Η Anora, μία νεαρή «σεξεργάτρια» από
το Μπρούκλιν, αρπάζει την ευκαιρία να ζήσει το παραμύθι της Σταχτοπούτας όταν
συναντά και παντρεύεται αυθόρμητα τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη. Τα νέα
μαθαίνονται στη Ρωσία και το παραμύθι της απειλείται καθώς οι γονείς του
καταφθάνουν στη Νέα Υόρκη για να ακυρώσουν τον γάμο.
Anora \ Σον
Μπέικερ
Η
πλειοψηφία των κριτικών …imdb 8.3\10RottenTomatoes, 99% (MO 9.0/10) την εκθειάζει
ως απολαυστική με πολλούς, άνισους αλλά και επιμέρους πετυχημένους τρόπους
ταινία, όπου ο Sean Baker υπενθυμίζει το (απαραίτητο;) σινεμά
του, καθ' όμοίωση της ηρωίδας του: ενός κοριτσιού με γκλίτερ στα μαλλιά και
θλίψη στο βλέμμα που συνεχίζει να πιστεύει στα παραμύθια. Και κερδίζει τον
Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες.
Ας σοβαρευτούμε: ο Σον
Μπέικερ γυρίζει ταινίες που στη βάση τους είναι παραμύθια: γνωστά και μπανάλ,
από αυτά πάνω στα οποία χτίστηκε η αυτοκρατορία της Disney και των μεγάλων
μονοπωλίων του σινεμά και από αυτά που συνεχίζουν να διαμορφώνουν το συλλογικό
φαντασιακό των παιδιών και μεγάλων, για μια πραγματικότητα που κάπου στο τέλος
της κάθε, όσο πικρής, σκοτεινής και ιστορίας κρύβεται ένα “και ζήσαν αυτοί
καλά…”. Δλδ η “Anora” είναι μια
πριγκίπισσα της Disney; Περίπου ναι, περίπου όχι, γενικώς περίπου. Οι ήρωες του
Σον Μπέικερ - τα παιδιά του _για να είναι συμπονετικά, βρίσκονται πάντα στο
περιθώριο της κοινωνίας: ζουν στα κακόφημα προάστια, είναι μετανάστες, είναι
στάρλετ του πορνοβιομηχανίας, είναι τρανς πόρνες και hustlers. Είναι στρίπερς
σαν την Ανι του “Anora”, της νέας του ταινίας που τον βρίσκει να επιστρέφει -
για όποιον γνωρίζει περισσότερο το υποτιμημένο και άγνωστο γενικά έργο του -
στα χρόνια του “Tangerine” και του “Starlet” διατηρώντας ως παρακαταθήκη αλλά
για για δική του χρήση την ψυχή του σίγουρα ανώτερου The Florida Project _δείτε και εδώ _Flixκαι το μελαγχολικό σινεμασκόπ του “Red Rocket”.
Η νέα του ταινία είναι κάτι σαν “Pretty Woman” γραμμένη πάνω σε κουλτούρες που
συγκρούονται πάνω σε μια Αμερική που συνεχίζει παραδοσιακά να ανταλλάσσει
«αμερικάνικα» όνειρα με «παγκόσμιους» εφιάλτες.
Περισσότερο βέβαια από οτιδήποτε είναι μια
ιστορία αγάπης. Χωρίς αγάπη: Η Ανι δουλεύει ως στρίπερ σε ένα μεγάλο κλαμπ στη
Νέα Υόρκη. Ανώνυμη έξω από αυτό, εργάζεται σκληρά, με την ενέργεια ενός παιδιού
για να διατηρήσει ισχυρό το όνομά της μέσα σε αυτό. Ένα βράδυ το αφεντικό θα
ζητήσει μια κοπέλα για να ικανοποιήσει τις ορέξεις ενός πλούσιου νεαρού γόνου
από τη Ρωσία. Και η Ανι θα είναι η τυχερή. Ο νεαρός Ιβάν θα της ζητήσει να
συναντηθούν και ιδιωτικά στην έπαυλη των γονιών του και γρήγορα θα την πληρώσει
για να μείνει μαζί του για μια τρελή εβδομάδα απολαύσεων, καταχρήσεων, σεξ,
video games που θα καταλήξει σε μια εκδρομή στο Λας Βέγκας και σε ένα γάμο με
δαχτυλίδι πολλών καρατίων.
Αυτά είναι τα πρώτα 45 λεπτά μιας ταινίας
που ο Σον Μπέικερ ολοκληρώνει σαν ένα tour de force του τι σημαίνει
αυθεντικότητα, απενοχοποιημένος ρεαλισμός και ένα παιδικό βλέμμα πάνω σε
πράξεις ενηλίκων που λειτουργεί αφοπλιστικά, σου κλέβει την καρδιά και μοιάζει
να δικαιώνει όλες τις girl meets boy ιστορίες που δεν μπήκαν ποτέ μέσα σε
κανένα mainstream και πολιτικά ορθό καλούπι. Η Ανι κάνει τη δουλειά ως αυστηρή
επαγγελματίας, μόνο για τα χρήματα, αλλά το νιώθεις πως η λάμψη από το γκλίτερ
στα μαλλιά της είναι ικανή να φωτίσει τον κόσμο και o μήνας του μέλιτος που
ονειρεύεται στην Disney World είναι το πραγματικό της όνειρο. Ο Ιβάν, ένα
χαμένο στον μεγαλοαστικό πλούτο αγόρι, επιβιώνει μόνο τραβώντας στα άκρα την
καλοπέραση που εξασφαλίζει με τα χρήματα των γονιών του - ένας εν τη γενέσει μεγαλοκαπιταλιστής
(από αυτούς που τους λένε “ολιγάρχες”) που όμως το νιώθεις πως μέσα στα
αναψοκοκκινσμένα μάγουλά του η ανάγκη του να περνάει καλά κρύβει μια απόδραση
από ένα κόσμο πιο σκοτεινό από όσο αναλογεί σε οποιοδήποτε «παιδί».
Ο γάμος τους θα γίνει η αρχή ενός
παραμυθιού και, νομοτελειακά, ενός εφιάλτη, αφού οι γονείς του Ιβάν - και
κυρίως η τυραννική μητέρα του - θα ενεργοποιήσει τους μαφιόζους έμπιστούς της,
με επικεφαλής έναν ιερέα μιας ορθόδοξης ρωσικής εκκλησίας στη Νέα Υόρκη και
βοηθούς δύο Ρώσους μικρογκάνγκστερ της κακιάς ώρας προκειμένου να ακυρώσουν το
γάμο και να φέρουν τον Ιβάν πίσω στη Μόσχα.
