Βγήκαν τα "πράσινα" μαχαίρια της ενέργειας

 Το τεράστιο ενδιαφέρον της ντόπιας και διεθνούς καπιταλιστικής για τις ΑΠΕ με όχημα τη χονδρεμπορική αγορά φυσικού αερίου καθορίζουν τα χρονοδιαγράμματα των ενεργειακών έργων

Εντός του 2021 αναμένεται
🔹 Να ολοκληρωθεί η σύζευξη των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας Ελλάδας - Βουλγαρίας, σε συνέχεια της αντίστοιχης με την Ιταλία,
🔹 Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους εκτιμάται ότι θα έχει παραδοθεί και το έργο του Διασυνδετήριου Αγωγού μεταξύ των δύο χωρών (IGB).
🔹 Ταυτόχρονα, προωθείται η βελτίωση της διασύνδεσης με τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ μέσα στο 2021 υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί και η «πολυαναμενόμενη» …
🔹 επέκταση του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ) στο φυσικό αέριο, «ώστε να προχωρήσει ταχύτατα η δημιουργία οργανωμένης χονδρεμπορικής αγοράς του καυσίμου, φέρνοντας την Ελλάδα εγγύτερα στην επίτευξη του στόχου για τη λειτουργία της ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης».

Τα χρονοδιαγράμματα των επόμενων κινήσεων της Ελλάδας στη διεθνή ενεργειακή «σκακιέρα» επιβεβαιώθηκαν απόψε 19-Μάρτη, από μεγάλη ομάδα των «όλοι-μαζί-μπορούμε» -μεταξύ άλλων από τον υπουργό Ενέργειας, Κωνσταντίνο Σκρέκα και τον πρόεδρο του ΕΧΕ, Αθανάσιο Σαββάκη, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης, που διοργάνωσαν το ΕΧΕ, το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ).
Απευθύνοντας χαιρετισμό στην εκδήλωση, ο κ.Σκρέκας χαρακτήρισε ως σημαντική τη συμβολή του ΕΧΕ στη νέα δομή λειτουργίας της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επισημαίνοντας πως εξασφαλίζει διαφάνεια, προωθεί τον ανταγωνισμό, παρέχει εργαλεία για αντιστάθμιση κινδύνου των συμμετεχόντων και μειώνει τον χρηματοπιστωτικό κίνδυνο μέσω των διαδικασιών εκκαθάρισης.
(…)
Όλος ο σχεδιασμός της κυβέρνησης συνδέεται με τον βασικό της στόχο: «μια στρατηγική που ενσωματώνει πολύ περισσότερες Ανανεώσιμες Πηγές (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μίγμα της χώρας», επιτρέποντας από κάποιο σημείο και μετά και την εξαγωγή ενέργειας από ΑΠΕ.

Αναβάθμιση γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής σημασίας της Ελλάδας;;

(πρόεδρος του ΕΧΕ, Αθανάσιος Σαββάκης).
«Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε ταχύτατα να προχωρήσουμε στη δημιουργία μιας οργανωμένης χονδρεμπορικής αγοράς φυσικού αερίου, που φιλοδοξούμε να ξεκινήσει εντός του έτους, με σκοπό να θέσει τις βάσεις για τη μετατροπή της χώρας σε περιφερειακό κόμβο διαμετακόμισης και τιμολόγησης του καυσίμου.
Θεωρούμε ότι σταδιακά η συγκεκριμένη πλατφόρμα θα δημιουργήσει έναν νέο τρόπο αγοραπωλησίας μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου, που θα διακινούνται μέσω της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή, πετυχαίνοντας παράλληλα την αναβάθμιση της γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής της σημασίας».

Είναι όμως έτσι; ή έχει να κάνει την εκτόνωση των επενδύσεων των υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων στη μπουκωμένη αγορά που -εν μέσω διεθνούς οικονομικής κρίσης και πανδημίας έχει εξασφαλισμένα κέρδη;

Σχεδόν 1300 "βεβαιώσεις παραγωγού» το 2020

Τεράστιο ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ. Σε 1.297 ανήλθαν οι βεβαιώσεις παραγωγού για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που εξέδωσε το 2020 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), χάρη και στην επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων (μηδενικοί έλεγχοι…), σύμφωνα με τον πρόεδρό της, Αθανάσιο Δαγούμα.
«Αυτή τη στιγμή υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον στην αγορά για τις ΑΠΕ και τα έργα αποθήκευσης ενέργειας κι έχουμε στενή συνεργασία με το ΕΧΕ και τον Διαχειριστή (ΑΔΜΗΕ), για το πώς οι νέες αυτές επενδύσεις, και των ΑΠΕ και της αποθήκευσης, θα συμμετάσχουν στην αγορά ενέργειας» σημείωσε, ενώ πρόσθεσε ότι κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, η ΡΑΕ εξέδωσε 1.585 αποφάσεις (231 ρυθμιστικές εκ των οποίων οι 170 αφορούσαν την ηλεκτρική ενέργεια (60 σχετίζονταν με το target model) και οι 61 το φυσικό αέριο.

(διευθύνων σύμβουλος του ΕΧΕ, καθηγητής Γιώργος Ιωάννου)
«Αυτή τη στιγμή, μια από τις βασικές μας λειτουργίες στο ΕΧΕ είναι η υλοποίηση ενός «βάθρου» εμπορίας φυσικού αερίου. Το φυσικό αέριο για τη χώρα μας και ειδικά για τη Βόρεια Ελλάδα αλλάζει τα δεδομένα, δημιουργεί ουσιαστική προοπτική για οικονομική ανάπτυξη και εκεί βρισκόμαστε ένα σκαλί πριν αρχίσουμε να παίζουμε τον βασικό ρόλο.
Μας βοηθάει πάρα πολύ και η ΡΑΕ, γιατί χρειάζονται πολλές παρεμβάσεις και πολλοί κανονισμοί, αλλά νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε όχι μόνο για το ΕΧΕ καθεαυτό, αλλά και για τη χώρα και για όλη την περιοχή, γιατί θεωρώ ότι είμαστε μπροστά και μπορούμε να παίξουμε τον ουσιαστικό ρόλο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο» σημείωσε, ενώ έμφαση έδωσε και στην αγορά παραγώγων του ΕΧΕ, για την οποία επισήμανε ότι είναι η ουσία ενός χρηματιστηρίου ενέργειας, η οποία όμως δυστυχώς δεν γίνεται πάντα κατανοητή ως προς τις δυνατότητες που προσφέρει σε αυτούς ακριβώς που χρειάζονται να τις αξιοποιήσουν.

