26 Φεβρουαρίου 2025

Σκοτωμός 💥 για τις “σπάνιες γαίες”

 

Σκληρά παζάρια ΗΠΑ, Ρωσίας και ΕΕ
για τις ουκρανικές και τις ρωσικές σπάνιες γαίες
Το σχέδιο της Ευρώπης για ανάπτυξη στρατευμάτων
σε ουκρανικό έδαφος
παρουσίασε ο Μακρόν στον Τραμπ

Με διαπραγματεύσεις που «απλώνονται» σε επιχειρηματικά deals, συμφωνίες για σπάνια και κρίσιμα ορυκτά, στρατεύματα σε ουκρανικό έδαφος και μακροπρόθεσμο εξοπλισμό όλων των στρατοπέδων, εξελίσσεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία. Τα σκληρά παζάρια για το μοίρασμα της λείας μεταξύ των Ευρωατλαντικών «συμμάχων» και της Ρωσίας βρίσκονται στο επίκεντρο της διαπραγμάτευσης για την «επόμενη μέρα» της Ουκρανίας, ρίχνοντας τις μάσκες και τα ιμπεριαλιστικά προσχήματα όλων των πλευρών. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, τα «ρήγματα» μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα μεγαλώνουν, όπως έδειξαν και τα δύο ξεχωριστά ψηφίσματα που κατέθεσαν Ευρωπαίοι και ΗΠΑ στον ΟΗΕ.

Στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πέρασε, με την υποστήριξη της Ρωσίας και της Κίνας, το ψήφισμα των ΗΠΑ για την Ουκρανία που ζητά «γρήγορο τέλος» στον πόλεμο. Γαλλία και Βρετανία δεν άσκησαν «βέτο» στο κείμενο, στο οποίο δεν γίνεται καμία αναφορά στην «επιθετικότητα της Ρωσίας» ή στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, ωστόσο απείχαν από την τελική ψηφοφορία, όπως και η Δανία, η Ελλάδα, η Σλοβενία.

Στο μεταξύ, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, εμφανίστηκαν θετικοί να συνεχιστούν οι συζητήσεις Μόσχας και Ουάσιγκτον για επιχειρηματικές συμφωνίες σε ορυκτά και άλλους τομείς.

  • Σαν χάρτινος πύργος καταρρέει η προπαγάνδα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ για υπεράσπιση της «δημοκρατίας» και των «αξιών της Δύσης». 
  • Ξεσκεπάζεται ο ρόλος της κυβέρνησης ΝΔ, αλλά και του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων που στηρίζουν την εμπλοκή της χώρας.  
  • Επιβεβαιώνονται οι θέσεις του ΚΚΕ
  •  Το μοίρασμα της λείας μεταξύ των Ευρωατλαντικών «συμμάχων» και της Ρωσίας στο επίκεντρο της διαπραγμάτευσης για την «επόμενη μέρα» της Ουκρανίας
  • Πλειοδοσία ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ πάνω στα συντρίμμια του πολέμου για το ποιος θα βάλει στο χέρι τα πολύτιμα μέταλλα... και η Ρωσία παζαρεύει να πουλήσει σπάνιες γαίες στις ΗΠΑ!
  • Να για ποιους γίνονται οι πόλεμοι! Οι ιμπεριαλιστικές «συμφωνίες» και «ανακωχές» όχι μόνο δεν εκτονώνουν τους ανταγωνισμούς αλλά πυροδοτούν νέους, πιο σκληρούς γύρους

_Μακρόν:
«Πρόοδος» στην προσπάθεια
για «πιο ενιαία προσέγγιση»

Σε ένα τέτοιο φόντο, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, συναντήθηκε τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο με τον εκεί ομόλογό του σε μια προσπάθεια να βρεθεί συμβιβασμός στα ανταγωνιστικά ευρωατλαντικά σχέδια γύρω από την Ουκρανία και τον γεωπολιτικό συσχετισμό δυνάμεων στην Ευρώπη. Ο Μακρόν ταξίδεψε στην Ουάσιγκτον μεταφέροντας τις δεσμεύσεις των Ευρωπαίων για ραγδαία αύξηση των στρατιωτικών τους δαπανών και της στρατιωτικής υποστήριξης της Ουκρανίας, καθώς και για ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος και περιπολίες σε Ανατολική Ευρώπη και Μαύρη Θάλασσα.

Χαρακτήρισε τις συζητήσεις του με τον Τραμπ «σημείο καμπής» στην προσπάθεια για μια πιο ενιαία προσέγγιση ΗΠΑ – Ευρώπης. Εξάλλου αύριο και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, θα συναντηθεί με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο Γάλλος Πρόεδρος μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών στον Λευκό Οίκο, έχει σημειωθεί «πρόοδος»: «Δουλέψαμε πολύ για μία πρόταση που θα είναι αποδεκτή από την Ουκρανία. Ο Τραμπ θα συναντηθεί σύντομα με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Ζελένσκι, και για το θέμα των ορυκτών και σπάνιων γαιών. Παράλληλα, μπήκαμε σε λεπτομέρειες για την πρόταση που αφορά την εκεχειρία και θα δομήσουμε τις συζητήσεις μας σε αυτήν τη βάση. Δουλεύουμε για να χτίσουμε διαρκή ειρήνη. Οι εγγυήσεις ασφάλειας, τα ορυκτά, το θέμα της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας και της οικονομίας, όλα αυτά εξετάζονται».

Οι Ευρωπαίοι έτοιμοι
για την αποστολή στρατευμάτων
στην Ουκρανία

Ο Γάλλος Πρόεδρος δήλωσε την ετοιμότητα των Ευρωπαίων «να δώσουμε εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία». Οι Ευρωπαίοι είναι «έτοιμοι να φτάσουν στο σημείο να στείλουν στρατεύματα» στην Ουκρανία για να διασφαλίσουν ότι «η ειρήνη θα είναι σεβαστή», δήλωσε ο Μακρόν απευθυνόμενος στον Αμερικανό Πρόεδρο. Τα στρατεύματα αυτά, ανέφερε, δεν θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, αλλά θα σηματοδοτούν μια σημαντική παρουσία στην Ουκρανία στο πλαίσιο των εγγυήσεων: «Δεν θα πάνε στην πρώτη γραμμή ή στα κατεχόμενα, θα είναι μια ειρηνευτική δύναμη – θα δείχνει αλληλεγγύη».

Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ανάγκη να υπάρχει το σκέλος της «αποτροπής», η οποία μπορεί να βοηθήσει «πρώτα να καταλήξουμε σε μια εκεχειρία στην Ουκρανία και στη συνέχεια σε μια ειρηνευτική συμφωνία». Διευκρίνισε ταυτόχρονα ότι εκτός από τη Γαλλία υπάρχουν και άλλοι «σύμμαχοι» που είναι πρόθυμοι να διαθέσουν προσωπικό ή/και εξοπλισμό ή να βοηθήσουν με τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Το ερώτημα είναι, ποια θα είναι η συμμετοχή των ΗΠΑ, ανέφερε. Ο Γάλλος Πρόεδρος υπογράμμισε ότι ελπίζει σε «ισχυρή» αμερικανική εμπλοκή για να εγγυηθεί την ειρήνη στην Ουκρανία.

Ο Ντ. Τραμπ δήλωσε ότι αποδέχεται την ιδέα και εκτίμησε, μάλιστα, ότι ο Ρώσος Πρόεδρος θα δεχτεί ευρωπαϊκές «ειρηνευτικές» δυνάμεις, παρά τις προειδοποιήσεις από το Κρεμλίνο ότι κάτι τέτοιο δεν θα γίνει αποδεκτό. «Ναι, θα το αποδεχτεί. Του έκανα συγκεκριμένα αυτήν την ερώτηση. Δεν έχει κανένα πρόβλημα με αυτό», είπε ο Τραμπ, ενώ το Κρεμλίνο παρέπεμψε ξανά στην αρνητική θέση που έχει εκφράσει το ρωσικό ΥΠΕΞ. Ένα από τα σημεία που υπογράμμισε ο Γάλλος Πρόεδρος είναι ότι η ΕΕ και τα κράτη – μέλη έχουν δαπανήσει περίπου 138 δισ. δολάρια από την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Επιπλέον τόνισε ότι η Ευρώπη είναι πρόθυμη να «ανεβάσει ταχύτητα» ώστε να γίνει ένας πιο ισχυρός εταίρος, να κάνει περισσότερα στην Άμυνα και να αναλάβει αυτό το «βάρος ασφαλείας» που κουβαλούν «εδώ και αρκετά χρόνια» οι ΗΠΑ.

