγό", που για πρώτη φορά ο Εμφύλιος καταξιώνεται στη νεοελληνική τέχνη μέσα από δύο σπουδαία πολύπτυχα χαρακτικά με τίτλους: "Λεπτομέρεια Εμφυλίου Πολέμου" και "Αφιέρωμα στην Αλίκη Τ. ". Είναι έργα που εκφράζουν με ανεπανάληπτη δύναμη και εσωτερική ένταση το δράμα και τον ηρωισμό της κορυφαίας αυτής στιγμής της ταξικής πάλης. Οι δημιουργίες του Τάσσου είναι πλέον μεγάλων διαστάσεων, με τις μορφές να δανείζονται πολλά στοιχεία από τη βυζαντινή αλλά και τη δυτικοευρωπαϊκή τέχνη.

           Εικαστικό ρεπορτάζ

Στα χρόνια της δικτατορίας, ο Τάσσος, μέσα από τις μορφές και τα σύνολα που χαράζει, φιλοτεχνεί έργα κοινωνικής διαμαρτυρίας. Όπως είχε αναφέρει σε συνέντευξή της στον Ριζοσπάστη η σύζυγός του, Λουκία Μαγγιώρου, για εκείνη την περίοδο, "δουλεύοντας το τεράστιο σχήμα άρχισε να βλέπει τη μεγάλη σύνθεση. Αυτά τα χρόνια θα μπορούσαμε να πούμε ότι έκανε ένα εικαστικό ρεπορτάζ. Κάθε φορά που έβλεπε σε μια εφημερίδα ένα γεγονός, το μετέφερε αμέσως στο ξύλο. Τα γεγονότα βέβαια που συνέβαιναν γύρω μας, επηρέασαν το έργο του σε όλες τις εποχές. Και πάντα με σημείο αναφοράς τον άνθρωπο".
Από τον Δεκέμβρη του 1967 έως τον Γενάρη του 1968 χαράζει 3 "Αφιερώματα" σε 3 κρατούμενους συντρόφους τους. Στην Βάσω Κατράκη, τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Γιάννη Ρίτσο. Επόμενα έργα αυτής της περιόδου είναι "Μνήμη Τσε Γκεβάρα: Οργή και Περισυλλογή", "Αρχάγγελοι", σύμβολα της Αντίστασης, "Ελευθερία στη φωτιά", "Μαύρος Ήλιος", "17 Νοέμβρη 1973" κ.ά.
Τη μεταπολιτευτική περίοδο, ο Τάσσος δίνει πάντα το "παρών" σε κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα. Πάντα στο πλευρό του ΚΚΕ.
Σε ένα από τα τελευταία του κείμενα, εκτιμώντας ο ίδιος την πορεία της ζωής του ανάμεσα σε άλλα έγραφε: "Θα ήθελα αναλογιζόμενος την πορεία μου στη ζωή και στην τέχνη, να ‘ρχιζα τώρα από την αρχή με τις γνώσεις που έχω συσσωρεύσει και με την τεράστια πείρα μου, με το ταλέντο αυτό που διαθέτω. Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι η τροχιά μου θα ήταν μακρύτερη και πολλά περισσότερα θα πρόσφερα στη ζωή και στην τέχνη και στην ειρήνη κι όμως για όλα αυτά ο αγώνας συνεχίζεται".

Δείτε και  
Ριζοσπάστης Διαχρονική, οικουμενική παρακαταθήκη
902 Σαράντα χρόνια από το θάνατό του χαράκτη Α. Τάσσου