Μάνος Κατράκης_ Άξιος γιος της Ρωμιοσύνης στρατευμένος κομμουνιστής με το πιο υψηλό ιδανικό της ανθρωπότητας

Δίδαξε και “ποίησε” ήθος στη θεατρική σκηνή και τη “σκηνή” του αγώνα

“Γονάτισε, Κατράκη, αλλιώς θα πεθάνεις”.

“Όχι, ρε παιδιά, τέτοια χάρη δε σας την κάνω”.

“Τι παριστάνεις, ρε”; - συνέχιζαν – “Τον Μαρίνο Κονταράτο”;

«Όχι, ρε παιδιά, δεν παριστάνω τον Μαρίνο Κοντάρα, απλά τον άνθρωπο”.

Ο διάλογος του αλφαμίτη της Μακρονήσου με τον Μάνο Κατράκη, την ώρα που τον βασάνιζε, αποκαλύπτει το μεγαλείο της συνείδησης του ανθρώπου που κάνει το χρέος του για το λαό του, έχοντας ακλόνητη πίστη στο δίκιο του.

Αυτός ήταν ο Μάνος Κατράκης, ο μεγάλος ηθοποιός, υπόδειγμα γενναίου αγωνιστή, του συνειδητού κομμουνιστή και μοναδικά υπέροχου καλλιτέχνη, που δε σβήνει από τη μνήμη μας, διατηρώντας ανεξίτηλη την εικόνα που ούτε ο θάνατος μπορεί να αλλοιώσει, παρά τα 38 χρόνια από την απώλειά του (γεννήθηκε 14-Αυγ-1908 \ «έφυγε» 2 Σεπ-1984) στη ζωή και στον αγώνα, ξεκινώντας από Μακρονήσι, Αϊ - Στράτη,  Ικαρία.

 

“Η ζωή μου άρχισε από τότε που μπήκα στο κόμμα μου”!

Τον Μάνο Κατράκη, τον καλλιτέχνη, κομμουνιστή, αγωνιστή, τιμά επανειλημμένα το ΚΚΕ με σημαντικές εκδηλώσεις της ΚΕ του Κόμματος.

«Στο μπόι σου παίρνει μέτρο η ανθρωπιά και η τέχνη...», έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος

«Σύντροφε Μάνο, κρητικόπουλο, Ερωτόκριτέ μας, άξιε γιε της Ρωμιοσύνης
Έρωτας είσαι και ομορφιά και λεβεντιά και αγάπη
στο μπόι σου παίρνει μέτρο η ανθρωπιά και η τέχνη
μες στη φωνή σου ακέριος ο λαός βρίσκει την πιο σωστή φωνή του
μες στη φωνή σου πέντε αηδόνια, τρεις αητοί κι ένα λιοντάρι δένουν τη φιλία του κόσμου.

Σύντροφε Μάνο, εσένανε σου πρέπουν αψηλόκορφοι ύμνοι σαν τον πάππο σου τον Ψηλορείτη...».

Τα λόγια αυτά του Ρίτσου ήταν το δώρο του για τον εορτασμό των 50 χρόνων στο Θέατρο του Μάνου Κατράκη, με τον οποίο πρώτα απ' όλα μοιράστηκαν τα βάσανα της εξορίας, στη συνέχεια βρέθηκαν πλάι πλάι στους αγώνες για την ειρήνη και το σοσιαλισμό, χτίζοντας έτσι μια βαθιά φιλία.

“Καινούργιο κόσμο ετοιμάζουν”...

Οι ιδέες, η ειλικρίνεια, το ανυπότακτο του χαρακτήρα, η ανθρώπινη και κοινωνική ευαισθησία, η καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία, αλλά και η κρητική ποιητική φύση του Κατράκη αντανακλώνται και σε ποιήματά του, τα οποία παρατίθενται στο βιβλίο και που έμειναν μια προσωπική υπόθεση που μοιράστηκε μόνο με τους πολύ κοντινούς του ανθρώπους και όχι με το αναγνωστικό κοινό κάποιας έκδοσης. Μέσα από αυτά τα ποιήματα φαίνεται πως στην ψυχή του ζει πάντα η ελπίδα για τον καινούργιο κόσμο: «Στ' ακροθαλάσσι του Αϊ - Στράτη / κρυφά από του Θεού το μάτι / Ζουν άνθρωποι και ωριμάζουν / καινούριο κόσμο ετοιμάζουν».

Οι δυσκολίες της εξορίας, τα βασανιστήρια, η αλληλεγγύη ανάμεσα στους δοκιμαζόμενους συναγωνιστές καταγράφονται από τον Κατράκη με ποιητικό τρόπο: «Κείνο το βράδυ στη χαράδρα... / Δεν το ξεχνάω φίλε / Είχανε σπάσει δυο μπαμπού / στα κόκαλά μου... / Η ανανδρία θυμάμαι / τα 'βαλε με τη λεβεντιά / κείνο το βράδυ / Μα το νεράκι πού το βρήκες / σύντροφέ μου; / Τώρα που πέρασαν οι πόνοι / σε βλέπω αδύνατο κι ωχρό / να σεργιανάς / Κι είπα να σου 'δινα το χέρι / για να ξοφλήσω τη δροσιά / κείνης της νύχτας / Μα το νεράκι πώς το βρήκες / το νεράκι / σ' εκείνο τ' άνυδρο το ρέμα».

“Διάλεξα να είμαι κομμουνιστής”

Στα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής και στα τραγικά χρόνια του εμφυλίου, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της Αντίστασης. Απολύεται από το Εθνικό Θέατρο για τις ιδέες του, συλλαμβάνεται, του ζητούν να υπογράψει δήλωση, αρνείται και εξορίζεται στην Ικαρία, Στη Μακρόνησο και τον Αϊ - Στράτη, μέχρι το 1952. Αλλά και αργότερα, ήταν πάντα από τους πρώτους, σε όλους τους λαϊκούς αγώνες και πάντα μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ, μέχρι το θάνατό του. Σε εποχές γενικού ξεπουλήματος ο Μάνος Κατράκης, είτε με το λόγο του «Προμηθέα», είτε με τη συμμετοχή του στην Αντίσταση, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στις διεκδικήσεις του ΚΚΕ, τίποτε άλλο δεν επιζητούσε από το να υπηρετήσει τον άνθρωπο.

«Η ζωή άρχισε από τότε που μπήκα στο Κόμμα μου», είχε πει ο ίδιος. «Διάλεξα να είμαι κομμουνιστής. Αισθάνομαι υπερηφάνεια για το Κόμμα, για τις εκατοντάδες χιλιάδες τους συντρόφους, που αποτελούν τον κορμό του μεγάλου δέντρου του μέλλοντος. Από αυτό αντλούμε όλη τη δύναμη για την τελική δικαίωση των αγώνων και θυσιών του λαού μας. Από τη ζωοδότρα πηγή αυτού του λαού παίρνουμε εμείς οι καλλιτέχνες το υλικό, που το κάνουμε λόγο, εικόνα, ποίηση, μουσική, θέατρο και ό,τι άλλο βοηθά στην καλυτέρευση του νου και της ψυχής».

Χαρακτηριστικό είναι ένα επεισόδιο που έχουν διηγηθεί, τόσο ο Γιάννης Ρίτσος, όσο και η Ρούλα Κουκούλου, όταν οι Αλφαμίτες τον βασάνιζαν: «Γονάτισε Κατράκη - του έλεγαν - αλλιώς θα πεθάνεις». «Οχι, ρε παιδιά, τέτοια χάρη δε σας την κάνω». «Τι παριστάνεις, ρε; - συνέχιζαν - Τον Μαρίνο Κοντάρα;» (τον ήρωα της ομώνυμης ταινίας του Γιώργου Τζαβέλλα, παραγωγής 1948, βασισμένο στο διήγημα του Αργύρη Εφταλιώτη, όπου είχε ενσαρκώσει τον ατρόμητο ήρωα). Κι ο Κατράκης αποκρίθηκε: «...όχι ρε παιδιά, δεν παριστάνω τον Μαρίνο Κοντάρα, απλά τον άνθρωπο».