Το
πάρτι (μόλις) τελείωσε;
Όπως αναφέρει πολύ εύστοχα το “flix”…
Ναι για την Ανι και τον Ιβάν, αλλά όχι για τον θεατή που σε αυτό το δεύτερο
μέρος, όπου ομολογουμένως ο Σον Μπέικερ φλυαρεί περισσότερο και από τους Ρώσους
γκάνγκστερ της ταινίας του, βλέπει μια άλλη ταινία, υπό συνθήκες το ίδιο
πετυχημένη με την πρώτη. Το αντί rom-com του πρώτου μέρους δίνει τη θέση του σε
μια τρελή κωμωδία με γκαγκς, σπαρταριστούς διαλόγους και δράση, σαν μια ταινία
που αναπνέει τη στουντιακή απελευθέρωση των '70s μαζί με λίγο από την ευφυΐα
του “Μερικοί το Προτιμούν Καυτό”, τόσο σε αισθητική όσο και σε αντιμετώπιση,
αφού, βαθιά ανθρωποκεντρικός, ο Σον Μπέικερ δίνει ψυχή και σώμα στους κακούς
της ιστορίας, φτιάχοντας περισσότερο ένα θίασο από ανθρώπους ξένους χαμένους
μέσα στο κρύο της Νέας Υόρκης, παρά μια γκαγκστερική ταινία με τους συμβατικούς
σκληρούς «αρσενικούς» όρους. Η διάβρωση παραμονεύει και έρχεται (όπως πάντα
στις ταινίες του) με τη μορφή ενός αθεράπευτου ρομαντισμού και μιας βαθιάς
πίστης στο παραμύθι που θα κλείσει την ταινία σε ένα αβάσταχτα λυτρωτικό
φινάλε, που όχι μόνο βάζει μια τελεία στην κωμωδία, αλλά βρίσκει ένα μικρό χώρο
μέσα σε ένα παλιό αυτοκίνητο της γιαγιάς για να ξεκινήσει το όνειρο από την
αρχή. Αν οι εντάσεις ανάμεσα στα δύο αυτά διακριτά μέρη της ταινίας μπορούσαν
να εξισορροπήσουν με οδηγό την σαρωτική ερμηνεία της Μάικι Μάντισον που έρχεται
μετά από ρόλους στο “Κάποτε στο Χόλιγουντ” και στο “Scream” του 2022 να γίνει
εδώ η Σταχτοπούτα που κανείς δεν είχε ποτέ φανταστεί, το “Anora” θα μπορούσε να
σταθεί δίπλα στις καλές στιγμές του δημιουργού του. Απαραίτητου σε κάθε
περίπτωση σε ένα σύγχρονο αμερικάνικο σινεμά που επενδύει στον κυνισμό, την επί
τούτου παραδοξότητα και την επικίνδυνη απόσταση του από τον άνθρωπο.
Σημειώνει εύστοχα ο Ριζοσπάστης
Έχουμε κουραστεί να ακούμε τον όρο “σεξεργάτρια” κι ακόμα πιο πολύ έχουμε
κουραστεί αντί να βλέπουμε τι ωθεί μια γυναίκα να καταλήξει σε μια τέτοια
δυστυχία, να τη βλέπουμε να ζει το παραμύθι της στα μάτια ενός γόνου της
αστικής τάξης. Ναι, ο Μπέικερ έχει κάνει πολύ καλή “πλανοθεσία” αλλά σεναριακά
δεν είναι και η “Ωραία της ημέρας” του Λουίς Μπουνιουέλ... Δυστυχώς ο σύγχρονος
κινηματογράφος όχι μόνο αποστερεί την ουσία και τη βάση της πορνείας από την
έννοιά της αλλά καταφέρνει να τη δείξει και ως δρόμο διαφυγής και
καριέρας. Δεν βαριέσαι,
επέλεξα να γίνω «σεξεργάτρια» και τώρα παντρεύτηκα και τον γιο του ολιγάρχη να
πιάσω την καλή. Η προσωπικότητά μου ξεκινά και τελειώνει στο πόσο αγωνίζομαι να
ξεφύγω από το σιδερόφρακτο κλουβί και να μεταβώ στο χρυσό κλουβί. Τι κρίμα που
το μαθαίνουν οι γονείς του και κάνουν ό,τι μπορούν για να υπογράψω το διαζύγιο,
με απειλές και ξύλο στον υπόκοσμο... Όχι άλλη ωραιοποίηση της
πορνείας. Γκώσαμε. Όχι άλλοι Χρυσοί Φοίνικες σε τέτοιες ιστορίες, δήθεν
προοδευτικές, δήθεν διασκεδαστικές, δήθεν βγαλμένες μέσα από τη ζωή, δήθεν,
δήθεν, δήθεν. Κανείς δεν γελάει με το πώς παζαρεύει μια πόρνη το ψωμί της.
Τελεία.
Προσυπογράφουμε! Εξάλλου τα βραβεία, ειδικά
των “μεγάλων” βλ. Cannes
δίνονται με κριτήρια κάθε άλλο 7ης (και όχι μόνο) τέχνης
Και δεν θα συμφωνήσουμε με την επιδερμική παρουσίαση του Χάρη Αναγνωστάκη (βλ συνδρομητική σελίδα του ΑΠΕ-ΜΠΕ) που “Φέρνοντας στις αποσκευές της τον βαρύτιμο Χρυσό Φοίνικα, η “Anora” έρχεται να βάλει φωτιά στα πάθη, με τη ζωντάνια της, το βέβηλο χιούμορ της, τη λοξή ματιά του Σον Μπέικερ αποφεύγοντας τις λαμπερές και γλυκερές συνταγές του Χόλιγουντ. Ο Σον Μπέικερ _ συνεχίζει ΑΠΕ-ΜΠΕ αναγνωρισμένος εκπρόσωπος του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά (βλ. The Florida Project), έχοντας ένα φρέσκο, γεμάτο ενέργεια και ταιριαστό πρωταγωνιστικό ζευγάρι, θα βάλει σε πρώτο πλάνο τους αριστοτεχνικά μελετημένους και χειροπιαστούς χαρακτήρες του, ακουμπώντας στον κινηματογράφο του Κασαβέτη!! (σώωωω.πα!) και την παράταιρη σχέση του κοινωνικού περιθωρίου με το αμερικάνικο όνειρο. Αυθεντικά και ανυπόκριτα ερωτικός, σκληρός και ταυτόχρονα ευαίσθητος, με διαπεραστικό χιούμορ και απρόβλεπτος, θα μας βάλει στο σύμπαν του…
Sean Baker
Μια εύθυμη ταπεινή σεξεργάτρια δουλεύει σε ένα στριπτιτζάδικο, όπου θα γνωρίσει
τον πρίγκηπα των ονείρων της, στο φωτεινό πρόσωπο ενός κακομαθημένου 20χρονου
γόνου ενός Ρώσου ολιγάρχη, που στη σύντομη παραμονή του στις ΗΠΑ, θέλει να το
ρίξει έξω με τα λεφτά της οικογένειάς του. Ο νεαρός θα τη φιλοξενήσει στην
πολυτελή έπαυλή του, εκτονώνοντας πάνω στην κοπέλα όλες τις ερωτικές ορμές του,
παρέα με άφθονο αλκοόλ και πάνω στην τρέλα της στιγμής θα την παντρευτεί στο
Λας Βέγκας.
(…)
Το love story, που ταιριάζει με τις τρέλες και το τυφλό τζογάρισμα του Λας
Βέγκας, χάνει τη λάμψη του και μετατρέπεται σε μία οδυνηρή εμπειρία αυτογνωσίας
και ένα σκληρό μάθημα για μια κοπέλα, που ήθελε να πιστέψει στην τύχη της και
στα αγνά αισθήματα ενός άντρα. Και δεν φτάνει μόνο αυτό, όταν έρθει κατάφατσα
και με τους μπράβους του Ρώσου μεγιστάνα, θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι ο
πρίγκηπάς της είναι η το αντίθετο της κολοκύθας του διάσημου παραμυθιού.
Παρά ταύτα, ο Μπέικερ, δεν θα χάσει στιγμή τη σπιρτόζικη ματιά του, αν και η
συναισθηματική διάβρωση παραμονεύει, τα ξεκαρδιστικά αστεία, βρίσκουν απέναντί
τους, το θλιμμένο βλέμμα της ηρωίδας, που θα βρει το κουράγιο να ξαναξεκινήσει
τη ζωή της από το μηδέν, αφού έχει κερδίσει μία επώδυνη, αλλά τόσο χρήσιμη
πραγματική ενηλικίωση.
Και όμως ο Μπέικερ, δεν ξεπέφτει ούτε στιγμή σε μελοδραματισμούς, καθώς από το
πρώτο μέρος, μίας πειραγμένης ρομαντικής κωμωδίας, περνά στο δεύτερο σαν μια
τρελή κωμωδία, με γκαγκς, σπαρταριστούς διαλόγους, δίνει σάρκα και οστά στους
Ρώσους γκάνγκστερ, θυμίζοντας κάτι από το κλασικό σκρούμπολ, σε συνδυασμό με
τις παρατηρήσεις του για τις κοινωνικές ανισότητες και τα όνειρα, που πρέπει να
κομματιαστούν από την πραγματικότητα.