(Γιάννος Μιχόπουλος πρόεδρος του ΔΕΣΦΑ)
«Σε χρονιά-ρεκόρ για την κατανάλωση φυσικού αερίου εξελίχθηκε το 2020, με τη συνδρομή και της πανδημίας» (απαρίθμησε επενδύσεις, συνολικού ύψους περίπου μισού δισ. ευρώ, για το επενδυτικό πλάνο του ΔΕΣΦΑ)

Οι ανατροπές στην προμήθεια ρεύματος

Τα ηχηρά ονόματα, που κονταροχτυπιούνται στον ηλεκτρισμό, συγκρούονται και στο φυσικό αέριο με φόντο την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Το ξεκίνημα της εποχής μετα_ απολιγνιτοποίησης και τα νέα mega projects στις ΑΠΕ. 

Σε ρυθµούς ενεργειακής μετάβασης κινείται η εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, µε το φυσικό αέριο και τις ΑΠΕ να πρωταγωνιστούν στο μείγμα της παραγωγής. 

Την ίδια στιγμή, στην προμήθεια ο ανταγωνισμός φουντώνει όλο και περισσότερο, µε τη ΔΕΗ να χάνει µήνα µε τον μήνα μερίδιο της κυρίαρχης θέσης της και τις ανεξάρτητες εταιρείες να ανεβάζουν το πελατολόγιό τους. Η απόσταση, όμως, ανάμεσα στη δημόσια επιχείρηση και τους ιδιώτες παραμένει μεγάλη.

Η εποχή της απολιγνιτοποίησης ξεκίνησε πριν καλά-καλά η ΔΕΗ κλείσει τις λιγνιτικές της μονάδες.
Η περίοδος του lockdown εξαιτίας της COVID-19 συνοδεύτηκε µε ανατροπές στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
Η ΔΕΗ, προφανώς και για λόγους εξοικονόμησης δαπανών, σχεδόν έσβησε τις μονάδες της, αφού η παραγωγή κατρακύλησε κατά 87% σε σχέση µε πέρυσι και το μερίδιο της συρρικνώθηκε στο 3,46%. Αντίθετα, το φυσικό αέριο, σε ένα χρόνο, ανέβηκε κατά 29% και οι ΑΠΕ 30%.
Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί (που δεν θεωρούνται ούτε ΑΠΕ, ούτε «πράσινοι») κατέλαβαν το 7,9%.
Η παραγωγή μονάδων φυσικού αερίου κάλυψε το 38,5% του φορτίου, η παραγωγή των ΑΠΕ το 29,62%, η έγχυση ενέργειας από εισαγωγές το 23,14%, η υδροηλεκτρική παραγωγή το 6,07% και η παραγωγή των λιγνιτικών μονάδων το 2,66%.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή των ΑΠΕ, η ανάλυση ανά τεχνολογία διαμορφώνεται ως εξής: αιολικά 49,82%, φωτοβολταϊκά 40%, ΜΥΗΣ 4,68%, βιοµάζα-βιοαέριο 3,68% και ΣΗΘΥΑ 1,81%.

Παράλληλα χαρτοφυλάκια αλλάζουν χέρια, όλο και νέοι επιχειρηματικοί όμιλοι μπαίνουν στο παιχνίδι –προς το παρόν με τίτλους (μετοχές κλπ) και ετοιμάζονται για τη μάχη της λείας των έργων, με επικεφαλής την ολλανδική Reggeborgh (κατέχει ήδη το 14,17% της ΕΛΛΑΚΤΩΡ του Μπόμπολα) που ήδη έχει τη διοίκηση και τη διαχείριση του marketing, και μάλιστα με call-option για απόκτηση επιπλέον ποσοστού της τάξης του 12,5%, ενώ παίζει σκληρά και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, στο ίδιο γήπεδο.

Νέες μονάδες φυσικού αερίου

Η προαναφερόμενη εικόνα, και ιδίως η μεγάλη πτώση της λιγνιτικής παραγωγής, καταδεικνύει και τη σημασία που θα παίξουν στην εγχώρια αγορά οι νέες επενδύσεις που δρομολογούν οι μεγάλοι καθετοποιημένοι όμιλοι σε σταθμούς ηλεκτρισμού µε καύσιμο το φυσικό αέριο.

Σε πλήρη εξέλιξη είναι η κατασκευή από τη Mytilineos της νέας υπερσύγχρονης μονάδας φυσικού αερίου 826 MW στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας. Θα είναι σε θέση να λειτουργήσει στο τελευταίο 3µηνο του 2021.
Στο προσεχές διάστημα αναμένονται και οι επενδυτικές αποφάσεις της ΓΕΚ Τέρνα για τη μονάδα ισχύος 660 MW στη ΒΙΠΕ Κομοτηνής, όπως και της Elpedison (826 ΜW) στη Θεσσαλονίκη.
Σε αντίστοιχη απόφαση οδηγείται και ο όμιλος Κοπελούζου, µε μονάδα φυσικού αερίου ισχύος 660 MW στην Αλεξανδρούπολη.
Οι επενδυτές βλέπουν τις ευκαιρίες που ξανοίγονται λόγω του κλεισίματος των λιγνιτικών σταθμών ως το 2023, αλλά κυρίως και το γεγονός ότι µε το target model  θα είναι σε θέση να πωλούν την ενέργειά τους και στα γειτονικά κράτη.
Τα ίδια ηχηρά ονόματα που κονταροχτυπιούνται στον ηλεκτρισμό έχουν βρει πεδίο και στην αγορά του φυσικού αερίου. Η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ Εµπορίας μπήκε στην τελική ευθεία και η μάχη για τη διεκδίκηση του τελευταίου κρατικού ενεργειακού μονοπωλίου ξεκινά...
Όσον αφορά τους «BIG-5» της ντόπιας αγοράς (ΓΕΚ|ΤΕΡΝΑ-ΕΛΛΑΚΤΩΡ-JP|ΑΒΑΞ (δείτε και εδώ)-Μυτιληναίος & Intrakat), αφού μοιράσουν την πίτα ΣΔΙΤ για τον οδικό άξονα της ΝΑ Πελοποννήσου (Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη), ετοιμάζονται να πέσουν με τα μούτρα στη νέα λεία.

Η μάχη της μέσης τάσης

Σε πεδίο μάχης, έχει μετατραπεί η τομέας με οξύ ανταγωνισμό ανάμεσα στους προμηθευτές.
Οι «παίκτες» έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα διεκδίκησης πελατολογίου και είναι ενδεικτικό ότι πια οι ανεξάρτητοι προμηθευτές έχουν συγκεντρωτικά υψηλότερο µμερίδιο συμμετοχής σε σχέση µε τη «δημόσια» επιχείρηση. 
Πιο συγκεκριμένα, το μερίδιο της ΔΕΗ περιορίζεται στο 30%, ενώ το υπόλοιπο 70% διαμοιράζεται ανάμεσα στους εναλλακτικούς παρόχους, οι οποίοι έχουν αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά τους, τόσο συνολικά όσο τους δυο τελευταίους μήνες.
Η μέση τάση είναι τελικά η αγορά όπου έχει μεταφερθεί ο σκληρός ανταγωνισμός που προκαλείται από τη θεαματική μείωση του κόστους του ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά και, συνεπώς, τα αυξημένα περιθώρια κέρδους που έχουν οι προμηθευτές.

