Η Βαρβάρα κάθε βράδυ στη Γλυφάδα ξενυχτάει
και ψαρεύει τα λαβράκια, κεφαλόπουλα, μαυράκια
Το καλάμι της στο χέρι, κι όλη νύχτα στο καρτέρι
περιμένει να τσιμπήσει το καλάμι να κουνήσει
Ένας
κέφαλος βαρβάτος, όμορφος και κοτσονάτος
της Βαρβάρας το τσιμπάει, το καλάμι της κουνάει
Μα η Βαρβάρα δεν τα χάνει τον αγκίστρωσε τον πιάνει
τον κρατά στα δυο της χέρια και λιγώνεται στα γέλια
Κοίταξε μωρή Βαρβάρα, μη σου
μείνει η λαχτάρα
τέτοιος κέφαλος με νύχι, δύσκολα να σου πετύχει
Βρε Βαρβάρα μη γλιστρήσει και στη θάλασσα βουτήξει
βάστα τον απ’ το κεφάλι μη σου φύγει πίσω πάλι
Στο
καλάθι της τον βάζει κι από την χαρά φωνάζει
έχω τέχνη έχω χάρη ν’ αγκιστρώνω κάθε ψάρι
Για ένα κέφαλο θρεμένο όλη νύχτα περιμένω
που θα ‘ρθεί να μου τσιμπήσει το καλάμι να κουνήσει
Η ιστορία της δίωξης ενός ρεμπέτικου τραγουδιού από τη
Μεταξική δικτατορία της 4ης Αυγούστου του 1936. Πρόκειται για τη
"Βαρβάρα", του Παναγιώτη Τούντα, η οποία ηχογραφήθηκε -μάλλον- αρχές του
1936, έγινε διάσημη αμέσως, τραγουδιόταν παντού και
πουλούσε απίστευτα... Τραγούδησε ο Στελλάκης Περπινιάδης και έπαιξε η
ορχήστρα του Γιουβάν Τσαούς.
Σύμφωνα με τις – έντονες – φήμες της εποχής το τραγούδι αναφερόταν στην κόρη του φασίστα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, Λουκία (Λουλού) Μεταξά – Μαντζούφα, διαβόητη επικεφαλής του γυναικείου τμήματος της «Εθνική Οργανώσεως Νεολαίας» – ΕΟΝ.
Το τραγούδι περιγράφει τον «έκλυτο» νυχτερινό βίο μιας κυρίας της «υψηλής» τάξης, προκαλεί πάταγο στη συντηρητική κοινωνία της εποχής και γνωρίζει εκτός των άλλων τεράστια εμπορική επιτυχία, πουλώντας δεκάδες χιλιάδες δίσκους. Οι αριστοτεχνικά δομημένοι με σεξουαλικά υπονοούμενα στίχοι του «διεγείρουν» τα όργανα του φασιστικού καθεστώτος που απαγορεύουν τη «Βαρβάρα» και εξαπολύουν πογκρόμ σε σπίτια και μαγαζιά κατάσχοντας και καταστρέφοντας χιλιάδες αντίτυπα και μοιράζοντας παντού πρόστιμα.
Ο Τούντας ως δημιουργός του τραγουδιού αλλά και υπεύθυνος ηχογραφήσεων της «Κολούμπια», σέρνεται σε δίκη που αποτελεί μεγάλο γεγονός και μονοπωλεί το ενδιαφέρον του κόσμου.
🎶🤗 Δείτε ανέκδοτα σπάνια ηχητικά, που δεν υπάρχουν στο YouTube
 |
| Μ' αυτήν την ετικέτα κυκλοφόρησε για πρώτη φορά η "Βαρβάρα". Το όνομα του Γιουβάν Τσαούς δεν υπάρχει πάνω στην ετικέτα, αν και στο σημείο 2:48 του τραγουδιού ο Στελλάκης τον χαιρετάει λέγοντάς του “Γεια σου Γιουβάν Τσαούς με την παρέα σου". |
 |
| Ο Γιουβάν Τσαούς και διαφημιστικό της "Βαρβάρας" |
 |
| Μεγάλη διαφήμιση έγινε στη "Βαρβάρα", αν και δεν την χρειαζόταν καθόλου... |
Για ακούστε και την εκδοχή του Τέτου, αδελφού του πασίγνωστου γελοιογράφου Φωκίωνα Δημητριάδη.
