Είχε και λογικά εκατομμύρια φαν … δείτε 🎶 official channel@billieholiday
Βραβεύσεις
Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (1987), National Women's Hall of Fame (2011), Grammy Hall of Fame (1975), Grammy Hall of Fame (1977), Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (1986), Grammy Hall of Fame (1988), Grammy Hall of Fame (1999), Grammy Hall of Fame (2004), Grammy Hall of Fame (2009), Maryland Women's Hall of Fame (2008), Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντι Rock and Roll Hall of Fame (2000) κλπ _Ιστοσελίδα: Επίσημος ιστότοπος
Τα κατοικίδια σαν _αντί για παιδιά
Ήταν αφοσιωμένη στον σκύλο της – ίσως όχι περίεργο για κάποια που απαιτούσε απόλυτη αφοσίωση από τους γύρω της και σπάνια την έπαιρνε. “Ήταν εξαιρετικά κτητική”, εξήγησε ο επί χρόνια πιανίστας της Χολιντέι, ο Carl Drinkard. “Όποιος της ανήκε, της ανήκε αυστηρά”. Με την πάροδο των χρόνων, υπήρχαν η Τσικίτα, ο Πέπε και ο Μίστερ για να μοιράζονται την οικογενειακή της ζωή – και κανένα rhythm section ή εραστής δεν θα αποδεικνυόταν ποτέ τόσο αξιόπιστος. Η Χολιντέι έλεγε μερικές φορές ότι ήθελε παιδιά, αλλά τα κατοικίδια της ήταν η κύρια διέξοδος για τη μητρική στοργή που δεν μπορούσε να δώσει αλλού. Ένας μουσικός την είδε μάλιστα να βάζει πάνα στον σκύλο της και να τον ταΐζει από μπουκάλι…
Προβλήματα κατάχρησης ουσιών
Ο εθισμός την κατέστρεψε, αλλά ονειρευόταν κάτι καλύτερο. I'm so sick of this bullshit _“Έχω σιχαθεί τόσο πολύ αυτή τη μαλακία”, είπε στον κιθαρίστα John Collins λίγους μήνες πριν από το θάνατό της. “Δοκίμασα τα πάντα. Προσπάθησα να κόψω τη συνήθεια και δεν μπορώ”. Τα προβλήματα κατάχρησης ουσιών δεν είναι ασυνήθιστα στον κόσμο της ψυχαγωγίας, αν και τα περισσότερα από αυτά κρατούνται κρυφά. Αλλά με τη Μπίλι Χολιντέι, οι αδιακρισίες έγιναν πρωτοσέλιδα. Και αν η πραγματικότητα δεν ήταν αρκετά καλή, ο κόσμος επινόησε ακόμη πιο ακραίες ιστορίες.
Αλλά και οι κυβερνητικές αρχές: ήταν οι πιο καχύποπτες από όλους. Λίγες ημέρες αφότου η Χολιντέι επέστρεψε από την περιοδεία της στην Ευρώπη τον Ιανουάριο του 1959, ένας υπάλληλος των αμερικανικών τελωνείων τηλεφώνησε στην τραγουδίστρια -αναγγέλλοντας ότι είχε παραβιάσει έναν νέο νόμο που απαιτούσε από τους εγκληματίες ναρκωτικών, όπως εκείνη, να ενημερώνουν την κυβέρνηση για όλα τα ταξίδια από και προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο νόμος αυτός, ίσχυε αναδρομικά ακόμη και για καταδίκες για ναρκωτικά στο μακρινό παρελθόν. Η Μπίλι φοβόταν τόσο πολύ τις συνέπειες που δεν ήθελε καν να το πει στον ατζέντη της – γνωρίζοντας ότι η φήμη της ήδη δυσκόλευε την εύρεση κρατήσεων. Έτσι ταξίδεψε κρυφά σε ένα ομοσπονδιακό κτίριο και, αφού υποβλήθηκε σε ανάκριση από τρεις ομοσπονδιακούς ερευνητές, της είπαν ότι αυτή τη φορά δεν θα υπάρξει ποινική δίωξη.