Παρά τα ειδικά εκπτωτικά πακέτα προς τους οικιακούς και επαγγελματικούς καταναλωτές από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης –που συνεχίζονται μέχρι και σήμερα–, ο ανταγωνισμός σε αυτές τις κατηγορίες δεν έχει «φουντώσει».
Η ΔΕΗ χάνει μερίδια αλλά µε αργούς ρυθµούς, καθώς τα νοικοκυριά µε δυσκολία εγκαταλείπουν τη δημόσια εταιρεία.

Η μάχη για τη ΔΕΠΑ

Η αγορά ρεύματος, όμως, δεν είναι το µόνο πεδίο όπου οι big παίκτες διασταυρώνουν τα ξίφη τους, αλλά και κάνουν συμφωνίες.
Το φυσικό αέριο, με «μητέρα των µαχών» την αποκρατικοποίηση της «ΔΕΠΑ Εµπορίας» (το τελευταίο «κρατικό» μονοπώλιο), µε assets που όποιος τα αποκτήσει θα του δώσουν την πρωτιά στην αγορά του φυσικού αερίου.

Επίσης για πρώτη φορά οι -big 6, ενεργειακοί παίκτες (Mytilineos, ΓΕΚ-Τέρνα, Κ|Ξ ΕΛΠΕ- Edison, που ήδη δραστηριοποιούνται µέσω της Elpedison στην αγορά ρεύματος και φυσικού αερίου, το σχήμα Motor Oil - ΔΕΗ και ο όμιλος Κοπελούζου) θα κονταροχτυπηθούν για τη διεκδίκηση «δημόσιας επιχείρησης» έχοντας  προκριθεί στη 2η φάση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ.

Εκτός της Mytilineos, η οποία ήδη έχει ηγετικό μερίδιο 45% στις εισαγωγές αερίου, έναντι 30% της ΔΕΠΑ (στοιχεία Μαρτίου), και 49% στο LNG, οι υπόλοιποι ελληνικοί ενεργειακοί όμιλοι αποσκοπούν στους τζίρους χονδρεμπορίου της (πρώην) δημόσιας επιχείρησης μια και η επόμενη 10ετία θα είναι του φυσικού αερίου, στη μετάβαση προς τις «καθαρότερες» μορφές ενέργειας.
Επίσης οι Έλληνες «παίκτες» θέλουν να δυναμώσουν και τις θέσεις τους στη λιανική αγορά φυσικού αερίου.
Το χαρτοφυλάκιο των 350.000 καταναλωτών της «Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας», θυγατρικής της ΔΕΠΑ Εμπορίας, θα στείλει τον νέο ιδιοκτήτη στην κορυφή της σχετικής αγοράς.
Με πωλήσεις της τάξης των 950 εκατ. ευρώ, συγκεντρώνει το επενδυτικό ενδιαφέρον, ασχέτως µε το αν στελέχη των διεκδικητών κρατούν τον πήχη -τεχνητά χαμηλά.

Η απολιγνιτοποίηση θα δώσει χώρο στην ηλεκτροπαραγωγή µε καύσιμο το φυσικό αέριο, ενώ οι νέοι αγωγοί TAP και IGB, το FSRU Αλεξανδρούπολης και η (υπόγεια) Αποθήκη Φυσικού Αερίου της Ν. Καβάλας θα προσφέρουν εναλλακτικές πηγές µε ανταγωνιστικό κόστος καύσιμο.
Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι στη ΔΕΠΑ Εμπορίας έχουν µμεταφερθεί τα δικαιώματα στον IGB αλλά και το µμερίδιο στο FSRU, οπότε ο νέος ιδιοκτήτης θα έχει απευθείας πρόσβαση στις νέες προμήθειες.
Επιπλέον, οι συμβάσεις της ΔΕΠΑ µε την Gazprom και τη Sonatrach αποτελούν ισχυρό κίνητρο προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων.

Πέρα, όμως, από τους Έλληνες παίκτες που θα δώσουν τη µμητέρα... των µαχών, αντίστοιχες θέσεις παίρνουν και οι δύο ξένοι διεκδικητές που πέρασαν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ.
🔹 Η Shell, η οποία είχε πριν από τη διάσπαση της ΔΕΠΑ τα µμειοψηφικά πακέτα μετοχών και το management στις θυγατρικές της ΕΠΑ και ΕΔΑ Αττικής και γνωρίζει πολύ καλά τα δυνατά και αδύνατα σημεία της δημόσιας επιχείρησης αερίου.
🔹 Η MET Group, µε έδρα την Ελβετία και ισχυρή παρουσία σε αγορές λιανικής της Ευρώπης, και συγκεκριμένα στην Ιταλία, την Κροατία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Ισπανία.

 

 

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας |ΑΠΕ| Πανάκεια ή κατάρα;

H ΕΛΕΤΑΕΝ «Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας» –και μην παρασύρεστε από τον τίτλο, δεν είναι παρά ένας ακόμη αβανταδόρος των εταιριών που λυμαίνονται το χώρο –δεν το κρύβει εξάλλου

Ιδρύθηκε το 1990 με την ονομασία ΕΛληνική ΕΤαιρεία Αιολικής ΕΝέργειας και το 2005 πρόσθεσε το «Επιστημονική» και έβγαλε το «Εταιρεία»
Από ίδρυσή της ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας WindEurope – the voice of the wind energy industry και λειτουργούσε ως «Εθνικός» Εκπρόσωπός της στην Ελλάδα.
Μέλη της ΕΛΕΤΑΕΝ γίνονται:
Εταιρείες και φορείς που δραστηριοποιούνται σε όλο το εύρος της εφοδιαστικής αλυσίδας της αιολικής ενέργειας, όπως βιομηχανία και εμπόριο εξοπλισμών, υπηρεσίες, επενδυτικοί φορείς αλλά και ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα, φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες …(κλπ)
Η ΕΛΕΤΑΕΝ διατηρεί και υπηρετεί διπλό σκοπό:
Επιδιώκει την προαγωγή της επιστήμης και έρευνας στον τομέα της αιολικής ενέργειας (ΣΣ |> ο νοών νοείτω) και παράλληλα
Προσπαθεί να εκφράσει αποτελεσματικά τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα του κλάδου και της αγοράς λειτουργώντας ως ένα χώρος σκέψης, διαλόγου και ιδεών με επιστημονική τεκμηρίωση και επάρκεια.
(και συνεχίζει –«παινεύοντας το σπίτι της)
Προσφέρει φθηνότερο ρεύμα για τους καταναλωτές και την εθνική οικονομία, …θα αποτελέσει πολύτιμο στήριγμα στην κοινωνία, τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις, …δημιουργεί δουλειές και ανάπτυξη …συμβάλει στη σταθερότητα των τιμών ενέργεις, … συμβάλει στην ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας, στην … ενίσχυση της ασφάλειας και γεωστρατηγική ενδυνάμωση, μπορεί να αποτελέσει τη στρατηγική συνεισφορά της Ελλάδας στην ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης (ΣΣ |> αυτό είναι σίγουρο), προσελκύοντας μεγάλες επενδύσεις για εγκαταστάσεις και δίκτυα, τα αιολικά πάρκα στηρίζουν τις τοπικές κοινωνίες μέσω του ετήσιου τέλους που, κατά το νόμο, τους καταβάλουν και φυσικά μέσω των αναπτυξιακών έργων και δράσεων που χρηματοδοτούν κατά τη κατασκευή και τη λειτουργία τους…
(και πολλά άλλα να μη σας κουράζουμε, εν ολίγοις ούτε λίγο, ούτε πολύ αποτελεί κάτι σαν «εθνικό ευεργέτη», από τους πολλούς που ανέτειλαν μετά τη δημιουργία της «Μικρής ΔΕΗ» και σε συνέχεια την πολυδιάσπαση του πάλαι ποτέ κρατικοδίαιτου μονοπωλιακού γίγαντα

