Αφιέρωμα Gena Rowlands _Τζίνα Ρόουλαντς

Υποψήφια για 2 Oscars με 31 μεγάλες διακρίσεις και 25 υποψηφιότητες ήταν βραβευμένη με 2 Χρυσές Σφαίρες και με 4 Βραβεία Έμμυ ενώ έγινε γνωστή για τη συμμετοχή της σε πολλές ταινίες του συζύγου της Τζον Κασσαβέτη. Κόρη τραπεζίτη και πολιτικού και μητέρας ηθοποιού, γεννημένη το 1930 στο Ουισκόνσιν, δεν κέρδισε Όσκαρ για τους ρόλους που ενσάρκωσε, απλά έλαβε τιμητικό βραβείο της αμερικανικής ακαδημίας κινηματογράφου για το σύνολο του έργου της το 2015.

2024 _14-Αυγ: Πέθανε σε ηλικία 94 ετών η μεγάλη ηθοποιός σύζυγος και μούσα του σκηνοθέτη Τζον Κασσαβέτη Gena Rowlands ^Τζίνα Ρόουλαντς) _

Η Τζίνα Ρόουλαντς και ο Τζον Κασσαβέτης χαρακτηρίζονταν χρυσό ζευγάρι των ανεξάρτητων κινηματογραφικών παραγωγών τα χρόνια της 10ετίας 1970 και 1980, με τον Κασσαβέτης πρωτοπόρο του είδους και την Τζίνα Ρόουλαντς μούσα του. Γύρισαν μαζί 10 ταινίες, ως τον θάνατό του το 1989. Συνέχισε την καριέρα της κατόπιν, συνεργαζόμενη, μεταξύ άλλων, με σκηνοθέτες όπως ο Γούντι Άλεν.

         Ας την θυμηθούμε
Το ξέρατε; Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ αφιέρωσε την ταινία του "Όλα για τη Μητέρα μου" (1999) σε αυτήν, την Μπέτι Ντέιβις και τη Ρόμι Σνάιντερ _επίσης σχετικά με τη συνεργασία της Μπέτι Ντέιβις στην τηλεοπτική ταινία "Ξένοι": Η ιστορία Μητέρας Κόρης" (1979) Όταν μου πρότειναν αυτόν τον ρόλο απέναντί της, δεν ήθελα να το κάνω. Σκέφτηκα, τι θα γινόταν αν όλες οι ψευδαισθήσεις μου είχαν διαλυθεί; Αλλά δεν μπορούσα να αντισταθώ στον πειρασμό. Δεν είναι γατούλα -- είναι αντίθετα μια σπουδαία και ανεξάρτητη καλλιτέχνης και απόλαυσα κάθε λεπτό που συνεργαζόμουν μαζί της.

10 _από τις 10άδες
Εξαιρετικές Ερμηνείες της Gena Rowlands

Η Τζίνα θεωρούνταν ευρέως ως μία από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της, γνωστή για τα ευάλωτα πορτρέτα γυναικών σε καταστάσεις κρίσης σε ταινίες τόσο ποικίλες όσο το "A Woman Under the Influence" (Μια Γυναίκα Υπό την Επήρεια Ενέργειας), με τον Τζον Κασσαβέτη, και το δράμα "The Notebook" (Το Σημειωματάριο). Οι πιο αναγνωρισμένες ερμηνείες της προήλθαν από την παραγωγική και έντονα δημιουργική συνεργασία της με τον σύζυγό της, σκηνοθέτη, συγγραφέα και ηθοποιό, ο οποίος της έδωσε ρόλους από νοικοκυρά ως… Σε μια σκηνή από το "A Woman Under the Influence", η Gena Rowlands κάθεται με τα πόδια της πάνω σε ένα τραπέζι. Υπάρχουν δύο θρυμματισμένα μεταλλικά κουτιά και ένα κουτί σπίρτα ελαφρώς εκτός εστίασης στο προσκήνιο. Ακόμα και μετά τον θάνατό του (1929-1989), η Ρόουλαντς θα συνέχιζε να συνεργάζεται με μέλη της οικογένειας, πρωταγωνιστώντας στις σκηνοθετικές προσπάθειες του γιου τους, Νικ, και της κόρης της Ζωής. Και ενώ έγινε σταρ της δεκαετίας του 1970 με ταινίες που άνοιξαν νέους δρόμους στον ανεξάρτητο κινηματογράφο, στα τελευταία της χρόνια γνωρίστηκε με μια νεότερη γενιά, χάρη στην επιτυχημένη ταινία του Νικ Κασσαβέτη "Το Σημειωματάριο", που σάρωσε τα δακρυσμένα μάτια.