Χάρτης, με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα
από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ,
με τις περιοχές όπου βρίσκονται συγκεντρωμένες
οι σπάνιες γαίες στον κόσμο _Newsweek

Συμφωνία για τα ορυκτά της Ουκρανίας
χωρίς «εγγυήσεις ασφαλείας»

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, αναμένεται στην Ουάσιγκτον «αυτή ή την επόμενη εβδομάδα» για να υπογράψει συμφωνία σχετικά με την εκμετάλλευση κοιτασμάτων σπάνιων γαιών και άλλων κρίσιμων ορυκτών της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ, δήλωσε ο Τραμπ.

Η συμφωνία θα παρέχει στην Ουάσιγκτον μερίδιο των εσόδων του Κιέβου από φυσικούς πόρους, αλλά «δεν θα αποτελεί εγγύηση μελλοντικής βοήθειας» σε μια σύγκρουση με τη Ρωσία, έγραψαν οι «New York Times», επικαλούμενοι αξιωματούχους του Λευκού Οίκου.

«Η διαπραγμάτευση μόλις ξεκινά», αλλά η ανάκτηση της ουκρανικής γης που κατέχεται από τη Ρωσία «δεν είναι εύκολο να γίνει», επισήμανε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ απαντώντας σε σχετική ερώτηση.

«Νομίζω ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να τελειώσει σύντομα, εντός εβδομάδων, αν είμαστε έξυπνοι», είπε ο Τραμπ. Διαφορετικά «θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν το θέλουμε αυτό». «Εχω σοβαρές συζητήσεις με τον Ρώσο Πρόεδρο αναφορικά με το τέλος του πολέμου και επίσης για μεγάλες συναλλαγές οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Οι συζητήσεις πάνε πολύ καλά», έγραψε ο Τραμπ μετά τη συνάντηση με τον Μακρόν.

Ο Πούτιν έτοιμος
να «πουλήσει» σπάνιες γαίες στις ΗΠΑ

Αντίστοιχα ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, δήλωσε προχτές βράδυ ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για την παραγωγή σπάνιων γαιών.

«Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών», είπε ο Πούτιν, προσθέτοντας παράλληλα ότι η Ρωσία θα μπορούσε να συνεχίσει να πουλά αλουμίνιο στις ΗΠΑ. «Διαθέτουμε αναμφίβολα, θέλω να τονίσω, πολύ περισσότερους πόρους αυτού του είδους από την Ουκρανία», είπε ο Ρώσος Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι πιθανές συμφωνίες για την εξερεύνηση σπάνιων γαιών θα μπορούσαν επίσης να επεκταθούν σε κοιτάσματα σε εδάφη στην ανατολική Ουκρανία που έχει καταλάβει η Ρωσία. Προηγουμένως ο Πούτιν είχε συζητήσει με αξιωματούχους σχετικά με την παραγωγή σπάνιων γαιών, κάνοντας λόγο για στρατηγικής σημασίας αποθέματα που είναι καθοριστικά για την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου.

Ο Πούτιν αναφέρθηκε σε ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε φέτος με σκοπό την ανάπτυξη της ρωσικής βιομηχανίας σπάνιων ορυκτών, από την εξόρυξη μέχρι την αξιοποίησή τους στην παραγωγή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Όταν ρωτήθηκε σχετικά με τη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας που προωθεί η Ουάσιγκτον, ο Πούτιν απάντησε ότι δεν είναι θέμα που ανησυχεί τη Ρωσία.

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ έχουν να διανύσουν πολύ δρόμο για να αποκαταστήσουν τη μεταξύ τους εμπιστοσύνη, τόνισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, προσθέτοντας όμως πως «η πολιτική βούληση των δύο αρχηγών κρατών (…) έχει πλέον αποδειχθεί» και επόμενο βήμα είναι «το θέμα της επίλυσης της ουκρανικής κρίσης». Ο Πεσκόφ είπε ότι η επιχειρηματική συνεργασία ΗΠΑ – Ρωσίας μπορεί να επιτευχθεί μόνο μετά την αποκατάσταση των σχέσεων και την επίλυση του Ουκρανικού. «Οι Αμερικανοί χρειάζονται μέταλλα σπάνιων γαιών. Έχουμε πολλά από αυτά. Έχουμε τα δικά μας σχέδια για την ανάπτυξη στρατηγικών πόρων. Υπάρχουν προοπτικές, υπάρχουν ευκαιρίες», είπε.

«Η Ρωσία είναι ανοιχτή σε μια οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ και πιστεύει ότι μια τέτοια συνεργασία είναι το κλειδί για μια πιο ανθεκτική παγκόσμια οικονομία», δήλωσε ο νέος ειδικός απεσταλμένος του Πούτιν για τη διεθνή οικονομική και επενδυτική συνεργασία, Κ. Ντμίτριεφ. «Οι Ευρωπαίοι, και άλλες χώρες επίσης, έχουν το δικαίωμα και τη δυνατότητα να συμμετάσχουν. Και το σεβόμαστε αυτό», είπε ακόμη ο Πούτιν κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στη ρωσική κρατική τηλεόραση.

«Στο παιχνίδι»
του ορυκτού πλούτου
και η ΕΕ

Στο παιχνίδι έχει μπει και η ΕΕ, καθώς, σύμφωνα με δηλώσεις του επιτρόπου για τη Βιομηχανική Στρατηγική, Στ. Σεζουρνέ, οι Βρυξέλλες έχουν προσφέρει στο Κίεβο τη δική τους συμφωνία για τα «κρίσιμα υλικά».

Σύμφωνα με το «Politico», ο Σεζουρνέ δήλωσε: «21 από τα 30 κρίσιμα υλικά που χρειάζεται η Ευρώπη μπορούν να παρασχεθούν από την Ουκρανία σε μια αμοιβαία επωφελή σύμπραξη» και αυτό είναι το πλεονέκτημα της προσφοράς της Ευρώπης, πρόσθεσε, αναφερόμενος έμμεσα στην «αποικιοκρατική» συμφωνία των ΗΠΑ.

Εκπρόσωπος της Κομισιόν διέψευσε το δημοσίευμα του «Politico», υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ένα μνημόνιο συνεργασίας Ευρώπης – Ουκρανίας, που είχε υπογραφεί από το 2021 και έχει ανανεωθεί και ότι η συνάντηση του Σεζουρνέ με τους Ουκρανούς αξιωματούχους στο Κίεβο είχε σκοπό να επιβεβαιώσει τη δέσμευση να επιταχυνθεί και να εφαρμοστεί το μνημόνιο.

Η Κίνα απορρίπτει
μείωση στρατιωτικών δαπανών

Ο Πούτιν τόνισε πως οι ρωσο-αμερικανικές συνομιλίες την περασμένη βδομάδα στη Σαουδική Αραβία σκοπό είχαν να «ενισχυθεί η εμπιστοσύνη» μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον. Παράλληλα, ο Πούτιν χαρακτήρισε «καλή ιδέα» την πρόταση του Αμερικανού ομολόγου του για μείωση κατά 50% των στρατιωτικών δαπανών ΗΠΑ, Ρωσίας και Κίνας. «Θα μπορούσαμε να κάνουμε μια συμφωνία με τις ΗΠΑ: Οι Ηνωμένες Πολιτείες να τις μειώσουν (σ.σ. τις στρατιωτικές δαπάνες τους) κατά 50% και εμείς το ίδιο. Η Κίνα θα μπορούσε να συμμετάσχει ακολούθως, εφόσον το επιθυμούσε. Θεωρούμε πως είναι μια καλή πρόταση και είμαστε ανοιχτοί σε συζητήσεις», είπε.

Η Κίνα απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι «οι περιορισμένες αμυντικές της δαπάνες είναι απολύτως απαραίτητες για να διαφυλάσσει την κυριαρχία της, την ασφάλειά της και τα αναπτυξιακά συμφέροντά της, όπως και την ειρήνη στον κόσμο».

Το Πεκίνο επισημαίνει τις πολύ μεγαλύτερες αμερικανικές στρατιωτικές δαπάνες, όπως και το μεγάλο αμερικανικό οπλοστάσιο.

