Κυκλοφορεί το νέο “Πολυτεχνειακό” – Χριστουγεννιάτικο #5 _ “Κόκκινο Αερόστατο”, με Gianni Rodari

Καταρχήν να μη σας μπλέκει αυτό το #5 _φυσικά έχουν κυκλοφορήσει πολλά περισσότερα από τη Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες νεολαίας _βλ Σύγχρονη Εποχή και φυσικά Το “κόκκινο Αερόστατο” _για παιδιά 10-100+ χρόνων δεν είναι απλά ένα ακόμα περιοδικό 🎈 Όλοι μαζί πετάμε ψηλά και ταξιδεύουμε σε περιπέτειες γέλιου, γνώσης και ανακάλυψης! +Ατέχνως _ “Κόκκινο Αερόστατο” Το σήμα ©®™ # αφορά τη νέα περίοδο

                                Λοιπόν…#5
Γεια σας, παιδιά!
Μια ακόμη σχολική χρονιά έχει ξεκινήσει για τα καλά κι εμείς απογειωνόμαστε με φρέσκα θέματα και νέες σελίδες για να ταξιδέψουμε σε ακόμα περισσότερα παιδικά χέρια! Συνεχίζουμε τη βουτιά στην ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών εξερευνώντας πώς ζούσαν τα παιδιά και οι νέοι στις δουλοκτητικές κοινωνίες. Προετοιμάζουμε τη σχολική γιορτή για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Συζητάμε για τα ραπ τραγούδια με Το Σφάλμα. Διαβάζουμε το ευφάνταστο διήγημα του Τζάνι Ροντάρι “Η μηχανή που κάνει τα μαθήματα του σχολείου”. Φτάνουμε μέχρι τα Χριστούγεννα σε... κύκλους!
Όμως, περισσότερο από το ίδιο το ταξίδι, μετράει η παρέα. Έτσι, θα δούμε τι κάνουν οι φίλοι μας σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας και οι σελίδες του περιοδικού θα γίνουν αφορμή για να συναντηθούμε με παλιούς και νέους φίλους που μένουμε στην ίδια πόλη, στην ίδια γειτονιά.
Τα λέμε από κοντά!

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

·       2-5 Το ημερολόγιο ενός απορημένου

·       6-9 Το ημερολόγιο ενός απορημένου

·       10-11 ¡Venceremos! _από τα κόκκινα Πιράνχας

·       12-15 Πολυτεχνείο

·       16-19  Τζάννι Ροντάρι: Η μηχανή που κάνει τα μαθήματα του σχολείου

·       20-21 Συνέντευξη με Το Σφάλμα

·       26-29 Πώς ζούσαν τα παιδιά σε κάθε κοινωνία; - 2^ο μέρος

·       30-33 Τα Χριστούγεννα σε κύκλους

     Στις υπόλοιπες σελίδες θα βρεις:

·       Νέα των φίλων του “κόκκινου Αερόστατου”»,

§  πανελλαδική έρευνα,

§  παιχνίδια,

§  σπαζοκεφαλιές,

§  χειροτεχνίες και

§  πολλά ακόμα...

Οι φίλοι του “κόκκινου Αερόστατου" στο 50ό Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή Εξερεύνησαν όλα όσα “έκρυβε” το σήμα του  Φεστιβάλ, όλα όσα είναι αυτή η μεγάλη γιορτή της νεολαίας. Παρακολούθησαν εντυπωσιακά επιστημονικά πειράματα, συνομίλησαν “ζωντανά” με τον Απορημένο, δοκίμασαν παρκούρ, παρουσίασαν τα τραγούδια της κατασκήνωσης, ζωγράφισαν για την ειρήνη και πολλά ακόμα!

Συναντήθηκαν με τη Suzan Tayseer Saiam, Πρόεδρο της Ένωσης Παλαιστινιακών Συνδικάτων της Ιερουσαλήμ και άκουσαν για τη ζωή των παιδιών στην Παλαιστίνη! Μαζί της ο Chris Smalls, Πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζόμενων στην Amazon των ΗΠΑ, ο οποίος μας είπε: «Σημαίνει πάρα πολλά τα παιδιά στην Ελλάδα να στέκονται αλληλέγγυα με τα παιδιά της Παλαιστίνης. Μην το θεωρείτε δεδομένο. Ο κόσμος στην Παλαιστίνη βλέπει αυτό που κάνουμε!”

Ήδη πολλά είπαμε, για περισσότερα στη Σύγχρονη Εποχή ή στις τοπικές οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ

