Δύσκολο να μιλάμε εμείς οι μεσογειακοί για Τζο Νέσμπο (Jo Nesbο —Jo Nesbø, προφέρεται [ju nesbø], Γιου Νέσμπε —γεν. το 1960 στο Όσλο) τον μεγαλύτερο εν ζωή συγγραφέα αστυνομικού στον κόσμο και Χάρι Χόλε.
«Όταν “φύγει” ο Χάρι Χόλε δεν πρόκειται να αναστηθεί. Ο αμέσως επόμενος, μετά από εμένα, με καταδιώκει ανελέητα σαν λυσσασμένο πιτ μπουλ, αποφασισμένος να μου πάρει τα σκήπτρα».
Στα 37 του, κυκλοφόρησε το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα με τίτλο «Flaggermusmannen» ‑η νυχτερίδα -το πρώτο από μία σειρά βιβλίων με έναν από τους πιο «καλτ» ήρωες: τον αλκοολικό, αυτοκαταστροφικό και –παρ΄όλα αυτά- λατρεμένο ντετέκτιβ Χάρι Χόλε (όλα τα βιβλία του εδώ).
Για την ιστορία, στα 17 του ένας σοβαρός τραυματισμός του
κατέστρεψε τα όνειρα για μία επαγγελματική καριέρα στο ποδόσφαιρο.
Αποφάσισε λοιπόν να σπουδάσει οικονομικά («η μοναδική επιλογή που έχεις όταν
δεν ξέρεις τι να κάνεις», όπως λέει ο ίδιος) και να εργαστεί πρώτα ως
δημοσιογράφος και μετά ως χρηματιστής.
Ώσπου μια μέρα παράτησε τη δουλειά του στη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή εταιρεία
της Νορβηγίας για «να γράψει ιστορίες» πριν ο χρόνος τον προλάβει.
Με 10άδες εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως (42-60.000.000 κατά τους μετριότερους
υπολογισμούς χωρίς να μετράμε τα αναρίθμητα e-book),
διάσημος σήμερα, βλέπει τα βιβλία του να εκδίδονται σε περισσότερες από 40
χώρες.
Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, όπως τα Riverton Prize (1997), Glass Key (1998),
Booksellers’ Prize (2000 και 2007), καθώς και με τις υψηλότερες διακρίσεις στη
χώρα του. Το μυθιστόρημά του Νέμεσις ήταν υποψήφιο για το βραβείο Edgar Allan
Poe (2010).
Όπως έχει συχνά δηλώσει «ανησυχεί
για το ότι είναι ο συγγραφέας με τις μεγαλύτερες πωλήσεις», ενώ το jet lag ήταν ιστορικά ένα φαινόμενο που διεγείρει τη δημιουργικότητα
για τον Jo Nesbo.
Άλλωστε, έγραψε το πρώτο προσχέδιο του πρωτοεμφανιζόμενου μυθιστορήματός του, η
νυχτερίδα, ενώ βρισκόταν υπό την επιρροή του σε στρεβλωμένη πραγματικότητα.
Εκείνη την εποχή -μέσα της δεκαετίας του '90 - ο Nesbo ήταν ένας μουσικός στην κορυφή των
charts, ο οποίος,
έχοντας δυσπιστία για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία, εξακολουθούσε να διατηρεί τη
δουλειά του ως χρηματιστής σε μια χρηματιστηριακή. Σε ένα επαγγελματικό
σταυροδρόμι, πέταξε 30 ώρες πάνω από τον κόσμο για Αυστραλία. Κάπου πάνω από
τον ωκεανό, άρχισε να χαρτογραφεί ένα βιβλίο – όχι τα απομνημονεύματα της «ζωής
στο δρόμο» της μπάντας του που είχε υποσχεθεί σε έναν ενδιαφερόμενο εκδότη,
αλλά ένα αστυνομικό μυθιστόρημα για έναν ντετέκτιβ, του οποίου η ιστορία
ξεχύθηκε από μέσα του, κάνοντας jetlagged
σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στο Σίδνεϊ.
Πρόσφατα πετάχτηκε Καναδά για να γιορτάσει τη δημοσίευση του Killing Moon _«Ματωμένη Σελήνη», της τελευταίας δόσης της σειράς που έσπασε ρεκόρ, Scandi Noir που καθορίζει το είδος Harry Hole ( Ο Nesbo είναι εντάξει αν λες "Hole" με τον αγγλικό τρόπο, αλλά τεχνικά μοιάζει περισσότερο με "hoo-lah" αν στοχεύεις στην αληθινή νορβηγική προφορά).
σσ.
