Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Σικελία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Σικελία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

02 Νοεμβρίου 2024

Σικελία: Αραμπάδες με καρούλια 👀 κολοκύθες με μαρούλια 👀 βάσανα που΄χει η αγάπη

Το έθιμο και οι ρίζες της “κολοκύθας”, (υπερ)ατλαντικής κοπής _όπως λέγαμε στο στρατό “αμερικανικής κατασκευής και προελεύσεως”,  διέσχισε ωκεανούς και εισέβαλε στην Ευρώπη και στη χώρα μας. Με τη δική της ταυτότητα και πρακτικές, ακόμη και …στην Αφρική γιορτάζεται ως ημέρα των νεκρών με λατρείες, μιλώντας για ψυχές, πνεύματα ή υπερφυσικά όντα με γήινη εμφάνιση ή προσωρινά ζώων. Μάλιστα στη Νιγηρία, το φεστιβάλ “Awuru Odo” σηματοδοτεί την επιστροφή αγνοουμένων συγγενών και αγαπημένων προσώπων, με μουσική, χορό και μάσκες πριν ο νεκρός επιστρέψει στον κόσμο των πνευμάτων. Ευτυχώς _ουδέν κακό αμιγές καλού, δεν είναι πολύ δημοφιλείς ή αποδεκτές στην Αφρική, γιατί το να ντύνεσαι Δράκουλας και  Φρανκενστάιν ή να σκαλίζεις τρομακτικές κολοκύθες δεν είναι παραδοσιακός τρόπος τιμής των προγόνων.

Οι Σικελοί είχαν πάντα μια παθιασμένη ιστορία αγάπης με τον Θάνατο. Τώρα σκέφτομαι όλες τις κυριαρχίες που χρωμάτισαν αυτό το πανέμορφο νησί με κόκκινο… κόκκινο. Σκεφτόμαστε το ισπανικό δικαστήριο της Ιεράς Εξέτασης που χαροποίησε τα ηλιοβασιλέματα των ευγενών πριν από λίγο καιρό, σκέφτομαι την ανίκητη πανούκλα, νικητή μόνο για κάποιον Άγιο υπερήρωα, τους πολέμους των οικογενειών της μαφίας της 10ετίας του ’80-’90 _μπλεγμένους σε αξεχώριστο κουβάρι με τα υψηλά κλιμάκια του αστικού κράτους, τους ανελέητους σεισμούς και τις συγκλονιστικές εκρήξεις της μαμάς Αίτνα. Και μέσα σ΄αυτά τις … κολοκύθες!! Μην φοβάστε πολύ! Ανακαλύψτε την Κατάνια με πολύ διαφορετικό τρόπο και ρίξτε μια ματιά στο street _και όχι μόνο, food στην Κατάνια, της Μεσσίνα (εννοείται την ιταλική _καμιά σχέση με τους βου|ρ|κόλους της καταγωγής μου), το Παλέρμο, ακόμη και τα πιο μικρά χωριουδάκια της Sicilia!

Το νησί κατοικείται τουλάχιστον από το 12.000 π.Χ., το 750. οι Φοίνικες ίδρυσαν τρεις αποικίες και οι Έλληνες άλλες 12, οι δυο λαοί κυβέρνησαν το νησί μέχρι την εποχή που ξέσπασαν οι Σικελικοί και οι Καρχηδόνιοι Πόλεμοι. Όταν έπεσε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία τον 5ο αιώνα τη Σικελία κυβέρνησαν διαδοχικά στη διάρκεια του Μεσαίωνα Βάνδαλοι, Οστρογότθοι, η Βυζαντινή αυτοκρατορία και το Εμιράτο της Σικελίας, αφήνοντας ανεξίτηλο πολιτικό και πολιτιστικό αποτύπωμα

Ζωή και θάνατος

“Γλυκειὰ ἡ ζωή κι᾿ ὁ θάνατος μαυρίλα”.
Καθαρώτατον ἥλιο ἐπρομηνοῦσε
τῆς αὐγῆς τὸ δροσᾶτο ἀστέρι,
σύγνεφο, καταχνιά, δὲν ἀπενοῦσε
τ᾿ οὐρανοῦ σὲ κανένα ἀπὸ τὰ μέρη·
καὶ ἀπὸ ῾κεῖ κινημένο ἀργοφυσοῦσε
τόσο γλυκὸ στὸ πρόσωπο τ᾿ ἀέρι,
ποὺ λὲς καὶ λέει μὲς τῆς καρδιᾶς τὰ φύλλα·
“γλυκειὰ ἡ ζωή κι᾿ ὁ θάνατος μαυρίλα”.
__“Ο Λάμπρος” από τα πιο γνωστά ποιήματα του Σολωμού__

Θυμάσαι; Η Τζουάνα είχε πεθάνει.
Συ κι εγώ πηγαίναμε, με τ’ αμάξι, στα βόρεια,
για το διαμέρισμα μπροστά στη θάλασσα,
κι ακούγαμε τη συμφωνία τούτη.
Ξεκινούσαμε για το ταξίδι
ένα πρωινό λουσμένο στο φως. Μες στη μουσική,
η μέρα ήτανε τοίχοι σκεπασμένοι με πάγο,
σκιές από περαστικούς με σάκους μισογεμάτους
κι έλκηθρα με πτώματα πάνω στη λίμνη.
Σαν αεροδιάδρομος στον ήλιο
έφευγε μπρος ο δρόμος και, πίσω απ’ τους ήχους,
απλωνόταν ο καπνός από τα ολμοβόλα
και το χνάρι απ’ τα τανκς στο χιόνι.
Ήταν ένα χρυσογάλανο πρωινό του Ιούλη
που καταύγαζε στης θάλασσας το κρύσταλλο.
Στο χαλκό και στις χορδές αντηχούσε
η δόξα, πάντοτε δεμένη στο παρελθόν,
που αρνείται, πάντοτε αρνείται, τη ζωή.
Τη νύχτα μονάχα ένας ψίθυρος έμενε
από τα κύματα κάτω απ’ τη στέγη.
Μέσα μας, πάλι, όπως και στη μουσική,
μαινόταν η θύελλα από χιόνι και σίδερο
που εξαπολύεται όταν γυρίζει φύλλο η ιστορία.
__Σοστακόβιτς, Συμφωνία “Λένινγκραντ”__

Ο καημός του θανάτου τόσο με πυρπόλησε
που η λάμψη μου επέστρεψε στον ήλιο.
Κείνος με πέμπει τώρα μέσα στην τέλεια σύνταξη
της πέτρας και του αιθέρος.
Λοιπόν, αυτός που γύρευα είμαι.
Ω λινό καλοκαίρι, συνετό φθινόπωρο,
χειμώνα ελάχιστε.
Η ζωή καταβάλει τον οβολό του φύλλου της ελιάς
και στη νύχτα μέσα των αφρόνων μ’ ένα μικρό τριζόνι
κατοκυρώνει πάλι το νόμιμο του ανέλπιστου.
__Λακωνικόν Οδυσσέας Ελύτης__

Ας το πούμε έτσι… αν ο Θάνατος είχε πατρίδα, αυτή θα ήταν η Σικελία. Ίσως είναι ενδιαφέρον να μάθετε  ότι, πριν δημιουργηθούν τα δημόσια νεκροταφεία, οι Παλερμιτάνοι περνούσαν το πρωί της 2ας Νοεμβρίου στις κατακόμβες, τρώγοντας, πίνοντας και ζητωκραυγάζοντας με τους γονείς μιας μούμιας κρεμασμένους δίπλα. Ναι, η κυρία Θάνατος χαίρεται με τους Σικελούς όποτε μπορεί. Αλλά κάποτε, πρέπει να το παραδεχτούμε, δεν συμπεριφερθήκαμε καλά μαζί της. Μην ρωτήσετε την κυρία Θάνατο για τη Ροζαλία, το μικρό μουμιοποιημένο κοριτσάκι του Παλέρμο. Πάγωσε μπροστά στη ζεστή ομορφιά της Ροζαλία, πέφτοντας σε κατάθλιψη για χρόνια και χρόνια. Επέστρεψε σε φόρμα το 1939. Ας πάμε στο τώρα: οι Σικελοί έχουν τη δική τους γιορτή για το Halloween, που ονομάζεται Festa dei Morti (Ημέρα των Νεκρών) και είναι βασικά η μέρα που γιορτάζουμε τους νεκρούς μας με χαμόγελο. Η νύχτα μεταξύ 1ης και 2-Νοε είναι μια άυπνη νύχτα για τα παιδιά της Σικελίας, μια γλυκιά ανατριχιαστική νύχτα. Όταν το σπίτι, πλημμυρισμένο από το σκοτάδι, αποκτά το κενό της σιωπής, οι νεκροί συγγενείς μας (καλά… οι ψυχές τους) μπαίνουν κρυφά, φιλούν απαλά τα παιδιά στο μέτωπό τους και τους κρύβουν δώρα γύρω από το σπίτι. Όταν τα παιδιά σταματήσουν να προσποιούνται ότι κοιμούνται έχουν ήδη περάσει την ανατολή του ηλίου και είναι ώρα να ψάξουν για τα δώρα τους.