Χαρακτηριστικός είναι επίσης και ο διάλογος με τη μάνα του, δείγμα του χαρακτήρα και των δύο. Η κυρα - Ειρήνη, όπως όλες οι μανάδες των κρατούμενων αγωνιστών, υπέφερε με τον εγκλεισμό του παιδιού της. Σε μια συνάντησή τους στην εξορία, ο Κατράκης δοκίμασε την ψυχική αντοχή της μάνας του:

« - Τι είναι Μανόλη;

- Θες να 'ρθω στο σπίτι, μάνα;

- Πώς θα 'ρθεις;

- Ε... θα υπογράψω και θα 'ρθω

- Ιντα να υπογράψεις;

- Δήλωση

- Ιντα δήλωση;

- Οτι δεν είμαι αυτό που είμαι...

- Και δεν είσαι;

- Είμαι

- Μην υπογράψεις, κερατά, μην υπογράψεις...»

Με τη γλώσσα της καρδιάς

Ο Μάνος Κατράκης, που στη διάρκεια του βίου του στη χώρα αυτή πληγώνεται, βασανίζεται, καταδιώκεται, εξορίζεται, έρχεται ο καιρός που τιμάται όχι μόνο με πολιτειακές και κοινωνικές διακρίσεις εντός της χώρας του αλλά και εκτός.
Το Μάρτη του 1981 διοργανώνεται στο Παρίσι τιμητική εκδήλωση από τον σκηνοθέτη Γιάννη Ιορδανίδη. Στην εναρκτήρια βραδιά της εκδήλωσης ο Μάνος Κατράκης απευθύνεται στους παρευρισκόμενους με τη γλώσσα της καρδιάς, όπως έκανε πάντα:

«Και να γνώριζα τη γλώσσα του Ρακίνα και του Μολιέρου πάλι θα σας μίλαγα ελληνικά. Δεν θέλω τίποτα να ψευτίσει τη συγκίνησή μου και την ευγνωμοσύνη μου για την τιμή που μου κάνετε. Γι' αυτό χρησιμοποιώ τις λέξεις της γλώσσας μου που ταυτίζονται με την ψυχή μου. Είναι λέξεις που κρύβουν μέσα τους την καθαρότητα του ελληνικού ουρανού και του ασίγαστου πόντου. Εσείς τιμάτε τα 50 χρόνια της καλλιτεχνικής μου δραστηριότητας. Σας ευχαριστώ. Εγώ, όμως, θέλω να σας πω ποιος είμαι. Θέλω να με γνωρίσετε σωστά. Θέλω να σας πω πως γεννήθηκα στην Κρήτη. Μεγάλωσα ξυπόλητο παιδί στις αμμουδιές της πατρίδας μου, που έβαζα στ' αυτιά μου τα κοχύλια της θάλασσας να ακούσω τη βουή του ωκεανού. Δεν ήξερα να αποζητώ την ομορφιά, μα η ομορφιά ξεδιπλωνόταν ολόγυρά μου. Δεν ήξερα να αποζητώ τη λεβεντιά. Μα η λεβεντιά με συνέπαιρνε μέσα μου από τις ιστορίες του παππού μου. Αφήστε να παινέψω την πατρίδα μου. Το αξίζει. Εγινα ηθοποιός όπως θα μπορούσα να γίνω και σιδηρουργός. Ηθελα να ξοδιάσω όσες δυνάμεις κρύβανε τα μπράτσα μου και η ψυχή μου»...

2017
Σε εκδήλωση στα Χανιά, προς τιμήν του κομμουνιστή ηθοποιού, ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ανέφερε μεταξύ άλλων:

«Νιώθω ιδιαίτερη χαρά και εξαιρετική τιμή να βρίσκομαι σήμερα εδώ, σε αυτήν την όμορφη εκδήλωση για τον μεγάλο μας Μάνο Κατράκη, στην πατρίδα του την Κρήτη.

Στα προτερήματα του σπουδαίου αυτού ανθρώπου και καλλιτέχνη δεν συγκαταλέγονται μόνο τα δώρα που του χάρισε, έτσι κι αλλιώς, απλόχερα η φύση: Την ολύμπια φωνή, το αρχοντικό παράστημα, το καλλιτεχνικό ένστικτο και ταμπεραμέντο.

Κυρίως, τον Μάνο Κατράκη τον ξεχωρίζουν οι ψυχικές αρετές, που σμιλεύτηκαν και ωρίμασαν κοπιαστικά, με πολλές θυσίες, από τα νεανικά του ακόμα χρόνια, στο καμίνι της ταξικής πάλης και μιας έντονης ζωής.

Τον ξεχωρίζουν το πάθος για το δίκιο και τη ζωή, η αντρειοσύνη, μαζί με τα πλούσια συναισθήματα, την τρυφερότητα, αλλά και την ατσάλινη θέληση κι εργατικότητα, τη γενναιοφροσύνη και την ανθρωπιά.
Διάλεξε το δύσκολο δρόμο που δίνει νόημα στη ζωή και μεγαλείο στην Τέχνη

Από τη δεκαετία του '30 ήταν ολοφάνερο από τη θερμή υποδοχή κάθε νέας του εμφάνισης, πως μια λαμπρή καριέρα ξανοιγόταν μπροστά του.
Είχε όλες τις προϋποθέσεις να ζήσει μια άνετη ζωή, απολαμβάνοντας τις τιμές και τις δόξες των εκλεκτών της εξουσίας.
Ομως, ο Μάνος Κατράκης προτίμησε να μείνει άνθρωπος.

Διάλεξε το δρόμο του συνειδητά, με επίγνωση των συνεπειών, τράβηξε σταθερά έως το τέλος τον δύσκολο, δύσβατο δρόμο, τον μόνο όμως δρόμο που δίνει τελικά νόημα στην ίδια τη ζωή και μεγαλείο στην Τέχνη.

Το δρόμο της στράτευσης στο πιο υψηλό ιδανικό της ανθρωπότητας, το ιδανικό και το χρέος της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Στη γερμανική κατοχή πήρε, από τους πρώτους, μέρος στον αγώνα, μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ αρχικά και του ΚΚΕ από το 1943 και μετά.

Για την αλύγιστη ψυχή του, το αστικό κράτος τον απέλυσε από το Εθνικό Θέατρο το 1947, τον κράτησε και βασάνισε στα μπουντρούμια της Ασφάλειας και τον έστειλε εξορία από το 1948 έως το 1952, στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Αη Στράτη.
Η εξορία και οι βασανισμοί όμως είχαν το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επεδίωκαν οι διώκτες του. Ισχυροποίησαν την πολιτική και ιδεολογική συγκρότηση του Μάνου, που ρούφηξε όλη τη γνώση και την πείρα από τον συγκεντρωμένο, σε εκείνους τους άγριους τόπους, ανθό του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού.
Πλάι στον Ρίτσο, τον Ιμβριώτη, τον Σαράφη και άλλους επώνυμους και ανώνυμους συντρόφους, ένιωσε πόσο μεγάλος είναι ο άνθρωπος κι έδωσε τον καλύτερο εαυτό του για να κρατηθεί ψηλά το αγωνιστικό φρόνημα των εξορίστων και να λάμψει το μεγαλείο της ανθρωπιάς τους.