Scandi Noir (σκανδιναβικό νουάρ), είναι ένα είδος αστυνομικής μυθοπλασίας που
συνήθως διαδραματίζεται στη Σκανδιναβία. Απλή γλώσσα, αποφεύγοντας τη μεταφορά
και τοποθετείται σε ζοφερά τοπία, οδηγεί σε μια σκοτεινή και ηθικά περίπλοκη
διάθεση, που απεικονίζει μια ένταση μεταξύ της φαινομενικά ακίνητης και ήπιας
κοινωνικής επιφάνειας και του φόνου, του μισογυνισμού, του μισανδρισμού, του
βιασμού και του ρατσισμού που κρύβονται από κάτω. Έρχεται σε αντίθεση με το
στυλ whodunit (Αγγλία).
Μερικοί από τους πιο γνωστούς συγγραφείς περιλαμβάνουν εκτός του Jo Nesbø από
τη Νορβηγία, τους Henning Mankell, Stieg Larsson και Camilla Läckberg από τη
Σουηδία, Jussi Adler-Olsen από τη Δανία και Arnaldur Indriðason από την
Ισλανδία. Η δημοτικότητα του σκανδιναβικού νουάρ έχει επεκταθεί στην οθόνη, με
τηλεοπτικές σειρές όπως The
Killing (καμιά σχέση με το ομώνυμο του Stanley Kubrick ελλην.
Το χρήμα της οργής, 1956) The Bridge (υπάρχει και μια καλή αμερικάνικη έκδοση με Diane Kruger, Demián
Bichir, Thomas M. Wright κά), Trapped _ Ófærð, Bordertown_ Sorjonen κά.
Ο Σουηδός συγγραφέας Henning Mankell, ο οποίος μερικές φορές
αναφέρεται ως «ο πατέρας του σκανδιναβικού νουάρ», σημειώνει ότι η σειρά
μυθιστορημάτων Martin Beck των Maj Sjöwall και Per Wahlöö «έσπασε με τις
προηγούμενες τάσεις στην αστυνομική φαντασία» και πρωτοστάτησε σε μια νέο στυλ:
"Επηρεάστηκαν και εμπνεύστηκαν από τον Αμερικανό συγγραφέα Ed McBain.
Συνειδητοποίησαν ότι υπήρχε μια τεράστια ανεξερεύνητη περιοχή στην οποία τα
αστυνομικά μυθιστορήματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν το πλαίσιο για ιστορίες
που περιέχουν κοινωνική κριτική." Η
Kerstin Bergman σημειώνει ότι "αυτό που έκανε Τα μυθιστορήματα του Sjöwall
και του Wahlöö ξεχωρίζουν από τα προηγούμενα αστυνομικά μυθιστορήματα – και
αυτό που το έκανε τόσο επιδραστικό στις επόμενες δεκαετίες – ήταν, πάνω από
όλα, η συνειδητή συμπερίληψη μιας κριτικής οπτικής για τη σουηδική κοινωνία».
Τα βιβλία του Henning Mankell για τον "Kurt Wallander" έκαναν το
είδος μαζικό φαινόμενο τη δεκαετία του 1990. Τα βιβλία της Νορβηγίδας συγγραφέα
Karin Fossum για τον «Επιθεωρητή Sejer» είχαν επίσης μεγάλη επιρροή και
μεταφράστηκαν ευρέως. Ο Βρετανός συγγραφέας Barry Forshaw πρότεινε ότι το
ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα του Peter Høeg Miss Smilla's Feeling for Snow είχε
«μεγάλη επιρροή» ως ο αληθινός γενάρχης του «Σκανδιναβικού Νέου Κύματος» και,
τοποθετώντας την αντιδιαισθητική ηρωίδα του στην Κοπεγχάγη και τη Γροιλανδία,
ότι εγκαινίασε το ρεύμα. Σταματάμε εδώ _περισσότερα για τους λάτρις του είδους
στο διαδίκτυο (λήμματα Nordic noir, _ Scandinavian noir _ Scandi noir)
Ξαναγυρνώντας στον Nesbo, τον βρίσκουμε να μάχεται ξανά με τις ζώνες ώρας –«Είμαι λίγο jet lagg, αλλά όχι τόσο άσχημα», λέει «Ξύπνησα νωρίς.»
Στην ερώτηση Ποια είναι η σχέση σας με τη λέξη «μπεστ σέλερ»; απαντά
Για τους περισσότερους συγγραφείς, ή τουλάχιστον για τους
περισσότερους φιλόδοξους συγγραφείς, είναι κάπως διπλής όψης. Από τη μια
πλευρά, είναι ένα σημάδι ότι έχεις πετύχει, γιατί αυτό που προσπαθείς να κάνεις
είναι να προσεγγίσεις όσο το δυνατόν περισσότερους αναγνώστες –σε βάθος. Από
την άλλη, είναι ανησυχητικό να γίνεσαι αυτός ο μειλίχιος συγγραφέας mainstream που είναι «εύκολος
στην ανάγνωση», που δεν το θες με τίποτε. Είναι περηφάνια και ανησυχία ταυτόχρονα.