Τώρα, έχω μια ερώτηση για τους παππούδες μου _λέει ένα παιδάκι. Συνέχισε να κρύβεις τα δώρα μου πίσω από τις κουρτίνες… πώς δεν κατάλαβες ποτέ ότι τα έβρισκα τόσο εύκολα! Άντε! Δεν σε γνώρισα ποτέ και σε αγαπώ ακόμα, αλλά μπορώ με κάποιο τρόπο να μαντέψω ότι δεν ήσουν από τους απρόβλεπτους Σιτσιλιάνους

Ωχ …! Ωχ Ωχ Ωχ ! Σχεδόν ξεχάστηκε!
Φυσικά το φαγητό είναι μέρος αυτής της ιστορίας!

Την 1η Νοεμβρίου τα τραπέζια της Σικελίας στολίζονται με το λεγόμενο cannistru, ένα καλάθι γεμάτο ξηρούς καρπούς, σοκολάτες και μπισκοτοειδή, με την pupaccena (κουκλίτσα ζάχαρης). Λοιπόν, ναι, όπως όλες οι παραδόσεις και οι θρησκείες, ο συμβολισμός προέρχεται από τον κύκλο της μητέρας-γης. Το φθινόπωρο ξεκινά επίσημα, οι βροχές ταΐζουν το χώμα πριν έρθει ο σκληρός χειμώνας να μας κλειδώσει στο σπίτι. Τώρα είναι καιρός να γιορτάσουμε την αφθονία πριν να είναι πολύ αργά. Εδώ έρχεται το cannistru και οι καλύτερες ευχές του. 2 Νοεμβρίου, είναι η μέρα να φάτε άλλη μια εποχιακή σπεσιαλιτέ, τη μία και μοναδική Muffuletta. Η μουφουλέτα είναι ένα περιορισμένης έκδοσης σχήμα ψωμιού, που προορίζεται να καταναλωθεί με φρέσκο ​​ελαιόλαδο, αντζούγιες, ρίγανη και σκληρό τυρί caciocavallo! Τόσο πεντανόστιμο! Ω ναι, είναι επίσης η ημέρα για να πείτε ευχαριστώ και να επιστρέψετε την επίσκεψη. Τα λέμε στο νεκροταφείο! Μείνετε πεινασμένοι, μείνετε σταθεροί, μείνετε θανατηφόροι!

Οι ιστορικές πληροφορίες για το καρναβάλι της Σικελίας χρονολογούνται από το 1600 και αφορούσαν την πόλη του Παλέρμο και, καθώς περνούσαν τα χρόνια, όλο το νησί. Η περίσταση έπαιρνε όλο και μεγαλύτερη μεγαλοπρέπεια στην προετοιμασία διακοσμήσεων, κοστουμιών και μασκών και εξουσία πάνω στη συλλογική επιθυμία απόδρασης από τη ρουτίνα και από την καθημερινότητα. Παλιότερα είχαμε χορούς, όπως ο “χορός των σκλάβων” κατά τον οποίο οι συμμετέχοντες, μεταμφιεσμένοι σε σκλάβους, χόρευαν στους δημόσιους δρόμους υπό τον ήχο αρχαίων ανατολίτικών οργάνων όπως τα τύμπανα ή τα λεγόμενα “Balla-Virticchi” για το οποίο οι συμμετέχοντες ντύνονταν πυγμαίοι … Από τις πιο χαρακτηριστικές μάσκες της Μεσσήνης θυμόμαστε _ήμουν εκεί το 1972 αυτή των “Scacciuni” (Cattafi), της Αρκούδας (Saponara), “U Camiddu & omu sarbaggiu» (S. Stefano Medio) και από τις γυναικείες εκείνες των “Jardinara” (κηπουρών) και της “Varca”, των “briganti” και των “cavallacciu” (υπάρχουν 10άδες ακόμη, αλλά περνούν τα χρόνια και ασθενεί η μνήμη)… ανάμεσα στις άλλες παραδοσιακές εκείνες που χρησίμευαν ως παρωδία στους μεγάλους εκφραστές των ισχυρών κοινωνικών τάξεων της πόλης: έτσι έχουμε τις αμέτρητες αναπαραστάσεις των “Dutturi”, “Baruni” και “Abbati”, την παλιά μάσκα του “Vecchia di li fusa” που υπήρχε από την αρχαιότητα στην κομητεία Modica. Μεταμφίεση, με τη χρήση μιας τσακισμένης φούστας, ενός μανδύα που δένει στο λαιμό και ενός πέπλου που ξεκινά από το κεφάλι, το σύμβολο του επικείμενου θανάτου του Καρναβαλιού…

Γεύσεις Carnevale

Ακόμη και το γαστρονομικό μεγαλείο που συνδέεται με το Καρναβάλι αυτών των ημερών είναι άξιο σημάδι της αφθονίας της περίστασης:

δίκαιοι κι ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις \
αλλά με λύπη κιόλας κι ευσπλαχνία
\ γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι,
\ κι όταν είναι πτωχοί,
\ πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε…

Κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας “περιδρομιάζονται” σάλτσες κρέατος και περίτεχνα πιάτα, όπως “maccheroni al ragù” (σπιτικά ζυμαρικά που παρασκευάζονται με αλεύρι λίγα αυγά και καρυκευμένα,  ραγού χοιρινού με την πέτσα του και μπαχαρικά) το αρχαίο “minestrone del giovedì grasso” (της Καθαρής Πέμπτης) _περιλαμβάνει συνδυασμό “κλασικών” λαχανικών, όπως πατάτες, αποξηραμένα φασόλια με κέλυφος, κρεμμύδια, καρότα μαϊντανό κλπ, με χοιρινό λαρδί κομμένο σε κύβους), πλούσια επιδόρπια όπως η Pignolata Messinese, τα “Teste di Turco” (γλυκές τηγανίτες γεμιστές με κρέμα και προϊόντα σταφίδας στη Modica) και λιγότερα περίτεχνα όπως το Pignoccata (επιδόρπιο με αλεύρι, κρόκους αβγών, ζάχαρη και μια πρέζα αλάτι)· η ζύμη κόβεται σε κομμάτια και στη συνέχεια τηγανίζεται σε λαρδί, στραγγίζεται και διακοσμείται με μέλι πορτοκάλια και κανέλα) _ το γλυκό παίρνει αυτό το όνομα γιατί έχει κωνικό σχήμα _pigna Από τα πιο κλασικά πιάτα με βάση το κρέας θυμόμαστε επίσης Λουκάνικο, πατσά, Stigghiola, Messinesi Braciole και όλα τα πιο κλασικά χοιρινά αλλαντικά με βάση λαρδί.
Και τουλάχιστον 100 γλυκά…

Καρναβάλι στη Σικελία.
Ιστορία, παραδόσεις και γεύσεις που κάνουν το νησί
έναν τόπο για να γιορτάσετε
αυτό το διασκεδαστικό γεγονός

ΙΣΤΟΡΙΑ &
ιστορίες με αρκούδες

Οι πρώτες συγκεκριμένες ιστορικές πληροφορίες για τα καρναβάλια της Σικελίας _όπως αναφέραμε, χρονολογούνται από το 1600 και αφορούν την πόλη του Παλέρμο και, καθώς περνούσαν τα χρόνια, η περίσταση έπαιρνε όλο και μεγαλύτερη μεγαλοπρέπεια, πάντα με συγκεκριμένους χορούς στους δρόμους, συνήθως με μάσκες. Εκτός από αυτό το διάστημα (τέλη Οκτώβρη, αρχές Νοέμβρη) στο οποίο αναφερόμαστε, υπάρχει η μακρά περίοδος Καρναβαλιστική περίοδος _από Γενάρη, μέχρι, ακόμη και τέλη Μάρτη, σε μερικές περιοχές τα προεόρτια είναι Σεπτέμβρη, δλδ. μιλάμε για ένα ολόκληρο εξάμηνο με μικρά και μεγάλα καρναβάλια. Αν κάνετε μια αναζήτηση στις περιοχές που αναφέρονται θα δείτε πως εκτός από τις μεγάλες πόλεις, υπάρχουν χωριουδάκια στο πουθενά, ακόμη και με λίγες εκατοντάδες κατοίκους, με το τοπικό τους καρναβάλι

Παραδόσεις

Η τελευταία πτυχή που συνδέεται με το εν λόγω ξεφάντωμα αφορά ορισμένες αρχαίες παραδόσεις που, δυστυχώς, σήμερα δεν έχουν πλέον την ίδια δύναμη και γοητεία όπως στο παρελθόν. Μιλάμε, για παράδειγμα, για την αρχαία συνήθεια να λέμε αινίγματα στη διάλεκτο, συχνά με προφανή λάθη και γεμάτα διπλά νοήματα, που είχε μια πιο αφελή λύση από ό,τι φαινόταν. Αλλά σήμερα μόνο οι παλιότεροι γνωρίζουν τη γλώσσα. Το σχολείο των απασχολήσιμων, πέρασε κι από δω σαρώνοντας τα πάντα. Τα έθιμα, έθιμα σε όλο το νησί, αλλά κυρίως με πάρτι που τα περισσότερα διοργανώνονται από ιδιώτες, με σπόνσορες και περιεχόμενο “κινέζικο”.