1968 _"Πρόσωπα"

Ένα σφιχτά συνθεμένο ασπρόμαυρο κάδρο του προσώπου της Τζίνα Ρόουλαντς στο "Faces", σε σκηνοθεσία (Τζον) Κασσαβέτη.

Ίσως το πρώτο αληθινό παράδειγμα της μαγείας που μπόρεσαν να δημιουργήσουν μαζί Rowlands και John. Πριν από αυτό, είχε έναν ρόλο χωρίς τίτλο στο ντεμπούτο της, "Shadows" (σκιές), καθώς και έναν στην πιο συμβατική του ταινία "A Child Is Waiting" (ένα παιδί  περιμένει), με πρωταγωνίστρια την Τζούντι Γκάρλαντ. Αλλά το "Faces", που γυρίστηκε με περιορισμένο προϋπολογισμό, ήταν το έργο που άρχισε να αποκαλύπτει πόσο μοναδική θα μπορούσε να είναι η σχέση τους. Στο δράμα του Κασσαβέτη για τις εντάσεις μεταξύ ενός παντρεμένου ζευγαριού, που υποδύονται ο Τζον Μάρλεϊ και η Λιν Κάρλιν, η Ρόουλαντς είναι η Τζίνι, μια call girl που μπλέκεται με τον σύζυγο στην εξίσωση. Στα στενά κοντινά και τα μεγάλα πλάνα του Κασσαβέτη μπορείτε να δείτε πώς η Ρόουλαντς ενσαρκώνει το φυσιοκρατικό περιβάλλον που ανέπτυσσε. Όταν συναντάμε για πρώτη φορά την Τζίνι, είναι μια κοπέλα που διασκεδάζει με πολύ μεγαλύτερους άντρες, τραγουδώντας το "Jeanie with the Light Brown Hair", αλλά σύντομα τα μάτια της εστιάζουν, απρόθυμα να υποτιμηθούν, καθώς αναπτύσσει αγάπη (ή έρωτα;) για τον χαρακτήρα της Μάρλεϊ.

1974 _"Μια Γυναίκα Υπό την Επήρεια"

Ρόουλαντς με τον Πίτερ Φαλκ
με τα μάτια τους κλειστά και τα χέρια
πάνω από τα κεφάλια τους.

Πώς να εισαγάγετε κάποιον στον πλούτο των ταλέντων της Ρόουλαντς; Βάλτε τον να παρακολουθήσει το “A Woman Under the Influence” την πιο χαρακτηριστική _ίσως από τις ταινίες της σε σκηνοθεσία Κασσαβέτη, όπου υποδύεται τη Mabel Longhetti (Μέιμπελ Λονγκέτι), μια νοικοκυρά και μητέρα που βρίσκεται στη μέση μιας κατάρρευσης που αλλάζει μορφή καθώς η ταινία προχωρά. Η Ρόουλαντς σας βυθίζει στον ανεμοστρόβιλο της συναισθηματικής αστάθειας της Μέιμπελ με μια αγριότητα που είναι πραγματικά ανησυχητική. Υπάρχει κίνδυνος γι αυτή στον τρόπο που μαζεύει τυχαία τα παιδιά της γειτονιάς στην αυλή της και τα κάνει να χορεύουν με τη ”Λίμνη των Κύκνων”, αλλά και μια χαρά στην ταραχώδη διάθεσή της. Όταν επιστρέφει σπίτι από το νοσοκομείο αργότερα στην ταινία, δεν μπορείς παρά να νιώσεις λύπη για τον δειλό τρόπο που περπατάει στις μύτες των ποδιών της στο σπίτι της και η μανία που μόλις ξεχείλιζε κάτω από την επιφάνεια, τελικά ξεσπά. Η Ρόουλαντς κάποτε αποκάλεσε τη Μέιμπελ ”τον αγαπημένο μου ρόλο όλων των εποχών επειδή ήταν τόσο καλογραμμένος και ένιωθε τόσο αληθινός”.

