Λένιν: GOELRO_план ГОЭЛРО

Το GOELRO_план ГОЭЛРО ήταν το πρώτο σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης των Σοβιέτ και αποτέλεσε προάγγελο της πολιτικής των πενταετών σχεδιασμών, η οποία προβλεπόταν από το Γκοσπλάν. GOELRO _σήμαινε “Κρατική Επιτροπή για την Ηλεκτροδότηση της Ρωσίας”__“Государственная комиссия по Электрификации РОссии”, που δημιουργήθηκε και είχε ως πρόεδρο τον ίδιο τον Λένιν. Η πίστη του μεγάλου ηγέτη της Οκτωβριανής σοσιαλιστικής επανάστασης στην τεράστια σημασία της ηλεκτροδότησης για την επιβολή του Σοσιαλισμού-Κομμουνισμού φαινόταν μέσω της παρακάτω ευρέως γνωστής δήλωσής του: “Ο Κομμουνισμός, είναι η κυβέρνηση των Σοβιέτ μαζί με την ηλεκτροδότηση του συνόλου της χώρας”.  — Λένιν, “Η εξωτερική και εσωτερική μας κατάσταση και οι υποχρεώσεις του κόμματος”

Gleb_Maksimilianovich_Krzhizhanovskiy

Τον Μάρτιο του 1918, ο διάσημος Ρώσος μηχανικός ενέργειας А.В. Винтер προσκλήθηκε από τον Βλαντιμίρ Ίλιτς, σε μια κουβέντα φαινομενικά άσχετη με τα γεγονότα που ανησυχούσαν τη χώρα εκείνη την περίοδο: ο Λένιν, με το μυαλό που έβλεπε χρόνια μπροστά  τον ρώτησε με έντονο ενδιαφέρον για τα νέα επιτεύγματα στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και την εφαρμογή της στη βιομηχανία. (σσ. Alexander Vasilievich Vinter Σοβιετικός επιστήμονας και μηχανικός με ειδίκευση στον τομέα της κατασκευής και λειτουργίας σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας _γεννήθηκε 10-Οκτ-1878, στο Osiedle Starosielce, Μπιαλιστόκ, Πολωνία _απεβίωσε 9-Μαρτ-1958 στη Μόσχα τιμημένος με πολλά μετάλλια από τη χώρα του)

Δεν ήταν τυχαίο ότι η βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας τράβηξε την προσοχή του V.I. Λένιν. Στα τέλη του 1920, ο Λένιν έγραψε: “Μόνο όταν η χώρα ηλεκτροδοτηθεί, όταν η βιομηχανία, η γεωργία και οι μεταφορές εφοδιαστούν με την τεχνική βάση της σύγχρονης βιομηχανίας μεγάλης κλίμακας, μόνο τότε θα κερδίσουμε πλήρως”. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα εκείνη την εποχή ήταν μόνο στο 26% του επιπέδου του 1913. Αλλά και αυτό το προπολεμικό επίπεδο ήταν εξαιρετικά χαμηλό! Οι οδηγίες του Λένιν καθόρισαν την κατεύθυνση των εργασιών για την κατάρτιση ενός σχεδίου για την ηλεκτροδότηση της ΕΣΣΔ. Για να αναπτυχθεί λεπτομερώς αυτό το σχέδιο, δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο του 1920 η Κρατική Επιτροπή εξηλεκτρισμού (GOELRO_ГОЭЛРО). Πάνω από 200 επιστήμονες, μηχανικοί και οικονομολόγοι που εκπροσωπούν διάφορους κλάδους της επιστήμης και της τεχνολογίας συμμετείχαν στο έργο του. Μεταξύ αυτών ήταν ο А.В. Винтер, ο Αλεξάντροφ, που αργότερα έγινε διάσημος ακαδημαϊκός, και πολλοί άλλοι.

“Από την αρχή, ο Βλαντιμίρ Ίλιτς έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για το έργο της επιτροπής, δίνοντας συμβουλές, παρέχοντάς της τεράστια βοήθεια και υποστήριξη”, θυμάται αργότερα ο πρόεδρος της επιτροπής. Ο Λένιν είδε στο σχέδιο GOELRO όχι μόνο έναν τρόπο να πλημμυρίσει τις πιο απομακρυσμένες γωνιές της χώρας με το φως των ηλεκτρικών λαμπτήρων, όχι μόνο μια ευκαιρία να παρέχει ενέργεια σε εργοστάσια, , ορυχεία, σιδηροδρόμους και γεωργία. Ο Βλαντιμίρ Ίλιτς γνώριζε ότι η εφαρμογή του μεγαλεπήβολου προγράμματος εξηλεκτρισμού της Σοβιετικής Πατρίδας θα είχε επίσης τεράστια εκπαιδευτική σημασία - θα έδειχνε προσωπικά σε όλους τους εργαζόμενους της σοβιετικής χώρας και στους ανθρώπους των ξένων χωρών τις κολοσσιαίες δυνατότητες του σοσιαλιστικού συστήματος.