Η επιστολή-υπόμημα της ΕΛΕΤΑΕΝ προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αφορά την «εγκατάσταση τριών αιολικών πάρκων στους ορεινούς όγκους πέριξ του λεκανοπεδίου (Αθήνα 3×3)»,
«με βασικό σκεπτικό ότι οι ορεινοί όγκοι του λεκανοπεδίου Αττικής (Υμηττός, Πεντέλη, Πάρνηθα) αναπτύσσονται σε άμεση γειτνίαση και γύρω από τον αστικό ιστό της πόλης της Αθήνας» και
«πιο συγκεκριμένα αποσκοπεί στη διάδοση και εμπέδωση της ιδέας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας µε στόχο τη διεύρυνση της αποδοχής τους από το ευρύ κοινό»

Σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ, «η εγκατάσταση αιολικών πάρκων που θα είναι πλήρως ορατά από το μισό σχεδόν πληθυσμό της χώρας και θα συμβάλει στην απομυθοποίηση και την εξοικείωση µε τις τεχνολογίες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και στην ενημέρωση και διάχυση της πληροφορίας στο ευρύ κοινό για τα οφέλη της αιολικής ενέργειας».
(…)
Στο πλαίσιο αυτό η ΕΛΕΤΑΕΝ προτείνει στο υπουργείο να οριοθετηθεί μέσω του Σχεδίου Προστασίας του Ορεινού Όγκου Υμηττού κατάλληλος χώρος για την εγκατάσταση αιολικού πάρκου.

 Μόνοι ωφελημένοι από τα αιολικά πάρκα οι επιχειρηματικοί όμιλοι

Παρά την πλύση εγκεφάλου που γίνεται συντονισμένα (β. και 22 αλήθειες για την αιολική ενέργεια – Στον αέρα το https://ask4wind.gr/– Μια πρωτοβουλία της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας)

Αν το ψάξουμε (με κάποια επιμέλεια, χωρίς προκαταλήψεις και πέρα από τα «φαίνεσθαι») θα δώσουμε απάντηση στο ερώτημα ποιοι είναι οι κερδισμένοι και ποιοι οι χαμένοι από τις τεράστιες επενδύσεις σε αιολικά πάρκα:

Η αλήθεια είναι ότι οι μόνοι που έχουν λόγο να πανηγυρίζουν είναι οι μεγαλομέτοχοι μιας χούφτας επιχειρηματικών ομίλων, που θα διασφαλίσουν μεγάλα κέρδη για τα επόμενα 20-30 χρόνια.

 

 

Όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ–ΠΑΣΟΚ–Συριζ_ΑνΕλ στήριξαν με πολλούς τρόπους την αύξηση των κερδών των ομίλων της πράσινης ενέργειας, γενικά και όσων επένδυσαν στα αιολικά πάρκα:
Οι ιδιώτες επενδυτές πουλούσαν στην κρατική χονδρεμπορική αγορά σε πολύ υψηλές τιμές αξιοποιώντας το περιβόητο Σύστημα Εγγυημένων Τιμών, με συμβάσεις που έφταναν σε διάρκεια τα 20 χρόνια και επίσης διασφάλιζαν παχυλές κρατικές επιδοτήσεις με αναπτυξιακούς νόμους και προγράμματα ΕΣΠΑ.
Μάλιστα επί Συριζα υλοποιήθηκε (το 2017) νέος μηχανισμός στήριξης των κερδών των επιχειρήσεων που επέτρεψε στους πιο ισχυρούς ομίλους να επικρατήσουν πιο γρήγορα και το κέρδος να συγκεντρωθεί σε λιγότερα χέρια.
Το 2018 οι πέντε μεγαλύτεροι όμιλοι της σχετικής εγχώριας αγοράς έλεγχαν 60%-65% της συνολικής αιολικής ισχύος που ήταν εγκατεστημένη στη χώρα και στη συνέχεια μπήκαν στο παιχνίδι και ξένοι κολοσσοί, ενώ «έσκασαν μύτη» ΕΛΠΕ & ΔΕΗ (!)

Παράλληλα –ακόμη και προ κρίσης, έγιναν απανωτές νομοθετικές ρυθμίσεις που:
Κατεδάφισαν μισθούς, εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα
Κατάργησαν όρους προστασίας του περιβάλλοντος, για να διευκολυνθούν οι επενδύσεις στις δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις.

Πώς διασφαλίζονται όμως τα κέρδη αυτών των επενδύσεων;
Ποιος τα διασφαλίζει, ποιος πληρώνει σε τελευταία ανάλυση;

Τα λαϊκά νοικοκυριά πληρώνουν πανάκριβα την παραγωγή του πράσινου ρεύματος και επιβαρύνονται τόσο ως καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας όσο και ως φορολογούμενοι προκειμένου να ενισχυθούν οι μονοπωλιακοί όμιλοι.

Οι μόνιμες σχετικές θέσεις εργασίας στα αιολικά πάρκα της περιοχής περιορίζονται σε κάποιους συντηρητές και ορισμένους φύλακες, δηλαδή είναι ελάχιστες.

Η άνιση κατανομή των αιολικών εγκαταστάσεων στη χώρα μας είναι προφανής και γίνεται άναρχα με γνώμονα το κέρδος των ομίλων.
Μία μόνο Περιφέρεια της χώρας, η Στερεά, σηκώνει το βάρος του 31% των συνολικών εγκαταστάσεων σε επίπεδο παραγόμενης ισχύος.
Στην Εύβοια αναλαμβάνει τα εγκατεστημένα αιολικά πάρκα καλύπτουν πάνω απ’ το 15% της συνολικής ισχύος πανελλαδικά.