Αιώνια δόξα αλλά χωρίς μέλλον
Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο στενότερος μουσικός συνεργάτης της Χολιντέι, ο σαξοφωνίστας Lester Young, πέθανε λίγες ώρες μετά την επιστροφή του από μια υποχρέωση στο Παρίσι. Ήταν 49 ετών – και, όπως η Χολιντέι, εξαντλημένος από την κατάχρηση αλκοόλ. Η Μπίλι ήταν σχεδόν έξι χρόνια νεότερη από τον Young, αλλά είχε διαγνωστεί με κίρρωση και μόνο τέσσερις μήνες ζωής. Δύο χρόνια νωρίτερα, είχαν κάνει μια σύντομη εμφάνιση στην τηλεόραση για μια εκπομπή του CBS ως μέρος μιας all-star μπάντας, και η μουσική τους χημεία ερμηνεύοντας το τραγούδι «Fine and Mellow» κατατάσσεται ως η πιο αγαπημένη μου στιγμή τζαζ που έχει καταγραφεί σε φιλμ. Αλλά αυτή θα ήταν η τελευταία στιγμή δόξας για το δίδυμο, το μεγαλείο τους προοριζόταν για τους αιώνες, αλλά όχι για το άμεσο μέλλον.
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση: Στην κηδεία του Young, η Χολιντέι προέβλεψε το δικό της τέλος. Η Sylvia Sims, η οποία συνάντησε τη Μπίλι στο δρόμο, τη θυμάται να λέει: “Μωρό μου, όλοι όσοι αγαπώ είναι νεκροί – κι εσύ νεκρή κι εγώ νεκρή”. Όταν η Sims της απάντησε: “Εσύ είσαι ζωντανή και εγώ είμαι ζωντανή”, η Χολιντέι ανταποκρίθηκε: “Το εννοείς;”
Συνέχισε να εργάζεται και μερικές φορές οι συναυλίες πήγαιναν καλά. Μια εβδομάδα στη Βοστώνη στο Storyville τον Απρίλιο είχε εξαιρετικά καλή υποδοχή. Αλλά όταν ο Λέοναρντ Φέδερ τη συνάντησε στα παρασκήνια στο Γκρίνουιτς Βίλατζ τον Μάιο, σοκαρίστηκε με την εμφάνισή της – η Χόλιντεϊ είχε χάσει είκοσι κιλά από την τελευταία φορά που την είχε δει, μόλις λίγες εβδομάδες πριν. Ήταν τόσο εύθραυστη εκείνο το βράδυ, που χρειάστηκε βοήθεια για να ανέβει στη σκηνή και μπόρεσε να ερμηνεύσει μόνο δύο τραγούδια πριν εγκαταλείψει -ήταν πολύ αδύναμη για να συνεχίσει. Αυτή θα ήταν η τελευταία δημόσια εμφάνιση της: Η επίσημη διάγνωση ήταν “εθισμός στα ναρκωτικά και αλκοολισμός” -αν και στην πραγματικότητα επρόκειτο για καρδιακή ανακοπή και ηπατική βλάβη- και η Χολιντέι δεν έγινε δεκτή
Παρά τις προτροπές των φίλων της, αρνήθηκε να μπει σε νοσοκομείο. Αλλά την τελευταία ημέρα του Μαΐου, κατέρρευσε ενώ μαγείρευε στο σπίτι της και έπεσε σε κώμα. Ένα ασθενοφόρο τη μετέφερε στο νοσοκομείο Knickerbocker, όπου βρισκόταν σε ένα φορείο στα επείγοντα για μια ώρα πριν την δουν. Ένα δεύτερο ταξίδι με ασθενοφόρο την έφερε στο Metropolitan Hospital στο Χάρλεμ, όπου περίμενε και πάλι χωρίς φροντίδα. Τελικά, η Χολιντέι τοποθετήθηκε σε φιάλη οξυγόνου. Τις επόμενες 72 ώρες, δεν έδειξε κανένα σημάδι στέρησης των ναρκωτικών και άρχισε να αναρρώνει. Aνταποκρίθηκε στη θεραπεία, πήρε βάρος και οραματίστηκε ακόμη και την επιστροφή της στο σπίτι. Όμως η αστυνομία, ελπίζοντας σε μια σύλληψη που θα εκτίναζε την επικαιρότητα, εμφανίστηκε στις 12 Ιουνίου για να πραγματοποιήσει έρευνα στο νοσοκομείο Metropolitan και φέρεται να βρήκε ένα μικρό περιτύλιγμα από αλουμινόχαρτο που περιείχε ηρωίνη – πιθανώς ένα φυτό ή ένα δώρο από έναν καλοπροαίρετο αλλά παραπλανημένο επισκέπτη.