1977 ”Opening Night”_ ”Βραδιά Πρεμιέρας”

Η Ρόουλαντς φαίνεται από πίσω σε μια σκηνή,
κοιτάζοντας προς ένα γεμάτο κοινό _από το «Opening Night»,
όπου η Rowlands υποδύθηκε μια ηθοποιό.

Το ”Opening Night” μόλις που ”φάνηκε” — δεν είχε ποτέ πλήρη προβολή στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1991, μετά τον θάνατο του Κασσαβέτη — και όμως τώρα η ταινία θεωρείται ένα από τα καλύτερα παραδείγματα του ταλέντου της Rowlands. Καθώς η Myrtle Gordon, μια ηθοποιός που δυσκολεύεται καθώς το νέο της έργο, ”The Second Woman”, πρόκειται να κάνει πρεμιέρα, η Rowlands δίνει μια ερμηνεία που μπορεί κανείς να περιγράψει ως πραγματικά στοιχειωμένη. Την επισκέπτεται το φάντασμα ενός νεαρού θαυμαστή που χτυπήθηκε από αυτοκίνητο κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου της παράστασης εκτός πόλης, αλλά αυτή η φασματική παρουσία, ζωτική και σεξουαλική, αντιπροσωπεύει επίσης τη δική της μάχη _της Myrtle και το βάρος που νιώθει υποδυόμενη μια ηλικιωμένη γυναίκα στη σκηνή. Αν ερμηνεύσει καλά το υλικό, είναι μια θανατική καταδίκη για την καριέρα της, όπως και η γήρανση για τόσες γυναίκες σταρ. Η φρίκη αυτής της ιδέας διεισδύει σε κάθε ένα από τα αέρινα της Ρόουλαντς.

Σε ένα πλάνο, η Τζίνα Ρόουλαντς,
ως ο σκληροτράχηλος ομώνυμος χαρακτήρας
φορώντας ανοιχτό φόρεμα και τακούνια,
κρατάει ένα πιστόλι στο ένα χέρι ενώ προστατεύει ένα παιδί
με το άλλο _ Ένα ταξί πίσω τους.

          1980 Gloria _”Γκλόρια”
Μακριά από τις γυναίκες στα πρόθυρα που υποδύεται στις ταινίες ”Μια Γυναίκα υπό την Επήρεια Ενέργειας” και ”Νύχτα Πρεμιέρας”, ο ομώνυμος χαρακτήρας εδώ της επιτρέπει στη να είναι σκληρή σαν αρπακτικό νύχι και άγρια. Η ”Γκλόρια” εξακολουθεί να θεωρείται μία από τις πιο mainstream ταινίες του Κασσαβέτη (κυκλοφόρησε από την Columbia) που την σκηνοθέτησε σε μεγάλο βαθμό κατόπιν αιτήματος της Ρόουλαντς, η οποία ήθελε τον ρόλο. Η Γκλόρια είναι η πρώην κοπέλα ενός μαφιόζου, η οποία γίνεται η απρόθυμη φροντίστρια ενός 6χρονου αγοριού (Τζον Άνταμς) όταν ολόκληρη η οικογένειά του, οι γείτονές της, δολοφονούνται από πληρωμένη\ο δολοφόνο. Είναι μια γυναίκα χωρίς μητρικό ένστικτο που της αρέσει η ζωή της όπως είναι και αγανακτεί με την αναστάτωση. Ακόμα και όταν η αγάπη της για το παιδί μεγαλώνει, δεν χάνει ποτέ την τραχύτητά της, την οποία η Ρόουλαντς υποδύεται με ένα πονηρό χαμόγελο και μια βραχνή φωνή. Όταν κρατάει το πιστόλι της με τα ψηλά τακούνια και τις αέρινες φούστες, δεν αμφιβάλλεις ούτε στιγμή ότι αυτή η γυναίκα μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνη της.