Φάρος ενός τιτάνιου αγώνα

Σαν αληθινός καλλιτέχνης της ζωής, είχε γίνει ένας από τους φάρους του τιτάνιου αγώνα των πολιτικών κρατουμένων για να νικήσουν τον πόνο, την ταπείνωση, το θάνατο.
Σε αυτήν την υπόθεση έταξε και την υποκριτική τέχνη του, ειδικά στον Αη Στράτη, όπου τα λιγοστά ψήγματα ελευθερίας επέτρεψαν στην κοινότητα των εξορίστων να ανεβάσουν υψηλού επιπέδου θεατρικές παραστάσεις.
Μετά την επιστροφή του από την εξορία, ούτε το στίγμα του "αντεθνικού μιάσματος", ούτε οι κάθε είδους αποκλεισμοί και η εχθρότητα του αστικού κράτους τον εμπόδισαν να επιβληθεί και πάλι στη θεατρική σκηνή. Το αντίθετο, μάλιστα.

Η περίοδος αυτή, από το 1952 έως το 1967, είναι από τις πιο δημιουργικές της σταδιοδρομίας του, καθώς στην τέχνη του βρήκε έκφραση το καταστάλαγμα των γνώσεων που αποκτήθηκαν και των διεργασιών που συντελέστηκαν στη συνείδησή του, στα χρόνια της εξορίας.
Καταξιώνεται ως ένας από τους κορυφαίους και πιο λαοφιλείς πρωταγωνιστές και πραγματοποιεί το όνειρό του να ιδρύσει θέατρο σύμφωνα με τις ιδεολογικές και αισθητικές του πεποιθήσεις, το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο.
Μαζί με το θέατρο και τον κινηματογράφο, την ίδια περίοδο, και ενώ το ΚΚΕ ήταν παράνομο, δραστηριοποιείται μέσα από την ΕΔΑ και το Ελληνικό Κίνημα για την Ειρήνη και τον Αφοπλισμό.
Με την επιβολή της δικτατορίας το 1967, ο Μάνος Κατράκης πλήρωσε για μια ακόμα φορά το τίμημα της κομμουνιστικής του στράτευσης.
Δέχτηκε το δυνατότερο πλήγμα, που ήταν η έξωση του θεάτρου του από το Θέατρο του Αλσους, στο Πεδίον του Άρεως. Οι κλήσεις στα αστυνομικά τμήματα και την Ασφάλεια έγιναν καθημερινότητα, η υγεία του κλονίστηκε σοβαρά και η συνήθως δύσκολη οικονομική του κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά.

Ομως δεν το βάζει κάτω. Παρά τη φτώχεια και την κλονισμένη του υγεία, σαν "πληγωμένο λιοντάρι, κυνηγημένο από τα κακά σκυλιά, με πάντα ολόρθο κι άτρωτο το χαιτοφόρο του κεφάλι", όπως τον περιγράφει ο Γιάννης Ρίτσος, προβάλλει ακόμα πιο αστραφτερός στη μεγάλη σκηνή της ταξικής πάλης, τόσο με την τέχνη όσο και με τη δράση του, μέσα από το νόμιμο πια ΚΚΕ, από το 1974, έως ότου να τον νικήσει ο θάνατος.

Η μεγάλη μορφή του Μάνου Κατράκη έχει περάσει πλέον και στην ιστορία της Τέχνης, ως το σύμβολο του ανυπότακτου κοινωνικού αγωνιστή που υψώνεται χορεύοντας πάνω από το θάνατο.

Οι τιμητικές διακρίσεις στον σπουδαίο δημιουργό από διάφορους φορείς ήταν πολλές τα χρόνια της μεταπολίτευσης, όπως αυτές που έγιναν για τα 50χρονά του στο θέατρο το 1981. Ξεχωριστή αυτή στο Παρίσι, όπου παρευρέθηκε η αφρόκρεμα της γαλλικής διανόησης και τέχνης.

Ομως, για τον Κατράκη η μεγαλύτερη τιμή ήταν η συμμετοχή του στη δραστηριότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Συνήθιζε να λέει: "Η ζωή μου άρχισε από τότε που μπήκα στο κόμμα μου".

Στη μεγάλη εκδήλωση που οργάνωσε η ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, για να τον τιμήσει, μετά την προσφώνηση του Κόμματος που τον αποκάλεσε στρατευμένο "καλλιτέχνη του λαού", απάντησε συγκινημένος: "Δεν είμαι απλά στρατευμένος. Είμαι έτοιμος για όλα"!

Ο Μάνος Κατράκης σημάδεψε όλες τις πολιτικές μάχες του ΚΚΕ. Με τις ανεπανάληπτες απαγγελίες του, με τις παραστάσεις του στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ, με τη συμμετοχή του στα ψηφοδέλτια του Κόμματος, σηματοδοτούσε τον αταλάντευτο αγώνα του ΚΚΕ για το φωτεινό μέλλον της ανθρωπότητας.
Είχε ένα τεράστιο απόθεμα εμπειριών από την πλούσια και γεμάτη ζωή του, για να τα δώσει ως δώρα στους ανθρώπους.
"Μισημένος", καθώς ο Προμηθέας, "από όλους τους θεούς, γιατί τους ανθρώπους αγάπησε τόσο", κέρδισε μια θέση παντοτινή ανάμεσά τους, ανάμεσά μας».

«Όποιος θέλει, κόντρα στη διάχυτη βία, σκληρότητα, σήψη, χυδαιότητα της σύγχρονης κοινωνίας, να διατηρήσει την ανθρωπιά του και να γλυκάνει την ψυχή του, ας δει το έργο του Χιου Λέοναρντ «Ντα», του οποίου υπέροχος πρώτος διδάξας υπήρξε ο Μάνος Κατράκης. Πρόκειται για έργο πραγματικά λαϊκό, που αντανακλά την, πολύ συγγενική με του δικού μας, βαθιά ανθρωπιστική ψυχολογία και παράδοση του πολυβασανισμένου, αγωνιστή ιρλανδικού λαού. Αυτοβιογραφικό έργο της ευγνώμονης μνήμης του συγγραφέα για «ταπεινούς», φτωχούς, μεγαλόκαρδους, άτεκνους θετούς γονείς του, αλλά και της συγκινητικής «αυτοκριτικής» του, επειδή για να σπουδάσει και να γίνει συγγραφέας – με τη δική τους βοήθεια, από το υστέρημά τους – έφυγε μακριά τους, στη μισητή για τον πατέρα του, κατακτήτρια Αγγλία, δεν τους στάθηκε στα γηρατειά και στο τέλος τους. Ο συγγραφέας με αυτό το έργο, κυρίως φιλοτεχνώντας το «πορτρέτο» του θετού πατέρα του (Ντα), «προσκυνά» και «υμνεί» τον τίμιο, αγνό, εργατικό, καλοσυνάτο, πατριώτη, θυμόσοφο και ουμανιστή λαϊκό άνθρωπο της πατρίδας του…», σημείωνε ανάμεσα σε άλλα σε κριτική της στο Ριζοσπάστη, η αξέχαστη Θυμέλη (Αριστούλα Ελληνούδη).

 Δείτε \ Ριζοσπάστης

• «Η στράτευσή του καταλύτης για να δημιουργήσει»
  Μεγάλη απήχηση είχε η εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Μάνο Κατράκη
• 
  
• ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ
  «Μες στη φωνή σου ο λαός βρίσκει την πιο σωστή φωνή του... »
  Ενα μικρό αφιέρωμα στον μεγάλο μας ηθοποιό με αφορμή τη συμπλήρωση 35 χρόνων από το θάνατό του
• «Άξιος γιος της Ρωμιοσύνης» - Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ
• Η ζωή άρχισε από τότε που μπήκα στο Κόμμα μου
• Μεγάλες απουσίες, μνήμες αξίας
• Μνήμες μιας ολόκληρης ζωής: Η σύντροφος της ζωής του, Λίντα Αλμα - Κατράκη, θυμάται...
• Λείπει σήμερα πολύ...