Απλά ερωτήματα – προφανείς οι απαντήσεις

• Βοηθά στην προστασία του περιβάλλοντος; η συνεχής κατάληψη δασικής γης –εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων, με εκατοντάδες –μπορεί και χιλιάδες χιλιόμετρα εσωτερική οδοποιία;
  Θυμίζουμε (πχ) πως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχει δεσμεύσει σχεδόν το σύνολο των κορυφογραμμών της Πίνδου – περίπου το 80 % – για τη δημιουργία βιομηχανικού τύπου αιολικών πάρκων, χάριν των οποίων θα ανοιχθούν εκατοντάδες χιλιόμετρα νέων δρόμων, θα ριχθούν χιλιάδες κυβικά μέτρα μπετόν, θα στηθούν βιομηχανικές τουρμπίνες – μεταλλικά τέρατα που θα ξεπερνούν τα 120μ και θα απλωθούν δεκάδες χιλιόμετρα πυλώνων υψηλής τάσης.
  Ποιος θα τα πληρώσει όλα αυτά σε τελευταία ανάλυση, αν όχι άλλος από τη λαϊκή οικογένεια;
• (;) Γιατί αγνοούνται προκλητικά οι γνωμοδοτήσεις των ειδικών (δασαρχεία και μηχανικοί) που επισημαίνουν κινδύνους κατολισθήσεων απ’ την υπερβολική διάνοιξη δρόμων μεγάλου πλάτους, χωρίς τα απαραίτητα τεχνικά έργα και σε απόκρημνες πλαγιές;
• (;) Βοηθάει την προστασία του περιβάλλοντος; η δυνατότητα κάθε ομίλου να διαμορφώνει τους δικούς του διαφορετικούς ανταγωνιστικούς δρόμους μέσα στις δασικές εκτάσεις και την ίδια στιγμή να επιδοτούνται απ’ το κράτος όλα αυτά τα περιττά έργα;
• Αγνοούν επίσης τις δεκάδες –ίσως και εκατοντάδες πυρκαγιές που ξεσπούν κάθε καλοκαίρι απ’ τον ελλιπή καθαρισμό των πυλώνων;
• (;) Δεν έχουν ακούσει για εμπρησμούς που άνοιξαν και ανοίγουν στην πράξη το δρόμο για την αλλαγή χρήσης γης και την εγκατάσταση αιολικών πάρκων; (ΣΣ |> θυμίζουμε την περίπτωση της Χίου που μαθεύτηκε γιατί έγινε ντόρος)
• Προσπερνούν χωρίς συζήτηση τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία απ’ τη μεγάλη αύξηση των υποδομών εναέριας μεταφοράς ρεύματος;
• (;) Δεν γνωρίζουν τίποτα για τα «κουφάρια» των ανεμογεννητριών που τα εγκαταλείπουν οι εταιρείες, όταν κρίνουν ασύμφορη την αντικατάστασή τους;
  Μπορούν να μας πουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις των ομίλων για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και ποιος θα τις πληρώσει;
• (;) Λαμβάνεται υπόψη η επίδραση των επενδύσεων σε ζωτικούς κλάδους της τοπικής οικονομίας, όπως η κτηνοτροφία και η μελισσοκομία;
  (και πολλά ακόμη –θυμίζοντας πως το νομοθετικό πλαίσιο του 2014 και το επικαιροποιημένο σημερινό κατάργησαν την όποια προστασία των δασικών εκτάσεων από επεμβάσεις για την κατασκευή ΑΠΕ, για την κατασκευή αγωγών φυσικού αερίου, για την εξόρυξη και για άλλες επενδυτικές δραστηριότητες.

Για να φτάσουμε σ’ ένα πιο ουσιαστικό ερώτημα:
Υπάρχει λύση που να μπορεί να ικανοποιήσει το σύνολο των αναγκών του λαού τοπικά και ευρύτερα στη χώρα μας, με βάση τις σημερινές δυνατότητες;
(;) Δεν μπορεί δηλ. να υπάρξει ενεργειακός σχεδιασμός που να διασφαλίζει ταυτόχρονα και φθηνό ρεύμα για τη λαϊκή οικογένεια και προστασία της υγείας των κατοίκων και του περιβάλλοντος, των δασικών εκτάσεων, του υδροφόρου ορίζοντα και του υπεδάφους και σταθερές θέσεις εργασίας για καλύτερη ζωή με δικαιώματα για τους εργαζόμενους και μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας και να δίνει ώθηση στην ανάπτυξη των υπόλοιπων κλάδων της οικονομίας κάθε περιοχής;

Υπάρχει αυτή η λύση, υπάρχει διέξοδος προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων, αλλά για να εφαρμοστεί χρειάζεται ριζική αλλαγή πορείας, πρέπει η εργατική τάξη, ο λαός να πάρει στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας και τα κλειδιά της οικονομίας.

Το πρόβλημα είναι πολιτικό και δεν μπορεί να λυθεί χωρίς σύγκρουση με τον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη των καπιταλιστών, χωρίς ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.

Στις σημερινές συνθήκες, μέσα στη ζούγκλα της «απελευθερωμένης» αγοράς, ο κάθε μονοπωλιακός όμιλος αποφασίζει αν, πότε και πού θα επενδύσει, ποια ενεργειακή πηγή θα χρησιμοποιήσει με κριτήριο το ποσοστό του κέρδους του.
Καμία αστική κυβέρνηση δεν μπορεί να υποχρεώσει το κεφάλαιο να επενδύσει και να λειτουργήσει με όρους που αντιστρατεύονται την κερδοφορία του.
Με κριτήριο το κέρδος, ο κάθε επιχειρηματικός όμιλος έχει το δικό του σχέδιο και ανταγωνίζεται τους άλλους για να αποκτήσει μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς και να ισχυροποιήσει τη θέση του.

 

Η πλύση εγκεφάλου πάει σύννεφο -μέσα σ’ όλα και 300.000 θέσεις εργασίας …κάντε κλικ, μεγέθυνση, Ελλάδα (κάτι δείχνει Αττική) και εξερευνήστε να δείτε τι εννούν «θέσεις»

Μια αλόγιστη παραχώρηση αδειών σε επενδυτικά σχέδια για αιολικά πάρκα και λεηλασία των βουνών με fast track διαδικασίες, με τεράστιο κόστος στην τοπική ταυτότητα και δραματικό οικολογικό αποτύπωμα, την ώρα που όχι μόνο «έχουμε πιάσει» τον υποτιθέμενο στόχο εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ, ήδη από το 2013, αλλά και η σημερινή εγκατεστημένη ισχύς είναι υπέρμετρη για τις ανάγκες του εθνικού συστήματος ενέργειας.
ℹ️  Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, όταν θα λειτουργήσουν όλα τα αιολικά πάρκα που έχουν ζητηθεί από το αρμόδιο υπουργείο η Ελλάδα θα ξεπεράσει τον στόχο …κατά έξι φορές (!!).
Οι επενδυτές, δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον και για τις περιοχές Natura, στις οποίες στο άμεσο μέλλον προγραμματίζεται να εγκατασταθούν επιπλέον 5.514 ανεμογεννήτριες, συνολικής ισχύος 15.265 MW.
ℹ️  Σύμφωνα με έρευνα από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, οι ανεμογεννήτριες που ήδη βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης για περιοχές εκτός Natura επαρκούν για να υπερκαλυφθεί κατά δύο έως τρεις φορές ο εθνικός στόχος για το 2030.
Παρά ταύτα, αυτή τη στιγμή εκκρεμεί η αδειοδότηση για επιπλέον 5.514 ανεμογεννήτριες μέσα σε προστατευόμενες περιοχές
Κάποια ακόμη στοιχεία
Μερικές από τις επιπτώσεις είναι σύμφωνα με τους επιστήμονες οι εξής:

• Η χλωρίδα, η πανίδα, οι ανεξερεύνητες αρχαιολογικές θέσεις, τα παραδοσιακά μονοπάτια, θα χαθούν κάτω από το βάρος των βίαιων επεμβάσεων.
• Οι εκατοντάδες ανεμογεννήτριες, οι υποσταθμοί, οι γραμμές μεταφοράς θα εξαφανίσουν το κάλλος των φυσικών τοπίων που θα μετατραπούν σε βιομηχανικές ζώνες παραγωγής αιολικής ενέργειας. 
• Το μεγαλύτερο αιολικό «πάρκο» στην Ευρώπη έχει τρεις μόνιμους υπαλλήλους. Επομένως το πρόσχημα για την καταπολέμηση της ανεργίας είναι ψευδές. 
• Καταστρέφεται το δάσος από διαμορφώσεις και διανοίξεις δρόμων. 
• Οι εγκαταστάσεις εξυπηρετούν τα ευκαιριακά συμφέροντα των επιχειρηματιών της αιολικής ενέργειας που αξιοποιούν Ευρωπαϊκά κονδύλια, που (δυνητικά) θα μπορούσαν να κατευθυνθούν αλλού. 
• Υπάρχει μεγάλη ηχητική ρύπανση (δείτε –ακούστε και το σχετικό βίντεο). Αυτό το διαπιστώνει όποιος προσπαθήσει να ζήσει έστω και μια μέρα σε περιοχή δίπλα σε ανεμογεννήτριες. 
• Οπτικά μια ανεμογεννήτρια διακρίνεται από απόσταση 40 χιλιομέτρων μιας και το ύψος της ξεκινά από 65 μέτρα και φτάνει τα 105-120 μέτρα. Το συνολικό βάρος της κάθε ανεμογεννήτριας είναι ανάλογο με το μέγεθός της και ξεκινάει από 225 τόνους και φτάνει στους 385 τόνους. 
• Κάθε ανεμογεννήτρια χρειάζεται βάση 100 m2 μπετό και κάθε πυλώνας  500 περίπου κυβικά μέτρα… 
• Ακόμα και αν τοποθετηθούν οι 25.000 ανεμογεννήτριες οι ρύποι σε διοξείδιο του άνθρακα και διοξείδιο του θείου θα παραμείνουν κατά 99,93%. 
• Η τιμή του ρεύματος που παράγεται από την αιολική ενέργεια, και που φτάνει στο τελικό αποδέκτη, δηλαδή τον καταναλωτή, όχι μόνο δεν είναι μειωμένη, αλλά αυξάνεται από 130% έως 400%, σε σχέση με τις τιμές της συμβατικής ενέργειας. 
• Το ζωικό βασίλειο πληρώνει κι αυτό μεγάλο τίμημα. Οι ανεμογεννήτριες μόνο στην περιοχή της Καλιφόρνιας σκοτώνουν κατά μέσο όρο 200-300 γεράκια, και 40-60 χρυσαετούς ετησίως, ενώ έχει εκτιμηθεί ότι 7.000 αποδημητικά πουλιά το χρόνο σκοτώνονται από αιολικούς στροβιλοκινητήρες στη νότια Καλιφόρνια. 

🆘   Ο μύθος του φτηνού ρεύματος λόγω ΑΠΕ

 

Πηγαίνοντας στο ενημερωτικό για τις χρεώσεις site της ΔΕΗ ΑΕ_«Πάντα δίπλα σας», υπάρχουν «τα πάντα» για τις λεγόμενες «ρυθμιζόμενες χρεώσεις» δηλαδή «τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής ρεύματος, τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ)» … «στη χρήση του ελληνικού δικτύου μεταφοράς» και (άλλο χαράτσι αυτό… !!) «διανομής» και –κάπου στα ψιλά γράμματα το ειδικό τέλος Μείωσης Εκπομπών Ρύπων (ΕTΜΕΑΡ) …

Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, το τέλος αυτό προσδιορίζεται για την αποζημίωση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (ΑΠΕ).
Αποτελεί τη συνεισφορά όλων μας στη μείωση εκπομπών αερίων (σω…ω…ω πα!) και μάλιστα με «τύπο υπολογισμού |> kWh x Μοναδιαία χρέωση [€/kWh]) που θα πει πως όσο παραπάνω καταναλώνεις, τόσο παραπάνω πληρώνεις τον καπιταλιστή της ανεμογεννήτριας!

Στο τυχαίο μας παράδειγμα ενός κανονικού και χωρίς «προηγούμενο ανεξόφλητο» το παραπάνω χαράτσι δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο, όντας το 25,6% των ρυθμιζόμενων χρεώσεων και το ~14% του συνόλου.
Και μια που μιλάμε για νούμερα όπως φαίνεται στο παράδειγμα ο λογαριασμός από 141,02€ (για ΔΕΗ) με τα μου-ξου-του φτάνει τα 272,00€ –192% (+92%) δηλ σχεδόν διπλασιάζεται.

Πολύ ενδιαφέρον (Αύγουστος 2018 με στοιχεία 2017) το αμερικάνικο «Distributed WInd Market Report» όπου –μεταξύ άλλων, υπολογίζει το κόστος παραγωγής σε 23-30¢/kWh (για ανεμογεννήτριες μικρού και μεσαίου μεγέθους (~5ΜW) και συντήρησης μιας μικρής ανεμογεννήτριας ανά επίσκεψη σε 37 $ / kW (!!).

Σε έκθεση – μανιφέστο 100 Γερμανών διανοουμένων σχετικά με την αιολική ενέργεια αναφέρεται πως η ικανότητα παραγωγής ενέργειας από τον άνεμο είναι συγκριτικά χαμηλή.
Οι ανεμογεννήτριες με επιφάνεια πτερυγίων ίσων με το μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου, παράγουν μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό της ενέργειας που παράγει ένας συμβατός σταθμός.
Έτσι με περισσότερες από 5.000 ανεμογεννήτριες στη Γερμανία, παράγεται λιγότερο από το 1% του απαιτούμενου ηλεκτρισμού.
Στη Γερμανία οι πωλήσεις ανεμογεννητριών έχουν πέσει κατά 80%, καθώς σιγά-σιγά ανοίγουν τα μάτια του κόσμου, ενώ στη Νορβηγίας σταμάτησαν οι εργασίες για το «εθνικό πλαίσιο αιολικής ενέργειας» μετά από μαζικές αντιδράσεις του κόσμου, αλλά και τη γνωμοδότηση ειδικών ότι το μέλλον των αιολικών κρίνεται πλέον αβέβαιο μετά το 2021, με την κατάργηση του προγράμματος επιδοτήσεων.