          1991 ”Night on Earth”_ ”Νύχτα στη Γη”

Η Ρόουλαντς στο πίσω κάθισμα ενός ταξί
σκύβει πάνω από το κάθισμα για να μιλήσει στην οδηγό
_που υποδύεται η Γουινόνα Ράιντερ

Σύμφωνα με ένα άρθρο του 1996 στους New York Times, η Ρόουλαντς ακόμα συνέρρεε από τον θάνατο του Κασσαβέτη το 1989, όταν υπέγραψε για να υποδυθεί μια επιβάτιδα στο ταξί της Γουινόνα Ράιντερ σε αυτό το omnibus του Τζιμ Τζάρμους. Ο σκηνοθέτης εξήγησε ότι δεχόταν κλήσεις από συνεργάτες του Κασσαβέτη, όπως ο Πίτερ Φολκ, ο Μπεν Γκαζάρα και ο Σέιμουρ Κάσελ, για να βεβαιωθούν ότι η Ρόουλαντς τα πήγαινε καλά. Είπε: "Για παράδειγμα, ο Πίτερ Φολκ, τον οποίο δεν έχω γνωρίσει ποτέ, τηλεφωνούσε και έλεγε: "Τζάρμους; Είμαι ο Φολκ. Πώς είναι η Τζίνα; Όλα καλά;"" Στην οθόνη, είναι μια έντονη παρουσία ως μια απογοητευμένη διευθύντρια κάστινγκ που μπαίνει στο ταξί μιας νεαρής γυναίκας πανκ. Η Ρόουλαντς είναι σε πλήρη λειτουργία Χολιγουντιανού, σκεπτικιστική αλλά γοητευμένη από τον άξεστο οδηγό της, που την αποκαλεί μαμά. Ακόμα και όταν υποτίθεται ότι δένονται, βλέπετε τον καρχαρία στη Ρόουλαντς, να προσπαθεί να καταλάβει πώς αυτός ο χαρακτήρας μπορεί να της είναι χρήσιμος.

1996 ”The Neon Bible”_’”Η Βίβλος του Νέον”

Τρία άτομα, με την Gena Rowlands στο κέντρο, κοιτάζουν προς τα πάνω.
Είναι σκοτεινά και φωτίζονται από κάπου απροσδιόριστα
Η Rowlands με τον Jacob Tierney, αριστερά, και την Diana Scarwid
στην ”The Neon Bible”_...Miramax

Τα σταθερά θεατρικά καρέ του Βρετανού δημιουργού Terence Davies φαίνονται πολύ μακριά από το κινητικό στυλ του Cassavetes, αλλά η κάμερα του τιμά την Rowlands όσο και τον σύζυγο της. Ο Davies επέλεξε την Rowlands στην προσαρμογή του ομώνυμου μυθιστορήματος του John Kennedy Toole, το οποίο ακολουθεί ένα αγόρι ονόματι David στην Τζόρτζια των δεκαετιών 1930-1940. Η Rowlands υποδύεται την λαμπερή θεία Mae του David, της οποίας οι ιστορίες για το πώς είναι τραγουδίστρια τον μαγεύουν και προσφέρουν ένα παράθυρο σε έναν κόσμο πίσω από τη συντηρητική πόλη του. Η Ρόουλαντς έχει μια φωτεινότητα στον ρόλο που μεταφέρει με ακρίβεια τον τρόπο που την βλέπει ο νεαρός Ντέιβιντ, αλλά φροντίζει να δείξει και τις ρωγμές που το παιδία μπορεί να κατανοήσει μόνο καθώς μεγαλώνει.

1996 ”Unhook the Stars”

Η Τζίνα Ρόουλαντς και η Μαρίσα Τομέι έξω στα σκαλιά

Η οικογένεια Κασσαβέτη έχει τη συνήθεια να κρατάει τα πράγματα στην οικογένεια, οπότε όταν ο Nick Cassavetes σκηνοθέτησε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, φυσικά έδωσε στη μητέρα του τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Εκείνη την εποχή, είπε στους Times πώς η μητέρα του σεβόταν την ιδιότητά του ως σκηνοθέτη: ”Θα υπάρχουν πάντα συγγενείς για τους οποίους δεν θα είσαι ποτέ το παιδί που μάλωνε τη μύτη του ή έκανε κάτι ηλίθιο. Αλλά η Τζίνα δεν σου το βάζει ποτέ αυτό. Πήρε εμένα και το έργο πολύ σοβαρά”. Η ίδια η ταινία είναι λίγο γλυκιά, για μια χήρα από τα προάστια, τη Μίλντρεντ (Ρόουλαντς), η οποία αρχίζει να φροντίζει τον γιο (Τζέικ Λόιντ, πριν από το "Star Wars") της προβληματικής γειτόνισσάς της (Μαρίσα Τομέι). Είναι ασυνήθιστο να βλέπεις τη Ρόουλαντς σε έναν τόσο γλυκό ρόλο.