Μια διευκρίνιση σε ένα δημοφιλές Μακρονησιώτικο ιστορικό στιγμιότυπο

Σχετικά με το περιστατικό \ διάλογο με τον ΑΜίτη στο Μακρονήσι «Τι παριστάνεις, ρε;» — «Τον Μαρίνο Κονταράτο;» κλπ.

Αυτό έχει αναπαραχθεί σε πολλές αναρτήσεις, φωτο κλπ. όμως «Κονταράτος» δεν υπήρξε…

Προφανώς η αναφορά έχει να κάνει με τον “Μαρίνο Κοντάρα” την «ιστορική» ταινία του 1948, σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβέλα, όπου πρωταγωνιστούσαν –μαζί με τον Κατράκη, Βασίλης Διαμαντόπουλος, Μπίλλυ Κωνσταντόπουλου, Γιώργος Τζίφος, Σπύρος Καψάλης κ.ά.

Η υπόθεση τετριμμένη που έγινε εκείνα τα χρόνια συνώνυμο της «λεβεντιάς»… ο Μαρίνος Κοντάρας (Μάνος Κατράκης), κουρσάρος στο Αιγαίο, ερωτεύεται και κλέβει την όμορφη Λεμονή (Μπίλλυ Κωνσταντοπούλου), αλλά για να γίνει δική του, η κοπέλα τού ζητά να ορκιστεί πως θα αφήσει τη ζωή του πειρατή. Εκείνος δέχεται και συμφιλιώνεται με τους διώκτες του, μεταξύ αυτών με τον αδερφό της Λεμονή (Βασίλη Διαμαντόπουλος) …

Πρόκειται για διασκευή του ομώνυμου διηγήματος του Αργύρη Εφταλιώτη και είναι η πρώτη ελληνική ταινία που συμμετείχε επίσημα σε διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου.

Το όνομα έγινε γνωστό χάρη στο αληθινό περιστατικό στο Μακρονήσι όπου ο Μάνος δε λύγισε στα απάνθρωπα βασανιστήρια των Α/Μιτών να κάμψουν την ψυχή του και το φρόνημά του αλλά όρθιος και χαμογελαστός στην πρόκληση «Τι μας παριστάνεις, Κατράκη, τον Μαρίνο Κοντάρα; απάντησε. Όχι! Δεν παριστάνω τον Μαρίνο Κοντάρα. Απλώς, παριστάνω τον άνθρωπο (κατά μια άλλη εκδοχή είπε «παριστάνω το Μάνο Κατράκη»)

Και έτσι συνέχισε τη ζωή του, στα «εύκολα» (που σχεδόν ποτέ δεν υπήρξαν γι αυτόν) και κυρίως στα ΔΥΣΚΟΛΑ — ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΓΟΝΑΤΙΣΕ! ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΥΠΕΓΡΑΨΕ...

ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ
Παλικάρι στη Μακρόνησο
γράφει \\ ο Νίκος Καραντηνός

ΔΕΝ υπάρχει μέρα πιο ταιριαστή σαν αυτή τη φθινοπωρινή για να θυμηθούμε μετά την εκλογική μάχη τον μεγάλο λαϊκό καλλιτέχνη, τον Μάνο Κατράκη, που «έφευγε» τέτοιο καιρό εδώ και 17 χρόνια.
ΣΤΟΝ Μάνο τα λουλούδια μας. Ενα «γεια χαρά», όπως αυτό που λέγαμε μεταξύ μας, ανοιχτόκαρδα, καθώς το πρωί βγαίναμε από το μεγάλο αντίσκηνο στο Μακρονήσι. Το διαβόητο εκείνο αναρρωτήριο που ήταν εκείνη η μεγάλη σκηνή, όπου καταλήξαμε με τον Μάνο κι άλλους συναγωνιστές, που τους είχαν άγρια κακοποιήσει οι «επίλεκτοι» του Γ. Τζανετάτου.

ΗΤΑΝ αυτή η χιλιοτρυπημένη σκηνή, που μόλις βράδιαζε γλιστρούσαν οι φαντάροι για να φέρουν μηνύματα και, περισσότερο απ' όλα, καμιά εφημερίδα για να μη νιώθουμε ξεκομμένοι από τον κόσμο.
ΗΣΟΥΝ εσύ Μάνο, που εκείνη την ανατριχιαστική νύχτα, που οι βασανιστές γύρεψαν να τσακίσουν την αντίσταση των πολιτικών κρατουμένων, τους αντιμετώπισες. Εσύ στάθηκες όρθιος, χαμογελαστός μπροστά στη θύελλα, που γύρω σου είχε ξεσπάσει.

ΦΡΥΑΞΑΝ οι αλφαμίτες να κάμψουν την ψυχή σου, το φρόνημά σου. Τι μας παριστάνεις, Κατράκη, τον Μαρίνο Κοντάρα; Ηταν ο ήρωας ομώνυμης ταινίας, που είχε εντυπωσιάσει. Οχι, απαντούσε στους βασανιστές ο Κατράκης. Δεν παριστάνω τον Μαρίνο Κοντάρα. Απλώς, παριστάνω τον άνθρωπο.
ΤΑ περήφανα αυτά λόγια του Μάνου Κατράκη μαθεύτηκαν από σκηνή σε σκηνή σ' όλο το στρατόπεδο, αλλά βγήκαν κι έξω από το κάτεργο, για να μαθευτούν τα αφάνταστα όργια σε βάρος των κρατουμένων.

ℹ️ Οι φωτογραφίες είναι από την έκδοση της ΣΕ “Μάνος Kατράκης - Στη ζωή, τη σκηνή και την οθόνη” 2004 \ ISBN 960-224-969-2  (35×25) Σελίδες 304

Στο πρώτο μέρος, Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΚΑΤΡΑΚΗ. Τα παιδικά και εφηβικά χρόνια, οι πρώτες εμφανίσεις σαν νέος ηθοποιός, οι δεκαετίες του ’30 και του ’40, τα χρόνια της εξορίας και η ένταξή του στην αριστερά, η ζωή με τη Λίντα, τα χρόνια της καθιέρωσης, οι τιμητικές διακρίσεις.

Στο δεύτερο, Ο ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ. Τα πρώτα του βήματα, το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο, η ίδρυση και η πορεία του βήμα-βήμα. Ακολουθούν: Ο ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΟΘΟΝΗ, ΣΤΗ ΜΙΚΡΗ ΟΘΟΝΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ. Και η έκδοση συμπληρώνεται με το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ που περιλαμβάνει, με χρονολογική σειρά και όλους τους συντελεστές, τις παραστάσεις και τις  ταινίες του Μάνου Κατράκη.

Η ζωή του Μάνου Κατράκη συνδέεται αναπόσπαστα με το δημόσιο βίο του τόπου και του καιρού του.

«...Εσείς τιμάτε τα 50 χρόνια της καλλιτεχνικής μου δραστηριότητας. Σας ευχαριστώ. Εγώ όμως θέλω να σας πω ποιος είμαι. Θέλω να με γνωρίσετε σωστά. Θέλω να σας πω πως γεννήθηκα στην Κρήτη. Μεγάλωσα ξυπόλητο παιδί στις αμμουδιές της πατρίδας μου, πως έβαζα στ’ αυτιά μου τα κοχύλια της θάλασσας να ακούσω τη βουή του ωκεανού. Δεν ήξερα να αποζητώ την ομορφιά, μα η ομορφιά ξεδιπλωνόταν ολόγυρά μου. Δεν ήξερα να αποζητώ τη λεβεντιά. Μα η λεβεντιά με συνέπαιρνε μέσα από τις ιστορίες του παππού μου. Αφήστε να παινέψω την πατρίδα μου. Το αξίζει! Έγινα ηθοποιός όπως θα μπορούσα να γίνω και σιδηρουργός. Ήθελα να ξοδιάσω όσες δυνάμεις κρύβαν τα μπράτσα μου και η ψυχή μου…», θα πει ο μεγάλος καλλιτέχνης χρησιμοποιώντας τη γλώσσα της καρδιάς και απευθυνόμενος στους παρευρισκόμενους της τιμητικής εκδήλωσης που διοργανώθηκε  στα 50χρονα της καλλιτεχνικής του πορείας, τον Μάρτιο του 1981 στο Παρίσι.