Ξεκινώντας μια επισκόπηση των διαφόρων εκδηλώσεων που υπάρχουν σε όλο το νησί, μπορούμε πρώτα απ’ όλα να μιλήσουμε για τους εορτασμούς που πραγματοποιούνται στη Saponara (Μεσσίνα). Ανάμεσα στις ιδρυτικές στιγμές του φεστιβάλ υπάρχουν τα συνηθισμένα αλλά ως ένα βαθμό συναρπαστικά αλληγορικά άρματα με  αποκορύφωμα την Καθαρά Τρίτη (martedì grasso), όταν μικροί και μεγάλοι συμμετέχουν στην “Πομπή της Αρκούδας και της Πριγκιπικής Αυλής”. Η Αρκούδα είναι γιγαντιαία, στολισμένη με καμπάνες και καπέλα συγκρατείται με σχοινιά και ακολουθείται από τους “μπρογκνέ” και τους κορνοπαίκτες, το πριγκιπικό ζεύγος, το γελωτοποιό, τον γραφέας-σύμβουλος και την υπόλοιπη αυλή. Επιπλέον, όλη η πορεία εμπλουτίζεται χάρη στη συμμετοχή διαφόρων ομάδων και ατόμων ντυμένων με μάσκες. Στην (πεθαμένη) συλλογική μνήμη το γεγονός ανακαλεί ένα ιστορικό γεγονός: Ο πρίγκιπας Domenico Alliata της Villafranca και η σύζυγός του Vittoria Di Giovanni, βαρόνη της Saponara, βασίλεψαν τον 18ο αιώνα. Τότε μια θηριώδης αρκούδα εμφανίστηκε _λένε απειλώντας τον κόσμο και ο πρίγκιπας εγγυήθηκε τη σύλληψή της και προκειμένου να τους καθησυχάσει για την εγκυρότητά του ως άρχοντας και προστάτη της πόλης, έβαλε το θηρίο αλυσοδεμένο και το περιέφεραν στους δρόμους της πόλης. Το γεγονός σήμερα αποτελεί σατυρική και μπουρλέσκ μεταμφίεση που με τα χρόνια έγινε το επίκεντρο του καρναβαλιού και που χρησιμεύει επίσης για να ξορκίσει τους αρχαίους φόβους, βέβαια ο κόσμος βιώνει πλέον επιδερμικά αυτά τα σημαντικά πολιτικά κοινωνικά και πολιτιστικά γεγονότα που αντιπροσωπεύουν σημαντικές στιγμές της ιστορίας της πόλης.

Στο Palazzolo Acreide (Συρακούσες)  το Καρναβάλι γιορτάζεται για έξι συνεχόμενες ημέρες με παρελάσεις αλληγορικών αρμάτων, τη συμμετοχή τυπικών τοπικών μασκών όπως το “cuturri”, ξενύχτια και πλάκες, με εδέσματα της περιοχής: κυριαρχεί το “Cavatieddi” _είδος ζυμαρικών. καρυκευμένο με χοιρινή σάλτσα, το λουκάνικο και τα κρουτόν πέστροφας. Η γνώση της προέλευσης είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, όπως συμβαίνει με πολλές άλλες πόλεις του νησιού και έχει να κάνει με ιστορία αιώνων

Μια άλλη γιορτή του Καρναβαλιού λαμβάνει χώρα στην πόλη Termini Imerese (Palermo). Κι εδώ γίνεται παρέλαση αλληγορικών αρμάτων που αναπαριστούν διάφορους χαρακτήρες από τον κόσμο της πολιτικής και της ψυχαγωγίας, με χορούς και το κάψιμο των δύο μαριονετών του “nannu” και “nanna”, ένα γεγονός που σηματοδοτεί το τέλος του. Επόμενη ενδιαφέρουσα εκδήλωση, πάντα στο Palermo είναι το “Il Mastro di Campo”, μια παντομίμα που λαμβάνει χώρα στην κεντρική πλατεία και παίρνει μέρος όλη η πόλη και τα περίχωρα.

Το γεγονός έχει προέλευση με μαρτυρίες από τον 17ο αιώνα και περιλαμβάνει μια φιγούρα με το πρόσωπό του καλυμμένο από μια κόκκινη μάσκα που προσπαθεί να κατακτήσει την αγαπημένη του βασίλισσα στο κάστρο της. Για κάποιους, το γεγονός θυμίζει τον Bernardo Cabrera που, το 1412, ανέβηκε στο Palazzo Steri στο Παλέρμο για να κατακτήσει την Bianca di Navarra, τη βασίλισσα που αγαπούσε. Στην πραγματικότητα η σύγκριση παρουσιάζει ιστορικές ασυνέπειες γιατί στην πραγματικότητα η βασίλισσα δεν ανταπέδωσε στον έρωτά του. Αυτή η τραγικοκωμική παντομίμα περιλαμβάνει επίσης τη συμμετοχή εξήντα περίπου μορφών ντυμένων με κοστούμια που χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα.
Με την πάροδο των αιώνων, δεδομένης της ηλικίας του γεγονότος, το γεγονός έχει υποστεί αλλαγές, όπως η παρέμβαση του “Garibaldi” και ορισμένων από τους άνδρες του ξεκινώντας από τις αρχές του 1900. Η συμμετοχή του ήρωα των δύο κόσμων και των ανδρών του ζει και βασιλεύει, με τους Γαριβαλδίνους να επιδίδονται σε μάχη με τους Σαρακηνούς φρουρούς του κάστρου. Άλλοι χαρακτηριστικοί χαρακτήρες αυτής της παντομίμας είναι οι σύμμαχοι του επικεφαλής (Mastro di Campo), ληστές και αντάρτες που εκπροσωπούνται από την ομάδα Forforio που θέλουν να ανατρέψουν την τάξη που εκπροσωπείται από την Αυλή του Βασιλιά και ο “Diavolo Pecoraio” (προβατένιος διάβολος), μια φιγούρα καλυμμένη με προβιές που αντιπροσωπεύει τον πραγματικό αντίπαλος του ήρωα της παντομίμας. Φυσικά στο τέλος της παντομίμας, όλα καλά σύμφωνα με την παράδοση των πιο όμορφων παραμυθιών, ο Mastro di Campo καταφέρνει να κατακτήσει την αγαπημένη του.
Το Καρναβάλι της Sciacca (Agrigento Αγκριτζέντο) είναι ίσως ένα από τα πιο γνωστά σε όλη τη Σικελία.
Σε αυτή την πόλη στις πλαγιές του Monte San Calogero, το Καρναβάλι, μετά από μερικά χρόνια παρακμής, έχει γίνει πραγματικός πόλος έλξης για ντόπιους και τουρίστες, καθώς και ευκαιρία διασκέδασης και συμμετοχής για όλους _μακριά από τη θλιβερή καθημερινότητα της λαϊκής οικογένεια, που από τις επόμενες μέρες θα είναι πάλι εκεί, με παλιά και νέα αδιέξοδα. Η μεταμφίεση και η πολυτέλεια των πλωτών το έχουν κάνει ατραξιόν και  από τα πιο διάσημα καρναβάλια στην Ιταλία.
Το γεγονός έχει προέλευση δύο αιώνων, όταν το φεστιβάλ ήταν μια ευκαιρία όχι μόνο να προετοιμαστούν και να στολιστούν αλληγορικά άρματα και να αφεθούν ελεύθεροι στη χαρά, αλλά και να επιδοθούν στις “αμαρτίες της λαιμαργίας” πίνοντας κρασί, me λουκάνικο, μακαρόνια με σάλτσα και κανόλι μερικότα.
Τα αλληγορικά άρματα που προετοιμάζονται εδώ έχουν υποστεί θετικές τεχνολογικές καινοτομίες, που περιλαμβάνουν τη συμμετοχή αρχιτεκτόνων, τεχνιτών κεραμικής και γλυπτών για να γίνουν έτσι εντυπωσιακές κατασκευές για τις σατιρικές αναπαραστάσεις χαρακτήρων της εποχής μας.
Οι εκδηλώσεις ξεκινούν στην πόλη την Καθαρά Πέμπτη (giovedì grasso) με την παράδοση των κλειδιών της πόλης της μάσκας «Peppe Nnappa». Οι κεντρικές στιγμές του γεγονότος συμβαίνουν με την παρέλαση των αλληγορικών πλωτών, μια εκδήλωση που ξεκινά το Σάββατο και τελειώνει την Τρίτη. Το απόγευμα της Τρίτης, μετά από μέρες αφιερωμένες στο τραγούδι και το χορό, όλες οι γιορτές τελειώνουν με το κάψιμο του πλωτήρα «Peppe Nnappa» που καίγεται μαζί με τις σφυρίχτρες και τα σφυρίγματα.
Επίσης η πόλη Bronte (Κατάνια), γνωστή για την τεράστια παραγωγή φιστικιών στην οποία είναι αφιερωμένο ένα διάσημο πλέον φεστιβάλ, γιορτάζει το Καρναβάλι. Καλοκαίρι 21 Σεπτέμβρη …Είσαστε έτοιμοι να ζήσετε υπέροχες διακοπές;  στη Via Gramsci, θα παρελάσουν μερικές από τις πιο όμορφες στολές του αγαπημένου μας Καρναβαλιού Carnevale di Misterbianco! Ενώ στο παρελθόν αυτή η εκδήλωση αφορούσε τους δρόμους, με τους “Laddatori” -τοπικές μάσκες που αντιπροσωπεύουν τις φτωχότερες τάξεις- πλέον περιλαμβάνει παρέλαση με άρματα.
Το Καρναβάλι του Misterbianco (Κατάνια) έχει αλλάξει σημαντικά με τα χρόνια, αλλά παρέμεινε πάντα βασικό στοιχείο ευκαιρίας για διασκέδαση  διάλειμμα από την καθημερινότητα. Ενώ παλαιότερα υπήρχε το έθιμο να στήνεται μια σκηνή από όπου ένα μουσικό συγκρότημα διασκέδαζε τους συμμετέχοντες στο πάρτι με εύθυμα και χορευτικά σκετς, παίζοντας παιχνίδια και κοιτάζοντας πονηρά  γυναίκες, καλομασκαρισμένες, να καλούν φίλους να χορέψουν και να τους προσφέρουν λιχουδιές, αυτή τη στιγμή περιλαμβάνουν τεράστια παρέλαση με πάνω από επτακόσιες μάσκες. Η προετοιμασία των κοστουμιών, που είναι επίσης εξαιρετικής κατασκευής, απαιτεί πολύμηνη διαδικασία και άφθονη χρήση εκλεκτών υλικών και αυτό συμβάλλει στο να γίνει η εκδήλωση αληθινή ναυαρχίδα της πόλης.