Το ουκρανικό Κοινοβούλιο
«γύρισε την πλάτη» στον Ζελένσκι

Σε ειδική προ ημερησίας διατάξεως συνεδρίαση του ουκρανικού Κοινοβουλίου δεν εγκρίθηκε με την πρώτη ψηφοφορία κείμενο που επαναβεβαίωνε τη νομιμοποίηση του Ουκρανού Προέδρου. Μάλιστα, ανάμεσα σε αυτούς που βρίσκονταν στην αίθουσα και απείχαν ήταν και δεκάδες βουλευτές του κόμματος του Ζελένσκι.

Το κείμενο ανέφερε ότι η Βουλή «υπενθυμίζει για ακόμη μια φορά ότι ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξελέγη σε ελεύθερες, διαφανείς, δημοκρατικές εκλογές» και «η εντολή του δεν αμφισβητείται από τον ουκρανικό λαό» ούτε από το Κοινοβούλιο. Χτες τελικά εγκρίθηκε το ψήφισμα με δεύτερη ψηφοφορία.

Με πληροφορίες από Ριζοσπάστη

Σπάνιες Γαίες

Σπάνιες Γαίες (ΣΓ) rare-earth elements (REE), επίσης the rare-earth metals ή rare earths, και μερικές φορές the lanthanides _λανθανίδες (με εξαίρεση το ύττριο και το σκάνδιο, εκ του ονόματος του πρώτου στοιχείου της κατηγορίας αυτών στον Περιοδικό πίνακα), καλούνται στη Χημεία τα μέταλλα (χημικά στοιχεία) τα οξείδια των οποίων είναι γαιώδους μορφής και κλήθηκαν έτσι λόγω της θεωρούμενης σπανιότητάς τους όταν πρωτοανακαλύφθηκαν. Παρά το ονομα τους οι σπάνιες γαίες υπάρχουν σε σχετική αφθονία στον φλοιό της Γης, με εξαίρεση το Προμήθειο (το τελευταίο υποουράνιο στοιχείο που ανακαλύφθηκε καθώς παρασκευάστηκε τεχνητά μόλις το 1945 _εξαιρετικά ραδιενεργό με το σταθερότερο του ισότοπο να έχει χρόνο ημιζωής μόλις 17,7 έτη). Αυτά τα μέταλλα, παρουσιάζουν σχεδόν τις ίδιες φυσικές και χημικές ιδιότητες.

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα ακόλουθα χημικά στοιχεία που μόνο για λόγους ευκολίας υποδιαιρούνται σε τρεις υποομάδες _τα αναφέρουμε για όσους θέλουν να το ψάξουν παραπάνω:

  • 1η Υποομάδα: λανθάνιο, δημήτριο, πρασεοδύμιο, νεοδύμιο, προμήθειο και σαμάριο. Κύριες πηγές των στοιχείων αυτής της υποομάδας είναι τα ορυκτά μοναζίτης, τσερίτης και αλλανίτης.
  • 2η: ευρώπιο, γαδολίνιο και τέρβιο. Κύριες πηγές των στοιχείων αυτής της υποομάδας είναι τα ορυκτά σαμαρσκίτης και μερικά είδη ξενοτίμου.
  • 3η: δυσπρόσιο, όλμιο, ύττριο, έρβιο, θούλιο, υτέρβιο και λουτέτσιο. Κύριες πηγές των στοιχείων αυτής της υποομάδας είναι τα ορυκτά γαδολινίτης, ξενότιμο, ευξενίτης και φεργκιουσονίτης.

Εκ των παραπάνω μετάλλων: το λανθάνιο, το δημήτριο και το νεοδύμιο δεν είναι σχετικά τόσο σπάνια σε αντίθεση με το ευρώπιο, το τέρβιο και το θούλιο που είναι εξαιρετικά σπάνια. Τα ορυκτά, στα οποία απαντώνται οι σπάνιες γαίες ή λανθανίδες εντοπίζονται κυρίως στην Κίνα, τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, την Ινδία και την Αυστραλία. Σε μικρότερες ποσότητες στα εμπόλεμα μέρη Ρωσία και Ουκρανία

Εξαιτίας της βιομηχανικής τους μοναδικότητας σε εφαρμογές και χρήσεις προϊόντων υψηλής τεχνολογίας (λέιζερ, κινητά τηλέφωνα, οθόνες υγρών κρυστάλλων κ.α.) και στις λεγόμενες «πράσινες» τεχνολογίες (στις μπαταρίες των υβριδικών αυτοκινήτων, στα φωτοβολταϊκά, στους λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης, στις τουρμπίνες των ανεμογεννητριών κλπ.) η ζήτηση των σπάνιων γαιών αυξάνεται συνεχώς.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκύπτει από την εξόρυξη και επεξεργασία των σπάνιων γαιών είναι η ραδιενέργεια, η οποία συνδέεται με την παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων ουρανίου (U) και θορίου (Th) και άλλων ραδιενεργών στοιχείων, των οποίων η περιβαλλοντική διαχείριση έχει ειδικές απαιτήσεις αδειοδότησης ενώ ταυτόχρονα είναι ιδιαίτερα δαπανηρή. Το Bayan-Obo, το μεγαλύτερο «κοίτασμα» σπάνιων γαιών του κόσμου που βρίσκεται στην Εσωτερική Μογγολία της Κίνας (διαθέτει περισσότερα από 40 εκατ. τόνους REE ορυκτών και μετά από 40 και πλέον χρόνια εξόρυξης έχει αποληφθεί μόλις το 35%) περιέχει μοναζίτη – μπαστναζίτη και ελαφρές γαίες δημητρίου (Ce), υττρίου (Y) και λανθανίου (La). Ωστόσο, περιέχει και θόριο (Th) το οποίο ανιχνεύεται στα απορρίμματα (tailings) της εκμετάλλευσης, δημιουργώντας εστίες μόλυνσης του εδάφους και των νερών στην ευρύτερη περιοχή Baotou. Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής έρευνας για τις σπάνιες γαίες εντάσσεται το Πρόγραμμα EURARE (European Rare Earths Project), στο οποίο μετέχουν πλήθος γεωλογικών ιδρυμάτων, πανεπιστημίων και εταιρειών από 11 ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων το ΕΚΒΑΑ και το ΕΜΠ) και το οποίο χρηματοδοτείται από κοινοτικούς πόρους του 7ου  Προγράμματος Πλαισίου.

Στην Ελλάδα έχουν εντοπισθεί «εμφανίσεις» σπανίων γαιών και πιθανολογούνται (αξιολογώντας γεωλογικά και κοιτασματολογικά δεδομένα) ότι υπάρχουν ενδεχομένως αξιοποιήσιμα κοιτάσματα. Τα πολυμεταλλικά κοιτάσματα επιθερμικού και πορφυριτικού τύπου της Σερβομακεδονικής μεταλλογενετικής ζώνης καθώς και της ζώνης Ροδόπης στη Βορειοανατολική Ελλάδα είναι τα πλέον ελπιδοφόρα για μελλοντική παραγωγή σπανίων γαιών και μετάλλων. Επίσης, τα κοιτάσματα βωξιτών και λατεριτών της Κεντρικής και Βορείου Ελλάδος, τα οποία ήδη υφίστανται εκμετάλλευση για την παραγωγή Al και Ni, περιέχουν σημαντικές ποσότητες σπάνιων γαιών και μπορούν να ενταχθούν στα μελλοντικά σχέδια των μεταλλευτικών βιομηχανιών. Οι «εμφανίσεις» πιθανών κοιτασμάτων θα πρέπει να ερευνηθούν συστηματικά και να οριοθετηθούν ως προς το μέγεθος και τις περιεκτικότητες σε χρήσιμα μέταλλα και εν συνεχεία να συζητήσουμε για παραγωγικές δυνατότητες.