Αν ο Μπέικερ, απέφευγε και τη βολική ευκολία (ή την αμερικάνικη σύμβαση;), για
τους αρνητικούς χαρακτήρες εκ Ρωσίας, μπορεί να έχανε το εξ ανατολών πιπεράτο,
αλλά θα ήταν πιο ουσιαστικός και αδυσώπητος έναντι των νόμων της αγοράς, την
αμερικάνικη πραγματικότητα (να μια διαφορά με τον Κασσαβέτη _σσ. πάλι καλά, που
υπάρχει έστω μία διαφορά) και με τους μεγάλους ανεξάρτητους δημιουργούς του
παρελθόντος).
Όμως, ας του χαρίσουμε αυτή την παρασπονδία _άρα σσ. παρωνυχίδα, καθώς μας
αποζημιώνει με την επιλογή της σαρωτικής Μάικι Μάντισον στον πρωταγωνιστικό
ρόλο, μία αξιαγάπητη ηρωίδα, που η μέσα από την μπριόζα ερμηνεία της,
καταφέρνει να αναδείξει τη μελαγχολία για έναν αντιφατικό κόσμο, φτιαγμένο για
να διαλύει τα όνειρα των καταφρονημένων.
Ο τυφώνας Oscar χτύπησε ανελέητα το νησί της
επανάστασης, ταυτόχρονα με black out ρεύματος σχεδόν σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με
το BBC “έξι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Κούβα _όλοι στο Σαν
Αντόνιο, γεγονός που επιβεβαίωσε ο πρόεδρος της χώρας Μιγκέλ Ντίαζ-Κανέλ”.
Ολόκληρη η χώρα με το πρωτοποριακό σύστημα πολιτικής προστασίας και τις μαζικές
οργανώσεις της έχει οργανωθεί για να βοηθήσει, τους κατοίκους του Γκουαντάναμο,
που επλήγησαν περισσότερο και όπου αλλού χρειαστεί.
Ο Όσκαρ έφτασε στην ξηρά ως τυφώνας κατηγορίας 1 κοντά στην πόλη Μπαρακόα στην
ανατολική Κούβα το απόγευμα της Κυριακής τοπική ώρα πριν μετατραπεί σε τροπική
καταιγίδα
σσ. η κλίμακα ξεκινάει από την κατηγορία 1 και φτάνει στην 5 με ανέμους άνω των
155 μιλίων/ώρα _250 χλμ. ή 136 κόμβους. Βέβαια το πρόβλημα δεν είναι μόνο ο άνεμος
αλλά και η ποσότητα (“ύψος”) της βροχής, που προκαλεί πλημμύρες.
Αν αυτό το νησί γνωρίζει καλά ένα πράγμα, είναι να
ξανασυνθέτει τον εαυτό του _ακόμη και μέσα σε ερείπια και να ενώνει τα σπασμένα
του κομμάτια με την κόλλα της ανθρωπιάς. Η αλληλεγγύη, εκείνος ο “σαρωτής της
θλίψης”, έχει ξεπηδήσει από κάθε γωνιά της χώρας για να βοηθήσει, με διάφορους
τρόπους, τους κατοίκους του Γκουαντάναμο που επλήγησαν από τον τυφώνα Όσκαρ τις
τελευταίες ημέρες.
Είναι τέτοια
που, σύμφωνα με δημοσίευμα του Κουβανικού Πρακτορείου Ειδήσεων
(ACN), τα πρώτα κοντέινερ με υλικό από τις δυτικές επαρχίες έφυγε το
Σαββατοκύριακο, από τη βασική μονάδα Almacenes Emprosut στην κουβανική
πρωτεύουσα από Pinar del Río, Artemisa, Mayabeque και τους 15 δήμους του
Αβάνα. Η αποστολή περιλαμβάνει τρόφιμα, ιατρικές προμήθειες, είδη ένδυσης και
υπόδησης, παιχνίδια, οικιακές προμήθειες, οικιακές συσκευές, προϊόντα υγιεινής
και μεγάλη ποικιλία προϊόντων που προορίζονται για οικογένειες και άτομα που
έχουν χάσει την περιουσία τους, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, καθώς και
κοινωνικών ιδρυμάτων.
Ο Orlando Santiesteban Álvarez, διορισμένος από την
κυβέρνηση της Αβάνας για να διευθύνει την αποστολή από τη δυτική περιοχή,
δήλωσε ότι δημιουργήθηκε ένα σύστημα εργασίας που ενεργεί με ευελιξία,
ταχύτητα, ασφάλεια και οργάνωση, ώστε τα πάντα να φτάνουν στο Γκουαντάναμο στην
ώρα τους και χωρίς ζημιές. Ομοίως, από το Ciego de Ávila, το απόσπασμα Patricio
Sierralta αναχώρησε για το Μακάμπο, αποτελούμενο από 45 άνδρες και γυναίκες που
σήμερα θα έβαζαν τη σημαία στον καταυλισμό αυτής της ανατολικής κοινότητας, που
επλήγη σκληρά από το υδρομετεωρολογικό γεγονός. Η αλτρουιστική στάση του λαού
της Άβιλα ξεπερνά για άλλη μια φορά, όχι μόνο οργανώνοντας αποστολές
αλληλεγγύης ως πιο απτή έκφραση της αδελφοσύνης που έσπειρε η Επανάσταση. αλλά
επειδή τώρα ταξιδεύουν μαζί, εκτός από τρόφιμα, γιατροί, νοσηλευτές,
ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, καλλιτέχνες, αθλητικοί ακτιβιστές, προσωπικό του
Ερυθρού Σταυρού...
Η Yaneisy Leal Siara, μια νοσοκόμα από την πόλη Punta
Alegre, που επλήγη σκληρά από τον τυφώνα Irma τον Σεπτέμβριο του 2017, γνωρίζει
την αξία της αλληλεγγύης: “Τότε, πολλοί άνθρωποι από άλλες επαρχίες ήρθαν να
βοηθήσουν, ειδικά στην πόλη μου, που σχεδόν καταστράφηκε ολοσχερώς, γιατί δεν
άντεξε τους ανέμους άνω των 200 χιλιομέτρων την ώρα. Αφήνω την νεογέννητη κόρη
μου, αλλά με καλεί το καθήκον _είπα *Θα είμαι εκεί όσο χρειαστεί*”.
Έτσι, το νησί είναι μια γροθιά, οι επαρχίες αποτελούν
μόνο εδαφικές οριοθετήσεις και η καρδιά αντλεί αδερφοσύνη. Έτσι, ανώνυμα,
πολλοί δίνουν ό,τι έχουν –όχι ό,τι τους έχει απομείνει– γιατί όταν γίνεται
αισθητή η Πατρίδα, κάθε πεσμένος τοίχος ή ζωή που χάνεται πονάει τρομερά, αλλά
θα έχουμε πάντα ό,τι είναι ανθρώπινο, αυτό που είναι υποστηρικτικό.
·Ο Υπουργός Βιομηχανίας Τροφίμων, Alberto López Díaz, ανέφερε
σχετικά με την εξασφάλιση, την αποστολή και τη διανομή προϊόντων όπως
κοτόπουλο, κρέας για παιδιά, κονσέρβες, γάλα σε σκόνη, συμπυκνωμένο γάλα,
γιαούρτι, ψάρια, κομπόστες, επιπλέον κονσέρβες κρέατος κας φρούτων, κοτόπουλο,
ζυμαρικά, λουκάνικα … τα πάντα.