Η τελευταία τούρτα της
Μια νέα βιογραφία αφηγείται τις αγωνίες και τους θριάμβους της «Lady Day» κατά τον τελευταίο χρόνο της ζωής της, που υπογράφει ο συγγραφέας Πολ Αλεξάντερ και ρίχνει φως σε όλες τις πτυχές της πολυτάραχης ζωής της. Είναι απόγευμα της 7ης Απρίλη 1959, η ημέρα των 44ων γενεθλίων της Μπίλι κι εκείνη ετοιμάζεται στο σπίτι της στη Νέα Υόρκη. Μακιγιάρεται, φτιάχνει τα μαλλιά της, επιλέγει τι θα φορέσει. Απόψε διοργανώνει το πάρτι γενεθλίων της. Στον μπουφέ βρίσκονται τα φαγητά που η ίδια έχει μαγειρέψει: κοτόπουλο, πατατοσαλάτα, ψάρι γεμιστό και μαυρομάτικα όπως τα έφτιαχνε η μητέρα της. Οι καλεσμένοι καταφθάνουν.Η Φλόρινς Κένεντι, η δικηγόρος που τη βοήθησε να αποφύγει τη σύλληψη στην πιο πρόσφατη απόπειρα της κυβέρνησης (που δεν θα ήταν η τελευταία), ο δημοσιογράφος Ουίλιαμ Ντάφτι, με τον οποίο συνυπέγραψε την αυτοβιογραφία της «Η κυρία τραγουδάει τα μπλουζ» το 1956, ο κλαρινετίστας Τόνι Σκοτ. Συζητούν για τον απροσδόκητο χαμό του σαξοφωνίστα Λέστερ Γιανγκ, στενού φίλου και μακροχρόνιου συνεργάτη της Μπίλι Χόλιντεϊ. Ο Γιανγκ είχε δώσει στην Μπίλι το παρατσούκλι «Lady Day». Ο θάνατός του, μόλις ένα μήνα νωρίτερα, την έχει συνταράξει.
Από το πάρτι δεν θα μπορούσε να λείπει κι ο στενός φίλος της Λέοναρντ Φέδερ, πιανίστας και μουσικοκριτικός, ο οποίος ανησυχεί έντονα για την Μπίλι. Προσπαθεί να την πείσει να νοσηλευτεί και να ξεκουραστεί, όπως συνιστά ο γιατρός της, καθώς η υγεία της είναι σοβαρά κλονισμένη από τη χρόνια εξάρτησή της από το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Εχει διαγνωσθεί με κίρρωση του ήπατος, είναι φανερά αδυνατισμένη και χλωμή. Εκείνη δεν θέλει ούτε να ακούει για νοσοκομεία. «Εχω προγραμματισμένες συναυλίες και ένα νέο δίσκο που πρόκειται να κυκλοφορήσει». Θα πεθάνει στις 17 Ιουλίου 1959…
Όλοι γνώριζαν…
Στιγμιότυπα όπως το παραπάνω, που προκύπτουν μέσα από τη συρραφή αφηγήσεων των στενών φίλων της, αποτελούν ορισμένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία που φέρνει η νέα βιογραφία της Μπίλι Χόλιντεϊ, με τίτλο «Bitter Crop: The Heartache and Triumph of Billie Holiday’s Last Year», από τον συγγραφέα Πολ Αλεξάντερ (εκδ. Knopf). Μια λεπτομερής καταγραφή των τελευταίων μηνών της ζωής της εμβληματικής και περίπλοκης καλλιτέχνιδας της τζαζ, με διαρκή φλασμπάκ στο παρελθόν, όπου όσο τα κεφάλαια προχωρούν αισθάνεσαι σαν να διαβάζεις το «Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου».
