Χούλιο Αντόνιο Μέγια: πέθανε σαν επαναστάτης κομμουνιστής και θα ζει για πάντα

Ίσως το πιο πολύτιμο πράγμα για την ύπαρξή του είναι ότι ό,τι επαναστατικό δεν έρχεται προδιαγεγραμμένο ή με σχεδιασμένα καλούπια. Ο ιδρυτής της Federación Estudiantil Universitaria (Πανεπιστημιακής Ομοσπονδίας Φοιτητών), γνώριζε ότι άλλο πανεπιστήμιο ήταν απαραίτητο. Για τον ίδιο, η μόνη λύση στη μετριότητα που επικρατούσε εκεί ήταν να ξεπεραστεί η μετριότητα της αστικής Δημοκρατίας.

Γι' αυτό έσωσε τον αντιιμπεριαλιστή Apóstol (σσ. προσωνύμιο του Κουβανός ποιητή και συγγραφέα José Marti _1853-1895, εθνικού ήρωα και σύμβολου του αγώνα για την ανεξαρτησία) από τα άδεια αφιερώματα πίσω από τα οποία ήταν κρυμμένος. Από επαναστάτης μέχρι κομμουνιστής, από δάσκαλος εργατών μαθητής τους, από ιδρυτής πανεπιστημίων ιδρυτής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας. Και μετά, δολοφονήθηκε.

 

Julio Antonio Mella: Ο επαναστάτης που είχε κάνει τα περισσότερα για την Κούβα στο συντομότερο χρονικό διάστημα, όπως τον περιέγραψε ο Φιντέλ, ήταν 26 ετών όταν πέθανε στις 10 Ιανουαρίου 1929, δολοφονημένος στο Μεξικό. “El Asno con garras” τον οδήγησε να ακολουθήσει το παράδειγμά του (σσ. “γάιδαρος με νύχια ”φράση που αποδίδεται Gerardo Machado στρατηγό του Κουβανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας και πρόεδρο της Κούβας από το 1925 έως το 1933).  Η ζωή του, αφιερωμένη στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, μας διδάσκει πολλά, τα οποία, σύμφωνα με τα ιδανικά του Martí, κάθε άνθρωπος πρέπει να πετύχει. Όταν οι κεντρώοι της εποχής του ήθελαν να διακινήσουν λαθραία τη μεταρρύθμιση και όχι την επανάσταση, ο Μέγια, σαν καταιγίδα, τους εξέθεσε ονομαστικά.

Ο μόνος αντιιμπεριαλισμός που αξίζει το όνομά του είναι ο αντικαπιταλιστικός. Η μόνη επανάσταση που πρέπει να γράφεται με κεφαλαίο γράμμα είναι ενάντια στην αστική τάξη. Το μόνο μέλλον που αξίζει όλες τις θυσίες είναι αυτό που οδηγεί σε μια αταξική κοινωνία. Ο μόνος αγώνας, αυτός που κατακτά την πραγματική δικαιοσύνη.

Όταν ο Ιανουάριος θυμάται το έγκλημα, η σκέψη αναρωτιέται ποιον Μέγια πρέπει να σώσουμε. Τη μαρμάρινη προτομή, με την αρρενωπή και ηρωική χειρονομία, σαν υποδειγματικού ήρωας, ή τον εικονομάχο, εξεγερμένο; Αυτή που αναπαύεται σε γαλήνιες σελίδες, ως παράδειγμα του “πειθαρχημένου” που δεν ήταν ποτέ, ή την αδάμαστη που δεν χωράει σε κανένα βιβλίο; Ο ιδρυτής ή ο κυνηγημένος; Ποιος χτυπάει την πόρτα; Τι πόρτες θα ανοίξουμε;

Η ημερομηνία μας καλεί να σκεφτούμε, για άλλη μια φορά, ποια επαναστατική νεολαία χρειάζεται. Η ώρα δείχνει στη δράση, για να μην αφήσουμε να πεθάνει εκείνος που στο Μεξικό δεν έκανε τίποτα άλλο από το να εξυψώσει τη ζωή του, αυτός που αναγεννιέται από τις στάχτες του, φυλαγμένος από το Πανεπιστήμιο. Όσο χτίζουμε τις απαντήσεις, ας μας φτάσει η ζωτική κραυγή του Mella στην αγωνία της: Πεθαίνω για την Επανάσταση!
Δείτε και βιογραφικό του Julio_Antonio_Mella  στο ecured.cu