Μέχρι τον Δεκέμβριο του 1920 _22 Δεκέμβρη έγινε ένα πρώτος απολογισμός, ολοκληρώθηκε η ανάπτυξη του έργου με. 30 μεγάλους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 1,5 εκατομμυρίου kW, κατασκευασμένοι κοντά σε βιομηχανικά κέντρα, καθώς και σε μεγάλα ποτάμια, σε περιοχές με κοιτάσματα άνθρακα και τύρφη, που έμελλε να αποτελέσουν τη βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της σοσιαλιστικής οικονομίας. Το σχέδιο προέβλεπε επίσης εκτεταμένες βιομηχανικές κατασκευές και σκιαγράφησε πώς να τονωθεί η γεωργία. Η συζήτηση για το πρόγραμμα ηλεκτροδότησης ήταν και το κύριο θέμα στο VIII Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ, το οποίο άνοιξε στη Μόσχα στις 22 Δεκεμβρίου 1920. Οι σύνεδροι μαζεύτηκαν __ όπως αναφέρει σχετική ανταπόκριση της εποχής “με μπότες από τσόχα και παλτά από δέρμα προβάτου κάθισαν στην –χωρίς θέρμανση, αμυδρά φωτισμένη αίθουσα του θεάτρου Μπολσόι”. Πίσω από το τραπέζι του προεδρείου, στα βάθη της σκηνής, βρίσκεται ένας τεράστιος χάρτης της Σοβιετικής Ρωσίας και όλων των δημοκρατιών της αχανούς χώρας, διάσπαρτος με πολύχρωμους κύκλους σε μέρη μελλοντικών εργοταξίων. Όταν ο Krzhizhanovsky έδειξε πού έπρεπε να εμφανιστούν οι νέοι ηλεκτροπαραγωγικοί λαμπτήρες στον χάρτη. Οι εκπρόσωποι του συνεδρίου χαιρέτησαν κάθε νέο φως με ενθουσιώδη χειροκροτήματα.

Εξώφυλλο προγράμματος _
από τη χαράκτρια Βάσω Κατράκη

Παρένθεση_συνειρμικά _“Μια ιστορία από το Ιρκούτσκ”
Το Ιρκούτσκ, με περίπου 800.000 κατοίκους, είναι η μεγαλύτερη πόλη της Σιβηρίας και κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά ημών των παλιότερων: πρώτη επαφή το θεατρικό έργο του Αλεξέι Αρμπούζοφ “Μια ιστορία του Ιρκούτσκ”, που παίχτηκε στην Αθήνα το 1962, τρία χρόνια μετά την πρεμιέρα του στη Μόσχα. Πρωταγωνιστές Αλέκος Αλεξανδράκης +Αλίκη Γεωργούλη, πασίγνωστοι προοδευτικοί καλλιτέχνες εκείνης της εποχής, όπως και οι περισσότεροι ηθοποιοί της παράστασης _οι κομμουνιστές Αλέκα Παϊζη, Νότης Περγιάλης, Κώστας Καζάκος Κώστας Μπάκας, έπαιζαν επίσης οι Γιάννης Φέρτης και Θόδωρος Καλλιφατίδης, που αργότερα έγινε συγγραφέας. Η σκηνοθεσία ήταν του Λεωνίδα Τριβιζά ενώ το εξώφυλλο του προγράμματος είχε φιλοτεχνήσει η χαράκτρια Βάσω Κατράκη. Το έργο αυτό σημείωσε εξαιρετική επιτυχία στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο. Σήμερα μετά τις ανατροπές και την καπιταλιστική παλινόρθωση είναι απλά περιζήτητος τουριστικός προορισμός. Ελάχιστοι θα έλεγαν όχι σε ένα ταξίδι με τον υπερσιβηρικό μέχρι το Ιρκούτσκ με μια επίσκεψη στη λίμνη Βαϊκάλη που απέχει μόνο 60 χλμ. από την πόλη.
2016 _σαν σήμερα 22-Δεκ: στην αγγλόφωνη εφημερίδα “The Moscow Times” αναφέρεται ότι πάνω από πενήντα άνθρωποι πέθαναν δηλητηριασμένοι επειδή ήπιαν το “μπογιαρισνίκ”, ένα καλλυντικό, μια λοσιόν σώματος,  που περιέχει μεθανόλη, ένα φτηνό υποκατάστατο του οινοπνεύματος. Και αυτό συμβαίνει συστηματικά καθώς το βαρύ κρύο δεν αντέχεται. Tα περισσότερα θύματα ήταν ηλικίας 35-50 ετών. Αρχικά οι νεκροί ήταν καμιά 35αριά, αλλά σύντομα άρχισαν να βρίσκουν και άλλους πεθαμένους, μόνους σε διαμερίσματα ή σε σωλήνες αποχέτευσης _Χώνονταν εκεί για να ζεσταθούν; Στην ίδια εφημερίδα αναφέρεται ότι λόγω της οικονομικής κρίσης, όλο και περισσότεροι Ρώσοι στρέφονται στην κατανάλωση καλλυντικών και φαρμακευτικών προϊόντων ως υποκατάστατων του αλκοόλ.