Ο συγγραφέας επιχειρεί επίσης να αποκαταστήσει ορισμένα γεγονότα που έχουν μεταφερθεί ψευδώς τόσο στον κινηματογράφο –όπως στη βασισμένη στην αυτοβιογραφία της ταινία “Η κυρία τραγουδάει τα μπλουζ” του 1972, με πρωταγωνίστρια την Νταϊάνα Ρος, ή στο “The United States vs Billie Holiday” του 2021 με την Αντρα Ντέι– όσο και σε δημοσιεύματα και βιβλία για τη ζωή της. Παραδέχεται, ωστόσο, ότι πολλά από τα λάθη οφείλονται εν μέρει στο γεγονός ότι η Lady Day έφτιαχνε το δικό της αφήγημα σε κάθε συνέντευξή της, καθώς πίστευε ότι η αλήθεια δεν πρέπει να μπαίνει εμπόδιο σε μια καλή ιστορία.
“Της ήταν πιο εύκολο να μιλήσει για τα πραγματικά γεγονότα της ζωής της μέσα από τα τραγούδια της, παρά μιλώντας σε δημοσιογράφους”.
Όπως γράφει ο Αλεξάντερ, η Μπίλι Χόλιντεϊ «ήταν μια περσόνα που είχε δημιουργήσει η ίδια». Για χρόνια, ακόμη και στοιχεία όπως η χρονολογία γέννησής της ή ο αριθμός των συζύγων της αναφέρονταν λάθος εξαιτίας της τάσης της να επινοεί ιστορίες. Μέχρι και η αξέχαστη εισαγωγική φράση της αυτοβιογραφίας της ξέρουμε πλέον σήμερα ότι δεν είναι πλήρως αληθής: «Η μαμά κι ο μπαμπάς ήταν ακόμη παιδιά όταν παντρευτήκανε. Αυτός ήταν δεκαοκτώ χρόνων, εκείνη δεκάξι κι εγώ τριών». Στην πραγματικότητα οι γονείς της δεν παντρεύτηκαν ποτέ, όταν γεννήθηκε εκείνη ο πατέρας της ήταν δεκάξι κι η μητέρα της δεκαοκτώ, λέει ο Αλεξάντερ, που συμπληρώνει πως «η Μπίλι δεν έβλεπε τον εαυτό της ως θύμα», ενώ σύμφωνα με κάποιον φίλο της «το Rosebud για να την κατανοήσουμε είναι το γεγονός πως η ζωή της ήταν ένας θρίαμβος».
Απαγγελία κατηγοριών …
στο κρεβάτι της ανάρρωσης
Οι αρχές
κατηγόρησαν τη Μπίλι Χολιντέι για κατοχή ναρκωτικών, και παρόλο που ήταν ακόμη
πολύ αδύναμη για να τεθεί υπό κράτηση, αστυνομικοί φρουροί ανέλαβαν υπηρεσία
έξω από το δωμάτιο του νοσοκομείου της. Υπήρχε μια βαριά ειρωνεία εδώ. Μόλις
λίγες ημέρες πριν, το γραφείο του δημάρχου είχε ανακοινώσει ένα νέο πρόγραμμα
που θα αντιμετώπιζε τον εθισμό στα ναρκωτικά ως ιατρικό πρόβλημα και όχι ως
στόχο για τιμωρητικά μέτρα. Αλλά μέχρι ένα δικαστήριο να διατάξει τελικά την
απομάκρυνσή τους, οι αστυνομικοί επιτηρούσαν κάθε βήμα στην προσπάθεια της
Χολιντέι να αναρρώσει από την τελευταία της ασθένεια, όπως θα αποδεικνυόταν. Ακόμη
και σε αυτό το προχωρημένο στάδιο, ο εισαγγελέας επιστράτευσε τη νοσοκόμα της
Χολιντέι ως μάρτυρα κατηγορίας και προσπάθησε να προγραμματίσει την απαγγελία
κατηγοριών στο κρεβάτι της ασθενούς στο νοσοκομείο.