Η σκέψη μου κάποτε ήταν, «Αλήθεια; Μπορεί
να είναι τόσο εύκολο;»
Και μετά με το δεύτερο βιβλίο μου, συνειδητοποίησα ότι όχι, δεν είναι τόσο εύκολο. Το δεύτερο ήταν ίσως το χειρότερο βιβλίο που έχω γράψει στη σειρά, έτσι στο τρίτο, δούλεψα πολύ και έγινε μπεστ σέλερ. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν [το 7ο του Χάρι] ο Χιονάνθρωπος που έγινε μπεστ σέλερ, και θυμάμαι τους δημοσιογράφους να έλεγαν: «Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας σου από τη μια μέρα στην άλλη;» Και έπρεπε να τους πω: «Ποια επιτυχία μέσα σε μια νύχτα;» Δημοσιεύω εδώ για 10 χρόνια».
___Με τη σειρά Harry Hole, υπάρχει μια μεγάλη μετα-αφήγηση για αυτόν και τη ζωή του που εκτείνεται στα βιβλία. Σε αυτό το στάδιο, έρχεται πρώτα η συνέχιση της ιστορίας και μετά εισάγετε το έγκλημα που οδηγεί το συγκεκριμένο μυθιστόρημα;
Όταν ξεκίνησα τη σειρά, και για τα πρώτα πέντε μυθιστορήματα, ξεκίνησε σίγουρα με το έγκλημα, και ο Χάρι προοριζόταν να είναι ο φωτογραφικός φακός μέσα από τον οποίο βλέπαμε τι συνέβαινε. Βήμα βήμα, έχει κινηθεί μπροστά στην κάμερα, και από πολλές απόψεις έχει γίνει το επίκεντρο της προσοχής. Έχει γίνει περισσότερο μια ιστορία για τον Χάρι που διαδραματίζεται σε αστυνομική φαντασία παρά για αστυνομική φαντασία όπου αυτός _ο Χάρι είναι αστυνομικός ντετέκτιβ.
___Μήπως επειδή έχετε έρθει πιο κοντά σε αυτόν τον χαρακτήρα στο μυαλό σας;
Όταν γνωρίζεις έναν χαρακτήρα τόσο καλά, υπάρχουν τόσα πολλά επίπεδα για αυτόν μέχρι τώρα, που έχουν δημιουργηθεί από τις ιστορίες και τα όσα έχουν βιώσει και έχουν περάσει οι αναγνώστες με τον Χάρι. Δεν είμαι μόνο εγώ που επένδυσα στον Χάρι, αλλά και οι αναγνώστες μου. Είναι σαν παλιοί φίλοι.
___Ξέρεις πώς τελειώνει η ιστορία του Χάρι;
Έγραψα μια ιστορία για τον Χάρι στο τρίτο μου μυθιστόρημα και εξακολουθώ να το κάνω. Δεν ξέρω πόσα βιβλία θα υπάρχουν, αλλά η ζωή του και το τι πρόκειται να συμβεί είναι όλα σε αυτήν, πριν από 20 χρόνια.
___Είστε επίσης συγγραφέας για παιδιά, κάτι που μπορεί να εκπλήξει τους αναγνώστες της αστυνομικής σας φαντασίας. Αυτό τροφοδοτεί ένα διαφορετικό μέρος της ψυχής σας;
Όλη μου η οικογένεια είναι αφηγητές. Από πολλές απόψεις, είναι σύμπτωση ότι ξεκίνησα να γράφω αστυνομικό μυθιστόρημα. Βασικά, είμαι αφηγητής, είτε πρόκειται για παιδικά βιβλία, είτε για διηγήματα είτε για αστυνομικά μυθιστορήματα.
Δείτε
Στο “πνεύμα των Χριστουγέννων” 🍁 Δόκτωρ Πορδαλός, η συνωμοσία των Χριστουγέννων
___Ποιο είναι πιο δύσκολο κοινό: Παιδιά ή ενήλικες;
Τα παιδιά δεν δείχνουν έλεος. Θυμάμαι η κόρη μου είχε ένα πάρτι γενεθλίων όπου η μητέρα της πρότεινε να φέρω μια κιθάρα και να παίξω μερικά τραγούδια. Είπα, «Τα εξάχρονα παιδιά δεν ενδιαφέρονται για έναν άντρα να παίζει κιθάρα και να τραγουδάει.» Μου είπε ότι θα ήταν. Νομίζω ότι άδειασα το δωμάτιο σε 10 δευτερόλεπτα. Η μόνη που έμεινε ήταν η κόρη μου, που με κοιτούσε επίμονα και μπορούσα να πω ότι με λυπόταν.