Η αστυνομία γύριζε και μάζευε τις «Βαρβάρες» από τα μαγαζιά και από τους πλανόδιους φωνογραφητζήδες. Έπαιρνε τους δίσκους, τους έσπαγε και έκανε μηνύσεις σ’ εκείνους που τους πούλαγαν. Δεκάδες χιλιάδες δίσκους της «Βαρβάρας» έσπασε η Ασφάλεια και έκανε αμέτρητες μηνύσεις σε καταστηματάρχες και φωνογραφητζήδες. Τ’ αποτέλεσμα ήτανε, να πάνε στο δικαστήριο κατηγορούμενοι, όλοι αυτοί που πούλαγαν δίσκους, με βασικούς κατηγορούμενους τον Θεμιστοκλή Λαμπρόπουλο (γιατί στην «ΚΟΛΟΥΜΠΙΑ» είχε γυριστεί το 45άρι), τον Παν. Τούντα, γιατί ήταν ο δημιουργός του τραγουδιού, και ο υπεύθυνος φωνογραφήσεων της εταιρείας και όλους, τους καταστηματάρχες.
Ο Στελλάκης, που δεν συμφωνεί με τις φήμες ότι το τραγούδι απαγορεύτηκε επειδή αναφερόταν στην κόρη του Μεταξά, θυμάται: «Μετά λίγον καιρό από τη δικτατορία Μεταξά, που έγινε το 1936, τραγούδησα τη «Βαρβάρα» του Παν. Τούντα, όπου στο δίσκο παίζει ο Γιοβάν Τσαούς και η παρέα του. Η δικτατορία θεώρησε το τραγούδι «άσεμνο» και «προκλητικό», γιατί είπαν ότι έχει ύποπτους στίχους και όχι ηθικούς. Λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία του, το τραγούδι απαγορεύτηκε, άλλα είχε προλάβει να γίνει πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία και να τραγουδιέται σ’ όλη την Ελλάδα.
 |
| Εδώ η Λουλού μετά του πατρός της.. Μελαμψές φυλές, κοντοπόδαρες... ...κράτος ασυστόλων και πεσμένων κώλων... |
 |
| Η Λουλού σε στιγμές ευτυχίας με την παρέα της ... κι η Ελλάς χαμογελούσε |
 |
| Χάρηκαν οι φυλλάδες, με την εγκύκλιο της απαγόρευσης και την ...προώθησαν! |
Στα τέλη Δεκεμβρίου του 1936, μάλιστα, παραπέμφθηκαν σε δίκη οι Λαμπροπουλαίοι (εκδότες του δίσκου, Κολούμπια είπαμε...), ο Τούντας (συνθέτης), ο Στελλάκης (τραγουδιστής) και 90 καταστηματάρχες που πουλούσαν την ...αμαρτωλή "Βαρβάρα". Οι εκδότες Λαμπροπουλαίοι απαλλάχτηκαν, γιατί είπαν ότι υπεύθυνος των δισκογραφικών εκδόσεων ήταν ο Τούντας. Ο ίδιος ο Τούντας πλήρωσε ένα βαρύτατο πρόστιμο, ενώ ο Στελλάκης πλήρωσε μεν μικρό πρόστιμο, αλλά δέχτηκε αυστηρή επίπληξη επειδή αν και ιεροψάλτης, ερμήνευσε ένα τέτοιο ανήθικο άσμα. Απολαύστε τώρα τον Στελλάκη να διηγείται τα της δίκης.
Μ' αυτό και με κείνο, φτάσαμε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, οπότε η μελωδία της "Βαρβάρας" χρησιμοποιήθηκε για το αντιμουσολινικό τραγουδάκι "Άκου Ντούτσε μου τα νέα", το οποίο κυκλοφόρησε ακριβώς το 1940. Απολαύστε τώρα, αυτό τραγουδιστικό σίριαλ της δικτατορικής συφοράς.
 |
| Πρώτα, κυκλοφόρησε η "Μαρίκα η δασκάλα" με τον Στελλάκη (Στην ουσία, η Βαρβάρα έγινε Μαρίκα...) |
 |
| Όταν η "Μαρίκα η δασκάλα" απαγορευόταν εδώ, τότε ακριβώς, 1937, ηχογραφούνταν κυκλοφορούσε στο Αμέρικα |
 |
| Το 1938, η Βαρβάρα κι η Μαρίκα έγιναν Μανωλιός και Δημητρούλα |
Μανωλιός και Δημητρούλα (Π. Τούντα), Στελλάκης Περπινιάδης, 1938
 |
"Αμιρσούδα" και "Βαρβάρα"
Πάντως η μουσική της "Βαρβάρας-Αμιρσούδας" δεν είναι καθόλου πρωτότυπη και μοναδική, αφού τη βρίσκουμε και σε σκοπούς άλλων χωρών της περιοχής, όπως για παράδειγμα της Ρουμανίας και της Τουρκίας. Για ακούστε σας παρακαλώ το τουρκικό κομμάτι Romeli Honoru με τον Talip Özkanb και θα καταλάβετε. Μόνο μη μπερδευτείτε με τους ρυθμούς, που είναι 2/4 στα ελληνικά τραγούδια και 7/8 στο τουρκικό.