 

Οδηγίες προς ναυτιλόμενους φεγγαρολάμνοντες

 

(αν είστε βιαστικοί-ές
«ψεκάστε-σκουπίστε-τελειώσατε»
μην ασχοληθείτε καθόλου …)

Δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει φωτογραφίσει το φεγγάρι -έστω και μία φορά…  

Ειδικά από τότε που βγήκαν τα smart_phones χαμός σε ΜΚΔ –μερικοί μερικές βάζοντας και selfie με τη φάτσα τους… περιμένοντας και μετρώντας likes.

 

 

Ευθύς εξαρχής να πω πως αν περιμένεις –μια καλούτσικη έστω, φωτογραφία με το κινητό… καλύτερα άσ’ το (ακόμα κι αν έχεις τα Ultra των χιλιάδων ευρώ με ψηφιακό ζουμ 80-100x).

Όπως και να χει ενώ βλέπεις το φεγγάρι πεντακάθαρα –φάτσα κάρτα με τα μάτια σου, πατάς το κουμπί και …τζίφος αποτέλεσμα, βλέποντας κάτι εντελώς απογοητευτικά θολό και με τόσο «κόκκο» -Film Grain και  αναρωτιέσαι μα γιατί;…

Film_Grain | κόκκος φιλμ

Ο υποφαινόμενος –ψώνιο της φωτογραφίας και του σκοτεινού θάλαμου, από τότε που δεν υπήρχε καν η έγχρωμη, την «πάτησε» πολλές φορές μέχρι να μάθει τα κόλπα –τόσο με φιλμ, όσο και με τις ψηφιακές, που σήμερα με κόστος το 1/5 ενός καλού κινητού κάνουν (σχεδόν) τα πάντα.

Αν και ξεκίνησα με μια βαρειά τσάντα που περιείχε αρχικά made in CCCP-USSR Lubitel… μετά τη (συλλεκτική σήμερα) Зени́т (Zenit) 11, αργότερα τη «δημοσιογραφική» Minolta «μαύρο σώμα» …Cosina C3 (φ. 35-70) -Nikon F70 - Olympus OM 707 (φ. 35-70-200!) -Balda Juwella 6X9 - Bronica ETR SI 6X4.5 + Prisma AE-II, Canon EOS 5, Asahi Pentax K2DMD + 6X7 μέχρι και Mamiya RZ67, σήμερα -45 χρόνια μετά το παλεύω με μια Nikon DSLR D3500 AF-P DX Ζουμ -(οπτικό) 18–55-90 VR Black και μια compact Black Sony DSCHX400VB -20.4 Megapixels και -οπτικό πάντα, Ζουμ 50x, με τη βοήθεια και του φίλου Γεράσιμου (Γιαννάτου) στην Εμμ. Μπενάκη

Οπότε:
Μια «κανονική» μηχανή, κατά προτίμηση DSLR με έναν ικανό φακό zoom (εστιακή απόσταση). Ξέχνα τα ψηφιακά zoom, γιατί αυτό που θέλεις είναι «γυαλί», δηλαδή οπτικό και μόνο! Αν είσαι τρεμουλιάρης-α ένα υποτυπώδες ή επαγγελματικό τρίποδο είναι σχεδόν απαραίτητο (εκτός και πάρεις «τη βοήθεια» -όχι από «το κοινό» -κατά τις προσφιλείς τηλεοπτικές εκπομπές, αλλά … από βράχους, πεζούλια ή τοίχους). Υπόψη πως όσο πιο μεγάλο το zoom, τόσο πιο δύσκολο είναι να κρατήσεις τη μηχανή σταθερή με το χέρι -πρακτικά αδύνατον.

Καλό –αλλά όχι απαραίτητο, είναι να τσεκάρεις το μέρος με μια βόλτα την προηγούμενη νύχτα, για να δεις που θα στηθείς, πώς θα πας. Αν θέλεις μόνο φεγγάρι χωρίς τοπίο ΟΚ!… πήγαινε οπουδήποτε. Σε κάθε περίπτωση μακριά από σημεία υπερφωτισμένα γύρω-γύρω.

Προετοιμασία ...

Ξαναθυμήσου τις ρυθμίσεις τα διάφορα modes της μηχανής σου, μια και μιλάμε για φωτο manual… μάθε πώς γυρνάς στα διάφορα προγράμματα, πώς θα ρυθμίσεις αντιστάθμιση, κλείστρο, το ISO του αισθητήρα, το διάφραγμα 

–κάνε και δοκιμές τις προηγούμενες μέρες και τέλος…

Πάτα το κουμπί - όταν έρθει η ιερή εκείνη στιγμή… απλά βγάλε φωτογραφίες –πολλές, όσες περισσότερες μπορείς, αν θες, δοκίμασε να βάλεις το timer της μηχανής στο 1sec για να βγει φωτογραφία χωρίς να πατάς εσύ το κουμπί, γιατί ακόμη και σε τρίποδο ή «βοηθήματα», το χέρι σου μπορεί να κουνήσει ανεπαίσθητα

Στο στρατό «τότε» με τα Μ1 λέγαμε «βολή κατά βολή» και «βολή κατά ριπάς»: χρησιμοποιήστε τη λειτουργία ριπής στην κάμερα σα να φωτογραφίζετε κινούμενο θέμα ώστε να τραβήξετε πολλές φωτογραφίες υψηλής ταχύτητας και να έχετε μια μεγάλη γκάμα

(επανάληψη προς εμπέδωση)
Όπως είπαμε… τα κινητά δεν είναι για τέτοιες δουλειές – αν και κάποια μοντέλα τελευταίας εσοδείας το παλεύουν. Η αλήθεια, όμως, είναι πως τόσο οι μικροσκοπικοί αισθητήρες όσο και οι μικροί φακοί δε μπορούν να συλλέξουν αρκετό φως για αυτή τη δουλειά, ενώ και ο θόρυβος κάνει τις φωτογραφίες να μη βλέπονται.

Αν βέβαια έχεις τηλεσκόπιο, τότε έχεις πιάσει το jackpot με έναν adaptor των 15€ βάζεις το κινητό σου μπροστά στον προσοφθάλμιο φακό και ω! του θαύματος! πας για βραβείο Πούλιτζερ

Έτοιμος-η; Η σελήνη είναι πάντα εκεί και σε περιμένει να την αποθανατίσεις, ολόγιωμη ή ξάπλα (με ορθό τον καπετάνιο σε όλη της την ομορφιά και μεγαλοπρέπεια. Μην το σκέφτεσαι άλλο! απλά κάν’ το!