Οι σπάνιες γαίες
που κλείδωσαν το «ντιλ»

Το Κίεβο εκτιμά ότι περίπου το 5% των «κρίσιμων πρώτων υλών» στον κόσμο βρίσκονται στην Ουκρανία. Αυτό περιλαμβάνει περίπου 19 εκατομμύρια τόνους αποδεδειγμένων αποθεμάτων γραφίτη, για τα οποία η κρατική υπηρεσία γεωλογικής έρευνας της Ουκρανίας λέει ότι καθιστά τη χώρα «μία από τις πέντε κορυφαίες χώρες» για την προμήθεια του ορυκτού. Ο γραφίτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα. Η Ουκρανία διαθέτει επίσης το ένα τρίτο όλων των ευρωπαϊκών κοιτασμάτων λιθίου, το βασικό συστατικό στις τρέχουσες μπαταρίες. Πριν από τη ρωσική εισβολή, το παγκόσμιο μερίδιο της Ουκρανίας στην παραγωγή τιτανίου, ένα ελαφρύ μέταλλο που χρησιμοποιείται στην κατασκευή όλων, από αεροπλάνα μέχρι σταθμούς παραγωγής ενέργειας, ήταν 7%. Επιπλέον, η Ουκρανία έχει σημαντικά κοιτάσματα μετάλλων σπάνιων γαιών. Πρόκειται για μια ομάδα 17 στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή όπλων, ανεμογεννητριών, ηλεκτρονικών ειδών και άλλων προϊόντων ζωτικής σημασίας για τον σύγχρονο κόσμο. Ορισμένα από τα κοιτάσματα ορυκτών, ωστόσο, έχουν κατασχεθεί από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την Γιούλια Σβιριντένκο, υπουργό Οικονομίας της Ουκρανίας, πόροι αξίας 350 δισ. δολαρίων ήτοι 333 δισ. ευρώ παραμένουν στα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη. Το 2022, η SecDev, μια εταιρεία συμβούλων γεωπολιτικών κινδύνων με έδρα τον Καναδά, διεξήγαγε μια αξιολόγηση, η οποία διαπίστωσε ότι η Ρωσία είχε καταλάβει το 63% των ουκρανικών ανθρακωρυχείων και τα μισά κοιτάσματα μαγγανίου, καισίου, τανταλίου και σπάνιων γαιών.Ο Δρ. Ρόμπερτ Μούγκα, διευθυντής της SecDev, λέει ότι τέτοια ορυκτά προσθέτουν μια «στρατηγική και οικονομική διάσταση» στη συνεχιζόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας. Με την κατάσχεσή τους, λέει, η Μόσχα αρνείται τα έσοδα πρόσβασης για την Ουκρανία, επεκτείνει τη δική της βάση πόρων και επηρεάζει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Γιατί θέλουν οι ΗΠΑ τα ορυκτά

Τα ορυκτά «είναι το θεμέλιο της οικονομίας του 21ου αιώνα», εξηγεί ο Δρ. Μούγκα. «Είναι βασικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις στρατιωτικές εφαρμογές και τη βιομηχανική υποδομή και διαδραματίζουν έναν αυξανόμενο στρατηγικό ρόλο στη γεωπολιτική και τη γεωοικονομία», πρόσθεσε. Επιπλέον, οι ΗΠΑ επιθυμούν μια συμφωνία για τους ορυκτούς πόρους της Ουκρανίας επειδή θέλουν να μειώσουν την εξάρτηση από την Κίνα, η οποία ελέγχει το 75% των κοιτασμάτων σπάνιων γαιών στον κόσμο, σύμφωνα με την Geological Investment Group. Τον Δεκέμβριο η Κίνα απαγόρευσε τις εξαγωγές ορισμένων ορυκτών σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ, έχοντας προηγουμένως περιορίσει τις εξαγωγές ορυκτών προς τις ΗΠΑ το προηγούμενο έτος.

 

25 Φεβρουαρίου 2025

Οι “Άθλιοι” εμπνέουν 163+ xρόνια!

«Ο,τι και να γίνει σήμερα, πολίτες, είτε ηττηθούμε είτε νικήσουμε, πάντως θα κάνουμε μια επανάσταση. Όπως οι πυρκαγιές φωτίζουν όλη την πόλη, το ίδιο κι οι επαναστάσεις φωτίζουν όλο το ανθρώπινο γένος. (…) Φίλοι μου, η ώρα που περνούμε και που σας μιλώ, είναι μια ώρα ζοφερή. Αλλά αυτό είναι το τρομερό τίμημα του μέλλοντος. Αδέρφια μου, εδώ είναι το ενωτικό σημείο εκείνων που έχουν φρονήματα κι εκείνων που υποφέρουν. Αυτό το οδόφραγμα δεν είναι καμωμένο ούτε με πέτρες ούτε με καδρόνια ούτε με σιδερικά. Είναι καμωμένο από δυο συσσωρεύσεις, τη συσσώρευση των ιδεών και τη συσσώρευση των πόνων. Η δυστυχία ανταμώνει εδώ με το ιδανικό. Η μέρα αγκαλιάζει τη νύχτα και της λέει: “Θα πεθάνω μαζί σου και θ’ αναστηθείς μαζί μου”. Τα βάσανα προσκομίζουν εδώ την αγωνία τους και οι ιδέες την αθανασία τους. Αδέρφια, όποιος πεθαίνει εδώ, πεθαίνει μεσ’ στην ακτινοβολία του μέλλοντος». Το παραπάνω κείμενο θα μπορούσε να αποτελεί απόσπασμα ομιλίας κάποιου σύγχρονου αγωνιστή, είναι όμως απόσπασμα από τους «Άθλιους», του μνημειώδους λογοτεχνικού έργου του ευρωπαϊκού 19ου αιώνα. Είναι λόγια του αρχηγού των επαναστατών, μπροστά σ’ ένα οδόφραγμα, σ’ αυτό το εμβληματικό βιβλίο του Βίκτορ Ουγκό, του πιο πολυδιαβασμένου Γάλλου συγγραφέα όλων των εποχών. Αυτό το κλασικό μυθιστόρημα, που γράφτηκε 162 χρόνια πριν και υπήρξε πρωτοποριακό στη σύλληψή του, έβγαλε από το παρασκήνιο τον εργαζόμενο γαλλικό λαό. Σήμερα, η κορυφαία εργασία του ποιητή Γιώργου Κοτζιούλα, που «ξαναγράφει» σε καθαρά και ρέοντα Ελληνικά τους «Άθλιους», επανακυκλοφορεί από τη «Σύγχρονη Εποχή», προσαρμοσμένη γλωσσικά και μεταφραστικά, χωρίς να πειράζεται το ύφος του Έλληνα κομμουνιστή δημιουργού. Το ξαναδιάβασμα αυτού του λαϊκού και – πάντα – επίκαιρου έργου, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, προσφέρει όχι μόνο απόλαυση, αλλά και έμπνευση. Η Κόλαση της πραγματικότητας. Οπως είχε δηλώσει ο Ουγκό, «ο Δάντης έκανε την Κόλασή του με την ποίηση. Εγώ επιχείρησα να κάνω τη δική μου με την πραγματικότητα». Αυτό ακριβώς έκανε ο Ουγκό, μια εκτεταμένη τοιχογραφία της γαλλικής κοινωνίας του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, με τις ταξικές και πολιτικές συγκρούσεις της, με όλο και πιο φανερή τη – συνειδητή – παρουσία της εργατικής τάξης σε αυτές, με κορύφωση την εξέγερση του Ιούνη του 1832.

Κεντρικός ήρωας της ιστορίας του είναι ένας εποχιακός εργάτης γης, ο θρυλικός Γιάννης Αγιάννης, που η ανέχεια τον εξαναγκάζει να κλέψει ένα καρβέλι ψωμί και που καταδικάζεται γι’ αυτή του την πράξη σε 19 χρόνια φυλακή. Τα κάτεργα τον μεταμορφώνουν σε κτήνος. Μετά την απελευθέρωσή του, η συνάντησή του με έναν επίσκοπο, ο οποίος τηρεί τις πιο ανθρωπιστικές αρχές του χριστιανισμού, τον οδηγεί στο να αλλάξει χαρακτήρα και να επιδιώξει, ως σκοπό ζωής, την ηθική του τελείωση. Εξελίσσεται σε έναν αυτοδημιούργητο αστό – επιχειρηματία, που αναζητά την ατομική λύτρωση στη χριστιανική θρησκεία και γίνεται το σύμβολο των αδικημένων και κατατρεγμένων.

  • Η χωρίς παρελθόν εργάτρια Φαντίνα, που η απόλυτη φτώχεια εξαναγκάζει να γίνει πόρνη. 
  • Ο άτεγκτος εκπρόσωπος της κρατικής εξουσίας, ο αστυνομικός Ιαβέρης, που, αν και προερχόμενος από το κοινωνικό περιθώριο, γίνεται ο πιο ένθερμος απολογητής και θεματοφύλακας της «τάξης».
  • Το αποτρόπαιο ζευγάρι των Θεναρδιέρων, υβρίδιο ανάμεσα στον μικροαστό και το λούμπεν προλεταριάτο.
  • Η ομάδα των νεαρών επαναστατών, με χαρακτηριστικότερη μορφή τον «ροβεσπιερικό» Ενζολορά.

