“Maudie” _Το χρώμα της ζωής βασισμένο σε αληθινή ιστορία

Η ταλαντούχα Βρετανίδα ηθοποιός Σάλι Χόκινς πρωταγωνιστεί στο πλευρό του Ιθαν Χοκ σε μια συγκινητική ταινία βασισμένη στην αληθινή ιστορία της Καναδέζας ναΐφ ζωγράφου Μοντ Λιούις _βγήκε στο αέρα, τέτοιες μέρες του 2016. Οι περισσότεροι την πρόσεξαν από την υποψήφια για Όσκαρ ερμηνεία της στο “Blue Jasmine” του Γούντι Άλεν, όπου στάθηκε επάξια δίπλα στη σαρωτική Κέιτ Μπλάνσετ. Κάποια είχαν την τύχη να την ανακαλύψουν νωρίτερα, στο αξιολάτρευτο “Happy-Go-Lucky” (Τυχερή & ευτυχισμένη) του Μάικλ Λι.

Η ερμηνεία της ως Πόπι στην ταινία Τυχερή κι Ευτυχισμένη (Happy-Go-Lucky) το 2008, της χάρισε αρκετά βραβεία όπως τη Χρυσή Σφαίρα Α' Γυναικείου Ρόλου. Άλλες σημαντικές ταινίες της είναι: Το Μυστικό της Vera Drake (Vera Drake, 2004), Fingersmith (2005), Persuasion (2007), Γυναίκες Έτοιμες για Όλα (Made in Dagenham, 2010). Για το “Θλιμμένη Τζάσμιν” έλαβε την πρώτη της υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου, ενώ για την ερμηνεία της στην “Μορφή του Νερού” κέρδισε το βραβείο Satellite και προτάθηκε για Όσκαρ, Χρυσή Σφαίρα, BAFTA και SAG Α' Γυναικείου Ρόλου.

Με πολλά αστέρια, από όλους τους κριτικούς, η “Maudie” _έστω κι αν η ταινία μοιάζει εκ πρώτης όψεως να βασίζεται στη συγκίνηση που προκαλεί το ζευγάρωμα επί της οθόνης δύο αταίριαστων, μοναχικών και μάλλον απροσάρμοστων χαρακτήρων και στην αφήγηση μιας όχι και τόσο γνωστής αληθινής ιστορίας.

Η Σάλι Χόκινς πρωταγωνιστεί στο biopic που βασίζεται στη ζωή της Καναδέζας ναΐφ ζωγράφου Μοντ Λιούις. Η ταινία, η οποία εκτυλίσσεται στη Νέα Σκωτία, τη δεκαετία του ’30, επικεντρώνεται στο ρομάντζο της εύθραυστης καλλιτέχνιδας (η Λιούις έπασχε από χρόνια ρευματοειδή αρθρίτιδα) με έναν αντικοινωνικό ιχθυοπώλη (τον υποδύεται ο Ιθαν Χοκ), για τον οποίο ξεκινά να δουλεύει ως οικονόμος, ενώ παράλληλα προσπαθεί να ασχοληθεί με το αληθινό της πάθος, τη ζωγραφική, για την οποία θα γινόταν αργότερα διάσημη.

Την ταινία σκηνοθετεί η Ιρλανδή Εϊλινγκ Γουόλς, με την οποία η Χόκινς είχε ξανασυνεργαστεί στη βρετανική μίνι σειρά «Fingersmith», που βασιζόταν στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Σάρα Γουότερς που ενέπνευσε και την “Υπηρέτρια” του Παρκ Τσαν-γουκ.