___Ωστόσο, όταν πρόκειται για τη συγγραφή αστυνομικής φαντασίας για ενήλικες (αυτή τη στιγμή) το είδος έχει μόλις εκραγεί σε δημοτικότητα και μερικές φορές μπορεί να φαίνεται ότι ο τρόπος για να τραβήξετε την προσοχή μπορεί να είναι να αναζωογονήσετε τη διαφθορά, τη βία, τα βάθη του ψυχολογικού σκοταδιού στις ιστορίες. Έχετε νιώσει πίεση να το κάνετε αυτό;
Όχι δεν είναι πραγματικά. Σε κάποιο βαθμό, νομίζω ότι το έχω μειώσει από το The Leopard [το 8ο μυθιστόρημα του, που δημοσιεύτηκε το 2009]. Αυτό ήταν μάλλον το βιβλίο όπου ήμουν πιο λεπτομερής στις φρικιαστικές λεπτομέρειες. Να κινηθούμε όμως στο σκοτάδι της ψυχής μας; Νομίζω ότι είναι ένα ενδιαφέρον ταξίδι. Εάν υπάρχει μια μεταφορά για τη βία, εάν υπάρχει σύνδεση μεταξύ αυτού που ονομάζουμε «το κακό –το διεστραμμένο μυαλό» και της επιβίωσης, συναισθηματικά ή σωματικά; Νομίζω ότι είναι ενδιαφέρον να πάμε εκεί και να ρίξουμε μια ματιά, γιατί νομίζω ότι το μυαλό μας είναι ικανό για τα πάντα για να επιβιώσει.
Τα πράγματα είναι λίγο πολύ πιθανά. Ίσως έχουμε επιβιώσει ως είδος λόγω της νοημοσύνης και της ικανότητάς μας να αναγνωρίζουμε πρότυπα. Γι' αυτό ίσως γίναμε αφηγητές, γιατί στις ιστορίες μας υπάρχουν όμορφα μοτίβα που μας αρέσουν πραγματικά, τόσο ως συγγραφείς όσο και ως αναγνώστες. Μας προστατεύει από το καταθλιπτικό γεγονός ότι όλα είναι χάος.
Καταθλιπτικό κοινωνικό γίγνεσθαι και εκφυλισμός αξιών
Όλα αυτά δεν
είναι πάνω και έξω από την κοινωνία της χώρας τους ‑αν και εμφανίζονται σαν
παγκόσμιας εμβέλειας. Μιλάμε για Σκανδιναβία και ειδικά Νορβηγία του 21ου αιώνα
__ Nord (2009) του Rune
Denstad Langlo, με την καπιταλιστική κρίση να σαρώνει τον «σοσιαλιστικό»
παράδεισο.
Έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι για τις λαϊκές μάζες, μέσα στις ιστορικές
εξελίξεις, πρωταρχικό ρόλο παίζει το κοινωνικό είναι. Οι
σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις και η σοσιαλδημοκρατική διακυβέρνηση γενικότερα,
με τη στήριξη της καλούμενης ευρείας (οπορτουνιστικής) αριστεράς,
έχοντας σημαία τον αντικομμουνισμό και δρώντας συνειδητά με σκοπό τη
διάβρωση της συνείδησης της εργατικής τάξης και την πλήρη υποταγή της στο κλίμα
της συναίνεσης και της υπακοής στα όρια του αστικού κοινοβουλευτικού
συστήματος, κατόρθωσε, στο όνομα του κράτους πρόνοιας, να πετύχει το σταδιακό εκφυλισμό
κάθε αξίας και κατάκτησης του εργατικού κινήματος.
Για αντάλλαγμα, πρόσφερε ένα σχετικά καλύτερο βιοτικό επίπεδο για κάποια
χρόνια, όσο δηλαδή υπήρχε η αντιπαράθεση με τις σοσιαλιστικές χώρες, και
πείθοντας ότι, από τη μια, ο εργοδοτικός σοσιαλδημοκρατικός συνδικαλισμός και,
από την άλλη, οι πολλές αρμόδιες διορισμένες και καλοπληρωμένες επιτροπές θα
λύνουν τα ζητήματα.
Και οι εργαζόμενοι, αντί να μετέχουν στα κοινά και να απαιτούν οργανωμένα αυτά
που δικαιούνται, απολαμβάνουν ελεύθερα την μπίρα τους, το πορνό, τις
τηλεοπτικές αθλιότητες και ό,τι άλλη ασχολία ελεύθερου χρόνου -αποχαύνωσης
τους πασάρουν, στο όνομα της ελευθερίας που δε θίγει σε καμιά περίπτωση
τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου.
Killing Moon _
Η εντυπωσιακή «Ματωμένη Σελήνη»
Ο Νορβηγός μας έδωσε τη 13η περιπέτεια του Χάρι Χόλε (εκδ. Μεταίχμιο) και ρίξαμε μια ματιά
Η αίσθηση του ανθρώπινου παντού!
Οι αποστάσεις θα εκμηδενιστούν
Ο Χόλε στο κατόπι ενός μανιακού δολοφόνου …έτσι για αλλαγή!! και μπροστά στα πολλά ζητήματα που θέτει ο Νέσμπο: τον παρασιτισμό ανθρώπων και συστημάτων (γενικώς και όχι του καπιταλισμού), τη δυσκολία της ορθής κρίσης, τον τυχοδιωκτισμό των ΜΜΕ, τα όρια της επιστήμης, την άδολη αγάπη που σπανίζει… περίπου σ΄ αυτό το γλυκό, ακανθώδες κάποιες στιγμές, βαθιά συναισθηματικό και ανθρώπινο πλαίσιο φυσικά με σασπένς, δράση, έκπληξη, μυστήριο, ατμόσφαιρα.