Θα σταθούμε όμως _ αναλυτικά, μια και πρόκειται για παιδαγωγό _ογκόλιθο με τη “σωστή πλευρά της ιστορίας” (;) τον Gianni Rodari.
Εργάστηκε ως δάσκαλος και δημοσιογράφος. Ωστόσο, έγινε γνωστός τόσο στην Ιταλία όσο και διεθνώς ως συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, έχουν πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα και έχουν τιμηθεί με διάφορα βραβεία, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Άντερσεν (1970), που αποτελεί τη μεγαλύτερη διάκριση διεθνώς για συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας. Το έργο του παραμένει πρωτοποριακό και μοντέρνο, γεμάτο αγάπη για τα παιδιά και πλούσια νοήματα, έχοντας ανοίξει καινούριους δρόμους στην παιδική λογοτεχνία. Με το χιούμορ του απαλλάσσει από τις συμβάσεις της κανονικής μορφής των παραμυθιών και εκμεταλλεύεται στο έπακρο τη φαντασία των παιδιών. Ο Ροντάρι κάνει φανταστικές υποθέσεις, δημιουργώντας μια εντελώς καινούρια ιστορία, γράφει παραμύθια όπου οι καλοί γίνονται κακοί και οι κακοί γίνονται καλοί, και σε άλλα πάλι συναντώνται οι ήρωες διαφορετικών παρα­ μυθιών και κάτι καινούριο και διασκεδαστικό δημιουργείται... Ένα σπουδαίο έργο του είναι “Η Γραμματική της Φαντασίας” με τις τεχνικές μυθοπλασίας που βοηθούν όλους εμάς να δημιουργούμε _Τεχνικές Μυθοπλασίας: Η Πέτρα στη Λίμνη _ Επιλέγεται μια λέξη που μπορεί να αφορά μία είδηση, μια συζήτηση, έναν προβληματισμό, κάποιο εξωτερικό ερέθισμα ή να εκμαιεύεται από το κείμενο. Στο πρώτο βήμα η λέξη γράφεται στον πίνακα και τα παιδιά με την τεχνική της ιδεοθύελλας καταθέτουν προφορικά λέξεις που αρχίζουν από το πρώτο γράμμα της λέξης, λέξεις από την πρώτη συλλαβή, λέξεις που να αρχίζουν από τα γράμματα της λέξης (δημιουργία ακροστιχίδας με τα γράμματα της λέξης). Τέλος γίνεται ανάπτυξη φανταστικής ιστορίας με τις λέξεις _Το Φανταστικό Διώνυμο _Επιλέγονται τυχαία δύο λέξεις παράδειγμα συνδυασμού σκύλος – ντουλάπα. Η πρόκληση προς τα παιδιά είναι να δημιουργήσουν μια ιστορία, Τι θα συνέβαινε αν… Η τεχνική των ¨φανταστικών υποθέσεων¨. Η ερώτηση ¨Τι θα συνέβαινε αν…¨ βοηθά να ξεκινήσει η περιπέτεια μιας καινούριας φανταστικής ιστορίας. Η παραμυθοσαλάτα _Πρόκειται για τη συνάντηση ηρώων από γνωστά παραμύθια. Επιλέγονται εικόνες από διάφορα παραμύθια και δημιουργείται μια νέα αφήγηση όπου η περιπέτεια περιέχει και περιπλέκει στοιχεία από τις αρχικές ιστορίες. Οι πιο πάνω τεχνικές παραγωγής προφορικού λόγου καλλιεργούν ταυτόχρονα και τη δημιουργικότητα των παιδιών γιατί όπως λέει ο Ροντάρι ¨η φαντασία του παιδιού όταν διεγείρεται για να επινοήσει λέξεις, δοκιμάζει τα εργαλεία της σε όλα τα σημεία της εμπειρίας που προκαλούν τη δημιουργική της επέμβαση¨.

Ο Giovanni Francesco Rodari, γνωστός ως Gianni _Ιταλός συγγραφέας, παιδαγωγός, δημοσιογράφος και ποιητής.γεννήθηκε στην Omegna_ Piemonte, 23-Οκτ-1920 και πέθανε 60χρονοςστη Ρώμη, 14-Απρ-1980.

Διάσημος για τη φαντασία και την πρωτοτυπία του, συνέβαλε στη βαθιά ανανέωση της παιδικής λογοτεχνίας μέσα από ιστορίες, παιδικές ρίμες και ποιήματα, που σε πολλές περιπτώσεις έχουν γίνει κλασικά για παιδιά. Μεταξύ των σημαντικότερων έργων του είναι οι παιδικές ρίμες στον ουρανό και τη γη, Το βιβλίο των λαθών, Μύθοι στο τηλέφωνο, Το παιχνίδι των τεσσάρων γωνιών, Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο βαρόνος Λαμπέρτο. Είναι ο μόνος Ιταλός συγγραφέας που κέρδισε το Βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (1970).

Τα πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε δίπλα στη λίμνη Orta, από τον Giuseppe Rodari αρτοποιό που είχε το κατάστημα στον κεντρικό δρόμο της Omegna και τη Maddalena Aricocchi, που δούλευε εκεί. Δεδομένου ότι οι γονείς του έμεναν στο μαγαζί, τον φρόντιζε σε όλη του την παιδική ηλικία μια κυρία. Ξεκίνησε τις πρώτες τάξεις του δημοτικού …σταμάτησε, έχασε το πατέρα του από βρογχοπνευμονία και κάποια στιγμή το 1934 βρέθηκε στο γυμνάσιο, το 1937 ο Rodari αποφοίτησε ως δάσκαλος και το 1938 δίδασκε στο Sesto Calende (σσ. δήμος στην επαρχία Βαρέζε, στην περιφέρεια της Λομβαρδίας), με μια οικογένεια Γερμανοεβραίων που είχαν διαφύγει από τη Γερμανία. Το 1939 γράφτηκε στη σχολή γλωσσών (φιλολογία) του Μιλάνου, αλλά εγκατέλειψε τα μαθήματα μετά από μερικές εξετάσεις. Αργότερα δίδαξε εδώ κι εκεί και όπως είπε ο ίδιος, η φοίτησή του δεν ήταν σπουδαία λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Ωστόσο, συνειδητοποίησε ότι ήταν διασκεδαστικό όπου τα παιδιά χρησιμοποιούσαν τη φαντασία τους για να τον βοηθήσουν να διορθώσει τα δικά του έργα: αυτό, μαζί με πολλά άλλα, ήταν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Rodari, που θα τον κάνει πάντα να αναγνωρίζεται για την πρωτοτυπία του.