• Δείτε και |>Η αιολική ενέργεια αυξήθηκε 19% το 2019 + 60 GW<|
• Ενδιαφέροντα –συγκριτικά στοιχεία στο άρθρο της ΚΟΜΕΠ (Τ.6^ο 2001)

Ανάπτυξη με κριτήριο το κέρδος
και προστασία του περιβάλλοντος είναι ασυμβίβαστα

«Πράσινη οικονομία» – «Πράσινη ανάπτυξη»

Μια πρόταση της συγκεκριμένης στρατηγικής που προβάλλεται όλο και πιο έντονα, υπηρετώντας ουσιαστικούς και προπαγανδιστικούς στόχους της αστικής τάξης σε διεθνές επίπεδο.
✔️ Τα ιμπεριαλιστικά κέντρα ανησυχούν, καθώς συνεχίζονται οι δυσοίωνες προβλέψεις για το βάθος και τη διάρκεια της κρίσης.
✔️ Γνωρίζουν καλά ότι οι διαχειριστικές τους προτάσεις δεν μπορούν να ματαιώσουν την εκδήλωση της κρίσης.
✔️ Γνωρίζουν επίσης ότι μεγαλώνει η λαϊκή αγανάκτηση και αναζητούν διέξοδο ικανοποιητικής κερδοφορίας για τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαιά τους.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο προβάλλουν την πρόταση της «πράσινης ανάπτυξης» σαν διέξοδος που τάχα διασφαλίζει ταυτόχρονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη φιλολαϊκή διέξοδο από την κρίση, συσκοτίζοντας τη βασική αιτία που προκαλεί τα οξυμμένα προβλήματα του περιβάλλοντος, δηλαδή την άναρχη ανάπτυξη με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος, την εμπορευματοποίηση της γης, του νερού, της ενέργειας.
Προβλέπει παχυλές κρατικές ενισχύσεις στους μονοπωλιακούς ομίλους για την παραγωγή νέων «πράσινων» εμπορευμάτων, πχ. λιγότερο ρυπογόνων «πράσινων» αυτοκινήτων, ενισχύσεις που θα προέλθουν από νέα αφαίμαξη της λαϊκής οικογένειας, που καλείται να πληρώσει το μάρμαρο

🔻  Για να ανοίξει ο δρόμος για τη λαϊκή ευημερία απαιτείται ένας ριζικά διαφορετικός δρόμος ανάπτυξης όπου όλες οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, τα μέσα παραγωγής, διανομής και μεταφοράς ενέργειας θα αποτελούν κοινωνική, κρατική ιδιοκτησία, δηλαδή θα υπάρχει ενιαίος αποκλειστικά κρατικός φορέας ενέργειας, ως μηχανισμός της εργατικής λαϊκής εξουσίας, με ενεργειακό σχεδιασμό που θα κατοχυρώνει το ενεργειακό προϊόν ως κοινωνικό αγαθό και όχι ως εμπόρευμα.

🔻🔻

Δεν περιμένουμε βέβαια παθητικά να έρθει κάποια μεγάλη μέρα που θα λυθούν τα προβλήματά μας, αλλά μπαίνουμε μπροστά στους καθημερινούς αγώνες, απέναντι στα επενδυτικά σχέδια των ενεργειακών ομίλων που προωθούνται σε βάρος των λαϊκών αναγκών.
Όμως για να αποκτήσουν αυτοί οι αγώνες συνέχεια, διάρκεια και νικηφόρα προοπτική, πρέπει να σημαδέψουν τον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη των καπιταλιστών.

Στη διάταξη δυνάμεων σε σχετικά νέους κλάδους και υποκλάδους που παρουσιάζουν δυναμική τάση ανάπτυξης (ηλεκτρονικό εμπόριο, logistics, κα­τασκευές μεγάλων έργων κ.ά.), λαμβάνοντας υπόψη την εσωτερική αναδιάρ­θρωση κλάδων και ομίλων που θα επιφέρουν οι νέες επενδύσεις της «πρά­σινης ανάπτυξης» και του ψηφιακού μετασχηματισμού (π.χ. τομέας Ενέργειας, Τηλεπικοινωνίες, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης).

Αστικά και οπορτουνιστικά κόμματα και οι δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού προβάλλουν το σύνθημα της «παραγωγικής ανασυγκρότησης», στο πλαίσιο πολυποίκιλων προγραμμάτων.
Η «παραγωγική ανασυγκρότηση» ταυτίζεται στην πραγματικότητα με τον στόχο της καπιταλιστι­κής ανάκαμψης και της αλλαγής του «παραγωγικού μοντέλου», παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς καμουφλάρεται με φαινομενικά ριζοσπαστικά συνθήμα­τα.
Σήμερα, π.χ., προωθούν την «πράσινη ανάπτυξη», προβάλλοντας στόχους όπως η «απολιγνιτοποίηση» στο όνομα της «κλιματικής αλλαγής».
Πρόκειται για στόχους πάλης στο κίνημα, οι οποίοι αξιοποιούνται για τον εγκλωβισμό σε διάφορες εκδοχές της αστικής πολιτικής.

 Τι είναι το «πράσινο New Deal»
και πώς συνδέεται με την εκδήλωση της κρίσης;

Η καπιταλιστική κρίση είναι κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου. Η καπιταλιστική ανάπτυξη οδηγεί σε συσσώρευση κερδών που πρέπει να επενδυθούν σε κάποιο τομέα με ικανοποιητικό - για τον κεφαλαιοκράτη - ποσοστό κέρδους. Ομως, η ίδια η ανάπτυξη του καπιταλισμού τελικά οδηγεί σε έλλειψη «επενδυτικών ευκαιριών». Οι καπιταλιστές δεν έχουν πού να επενδύσουν τα κεφάλαιά τους. Για παράδειγμα, τα 100 δισ. δολάρια ταμειακών διαθεσίμων της «Apple» υποδηλώνουν δύο πράγματα: Πως είναι πολύ επιτυχημένη καπιταλιστική επιχείρηση, αλλά παράλληλα πως δεν έχει τι να κάνει τα κέρδη της. Δεν μπορούν δηλαδή να «επενδυθούν» κάπου που να προσδοκούν ικανοποιητικό ποσοστό κέρδους.