Ήλιοι και φεγγάρια στο μυαλό του αναγνώστη, βιβλίο μυστηρίου, θρίλερ, όμορφο, σαγηνευτικό, επιβλητικό η «Ματωμένη Σελήνη» απλώνεται ταυτόχρονα σαν τον ιστό της αράχνης. Αθόρυβα, μα αποφασιστικά, τρυπώνει στο μυαλό του αναγνώστη και τον καθηλώνει. Με τον τρόπο του ο Νορβηγός κρατά καθετί ανθρώπινο από τους ήρωές του και αυτό είναι που τον κάνει αξιοδιάβαστο και φυσικά δημοφιλή. Αυτό είναι το στοιχείο που ορίζει το πλαίσιο και την εκφραστική δύναμη στα βιβλία του η βάση για να αναπτυχθούν τα αφηγηματικά, υφολογικά, μονοπάτια καταλύτης για να γίνει η περιπέτεια αμετακίνητη κατάσταση.
Η συνάντηση με τον Χάρι Χόλε γίνεται στο Λος Άντζελες. Αυτός
θέλει να ξεφύγει απ’ όλους και όλα. Το παρελθόν, όμως, και το κυνικό παρόν δεν
τον αφήνουν να ησυχάσει. Στον δρόμο του θα βρεθεί μια ηλικιωμένη ηθοποιός που
προσπαθεί να γλιτώσει από καρτέλ ναρκωτικών. Ο Χάρι θέλει να τη βοηθήσει. Την
ίδια στιγμή, στην πατρίδα του, δυο γυναίκες αγνοούνται και ο βασικός ύποπτος
ζητά τη βοήθεια του. Θα του τη δώσει και τότε οι αποστάσεις θα εκμηδενιστούν,
τα συναισθήματα θα συμπιεστούν, θα δοκιμαστούν, οι πνευματικές κρίσεις θα
σώσουν και θα καταδικάσουν, οι απώλειες θα συντροφεύσουν τα νέα αποκτήματα.
Από την πρώτη σελίδα ως φινάλε αισθάνεσαι το τρέξιμο, την ανάσα, την αγωνία του
και όταν φτάνεις στο τέλος ξέρεις ότι θα υπάρξει κι άλλο μέχρι τελικής πτώσης
επιβεβαιώνοντας αυτό που είπαμε εισαγωγικά «Όταν
“φύγει” ο Χάρι Χόλε δεν πρόκειται να αναστηθεί. Ο αμέσως επόμενος, μετά από
εμένα, με καταδιώκει ανελέητα σαν λυσσασμένο πιτ μπουλ, αποφασισμένος να μου
πάρει τα σκήπτρα». Εκτός και …
Δυο λόγια από την υπόθεση
Ένα σύννεφο σκόνης σηκώθηκε στην περιοχή με χαλίκι έξω, τυλίγοντας για μια στιγμή τη Lucille, που κρατούσε τα γυαλιά ηλίου της στη θέση τους. Ο Χάρι είδε την πόρτα του συνοδηγού του λευκού Camaro να ανοίγει και ένας άντρας με γυαλιά ηλίου και κόκκινο μπλουζάκι polo να ξεπροβάλλει. Περπάτησε μπροστά από το αυτοκίνητο, εμποδίζοντας την κίνηση της Lucille προς το μέρος του.
Περίμενε να ακολουθήσει μια συνομιλία μεταξύ των δύο. Αντίθετα, ο άντρας έκανε ένα βήμα μπροστά και άρπαξε τη Lucille από το χέρι. Άρχισε να την τραβάει προς το Camaro. Ο Harry είδε τις φτέρνες των παπουτσιών της να σκάβουν στο χαλίκι. Και τώρα είδε επίσης ότι το Camaro δεν είχε αμερικανικές πινακίδες. Εκείνη τη στιγμή έφυγε από το σκαμπό του μπαρ. Τρέχοντας προς την πόρτα, την άνοιξε με τον αγκώνα του, τυφλώθηκε από το φως του ήλιου και παραλίγο να σκοντάψει στα δύο σκαλοπάτια κάτω από τη βεράντα. Συνειδητοποίησε ότι δεν ήταν καθόλου νηφάλιος. Στη συνέχεια, εκμηδενίστηκε στα δύο αυτοκίνητα. Τα μάτια του προσαρμόζονται σταδιακά στο φως. Πέρα από το parking, στην άλλη πλευρά του δρόμου που έφτανε στην καταπράσινη πλαγιά του λόφου, βρισκόταν ένα νυσταγμένο γενικό κατάστημα, αλλά δεν μπορούσε να δει άλλους ανθρώπους εκτός από τον άντρα και τη Lucille, που έσερναν προς το Camaro.