Ο συγγραφέας εστιάζει στις συνθήκες εξαθλίωσης της αναδυόμενης εργατικής τάξης, τα πρόσωπα του βιβλίου «συμβολίζουν» κοινωνικές και πολιτικές «περσόνες» της συγκεκριμένης περιόδου του 19ου αιώνα. Πιο χαρακτηριστική μορφή ο Γαβριάς, που εκφράζει το εξεγερτικό πνεύμα του προλεταριάτου, παιδί του δρόμου, συνειδητοποιημένος, περιπαικτικός – τραγουδώντας το γνωστό τραγουδάκι «τι κακό σε αυτό το μέρος, γι’ αυτό φταίει ο Βολταίρος, κι αν ξερό ψωμί μασώ για αυτό φταίει ο Ρουσό» – χάνει τη ζωή του στα οδοφράγματα του Παρισιού. Και βέβαια συμβολισμό έχει και ο κεντρικός ήρωας των «Άθλιων» του Β. Ουγκό, ο Γιάννης Αγιάννης. Παρακολουθούμε την ηθική του ανύψωση: Παρόλο που ξεκινά από τους κόλπους του λούμπεν προλεταριάτου, μέσα από την προσωπικότητά του αναδεικνύονται οι αρετές των ταπεινών, των προλετάριων του φτωχόκοσμου, που όμως σύμφωνα και με τις αντιλήψεις του Ουγκό, φτάνουν μέχρι την καλοσύνη, την αγάπη, όχι όμως την επανάσταση που συμβαίνει δίπλα του, γύρω του, αλλά ο ίδιος δεν συμμετέχει. Η κοινωνική αδικία και η τεχνητή κόλαση

Προλογίζοντας ο συγγραφέας τους «Άθλιους», όταν πρωτοκυκλοφόρησαν στις Βρυξέλλες, το 1862, σημείωνε: «Όσο υπάρχει, εξαιτίας των νόμων και των ηθών μια κοινωνική αδικία που δημιουργεί τεχνητά, μέσα στην καρδιά του πολιτισμού, κολάσεις και εμπλέκει μια μοίρα ανθρώπινη στο πεπρωμένο που η φύση του είναι θεϊκή, όσο τα τρία προβλήματα του αιώνα, η κατάπτωση του άντρα από την προλεταριοποίηση, ο εξευτελισμός της γυναίκας από την πείνα και η ατροφία του παιδιού από το σκοτάδι, παραμένουν άλυτα, κι όσο ο λαός μας είναι καταδικασμένος να πεθαίνει από κοινωνική ασφυξία, όσο υπάρχει αμάθεια και αθλιότητα, βιβλία σαν κι αυτό εδώ, ίσως να μην είναι ανώφελα». Η έντονη αντίθεσή του με το καθεστώς του Ναπολέοντα Γ’ τον οδηγεί σε μια μακροχρόνια εξορία στα νησιά της Μάγχης. Εκεί, στο νησί Γκουέρνσεϊ γράφει τους «Άθλιους», ανεβάζοντας στο προσκήνιο της μυθιστορηματικής δράσης τον άνθρωπο της εργατικής τάξης (ιδιαίτερα τους βασανισμένους εργαζόμενους της προβιομηχανικής Γαλλίας). Ο λαϊκός χαρακτήρας του έργου βοήθησε μάλιστα την εργατική τάξη να το αγαπήσει και να έρθει σε επαφή, ως αναγνωστικό κοινό, με τη λογοτεχνία.

Ο Β. Ουγκό εμπνεόταν από έναν ουτοπικό σοσιαλισμό, συμπαθούσε την Παρισινή Κομμούνα, οι ιδέες του όμως δεν συναντήθηκαν με τις ιδέες των σύγχρονών του, Μαρξ και Ενγκελς. Καταγγέλλει τον καπιταλισμό και τις άθλιες συνθήκες εκμετάλλευσης που φέρνει για τη ζωή των χιλιάδων φτωχών και καταπιεσμένων. Στο πρόσωπο του Ιαβέρη καταγγέλλει τη σκληρότητα και απανθρωπιά της αστικής εξουσίας (της κάθε εκμεταλλευτικής εξουσίας). Η προσέγγισή του όμως παραμένει διαισθητική, συναισθηματική και όχι επιστημονική. Η πορεία απ’ την κτηνωδία στο καθήκον

Να πώς ο ίδιος ο Ουγκό δίνει το στίγμα του βιβλίου του: «Το βιβλίο που έχει μπρος του ο αναγνώστης αυτή τη στιγμή, είναι η πορεία απ’ το κακό στο καλό, απ’ το άδικο στο δίκαιο, απ’ το ψεύτικο στο αληθινό, απ’ τη νύχτα στη μέρα, απ’ το ένστικτο στη συνείδηση, απ’ τη σήψη στη ζωή, απ’ την κτηνωδία στο καθήκον, απ’ την κόλαση στον ουρανό». Οι πληγές της ανθρωπότητας όμως, που ο Ουγκό πίστευε ότι θα κλείσουν τον 20ό αιώνα, είναι ακόμη ανοιχτές, όπως είναι ανοιχτοί και οι λογαριασμοί για το επαναστατικό υποκείμενο της εποχής μας, την εργατική τάξη και το κόμμα της.

  • Διαβάστε αυτήν την εξαιρετική έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής», ξαναμελετήστε αυτόν τον συγγραφέα, που είναι ένας ολόκληρος κόσμος παγιδευμένος μέσα σε έναν άνθρωπο.
  • Αυτόν που μας είπε πως «εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή». Πως «τίποτε δεν μπορεί να αντισταθεί σε μια ιδέα που έχει έρθει η ώρα της».
  • Πως «δεν είναι τίποτα να πεθάνεις. Είναι τρομακτικό να μη ζεις».
  • Πως «το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει».
  • Πως «μπορώ, θέλω, γνωρίζω. Είναι οι τρεις λέξεις που κυβερνούν τον κόσμο».

"Ο άνθρωπος που γελά"
"Σύγχρονη Εποχή", Αθήνα 1998

Κάποιες μορφές στέκουν στο πνευματικό στερέωμα αναλλοίωτες από το χρόνο. Τέτοιος γίγαντας είναι ο Βίκτορ Ουγκό, υμνητής της Γαλλικής Επανάστασης, που στο πλούσιο και μεγαλειώδες έργο του σαλπίζει το σπάσιμο της αλυσίδας των σκλάβων, τη μελλοντική κυριαρχία τους και την αδιαμφισβήτητη πτώση κι εξαφάνιση των αριστοκρατών: "Μιλόρδοι, σας το λέω, εγώ είμαι ο λαός. Σήμερα τον καταπιέζετε, σήμερα με γιουχάρετε. Αλλά το μέλλον είναι σκοτεινό κι ο πάγος θα λιώσει. (...) Θα 'ρθει μια ώρα, που μια τρομερή δόνηση θα κόψει στα δύο την καταπίεσή σας και τότε άγριος μυκηθμός θα απαντήσει στις τωρινές κοροϊδίες σας".

Τα λόγια του γεμάτα πάθος και δύναμη είναι κρατήρες ηφαιστείων σε δράση:"Κάποια μέρα θα έρθει η πραγματική κοινωνία. Τότε δε θα υπάρχουν πια άρχοντες, θα υπάρχουν μόνο ελεύθεροι θνητοί. Δε θα υπάρχουν πια αφεντάδες, θα υπάρχουν πατεράδες. Αυτό θα είναι το μέλλον. Δε θα υπάρχουν πια υποκλίσεις, ταπεινότητες, αμάθειες, άνθρωποι που ζουν σε ζωώδη κατάσταση, δε θα υπάρχουν πια αυλικοί κι υπηρέτες, ούτε και βασιλιάδες, παρά μόνο φως".

Στον "άνθρωπο που γελά", αφετηρία του η Αγγλία του 17ου (τέλος) και 18ου (αρχές) αιώνα. Οι δολοπλοκίες, οι εγκληματικές ενέργειες των βασιλιάδων, που ένα από τα θύματά τους υπήρξε κι ο ήρωας του έργου, οι απάνθρωποι νόμοι, η διαφθορά, η διαστρεβλωμένη ηθική, όλα είναι κομμένα και ραμμένα σε βάρος των εξαθλιωμένων από την πείνα, τις αρρώστιες, τη γύμνια: "Ναι, από την κόλαση των φτωχών φτιάχνεται ο παράδεισος των πλουσίων".