·     Το Καρναβάλι του Paternò (Κατάνια) έχει χάσει μέρος της παλιάς του λάμψης , αλλά εξακολουθεί να παραμένει ένα ευχάριστο γεγονός της πόλης, με παρέλαση αλληγορικών άρμάτων και και μασκοφόρους πολλή μουσική στους δρόμους όπως συνέβαινε στο παρελθόν, αλλά χάθηκε η συνήθεια με τις γυναίκες _ντυμένες με μαύρες μανδύες και μάσκες να καλούν τους άνδρες να χορέψουν χωρίς _υποτίθεται να αναγνωρίζονται.

·     Το Καρναβάλι του Acireale (επίσης Κατάνια) έχει πολύ αρχαία προέλευση, η οποία, υποτίθεται, χρονολογείται από τη γιορτή του πολιούχου San Sebastiano (Αγίου Σεβαστιανού) που εγκαινιάστηκε τον 17ο αιώνα, σε πλήρη αραγωνική κυριαρχία, και η οποία σύντομα έγινε αφορμή για δημόσιο εορτασμό με παιχνίδια. , μασκαράδες και διάφορα σόου. Επιπλέον, το 1800 γίνονταν παρελάσεις με άρματα ευγενών από τα οποία οι ντόπιοι πλούσιοι πετούσαν λιχουδιές στον κόσμο.
Μόλις το 1929 το φεστιβάλ πήρε οργανωμένη μορφή και, όσο περνούσαν τα χρόνια, γινόταν όλο και πιο πολυτελές και επιβλητικό, τόσο που έγινε σχεδόν υποχρεωτικός σταθμός για όσους ήθελαν να περάσουν λίγες μέρες ευφορίας πριν την έλευση της Σαρακοστής. Κάθε χρόνο γίνεται παρέλαση με ανθισμένα αλληγορικά άρματα από παπιέ-μασέ, φολκλόρ και μασκοφόρους ομάδες, παραστάσεις τραγουδιστών και ματζορετών, παραστάσεις λαϊκών παιχνιδιών καθώς και η ενεργή συμμετοχή των κατοίκων της πόλης και πολλών τουριστών.

·     Το Καρναβάλι που γιορτάζεται στο Belpasso (Malupassu, Marpassu or Mappassu -Μπελπάσο _Κατάνια) περιλαμβάνει, εκτός από το συνηθισμένο διάλειμμα από την καθημερινότητα και την καθιέρωση μιας χαρούμενης στιγμής αναψυχής και καθαρής διασκέδασης, διάφορες και ξεχωριστές εορταστικές στιγμές. Ξεκινά με το ρεσιτάλ ποιητών της τοπικής διαλέκτου, συνεχίζει με την παραδοσιακή αλλά πάντα συναρπαστική παρέλαση μασκοφόρων ομάδων που αποτελούνται κυρίως από πολιτιστικούς συλλόγους και τελειώνει με όλη τη συμμετοχή όλων στην κεντρική πλατεία με καλή (;;) ζωντανή μουσική και ο χορός.

Φυσικά, η πρωτεύουσα της Σικελίας έχει και το δικό της καρναβάλι. Όπως και τα άλλα, το Καρναβάλι του Παλέρμο έχει επίσης ένα ένδοξο παρελθόν πίσω από  πομπές με μπαρόκ κοστούμια, αλληγορικές φιγούρες και κωμωδές που παίζονται στις πλατείες. Η μαγική στιγμή αυτού του γεγονότος φάνηκε το 1700 όταν στη γιορτή συμμετείχαν από ευγενείς μέχρι τους απλούς ανθρώπους. Όλοι οι δρόμοι της πόλης, ιδιαίτερα οι κεντρικοί, όπως το “Cassaro” και η “Strada Nuova” (σσ. μεγάλες κεντρικές αρτηρίες), ήταν το σκηνικό των εορτασμών και των λεγόμενων “Carrozzate”, δλδ οι παρελάσεις αρμάτων που φιλοξενούσαν τους τοπικούς ευγενείς (σσ. που ξαφνικά “αγάπησαν” τον απλό κόσμο και του πρόσφεραν πάρτι _οίνον και θεάματα). Για να μην αναφέρουμε τα θέατρα της πόλης, το αδιαμφισβήτητο βασίλειο των παιχνιδιών και των μεταμφιέσεων. Επί του παρόντος, ο εορτασμός του Καρναβαλιού του Παλέρμο μπορεί να γίνει κατανοητός ως ανάκτηση της μνήμης και των παραδόσεων, ακόμα κάποιων ντόπιων που έχουν κάνει την περίσταση διάσημη, καθώς και ως προβολή των αρχιτεκτονικών ομορφιών της πόλης, δεδομένου ότι η εκδήλωση λαμβάνει χώρα κατά μήκος των μεγάλων δρόμων.

·        Το Καρναβάλι του Corleone (Κορλεόνε – μικρό χωριό έξω από το Παλέρμο) έχει ως σύμβολο τη μάσκα του “Riavlicchio”, σύμβολο της αναγέννησης της γιορτής του Κορλεόνε που κάποτε θάφτηκε για λόγους δημόσιας τάξης και αναβίωσε πρόσφατα για τη λαϊκή ανάγκη διασκέδασηw και διάλειμμα με το θλιβερό και το μονότονο σήμερα Στο παρελθόν, το φεστιβάλ είχε πιο δημοφιλές άρωμα και είδε την παρουσία πολυάριθμων “Riavlicchi” που έτρεχαν αμαχητί σε αγέλες στους δρόμους της πόλης συνοδευόμενοι από το χτύπημα καμπάνων πριν από τον ήχο των κόρνων, με καβαλάρηδες στους δρόμους. Η τελευταία στιγμή της εκδήλωσης του Κορλεόνε περιλαμβάνει το κάψιμο του “Nannu”, της μαριονέτας που το αντιπροσωπεύει, του οποίου ο «θάνατος» σημαίνει το τέλος μιας εποχής και τη γέννηση μιας επόμενης. Πριν από το ικρίωμα, η Μαριονέτα διαβάζει τη διαθήκη του από το μπαλκόνι του Δημοτικού Μεγάρου, στη συνέχεια λαμβάνει ένα περιδέραιο λουκάνικου και παραδίδει ψυχήν στην πυρά.