Maud Kathleen Lewis

Η Maud Kathleen Lewis (γεν. Dowley, 7-Μαρτ-1903 – 30-Ιουλ-1970) ήταν Καναδή λαϊκή καλλιτέχνης από τη Νέα Σκωτία, που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της μέσα στη φτώχεια σε ένα μικρό σπίτι στο Marshalltown. Πέτυχε την εθνική αναγνώριση το 1964-1965 για τους χαρούμενους πίνακές της με τοπία, ζώα και λουλούδια, που προσφέρουν ένα νοσταλγικό και αισιόδοξο όραμα της πατρίδας της. Έχουν δημιουργηθεί αρκετά βιβλία, θεατρικά έργα και ταινίες για αυτήν (σσ. _πχ. _εκτός από την περί ης ο λόγος “Maudie”  …  Maud Lewis: A World Without Shadows, The Illuminated Life of Maud Lewis, I Can Make Art ... Like Maud Lewis, Maud Lewis _1903-1970 κλπ) παραμένοντας μια από τις πιο διάσημες λαϊκές καλλιτέχνες του Καναδά. Τα έργα της εκτίθενται στην Πινακοθήκη της Νέας Σκωτίας, καθώς και στο αναπαλαιωμένο σπίτι της, τους τοίχους του οποίου στόλισε με την τέχνη της. Παρά την αναγνώρισή της, η Lewis δεν είχε ποτέ έκθεση σε μουσεία, ούτε τα έργα της συλλέχθηκαν από γκαλερί τέχνης κατά τη διάρκεια της ζωής της.

Η Lewis, κόρη του σιδερά John και της Agnes _Germain Dowley, γεννήθηκε με γενετικές ανωμαλίες και τελικά εμφάνισε ρευματοειδή αρθρίτιδα, η οποία μείωσε την κινητικότητά της, ειδικά στα χέρια της. Η επιχείρησή του πατέρα της,  της επέτρεψε να απολαύσει μια μεσοαστική παιδική ηλικία και εισήχθη στην τέχνη από τη μητέρα της, η οποία της πρότεινε να φτιάχνει χριστουγεννιάτικες κάρτες με ακουαρέλα για να τις πουλήσει.
Ο πατέρας της πέθανε το 1935, και η μητέρα της τον ακολούθησε το 1937.

Γάμος

Η Ντάουλι παντρεύτηκε τον Έβερετ Λιούις, έναν ιχθυοπώλη από το Μάρσαλταουν (που έκανε και διάφορες άλλες δουλειές φύλακας κλπ) το 1938, σε ηλικία 34 ετών. Σύμφωνα με τον Everett, ο Maud εμφανίστηκε στο κατώφλι του ως απάντηση σε μια αγγελία που είχε αναρτήσει στα τοπικά καταστήματα "live-in or keep house" (οικονόμος) για έναν 40χρονο εργένη.

Έμεναν στο μονόχωρο σπίτι του Έβερετ με μια σοφίτα ύπνου. Η Maud χρησιμοποίησε το σπίτι ως στούντιο της, ενώ ο Everett φρόντιζε για τις δουλειές του σπιτιού, ζώντας κυρίως στη φτώχεια. Συνόδευε τον σύζυγό της στους καθημερινούς του γύρους, πουλώντας ψάρια από πόρτα σε πόρτα, φέρνοντας μαζί της και χριστουγεννιάτικες κάρτες που είχε ζωγραφίσει _πουλώντας τις για πέντε σεντς όπως τότε που ήταν κορίτσι. Αυτές οι κάρτες αποδείχθηκαν δημοφιλείς στους πελάτες του συζύγου της και όταν ο Έβερετ προσλήφθηκε ως νυχτοφύλακας στο γειτονικό Poor Farm το 1939, η Λιούις άρχισε να πουλά τις χριστουγεννιάτικες κάρτες και τους πίνακές της απευθείας από το σπίτι τους. Ο άντρας της ήταν αυτός που την ενθάρρυνε  να ζωγραφίσει και εκείνος της αγόρασε το πρώτο της σύνολο λαδιών.