 |
| "Αμιρσούδα" και πάσης Λέσβου, με ρουμανοτουρκικές ...αγάπες |
Η θεια μ' η Αμιρσούδα, Σοφία Βέμπο, 1946
Η ακόλαστη «Βαρβάρα» έπρεπε
να καταδικαστεί και να τιμωρηθεί, ώστε
να γίνει παράδειγμα προς αποφυγήν
Η δίκη έγινε στην Αθήνα και προκάλεσε πάταγο. Χιλιάδες κόσμος, από όλες τις κοινωνικές τάξεις, ήρθαν για να παρακολουθήσουν τη δίκη. Επί το πλείστον, είχαν έρθει γυναίκες, της λεγόμενης αριστοκρατίας. Η ουρά του κόσμου που ήθελε να μπει στο δικαστήριο είχε φτάσει τα πολλά χιλιόμετρα, ενώ οι αστυφύλακες, που είχαν στείλει για να τηρήσουν την τάξη, ήταν περισσότεροι και από τον κόσμο που είχε έρθει για να παρακολουθήσει.
Εγώ κλήθηκα και παρουσιάστηκα να καταθέσω σαν ο πρώτος και βασικός μάρτυρας, επειδή ήμουνα ο εκτελεστής του τραγουδιού στο δίσκο. Εμένα με επέπληξε ο Εισαγγελέας, γιατί, είπε, έφτασα στο σημείο να τραγουδήσω ένα τόσο άσεμνο και προκλητικό για τα ήθη, τραγούδι. Δικαιολογήθηκα, δασκαλεμένος από το δικηγόρο, ότι ήμουν τραγουδιστής και μάλιστα με αποκλειστικό συμβόλαιο και ήμουν υποχρεωμένος να τραγουδήσω τα τραγούδια που μου έδινε η εταιρεία που με πλήρωνε. Είπα ακόμα ότι, κατά τη γνώμη μου, επειδή έχω τραγουδήσει αμέτρητα τραγούδια, οι στίχοι του τραγουδιού είναι σατιρικοί και όχι άσεμνοι. Τότε γύρισε ο Εισαγγελέας και μου είπε το θρυλικό: «Καταντήσαμε, όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες να έχουν κάτω από τη μασχάλη τους και από μια «Βαρβάρα»…» (Κώστα Χατζηδουλή, «Ρεμπέτικη Ιστορία 1», εκδ. Νεφέλη)
Η αναφορά του εισαγγελέα στα «ήθη» κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Η «πάταξη της ανηθικότητας» είχε γίνει «σημαία» από το φασιστικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Η πραγματικότητα όμως ήταν διαφορετική, καθώς η διαφθορά βασίλευε στους κόλπους του. «Η ΕΟΝ (Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας) που δημιουργήθηκε απ’ τον Μεταξά σε μια προσπάθειά του να φασιστικοποιήσει τη νεολαία και να δημιουργήσει πολιτικά ερείσματα μέσα στο λαό, στην πραγματικότητα είχε γίνει ένα διαφθορείο των νέων που εντάσσονταν σ’ αυτήν με διάφορες υποσχέσεις, εκβιασμούς και πιέσεις» σημειώνει ο Νέαρχος Γεωργιάδης στο βιβλίο του «Ρεμπέτικο και πολιτική» (εκδ. Σύγχρονη Εποχή). Στο ίδιο: «Οι χωριατοπούλες που έρχονταν στην Αθήνα για να συμμετάσχουν στους εορτασμούς της 4ης Αυγούστου πέφτανε θύματα των αξιωματούχων της ΕΟΝ. Σημειώθηκαν μάλιστα και αυτοκτονίες των αποπλανημένων κοριτσιών. «Πολλοί από τους μεγάλους τιτλούχους της ΕΟΝ διατηρούσαν χαρέμια από ευνοούμενες!». Διεφθαρμένες «αμαζόνες» επικεφαλής των φαλαγγιτισσών ωθούσαν τα κορίτσια της ΕΟΝ στη διαστροφή. Η ίδια η κόρη του Μεταξά, Λουλού Μαντζούφα, διοικήτρια της ΕΟΝ, «αντάξια θυγατέρα του τρανού πατέρα κι Αρχηγού, Πρώτη Ελληνίς, λάμπουσα ακτίς, των Ελληνίδων η ελπίς», σε εγκύκλιό της προς τις φαλαγγίτισσες, το 1940, παραδέχεται κι αποκαλύπτει άθελά της τη διαφθορά που επικρατούσε ανάμεσα στις τάξεις τους: «Παρετηρήθη κατά τας τελευταίας ημέρας με τας νίκας του ηρωικού στρατού μας, ότι πολλά κορίτσια υπερέβησαν τα όρια όχι μόνον της καλής συμπεριφοράς, αλλά και αυτά της αξιοπρέπειας και της στοιχειώδους ηθικής. (…) Ουδέ πρέπει να νοηθεί ότι παράπτωμά τι διαπραττόμενον με παρεπιδημούντο ξένον δεν είναι τόσον κολάσιμον επειδή αυτός είναι ξένος και μίαν ημέραν θα εγκαταλείψει το πατρικόν έδαφος. Απ’ εναντίας: Έναντι των ξένων πρέπει να συμπεριφερόμεθα κοσμιώτερον, διότι ο σύμμαχός μας Άγγλος στρατιώτης αίφνης όστις γνωρίζει την Ελληνίδα γυναίκα υπό ελευθεριάζουσαν μορφήν, επανερχόμενος εις την πατρίδα του θα ομιλήσει περί αυτής με περιφρόνησιν, και η περιφρόνησις αυτή αντανακλά εις ολόκληρον το Έθνος, εις ολόκληρον την φυλήν.»
«Καταλαβαίνει κανείς, λοιπόν, την οργή της δικτατορίας εναντίον της καημένης της «Βαρβάρας» που είχε υπερβεί τα όρια της καλής συμπεριφοράς, της αξιοπρέπειας και της στοιχειώδους ηθικής, με τα σκανδαλιστικά ξενύχτια της στη Γλυφάδα· πολύ περισσότερο, μάλιστα, που ο λαός ήθελε να πιστεύει ότι η «Βαρβάρα» ήταν η ίδια η κόρη του δικτάτορα, κι έτρεχε «σαν τρελός να αγοράσει το δίσκο» κατά τη γραφική έκφραση του Στελλάκη Περπινιάδη» σημειώνει ο Νέαρχος Γεωργιάδης. Και συνεχίζει: «Το σατιρικό αυτό τραγούδι του Τούντα παρουσιάζει την Ελληνίδα γυναίκα και μάλιστα την θυγατέρα του τρανού πατέρα κι Αρχηγού υπό ελευθεριάζουσαν μορφήν, πράγμα που προσέβαλλε ολόκληρον το Έθνος, ολόκληρον την φυλήν. Τι θα έλεγε ο σύμμαχος Άγγλος στρατιώτης, οι Άγγλοι εκπαιδευτές και σύμβουλοι των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, και κυρίως τι θα έλεγε ο Άγγλος πρεσβευτής Ουότερλοου που ήταν έτοιμος να καταγγείλει στο Φόρεϊν Όφις τον Ιωάννη Μεταξά σαν μη λαοφιλή, και την κυβέρνησίν του σαν διεφθαρμένη; Η εντύπωση ότι ο κυβερνήτης δεν ήταν αγαπητός και δεν είχε λαϊκό έρεισμα δε θα παρακινούσε άραγε τους Βρετανούς προστάτες της Ελλάδας να τον αντικαταστήσουν με κάποιον άλλον, όπως, για παράδειγμα, το συνεπή αγγλόφιλο πρώην πρωθυπουργό Ανδρέα Μιχαλακόπουλο; Η ακόλαστη «Βαρβάρα» έπρεπε, λοιπόν, να καταδικαστεί και να τιμωρηθεί, ώστε να γίνει παράδειγμα προς αποφυγήν».