·        Η Francavilla di Sicilia (χωριό κοντά στη Messina με  3.900 κατοίκους), που αναπτύχθηκε κοντά στα διάσημα και υποβλητικά φαράγγια Alcantara και περιβάλλεται από τον ποταμό San Paolo και τον Zaviani, διοργανώνει κάθε χρόνο, όπως και άλλες Καρναβάλι που διαρκεί μια ολόκληρη εβδομάδα. Το φεστιβάλ βλέπει χορούς και πανηγύρια με μουσική παρελάσεις αλληγορικών αρμάτων, την προσωποποίηση του Καρναβαλιού με τη μάσκα της “Sua Maestà” (Αυτής Μεγαλειότητας), αρχικά με μεγάλη παρέλαση και στη συνέχεια από το “Gran Corteo Funebre” (Κηδεία Μεγάλης Πομπής) που θα θάψει την ίδια τη μάσκα μαζί με την περίοδο της διασκέδασης. Το αληθινό σύμβολο του Καρναβαλιού Francavilla είναι ο συλλογικός χορός, τα βραβεία και οι σπόνσορες

·        Στη μικρή Novara di Sicilia (~1400 κατοίκων) περιλαμβάνει, εκτός από τους παραδοσιακούς εορτασμούς, και το τουρνουά των τοπικών μορφών τυριού maiorchino-pecorino, που λαμβάνεται μέσω συγκεκριμένων διαδικασιών παρασκευής και ωρίμανσης και παίρνει σχήμα παρόμοιο με αυτό της παρμεζάνας . Είναι ένα γεγονός με τέσσερις αιώνες ιστορίας πίσω του και περιλαμβάνει τη συμμετοχή διαφόρων που αποτελούνται από ομάδες που κυλούν τροχούς τυριού που ζυγίζουν πάνω από δώδεκα κιλά στους δρόμους της πόλης. Η εκδήλωση έχει ως φυσική κατάληξη ένα φεστιβάλ κατά το οποίο μπορεί να καταναλωθεί όχι μόνο το εν λόγω τυρί, αλλά και ρικότα και τούμα (σσ. tuma ή toma είναι στάδιο στην παραγωγή του Pecorino, πριν από το αλάτισμα και την ωρίμανση).

·        Ακόμη και το Chiaramonte Gulfi (ιταλική κωμόπολη της επαρχίας Ραγκούζα _RG, με 8.137 κατοίκους.) γιορτάζει επιτέλους το Καρναβάλι που περιλαμβάνει όχι μόνο τα μάτια αλλά και τον ουρανίσκο. Πέρα από τα άρματα έχουμε γευσιγνωσία και απονομή  βραβείων με φεστιβάλ λουκάνικων.

Τα λέμε στο επόμενο curtigghiu _περισσότερα εδώ

 

19 Δεκεμβρίου 2023

Cannoli μια χριστουγεννιάτικη λιχουδιά της Σικελίας

Με καταγωγή τη Σικελία _τα είχαμε απολαύσει αψεγάδιαστα και μυρωδάτα _ “golosi” που λένε οι ιταλοί (χάρμα ουρανίσκου) πριν χρόνια στο Caffè Sicilia (Noto), στο Euro Bar (Dattilo) και σε ορισμένα της κοινότητα Piana degli Albanesi αντιπροσωπεύουν μια εμβληματική σπεσιαλιτέ της ιταλικής κουζίνας.

Αυτά τα παραδοσιακά επιδόρπια εκτιμώνται για τον συνδυασμό τραγανότητας και κρεμώδους, που τα κάνει ακαταμάχητα. Φτιάχνονται με μια _ας την πούμε γκοφρέτα _τηγανισμένη (γίνονται και στο φούρνο _βλ. παρακάτω) από ζύμη (με ή χωρίς κακάο) που γεμίζεται με μια βελούδινη κρέμα από ricotta di pecora (πρόβιο ανθότυρο σύμφωνα με παραδοσιακή διαδικασία _τυπικό προϊόν της Σικελίας και παράγεται επίσης στη Σαρδηνία, την Καμπάνια, το Λάτσιο και άλλες περιοχές της νότιας Ιταλίας), αρωματισμένης με κανέλα και ξύσμα πορτοκαλιού.

Ένα μείγμα aromi e profumi αρωμάτων και αιθέριας μυρωδιάς που θυμίζουν τις γεύσεις της Σικελικής κουζίνας. Τα κανόλι είναι πολύ ευέλικτα γλυκά, για να τα απολαύσετε αργά-αργά ως επιδόρπιο αλλά και ως street food στη στιγμή κάνοντάς τα μια μπουκιά. Όπως με όλες τις τοπικές συνταγές, υπάρχουν μυστικά και εκδοχές που αλλάζουν από πόλη σε πόλη ή από οικογένεια σε οικογένεια: το κακάο ή να αρωματίσουν τη ζύμη με Marsala (σσ. Marsala στα ιταλικά και Maissala στη διάλεκτο της Σικελίας, είναι ένα δυνατό κρασί με Ελεγχόμενη Ονομασία Προέλευσης _DOC, που παράχθηκε πρώτη φορά στη Σικελία πριν το 1700, και ακριβώς στην ομώνυμη πόλη, από την οποία πήρε και το όνομα)

Μάθετε πώς να παρασκευάζετε γνήσια cannoli Σικελίας στο σπίτι (κάποια άλλη στιγμή θα μιλήσουμε για άλλα τυπικά επιδόρπια της περιοχής όπως cassata, cassatine, iris και paste di mandorla _πάστες αμυγδάλου. Επίσης, διασκεδάστε πειραματιζόμενοι με άλλες πρωτότυπες παραλλαγές αυτής της συνταγής, με φιστίκι ή Tartellette in crosta di cannolo ταρτάκια με κρούστα κανόλι. 

Για περίπου 30 κομμάτια

·        00 αλεύρι 250γρ

·        Ζάχαρη 30γρ

·        Strutto (σσ. είδος τοπικό λαρδί) 30 γρ

·        Marsala 50γρ

·        Αυγό μέτριο 1

·        Ξίδι από λευκό κρασί 10γρ

·        Αλάτι 1 πρέζα

·        Φλούδα πορτοκαλιού +

·        Κανέλα σε σκόνη 2 γρ

Για τη γέμιση

·        Πρόβεια ρικότα 1 κιλό

·        Ζάχαρη 180-300γρ

·        Τσιπς μαύρης σοκολάτας για γεύση

·        Κρόκος αυγού (επάλειψη για γεύση)

Τηγάνισμα σε

·        Καλό Σπορέλαιο 1 λ

Γαρνιτούρα

·        Ζάχαρη άχνη ελάχιστη

·        Φιστίκια Αιγίνης ψιλοκομμένα

·        Γλασαρισμένο πορτοκάλι

Πώς να προετοιμάσετε το σικελικό Cannoli

·        θυμηθείτε να στραγγίσετε τη φρέσκια ρικότα σε ένα σουρωτήρι όλη τη νύχτα, ώστε να χάσει τον ορό της.

·        Ξεκινάμε να ετοιμάζουμε τη ζύμη: σε ένα μικρό μπολ διαλύουμε το αλάτι στο ξύδι 1. Κοσκινίζουμε το αλεύρι 2 και προσθέτουμε την κανέλα 3. Προσθέτουμε το λαρδί 4, αρχίζουμε να ζυμώνουμε με τα χέρια μας 5 και μετά ρίχνουμε τη ζάχαρη 6.

·        Αρωματίζουμε με το ξύσμα πορτοκαλιού 7 και μετά προσθέτουμε το αυγό 8 και τη Marsala 9.

·        Τέλος ρίχνουμε μέσα το ξύδι και το αλάτι 10.

·        Συνεχίζουμε το ζύμωμα με το χέρι 11 μέχρι να ομογενοποιηθούν όλα τα υλικά, μετά

·        Μεταφέρετε σε ελαφρά αλευρωμένη επιφάνεια σχηματίστε ένα “καρβέλι” 12.

·        Σκεπάζουμε με μεμβράνη και βάζουμε στο στο ψυγείο για 2 ώρες 13.

·        Παίρνουμε τη ρικότα (που έχουμε στραγγίσει όλη τη νύχτα όπως υποδείχθηκε προηγουμένως 14.

·        Προσθέτουμε τη ζάχαρη 15 και ανακατεύουμε με τη σπάτουλα 16 και μετά περνάμε την κρέμα από σουρωτήρι 17 για να έχουμε ένα λείο και βελούδινο μείγμα, τέλος

·        Ενσωματώνουμε τα κομματάκια σοκολάτας 18.

 Σκεπάζουμε με μεμβράνη και αφήνουμε στο ψυγείο μέχρι να ετοιμαστούμε να γεμίσουμε 19.

·        Παίρνουμε το 1/3 της ζύμης _20 και αφήνουμε την υπόλοιπη σκεπασμένη με μεμβράνη για να μην στεγνώσει.