Επέκτεινε τη γκάμα της, χρησιμοποιώντας άλλες επιφάνειες για ζωγραφική, όπως χαρτοπολτούς (beaverboards), φύλλα από κουτιά μπισκότων και masonite, όντας παραγωγική καλλιτέχνης, που ζωγράφιζε επίσης σχεδόν σε κάθε διαθέσιμη επιφάνεια στο μικροσκοπικό τους σπίτι: τοίχους, πόρτες, κουτιά ψωμιού, ακόμη και τη σόμπα. Κάλυψε πλήρως την εμπορική ταπετσαρία με απλά μοτίβα με λεπτούς μίσχους, φύλλα και άνθη

Τεχνοτροπία

Η Lewis χρησιμοποιούσε έντονα χρώματα στους πίνακές της και τα θέματά της ήταν συχνά λουλούδια ή ζώα, συμπεριλαμβανομένων ομάδων βοδιών, αλόγων, πουλιών, ελαφιών και γατών. Πολλοί από τους πίνακές της είναι με υπαίθριες σκηνές, όπως βάρκες στο Cape Island με το κύμα να σκάει, άλογα που τραβούν έλκηθρα, σκέιτερ και πορτρέτα ζώων. Οι πίνακές της εμπνεύστηκαν από τις παιδικές αναμνήσεις του τοπίου και των ανθρώπων γύρω από το Yarmouth και το Νότιο Οχάιο, καθώς και από τοποθεσίες του Digby όπως το Point Prim και το Bayview. Την επηρέασαν και οι εμπορικές χριστουγεννιάτικες κάρτες και τα ημερολόγια.

Επέστρεφε στα ίδια θέματα ξανά και ξανά, κάθε φορά ζωγραφίζοντάς τα ελαφρώς διαφορετικά. Για παράδειγμα, έκανε δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, εικόνες γατών κατά τη διάρκεια της καριέρας της _με τη σειριακή φύση της πρακτικής της να οφείλεται εν μέρει στη ζήτηση των πελατών. Επανέλαβε συνθέσεις που πουλούσαν καλά ενώ απέρριψε τις λιγότερο δημοφιλείς. “Βάζω τα ίδια πράγματα, δεν αλλάζω ποτέ”, είπε για το στυλ της στο πρόγραμμα CBC Telescope το 1965 _ “Ίδια χρώματα και ίδια σχέδια”.

Πολλοί από τους πίνακές της είναι αρκετά μικροί, όχι μεγαλύτεροι από 20\25εκ, αν και είναι γνωστό ότι έχει κάνει τουλάχιστον πέντε πίνακες που είναι 60\75εκ. Το μέγεθος των πινάκων της περιοριζόταν από το βαθμό που μπορούσε να κινήσει τα χέρια της, τα οποία επηρεάζονταν όλο και περισσότερο από την αρθρίτιδα. Χρησιμοποιούσε κυρίως μπογιές τοίχου και Tinsol, μια βαφή με βάση το λάδι. Η τεχνική της συνίστατο στην πρώτη επίστρωση του καμβά με λευκό, στη συνέχεια σχεδίαση ενός περιγράμματος και εφαρμογή μπογιάς απευθείας από το Tinsol. Ποτέ δεν συνδύαζε ή ανακάτεψε χρώματα

Οι πρώιμοι πίνακες της Maud Lewis από τη 10ετία του 1940 είναι αρκετά σπάνιοι. Μια μεγάλη συλλογή έργων της βρίσκεται στην Πινακοθήκη της Νέας Σκωτίας (AGNS). Περιστασιακά εμφανίζει τα παντζούρια Chaplin/Wennerstrom (τώρα μέρος της συλλογής Clearwater Fine Foods Inc.) που περιλαμβάνει 22 εξωτερικά παντζούρια σπιτιών που ζωγράφισε στις αρχές της 10ετίας του 1940 για  Αμερικανούς γείτονες (είχαν εξοχικό  στο South Shore). Τα περισσότερα από τα παντζούρια είναι αρκετά μεγάλα, στα 165Χ35εκ αλλά πληρωνόταν ελάχιστα.