Η καπιταλιστική κρίση όταν εκδηλώνεται αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα, μέσα από μια μεγάλης κλίμακας καταστροφή ενός τμήματος του επενδυμένου κεφαλαίου, επιτρέποντας στο κεφάλαιο που παραμένει, να επενδυθεί κερδοφόρα στη συνέχεια. Στη μεγάλη κρίση του 1929-1939, το μέγεθος της υπερσυσσώρευσης αλλά και η κεϊνσιανή πολιτική που ακολουθήθηκε τη δεκαετία του '30, επέτεινε το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης. Τελικά, ο Β' ιμπεριαλιστικός Παγκόσμιος Πόλεμος έδωσε τη «λύση». Λειτούργησε «καθαρτικά» για τον καπιταλισμό, οδήγησε σε τεράστιες «επενδύσεις» στην πολεμική βιομηχανία, έφερε μια τεράστιας κλίμακας καταστροφή του επενδυμένου κεφαλαίου, επιτρέποντας στη συνέχεια τη συνέχιση της καπιταλιστικής κερδοφορίας μετά τον πόλεμο. Σημειώνεται φυσικά πως η καταστροφή του κεφαλαίου δεν γίνεται ποτέ «ήρεμα» με μια «συμφωνία κυρίων». Η ανταγωνιστική φύση του καπιταλισμού, το γεγονός ότι κάθε κεφάλαιο ανταγωνίζεται τα υπόλοιπα για μερίδια κερδοφορίας, μετατρέπει τη διαδικασία καταστροφής σε ένα παιχνίδι όπου «ο κερδισμένος τα παίρνει όλα».

Το «πράσινο New Deal» επιδιώκει να είναι η αστική απάντηση στην καπιταλιστική κρίση και κυρίως στο πρόβλημα της μεγάλης κλίμακας υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου που ταλανίζει τη διεθνή καπιταλιστική οικονομία.

Τι προβλέπει το «πράσινο New Deal»;

Μια εκτεταμένη απαξίωση μεγάλου όγκου υποδομών και ήδη επενδυμένου κεφαλαίου σε ολόκληρο τον κόσμο και αντικατάστασή του με νέο και ταυτόχρονα τη στήριξη των σχετικών επενδύσεων.

Αξιοποιώντας αλλά και καλλιεργώντας συστηματικά τον προβληματισμό των λαών για την καταστροφή του περιβάλλοντος, το «πράσινο New Deal» προκρίνει την απόσυρση δεκάδων εκατομμυρίων αυτοκινήτων και φορτηγών ως ρυπογόνων, την απαξίωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ηλεκτρικής ενέργειας και τη δημιουργία νέων για ΑΠΕ, την επαναχάραξη και την αναβάθμιση οδικών αξόνων, τον περιορισμό των αεροπορικών μεταφορών μόνο σε όσες είναι αρκετά «πράσινες», την απαξίωση υποδομών κατοικίας γιατί δεν είναι περιβαλλοντικά αναβαθμισμένες, τις αλλαγές στο πρότυπο ζωής για να είναι πιο «πράσινο» κ.λπ.

Με λίγα λόγια, το «πράσινο New Deal» δεν είναι μόνο νέες «πράσινες»¹ επενδύσεις. Δεν θα μπορούσε να είναι. 

Η πολιτική του «πράσινου New Deal» προϋποθέτει στην ελεγχόμενη καταστροφή υφιστάμενων επενδύσεων, σε μια μεγάλη απαξίωση κεφαλαίου που, με βάση εκτιμήσεις των ίδιων των οπαδών του, αντιστοιχεί σε απαξίωση καιρού πολέμου. Οι υποδομές που θα καταστραφούν αφορούν λαϊκές οικογένειες (π.χ. αυτοκίνητα, σπίτια χαμηλής ενεργειακής απόδοσης) ή κρατικές υποδομές (δρόμων που αντικαθίστανται με νέους ιδιωτικούς), ενεργειακών υποδομών η αντικατάσταση των οποίων εκτοξεύει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τους εργαζόμενους. Οι πράσινες υποδομές θα είναι τελικά ακριβότερες, κόστος που βεβαίως θα πληρώσουν οι εργαζόμενοι (για παράδειγμα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αν συνυπολογίσει κανείς και τη μικρότερη χρονική διάρκεια ζωής τους, υπολογίζεται ότι θα έχουν διπλάσιο έως τριπλάσιο κόστος απ' τα παραδοσιακά και αρχικά με μικρότερες δυνατότητες, το ρεύμα από ΑΠΕ τρεις έως τέσσερις φορές ακριβότερο κ.λπ.).

Το «πράσινο New Deal» έχει τελικά ως στόχο τη μαζική απαξίωση υποδομών που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι και τη στροφή της βιομηχανικής παραγωγής σε νέες πολύ ακριβότερες «πράσινες» λύσεις.

 

Η θεώρηση είναι πως αυτή η μαζική καταστροφή μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης. «Χαμένοι» αυτής της λύσης, εκτός απ' τους εργαζόμενους που σε μεγάλη κλίμακα θα δουν υποδομές δεκαετιών, που είτε αποτελούν ιδιωτική περιουσία είτε κρατική περιουσία και χρησιμοποιούνται με μικρότερο κόστος στις τσέπες τους, να απαξιώνονται, είναι και κλάδοι που δεν μπορούν να «μετατραπούν» για να παράγουν πράσινες λύσεις. Οι τελευταίοι αποτελούν και τους βασικούς χρηματοδότες όλων όσοι αντιστρατεύονται αυτών των πράσινων λύσεων.

Ωστόσο, από την εφαρμογή των «πράσινων λύσεων» η περίοδος χάριτος που θα πάρει η καπιταλιστική οικονομία είναι μικρή. Ηδη π.χ. οι ΑΠΕ έχουν υπερκαλύψει τους στόχους που είχαν τεθεί, φθάνουν σε επίπεδα υπερσυσσώρευσης. Ακόμα και με τις «καλύτερες προϋποθέσεις», ακόμα δηλαδή και αν αποδώσουν προσωρινά στην εκτόνωση της υπερσυσσώρευσης, είναι ζήτημα μερικών ετών πριν η κρίση υπερσυσσώρευσης εκδηλωθεί και πάλι χωρίς άλλη «μαγική λύση». Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών ενισχύει τους κινδύνους πιο γενικευμένων πολεμικών αναμετρήσεων στο μέλλον.

Υποσημείωση:
1. Αξίζει να σημειωθεί πως - αντιγράφοντας ένα σύγχρονο τραγούδι - «πράσινα είναι τα βουνά, όχι η Ενέργεια».
Οι επενδύσεις ΑΠΕ (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά κ.λπ.) οδηγούν σε δραστική υποβάθμιση του περιβάλλοντος και σε καταστροφή τοπικών οικονομιών. Η χάραξη χιλιάδων χιλιομέτρων νέων δρόμων, τα ηλεκτρικά δίκτυα που σαρώνουν ολόκληρα βουνά, οι λίμνες που θα σκεπαστούν από πλωτά φωτοβολταϊκά κ.λπ. έχουν καταστρεπτική επίδραση σε ολόκληρα οικοσυστήματα, αποδεικνύοντας πως η εγκατάστασή τους δεν έχει περιβαλλοντικό κριτήριο αλλά αποκλειστικά το κέρδος των επενδυτών.