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, απαλλάχθηκε από τη στρατιωτική θητεία λόγω κακής υγείας. Εν τω μεταξύ, κέρδισε διαγωνισμό και διορίστηκε ως αναπληρωματικός. Τον Δεκέμβριο του 1943 κλήθηκε στα όπλα από την Repubblica Sociale (σσ. Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία, γνωστή και ως Δημοκρατία του Σαλό το δεύτερο φασιστικό ιταλικό καθεστώς, κατά την περίοδο της φασιστικής Ιταλίας, και που εγκαθιδρύθηκε στις 23-Σεπ-1943) και τοποθετήθηκε σε στρατιωτικό νοσοκομείο στο Baggio (Milano). Τραυματισμένος από την απώλεια των δύο καλύτερων φίλων του (Nino Bianchi, ο οποίος πέθανε στο ναυάγιο του πλοίου Calipso στη Μεσόγειο στην αρχή του πολέμου, και Amedeo Marvelli, που πέθανε κατά την εκστρατεία ενάντια στην ΕΣΣΔ) και από τον εγκλεισμό του αδελφού του σε Ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία, ήρθε σε επαφή με τη Λομβαρδική Αντίσταση, πέταξε τη στολή του και κρύφτηκε. Στη συνέχεια προσέγγισε τους κομμουνιστές, το PCI, στο οποίο εντάχθηκε την 1η Μαΐου 1944.

Μετά τις 25 Απριλίου 1945, ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του καριέρα στη Λομβαρδία, αρχικά με την εφημερίδα Cinque Punta (έβγαινε σε πολύγραφο) και στη συνέχεια διευθύνοντας το τοπικό L'Ordine Nuovo (έκδοση που ιδρύθηκε στο Τορίνο την 1η Μαΐου 1919 από τον Antonio Gramsci) στο Βαρέζε. Στο μεταξύ, δημοσίευσε μερικές μεταγραφές λαϊκών θρύλων και ιστορίες επίσης με το ψευδώνυμο Francesco Aricocchi. Το 1947 ανέλαβε στην εφημερίδα l'Unità όργανο του ΚΚ Ιταλίας στο Μιλάνο, όπου, δύο χρόνια αργότερα, άρχισε να επιμελείται τη στήλη La Domenica dei Piccoli (η Κυριακή των πιτσιρικάδων).

Το 1950 έφυγε από το Μιλάνο για τη Ρώμη, όπου ίδρυσε και διηύθυνε, μαζί με την Dina Rinaldi, την παιδική εφημερίδα Pioniere (εβδομαδιαία εφημερίδα της API, Ιταλική Ένωση Πρωτοπόρων_πιονιέρων), με την οποία συνεργάστηκε για περίπου δέκα χρόνια, έως ότου σταμάτησε η έκδοση. Σε αυτήν την περίοδο ίδρυσε την καλοκαιρινή κατασκήνωση των πιονιέρων.

σσ. Η Ντίνα Ρινάλντι (Μιλάνο, 1921 – Ρώμη, 1997) ήταν Ιταλίδα δημοσιογράφος, μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος σε πολύ νεαρή ηλικία, που συμμετείχε ενεργά στην Αντίσταση και, στον απόηχο της Απελευθέρωσης, μετακόμισε στη Ρώμη όπου άρχισε να συνεργάζεται στην εφημερίδα της  UDI _αντίστοιχη με τη δική μας ΟΓΕ, Noi Donne _εμείς οι γυναίκες, της οποίας έγινε διευθύντρια το 1946 και έδωσε μια αξιοσημείωτη ώθηση στην εφημερίδα που, από από ένα δεκαπενθήμερο δελτίο, μετατράπηκε σε εβδομαδιαίο περιοδικό, φτάνοντας το αδιανόητο νούμερο πάνω από 150.000 αντιτύπων το 1949. Από το 1950 έως το 1962 -δηλαδή από την αρχή μέχρι το τέλος των εκδόσεων- διηύθυνε την παιδική εφημερίδα Pioniere, που αναφέραμε (μαζί με τον Gianni Rodari) _τέλος παρένθεσης.

Στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, το 1951, η έκδοση του πρώτου παιδαγωγικού βιβλίου του Ροντάρι Il manuale del Pioniere (το εγχειρίδιο του πιονιέρου) προκάλεσε σκληρές αντιδράσεις από τον Καθολικό Τύπο, τόσο που το παπαδαριό κλπ “πρόθυμοι” στις ενορίες έφτασαν στο σημείο να καίνε στις αυλές τον Πρωτοπόρο.
Το 1953 παντρεύτηκε τη Maria Teresa Ferretti από τη Μόντενα, γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Λαϊκού Δημοκρατικού Μετώπου και απέκτησε μαζί της μια κόρη, την Πάολα, το 1957 (σσ. Fronte Democratico Popolare, συντομευμένη ονομασία του Λαϊκού Δημοκρατικού Μετώπου για την Ελευθερία, την Ειρήνη, την Εργασία _ιταλικά: Fronte Democratico Popolare per la libertà, la pace, il lavoro, ήταν αριστερός πολιτικός συνασπισμός, στα πλαίσια των κομουνιστικών “μετώπων” της εποχής που ιδρύθηκε Δεκ του 1947 από το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα _PCI και το Σοσιαλιστικό _PSI και αμφισβήτησε τις ιταλικές γενικές εκλογές του 1948). Στις 13 Δεκεμβρίου 1953 ίδρυσε την Avanguardia, εθνική εφημερίδα της Ιταλικής Κομουνιστικής Νεολαίας _FGCI. Αφού ολοκλήρωσε την εμπειρία του το 1956, επέστρεψε στην Unità, όπου τον κάλεσε ο Pietro Ingrao, από τον Σεπτέμβριο του 1956 έως τον Δεκέμβριο του 1958.