Το ακονισμένο νυστέρι του Ουγκό χώνεται βαθιά στο καλοθρεμμένο στέρνο των Αγγλων αριστοκρατών - και με συνεχείς παραλληλισμούς στους Γάλλους ομοίους τους - κι από τη βαθιά τομή ξεχύνεται η κακοφορμισμένη σαπίλα τους. Σ' ένα παραλήρημα που φλέγεται από τον πόνο για τον πάσχοντα άνθρωπο, μέσα στους αιώνες, υψώνεται ο ύμνος για τον αδικημένο, κυνηγημένο, καταπιεσμένο λαό, με την αγόρευση του "ανθρώπου που γελά". "Ερχομαι να καταγγείλω την ευτυχία σας. Είναι καμωμένη από τη δυστυχία των άλλων. Εχετε τα πάντα, αλλά τα πάντα τα δικά σας είναι καμωμένα από το τίποτα των άλλων. Το ανθρώπινο γένος είναι ένα στόμα κι εγώ είμαι η κραυγή του. Θα με ακούσετε. Ερχομαι να σας δείξω πατρίκιοι της Αγγλίας το μεγάλο δικαστήριο του λαού... Στήριξα το κατηγορητήριό μου στον απέραντο, τεράστιο πόνο... Ο πόνος, όχι δεν είναι μόνο μια λέξη, κύριοι ευτυχισμένοι... Την πείνα τη γεύτηκα, την περιφρόνηση την ήπια. Και τώρα την ξερνάω εδώ μπροστά σας...".

Οι δυνατοί συμβολισμοί του με κυρίαρχο τον "άνθρωπο που γελά" (μια τραγική φυσιογνωμία της παγκόσμιας λογοτεχνίας), το Χόμο και τον Ούρσους, η λεπτή, οξύτατη όμως ειρωνεία: "Αναμφίβολα ο λαός οφείλει να πληρώνει, αναμφίβολα ο λαός οφείλει να υπηρετεί, όμως αυτό θα πρέπει να του αρκεί... Απ' αυτόν βγαίνουν οι δυο δυνάμεις του κράτους, ο στρατός και ο προϋπολογισμός. Να είσαι φορολογούμενος, να είσαι και στρατιώτης, μήπως αυτό δεν είναι αρκετό; Ο φόρος κι η στρατιωτική θητεία είναι μισθοί, που τους πληρώνουν οι λαοί και τους εισπράττουν οι πρίγκιπες. Ο λαός δίνει το αίμα του και το χρήμα του μέσω του οποίου τον οδηγούν. Ο λαός έχει άγνοια, είναι τυφλός... Ο αδαής είναι χρήσιμος σαν είναι στο σκοτάδι, που επειδή καταργεί το βλέμμα, καταργεί και τις επιθυμίες... Οποιος διαβάζει σκέφτεται, κι όποιος σκέφτεται, κάνει κάποιους συλλογισμούς. Να μην κάνεις συλλογισμούς, αυτό είναι το χρέος σου...".

Ο χειμαρρώδης λόγος, η απαράμιλλη ψυχογραφική ικανότητα, τα εκφραστικά, λεπτομερειακά πορτρέτα, η στέρεη φιλοσοφία, δομημένη στη γνώση και την πείρα, είναι οι ύψιστης τέχνης ογκόλιθοι, που τεχνούργησαν τη μεγαλειώδη γραφή του Ουγκό. Να γιατί ο χρόνος δεν μπορεί να θίξει το ελάχιστο από το ανάστημά του.

Δείτε και
ΚΟΜΕΠ Ιδεολογικές συνιστώσες του έργου του Βίκτωρος Ουγκώ

Η περίπτωση Ιαβέρη

Τον Javert τον γνωρίσαμε σαν βασικό «κακό» στους «Άθλιους του Victor Hugo, αρχικά από τα «Κλασσικά Εικονογραφημένα» σαν αστυνομικό επιθεωρητή και ορκισμένο εχθρό του πρώην καταδίκου Ζαν Βαλζάν (Γιάννη Αγιάννη), τον οποίο καταδιώκει ανελέητα και αυτοκτονεί όταν καταλαβαίνει ότι ο Αγιάννης είναι καλός άνθρωπος. Αργότερα διαβάζοντας το βιβλίο, ανακαλύψαμε την κοινωνική διάσταση του έργου –θυμίζουμε πως εξελίσσεται κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την γαλλική επανάσταση και την Κομμούνα του Παρισιού, όπου ο –γεννημένος στη φυλακή Ιαβέρης, τοποθετούσε τον εαυτό του εκτός κοινωνίας και πάλευε απελπισμένα να μπει σ’ αυτήν.

Εξαιρετικός ο Bernard Blier ως Ιαβέρης
Suzanne Nivette _Οι άθλιοι (1925)

🎥 10άδες οι ταινίες αρχής γενομένης το 1925, ξεχωρίζει βέβαια η κλασσική του 1958 με Jean Gabin, Bernard Blier, René Fleur, του 1978 με Richard Jordan Anthony Perkins Cyril Cusack και πολλές ακόμη

Ο Ουγκώ  περιγράφει ως εξής τον Ιαβέρη: «Οι αστούριοι αγρότες είναι πεπεισμένοι ότι σε κάθε λυκοκοινωνία υπάρχει ένας σκύλος, ο οποίος σκοτώνεται από τη μητέρα, διαφορετικά, καθώς μεγαλώνει, θα καταβροχθίσει τα άλλα μικρά. Δώστε ανθρώπινο πρόσωπο σε αυτόν τον σκύλο, γιο λύκου, και θα είναι ο Ιαβέρης».
Σαν όργανο του κράτους έχει δύο αξιώματα στα οποία δεν δέχεται εξαιρέσεις: 1.«Ο αξιωματούχος _η εξουσία δλδ. δεν μπορεί να κάνει λάθος» και 2.«Αυτοί [οι εγκληματίες] είναι χαμένοι από χέρι, δεν αλλάζουν ποτέ, τίποτε καλό δεν μπορεί να προκύψει από αυτούς»
"Το νησί Guernsey δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τη Ρόδο
έχει κι αυτή τον κολοσσό της"
Ο Victor Hugo σκαρφαλωμένος
στους τόμους των Αθλίων "Les Misérables" &
Les travailleurs de la mer,
εικονογράφηση Cham, Le Charivari, 8 Απριλίου 1866
Η ιστορία των Αθλίων και καταφρονεμένων –όνομα και πράμα, γνωστή, ο Γιάννης Αγιάννης, 30 χρόνια φυλακή επειδή είχε κλέψει ένα καρβέλι, επίσκοπος Μυριήλ με τα ασημένια καντηλέρια του, ο Αγιάννης τίμιος και πλούσιος εργοστασιάρχης και δήμαρχος, ο κύριος Μαγδαληνής η Τιτίκα ο Μάριος Πομερσί, η Επονίνα, οι εξεγερμένοι φοιτητές υπό τον Ενζολορά (που προετοιμάζουν «επανάσταση» παραμονή της εξέγερσης του Παρισιού στις 5-6 Ιουνίου του 1832) το μικρό χαμίνι ο Γαβριάς (που σκοτώνεται), το σώσιμο του Ιαβέρη από τον Αγιάννη από τα χέρια των φοιτητών που σκόπευαν να τον εκτελέσουν και τέλος η αυτοκτονία του πέφτοντας στα νερά του Σηκουάνα από την κορυφή της γέφυρας Notre-Dame.

Η αυτοκτονία του Ιαβέρη
François Flameng, XIX αιώνας

Ράλι Ακρόπολις,
Συντάγματος …
και Ιαβέρηδες

Το ράλι, που γραφόταν «ράλλυ» στα νιάτα μας, μια λέξη που γοητεύει μικρούς και μεγάλους, είτε σαν αγώνας ταχύτητας αυτοκινήτων, είτε σαν ανάκαμψη τιμών (πάλαι ποτέ στο χρηματιστήριο, από μια στιγμή και μετά αναφορικά με την άδεια τσέπη της λαϊκής οικογένειας), σαν κινητοποίηση, πολιτική συγκέντρωση, διαδήλωση με πορεία (για όσους δεν το γνωρίζουν αυτή είναι η πρωταρχική σημασία του αγγλικού όρου rally, που σημαίνει επίσης ανάκαμψη, ανασύνταξη κλπ.)