·        Περνάμε τη ζύμη ξεκινώντας από το πιο φαρδύ πάχος _21.

·        Τη διπλώνουμε προσέχοντας να ενωθούν οι άκρες _22, για να περάσουν ανάμεσα από τους κυλίνδρους, μειώνοντας το πάχος _23 μέχρι να φτάσει το 1,5 mm _24.

·        Χρησιμοποιώντας ένα κουπάτ ζαχαροπλαστικής με διάμετρο 10cm _25, κόβουμε δίσκους _26 και

·        Τυλίγουμε γύρω από τη φόρμα για κανόλι _27.

Αλείφουμε τη ζύμη με πολύ λίγο κρόκο στο σημείο κλεισίματος (προσοχή να μην ακουμπήσει στη φόρμα) _28,

·        Κλείνουμε πιέζοντας ελαφρά _39.

·        Τοποθετούμε σε ένα δίσκο και σκεπάζουμε με ένα πανί _30 .

Τηγανίζουμε σε σπορέλαιο (σσ. δοκίμασα και το ελαιόλαδο _καλά γίνονται) στους 175°, βυθίζοντάς τα με μια από τις άκρες προς τα κάτω πριν τα αφήσουμε στο καυτό λάδι _31, μέχρι να ροδίσουν 32. Κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος, τα γυρίζουμε κάθε τόσο, μέχρι να σχηματιστούν οι τυπικές φυσαλίδες -στραγγίζουμε σε χαρτί κουζίνας _33.

Μόλις κρυώσουν τα κελύφη, μπορείτε να αφαιρέσετε τους κυλίνδρους: πιέστε ελαφρά τον κύλινδρο και αφαιρέστε τον _34. Γεμίστε τα κανόλι με την κρέμα ricotta χρησιμοποιώντας ένα κορνέ ζαχαροπλαστικής _35. Γαρνίρετε όπως θέλετε με ψιλοκομμένα φιστίκια Αιγίνης _36 κλπ.

Εμπλουτισμένο με ζαχαρωμένη φλούδα _37 και στη συνέχεια πασπαλίζοντας με ζάχαρη άχνη _38. Απολαύστε το σπιτικό κανόλι αμέσως _39.

Γίνονται και στο φούρνο (παραλλαγή του κλασικού τηγανητού), είναι πιο ελαφρά, αλλά εξίσου νόστιμα … ίδια διαδικασία σε ταψί στρωμένο με χαρτί ψησίματος σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C για ~15λ. Μόλις ψηθούν βγάζουμε από το φούρνο,  αφήνουμε να κρυώσουν και μετά αφαιρούμε από τη φόρμα (σωλήνα).

Σικελικό Cannolo:
ανάμεσα σε μύθους και θρύλους,
εδώ είναι η αληθινή ιστορία
ενός ήρωα της ζαχαροπλαστικής

Το σικελικό κανόλι είναι σίγουρα ένα από τα πιο γνωστά, αγαπημένα και κυρίως εξαγόμενα επιδόρπια σε όλο τον κόσμο. Σύμβολο της ζαχαροπλαστικής τέχνης του νησιού, είναι μια από τις πιο εκτιμημένες ιταλικές σπεσιαλιτέ ζαχαροπλαστικής από άκρη σε άκρη της χερσονήσου και στο εξωτερικό. Ενσωματωμένο στον κατάλογο των Prodotti Agroalimentari Tradizionali (Παραδοσιακών Αγροδιατροφικών Προϊόντων _P.A.T.) που τηρείται από το Υπουργείο Γεωργίας, το παραδοσιακό γλύκισμα με την γκοφρέτα του σε σχήμα σωλήνα εκτός από πρόβεια ricotta, μπορεί να έχει κρέμα Chantilly, ricotta di bufala (βουβαλίσια ρικότα) μέχρι και σοκολατένια κρέμα φιστικιού.

Η ιστορία του είναι μάλλον, χωρίς πολλές καταγεγραμμένες πληροφορίες, η προέλευση αυτού του επιδόρπιου μπορεί να ανακατασκευαστεί μέσα από υποθέσεις και κάποιες σημειώσεις σε αρχαία γραπτά. Είναι πάντως σίγουρο ότι έχει ρίζες σε βάθος χρόνου και σιγά-σιγά έχει υποστεί σημαντικές παραλλαγές μέχρι σήμερα στη μορφή και την γεύση.

Ο πρώτος που το ανέφερε ήταν ακόμη και ο Κικέρων, το 70 πΧ. που κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Σικελία μαγεύτηκε από ένα «Tubus farinarius dulcissimo edulio ex lacte fartus» (ένα σωληνάριο από ζύμη γεμάτο με απαλή κρέμα γάλακτος). Μοιάζει ακριβώς όπως η περιγραφή του προγόνου του αγαπημένου μας, σε μια εκδοχή που είναι ακόμα αρχέγονη _πώς όμως φτάσαμε στο cannolo όπως το ξέρουμε σήμερα; Υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές, στα μισά του δρόμου μεταξύ ιστορίας και θρύλου, πραγματικότητας και μυθοπλασίας.

Η πρώτη υπόθεση συνδέεται με την αραβική κυριαρχία. Μάλιστα, αν και η ricotta είναι ένα προϊόν που υπάρχει στη Σικελία από παλιά, οι Άραβες ήταν αυτοί που την ανακάτεψαν με ζάχαρη, σχηματίζοντας μια εξαίσια κρέμα που αποτελεί τη βάση της Σικελικής ζαχαροπλαστικής.

Σύμφωνα με αυτή την ιστορία, το Cannolo γεννήθηκε στην πολη Caltanissetta. Μερικοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι μοναχές τα εφηύραν, τροποποιώντας και επεξεργαζόμενες την αρχαία συνταγή, σύμφωνα με άλλους ιστορικούς, ωστόσο, ήταν οι γυναίκες των αμέτρητων χαρεμιών που κατοικούσαν την πόλη Nisse, και που περνούσαν την ώρα ετοιμάζοντας γλυκές λιχουδιές. Ξαναδουλεύοντας ένα τυπικό επιδόρπιο από τη Σαρακηνή παράδοση και προτείνοντάς το ξανά με τυπικά υλικά της Σικελίας.

Μια άλλη υπόθεση, που υποστηρίζεται σθεναρά από τον δημοσιογράφο και ιστορικό Gaetano Basile, μας λέει για πως γεννήθηκε ως τυπικό επιδόρπιο της περιόδου του καρναβαλιού. Αυτό το επιδόρπιο προοριζόταν να είναι ένα αστείο, κάτι διασκεδαστικό και ασεβές ταυτόχρονα, και έτσι δημιουργήθηκε ένα επιδόρπιο σε σχήμα φαλλού, που αποτελείται από μια εξωτερική φλούδα γεμάτη με κρέμα. Όμως δεν μπόρεσε να παρουσιαστεί ακριβώς έτσι ως ασεβές προς τα ήθη της εποχής και έτσι έγιναν …περικοπές.

Αλλά μια από τις πιο αποδεκτές υποθέσεις σήμερα θα χρονολογούσε τη γέννηση του στο μοναστήρι της Santa Maria di Monte Oliveto στο Παλέρμο, ακριβώς πίσω από τον Καθεδρικό Ναό _σύμφωνα με αυτήν την ιστορία, το Σικελικό Cannoli δεν θα ήταν τίποτα άλλο από ένα καρναβαλικό αστείο που σκαρφίστηκε από τις ωραίες μοναχές του μοναστηριού, που θα είχαν γεμίσει μια μπανιέρα με κρέμα ricotta και είχαν αντικαταστήσει τις κλασικές βρύσες με το ξύσμα του και εκεί μέσα απολάμβαναν οργασμούς, από τους οποίους _θεωρητικά απείχαν. Αυτή η υπόθεση υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι στα Σικελικά η λέξη cannolo σημαίνει βρύση. Σύμφωνα με ορισμένους, το αστείο είχε στόχο τις αρχάριες στα μοναστήρια, κατ' άλλους συγγενείς που είχαν πάει στο μοναστήρι την ημέρα της Αποκριάς για να επισκεφτούν τις κόρες τους.

Σύμφωνα με το BBC, ο θρύλος λέει ότι στην πόλη Καλτανισσέττα κατά την αραβική κυριαρχία (περίπου το 1.000 μΧ.) ένα χαρέμι δημιούργησε μια λιχουδιά -ένα τηγανητό, σωληνωειδές γλυκό από αλεύρι, ζάχαρη και βούτυρο που είναι γεμάτο με κρεμώδες τυρί. Το χαρέμι με αυτόν τον τρόπο θέλησε να υμνήσει την αρρενωπότητα του εμίρη τους. Στην Αρχαία Ελλάδα, κατά τη διάρκεια των εορτασμών των Θεσμοφορίων προς τιμή της Δήμητρας και της Περσεφόνης, οι άνθρωποι γεύονταν μέλι και σουσάμι σε σχήμα γυναικείου στήθους, θέλοντας να γιορτάσουν τη γονιμότητα και τη μητρότητα. Η πρακτική, η οποία πιστεύεται ότι προήλθε από παλαιότερες τελετές που γινόντουσαν στην Αρχαία Αίγυπτο για την λατρεία της θεά Ίσιδας, αργότερα εξαπλώθηκε στις υπόλοιπες στη Μεσόγειο και στην προ-Ρωμαϊκή Σικελία.