Από το 1954, για δεκαπέντε χρόνια, συνεργάστηκε επίσης σε πολλές άλλες εκδόσεις: έγραψε άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά και επιμελήθηκε βιβλία και στήλες για παιδιά. Ωστόσο, μπήκε στο μητρώο δημοσιογράφων μόλις το 1957. Από την 1^η  Δεκ-1958 μετακόμισε στην φιλοκομουνιστική Paese Sera ως ειδικός ανταποκριτής και την ίδια περίοδο άρχισε να συνεργάζεται με τη Rai (κρατική τηλεόραση) και το BBC, ως συγγραφέας του παιδικού τηλεοπτικού προγράμματος Giocagiò. Από το 1966 έως το 1969 ο Rodari δεν εξέδωσε βιβλία, περιοριζόμενος σε μια έντονη συνεργατική δραστηριότητα σχετικά με την εργασία με παιδιά. Αυτή ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για αυτόν, ειδικά λόγω της μη βέλτιστης φυσικής του κατάστασης και του μεγάλου όγκου εργασίας, ενώ μεταξύ 1967 και 1968 με άρθρα, ποιήματα και παιδικές ρίμες συνεργάστηκε με το περιοδικό Pioniere Noi Donne (περιοδικό κόμικ που εκδίδεται ως συμπλήρωμα του Noi Donne, που ήδη αναφέραμε), με τους Bruno Munari και Altan να έχουν σχεδιάσει πολλά εξώφυλλα και εικονογραφήσεις για τα βιβλία του.

Το 1968, κουρασμένος από την Paese Sera, σκέφτηκε να δεχτεί την πρόταση του Giulio Einaudi Editore (σσ. από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους στην Ιταλία), ο οποίος τότε εξέδιδε τα βιβλία του με τον Editori Riuniti (σσ. ο εδοτικός οίκος του ΚΚΙταλίας, σαν τη δική μας Σύγχρονη Εποχή) και να μετακομίσει στο Τορίνο, αλλά πρόσφατα είχε μετακομίσει και καθώς κι η γυναίκα του εργαζόταν δεν ήθελαν να δημιουργήσουν μεταγραφικά τραύματα στην κόρη τους σχολικής ηλικίας και παρέμειναν στη Ρώμη. Μετά τον θάνατο της Ada Gobetti (σσ. Ιταλίδα δασκάλα, δημοσιογράφος και αντιφασίστας ηγέτης _1902 – 14-Μαρτ-1968), ανέλαβε τη διεύθυνση του Giornale dei genitori (Εφημερίδα Γονείς), θέση που κράτησε μέχρι τις αρχές του 1977. Το 1970 κέρδισε το Βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

Το 1973 δημοσιεύτηκε το πιο διάσημο παιδαγωγικό του έργο: Grammatica della fantasia _Γραμματική της φαντασίας, ένα δοκίμιο που απευθύνεται σε δασκάλους, γονείς και εμψυχωτές, καθώς και το αποτέλεσμα χρόνων εργασίας που δαπανήθηκαν σχετικά με τον τομέα της “φαντασίας”. Με το διάσημο ψευδώνυμο Benelux, έγραψε μια ευρέως διαδεδομένη καθημερινή στήλη στο Paese Sera. Ταξίδεψε πολλές φορές στη Σοβιετική Ένωση, όπου τα βιβλία του διανεμήθηκαν σε όλα τα σχολεία των δημοκρατιών. Πραγματοποίησε επίσης ταξίδια στην Κίνα και τη Βουλγαρία.

Το 1976, μαζί με την κομματική και δημοσιογράφο Marisa Musu, ίδρυσε την ένωση Coordinamento Genitori Democratici (Συντονιστικό Δημοκρατικών Γονέων)  μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που “δεσμεύεται να διδάσκει και να ασκεί τις αξίες ενός αντιφασιστικού, κοσμικού και δημοκρατικού σχολείου”, μέλος του το Εθνικό Φόρουμ των συλλόγων γονέων στο σχολείο, του Υπουργείου Παιδείας.

Μέχρι τις αρχές του 1980 συνέχισε τις δημοσιογραφικές του συνεργασίες και συμμετείχε σε πολλά συνέδρια και συναντήσεις σε ιταλικά σχολεία με δασκάλους, γονείς, μαθητές και παιδικές θεατρικές ομάδες. Οι ειρηνιστικοί του στίχοι μελοποιήθηκαν από τον Sergio Endrigo και άλλους Ιταλούς τραγουδιστές-τραγουδοποιούς.

Στις 10 Απριλίου 1980 εισήχθη σε κλινική στη Ρώμη για να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στο αριστερό του πόδι, λόγω απόφραξης φλέβας και “έφυγε” τέσσερις μέρες αργότερα, από καρδιογενές σοκ, σε ηλικία 59 ετών.

               

Το βιβλίο La Freccia Azzurra (Το γαλάζιο βέλος) διασκευάστηκε σε μια ομώνυμη ταινία κινουμένων σχεδίων το 1996. Η επιτυχία του ως συγγραφέας στη Σοβιετική Ένωση οδήγησε επίσης στη δημιουργία κινούμενων σχεδίων βασισμένων στα έργα του Rodari στη χώρα αυτή, όπως το Cipollino (σσ. 1961_το είχε κάθε τόσο ο τηλεοπτικός 902, παρέα με το πολωνέζικο “Μπόλεκ & Λόλεκ” _ “Bolek i Lolek”), ενώ το 1989 μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στην Ιταλία για την ντόπια αγορά βίντεο, το Rassejannyj Džovanni (1969), βασισμένο στο La promenade di un distratto _ο περίπατος ενός αφηρημένου.