·Ο Antonio Rodríguez Rodríguez, πρόεδρος του Εθνικού
Ινστιτούτου Υδραυλικών Πόρων, εξήγησε ότι όλοι οι πόροι έχουν δεσμευτεί για την
ανάκαμψη των δήμων του Γκουαντάναμο και οι εξειδικευμένες ταξιαρχίες εργάζονται
ήδη _από τα 64 υδραγωγεία της περιοχής λειτουργούσαν τα 20. Προτεραιότητα είναι
να κρατήσουμε τους ανθρώπους που προστατεύονται, σε αυτή την κατάσταση για τις
επόμενες μέρες, απέναντι στο πιθανή συνέχεια των βροχοπτώσεων ή υποχώρηση των
συσσωρευμένων υδάτων.
Στην τραγική εικόνα των ΗΠΑ από τον τυφώνα “Κατρίνα”
(σσ. το 2005), δεν ήταν λίγοι οι δημοσιογράφοι, που έφερναν σαν παράδειγμα την
Κούβα για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τις φυσικές καταστροφές. Πολλές φορές
αναρωτιούνται πώς μια χώρα, τόσο μικρή, φτωχή και με έναν οικονομικό αποκλεισμό
_εμπάργκο, που κρατά πάνω από 45 χρόνια, καταφέρνει να προστατεύει τους 11,3
εκατομμύρια κατοίκους της. Μετά τον καταστροφικό τυφώνα του 1963, όπου πάνω από
1.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, η Κούβα πήρε τα μέτρα της και έκανε πιο
αποτελεσματικό το Σύστημα Πολιτικής Άμυνας_ Προστασίας της χώρας. Έτσι, από
τότε, ο σχεδιασμός έχει βελτιωθεί τόσο πολύ, που μέχρι το 1995 δεν υπήρξε άλλος
νεκρός και από το πέρασμα 6 ισχυρών τυφώνων, το διάστημα 1996-2002, μόνο 16
ζωές έχουν χαθεί.
Η Κούβα έχει
ένα σχέδιο εκκένωσης, αλλά και ένα γενικότερο σχέδιο για τυφώνες και άλλες
καταστροφές, που είναι πολύ καλά αναπτυγμένο και οργανωμένο, αποτελώντας
παράδειγμα και για άλλες χώρες σε ό,τι αφορά την ετοιμότητα και την πρόληψη. Το
“κλειδί” για την επιτυχία της Κούβας είναι η “καλλιέργεια του συστήματος
ασφάλειας”, όπου ο λαός σε όλα τα επίπεδα της κυβέρνησης και της κοινωνίας
αναλαμβάνουν την υποχρέωση να μειώνουν τα ρίσκα και να σώζουν ζωές, σύμφωνα με
μια μελέτη της “OXFAM”, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα που
εργάζεται σε κατεστραμμένες περιοχές του πλανήτη.
Σημειώνουμε ότι πριν ξεκινήσει η περίοδος των τυφώνων (σσ. 1η
Ιούνη), οι αρχές της Κούβας κάνουν έναν απολογισμό και επανεξετάζουν τα σχέδιά
τους σε ό,τι αφορά τις καταστροφές, με βάση την εμπειρία του προηγούμενου
χρόνου. Το Μάη κάθε χρόνο, σε όλη τη χώρα, πραγματοποιούνται διήμερες ασκήσεις
σε περίπτωση τυφώνα. Οι ασκήσεις εκμάθησης της αντιμετώπισης τυφώνων ξεκινούν
από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου, ενώ ταυτόχρονα, σύμφωνα με νόμο
του 1976, κάθε ενήλικος εκπαιδεύεται στην Πολιτική Άμυνα.
Έτσι, ο καθένας γνωρίζει από πριν - ιδιαίτερα όσοι κατοικούν σε περιοχές υψηλού
κινδύνου - τι πρέπει να κάνει και πού πρέπει να πάει. Όλες οι μορφές μεταφοράς
- λεωφορεία, ελικόπτερα, ακόμα και κάρα - διατίθενται στην Υπηρεσία, ώστε ο
λαός να φτάσει στα καταφύγια. Κάθε καταφύγιο έχει εφοδιαστεί με τρόφιμα, νερό
και ιατρικά εφόδια.
Τυφώνες
που έπληξαν
την ανατολική περιοχή της Κούβας
μια χρονολογική περιήγηση
Δεδομένων των επιπτώσεων των διαφορετικών τυφώνων που
έχουν αφήσει σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή και τις υποδομές, οι ανώτατες αρχές
διαχειρίζονται τις απαραίτητες συνθήκες για να ελαχιστοποιήσουν τις
μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους.
Η ανατολική περιοχή της Κούβας έχει πληγεί από
καταστροφικούς τυφώνες σε πολλές περιπτώσεις.
·Μεταξύ 10 και 14 Σεπτεμβρίου 2004, ο τυφώνας Ivan
κράτησε τη χώρα σε επιφυλακή, αν και δεν έφτασε απευθείας στην ξηρά. Με ανέμους
που ξεπερνούν τα 200 km/h, προκάλεσε εκκένωση περισσότερων από 2.000.000
ανθρώπων. Οι παράκτιες πλημμύρες έπληξαν σοβαρά τις νότιες πόλεις Santiago de
Cuba, Granma, Cienfuegos και Cayo Largo del Sur.
·Από τις 8 έως τις 9 Ιουλίου 2005, ο τυφώνας Dennis
έπληξε δέκα επαρχίες, ιδιαίτερα τη Γκράνμα, το Σιενφουέγκος και το Ματάνζας.
Στον απόηχο του άφησε ένα ίχνος καταστροφής που έδειξε την ευπάθεια των
υποδομών σε αυτές τις περιοχές.
·Με παρατεταμένους ανέμους έως και 230 km/h, ο Ike
έφτασε στη στεριά στην Punta Lucrecia, στο Holguín, τη νύχτα της 8ης
Σεπτεμβρίου 2008. Προκάλεσε σημαντικές ζημιές σε ολόκληρο σχεδόν το νησί. Οι
υλικές απώλειες ήταν σημαντικές και έγιναν αισθητές σε μεγάλο μέρος της
κουβανικής επικράτειας.
·Στις αρχές Νοεμβρίου 2008, η Paloma εισήλθε στην
περιοχή Camagüey, κοντά στη Santa Cruz del Sur, αφού επηρέασε τα περίχωρα στο
Jardines del Rey. Αν και εξασθενούσε γρήγορα, άφησε σημαντικές ζημιές στα νότια
αυτής της επαρχίας και στο Las Tunas.
·Ένας από τους πιο καταστροφικούς τυφώνες ήταν ο Sandy,
με ανέμους 175 km/h και ριπές που ξεπερνούσαν τα 200. Διείσδυσε ακριβώς
ανατολικά της πόλης Cañizo, του Σαντιάγο της Guamá στις 25 Οκτωβρίου 2012, με
ανέμους 185 χιλιόμετρα την ώρα (κατηγορία 3) και 954 hPa.
§Οι άνεμοι επίπεδου τυφώνα έπληξαν τους δήμους Santiago
de Cuba, Palma Soriano, Songo-La Maya, San Luis, Mella, Guamá, Tercer Frente,
Contramaestre και Segundo Frente. Στην επαρχία Holguín επηρέασαν τα εδάφη
Mayarí, Cueto, Antilla, Banes, Urbano Noris, Báguanos και Rafael Freyre.
·Ο Σάντι προκάλεσε 11 θανάτους και άφησε σοβαρές υλικές
ζημιές, οι οποίες οφείλονταν στον άνεμο έντασης τυφώνα και στην καταιγίδας.