Η ειδική σε μελέτες πολιτιστικής κληρονομιάς, Μαρία Ολιβέρι, από το Παλέρμο, υποστηρίζει ότι τα γεννητικά όργανα _ειδικά το γυναικείο αιδοίο, δεν θεωρούνταν ταμπού στον αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό κόσμο, αλλά αντίθετα ήταν σύμβολα αφθονίας. “Τα σεξουαλικά σχήματα των γλυκών της Σικελίας προέρχονται από αυτόν τον αρχαίο κόσμο. Τότε, ήταν σημαντικό να έχουμε πολλά παιδιά, καθώς θα καλλιεργούσαν τη γη και θα προνοούσαν για την οικογένεια”, γράφει.

Όπως το cannoli, πολλά άλλα ιταλικά γλυκά με ερωτικά σχήματα έχουν περάσει στους αιώνες. Το Minne Di Sant'Agata ή το Minni di Virgini (ένα ημισφαίριο με ρικότα, λευκό γλάσο και κεράσι στην κορυφή) φτιάχτηκε για να μοιάζει με γυναικείο μαστό (το κεράσι στην κορυφή παραπέμπει σε εξέχουσα ρόγα, γράφει η Ολιβέρι)  προς τιμήν της St Agatha, μάρτυρα της Ρωμαϊκής εποχής, η οποία αρνήθηκε να πατήσει τον όρκο παρθενίας με αποτέλεσμα να την μακελέψουν. Παράλληλα,  το Feddi ru Cancillieri (μπισκότα αμυγδάλου με κρέμα και μαρμελάδα βερίκοκου) δημιουργήθηκε ως αστείο για να μοιάζει με γλουτούς καγκελάριου!

Το Καρναβάλι - μια γιορτή πριν από τη Σαρακοστή που βασίζεται σε ένα αρχαίο φεστιβάλ προς τιμήν του Βάκχου, του ρωμαϊκού θεού του κρασιού και της έκστασης, σύμφωνα με τον Dario Mangano, ειδικό στην σημειολογία που έκανε μια διατριβή σχετικά με τη Σικελία, οι κανόνες πρέπει μερικές φορές να ανατραπούν για να επιβεβαιωθούν - και το Καρναβάλι επέτρεψε ακριβώς για αυτό. Αυτή ήταν και μόνη φορά κατά τη διάρκεια του έτους που η καθολική σύνεση θα άφηνε τον δρόμο ανοικτό για την ανεμπόδιστη έκφραση - και ήταν η ώρα να φάει canolli Οι άντρες θα έδιναν το σωληνοειδές γλυκό στις γυναίκες και θα υπαινίσσονται τις σεξουαλικές τους επιθυμίες, τραγουδώντας! Δυστυχώς, τα περισσότερα μοναστήρια που έχουν χρησιμοποιήσει τις παραδοσιακές συνταγές για cannoli (όπως το Abbazia Nova στο Παλέρμο) έχουν κλείσει και μόνο λίγες γριές μοναχές ξέρουν πώς να τα φτιάξουν.

13 Αυγούστου 2022

Mata και Grifone: Λαϊκή δοξασία από τη Σικελία

Μάτα και Γκριφόνε, ιστορία και θρύλος των γιγάντων της Μεσσήνης _Messina (να μην την μπλέκουμε με τη δική μας –το “Νησί” _έξω από την Καλαμάτα)

Λοιπόν __
Οι ιστορικοί διίστανται

Η καταγωγή του διαφυλετικού και διαθρησκευτικού ζευγαριού που μεταφέρεται σε πομπή στους δρόμους της πόλης 10-14-Αυγ. Από την επίσημη εκδοχή στην εναλλακτική, ιστορικά πιο αξιόπιστη, που συνδέεται με ένα ιστορικό γεγονός που σίγουρα συνέβη στην πραγματικότητα το 1190...

Messina _Μεσσηναίοι (εκ Μεσσήνης Σικελίας). Παιδιά ενός διαφυλετικού και διαθρησκευτικού ζευγαριού ante litteram: είναι η Junoesque από το Camaro, κόρη βασιλιά και ο _πολύ μελαχρινός «sarracinu». πειρατής Είναι οι δικοί μας γίγαντες


Το Camaro για όσους δεν το γνωρίζουν είναι ένα σικελικό ρέμα, που πηγάζει από τα Peloritani (βουνά κοντά στο χωριό Camaro Superiore Messina) και διασχίζει την ομώνυμη κοιλάδα και την πόλη. Στο τελευταίο μέρος το ρέμα ονομάζεται Zaera _Ζαέρα. Η λατινική του ονομασία μεταγράφεται με διάφορους τρόπους: Cammare, Flomaria de Cammaris, Cameris. Το "ruris Camarionrum" είναι ένα από τα 48 αγροτόσπιτα που περιβάλλουν την πόλη της Messina. Λόγω των υπερχείλισης του ο χείμαρρος-ποτάμι προκάλεσε πολλαπλές ζημιές κατά τον 19ο αιώνα.
Τροφοδοτούσε το πρώτο υδραγωγείο της Μεσσήνης, που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Francesco La Cameola το 1550-1553. Χάρη σε αυτό το έργο αποκατάστασης, το κάτω μέρος του ρέματος έγινε κατοικήσιμο και γεννήθηκε το χωριό Ciaera ή Zaera. Για να γιορτάσει τα εγκαίνια του υδραγωγείου, η σύγκλητος της Μεσσήνης κάλεσε τον μεγάλο Μιχαήλ Άγγελο να χτίσει το σιντριβάνι του Ωρίωνα στην Piazza del Duomo. Ο καλλιτέχνης, αποτρεπτικός, έστειλε τον Φλωρεντινό γλύπτη Giovanni Angelo Montorsoli που το σμίλεψε.

__Ξαναγυρνάμε στην Ιστορία

Ο πιο αποδεκτός μύθος για αυτούς λέει ότι την εποχή των επιδρομών των Σαρακηνών στη Σικελία, γύρω στο 970 μ.Χ., ένας τεράστιος Μαυριτανός, ο Hassas Ibn-Hammar, αποβιβάστηκε στη Μεσσήνη και ερωτεύτηκε τη Μάρτα, κόρη του τοπικού άρχοντα Cosimo II. da Casteluccio και με καταγωγή από την Camaro. Το όνομα της κοπέλας, που κατά τις γραφές ήταν πολύ “μανούλι” παραμορφωμένο από τη διάλεκτο, έγινε σύντομα Mata (Μάτα). Ο πειρατής ζήτησε το χέρι της, αλλά ο γάμος τους γιορτάστηκε μόνο μετά τον εκχριστιανισμό του Μαυριτανού: το όνομά του άλλαξε από Χασάν σε Grifo _Γκρίφο ή μάλλον Grifone _Γκριφόνε λόγω του μεγέθους του. Οι δυο τους, λοιπόν, θα είχαν καταβάλει μεγάλη προσπάθεια, ιδρύοντας τη Μεσσήνη όπως τη γνωρίζουμε σήμερα και κατοικώντας την με απογόνους και θα ζούσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα

Ωστόσο, υπάρχει μια άλλη εκδοχή της ιστορίας, ιστορικά πιο αξιόπιστη και συνδέεται με ένα ιστορικό γεγονός που συνέβη στην πραγματικότητα το 1190. Εκείνη τη χρονιά, ο βασιλιάς της Αγγλίας, Ριχάρδος Α' ο Λεοντόκαρδος, έφτασε στη Μεσσήνη από όπου επρόκειτο να ξεκινήσει την 3η Σταυροφορία που είχε κηρυχτεί από τον Πάπα Γρηγόριο Η' για να απελευθερώσει (δήθεν) τον Πανάγιο Τάφο της Ιερουσαλήμ από τους Μουσουλμάνους. Κατά την παραμονή του στην πόλη, ο μονάρχης συνειδητοποίησε ότι (δήθεν) οι Μεσσήνιοι στερούνταν την ελευθερία γιατί εξακολουθούσαν να καταπιέζονται από τους Βυζαντινούς Έλληνες. Στην πραγματικότητα, είχαν όλα τα πολιτικά, πολιτειακά, διοικητικά κλπ και γραφεία, με διαχείριση και της δικαιοσύνης (me απαράδεκτες διατάξεις που εκδόθηκαν από το ασφαλές φρούριο του San Salvatore, που βρίσκεται σε στρατηγική τοποθεσία στην είσοδο του λιμανιού), αλλά όπως λέει το ΚΚΕ τους έλειπαντα κλειδιά της οικονομίας”. Ο βασιλιάς της Αγγλίας, μη θέλοντας (δήθεν) να χρησιμοποιήσει βία για να τους υποτάξει, σκέφτηκε να επιδείξει τη δύναμή του χτίζοντας ένα επιβλητικό και απόρθητο κάστρο στον λόφο Roccaguelfonia, που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από το φρούριο. Πριν ακόμη ολοκληρωθεί, ο κόσμος το υιοθέτησε, βαφτίζοντάς το με το όνομα Matagriffon, δημιουργώντας το Mata, από το Macta (δολοφόνος) και το Griffon από το Grifone (κλέφτης, αλλά και Έλληνας). Οι Βυζαντινοί έδειξαν ότι είχαν καταλάβει το μήνυμα, εγκαταλείποντας την πόλη για πάντα, έτσι ώστε οι Μεσσήνιοι να ξαναβρούν την πολυπόθητη “ελευθερία” τους. Με την πάροδο του χρόνου το κάστρο πήρε ανθρωπόμορφες μορφές και αντί για το κτίριο, οι Μεσσήνιοι άρχισαν να αποδίδουν φόρο τιμής στον \ στην γίγαντα.

Ή ίσως κι αυτό είναι απλώς ένας θρύλος...

Ο Θρύλος

Οι Mata και Grifone για τους καλούς κατοίκους της Μεσσήνης είναι, για αιώνες, οι ιδρυτές της πόλης αλλά και τα γονίδια κηδεμονίας της ίδιας. Πράγματι ο γίγαντας αντιπροσωπεύει το ξένο στοιχείο που ήρθε να ιδρύσει τη Messina (Μεσσήνη), και που από το χωριό Camaro έπρεπε να αρπάξει μια νύφη. Ο μύθος (ιστορία;) ότι ένας γίγαντας Μαυριτανός ονόματι Hassan Ibn Hammar, προσγειώθηκε κοντά στην πόλη γύρω στο 970 μ.Χ. με τους ~50 πειρατές του και προχώρησε σε λεηλασίες και επιδρομές τριγύρω και συγκεκριμένα μεταξύ Camaro και Dinnammare ή Antennammare (ονόματα που προέρχονται από τον Ibn Hammar). Μια μέρα, κατά τη διάρκεια μιας από τις συνηθισμένες επιδρομές, είδε μια χαριτωμένη και κατακόκκινη κοπέλα που ονομαζόταν Marta (στη διάλεκτο Matta ή Mata) κόρη του Cosimo II του Castellaccio, την οποία ερωτεύτηκε παράφορα. Ήταν τροφαντή ειδικά στα οπίσθια, αλλά τότε αυτό αποτελούσε προτέρημα. Ήταν ένα ευγενές και πλούσιο σπίτι, με πολύ ψηλή και δυνατή φιγούρα, αλλά εξίσου ενάρετη και φυσικά παρθένα, ώστε να ταιριάζει με τη χριστιανική θρησκεία. Ο Χασάν τη ζήτησε σε γάμο και πήρε άρνηση, έτσι άρχισε να λεηλατεί και να σφάζει με μεγαλύτερη αγριότητα από πριν. Οι γονείς της κοπέλας, φοβισμένοι, την έκρυψαν κάπου στο κελάρι αλλά… ο Μόρο την ανακάλυψε και την απήγαγε. Η ίδια του ζητούσε να της πάρει την παρθενιά (κατά μια πλευρά της ιστορίας _προφανώς τη σωστή), αλλά αυτός ήταν ανένδοτος _πρώτα θα κανονίσω σαν άντρας προς άντρα με τον πατέρα σου και μετά βλέπουμε είπε. Ακολούθησε ευγενής μονομαχία σε εύλογο τουρνουά σπαθιών, στο οποίο ο Μόρο νίκησε τον πατέρα του κοριτσιού, χαρίζοντάς του τη ζωή _αποκτώντας έτσι το χέρι της. Ωστόσο, αυτή το έπαιξε χειραφετημένη και μάταια την παρακαλούσε να του ανταποδώσει τον έρωτά του ... δεν του καθόταν με τίποτε. Πότε με το μαστίγιο και πότε με το καρότο …τη γέμιζε δώρα, την παρακαλούσε, αυτή τίποτε. Η Μάτα, κωφή σε κάθε δελεαστικό, βρίσκει δύναμη και πνεύμα στις προσευχές και παραμένει παγωμένη σε αναγκαστικές αγκαλιές (και περιπτύξεις). Έτσι στο τέλος ο σκληρός Saraceno, για χάρη της έγινε Cristiano (Χριστιανός), άλλαξε το όνομά του σε Grifo (γρύπας για το ψηλό του ανάστημα) λαμβάνοντας το βάπτισμα, κρεμώντας το σπαθί του και αφοσιώθηκε στην καλλιέργεια των χωραφιών, αρμονικά και ειρήνη με όλους. Η κάστα της Μάτα συγκινήθηκε και θαύμασε για εκείνη τη μετάνοια, τον αγάπησαν επίσης (παρεμπιπτόντως ήταν επίσης όμορφος άντρας) και συμφώνησε να του κάτσει _αλλά “πρώτα θα με παντρευτείς” του είπε. Μαζί έκαναν πράγματα και θάματα, πολλά παιδιά (λένε πως εμφανίστηκαν πανευτυχείς μια ολόκληρη βδομάδα μετά την πρώτη νύχτα του γάμου) και τόσα σπίτια, που η λαϊκή παράδοση κατέληξε να τους δώσει τα κλειδιά και τα θεμέλια της πόλης. Ο μύθος λέει ότι αυτοί οι δύο γίγαντες αιχμαλωτίστηκαν από τον Roger the Norman (Ρότζερ τον Νορμανδό) όταν απελευθέρωσε τη Μεσσήνη από την αραβική κυριαρχία. Ήθελε επίσης οι δύο κρατούμενοι να τον ακολουθήσουν στην παρέλαση και να γίνουν ταπεινωμένοι μάρτυρες του θριάμβου του.

Το έθιμο αυτό επαναλαμβάνεται και τα επόμενα χρόνια με διάφορους τρόπους, μέχρι να φτάσει στη σημερινή παράδοση κατά την οποία οι δύο μορφές (δυστυχώς λίγο κιτς κατασκευαστικά) κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες ξεκινάνε από το Camaro, γενέτειρα της Μάτα και στη συνέχεια, περπατώντας από χωριό σε χωριό, σέρνονται από πολυάριθμα άτομα με λαϊκά ρούχα, καταλήγοντας μπροστά από το Δημαρχείο της Messina (Μεσσήνης).

Πληροφορίες Orazio Grasso _πρόεδρος Via Portone Militare, 25 
- 98145 Bordonaro (ME), Messina,
Ιταλία
Τηλ: +39 347 1811973
Web:
https://www.mataegrifone.net __
e mail:oraziomg@alice.it



Μια άλλη παραλλαγή υποστηρίζει πως μετά τη δημιουργία του Βασιλείου της Σικελίας, δημιουργήθηκε μια σφοδρή αντιπαλότητα μεταξύ της Μεσσήνης και Παλέρμο για τον τίτλο της πρωτεύουσας του νησιού, μια αντιπαλότητα που συνεχίστηκε μέχρι την άφιξη των Ισπανών τον 16ο αιώνα, οι οποίοι αναζωπύρωσαν τη διαμάχη. Προς υποστήριξη των λόγων τους, οι δύο πόλεις παρουσίασαν τίτλους και προνόμια ίσου μέτρου και, τελικά, αποφασίστηκε να εξεταστούν και οι τίτλοι των ιστορικών ιδρυμάτων. Έχοντας το Παλέρμο μερικά περισσότερα προνόμια από τη Μεσσήνη, οι κάτοικοι της Μεσσήνης έκαναν έκκληση στον μύθο του Γίγαντα Ζάνκλο, του πρώτου βασιλιά των Siculi, αλλά ούτε αυτό εξυπηρέτησε την υπόθεση. Υπάρχουν δύο εκδοχές για τη γέννηση των «Γιγάντων» Μάτα και Γκριφόνε, μυθικών προγόνων της Μεσσήνης, μια θρυλική ρίζα στην παράδοση και μια άλλη ιστορική, που προτάθηκε από τον Domenico Puzzolo Sigillo.
Ο θρύλος λέει ότι

Παρακολουθείστε και συγκρίνετε τις φωτο: Είναι σαφές πως κάθε πέρσι και καλύτερα _οι παραδόσεις και οι δοξασίες σβήνουν, όπως παντού και παραδίδονται στην εμπορική κατανάλωση