                        

Διακρίσεις

• Από το 1980 (το έτος του θανάτου του) έχουν γραφτεί δεκάδες έργα για τον GianniRodari, ενώ υπάρχουν επίσης εκατοντάδες πάρκα, κλαμπ, βιβλιοθήκες, παιδικές αίθουσες, δρόμοι, παιδικοί σταθμοί και δημοτικά σχολεία με το όνομά του. Το σημαντικότερο "ParcoRodari" βρίσκεται στην Ομέγκνα, την πόλη του, ενώ στη Ρώμη η δημοτική βιβλιοθήκη του δήμου Roma VII στο Tor Tre Teste πήρε το όνομά του.
• Το 2010, την 90ή επέτειο από τη γέννησή του, την 40ή από τη λήψη του Βραβείου Άντερσεν και την 30ή από τον θάνατό του, στην Ιταλία και στο εξωτερικό, πραγματοποιήθηκαν πολυάριθμες πρωτοβουλίες στη μνήμη του. ανάμεσά τους και οι νέες ανατυπώσεις για την περίσταση.
• Εκτός από το Βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν του 1970, πρέπει επίσης να θυμόμαστε το Βραβείο Πράτο (1960) και τα βραβεία Castello και Rubino (και τα δύο 1965).
• Γραμματική της φαντασίας: όπως λέει ο υπότιτλος, είναι μια “εισαγωγή στην τέχνη της επινόησης ιστοριών”. Είναι ο μοναδικός τόμος του συγγραφέα από την Omegnaπου δεν ανήκει στο αφηγηματικό είδος, αλλά με θεωρητικό περιεχόμενο.
• Γεννήθηκε επίσημα στο Reggio Emilia, από τη μεταγραφή ασθενών από έναν ασκούμενο με μερικές ξεχασμένες από καιρό σημειώσεις. Οι εν λόγω σημειώσεις, που γράφτηκαν στη δεκαετία του 1940, ήταν μέρος της συλλογής Quaderno della fantasia (τετράδια Φαντασίας). Ανασύρθηκαν μετά από συγκέντρωση που 6-10 Μαρτίου 1972.
• Το έργο αναπτύσσεται σε 45 κεφάλαια και θα μπορούσαμε να πούμε ότι η συντριπτική πλειονότητα των θεμάτων και των επεισοδίων της πολύπλευρης δραστηριότητας του GianniRodariως συγγραφέα και μελετητή που προαναφέρθηκε στη βιογραφία, λαμβάνεται επίσης από τα επιχειρήματα και τα παραδείγματα που τα συνοδεύουν.

Όλα τα βιβλία του στα ελληνικά εδώ

Έργα που εκδόθηκαν όσο ζούσε

·        Manuale del Pioniere _Εγχειρίδιο του πιονιέρου, Ρώμη, Edizioni di Cultura Sociale, 1951

·        Il libro delle filastrocche _Το βιβλίο με τις παιδικές ρίμες, Firenze, Toscana Nuova, 1951

o   σσ. filastrocca = Μακρά και “ενοχλητική” για τους “κακούς” διαδοχή λέξεων, φράσεων και ιστοριών, με συντονισμένη σύνθεση, λόγου ή στίχου, που πραγματοποιείται σύμφωνα με συναινεισμούς ή απλώς περιστασιακούς συνδυασμούς. Επίσης ζωηρό τραγούδι ή σύνθεση (μερικές φορές και με τη μορφή διαλόγου), γενικά εν συντομία, συνφωνητικά ή με ομοιοκαταληξία μέτρα, με γρήγορο ρυθμό, που αποτελείται από προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με απλές λεκτικές αναφορές και απαγγέλλονται ή τραγουδιούνται από τα παιδιά στο παιχνίδια, ή ακόμα και από ενήλικες για διασκέδαση...

·        Le avventure di Cipollino _οι περιπέτειες του Cipollino, Ρώμη, Edizioni di cultura sociale, 1951

·        Il treno delle filastrocche _Το τρένο με τις ρίμες, Ρώμη, Edizioni di cultura sociale, 1952

·        Le avventure di Scarabocchio _οι περιπέτειες του Scarabocchio, Ρώμη, Edizioni di cultura sociale, 1954

·        La Freccia Azzurra (romanzo), Το γαλάζιο βέλος Firenze, Centro Diffusione Stampa, 1954

·        Gelsomino nel paese dei bugiardi _Ο Gelsomino _Γιασεμής στη χώρα των ψευτών, Ρώμη, Editori Riuniti, 1958

·        Filastrocche in cielo e in terra, Filastrocche στον ουρανό και στη γη _Torino, Einaudi

·         Favole al telefono _Παραμύθια στο τηλέφωνο _Torino, Einaudi, 1962

·        Gip nel televisore e altre storie in orbita _ Gip στην τηλεόραση και άλλες ιστορίες σε τροχιά, Μιλάνο, Mursia, 1962

·        Il pianeta degli alberi di Natale _ Ο πλανήτης των χριστουγεννιάτικων δέντρων, Τορίνο, Einaudi, 1962   

·        Castello di carte _Σπίτι από κάρτες, Μιλάνο _ Mursia, 1963

·         Enciclopedia della favola, raccolte da Vladislav Stanovsky e Jan Vladislav Εγκυκλοπαίδεια του μύθου, συλλογή από τους Vladislav Stanovsky και Jan Vladislav, 3 τόμοι, Ρώμη, Editori Riuniti, 1963

·        Il cantastorie _Ο παραμυθάς. Storie a piedi e in automobile _Ιστορίες με τα πόδια και με το αυτοκίνητο, Ρώμη, Automobile Club, 1964

·        Il libro degli errori _Το βιβλίο των λαθών, Τορίνο, Einaudi, 1964

·        La torta in cielo _Τούρτα στον ουρανό, Τορίνο, Einaudi, 1966

·        Venti storie più una _Είκοσι ιστορίες συν μία, Ρώμη, Editori Riuniti, 1969

·        Le filastrocche del cavallo parlante, Οι filastrocche του αλόγου που μιλούσε Milano, Emme, 1970

·        Tante storie per giocare _Πολλές ιστορίες για παιχνίδι, Ρώμη, Editori Riuniti, 1971

·        Gli affari del signor gatto _οι περιπέτειες του κυρίου γάτου Τορίνο, Einaudi, 1972

·        Il palazzo di gelato e altre otto favole al telefono _Το παλάτι του παγωτού και οκτώ άλλα παραμύθια στο τηλέφωνο, Torino, Einaudi, 1972

·        Grammatica della fantasia, Η γραμματική της φαντασίας _Torino, Einaudi, 1973

·        I viaggi di Giovannino Perdigiorno, Torino, Einaudi, 1973 _ Τα ταξίδια του Giovannino Perdigiorno