·Ο Matthew, με παρατεταμένους ανέμους 220-230 km/h και
ριπές πάνω από 245 km/h, άγγιξε το ανατολικό άκρο στην Punta Caleta, μεταξύ της
νύχτας της 4ης Οκτωβρίου και νωρίς το πρωί της 5ης του
2016. Αυτός ο τυφώνας προκάλεσε μεγάλη καταστροφή στους δήμους του Γκουαντάναμο
του San Antonio del Sur, Imías, Maisí και Baracoa.
§Επηρέασε περισσότερα από 42.338 σπίτια,
συμπεριλαμβανομένων εκείνων με ολική ή μερική κατάρρευση και ολική ή μερική
ζημιά στις στέγες. 2.186 κρατικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων σχολείων,
οικογενειακών ιατρείων, αρτοποιείων, οινοποιείων, μεταξύ άλλων. περισσότερα από
2.706 χιλιόμετρα δρόμων, 37 γέφυρες και περίπου 78.647 πελάτες έμειναν χωρίς
ρεύμα. Παρά την έντασή του, δεν αναφέρθηκαν ανθρώπινες απώλειες.
·Ένας άλλος από τους πιο αξιοσημείωτους τυφώνες ήταν ο
Irma, ο οποίος έφτασε στο Cayo Romano στις 8 Σεπτεμβρίου 2017 και ήταν ο πρώτος
τυφώνας κατηγορίας 5 που έπληξε την κουβανική γη από το 1932. Με ανέμους που
υπολογίζονται στα 275 km/h, προκάλεσε πλημμύρες και σοβαρές ζημιές σε πολλά
περιοχές Camagüey, Ciego de Ávila, Sancti Spíritus, Villa Clara και μέρος του
Matanzas. Όμως χωρίς θύματα
Γενικότερα ζητήματα
Μεταξύ σφύρας και άκμονος η Κούβα
Ενώ ο κόσμος αντιμετωπίζει μια εποχή αναταράξεων και πολέμων που
προκαλούνται από τη συστημική κρίση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, το
νησί της επανάστασης διεξάγει επίσης έναν απαράμιλλο αγώνα ενάντια σε
αυτούς που έχουν αυτοανακηρυχτεί, με λόγια και _κυρίως πράξεις, ως οι πιο
σκληροί εχθροί της.
Ο προϋπολογισμός ήταν πάντα κοινωνικού χαρακτήρα. Υποστηρίζει τις
βασικές υπηρεσίες για το λαό, τις κοινωνικές πολιτικές, την άμυνα της
χώρας και την εσωτερική τάξη, καθώς και τα ολοκληρωμένα προγράμματα ανάπτυξης
των επαρχιών και των δήμων. Αποτελείται από τον κεντρικό προϋπολογισμό,
τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης και τους τοπικούς προϋπολογισμούς.
Τα κονδύλια για την Υγεία και την Εκπαίδευση απορροφούν (2019) πάνω από το
μισό (51%) του συνόλου των δαπανών.
Το εμπάργκο των ΗΠΑ της προκάλεσε ζημιά 5 δισ$. σε έναν χρόνο
Μειωμένες εισαγωγές καυσίμων, προβλήματα στην ηλεκτροπαραγωγή και
ελλείψεις σε ανταλλακτικά λόγω του εμπάργκο, μαζί με το πλήγμα του τυφώνα
“Μίλτον” έφεραν πάλι την Κούβα στα όριά της
Η κυβέρνηση προσπαθεί να διορθώσει τα οικονομικά προβλήματα
εφαρμόζοντας ένα βαθιά αντιδημοφιλές πρόγραμμα λιτότητας που περιλαμβάνει
πενταπλασιασμό των τιμών της βενζίνης - σε μια προσπάθεια να κλείσει μια
τεράστια τρύπα στον προϋπολογισμό που υπολογίζεται στο 18,5% του ΑΕΠ και
να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Εργάζεται για την πλήρη ανάκαμψη της
κομβικής σημασίας τουριστικής της βιομηχανίας και τη δυνατότητα αύξησης
της τοπικής παραγωγής για μεγαλύτερες εξαγωγές, ανάκαμψη των εμβασμάτων
και κάποια άλλα "κομμάτια", που θα μπορούσαν να επανεκκινήσουν
την οικονομία
Η Λατινική Αμερική και ο κόσμος - έχουν σοβαρούς να οραματίζονται _με
τη δική τους οπτική ο καθένας μια “σύγχρονη” Κούβα, πολλοί προωθώντας
δεσμούς με τον εκκολαπτόμενο ιδιωτικό τομέα (ο οποίος δημιουργήθηκε μετά
τη νομιμοποίηση μικρότερων επιχειρήσεων το 2021) και σύμφωνα με ορισμένους
υπολογισμούς, απασχολεί ήδη ~35% του εργατικού δυναμικού του νησιού.
Οι κυβερνο_μισθοφόροι πειρατές (Cybersicarios) και άλλα δείγματα στην
ψηφιακή σφαίρα, με βάση τις πληροφορίες που τους παρείχαν οι ειδικές
μυστικές υπηρεσίες, ΗΠΑ και CIA εργάστηκαν ακούραστα για εβδομάδες, σε
αδυναμίες και ελλείψεις, σε εντοπισμένους πολίτες κοινωνικού αυτοματισμού,
αξιοποιώντας φόβους και στερεότυπα.
Συμμετέχοντας σε ένα πλούσιο πρόγραμμα σημαντικών συναντήσεων, επαφών
και επισκέψεων, ιδιαίτερα διαφωτιστικών για την πάλη του κουβανικού λαού,
του ΚΚ Κούβας και της ηγεσίας της χώρας για λαϊκή ευημερία και κυριαρχία,
κόντρα στην εντεινόμενη επίθεση του ιμπεριαλισμού με αιχμή τις ΗΠΑ,
αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα,
πραγματοποίησε επίσκεψη στην Κούβα από τις 10 έως τις 15 Ιούλη, μετά από πρόσκληση
του ΚΚ Κούβας: Στόχος η περαιτέρω ενίσχυση της αλληλεγγύης στον αδερφό
Κουβανέζικο λαό
Μέσα από τις συναντήσεις της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ με στελέχη της
ηγεσίας του ΚΚ Κούβας, στο επίκεντρο των οποίων βρέθηκαν η παραπέρα
εμβάθυνση των ιστορικών αδελφικών σχέσεων των δύο Κομμάτων και η ενίσχυση
της αλληλεγγύης, δόθηκαν μια σειρά χαρακτηριστικά στοιχεία για τις
πολύμορφες συνέπειες και επιπτώσεις από τη χωρίς προηγούμενο ενίσχυση του
αποκλεισμού που έχουν επιβάλει εδώ και δεκαετίες οι ΗΠΑ στην Κούβα. Όπως
υπογράμμισαν τα στελέχη του ΚΚ Κούβας, η ακόμα μεγαλύτερη ενίσχυση του
αποκλεισμού από τις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει τομείς –
κλειδιά για την κουβανική οικονομία και τα έσοδα του κράτους.
Ένα 12χρονο αγόρι, κάτοικος του δήμου San Antonio del
Sur, στο Γκουαντάναμο, μας διηγείται πώς επέζησε από τις πλημμύρες που
προκλήθηκαν από τον τυφώνα Όσκαρ
Αφηγείται την ιστορία του ως κυνηγός καβουριών και ερασιτέχνης ψαράς, τώρα από
το κρεβάτι νούμερο ένα στο παιδιατρικό νοσοκομείο του.
Ο 12χρονος λέει ότι δεν ήταν ποτέ μέχρι τώρα ερωτευμένος, κυνηγούσε πουλιά με
στρατηγική΄, ξέρει πώς να κρατά το ψάρι για να μην τρυπιέται και πώς να λιώνει
το μολύβι για τις δικές του πετονιές.
Στο Yateritas, στο San Antonio del Sur, στο
Γκουαντάναμο, όπου ζει η γιαγιά του, περνάει όλη την εβδομάδα. Εκεί είναι το
σχολείο του, αλλά και το γήπεδο.