Δεν
άντεξε άλλο
Τέτοια ήταν η
τραγική κατάσταση της τις τελευταίες ημέρες. Αν έβγαινε ποτέ από το νοσοκομείο,
θα έπρεπε να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα μεγάλο σώμα ενόρκων. Οι δυνατότητές της
να εμφανίζεται και να συντηρεί τον εαυτό της θα συνέχιζαν να μειώνονται μπροστά
στη δημόσια διαπόμπευση μιας σταρ της τζαζ. Και θα έπρεπε να σταματήσει τη
χρήση αλκοόλ και των άλλων ουσιών που την είχαν φέρει τόσο κοντά στο θάνατο –
όχι για να ευχαριστήσει την αστυνομία, αλλά απλώς για να εξασφαλίσει την
επιβίωσή της. Ωστόσο, ακόμη και καθώς η καρδιά και το συκώτι της σταθεροποιούνταν,
διαγνώστηκε μια νέα μόλυνση των νεφρών. Κάποιοι φίλοι τη συμβούλευσαν να
μεταφερθεί σε ιδιωτικό νοσοκομείο, αλλά η Χολιντέι ήταν πλέον πολύ εύθραυστη
για άλλη μια μετεγκατάσταση.
Η καρδιά της αποδυναμωνόταν επίσης, και στις 15 Ιουλίου ένας ιερέας έψαλε την τελευταία προσευχή. Η Χολιντέι άντεξε μέχρι τις 17 Ιουλίου του 1959, όταν υπέκυψε στη μέση της νύχτας. Το πιστοποιητικό θανάτου τοποθετεί την ώρα στις 3:20 π.μ. Η αιτία θανάτου ανακοινώθηκε ως “συμφόρηση των πνευμόνων, συνοδευόμενη από ανεπάρκεια της καρδιάς”.
Δείτε
The United States vs. Billie Holiday
Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον Μπίλι Χόλιντεϊ
Τραγική λεπτομέρεια
Το πιο θλιβερό μέρος της ιστορίας είναι αυτό που συνέβη λίγες ώρες αργότερα. Οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου, που φρόντιζαν το σώμα της νεκρής τραγουδίστριας, βρήκαν 750 δολάρια κολλημένα σε ένα από τα πόδια της. Άλλοι αστέρες της μουσικής έχουν μεγάλους τραπεζικούς λογαριασμούς και φίλους για να τους βοηθήσουν σε περίπτωση ανάγκης. Αλλά η Μπίλι Χόλιντεϊ είχε μάθει με τον δύσκολο τρόπο να εμπιστεύεται μόνο τον εαυτό της και τα μετρητά που είχε στα χέρια της. Η ζωή της Χολιντέι έχει παρουσιαστεί σε διάφορες ταινίες και μέσα ενημέρωσης, τα οποία συχνά παίζουν με τα γεγονότα. Η αληθινή ιστορία είναι αρκετά τραγική και δεν χρειάζεται κέντημα ή μυθοποίηση τύπου Χόλιγουντ.
Ήταν από τις μεγαλύτερες _αν όχι η μεγαλύτερη τραγουδίστρια της τζαζ της γενιάς της και άξιζε κάτι καλύτερο. Χρειαζόταν βοήθεια, αλλά αντ’ αυτού δέχτηκε κυβερνητική παρακολούθηση και νομική παρενόχληση. Ακόμα και όταν δημιούργησε μια καλλιτεχνική κληρονομιά ανυπολόγιστης αξίας, η ίδια απογοητεύτηκε από όλους εκτός, ίσως, από την Τσικίτα, τον Πέπε και τον Μίστερ.
· Βρείτε
μας στο FaceBook
· Το κανάλι μας στο YouTube
H εφημερίδα δεν είναι μόνο
συλλογικός προπαγανδιστής
και συλλογικός διαφωτιστής,
μα και συλλογικός οργανωτής (Β.Ι.Λένιν)
Κάθε μέρα νε το Ριζοσπάστη