·        Novelle fatte a macchina_ Διηγήματα φτιαγμένα από μηχανή, Τορίνο, Einaudi, 1973

·        La filastrocca di Pinocchio _ filastrocca του Πινόκιο, Ρώμη, Editori Riuniti, 1974

·        Marionette in libertà _Μαριονέτες στην ελευθερία, Τορίνο, Einaudi, 1974

·        C’era due volte il barone Lamberto ovvero I misteri dell’isola di San Giulio, Torino, Einaudi, 1978 _Υπήρξε δύο φορές ο Baron Lamberto ή τα μυστήρια του νησιού San Giulio

·        Il teatro, i ragazzi, la città. La storia di tutte le storie: un’esperienza di incontro tra scuola e teatro, con Emanuele Luzzati e Teatro aperto ’74, Milano, Emme, 1978 _Το θέατρο, τα παιδιά, η πόλη. Η ιστορία όλων των ιστοριών: μια εμπειρία συνάντησης σχολείου και θεάτρου, με τον Emanuele Luzzati και το Teatro Aperto

Μεταθανάτια έργα

·        Il gioco dei quattro cantoni _Το παιχνίδι των τεσσάρων καντονιών, Τορίνο, Einaudi, 1980

·        I nani di Mantova _Οι νανοι της Mantova_ Teramo, Lisciani & Giunti, 1980

·        Piccoli vagabondi _Οι μικροί μπαγαπόντηδες, Ρώμη, Editori Riuniti, 1981

·        Esercizi di fantasia _Ασκήσεις φαντασίας, Ρώμη, Editori Riuniti, 1981

·        Filastrocche lunghe e corte _ Filastrocche μακρές και σύντομες, Editori Riuniti, 1981

·        Il cane di Magonza _ο σκύλος της Magonza, Ρώμη, Editori Riuniti, 1982

·        Atalanta. Una fanciulla nella Grecia degli dei e degli eroi, Roma, Editori Riuniti, 1982 _Αταλάντη. Ένα κορίτσι στην Ελλάδα των θεών και των ηρώων  

·        Il libro dei perché _το βιβλίο των γιατί _Ρώμη, Editori Riuniti, 1984

·        Giochi nell’URSS. Appunti di viaggio, Torino, Einaudi, 1984 _Παιχνίδια στην ΕΣΣΔ. Ταξιδιωτικές σημειώσεις

·        Le avventure di Tonino l’invisibile _Οι περιπέτειες του αόρατου Tonino, Ρώμη, Editori Riuniti, 1985

·        Il secondo libro delle filastrocche, Torino, Einaudi, 1985 _2^ο βιβλίο με filastrocche

·        Filastrocche per tutto l’anno _ρίμες για όλο το χρόνο, Ρώμη, Editori Riuniti, 1986

·        Chi sono io?  Ποιος είμαι; I primi giochi di fantasia Τα πρώτα παιχνίδια φαντασίας, Ρώμη, Editori Riuniti, 1987

·        Fiabe lunghe un sorriso, Παραμύθια μεγάλα, όσο ένα χαμόγελο _Ρώμη, Editori Riuniti, 1987

·        Io e gli altri. Nuovi giochi di fantasia _Εγώ και οι άλλοι. Νέα παιχνίδια φαντασίας, Ρώμη, Editori Riuniti, 1988

·        Prime fiabe e filastrocche (1949-1951), Πρώτα παραμύθια και παιδικές ρίμες (1949-1951), Τορίνο, Emme, 1990

·        L’omino delle nuvole, Το ανθρωπάκι στα σύννεφα, Ρώμη, Editori Riuniti, 1991

·        Il lupo e il grillo, Ο λύκος και ο γρύλος, Ρώμη, Editori Riuniti, 1991

·        Il naso della festa e altre storie _Η μύτη της γιορτής και άλλες ιστορίες _Ρώμη Editori Riuniti, 1991

·        Il gatto parlante e altre storie, Ο γάτος που μιλούσε και άλλεςάλλεςρίες _Roma, Editori Riuniti, 1991

·        È nato prima l’uovo o la gallina?, Ποιο ήρθε πρώτο, η κότα ή το αυγό;, Ρώμη, Editori Riuniti, 1991

·        Perché i re sono re?,  Γιατί οι βασιλιάδες είναι βασιλιάδες;, Ρώμη, Editori Riuniti, 1991

·        Tutto cominciò con un coccodrillo _Όλα ξεκίνησαν με έναν κροκόδειλο, Μιλάνο, Mursia, 1991

·        Il mondo in un uovo _Ο κόσμος σε ένα αυγό, Μιλάνο, Mursia, 1991

·        Delfina al ballo_ Η Δελφίνα στο χορό, Μιλάνο, Μούρσια, 1991

·        Scuola di fantasia, Το φανταστικό σχολείο _Ρώμη, Editori Riuniti, 1992

·         Numeri sottozero _αριθμοί υπό το μηδέν  Ρώμη, Editori Riuniti, 1992

·        Perché l’arcobaleno esce quando piove?, Γιατί το ουράνιο τόξο βγαίνει όταν βρέχει;, Ρώμη, Editori Riuniti, 1992

·        Il fante di picche e altre storie, Φάντης μπαστούνι και άλλες ιστορίες _Ρώμη Editori Riuniti, 1992

·        Le storie, Ιστορίες …Ρώμη, Editori Riuniti, 1992

·        Il robot che voleva dormire _Το ρομπότ που ήθελε να κοιμηθεί, Μιλάνο, Μούρσια, 1992

·        Il principe gelato, Ο πρίγκηπας του παγωτού Milano, Mursia, 1992

·        Dieci chili di luna _Δέκα κιλά φεγγαριού, Μιλάνο, Μούρσια, 1993

·        Buongiorno alla scuola, Καλημέρα στο σχολείο Ρώμη, Editori Riuniti, 1993