___«Αστυνομία!» φώναξε. 'Αστην να φυγει!'
___«Παρακαλώ μείνετε μακριά από αυτό, κύριε», φώναξε ο άντρας.
Ο Χάρι υπέθεσε ότι ο άντρας πρέπει να έχει παρόμοιο υπόβαθρο με το δικό του. Μόνο οι αστυνομικοί χρησιμοποιούσαν ευγενική γλώσσα σε τέτοιου είδους καταστάσεις. Ο Χάρι γνώριζε επίσης ότι η φυσική παρέμβαση ήταν αναπόφευκτη και ότι ο πρώτος κανόνας στη μάχη από κοντά ήταν απλός: μην περιμένετε, αυτός που επιτίθεται πρώτος και με τη μέγιστη μαγκιά κερδίζει. Έτσι, δεν επιβράδυνε, και ο άλλος άντρας πρέπει να είχε συνειδητοποιήσει την πρόθεση του Χάρι, γιατί άφησε τη Lucille και άπλωσε κάτι πίσω του. Το χέρι του γύρισε πίσω. Σε αυτό κρατούσε ένα γυαλιστερό πιστόλι που ο Χάρι αναγνώρισε αμέσως. Ένα Glock 17, που στόχευε κατευθείαν πάνω του.
Ο Χάρι επιβράδυνε αλλά συνέχισε να προχωρά. Είδε το μάτι του άλλου πίσω από το όπλο. Η φωνή του μισοπνίγηκε από ένα περαστικό pickup στο δρόμο.
___“Τρέξε πίσω από όπου ήρθες, κύριε. Τώρα!”
Αλλά ο Χάρι συνέχισε να περπατά προς το μέρος του. Κατάλαβε ότι κρατούσε ακόμα την πιστωτική κάρτα στο δεξί του χέρι. Έτσι θα τελείωνε; Σε ένα σκονισμένο πάρκινγκ σε μια ξένη χώρα, λουσμένος στο φως του ήλιου, έσπασε και μισομεθυσμένος, ενώ προσπαθούσε να κάνει ό,τι δεν είχε καταφέρει να κάνει για τη μητέρα του, δεν είχε καταφέρει να κάνει για κανέναν από αυτούς που νοιάστηκε ποτέ;
Σχεδόν έκλεισε τα μάτια του και έσφιξε τα δάχτυλά του γύρω από την πιστωτική κάρτα, έτσι το χέρι του σχημάτισε μια σμίλη.
Ο τίτλος ενός τραγουδιού του Leonard Cohen στριφογύριζε στο μυαλό του: «Ε, δεν υπάρχει τρόπος να πεις αντίο».
___Fuck that, the hell it wasn’t _Γαμώ την κόλαση
—— Το 13ο μυθιστόρημα της σειράς Harry Hole του Jo Nesbo θα πρέπει να έχει κάποιο είδος προειδοποίησης στο εξώφυλλο. Συμβουλή: Μην το διαβάσετε μετά το φαγητό. Ο δολοφόνος σε αυτό το βιβλίο χρησιμοποιεί μεθόδους τόσο φρικτές και αποτρόπαιες που είναι ένα από τα λίγα αστυνομικά μυθιστορήματα που έχω διαβάσει (ξεφυλλίσει _όπως είπαμε) που λειτουργεί εκόντως άκοντος, προκαλώντας αηδία. Υπάρχουν παρασιτικές προσβολές (σκεφτείτε το The Last of Us), αποκεφαλισμοί και, σε ένα σημείο, ο ανώνυμος δράστης τρώει έναν ανθρώπινο εγκέφαλο. Με πολλούς ιατροδικαστές και εγκληματολόγους να ανακατεύονται, πρόκειται για ένα θρίλερ που κατά καιρούς φτάνει τα όρια του τρόμου.
Αισθάνεσαι φανταστικά να βρίσκεσαι πίσω απ΄την παρέα του Χάρι Χόλε, ο οποίος πνίγει ξανά τις λύπες του αφού δύο άνθρωποι πολύ κοντά του χάθηκαν στο μυθιστόρημα του 2019 (Knife_το μαχαίρι). Φεύγει στο Λος Άντζελες, η πιστωτική του κάρτα έχει εξαντληθεί και πίνει σε ένα καταδυτικό μπαρ με μια ηθοποιό στα 60 της που χρωστάει χρήματα σε μια συμμορία του Μεξικού.
Εν τω μεταξύ, πίσω στο Όσλο, δύο γυναίκες εξαφανίστηκαν αφού παρευρέθηκαν σε ένα πάρτι που διοργάνωσε ο δισεκατομμυριούχος κατασκευαστής ακινήτων Markus Røed. Ανακαλύπτοντας τον εαυτό του ως κύριο ύποπτο, ο Røed ζητά από τον δικηγόρο του να επικοινωνήσει με τον Χάρι με την ελπίδα ότι ο ντετέκτιβ θα επιστρέψει στη Νορβηγία και θα καθαρίσει το όνομά του, δουλεύοντας ως ιδιωτικός ερευνητής. Η συνάδελφος του Χάρι, Katrine Bratt, από το τμήμα σοβαρών εγκλημάτων θα ήθελε επίσης να επιστρέψει και να βοηθήσει την αστυνομική έρευνα, αλλά ο Χάρι έχει μόνο έναν βοηθό αυτή τη στιγμή και το όνομά του είναι Jim Beam.