Απλά κόλπα_ζόρικα, που κάνουν στις Ινδίες
δαχτυλίδια, που με λίγα €υρώ 2πλασιάζουν το (αναλογικό) ζουμ

Τέλος -επειδή κάποια χρώματα -ειδικά το πολύ μωβ, πιθανά "μας χαλάνε", η ίδια η μηχανή -αλλά (στοιχειωδώς) και το κινητό μπορεί να τα διορθώσει, μέσα από το 👁️  "κορεσμός"💦

Ξωχώρι \ Καρδαμύλη ψηλά_ψηλά Αύγουστος 2020

Ο γιος της σελήνης 

Κάποτε, ήταν –λένε, μια μοναχική τσιγγάνα χωρίς αγάπη και σύντροφο.
Κάθε νύχτα εκλιπαρούσε κλαίγοντας το φεγγάρι, παρακαλώντας το πριν ανατείλει ο ήλιος να της στείλει μια αγάπη «δική της» από τσιγγάνικο αίμα.
Ο καιρός, περνούσε κι ήρθε η νύχτα, που η σελήνη αποφάσισε να της χαρίσει τη συντροφιά που ζήταγε, με σκληρό όμως αντάλλαγμα: το ίδιο το παιδί της, το πρώτο που θα φερνε στο κόσμο.
Όμως –συμβαίνουν αυτά, από τον έρωτά της με τον μελαχρινό τσιγγάνο ήρθε στον κόσμο ένα αγόρι με γκρίζα μάτια και δέρμα τόσο λευκό σαν το χιόνι.
Ο πατέρας, παίρνοντας κατάκαρδα την (υποτιθέμενη;) γυναικεία απιστία, της παίρνει τη ζωή με μαχαίρι. Ύστερα εγκαταλείπει το αγόρι ψηλά στο βουνό για να πεθάνει, μη μπορώντας να φανταστεί ότι έτσι, εκπλήρωσε ένα «πεπρωμένο», κάνοντας τη σελήνη μάνα.
Από τότε, τις νύχτες που το αγόρι γελάει, το φεγγάρι ολόγιομο φωτίζει την πλάση… μετά γίνεται κούνια, για να το κοιμίσει κι όταν κλαίει σβήνει.

• Και το κόκκινο φεγγάρι μου μιλάει για σένα, το ρωτάω αν με περιμένεις, και εκείνο απαντά: "Αν θες να ξέρεις…Ccá nun ce sta nisciuna"...
  

  Και το κόκκινο φεγγάρι μου μιλάει για σένα, το ρωτάω αν με περιμένεις κι εκείνο απαντά…

  Περπατάω έρημος και μόνος κι έρμος,
  μάτια κρυμμένα κάτω από το καπέλο, χέρια στις τσέπες, γιακάς ανασηκωμένος.

  Σφυρίζω στ΄αστέρια που αχνοφάνηκαν.

  Και το κόκκινο φεγγάρι μου μιλάει για σένα, το ρωτάω αν με περιμένεις, κι εκείνο απαντά: «Αν θες να ξέρεις, δεν υπάρχει καμιά εδώ»…
  Και γω το όνομα φωνάζω για να ρθεις, όμως όλος ο κόσμος μιλώντας για σένα, μου φωνάζει: «Είναι αργά πια τι θέλεις να μάθεις; δεν υπάρχει καμιά εδώ».

  (σφύριγμα του μουσικού μοτίβου)
  Κόκκινο φεγγάρι, ποιος θα είναι ειλικρινής μαζί μου;
  Κόκκινο φεγγάρι, την έχασα χτες βράδυ χωρίς να ειδωθούμε.

  Εγώ όμως λέω ότι με περιμένει, έξω στο μπαλκόνι απόψε στις τρεις η ώρα, και προσεύχεται στους αγίους να μπορέσει να με δει.
  Αλλά όχι …όχι δεν …

  (κατά λέξη μετάφραση του στίχου)
  Είχα χίλια και περισσότερα ραντεβού, τόσα πολλά και περισσότερα τσιγάρα άναψα, πολλά φλιτζάνια καφέ που ήπια,
  φίλησα χιλιάδες πικρά χείλη.
  (συνεκδοχικά)
  Χιλιάδες συναντήσεις, τόσα και παραπάνω τσιγάρα άναψα και φλιτζάνια καφέ ήπια, χιλιάδες οι πίκρες … τίποτα.

  Και το κόκκινο φεγγάρι μου διηγείται για σένα,
  Κόκκινο φεγγάρι,
  (σφύριγμα του μουσικού μοτίβου)

• Hijo de la luna –Ο γιος της σελήνης & η Tammurriata Nera 

Θα μείνω εδώ και θα υπάρχω όπως μπορώ |
και για το πείσμα σας γουρούνια θα αντέχω ...

Κόκκινο φεγγάρι, θάλασσες τεκίλα
φύλλα πεταμένα στη φωτιά
κόκκινο φεγγάρι, κόκκινο λιμάνι
κάτι μου ‘χεις κάνει

Είδα πολλούς που ζήσανε για πλάκα
είδα και άλλους που το πήραν σοβαρά
και τραβηχτήκανε και άσχημα τραβιούνται
και το πληρώσανε στο τέλος ακριβά

Με τα μαύρα ρούχα, αμίλητοι καπνίζουν, οι φίλοι
κι ονειρεύονται να φύγουν μακριά
οι φίλοι που δε βρήκανε τίποτα ν’ αγαπήσουν
που δεν πιστεύουν τίποτα, κανέναν, πουθενά

Υπάρχουν χίλιοι τρόποι για να τρελαθείς
υπάρχουν και άλλοι τόσοι για να λες υπομονή
όμως για μένα είναι αργά να τρελαθώ
και είναι ακόμα πιο αργά να κάνω υπομονή

Θα μείνω εδώ και θα υπάρχω όπως μπορώ
και για το πείσμα σας γουρούνια θα αντέχω
θα περιμένω άλλες μέρες

Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας από τη «μοναξιά του σχοινοβάτη» (1992)

 

 

 

Ασφαλές καταφύγιο η προσφυγή στον αντικομμουνισμό ..."όλοι θα πάρετε"!

Η ΦΩΤΟ από το προχτεσινό ολοσέλιδο δημοσίευμα των ΝΕΩΝ (6/8) με αφορμή την υπόθεση των υποκλοπών.

Θα περίμενε κανείς ότι, π.χ θα υπήρχαν οι παραιτηθέντες ή ο πρωθυπουργός, όμως ώ του θαύματος… επιλέχτηκε μια μισής σελίδας μακέτα από τη γνωστή ταινία «Οι ζωές των άλλων» που αναφέρεται στις “παρακολουθήσεις των πολιτών από τη ΣΤΑΖΙ” στην Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας -αφορώντας προφανώς όσους «ξεφυλλίζουν» τις εφημερίδες στον καναπέ τους, μέσω smartphone, στα διαλείμματα μεταξύ μπάλας και πίτσας (στις 3 η μία δώρο)...

Το περιεχόμενο του άρθρου τετριμμένο –όπως και όλος ο αστικός τύπος προκειμένου να βγει από το «κάδρο» το πολιτικό σύστημα και οι ευθύνες του και να εμφανιστεί ως κάτι «συνηθισμένο» που συνέβαινε κι αλλού στον κόσμο και ιδιαίτερα την «κακιά και ολοκληρωτική» τότε DDR (Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία).

ΚΚΕ: Να ερευνηθούν σε βάθος οι καταγγελίες
Σχόλιο του Δ. Κουτσούμπα για το σκάνδαλο των υποκλοπών

Το παιχνίδι μέρα με τη μέρα χοντραίνει!

Ο εξανθρωπισμός του ναζισμού και η δικαιολόγηση \ συναίνεση ή -στην καλύτερη περίπτωση, η αδράνεια του γερμανικού λαού (εκτός των κομμουνιστών και κάποιων κοντινών στους κομμουνιστές δημοκρατών, που αγωνίστηκαν ενάντια στο φασισμό και πλήρωσαν γι' αυτό), στη διάρκεια της ναζιστικής περιόδου και η κατασυκοφάντηση του κομμουνισμού δίνουν και παίρνουν.