·        Il calendario parlante _το ημερόγιο που μιλούσε _Ρώμη, Editori Riuniti, 1993

·        L’omino della pioggia _ το ανθρωπάκι της βροχής, Ρώμη, Editori Riuniti, 1993

·        Fiabe e fantafiabe _παραμύθια και παραμύθια με πλάκα, Τεργέστη, Einaudi για παιδιά, 1994

·        Novelle fatte a macchina _Διηγήματα φτιαγμένα από μηχανή, Τεργέστη, Einaudi Ragazzi _ για παιδιά, 1994

·        Storie di Marco e Mirko _Οι ιστορίες των Marco και Mirko Τεργέστη, Einaudi Ragazzi, 1994

·        Un giocattolo per Natale _ Ένα παιχνίδι για τα Χριστούγεννα, Novara, Interlinea, 1994

·        Il mago di Natale, Novara, Interlinea, 1995

·        Zoo di storie e versi, Zoo με ιστορίες και στίχους Trieste, Einaudi ragazzi, 1995

·        Versi e storie di parole _Στίχοι και ιστορίες λέξεων, Τεργέστη, Einaudi boys, 1995

·        Il teatro delle filastrocche _θέατρο με filastrocche. Εργαστήριο λέξεων και φαντασίας, με CD-ROM, Ρώμη, Editori Riuniti, 1996

·        Altre storie_ Άλλες ιστορίες, Τεργέστη, Einaudi ragazzi, 1996

·        Agente X.99 _Πράκτορας Χ.99. Storie e versi dallo spazio _Ιστορίες και στίχοι από το διάστημα, Τεργέστη, Einaudi ragazzi , 1996

·        Fra i banchi _Μεταξύ των πάγκων, San Dorligo della Valle, EL, 1997

·        Il ragioniere-pesce del Cusio _το ψάρι-λογιστής της Cusio, Novara, Interlinea, 1998

·        “Miao! Ciao!” ­"Νιαούρισμα! ΓΕΙΑ!" e altre rime di animali και άλλες ρίμες ζώων, με τη Nicoletta Costa, Trieste, Emme, 1999

·        La macchina per fare i compiti e altre storie, Το μηχάνημα για τη δουλειά στο σπίτι εκτός τάξης. Ρώμη Editori Riuniti, 2003 _βλ παρακάτω αναλυτικό παράδειγμα

·        "“Promemoria”. Υπόμνημα". Συλλογή ποιημάτων για την Ειρήνη του Gianni Rodari, Omegna, Oca Blu, 2003

·        Le avventure dei 3B _Οι περιπέτεςιες των  3B, Roma, Editori Riuniti, 2004

·        Alice nelle figure _Η Αλίκη στις φιγούρες, San Dorligo della Valle, Emme, 2005

·        Giacomo di cristallo_ ο κρυτάλλινος Giacomo εικονογράφηση Vitali Konstantinov, San Dorligo della Valle, Emme, 2011.

"La macchina per fare i compiti"_
Το μηχάνημα για τη δουλειά του μαθητή στο σπίτι εκτός τάξης
του Gianni Rodari

Μια μέρα ένας παράξενος τύπος χτύπησε την πόρτα μας: ένα αστείο ανθρωπάκι, σας λέω, με ύψος λίγο πάνω από δύο σπιρτόξυλα. Είχε μια τσάντα ώμου μεγαλύτερη από αυτόν.

·        “Έχω μερικά αυτοκίνητα να πουλήσω εδώ”, είπε.

§  “Δείξε μου”, είπε ο πατέρας.

·        Εδώ, αυτό είναι ένα μηχάνημα για να κάνεις τα μαθήματα στο σπίτι. Πατήστε το κόκκινο κουμπί για να κάνετε τα προβλήματα, το κίτρινο για τα δοκίμια, το πράσινο για να μάθετε γεωγραφία: το μηχάνημα τα κάνει μόνο του σε ένα λεπτό.

§  Αγόρασέ το για μένα, μπαμπά! - είπα.

§  Εντάξει, πόσα θέλεις;

·        “Δεν θέλω χρήματα”, είπε το ανθρωπάκι. - δεν θα δουλέψω καθόλου!(;)
Όχι, αλλά με αντάλλαγμα το αυτοκίνητο θέλω τον εγκέφαλο του παιδιού σου

§  Είσαι τρελός! - αναφώνησε ο πατέρας.

·        Ακούστε, κύριε - είπε το ανθρωπάκι χαμογελώντας..Αν το μηχάνημα κάνει την εργασία του παιδιού σου, για ποιο σκοπό χρειάζεται το μυαλό του;

§  Αγόρασέ μου το αυτοκίνητο Μπαμπά! Σε παρακαλώ!! - Τι κάνω με τον εγκέφαλό μου;

§  Ο πατέρας με κοίταξε για λίγο και μετά είπε:  Εντάξει, πάρε το μυαλό του.

·        Το ανθρωπάκι πήρε το μυαλό μου και το έβαλε σε μια τσάντα. Πόσο ανάλαφρη, ανεγκέφαλη ήμουν! Τόσο ελαφρύ που έβαλα να πετάξω γύρω από το δωμάτιο και αν ο μπαμπάς δεν με είχε πιάσει εγκαίρως θα είχα πετάξει έξω από το παράθυρο.

·        Θα πρέπει να τον κρατήσουμε σε ένα κλουβί

§  Μα γιατί; - ρώτησε ο πατέρας.

·        Δεν έχει μυαλό πια, γι' αυτό. Αν τον αφήσεις να περιπλανηθεί, θα πετάξει στο δάσος σαν πουλάκι και σε λίγες μέρες θα πεινάει!