-Θέλεις να γίνεις παίκτης του μπέιζμπολ;
-Όχι. Είμαι ήδη παίκτης του μπέιζμπολ.
Ωστόσο, δεν του αρέσει να συμμετέχει σε αγώνες και εξηγεί ότι και όταν
μεγαλώσει, δεν θα το κάνει.
Στην πραγματικότητα, δεν ξέρει τι θέλει να γίνει, και
αυτό δεν θα έπρεπε να είναι πρόβλημα, γιατί τα 12χρονα παιδιά δεν θα χρειαζόταν
να επενδύσουν τον χρόνο τους σε τίποτα άλλο από το να εκμεταλλεύονται την
ευτυχία τους, να μαθαίνουν από αυτήν και _με το να την “μυρίσουν”, να
μεταμορφωθούν σιγά σιγά σε αυτό που θέλουν να είναι. Του αρέσει επίσης το juego
de pelota, αλλά εξηγεί ότι όταν λειτουργούν με τα ηλεκτρονικάοι άνθρωποι εθίζονται, ότι αυτό είναι κακό και ότι, επομένως, ο ίδιος
δεν απόκτησε ποτέ τη συνήθεια, αλλά μπάλες είχα.
–Και τι κάνατε με τις μπάλες;
–Τα είχα στο σπίτι, αλλά τα πήρε όλα το ποτάμι.
Τα Σαββατοκύριακα ο Αβραάμ επέστρεφε στο Μακάμπο, στον
δήμο του Σαν Αντόνιο, στο σπίτι της μητέρας και του πατριού του, κοντά στο
ποτάμι και τη θάλασσα. Το δάπεδο ήταν από χώμα, οι τοίχοι από σανίδες και η
οροφή από ινοτσιμέντο, ενισχυμένη στους αρμούς με σάκους από γιούτα και
τσιμέντο.
Ο Αβραάμ λέει ότι ο κατακλυσμός είχε εμφανιστεί κι
άλλες φορές… πάντα έμπαινε λίγο νερό, αλλά έφευγε. Αυτή τη φορά ΟΧΙ. Το σπίτι
άρχισε να βυθίζεται. Φράκαρα, βυθιζόταν πολύ γρήγορα. Το κεφάλι του κόλλησε,
έσπρωξε τη στέγη για να τη σπάσει, βγήκε από μια τρύπα και το ρεύμα τον έσυρε
πάνω σε μια καρύδα. Μπόρεσε να κρατήσει ένα κοτσάνι και μετά να αρπάξει τον
ίδιο τον κορμό της. Ακόμα και σήμερα, ο Αβραάμ ορκίζεται ότι δεν ξέρει να σκαρφαλώνει
σε καρύδες ή να κολυμπάει. Βάρκες, ψάρεμα ναι, αλλά κολύμπι όχι. Η στάθμη του
νερού συνέχισε να ανεβαίνει, σαν να τον δέρνει, και ανέβηκε λίγο ψηλότερα, με
τα πόδια του πάντα βυθισμένα. Ήταν νύχτα. Πέρασε τα ξημερώματα τρέμοντας και το
ξημέρωμα τον βρήκε κολλημένο εκεί ... το στήθος και η κοιλιά του ήταν γεμάτα
γρατσουνιές και εγκαύματα _πέρασαν κάποιοι… τους φώναξα δεν με άκουσαν.
Οι ρίζες ήδη έτριζαν. Ο κορμός λύγιζε. Αποφάσισα να
πηδήξω, αλλά … στο νερό υπήρχε μια τεράστια δίνη, λέει ο Αβραάμ, τόσο μεγάλη
όσο αυτό το ενδιάμεσο δωμάτιο θεραπείας στο νοσοκομείο που είμαι. ‘Επεσε,
λέει ανάμεσα στα γέλια, και άρχισε να γυρίζει γύρω-γύρω. Αυτό με ζάλισε λίγο,
μέχρι που το ρεύμα με παρέσυρε στη θάλασσα. Η πλημμύρα έφερε κάθε είδους
πράγματα. Άρχισα να τα συνδυάζω και αγκάλιαζα τα πάντα για να κρατηθώ έξω από
το νερό. Ήθελα να πάω εδώ – μου δείχνει σαν να ήταν η ακτή – αλλά το ρεύμα ήταν
δυνατό και με έβγαλε στα ανοιχτά μίλια μακριά, μέχρι που σταμάτησα να βλέπω την
ακτή.
Ήταν σαν να έφτανα σε άλλη χώρα και η θάλασσα κάτω
φαινόταν πολύ σκοτεινή. Είχα ήδη σταματήσει να χτυπάω τα πόδια μου, οι πληγές
μου αιμορραγούσαν στη θάλασσα και υπάρχουν πολλές ταινίες, ίσως υπερβολικές,
που λένε τι συμβαίνει όταν κάποιος αιμορραγεί στον ωκεανό. Ακόμα δεν γνωρίζει πότε
ακριβώς τραυματίστηκε, δεν πόνεσε καν, αλλά υπήρχε αυτή η βαθιά πληγή περίπου
10 πόντους σε μήκος και βαθιά, επικίνδυνα βαθιά, στην αριστερή μου γάμπα.
Και μετά αντιμάμαλο … τα ίδια τα κύματα άρχισαν να το
επιστρέφουν στην ακτή. Ο γκρεμός σημάδεψε τη λωρίδα της σωτηρίας, αλλά δεν ήταν
απλό. Μόνο οι ναυαγοί καταλαβαίνουν πόσο ελικοειδής μπορεί να είναι η ακτή.
Ειδικά μια τέτοια, γεμάτη γκρεμούς. Η αυτοσχέδια σχεδία μου είχε καταρρεύσει
στη θάλασσα και είχε απομείνει μόνο ένα κούτσουρο. Η θάλασσα ήταν ταραγμένη και
ο Αβραάμ λέει ότι ο γκρεμός ήταν έξι μέτρα ή περισσότερο, πρακτικά χωρίς
ελάχιστη κλίση, χωρίς μια ρωγμή του διαβόλου στην πέτρα που θα του επέτρεπε να
αγκιστρώσει το χέρι ή το πόδι του.
“Τότε είδα ένα μεγάλο κύμα που έγινε. Ανέβηκα γρήγορα
στο κοντάρι και πήδηξα έτσι ώστε το κύμα θα με έσπρωχνε Χτύπησα τις πέτρες,
αλλά κράτησα. Έπρεπε να περιμένω ακίνητος για μια στιγμή, γιατί τα πόδια μου
έτρεμαν ήδη. Όταν κατάφερα να φτάσω στην κορυφή, έπεσα όσο καλύτερα μπορούσα
και άνοιξα τα χέρια μου”.
Ένας παράδεισος Πριν την καταστροφή…
–Δεν διψούσες;
– 🤔 Μα γιατί να διψούσα με τόσο νερό που είχα πιει!!
– Και η πείνα;
–🤔Πείνα... Τι θα έκανα; Θα άρχισα να κλαίω; –Και δεν έκλαψες ποτέ; –🤔Όχι βέβαια! Πώς θα μπορούσα να κλάψω …
Βρισκόταν στο έδαφος: ακτή, δρόμος, εδώ το σπίτι και
εκεί η σβηστή λάμπα του δρόμου. Έγραψε μια ευθεία γραμμή στη φαντασία του και
την ακολούθησε. Για άλλη μια φορά βυθίστηκε στη λάσπη. Ο κόσμος του Αβραάμ
συνέχισε να καλύπτεται από νερό, αλλά ήταν ακόμα ο κόσμος του. Προσπάθησα να
περπατήσω _λέει κατά μήκος των τμημάτων όπου ήταν πιο καθαρά. Μέτρησε δεκάδες
ζώα στο έδαφος, τουμπανιασμένα και μάλιστα είδε μια ηλικιωμένη γυναίκα να
μετράει τις κατσίκες που της είχαν απομείνει.