              Julio Antonio Mella

Γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1903 στην Αβάνα. Ο πατέρας του ήταν εγγονός του στρατηγού Ramón Matías Mella, ήρωα της ανεξαρτησίας του Δομινικανού λαού, και η μητέρα του δεν έπαψε ποτέ να είναι στρατιώτης στην Κούβα στις τάξεις εκείνων που αντιτάχθηκαν στην τροποποίηση Platt. Από αυτούς ο νεαρός, θα κληρονομούσε την επαναστατική και διεθνιστική του πορεία. (σσ. νομική διάταξη που ψηφίστηκε το 1901 από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών και προστέθηκε στο κουβανικό Σύνταγμα του 1901 -κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του Tomás Estrada Palma και κατά την περίοδο της πρώτης στρατιωτικής κατοχής του νησιού από τις ΗΠΑ)

Γεννήθηκε πριν από 121 χρόνια, αλλά ζει και θα ζει για πάντα. Τον δολοφόνησαν στο Μεξικό λίγο πριν τα 26α γενέθλιά του, αλλά δεν μπόρεσαν να σκοτώσουν το παράδειγμά του. Λίγοι άνθρωποι στον κόσμο μπορούν να συγκεντρώσουν στη ζωή τους τόσα σημαντικά γεγονότα για την ιστορία της χώρας τους, όσα έκανε ο Julio Antonio Mella.

Εγγράφηκε ως Nicanor Mac Partland με το επώνυμο της μητέρας του, της νεαρής Ιρλανδέζας Cecilia Magdalena, επειδή ήταν γιος εξωσυζυγικής ένωσης, παρά τις επιθυμίες του πατέρα του. Ο Δομινικανός ράφτης Nicanor Mella, προσπάθησε να αντιμετωπίσει το αστικό δίκαιο της εποχής και να τον αναγνωρίσει νομικά. Έκανε την πρώτη του διδασκαλία σε καθολικά σχολεία στην Αβάνα. Το 1915 ο Χούλιο ταξίδεψε στη Νέα Ορλεάνη των Ηνωμένων Πολιτειών, μαζί με τον μικρότερο αδερφό του Σεσίλιο και τη μητέρα του, καταταγμένος στον στρατό, προσποιούμενος ότι ήταν μεγαλύτερος από 14χρονος. Ένας φίλος του πατέρα του τον γύρισε πίσω στην Κούβα, όπου μπήκε στην Ακαδημία Newton και ως μαθητής του Μεξικανού ποιητή Salvador Díaz Mirón, ανακάλυψε την ιδεολογία του José Martí ιδρυτή του Partido Revolucionario Cubano (Κουβανικού Επαναστατικού Κόμματος).

Το όνειρό του να είναι στρατιώτης και να πολεμήσει για την αμερικανική πατρίδα γίνεται μια ισχυρή απόφαση. Η επιθυμία να εγγραφεί στο Colegio Militar de San Jacinto τον οδήγησε να αναλάβει, το 1920, ένα ταξίδι στο Μεξικό. Από εκείνη τη χώρα, εν μέσω της επανάστασης, κατάλαβε το ιμπεριαλιστικό νόημα που είχε διακηρύξει ο «παναμερικανισμός» και η «δημοκρατία», ενώ διατηρούσε τα στρατεύματά του κατοχής στη Νικαράγουα, την Αϊτή και τη Δομινικανή Δημοκρατία.
«Οι αδελφοπόλεις που ανακάλυψε ένας επίμονος τρελός, τα μικρά ενός γερασμένου λιονταριού, είναι σήμερα η λεία ενός έναστρου αετού. Για ποιό λόγο; Γιατί δικαιοσύνη; Με κανένα τρόπο [...]. Δείτε τις δημοκρατίες της Λατινικής Αμερικής ενωμένες για να τις δείτε δυνατές, κυρίαρχες και υπηρέτες της Ελευθερίας. Θεά… “Εδώ είναι το ιδανικό μου”, διακήρυξε δυνατά και καθαρά ο νεαρός _17χρονος Μέγια.

Σε εκείνη την πρώιμη επίσκεψη στην πατρίδα του Χουάρες, προσδιορίζει οριστικά ποιος είναι ο κύριος εχθρός και θα μπει στο μικροσκόπιο ο δρόμος της ενότητας της Λατινικής Αμερικής για να τον νικήσει. Επέστρεψε στην Κούβα και απέκτησε πτυχίο από το Ινστιτούτο Μέσης Εκπαίδευσης Pinar del Río το 1921. Την ίδια χρονιά μπήκε στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας, όπου γράφτηκε στη Νομική, τη Φιλοσοφία και τα Γράμματα.