§  Ο πατέρας με έκλεισε σε ένα κλουβί, σαν καναρίνι. Το κλουβί ήταν μικρό, στενό, δεν μπορούσα να κουνηθώ. Οι νάρθηκες με έσφιξαν τόσο πολύ που... στο τέλος ξύπνησα φοβισμένη. Ευτυχώς ήταν μόνο ένα όνειρο!

·        Σας διαβεβαιώνω ότι άρχισα αμέσως να κάνω τα μαθήματά μου.

Ερωτήσεις – απάντηση στο τετράδιο

1.Τι σημαίνει “ύψος λίγο πάνω από δύο σπιρτόξυλα”;
2. Να κάνεις τα προβλήματα…
3. Να κάνεις τα δοκίμια…

4. Σε τι χρησιμεύει το πράσινο κουμπί;
5. Τι σημαίνει “Μα δεν θα δουλέψεις καθόλου»;

6. Τι θέλει το ανθρωπάκι σε αντάλλαγμα;
7. Τι συμβαίνει στο παιδί;
8. Τι κάνει ο μπαμπάς;
9. Τελικά ήταν απλώς όνειρο;…

Επίλογος

Κάπου εισαγωγικά γράψαμε #με τη “σωστή πλευρά της ιστορίας”#(;), βάζοντας ένα ερωτηματικό. Και δεν θα το αφήσουμε _έστω επιγραμματικά, έωλο: Ο Gianni Rodari _όντας μέλος του ΚΚ Ιταλίας και όσοι αναφέρθηκαν στο βιογραφικό του _σαν συνεργάτες κλπ., δεν θα μπορούσαν να είναι έξω από την εποχή τους και την τότε διαπάλη στο κίνημα (που συνεχίστηκε και μετά τις ανατροπές και την καπιταλιστική παλινόρθωση στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες). “Αντιφασιμός”, “δημοκρατία”, “δημοκρατικό σχολείο” κλπ. αποστεωμένα από το ταξικό περιεχόμενο _δείτε Τον φασισμό θα τον τσακίσουμε οριστικά ανατρέποντας την καπιταλιστική βαρβαρότητα, εκδόσεις “Σύγχρονης Εποχής” _Ο φασισμός είναι μια μορφή της δικτατορίας του κεφαλαίου.

Η ιστορική φωτογραφία -μια από τις πολλές του Berlinguer
με τον χριστιανοδημοκράτη Άλντο Μόρο (Aldo Moro), που δολοφονήθηκε
(μια ακόμη προβοκάτσια)
από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες στη Ρώμη (9 Μαΐου 1978)

Δλδ με το κορυφαίο στρατηγικό ζήτημα της διαφορετικής στάσης των κομμουνιστικών κομμάτων πάνω στο δίλημμα επανάσταση ή μεταρρύθμιση_ ανατροπή ή διαχείριση του συστήματος  Δεν υπάρχει ολοκληρωμένη συνεκτική αντίληψη γι αυτή τη στρατηγική
◽ Κατά τους ίδιους, αυτό έχει να κάνει με τις «εθνικές ιδιομορφίες.
◽ Ιστορικά, μετά την εκδίωξή του από την κυβέρνηση (1948) και στη συνέχεια, το KKΙταλίας (PCI) ακολούθησε τη  στάση του «καλού παιδιού» προωθώντας ένα image παράγοντα σταθερότητας και ψηφίζοντας , μέχρι το 1968 πάνω από τα 3/4 των νομοσχεδίων που κατατέθηκαν.
◽ Όταν το 1964 πεθαίνει ο ιστορικός γραμματέας του Palmiro Togliatti -που συμπίπτει και με την περίοδο που, μετά το σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα υπόλοιπα κόμματα το PCI είναι το μόνο αντιπολιτευόμενο κόμμα, δημοσιεύεται ένα γράμμα του προς το Χρουστσόφ, όπου τάσσεται υπέρ του «πολυκεντρισμού» και στο κρίσιμο δίλημμα, πολιτική ρήξης με τους αστούς ή προσπάθεια αναβάθμισης του ρόλου του στα πλαίσια του συστήματος επιλέγει ξεκάθαρα το δεύτερο δρόμο.
◽ Λίγο πριν την Piazza Fontana –το φθινόπωρο του 1969, σημειώνονται στα εργοστάσια της Ιταλίας, οι μεγαλύτερες κινητοποιήσεις που γνώρισε η χώρα  μετά το 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, με καταλήψεις κλπ., μια άνευ προηγούμενου πολιτικοκοινωνική κρίση, που συσπείρωσαν το 80% των εργατών κόντρα στις συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες CGIL |> που ελεγχόταν από το PCI|< & CISL,UIL, αλλά προφανώς ανερμάτιστες και με έλλειψη πολιτικού στόχου χειραγωγήθηκαν  με την ικανοποίηση κάποιων οικονομικών αιτημάτων.
◽ Στο 13^ο Συνέδριο (1972) για πρώτη φορά διακηρύσσεται ότι «δεν είναι αρκετή μια πολιτική συνεργασιών με την αριστερά για την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού» και αμέσως μετά (Σεπ 73) έρχεται το πραξικόπημα στη Χιλή, που -αντί να οδηγήσει σε (προφανή) συμπεράσματα για τη δημοκρατία του αστικού κράτους και για ανάγκη   προετοιμασίας του κινήματος να αξιοποιεί όλες των μορφές πάλης, γίνεται πρόσχημα και άρμα του “Compromesso storico” – «ιστορικού συμβιβασμού» και το PCI ψάχνει δρόμους αναβάθμισης  του ρόλου του στην αστική διαχείριση.
◽ Η συνέχεια λίγο-πολύ γνωστή: η αντίστροφη μέτρηση του PCI ολοκληρώνεται με το θάνατο του Enrico Berlinguer στις 11-Ιουν-1984 … Το κόμμα τυπικά διαλύθηκε το 1991, κατά τη διάρκεια του 20ού Συνέδριου, (με την «ιστορική» "svolta della Bolognina ") και μετά [null]