Προσωπικά είχα από πάντα μανία με τις μηχανές –κάθε είδους και καυσίμου, ακόμη και τις «στατικές», αρκεί να παράγουν έργο και ενέργεια. Παρά την προτίμηση στη μοτοσυκλέτα, οι εξελίξεις της τεχνολογίας του αυτοκινήτου –που γενικά δοκιμάζεται στις πίστες με γοήτευαν πάντα, αν και δεν είχα ποτέ την τρέλα να παρακολουθήσω από κοντά αγώνες –πολύ περισσότερο τη χτεσινή πρώτη –κατ’ ευφημισμό, «ειδική διαδρομή» των 0,98χλμ που στήθηκε στην πλατεία Συντάγματος, όπου έλειπε το κύριο συστατικό η σκόνη και τα χαλίκια που τινάζονται.

Ιστορία

Το Ράλι Ακρόπολις διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1951, σε αντίπραξη ίσως με του Μόντε Κάρλο (στο Μονακό δείτε και εδώ), που ξεκίνησε από το 1911 με «ένα βαθμό για κάθε km/h ταχύτητα …πάνω από 25 km/h !! , +1 για κάθε 100km, +2 ανά επί πλέον άτομο, συμπεριλαμβανομένου του μηχανικού, χωρίς τον οδηγό +έως 10 «για τον βαθμό άνεσης των μεταφερόμενων -οι αποσκευές αποτελούν στοιχείο εκτίμησης!» +έως 10 για την κομψότητα +έως 10 για την κατάσταση του πλαισίου κατά την άφιξη +έως 10 για το …πόσο καθαρό φτάνει το όχημα κλπ. Άλλοι καιροί …
Ιστορικός νικητής του πρώτου Ακρόπολις ο Πέτρος Περατικός με ένα Fiat, σε διαδρομή (1.923 χλμ), που ξεκινούσε από την Αθήνα περνώντας διάφορες πόλεις Τρίπολη, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Καβάλα, Θεσσαλονίκη με τερματισμό πάλι Αθήνα.

Την αμέσως επόμενη χρονιά η «βασιλική λέσχη αυτοκινήτου» ΕΛΠΑ, στη μετεμφυλιακή Ελλάδα πήρε τη διοργάνωση υπό την αιγίδα της και το 1953 ο αγώνας γίνεται διεθνής. Το 1956, είναι η πρώτη χρονιά που τον αγώνα τον κερδίζει κάποιος μη Έλληνας, ο Γερμανός Walter Shock με Mercedes. Ο ίδιος μάλιστα ξανακέρδισε το 1960 και έγινε ο δεύτερος που κερδίζει παραπάνω από μία φορά τον αγώνα, μετά τον Johnny (Πεσματζόγλου).

Mini (+|- Cooper)

Αύγουστο του1959 η κραταιά τότε BMC (British Motor Corpration) παρουσιάζει το θρυλικό Mini (μετέπειτα Cooper), που σχεδίασε …σε μια χαρτοπετσέτα, ο ελληνικής καταγωγής βρετανός Αλέκος (Άλεκ) Ισιγώνης (Sir Alec Issigonis κατά τους Άγγλους).


Ένα δίθυρο συμπαγές πόλης –κυκλοφόρησε ως το 2000 !! –πρότυπο της βρετανικής λαϊκής κουλτούρας της 10ετίας του 1960, όπως για τους ιταλούς το 500αράκι, για τους γερμανούς το σκαθάρι της Volkswagen, για του γάλλους το Citroën 2CV (deux chevaux) για τους Τσεχο(σλοβάκους) η Skoda.
Αρχικά, ένας τετρακύλινδρος κινητήρας… 34 ίππων. Έναν χρόνο αργότερα, το 1960, η έκδοση Van, λίγο μετά το Morris Mini-Traveler, το Austin Seven Countryman, το 1961 το Mini Pick-Up και ακολούθησε το Cooper S. Η επανάσταση είχε ήδη ξεκινήσει, με έναν αντάρτη πόλεων (αλλά και εξοχών και ειδικών διαδρομών).

Ήταν η χρυσή εποχή των Ιπτάμενων Φινλανδών με επικεφαλής τον Τίμο Μάκινεν (Timo Mäkinen), μια διαχρονική μορφή των ειδικών διαδρομών μαζί με τον Ράουνο Ααλτόνεν και τον Πάντι Χόπκιρκ, που το 1965, στο Mini Cooper S, κέρδισε και του Μόντε Κάρλο, ξεκινώντας το χατ-τρικ στις 1000 Λίμνες, νικώντας μέχρι το 1967 τρεις συνερχόμενες φορές τον αγώνα με το βρετανικό αγωνιστικό, το 1973, έβαλε τις βάσεις για ένα ακόμη εντυπωσιακό χατ-τρικ, κερδίζοντας το RAC στο τιμόνι του Ford Escort RS και ως το 1975 επανέλαβε αυτή την ξεχωριστή επιτυχία ακόμη δύο φορές…
Όπως και το θρυλικό NSU TT (άλλοτε απλώς «φτιγμένο» και άλλοτε βελτιωμένο με κινητήρα Alfa Romeo)

Από το 1969 μέχρι το 1972 το «Ακρόπολις γίνεται μέρος του Πρωταθλήματος Κατασκευαστών. To 1973 δημιουργείται το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ (WRC) και γίνεται μέρος του ημερολογίου του ως ο 6ος  στο πρόγραμμα των 13 αγώνων. Πρώτος νικητής είναι ο Γάλλος Jean-Luc Therier με ένα Renault Alpine A110. Η διοργάνωση θα μείνει στο πλαίσιο του WRC για τα επόμενα 40 χρόνια.
Ο Ζιλ Πανιζί με Peugeot 206 WRC
στο Ακρόπολις το 2003

Στην πορεία αυτών των χρόνων, γινόταν κορυφαίο event του μηχανοκίνητου αθλητισμού στη χώρα μα και σημαντικό δρώμενο ιδίως για τις περιοχές που ήταν κοντά σε κάποια από τις διαδρομές, με μεγάλα ονόματα όπως: Colin McRae, Carlos Sainz, Petter Solberg, Sébastien Loeb, ο “Miki” Biasion και πολλοί ακόμη, με πολυνίκη τον Collin McRae (5 νίκες -1996, 1998, 2000, 2001, 2002) και πίσω του -με τρεις, οι Walter Röhrl, “Miki” Biasion, Sébastien Loeb και Carlos Sainz. Στους κατασκευαστές προηγείται η Ford με 13 νίκες και ακολουθούν οι Lancia (6) και Subaru (5).

Ο Σεμπαστιάν Οζιέ
με Citroën DS3 WRC στo Ελευθεροχώρι
(ΕΔ 3)_νικητής στο Ακρόπολις το 2011

          Skoda Octavia Touring Sport

Laurin & Klement Voiturette A (1905)
ο πρόγονος των 440-445-450 Spartak
__
Σπάρτακος & Octavia

Στο Ράλι Ακρόπολις κάθε μάρκα έχει γράψει τη δική της ιστορία. Η Skoda, Γενάρη του 1959 ξεκινούσε την παραγωγή της 8ης καμπριολέ «λιμουζίνας» της (αυτό σημαίνει Octavia = 8ο μοντέλο της μετά το 2ο Παγκόσμιο), ένα λαϊκό αυτοκίνητο, που κυκλοφόρησε τότε σε χιλιάδες κομμάτια (σ΄όλο τον κόσμο –και στη χώρα μας) έχοντας ξεπεράσει σήμερα τα 6.000.000 μονάδες.
Škoda 440, Λειψία 1957
Το σαλόνι του «καμπριολέ»

Škoda 440 σε αγώνα Πράγα-Μόσχα το 1960
απόσταση 1988km σήμερα, ~2.370km τότε

Στο εργοστάσιο της εταιρείας στο Mladá Boleslav η πρώτη έκδοση ήταν 2πορτη, με έναν ισχυρό 4κύλινδρο οπισθοκίνητο κινητήρα 1.100 και ισχύ 47ΗΡ (θυμίζουμε πως το Mini ήταν μόνο 34ΗΡ), ανεξάρτητη ανάρτηση, τελική 110 χλμ|ώρα και «φανταστική» μέση κατανάλωση 7,7 lt|100χλμ. και χώρο αποσκευών 690lt, ενώ με την πατέντα της –πρωτοποριακής τότε, αναδίπλωσης καθισμάτων ανέβαινε στα 1.050 lt!
Ένα χρηστικό οικογενειακό σοσιαλιστικό αυτοκίνητο…

Τα αγωνιστικά με ελάχιστες τροποποιήσεις και κινητήρα 1.200, «έβγαζαν» 55ΗΡ ροπή 8,7! (όσο ένα συμβατικό χιλιάρι τελευταίας τεχνολογίας σήμερα) και πήγαιναν σφαιράτα και ασφαλή με πάνω από 130. Μεταξύ 1955-1959, έκαναν θραύση οι πρόγονοι του Octavia τα θρυλικά Škoda 440-445-450 Spartak (Σπάρτακος)

Μέχρι το 1963 έκανε τρεις νίκες στην κατηγορία της στο Monaco, ενώ στο γύρο Ευρώπης -1963 τερμάτισε στην 5η θέση κάνοντας μια εξαιρετική πορεία.
Νίκες στο Rally Monte Carlo 1961 (με τους Φιλανδούς Esko Keinanen και Rainer Eklund), 1962 και 1963.