Όταν έφτασε στο σπίτι της Arelis, φίλης της μητέρας
του, μπόρεσε να φάει κάτι και να κοιμηθεί. Οι παππούδες του πήγαν να τον δουν.
Δεν ήξερε για τη μητέρα και τον πατριό του. Η πληγή ήταν εκεί. Ένας γιατρός την
είδε και είπε ότι χρειαζόταν χειρουργική επέμβαση και νοσοκομείο.
Ξεκίνησαν με ποδήλατο, με διαλείμματα για να αποφύγουν
μούδιασμα στα πόδια. Βρήκαν ένα αυτοκίνητο του στρατού, ήταν το ιατρείο,
αργότερα το ασθενοφόρο και μετά το νοσοκομείο: χειρουργείο, ακτινογραφίες,
καθαρισμός των ιστών και η ανακούφιση που έβλεπε το αίμα να αναβλύζει από το
πόδι...
Τώρα αφηγείται την ιστορία του ως παιδί που κυνηγός καβουριών
και ερασιτέχνης ψαράς σε αυτό το νούμερο ένα κρεβάτι θεραπείας, που προορίζεται
μόνο για πρωταθλητές, ακόμη και για πρωταθλητές σαν αυτόν, που μισούν να
αγωνίζονται, αλλά οι περιστάσεις, χωρίς να ζητήσουν τη συγκατάθεσή τους, τους
κάνουν τέτοιους. Άκουσε το μπαμ εκκίνησης, σε έναν αγώνα όπου όλα, απολύτως
όλα, κρέμονται από μια κλωστή.
–Και πού έμαθες να τα κάνεις όλα αυτά; – ρωτά ο
Llamos, ο ανταποκριτής της εφημερίδας στο Γκουαντάναμο. Ο 12χρονος απαντά χωρίς
να το σκεφτεί.
Μάθηση. Μάθηση_ Αγώνας!!
Στο διάβα της ζωής
Η
Κούβα αντιστέκεται και το παλεύει…
Άλλος τομέας που
αντιμετωπίζει πολύ σημαντικό πλήγμα είναι η Ενέργεια, λόγω των κυρώσεων που
επιβάλλουν οι ΗΠΑ σε ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες που σχετίζονται με
τη μεταφορά πετρελαίου, ενώ και μια σειρά χώρες σταμάτησαν να εξάγουν πετρέλαιο
στην Κούβα λόγω των κυρώσεων. Αντίστοιχα, μετά το 2019 και την ενεργοποίηση για
πρώτη φορά του άρθρου 3 του νόμου Χελμς Μπάρτον, το οποίο επιτρέπει
διεκδικήσεις αποζημιώσεων στα αμερικανικά δικαστήρια σε βάρος εταιρειών που
δραστηριοποιούναι στην Κούβα, στο όνομα καπιταλιστικών ιδιοκτησιών που
απαλλοτριώθηκαν ή κατασχέθηκαν μετά την Κουβανική Επανάσταση, υπάρχει μείωση
των ξένων επενδύσεων στην Κούβα.
Παράλληλα, με την ένταξη της Κούβας από τις ΗΠΑ στη λίστα των κρατών – “χορηγών
της τρομοκρατίας”, πάνω από 250 τράπεζες και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί –
κυρίως ευρωπαϊκοί – έχουν διακόψει τις σχέσεις τους με την Κούβα. Είναι
χαρακτηριστικό ότι για σχεδόν οποιαδήποτε συναλλαγή σήμερα χρειάζονται
μεταφορές σε 6-7 τράπεζες, κάτι που σημαίνει μεγάλη επιβάρυνση του κουβανικού
κράτους σε τραπεζικές προμήθειες. Συνολικά η κυβέρνηση Τραμπ επέβαλε
εκατοντάδες νέα μέτρα κατά της Κούβας, τα οποία διατηρεί και συνεχίζει η
κυβέρνηση Μπάιντεν, ενώ η ένταξη της Κούβας στην περιβόητη λίστα των ΗΠΑ
απειλεί με κυρώσεις οποιονδήποτε συνεργάζεται μαζί της.
Όλα τα παραπάνω
επιδρούν σημαντικά σε κρίσιμους τομείς για τον λαό της Κούβας, όπως στην
ηλεκτροδότηση της χώρας, λόγω της έλλειψης των αναγκαίων καυσίμων αλλά και του
αναγκαίου εξοπλισμού για τη συντήρηση και αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου
ηλεκτρικής ενέργειας, των θερμοηλεκτρικών εργοστασίων κ.ο.κ. Η κατάσταση αυτή
έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες διακοπές ηλεκτροδότησης. Αντίστοιχα, οι ελλείψεις
σε εισαγόμενες πρώτες ύλες οδηγούν σε μείωση της παραγωγής σε μια σειρά
κλάδους.
Οι οικονομικές
επιπτώσεις από την επίθεση των ΗΠΑ έχουν οδηγήσει επίσης σε ελλείψεις τροφίμων
και δυσκολίες σε ό,τι αφορά την επάρκεια του καλαθιού τροφίμων του νοικοκυριού,
στα προϊόντα δηλαδή που εξασφαλίζει και διανέμει το κουβανικό κράτος σε όλο τον
πληθυσμό της χώρας κάθε μήνα.
Τα στελέχη του ΚΚ
Κούβας τονίζουν ότι η ηγεσία και οι λαϊκές οργανώσεις της χώρας δεν μένουν με
σταυρωμένα τα χέρια σε αυτήν την επίθεση, επεξεργάζονται τρόπους για την
αντιμετώπισή της, εστιάζοντας μεταξύ άλλων στην κινητοποίηση των εργαζομένων
για την αύξηση της παραγωγής, στην εξοικονόμηση και τον εξορθολογισμό της
αξιοποίησης πόρων, στον εντοπισμό και τη γενίκευση της πείρας από μια σειρά
θετικά παραδείγματα που υπάρχουν σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των
προβλημάτων.
Σε αυτό το φόντο, στη συνάντηση με τον γγ της Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κούβας
(CTC) επισημάνθηκε επίσης πως δεν παραγνωρίζεται το γεγονός ότι ο αμερικανικός
ιμπεριαλισμός επιδιώκει να αξιοποιήσει τον ιδιωτικό τομέα, επιχειρώντας να
δημιουργήσει μια οικονομική δύναμη που θα έχει φιλοδοξίες πολιτικής έκφρασης.
Ήδη από τον Ιούλη του 2021, μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης των ΗΠΑ ότι θα
επιτρέψει σε επιχειρηματίες του ιδιωτικού τομέα της Κούβας να έχουν
λογαριασμούς σε αμερικανικές τράπεζες και να χρησιμοποιούν πλατφόρμες στο
διαδίκτυο, το κουβανικό υπουργείο Εξωτερικών σημείωνε ότι «η κυβέρνηση των
Ηνωμένων Πολιτειών έχει εκφράσει ρητά την πρόθεσή της να χρησιμοποιήσει αυτόν
τον τομέα για πολιτικούς σκοπούς, ενάντια στην Επανάσταση, με βάση τους στόχους
της για αλλαγή καθεστώτος. Αναφορικά με τη διάρθρωση της οικονομίας και του
εργατικού δυναμικού στην Κούβα, στη συνάντηση με την ηγεσία της CTC
επισημάνθηκε ότι βασικός παράγοντας είναι η κρατική σοσιαλιστική επιχείρηση, η
κοινωνική ιδιοκτησία που κυριαρχεί στα βασικά μέσα παραγωγής, η οποία
συμπληρώνεται – όπως αναφέρθηκε – από τις ιδιωτικές, μη κρατικές μορφές
διαχείρισης. Σημειώθηκε ότι υπάρχουν περίπου 11 χιλιάδες μικρές και μεσαίες μη
κρατικές επιχειρήσεις, ενώ σε αυτόν τον ιδιωτικό τομέα απασχολείται το 14% του
συνόλου των απασχολούμενων στην οικονομία της χώρας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η CTC θέτει ως προτεραιότητα τη συνδικαλιστική οργάνωση των
εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και τη συνεχή παρέμβαση σε αυτούς τους χώρους,
ανταλλάσσοντας πείρα και με άλλες χώρες, καπιταλιστικές, για τη δουλειά σε
αυτόν τον τομέα.