Η «Βαρβάρα» θα απαγορευτεί από το δικαστήριο της φασιστικής δικτατορίας και ο Παναγιώτης Τούντας θα καταδικαστεί με βαρύ χρηματικό πρόστιμο. Ο Στελλάκης θυμάται: «Ο Τούντας είχε φέρει ένα δικηγόρο από τον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο, ο οποίος προσπάθησε να εξηγήσει στο δικαστήριο, ότι δεν είναι άσεμνο και προκλητικό, το να πάει η κάθε Βαρβάρα με το καλάμι της και να περιμένει να τσιμπήσει ο κέφαλος. Το ψάρι λέγεται κέφαλος και δεν είναι προκλητικό, αν η Βαρβάρα τον κρατάει στα δυο της χέρια, και, από τη χαρά της, να λιγώνεται απ’ τα γέλια. Παρά τις προσπάθειες του δικηγόρου και τις καταθέσεις των μαρτύρων υπερασπίσεως (είχε έρθει και ο Φαλτάιτς, που εντυπωσίασε με την κατάθεση), καταδικάσθηκε ο Τούντας και αναγκάσθηκε να πληρώσει ο άνθρωπος και τις χρηματικές ποινές όλων των καταστηματαρχών και των φωνογραφητζήδων. Πήρε, μετά από συνεννόηση με το Λαμπρόπουλο, όλα τα βάρη απάνω του. Και έτσι αθωώθηκε ο Θεμιστοκλής και όλοι οι άλλοι».
Την επόμενη χρονιά, το 1937, θεσπίζεται με διαταγή του ίδιου του Μεταξά επιτροπή προληπτικής λογοκρισίας, που θα γίνει ορκισμένος εχθρός του ρεμπέτικου κι οτιδήποτε θυμίζει Σμύρνη και γενικότερα Ανατολή…
|
✨ Καθ' οδόν: Με την Βαρβάρα...  Η Βαρβάρα έζησε στη Νικομήδεια, κόρη τοπικού ειδολωλάτρη άρχοντα. Ήταν προικισμένη με σπάνια ομορφιά. Επειδή η φήμη της εξαπλωνόταν, ο πατέρας της για να προστατέψει την αγνότητά της την έκλεισε σε έναν πύργο ώστε να μην τη βλέπει κανείς. Ετσι ένα από τα εμβλήματα της αγίας είναι ο πύργος (έργο του Jan va Eyck, «grisaille» σε ξύλο, τεχνική που χρησιμοποιήθηκε στην Αναγέννηση με τη χρήση 7 στρωμάτων χρώματος για να αποδώσει το γκρίζο χρώμα) |
Οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία στο ποίμνιο. Δημιουργείται όμως ένα σοβαρό πρόβλημα εξαιτίας της δυσαναλογίας ανάμεσα στις γυναίκες που είναι πάρα πολλές και στους άντρες που είναι ελάχιστοι. Η εκκλησία απαγορεύει τους μεικτούς γάμους. Με ποιον θα παντρευτεί μια νέα χριστιανή; Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έδωσαν οι θεωρητικοί του χριστιανισμού. Ο Κυπριανός στα μέσα του 3ου αιώνα θα απαντήσει: «Με κανέναν αν δε βρει χριστιανό σύζυγο». Και ο Τερτυλλιάνος (155-240 μ.Χ.) γράφει: «Ο μεικτός γάμος χριστιανής με ειδωλολάτρη είναι το ίδιο φοβερό αμάρτημα με την αιμομιξία ή τη μοιχεία». Συμβουλεύει τις νέες των «καλών» οικογενειών να κάνουν κάποια παραχώρηση και, στην ανάγκη, να παντρεύονται έναν άντρα κατώτερης κοινωνικής τάξης φτάνει να είναι χριστιανός. Αυτό όμως είναι αδιανόητο για την υψηλή κοινωνία της Ρώμης και κάθε αστική τάξη. Και ο χριστιανισμός δεν έχει την πρόθεση να συγκρουστεί με την αριστοκρατία του. Αντίθετα κανακεύει τις αρχοντοπούλες που φαίνεται να έχουν σαφή επίγνωση των αναγκών και δικαιωμάτων τους. Γι' αυτό ο Πάπας Κάλλιστος στα τέλη του 3ουαιώνα θα επιτρέψει τούτο: Μια κοπέλα, ανώτερη κοινωνικά, που δεν μπορεί να παντρευτεί ένα άντρα κατώτερου κοινωνικού επιπέδου, γεγονός που θα τη μείωνε κοινωνικά και θα την έβγαζε από τη σειρά της, είχε το δικαίωμα να συζεί με έναν απελεύθερο χριστιανό, χωρίς να είναι υποχρεωμένη να νομιμοποιήσει τη σχέση μαζί του με γάμο (πάνε περίπατο τόσο οι αντιλήψεις περί ηθικής όσο και αυτές περί ισότητας φτωχών και πλούσιων - κυρίαρχο το ζήτημα της ιδιοκτησίας - αυτό θα αποδειχτεί αργότερα όταν ο χριστιανισμός γίνεται επίσημη θρησκεία). Από αυτό το πρόβλημα της συμβίωσης προκύπτει και η καλλιέργεια της παρθενίας ως ιδανικού.