Βασικός στόχος να κρύψουν ότι ο φασισμός αποτελεί μορφή εξουσίας του κεφαλαίου σε συγκεκριμένες συνθήκες. Στη Γερμανία ο ναζισμός αποτέλεσε την ιδανική μορφή στήριξης του κεφαλαίου σε συνθήκες στρατιωτικής προετοιμασίας για τη διεκδίκηση νέων αγορών, βαθύτατης καπιταλιστικής κρίσης, ανόδου των επαναστατικών ιδεών, του κύρους του ΚΚΓ και της ΕΣΣΔ. Στηρίχτηκε πολιτικά και οικονομικά από τμήματα του γερμανικού κεφαλαίου, ταυτίστηκε με μονοπώλια (Krupp, I.G. Farben, Siemens κ.λπ.), συνεργάστηκε με μεγαθήρια των «δημοκρατικών» καπιταλιστικών κρατών (General Motors, General Electric, ITT, Ford, IBM).

Ο ναζισμός - φασισμός βρήκε στη σοσιαλιστική κοινωνία της ΕΣΣΔ, την οποία εγκαινίασε η Οκτωβριανή Επανάσταση πριν 100 χρόνια, τον πιο θανάσιμο και αποφασιστικό αντίπαλό του. Τα 20 εκατομμύρια των νεκρών Σοβιετικών αποτέλεσαν την αιματηρή απόδειξη της θανάσιμης σύγκρουσης μεταξύ σοσιαλισμού και ναζισμού.
Οι κομμουνιστές σε κάθε χώρα αποτέλεσαν την πιο αποφασιστική και μάχιμη αντιναζιστική δύναμη, με χαρακτηριστικό το ρόλο του ΚΚΕ και του ΕΑΜ στη χώρα μας.

Η αντικομμουνιστική εκστρατεία της ΕΕ, αυτής της καπιταλιστικής ένωσης, συμβαδίζει με την επίθεση κατά των εργατικών, λαϊκών δικαιωμάτων και είναι πολύχρονη.
Ώθηση σε αυτήν την ανιστόρητη επιχείρηση δόθηκε με το άθλιο αντικομμουνιστικό μνημόνιο του Συμβουλίου της Ευρώπης το 2005, που δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, ώστε να γίνουν υποχρεωτικά για τα κράτη - μέλη του τα αντίστοιχα μέτρα που το συνόδευαν.

Με την αποφασιστική συμβολή και κινητοποίηση του ΚΚΕ, είχε συναντήσει την πλατιά μαζική καταδίκη του ελληνικού λαού κι άλλων λαών της Ευρώπης, εργατικών συνδικάτων και άλλων μαζικών οργανώσεων, προσωπικοτήτων. Πρόθεση να μην το στηρίξουν εξέφρασαν τότε οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Κύπρου. Την αντίθεσή τους δήλωσε η πλειοψηφία βουλευτών, ευρωβουλευτών των ελληνικών αστικών κομμάτων.

Ακολούθησαν αντικομμουνιστικά ψηφίσματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2006 και ιδιαίτερα το ψήφισμα του Απρίλη του 2009, περί «Ευρωπαϊκής Συνείδησης και Ολοκληρωτισμού», το οποίο να σημειωθεί ότι κανένας Ελληνας ευρωβουλευτής δεν το ψήφισε, ενώ ακολούθησαν κι άλλες αντικομμουνιστικές διακηρύξεις κι αποφάσεις της ΕΕ.

Πέρα όμως από διακηρύξεις και ψηφίσματα σε μια σειρά από χώρες - μέλη της ΕΕ (π.χ. Πολωνία, Ουγγαρία, Λετονία, Εσθονία, Λιθουανία) προωθούνται έμπρακτα αντικομμουνιστικά μέτρα, διώξεις, δίκες, καταδίκες κομμουνιστών, απαγορεύσεις της δράσης των ΚΚ, κομμουνιστικών συμβόλων κ.ά. (βλ. και –σήμερα Ρωσία \ Ουκρανία),

Αυτονόητη συνέπεια της αντικομμουνιστικής εκστρατείας είναι η δικαιολόγηση, ο εξωραϊσμός και η αθώωση του ναζισμού - φασισμού και των θηριωδιών του. Σε αυτές τις χώρες αποδίδονται τιμές, δίνονται συντάξεις και προνόμια σε συνεργάτες των ναζί και πριμοδοτούνται οι πολιτικοί τους απόγονοι.

Δείτε | Ριζοσπάστης  Πρόγραμμα “ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΜΝΗΜΗ”

Το 2017, η ΕΕ χρηματοδότησε πλουσιοπάροχα το λεγόμενο «Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας», για την προβολή των ανιστόρητων αντικομμουνιστικών κηρυγμάτων της, ενώ εδώ και χρόνια τρέχει το αντικομμουνιστικό πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» για να συκοφαντήσουν το σοσιαλισμό με την εμπλοκή δήμων, ΜΚΟ κ.ά.

Οι ζωές των άλλων

Ένα μέρος του «ξανα-ανανεωμένου» γερμανικού κινηματογράφου, φαίνεται, ανέλαβε έναν πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει –με τον κομμουνισμό, απ’ ό,τι φαίνεται τελικά, να είναι και ο μοναδικός στόχος! Η ταινία του γεννημένου το 1973 στην Κολωνία και μεγαλωμένου στη Νέα Υόρκη Φλόριαν Χένκελ Φον Ντονερσμάρκ, «Οι ζωές των άλλων», καταπιάνεται, με τι άλλο, με την «κακιά» και «απάνθρωπη» Στάζι! Κουβέντα, φυσικά, για τις μυστικές υπηρεσίες της διπλανής μας πόρτας (Δυτικής Γερμανίας, Αμερικής και των άλλων συμμάχων και «πρόθυμων»...)

Ο κινηματογράφος αυτός προσποιείται, ότι είναι κριτικός και ουδέτερος!, ότι εκείνο που τον ενδιαφέρει είναι το «γερμανικό δράμα» και μόνον! -έτσι, βέβαια, παραποιείται η ιστορία. Και με παραποιημένη ιστορία οι λαοί δεν καταλήγουν σε σωστά συμπεράσματα, τόσο απαραίτητα για το μέλλον του κόσμου.
Το «Οι ζωές των άλλων», λοιπόν, πέρα από τις κινηματογραφικές τους αρετές ή, μάλλον, ακριβώς για τις κινηματογραφικές τους αρετές, είναι πολύ επικίνδυνη!
Επικίνδυνη με την έννοια ότι χρησιμοποιεί το συναίσθημα, το οποίο, σε συνάρτηση με την άγνοια και τη στρεβλή πληροφόρηση, παγιδεύει το θεατή και τον οδηγεί σε λαθεμένα συμπεράσματα!

Μια μεγάλη Ανατολικογερμανίδα θεατρίνα έχει μεγάλες αδυναμίες! Ζει με απαγορευμένα χάπια και αγαπάει υπερβολικά την καριέρα της. Αυτές οι δυο μεγάλες αδυναμίες την οδηγούν σε δυο αγκαλιές. Η μία είναι η επιλογή της καρδιάς της, ένας πετυχημένος θεατρικός συγγραφέας, και η άλλη ένας υπουργός της κυβέρνησης που της παρέχει «προστασία». Σε κάποια φάση η θεατρίνα θα υποχρεωθεί να αποφασίσει. Την καρδιά ή την προστασία; Επιλέγει την καρδιά!

Από το σημείο αυτό και μετά αρχίζει το δράμα! Ο προδομένος υπουργός, μια καρικατούρα υπουργού, θυμώνει. Καλεί τη Στάζι, που... όλα τα σφάζει και όλα τα μαχαιρώνει, που εκτελεί προσωπικές εντολές υπουργών και όχι αποφάσεις οργανωμένου κράτους, σύμφωνα με την ταινία, και τη διατάζει: Βρέστε μου στοιχεία για το συγγραφέα και εν ανάγκη κατασκευάστε τα!