Μεταξύ 1945 και 1950, κόσμος άρχισαν να σταματά στο σπίτι της (όντας κοντά στον κύριο αυτοκινητόδρομο και την τουριστική διαδρομή της Νέας Σκωτίας), αγοράζοντας τους πίνακές της για 2-3$. Μόνο τα τελευταία τρία ή τέσσερα χρόνια της ζωής της οι πίνακες της άρχισαν να πωλούνται για 7-10$. Κέρδισε την εθνική προσοχή ως λαϊκός καλλιτέχνης μετά από ένα άρθρο στο Star Weekly του Τορόντο το 1964, και το 1965, εμφανίστηκε στο  CBC-TV. Δύο από τους πίνακες του Lewis παραγγέλθηκαν από τον Λευκό Οίκο τη 10ετία του 1970. Η αρθρίτιδα της περιόρισε την ικανότητά της να ολοκληρώσει πολλές από τις παραγγελίες που προέκυψαν από την εθνική της αναγνώριση.

Ύστερη ζωή και θάνατος

Τον τελευταίο χρόνο της ζωής της, η Lewis έμεινε σε μια γωνιά του σπιτιού της, ζωγραφίζοντας όσο πιο συχνά μπορούσε ενώ ταξίδευε πέρα ​​δώθε στο νοσοκομείο για θεραπεία προβλημάτων υγείας. Πέθανε στο Digby στις 30 Ιουλίου 1970, από πνευμονία. Ο σύζυγός της σκοτώθηκε το 1979 από διαρρήκτη κατά τη διάρκεια απόπειρας ληστείας του σπιτιού.
Μετά τον θάνατο του Έβερετ Λιούις, το βαμμένο σπίτι τους άρχισε να φθείρεται. Μια ομάδα πολιτών από την περιοχή του Ντίγκμπι ξεκίνησε το Maud Lewis Painted House Society για να σώσει το ορόσημο. Το 1984, πουλήθηκε στην επαρχία της Νέας Σκωτίας και μεταφέρθηκε στη φροντίδα του AGNS, που το αποκατέστησε και το έκανε μέρος της μόνιμης έκθεσης Lewis. Αυτή η εμπνευσμένη ιστορία βοήθησε να επηρεάσει την επαρχιακή και δημοτική κυβέρνηση σχετικά με τη σημασία ενός μουσείου τέχνης για την πόλη. Κάθε χρόνο, αυτό το αξιοθέατο υποδέχεται χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο και απεικονίζει την τραγικότητα της επιμονής των σωματικών δυσκολιών σε κατάσταση _ακραίας συχνά φτώχειας.

Ένα ατσάλινο μνημείο γλυπτό που βασίζεται στο σπίτι τους έχει στηθεί στην αρχική κατοικία στο Marshalltown, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Brian MacKay-Lyons, ενώ ένα αντίγραφο του Maud Lewis House χτίστηκε το 1999 από τον συνταξιούχο ψαρά Murray Ross, με ολοκληρωμένο εσωτερικό,  λίγα χιλιόμετρα βόρεια του Marshalltown.

Γραμματόσημα

Η Lewis αναγνωρίστηκε ως τιμώμενη την ημέρα κληρονομιάς της επαρχίας για το 2019 και κυκλοφόρησε ένα γραμματόσημο περιορισμένης έκδοσης με την τέχνη της. Η Canada Post ανακοίνωσε ότι οι πίνακες της Maud Lewis θα εμφανίζονται στα γραμματόσημα των Χριστουγέννων και των εορτών από το 2020 και μετά, ενώ πίνακές της παρουσιάστηκαν σε τρία γραμματόσημα του Νοε-2020.

Τιμές πώλησης

Πίνακες της πουλήθηκαν σε δημοπρασίες με συνεχώς αυξανόμενες τιμές. Το 2009 πχ. το a Family Outing αγοράστηκε για 22.200$ Καναδά σε δημοπρασία Bonham's στο Τορόντο. Ένα άλλο, το a View of Sandy Cove, το 2012 για 20.400C$, ένας πίνακας που βρέθηκε το 2016 παραπεταμένος σε ένα κατάστημα στο Οντάριο, το Portrait of Eddie Barnes & Ed Murphy, Lobster Fishermen, σε ηλεκτρονική δημοπρασία για 45.000C$., και το Black Truck, που απεικονίζει το ομώνυμο όχημα σε δρόμο με λουλούδια, πωλήθηκε σε δημοπρασία στο Τορόντο για 350.000$C$ !! το 2022