“Το υψηλότερο κέντρο πολιτισμού δεν πρέπει και δεν μπορεί να είναι ένα απλό εργοστάσιο τίτλων. Ένα λατινικό πανεπιστήμιο δεν είναι μια σχολή επιχειρήσεων όπου πηγαίνει κανείς για να αναζητήσει μόνο τα μέσα για να κερδίσει τα προς το ζην: το σύγχρονο πανεπιστήμιο πρέπει να επηρεάζει άμεσα την κοινωνική ζωή, πρέπει να επισημαίνει τις διαδρομές της προόδου, πρέπει να προκαλεί μέσω της δράσης την πρόοδο μεταξύ των ατόμων , μέσω των καθηγητών του, εξάγει τα μυστήρια της επιστήμης και τα εκθέτει στη γνώση των ανθρώπων”, διακήρυξε ο Mella για την κοινωνική λειτουργία του Πανεπιστημίου της Αβάνας.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα μπορούσε να κάνει τόσα πολλά και να οργανώσει τόσους δημοφιλείς τομείς της Κούβας και της Λατινικής Αμερικής στη σύντομη ζωή του. Υπήρξε διαχειριστής και δημοσιογράφος στο πανεπιστημιακό περιοδικό Alma Mater από το 1922 έως το 1923. Τον Ιανουάριο του 1923, σε ηλικία 20 ετών, ήταν ήδη ο ηγέτης του φοιτητικού αγώνα για την πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση και ίδρυσε την Πανεπιστημιακή Φοιτητική Ομοσπονδία (Federación Estudiantil Universitaria FEU). Τον Οκτώβριο του 1923 οργάνωσε και διηύθυνε το Πρώτο Εθνικό Συνέδριο Φοιτητών και τον Νοέμβριο εγκαινίασε το Λαϊκό Πανεπιστήμιο José Martí, με σκοπό να “παρέχει πολιτική και ακαδημαϊκή διδασκαλία στους εργάτες και να συνδέσει το Πανεπιστήμιο με τις ανάγκες των καταπιεσμένων”.

Μία από τις 11 φορές brigadίστας __ στο νησί της επανάστασης
εδώ κατά την 1η Período especial (ειδική περίοδο)
αμέσως μετά τις ανατροπές
και την παλινόρθωση του καπιταλισμούστην ΕΣΣΔ

Το 1924 δημοσίευσε ένα φυλλάδιο με τίτλο “Κούβα, ένας λαός που δεν υπήρξε ποτέ ελεύθερος”, χωρισμένο σε διάφορα μέρη: “Ο ιμπεριαλισμός των Γιάνκι ήταν πάντα εχθρός της ανεξαρτησίας της Κούβας”, “Η κυριαρχία της Κούβας πριν από το πολιτικό δίκαιο”, “τροποποίηση Platt”, και “Άλλες μορφές και εκδηλώσεις της κυριαρχίας των Γιάνκηδων στην Κούβα”.

Στις 16 Ιουνίου 1925, σε ηλικία 22 ετών, ίδρυσε, μαζί με τον Carlos Baliño –πρόδρομο της κουβανικής μαρξιστικής σκέψης και δημιουργό, με τον José Martí, του Κουβανικού Επαναστατικού Κόμματος–, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας, ως πρώτος οργανωτικός γραμματέας του. Το 1926 εκδιώχθηκε από το Πανεπιστήμιο της Αβάνας για τις επαναστατικές του ενέργειες ενάντια στη δικτατορία του Gerardo Machado και συνελήφθη από τις δυνάμεις καταστολής. Στη φυλακή κηρύσσει απεργία πείνας επ’ αόριστον. Η επιτροπή για την απελευθέρωση του Mella ξεκινά εκστρατεία, η εθνική και διεθνής πίεση γίνεται αισθητή και απελευθερώνεται στις 23 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

Στη συνέχεια ξεκίνησε για την Ονδούρα και πήγε εξόριστος στο Μεξικό, όπου εντάχθηκε στο ηπειρωτικό και διεθνές επαναστατικό κίνημα του οποίου διορίστηκε Γενικός Γραμματέας, ηγετική θέση από την οποία καθιέρωσε επαφή με επαναστάτες και δημοκράτες σε ολόκληρη την περιοχή και προώθησε προπαρασκευαστικές δραστηριότητες για μια διεθνή εκδήλωση. Τον Φεβρουάριο του 1927 παρακολούθησε το Παγκόσμιο Συνέδριο κατά της αποικιοκρατικής καταπίεσης και του ιμπεριαλισμού, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, όπου ήρθε σε επαφή με επαναστάτες και αντι-αποικιακούς μαχητές από 37 χώρες και 137 προοδευτικές οργανώσεις στον κόσμο.

Το 1928 στο Μεξικό συναντήθηκε με την Ιταλίδα φωτογράφο και επαναστάτρια μαχήτρια, Tina Modotti, με τον οποίο είχε μια έντονη ερωτική σχέση, η οποία διήρκεσε μόνο τέσσερις μήνες όταν δολοφονήθηκε πισώπλατα από τους μπράβους του Machado, σαν σήμερα 10-Ιαν-1929. Η τελευταία του φράση και κληρονομιά ήταν: "Πεθαίνω για την επανάσταση."