Όταν οι Μεξικανοί έρχονται να εισπράξουν, ο Χάρι βλέπει μια ευκαιρία για κάποια λύτρωση και μπαίνει για να προστατεύσει την ηθοποιό, αλλά σύντομα την απαγάγουν. Έχει μια εβδομάδα για να συγκεντρώσει το μεγαλύτερο μέρος ενός εκατομμυρίου δολαρίων αλλιώς θα πεθάνει. Καλεί λοιπόν τον δικηγόρο του Røed πίσω - θα επιστρέψει στο Όσλο, θα βγάλει τον Røed από το αγκίστρι _αν είναι αθώος και η αμοιβή του θα πληρώσει τα λύτρα.
Η υπόθεση είναι μπερδεμένη με κάθε λογής περίεργες διαστάσεις. Το σώμα μιας από τις νεαρές γυναίκες βρίσκεται και ο ακρωτηριασμός υποδηλώνει ότι ήταν θύμα κατά συρροή δολοφόνου. Είναι ημίγυμνη, ο εγκέφαλός της έχει αφαιρεθεί, δεν υπάρχουν ιατροδικαστικά … Η Katrine Bratt και η ομάδα της αρχίζουν να συνεργάζονται με τον Sung-min Larsen της εθνικής υπηρεσίας εγκλήματος, Kripos. Εύχεται ο Χάρι να ήταν στο πλοίο, αλλά καθώς εντάχθηκε στη σκοτεινή πλευρά δουλεύοντας για τον Røed, η ιεραρχία της αστυνομίας δεν εντυπωσιάζεται. Ωστόσο, ο Χάρι είναι σίγουρος ότι ο Røed έχει πολλά να κρύψει.
Ως συνήθως, ο Jo Nesbo ανιχνεύει πολλές γραμμές πλοκής από την οπτική γωνία διαφόρων χαρακτήρων. Η πραγματική ταυτότητα του _των δολοφόνων είναι κρυμμένη, αλλά τους γνωρίζουμε με το ψευδώνυμο nickname Prim. Ένα άτομο βαθιά ταραγμένο, κατεστραμμένο, ναρκισσιστικό και εντελώς ανεπανόρθωτο _παρόλο που καταλαβαίνουμε τον (ή την;) Prim, δεν υπάρχει περίπτωση να νιώσουμε συμπάθεια για αυτόν. Γίνεται σταδιακά σαφές ότι ο\η Prim δεν κυνηγάει μόνο νεαρές ξανθιές γυναίκες. Η θυμωμένη αποστολή τους περιλαμβάνει και κάποιον από το στενό περιβάλλον του Χάρι. Θα μπορούσε ο ντετέκτιβ να οδεύει προς μια άλλη τραγωδία; Αν ναι, δεν το ξέρει.
Στο πλευρό της έρευνας, ο Χάρι συγκεντρώνει μια ομάδα που περιλαμβάνει τον παλιό του συνεργάτη, τον profiler Ståle Aune, ο οποίος πεθαίνει από καρκίνο. Το δωμάτιο του νοσοκομείου της Aune γίνεται η βάση των επιχειρήσεων του Χάρι. Στην πιο απίθανη ομάδα όλων των εποχών, ο διεφθαρμένος αστυνομικός Truls Berntsen, αγαπημένος στην αστυνομία, γίνεται σύμμαχος του Harry. Επιπλέον, υπάρχει ο παλιός συμμαθητής του Χάρι, ο Øystein, οδηγός ταξί και αναμορφωμένος έμπορος ναρκωτικών. Η συντροφικότητα αυτής της ομάδας είναι μια από τις πιο ευχάριστες πτυχές του βιβλίου - μια αντίθεση στο άγχος, τη θλίψη και τη μάχη του Harry με τον αλκοολισμό.
Πολλά άλλα παλιά πρόσωπα επανεμφανίζονται επίσης. Η Mona Daa, η ορκισμένη δημοσιογράφος, τα βάζει με όλους: Ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας Mikael Bellman είναι τώρα υπουργός Δικαιοσύνης. και η τεχνική του εργαστηρίου DNA, Alexandra, που αγαπά συνεχώς, έχει έναν βασικό ρόλο να παίξει. Μέσω ενός ποικίλου καστ, ο Nesbo σχολιάζει τις μεγάλες και μικρές αλλαγές στη νορβηγική κοινωνία, τη vintage ροκ μουσική, τις γειτονιές του Όσλο και τη μοντέρνα αρχιτεκτονική της πόλης.