Η νεολαία στο στόχαστρο
μιας άλλης επίθεσης
Επιπλέον, στις
συναντήσεις με την ηγεσία του ΚΚ Κούβας, της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών Κούβας
και τη CTC επισημάνθηκε η συστηματική επικοινωνιακή καμπάνια παραπληροφόρησης
από τις ΗΠΑ η οποία βάζει στο στόχαστρο ιδιαίτερα τη νεολαία. Οι νέοι της
Κούβας, οι οποίοι έχουν γνωρίσει μια χώρα που πάντα παλεύει να ξεπερνά
οικονομικά προβλήματα από την εντεινόμενη ιμπεριαλιστική επίθεση των ΗΠΑ, την
ίδια ώρα βρίσκονται στο στόχαστρο μιας άλλου είδους επίθεσης από τις Ηνωμένες
Πολιτείες, οι οποίες προσπαθούν μέσα από το διαδίκτυο, τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης και άλλα εργαλεία να τους προσεταιριστούν, να προβάλουν μια επίπλαστη
πραγματικότητα για τον καπιταλισμό και να ρίξουν σπόρους αμφισβήτησης για την
ηγεσία και το σύστημα της χώρας, να ενθαρρύνουν τη φυγή από τη χώρα.
Απέναντι σε αυτήν
την επίθεση, το ΚΚ Κούβας, η Ένωση Νέων Κομμουνιστών, οι μαζικοί φορείς με τους
οποίους συναντήθηκε η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, τονίζουν ότι δίνουν τη μάχη των
ιδεών, ιεραρχούν την ενίσχυση της παρέμβασής τους στη νεολαία, για το
ξεσκέπασμα της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας και την καλλιέργεια ταξικής
συνείδησης.
Επιτεύγματα σε αντίξοες συνθήκες
Πολλά θετικά χαρακτηριστικά
το Κέντρο Γενετικής Μηχανικής και Βιοτεχνολογίας (CGIB) της BioCubafarma,
επιστημονικό κέντρο με πρωτοπόρο έργο στην υπηρεσία του κουβανικού λαού, στην
έρευνα, στην ανάπτυξη και παραγωγή φαρμάκων και εμβολίων. Σε έναν τομέα αιχμής,
με τεράστια σημασία για την Υγεία, αναδείχθηκαν οι τεράστιες δυνατότητες που
απελευθερώνονται για την επιστήμη και την έρευνα όταν αυτές τίθενται στην
υπηρεσία του λαού, όταν υπηρετούν την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και όχι το
καπιταλιστικό κέρδος, κόντρα μάλιστα στις μεγάλες δυσκολίες που προκαλεί ο
εγκληματικός αποκλεισμός της Κούβας από τις ΗΠΑ. Σε αντίθεση με τα αντίστοιχα
κέντρα στον καπιταλιστικό κόσμο που ανταγωνίζονται μεταξύ τους για
χρηματοδότηση, συμβόλαια κλπ., τα επιστημονικά κέντρα της Κούβας συνεργάζονται
αρμονικά μεταξύ τους για τον εξορθολογισμό των πόρων και την πρόοδο του έργου
τους.
Τα δε έσοδα που προκύπτουν από τη διάθεση κουβανικών φαρμακευτικών προϊόντων σε
πάνω από 57 χώρες εξασφαλίζουν σημαντικούς πόρους όχι για το προσωπικό κέρδος
κάποιων καπιταλιστών, αλλά για την υπηρέτηση των συμφερόντων του κουβανικού
λαού και την παραπέρα ανάπτυξη της έρευνας, η οποία τελικά ωφελεί όλους τους
λαούς.
Μεταξύ άλλων υπάρχει
η πείρα από την οργανωμένη αντιμετώπιση της ηπατίτιδας Β στην Κούβα, με τον
κρατικά σχεδιασμένο δωρεάν μαζικό εμβολιασμό όλου του πληθυσμού την περίοδο
1992 – 2019, όταν το εμβόλιο σε άλλες χώρες κοστίζει 40$, εντυπωσιακά και τα
στοιχεία για την αντιμετώπιση της Covid-19 στην Κούβα, σε πλήρη αντίθεση με τα
τραγικά στοιχεία ακόμα και στις πιο ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.
Καθοριστικό ρόλο έπαιξαν η προηγούμενη επιστημονική έρευνα και η ανάπτυξη
πολλών φαρμάκων και εμβολίων για άλλες ασθένειες, τόσο αρχικά για την
καταπολέμηση της Covid-19 με αντιικά φάρμακα (με το 85% των ασθενών σε ΜΕΘ με
κορονοϊό να επιζεί, ενώ στον καπιταλιστικό κόσμο το 80% των ασθενών που
έμπαιναν σε ΜΕΘ πέθαιναν), όσο και στη συνέχεια για την ανάπτυξη εμβολίων κατά
της Covid-19 μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και τον καθολικό δωρεάν
εμβολιασμό του πληθυσμού.
Η Ιστορία οδηγός για το μέλλον
Οι κατακτήσεις και
τα επιτεύγματα του λαού της Κούβας, μέσα από την πορεία της Κουβανικής
Επανάστασης, τη ζωή και τη δράση του ηγέτη της, Φιντέλ Κάστρο, αποτυπώνονται και
στο πολύ ενδιαφέρον Κέντρο Φιντέλ Κάστρο Ρους στην Αβάνα: Χαρακτηριστική είναι
και η αίθουσα του Κέντρου – το οποίο λειτουργεί ως ένα σύγχρονο και οργανωμένο
μουσείο, με πολλά εκθέματα, πολυμέσα κλπ., στεγάζοντας παράλληλα πολλές ακόμα
δραστηριότητες – στην οποία από τη μία πλευρά παρουσιάζονται τα τεράστια
προβλήματα του κουβανικού λαού από την καπιταλιστική εκμετάλλευση πριν την
Επανάσταση, ενώ στην άλλη πλευρά αναδεικνύονται οι ριζικές αλλαγές που έφερε υπέρ
του λαού σε όλα τα παραπάνω η Κουβανική Επανάσταση ήδη από τα πρώτα χρόνια μετά
την επικράτησή της.
Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται το πρόβλημα της γης για τους αγρότες, η πολύ υψηλή
ανεργία, ο μεγάλος αναλφαβητισμός, το πρόβλημα της κατοικίας, η τεράστια
παιδική θνησιμότητα από ιάσιμες ασθένειες – ζητήματα δηλαδή τα οποία
εξακολουθούν να μαστίζουν ακόμα και σήμερα τεράστια τμήματα του πληθυσμού στη
Λατινική Αμερική – τα οποία αντιμετωπίστηκαν αποφασιστικά από την Κουβανική
Επανάσταση.
Σημειώνεται ότι το
Κέντρο Φιντέλ Κάστρο Ρους είναι αφιερωμένο στη μελέτη, διάσωση και προβολή του
έργου του ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης, ενώ μπορεί να το επισκεφτεί
οποιοσδήποτε ταξιδεύει στην Κούβα, καθώς και να ζητήσει ξενάγηση σε αυτό
(περισσότερες πληροφορίες, καθώς και επιλογή εικονικής ξενάγησης, υπάρχουν στην
ιστοσελίδα του Κέντρου)