%20E%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1..jpg) Giovanni Antonio Baltraffio (1467-1515). Eλαιογραφία. Εικονίζεται όρθια μπροστά από πύργο και να κρατά δισκοπότηρο. Επειδή η αγία είχε βίαιο θάνατο προστατεύει τους ανθρώπους από κάτι αντίστοιχο. Το δισκοπότηρο που κρατά αυτό ακριβώς δηλώνει: Κανείς δε θα πεθάνει αν πρώτα δε μεταλάβει ____________________ |
Κάποιες νέες, πολύφερνες νύφες αρνήθηκαν το γάμο με ειδωλολάτρες και η εκκλησία τις κατέταξε στη «χορεία των ένδοξων και σεμνών παρθένων που πλήρωσαν με το αίμα τους την πίστη τους» και τιμά τη μνήμη τους: Αικατερίνη, Βαρβάρα, Αναστασία, Ευγενία, Ευφροσύνη, Παρασκευή, Καλλιόπη, Κυριακή, Ξένη, Εμμελεία.
Βαρβάρα
Σύμφωνα με την παράδοση, η Αγία Βαρβάρα ήταν πολύ όμορφη. Επειδή όμως ο πατέρας την πίεζε να παντρευτεί έναν ειδωλολάτρη, αυτή παρακάλεσε το θεό και προσβλήθηκε από ευλογιά. Εχασε την ομορφιά της, απέκτησε όμως το χάρισμα να προστατεύει τα παιδιά από την ευλογιά. Αν συλλογιστεί κανείς το κακό που προξενούσε άλλοτε η ασθένεια αυτή στα παιδιά (αυλάκωνε και ασχήμιζε το πρόσωπό τους για όλη τους τη ζωή), θα καταλάβει τι είδους λατρείες απολάμβανε η αγία στο παρελθόν, όταν το εμβόλιο ήταν ακόμη άγνωστο. Αντικατέστησε, η Αγία Βαρβάρα, ως βοηθός του ανθρώπου, την Εκάτη. Τα έθιμα με τις προσφορές προς την Αγία Βαρβάρα ταιριάζουν με τα Εκάταια ή Εκάτης δείπνον προς τιμήν της Εκάτης.
Την Αγία Βαρβάρα ο ίδιος ο πατέρας της την αποκεφάλισε ως «πατρικαίς χερσί τω πατρικώ ξίφει την τελείωσιν δέχεται». Τη στιγμή όμως που ολοκλήρωσε το έγκλημά του, έπεσε νεκρός χτυπημένος από κεραυνό κατά θεία δίκη. Αυτόν τον τιμωρό κεραυνό συμβολίζουν τα πυρά του Πυροβολικού και γι' αυτό καθιερώθηκε προστάτιδά του σε ανατολή και δύση. Στην Ελλάδα καθιερώθηκε ως Προστάτις του όπλου αυτού το 1828 όπου στη σχετική γιορτή προσφέρθηκαν λουκουμάδες, επειδή έμοιαζαν με τα τότε σφαιρικά βλήματα των πυροβόλων. Από τότε έχει γίνει παράδοση να προσφέρονται λουκουμάδες.
Τέλος, δύο είναι οι ετυμολογικές εκδοχές ερμηνείας για την προέλευση του ονόματος Βαρβάρα: η σγουρομάλλα - από το σανσκριστικό barbaras. 'Η από το βαρ, βαρ (βάρβαρος) ήχος με τον οποίο απέδωσαν οι αρχαίοι Ελληνες το ακατανόητο άκουσμα από τις γλώσσες άλλων λαών. Η αρχική σημασία της λέξης βάρβαρος δήλωνε αυτόν που μιλά ακατανόητη γλώσσα. Με το χρόνο άρχισε να χαρακτηρίζει μειωτικά τους μη Ελληνες.
✨ Το όνομα Βαρβάρα έχει ποσοστό εμφάνισης 0,56%
(σε δείγμα δώδεκα χιλιάδων γυναικείων ονομάτων).