Ως αναγνώστης του, ένιωσα πίσω στο στοιχείο μου (τσαλα)βουτώντας στο Killing Moon. Έχει ένα ρολόι επείγουσας ανάγκης και ο συγγραφέας κινείται πέρα δώθε μεταξύ βασικών και δευτερευόντων χαρακτήρων – και βασικών κομματιών δράσης – που κάνει μια ζωντανή και συναρπαστική ανάγνωση. Σε λιγότερο από 500 σελίδες (λίγο πιο σύντομο από το Knife 660σελ), ο Truls Berntsen δεν είναι τόσο δόλιος ή γλοιώδης όσο θα μπορούσε να είναι, κάτι που είναι λίγο απογοητευτικό. Υπάρχουν επίσης μερικά «Περιμένετε… αλήθεια;» σημεία πλοκής και καταστάσεις που τεντώνουν νεύρα και καταρρακώνουν την ευπιστία και το προφανές, αλλά αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο για τον Jo Nesbo.
Ο Jo είναι συγγραφέας που αγωνίζεται για πρωτοτυπία όταν πρόκειται να δημιουργήσει μια κορύφωση και στο Killing Moon παραδίδει ένα belter κατά τη διάρκεια μιας σεληνιακής έκλειψης του καλοκαιριού πάνω από το Όσλο. Υπάρχουν πολλά μονοπάτια κινδύνου για τους χαρακτήρες, και __ακριβώς όταν νομίζεις ότι όλα έχουν γίνει ξεκάθαρα, το έδαφος αλλάζει. Δεν κατάλαβα έγκαιρα ποιος ήταν ο δολοφόνος, αν και πιθανότατα εσύ αναγνώστη είσαι πιο έξυπνος από εμένα και μπορείς να το κάνεις νωρίτερα. Τέλος, υπάρχει ένα νήμα σε αυτό το μυθιστόρημα που υποδηλώνει έντονα ότι ένα 14ο βιβλίο είναι καθ' οδόν – οψόμεθα…
Μην κάνετε λάθος: δεν διαβάζετε Harry Hole περιμένοντας υψηλή λογοτεχνία, ακόμα κι αν ο συγγραφέας του είναι ακόμη ερωτευμένος με τον Σαίξπηρ και τα underground εναλλακτικά συγκροτήματα των 10ετιών του 1980 και του '90 __ο τίτλος αυτού του βιβλίου, μοιάζει κάπως να θυμίζει κάποιο τραγούδι Echo and the Bunnymen https://youtu.be/LWz0JC7afNQ
Το Killing Moon ανοίγει στο Λος Άντζελες, όπου ο ήρωάς μας προσπαθεί να καταπιεί τον εαυτό του μέχρι θανάτου λόγω κάποιων σκελετών στην ντουλάπα. Μέρος της ευχαρίστησης βρίσκεται στο ταξίδι, όχι απαραίτητα στον προορισμό. Δεν θέλω να φανώ καθόλου επικριτικός, γιατί μέρος της «γοητείας» αυτού του βιβλίου είναι το γεγονός ότι ο Χάρι αποδεικνύεται ότι κάνει λάθος μερικές φορές, και όταν το κάνει σωστά, συνήθως οφείλεται σε συνδυασμό τύχης και σύμπτωσης, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν από τους θορυβώδεις αναγνώστες ως αστυνομικοί. Ωστόσο, το μυθιστόρημα είναι διασκεδαστικό καθώς παρακολουθούμε τον Χάρι και μια ομάδα απατεώνων που έχει συγκεντρώσει
Ίσως αναρωτιέστε: πρέπει να διαβάσω πρώτα τα προηγούμενα βιβλία του (ή κάποια έστω;) πριν βουτήξω σε αυτό; Όχι ιδιαίτερα, είναι η απάντηση που θα σας έδινα (αν και υπάρχουν spoilers για τα άλλα μυθιστορήματα που προηγήθηκαν αυτού). Έτσι (και για να μην χαλάσουμε πράγματα που ήδη χαλάει αυτό το βιβλίο), αν δεν θέλετε να μάθετε τι έχει συμβεί στη γυναίκα του Χόλε, για παράδειγμα, χωρίς να έχετε διαβάσει πρώτα το βιβλίο που ασχολείται με το τι της συμβαίνει, τότε, λοιπόν, καλά , μπορεί να θέλετε να κάνετε πίσω και να αρχίσετε να διαβάζετε με τη σειρά. Γενικά, όμως, είναι ένα εξαιρετικά ευχάριστο _ακόμα και με τα “αηδιαστικά” του, που στέκεται καλά από μόνο του με λίγο παρατραβηγμένο το ασυνήθιστο “όπλο δολοφονίας” του είδους (δεν θα πω τίποτα γι 'αυτό, όσο κι αν μπαίνω στον πειρασμό). Mυθιστόρημα με καθαρή αδρεναλίνη! μια βόλτα με τρενάκι του λούνα παρκ -roller coasters. Θρίλερ υψηλών οκτανίων που δεν ξέρει πότε να υποχωρήσει.