1997 "She's So Lovely"

Η Ρόουλαντς συμμετείχε σε μικρότερο ρόλο στη συνέχεια του Νικ Κασσαβέτις, "She's So Lovely". Η μαύρη κωμωδία βασίζεται σε σενάριο του πατέρα του και, όπως έγραψε η Τζάνετ Μάσλιν στην κριτική της για τους The Times, μπορείτε να φανταστείτε ότι ο πρωταγωνιστικός ρόλος, που υποδύεται εδώ η Ρόμπιν Ράιτ, θα μπορούσε κάποια στιγμή να έχει περάσει στην ίδια τη Ρόουλαντς. Η Ράιτ υποδύεται τη Μορίν, μια αλκοολική σε έναν ταραχώδη γάμο με τον Έντι (Σον Πεν), σύζυγο της Ράιτ εκείνη την εποχή. Στα μέσα της ταινίας συμβαίνει ένα άλμα 10 ετών και η Μορίν είναι πλέον μητέρα από τα προάστια και ο Έντι έχει μόλις βγει από ψυχιατρική κλινική. Η Ρόουλαντ εμφανίζεται στην αρχή αυτού του τμήματος ως η δεσποινίς Γκριν, μια σύμβουλος που φροντίζει τον Έντι. Καθώς τρέμει, ο Ρόουλαντ προβάλλει μια νοοτροπία χωρίς ανοησίες, γεμάτη ενσυναίσθηση.

2004
το περίφημο ”Σημειωματάριο” _
The Notebook

Έξω από μια κατασκευή με λευκά σανίδια,
ο φαλακρός Τζέιμς Γκάρνερ κάθεται σε ένα παγκάκι δίπλα στην Τζίνα,
τυλιγμένος σε ένα κασκόλ. Διαβάζει ένα βιβλίο.

Η ανακοίνωση του Νικ Κασσαβέτη τον Ιούνιο ότι η Ρόουλαντς έπασχε από Αλτσχάιμερ ήταν μια γροθιά στο στομάχι για όποιον την είχε δει στο ρομαντικό του έργο ”Το Σημειωματάριο”. Σε μια συνέντευξη μετά την αποκάλυψη, είπε: ”Είναι τόσο τρελό - το ζήσαμε, το υποδύθηκε και τώρα είναι πάνω μας”. Στην οθόνη, έπαιξε την παλαιότερη εκδοχή της Άλι, της οποίας ο σύζυγος (Τζέιμς Γκάρνερ) της διαβάζει υπάκουα την ιστορία του έρωτά τους χωρίς να συνειδητοποιεί για το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας ότι είναι η γυναίκα στην ιστορία. Ενώ εκείνη την εποχή η λαμπερή χημεία μεταξύ του Ryan Gosling και της Rachel McAdams, ως οι νεαροί Noah και Allie, ήταν το κύριο αξιοθέατο για το κοινό, η λεπτομερής απεικόνιση της Rowlands για μια γυναίκα που έχει χάσει την επαφή με τον εαυτό της είναι αυτό που δίνει στην ταινία συναισθηματικό βάρος.

2007 ”Broken English” _”Σπασμένα Αγγλικά”

Gena Rowlands και Parket Posey περπατούν έξω
αλα μπρατσέτα
κρατώντας τσάντες με ψώνια_Magnolia Pictures

Εκτός από το να δανείζει το ταλέντο της στις ταινίες του γιου της, η Rowlands εμφανίστηκε επίσης στο σκηνοθετικό ντεμπούτο της κόρης της Zoe R. Cassavetes, ”Broken English”. Στην ανεξάρτητη ρομαντική κωμωδία, η Rowlands είναι η μητέρα της ηρωίδας, Nora Wilder, μιας θυρωρού ξενοδοχείου της Νέας Υόρκης (Parker Posey) που προσπαθεί να βρει την αγάπη. Η ταινία ακολουθεί τη Nora και έχει μια ατημέλητη ποιότητα που θυμίζει το έργο του John Cassavetes. Η Ρόουλαντς είναι κομψή και αστεία ως μητέρα απογοητευμένη που η κόρη της δεν έχει βρει ακόμα ταίρι.