(συνειρμικά) Tina Modotti
Γεννήθηκε στο Udine της βόρειας Ιταλίας το 1896 και αναγνωρίστηκε σαν μια θρυλική μορφή της τέχνης και του αγώνα ...
Το 1913 βρέθηκε με την οικογένειά της στην Αμερική για ένα "καλύτερο μέλλον", όπου ασχολήθηκε με διάφορα χειρωνακτικά επαγγέλματα, μετά -γοητευμένη από τον κόσμο του θεάματος, άρχισε να ασχολείται με την υποκριτική και εμφανίστηκε σε αρκετά θεατρικά έργα και ταινίες του βωβού κινηματογράφου αλλά στη συνέχεια την τράβηξε η φωτογραφία .

Τις δεκαετίες 1920 και 1930 ταξίδεψε πολύ, από τη Μόσχα μέχρι την Ισπανία ως ενεργό μέλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς όπου και πολέμησε στον εμφύλιο πόλεμο του 1936 με τις διεθνείς αντιφασιστικές ταξιαρχίες (Brigate Garibaldi)

Το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής το έζησε στο επαναστατημένο Μεξικό (μέλος του ΚΚ από το 1927), όπου συναναστράφηκε με μεγάλους καλλιτέχνες, όπως τον Diego Rivera και τη Frida Kahlo, τον Ernest Hemingway και τον Sergei Eisenstein.

Το 1928 συναντιέται με το μεγάλο κουβανό επαναστάτη Julio Antonio Mella φτιάχνοντας οι δύο τους «ένα ποίημα έρωτα και αγώνα» που κράτησε λίγους μήνες.

Κυνηγημένος ο Mella, χωρίς ούτε στιγμή να εγκαταλείψει τον πόλεμό του ενάντια στην αστική τάξη, αλλά γεμάτος πάθος, γράφει:

... Αγαπημένη "Tinissima",
Μπορεί να παραξενευτείς με το τηλεγράφημα, αλλά το ότι αγαπιόμαστε είναι ότι πιο απλό, φυσικό και απαραίτητο για μας. Η φιγούρα σου δε φεύγει ούτε στιγμή από μπροστά μου ... Οι πληγές του χωρισμού είναι ό,τι το πιο οδυνηρό στη ζωή μου, με τα μαύρα σου μαλλιά, χαλαρά να κυματίζουν σαν σημαία, ... Δεν μπορώ να σε δω, Τίνα, συγχώρεσε με ...

Salud, camarada -γεια σου συντρόφισσα

Λίγες μέρες μετά στην πόλη του Μεξικού, αφήνει την τελευταία του πνοή ... στο πλάι της: "Πεθαίνω για την Επανάσταση" και η Κούβα χάνει τον πιο εξαιρετικό της ήρωα που αναδείχτηκε μετά τον Χοσέ Μαρτί. Οι δολοφόνοι του θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι ήταν ένα έγκλημα πάθους (!!), κατηγορώντας τη "Mata Hari της Comitern"...

Η μεξικανική κοινωνία την είχε ήδη «στη μπούκα» γιατί ήταν σε όλα πρωτοποριακή γυναίκα με τον τρόπο ζωής της, το ντύσιμό της, τα γυμνά της έργα, με το να απολαμβάνει τον έρωτα αδιαφορώντας για τα στερεότυπο του φύλου της και για την καθεστηκυία τάξη, παράλληλα όμως με τη σκληρή και επικίνδυνη καθημερινή στράτευση, γεμάτη από αιματοβαμμένα σώματα αγωνιστών ή απεργών δολοφονημένων από τον μεξικανικό στρατό ή από πιστολέρος πληρωμένους από γαιοκτήμονες και εργοδότες.

Στην πολυτάραχη ζωή της η Tina Modotti επέλεξε να φωτογραφήσει κυρίως τους φτωχούς αγρότες του Μεξικού αλλά και τους αγώνες τους για μια καλύτερη κοινωνία, γέννημα και θρέμμα του λαού η ίδια, που τον υπηρέτησε σεμνά και ασυμβίβαστα μέχρι το τέλος
Πέθανε το 1942 στην Πόλη του Μεξικού. Ο τάφος της βρίσκεται στην Panteón de Dolores της πόλης και στην πλάκα υπάρχουν χαραγμένοι οι στίχοι του Pablo Neruda:

«Αγνό το γλυκό όνομά σου στην αγνή και εύθραυστη ζωή σου: γύρη μελισσών, φωτιά χιόνι και σιωπή...»
             Tina Modotti

Y tu suave silencio se llena de raíces.
No dormirás en vano, hermana.
Puro es tu dulce nombre, pura es tu frágil vida,
de abeja, sombra, fuego, nieve, silencio, espuma,
de acero, línea, polen, se construyó tu férrea,
tu delgada estructura

¡porque el Fuego no muere!
(γιατί η φωτιά δεν πεθαίνει)