Η Skoda Octavia Touring Sport του 1960 έχει τη δική της ιστορία τόσο σαν καθημερινό αυτοκίνητο, όσο και στους αγώνες δίνοντας μια άλλη αίγλη στη Skoda. Από τότε εξελίσσεται συνεχώς και είναι πλέον ένα αυτοκίνητο που έχει κερδίσει με την αξία του, αλλά σίγουρα, τα σύγχρονα αυτοκίνητα -πολύ πιο ασφαλή και γρήγορα από εκείνης της εποχής, όμως αν δεν είχαν κατασκευαστεί εκείνα –από «ανθρώπους υπέροχους με ιπτάμενες σακαράκες» τα σημερινά δεν θα υπήρχαν.

Θα πείτε τώρα: καλά τι σχέση έχουν όλ’ αυτά με το «Ακρόπολις»; έχουν και παραέχουν! Οι παλιοί θα θυμούνται σίγουρα, ένα ιδιόμορφο τότε και τώρα τύπο τον «Ιαβέρη» (κατά κόσμο Αναστάσιος Μαρκουΐζος –ο ίδιος επέλεξε το παρατσούκλι, προφανώς βρίσκοντας ομοιότητες με τον ήρωα του Ουγκώ…)  πουξεκίνησε με NSU TT και συνέχισε με Alfa Romeo Veloce κλπ.

Ράλι Ακρόπολις 1978 -ειδική Μακρυράχη
Κινεί ρομφαία o Μαρκουΐζος (κάτι ανάμεσα σε Τράγκα και Κακαουνάκη), βάζοντας τα –υποτίθεται με το κατεστημένο (πρόσφατα πχ στο SPORT24 «τα έβαλε» με τον Άδωνι Γεωργιάδη, «που ανέβηκε όλα τα σκαλοπάτια τρέχοντας για να καταθέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος της ΝΔ -και βγαίνει μετά στα κανάλια και λέει: “Πέρασα κόκκινο φανάρι για να προλάβω”. Τι; Πέρασες κόκκινο; Για έλα εδώ, υπάρχει εισαγγελέας;»
Για την ιστορία: τίτλος “Ιαβέρης: «Το 5G θα είναι η λύση για τα θανατηφόρα τροχαία, θα νικήσει τους ηλίθιους»” –πλάκα έχει

(δείγμα γραφής)
«Ο μπαμπάς, η μαμά, ο παππούς, η γιαγιά, ο ιερέας, ο αστυνομικός στην κλειστή κοινωνία ξέρετε τι κάνουν;
Και μετά λένε ότι το παιδί είναι αλήτης. Όχι, ο παππούς του είναι αλήτης, ο ιερέας είναι ανήθικος. Παιδεία δεν είναι το σχολείο. Είναι η βιωματική αντιγραφή των προτύπων. Αν το πρότυπο δεν είναι σωστό, πώς γίνεται το παιδί να είναι σωστό;
Οι Έλληνες οδηγοί είναι άθλιοι, ηλίθιοι ή ανήθικοι. Διότι κάνεις έγκλημα με πρόθεση. Είσαι στο δρόμο, φτάνεις στο φανάρι και ανάβει πορτοκαλί. Ξέρεις κάναν π@@στη να φρενάρει; Όχι. Όλοι επιταχύνουν. Και περνούν άλλοι 2-3 μαζί με κόκκινο. Κωλοφεράτζα».

          _Η ατομική ευθύνη
            «δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν»

(σσ.)
Και περιήγεν ο Ιησούς τας πόλεις πάσας και τας κώμας, διδάσκων εν ταις συναγωγαίς αυτών και κηρύσσων το ευαγγέλιον της βασιλείας και θεραπεύων πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν.
(απόσπασμα από το Κατά Ματθαίον ευαγγέλιο)

Αν κάνετε μια αναζήτηση (googlάρισμα) θα διαπιστώσετε ιδίοις όμμασι, την κενότητα των λεγόμενων, από κάποιον που -αν γνώστης του αυτοκινήτου, αποκρύπτει επιμελώς την πραγματική κοινωνική προσέγγιση του ζητήματος και του φαινόμενου της «επιθετικής» οδήγησης.

Κάποτε υπήρχε μια παλιά «διαφήμιση» της ΕλΑσ, -μαζί με άλλες, που έδειχνε ένα οδηγό να νυστάζει και να αρχίζει πιρουέτες, ενώ ακουγόταν: ξεκουραστείτε τώρα ώστε να μην «ξεκουραστείτε» για πάντα… από τότε τα οδικά ατυχήματα –παρά τη βελτίωση του δικτύου, τα μαθήματα στα σχολεία κά. πολλαπλασιάστηκαν.
Η κοινωνική συνείδηση –ως εποικοδόμημα του αστικού κράτους διαμορφώνεται κυρίως από ζητήματα που θέτει το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα, μεταξύ αυτών ατομικός δικαιωματισμός, ιδεολογήματα που –παρά αντιεπιστημονικό – ανορθολογικό τους χαρακτήρα έχουν να κάνουν με την κοινωνικοοικονομική βάση που ευνοεί την εμφάνιση και απήχηση αυτών, τα συστηματικά εγχειρήματα θεσμικής επιβολής τους, τη στρατηγική σημασία που έχουν κλπ.

Η στρατηγική των πιο επιθετικών κύκλων του παγκόσμιου κεφαλαίου, έχοντας εν πολλοίς επιτύχει τη διάλυση κάθε συλλογικότητας μέσω της ιδιώτευσης, στοχεύει πλέον ευθέως στην πλήρη αποδόμηση – διάλυση της προσωπικότητας, βάλλοντας στη ραχοκοκαλιά της, ώστε να υπονομεύσει | ακυρώσει εκ προοιμίου κάθε δυνατότητα συγκρότησης επαναστατικού υποκειμένου, μέσα από στοχευμένες πρακτικές διάλυσης του συλλογικού.
Αυτό διαμορφώνει μια ψυχολογία απογοήτευσης, μηδενισμού, αναζήτησης δρόμων ιδιώτευσης, ατομικού «βολέματος», διοχέτευσης της ανθρώπινης ενεργητικότητας σε δρόμους που φαντάζουν ανατρεπτικοί και «λύση» του προβλήματος αλλά που στην πραγματικότητα εξυπηρετούν το κατεστημένο.

Αυτά δεν διαφέρουν καθόλου, από όσα πλέον ακούμε καθημερινά …
«Η συλλογική μας μοίρα εξαρτάται από την ατομική μας ευθύνη», «Η ατομική ευθύνη θα κρίνει την έκβαση αυτής της μάχης»… «αυτό που προέχει είναι η ατομική ευθύνη, αυτό που προέχει είναι να αναδείξουμε το μοναδικό ελληνικό φιλότιμο που έχουμε ως λαός»
Ή αλλιώς ο καθένας για τον εαυτό του κι ο Θεός για όλους

Φωτιές καρδιές παλιοσίδερα
κι ένας Θεός πάνω απ’ τ’ άδικο
Άσε με εμένα στα σύννεφα
σ’ ένα παλιό βενζινάδικο.

Να λησμονήσω μπορεί
στον κόσμο πάλι να φτάνω
Είμαι φορτίο βαρύ
για τον καιρό τον τσιγγάνο.

Ακόμη και για τα Τέμπη

Η απάντηση είναι μία__
ΟΛΟΙ στην Απεργία & στις κινητοποιήσεις
στις 28 Φλεβάρη