Ο αξιωματικός που παίρνει την εντολή, προσδοκώντας προαγωγή, το παίρνει προσωπικά. Καλεί έναν κολλητό του «εξειδικευμένο» πράκτορα της Στάζι και αρχίζει η παρακολούθηση. Και ενώ όλα είχαν σχεδιαστεί στην εντέλεια, δεν είχε ληφθεί υπόψη ο «ανθρώπινος παράγοντας». Ο δεύτερος πράκτορας, ο «εξειδικευμένος», ο οποίος ήταν και ο κύριος παρακολουθητής, «συγκινείται» από το «δράμα» του συγγραφέα και τάσσεται, μυστικά φυσικά, με το μέρος του. Αντί να τον καταδώσει, όπως είχε υποχρέωση, τον προστατεύει. Τον διασώζει σωστότερα! Η πράξη του, βέβαια, δε χρεώνεται στην ιδεολογική ορθότητα, την οποία υπερασπίζεται, αλλά στον «καλό» συναισθηματισμό του!

Στο μεταξύ για το καλό της «ελευθερίας» και το κακό της Στάζι, παρεμβαίνει ο πολύς Γκορμπατσόφ! Ανατρέπεται ο σοσιαλισμός στη Σοβιετική Ενωση και στη συνέχεια και στην Ανατολική Γερμανία. Μετά την ανατροπή, ως γνωστόν, η «ελευθερία» φυσάει απ' όλες τις γνωστές και άγνωστες κατευθύνσεις, σε όλες τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες! Οι Ανατολικογερμανοί «αναπνέουν». Ο συγγραφέας, και δεν είναι μόνον αυτός σύμφωνα με την ταινία, ανοίγει το φάκελό του και μαθαίνει για την παρακολούθηση και τον «καλό» πράκτορα. Στον οποίον αφιερώνει και την πρώτη του «μετα-κομμουνιστική» νουβέλα, με τον τίτλο, «Σονάτα για έναν καλό άνθρωπο»!

Οχι, δεν πρόκειται για μελό. Στηρίζεται στη λογική του μελό! Πάνω, όμως, σε αυτό το δοκιμασμένο είδος ο, πράγματι άξιος, σκηνοθέτης και πολύ καλός σεναριογράφος (δικό του είναι και το σενάριο της ταινίας), Φλόριαν Χένκελ Φον Ντονερσμάρκ έφτιαξε μια ενδιαφέρουσα, και γι' αυτό επικίνδυνη, κινηματογραφική ταινία. Χρησιμοποίησε όλο το ταλέντο του, το οποίο πράγματι περισσεύει, και έφτιαξε μια ταινία με πλοκή, με σασπένς, με αρχή, μέση και τέλος. Και παρότι η υπόθεση είναι τραβηγμένη από τα μαλλιά και μονόπλευρη, το τελικό αποτέλεσμα για πολλούς θεατές, κυρίως πολιτικά απληροφόρητους, είναι αρκετά πειστικό!

Είναι φανερό, λοιπόν, πως έχουμε να κάνουμε με έναν πολύ δύσκολο και σοβαρό ιδεολογικό αντίπαλο! Ο οποίος, πολύ έντεχνα, αποσιωπά το μεγάλο και καταπιάνεται με το μικρό! Ο πανέξυπνος και ταλαντούχος –εκφυλισμένος σήμερα ^(#), Φλόριαν Χένκελ Φον Ντονερσμάρκ, γνωρίζοντας τα μυστικά του κινηματογράφου, με την άριστη τεχνική και την αξιοπρόσεκτη αισθητική του, καταφέρνει να εξουδετερώσει πολλά από τα ευλόγα ερωτήματα, που προκύπτουν και τα οποία, αν έμπαιναν στη συζήτηση, θα αποδυνάμωναν το έργο του: Η Στάζι θα κριθεί από την ιστορία για τις «υπερβάσεις» της, για τις «παρανομίες» της, για τις όποιες «σκοπιμότητές» της (κατηγορίες ενορχηστρωμένες που εκτοξεύονται από θεούς και δαίμονες) ή για τον σκληρό ταξικό αγώνα που έδωσε ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τους εχθρούς του κομμουνισμού; Η «προσωπική περίπτωση» που εξετάζει η ταινία, όσο αληθινή και αν είναι (που δεν είναι), μήπως αναιρεί την αναγκαιότητα για ισχυρές και αυστηρές μυστικές υπηρεσίες από τα λαϊκά κράτη, όταν απέναντί τους υπάρχει εχθρός και μάλιστα ισχυρότερος και καλύτερα εξοπλισμένος; Όταν συνεχίζεται η ταξική πάλη; Οταν όλα τα μέτωπα είναι ανοιχτά;

Αν ο καλόπιστος θεατής «πιάσει» μια λεπτομέρεια, από τις πολλές που διαφεύγουν στην ταινία, παρ' όλη την προσοχή που υπέδειξε (οι οποίες λεπτομέρειες, δυστυχώς, πιάνονται μόνον από τους έμπειρους πολιτικά θεατές) και απαντήσει σωστά στο ερώτημα που θα προκύψει από την ανάγνωση αυτής της «λεπτομέρειας», τότε θα νιώσει ισχυρός για να αντιμετωπίσει το συναίσθημα που κυριαρχεί και καραδοκεί. Το συναίσθημα που τον παγιδεύει. Ο κεντρικός ήρωας της ταινίας, ο «καλός» Ανατολικογερμανός συγγραφέας έγραψε και έστειλε κρυφά ένα άρθρο του στο δυτικογερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ». Το γνωστό, γνωστό με όλες τις έννοιες, περιοδικό, ποιανού συμφέροντα υπερασπίζεται; Τελικά με ποιους συντάσσεται ο συγγραφέας; Και τι θα έπρεπε, τάχα μου, να κάνει η Στάζι;

Ας μην προχωρήσω! -απαντήσεις υπάρχουν δεκάδες και για τη Στάζι. Η ταινία, πέρα από τις προθέσεις της, που είναι φανερές, βάζει και ένα πολύ επείγον και σοβαρό ζήτημα, για τους κομμουνιστές. Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, γίνεται επιτακτικότερη η ανάγκη για θεωρητική θωράκιση. Οι επιθέσεις, που δεχόμαστε και θα δεχτούμε στο μέλλον, είναι πιο έντονες, πιο συντονισμένες και πιο «ταλαντούχες».

Δεν είναι η άμυνα που ενδείκνυται.
Η επίθεση απαντάει στις επιθέσεις!

^(#)
Το «Οι Ζωές των Αλλων» τελικά ήταν μάλλον φωτεινή οσκαρική εξαίρεση στην καριέρα του Γερμανο_Αμεριάνου Φλόριαν Florian Henckel von Donnersmarck. Κρίνοντας από το «The Tourist» Θρίλερ κατηγορίας πτερού που ακολούθησε το 2010 με την Αντζελίνα Τζολί και τον Τζόνι Ντεπ κι από το «Μη Χαμηλώνεις το Βλέμμα» (ο πρωτότυπος, γερμανικός τίτλος είναι «Έργο Χωρίς Δημιουργό»), ο φον έχει μάλλον μια ανομολόγητη ροπή προς το γνωστό «τρικάσετο», βαρύγδουπο ρομάντζο / ιστορικό δράμα –παραποίησης εποχής, το οποίο καμουφλάρει με τέχνη.

Τα τσιτάτα που εκφέρουν οι ήρωες είναι βγαλμένα από λυσάρι του τύπου «πώς να δείχνετε ότι γνωρίζετε από τέχνη χωρίς να έχετε ιδέα», όπως ότι η τέχνη σου είναι τόσο κενή όσο εσύ ο ίδιος…

Δείτε
Όταν πριν 103 χρόνια ο Ρωσικός κινηματογράφος έγινε ιδιοκτησία των λαών της ΕΣΣΔ