Ο Krzhizhanovsky έδειξε πού έπρεπε να εμφανιστούν οι νέοι ηλεκτροπαραγωγικοί λαμπτήρες στον χάρτη. Οι εκπρόσωποι του συνεδρίου χαιρέτησαν κάθε νέο φως με ενθουσιώδη χειροκροτήματα (σσ. ο Gleb Maksimilianovich Krzhizhanovsky_Глеб Максимилианович Кржижановский 24_Ιαν -12 με το παλιό ημερολόγιο 1872 – 31-Μαρτ-1959 ήταν Σοβιετικός επιστήμονας, πολιτικός, επαναστάτης, παλιός μπολσεβίκος και και συγγραφέας. Γεννημένος στην οικογένεια ενός ευγενούς πολωνικής καταγωγής __πολωνικό επώνυμο Krzyżanowski__ έγινε ο επί μακρόν πρόεδρος του Gosplan και διευθυντής του GOELRO)

Στο συνέδριο μίλησε ο Β. Ι. Λένιν. Τα συναισθήματα που κυριάρχησαν σε όλους όσοι ήταν παρόντες στην αίθουσα μεταφέρθηκαν τέλεια από τον Α. Ν. Τολστόι στο μυθιστόρημα “Ο Δρόμος προς τον Γολγοθά” μια τριλογία μυθιστορημάτων, που ανιχνεύει τη μοίρα της ρωσικής διανόησης παραμονές, κατά και μετά την επανάσταση του 1917: “Οι άνθρωποι στο αμφιθέατρο, που είχαν μια χούφτα βρώμη στις τσέπες τους με στρατιωτικά πανωφόρια bekesh , δεν ανάσαιναν, αφουγκραστήκαμε τις ιλιγγιώδεις αλλά υλικά εφικτές προοπτικές της επανάστασης, που ξεκινούσε τον δρόμο της δημιουργικότητας. Τα λόγια του Λένιν ακούστηκαν σε ολόκληρη τη Ρωσία: Ο κομμουνισμός είναι η σοβιετική εξουσία συν ο ηλεκτρισμός ολόκληρης της χώρας. Διαφορετικά, η χώρα θα παραμείνει μια μικροαγροτική χώρα και αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε ξεκάθαρα... Μόνο η ηλεκτροκίνηση καθιστά  δυνατό τον εξοπλισμό της βιομηχανίας με σύγχρονη τεχνολογία. Και η βιομηχανία είναι η βάση ολόκληρης της εθνικής οικονομίας”.

Οι εχθροί αντιμετώπισαν το σχέδιο του Λένιν με κατάχρηση και χλεύη. “Υπερφαντασία”, “ηλεκτρικές ουτοπίες”, “ηλεκτρισμός _τί είναι αυτό;”» ούρλιαζαν οι αστικές εφημερίδες στην Αμερική και την Ευρώπη. Τον Οκτώβριο του 1920, τον Λένιν επισκέφτηκε ο διάσημος Άγγλος συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Herbert Wells. Μίλησε για πολλή ώρα μαζί του και επιστρέφοντας στην Αγγλία, δημοσίευσε το βιβλίο “Russia in the Dark” _η Ρωσία στο σκοτάδι. Έγραψε ότι ο Λένιν, που απέρριψε τους ουτοπιστές, “τελικά έπεσε σε μια ουτοπία, μια ουτοπία ηλεκτρισμού...”. “Είναι δυνατόν να φανταστούμε ένα πιο τολμηρό έργο σε αυτή την απέραντη, επίπεδη, δασική χώρα, που κατοικείται από αγράμματους αγρότες, που στερούνται πηγές υδάτινης ενέργειας, χωρίς τεχνικά ικανούς ανθρώπους, στην οποία το εμπόριο και η βιομηχανία έχουν σχεδόν σβήσει;” - αναφώνησε ο Γουέλς. “Ανεξάρτητα από τον μαγικό καθρέφτη που κοιτάζω, δεν μπορώ να δω αυτή τη Ρωσία του μέλλοντος…”

Όσοι έβλεπαν την ΕΣΣΔ μόνο στο σκοτάδι, δεν κατάλαβαν από πού θα έπαιρνε τη δύναμη μια χώρα που δεν είχε τα απαραίτητα υλικά, εξοπλισμό και ειδικούς να κατασκευάσει σταθμούς παραγωγής ενέργειας. Αλλά αυτό που θα ήταν αδύνατο σε οποιαδήποτε καπιταλιστική χώρα έγινε δυνατό στη Σοβιετική Ρωσία, μέχρι την μακρινή Σιβηρία. Ο ενθουσιασμός των εργαζομένων που χτίζουν το σοσιαλισμό υπό την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος έκανε θαύματα. Αμέσως μετά την έγκριση του σχεδίου GOELRO, ξεκίνησε η κατασκευή των δύο πρώτων μεγάλων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής - Kashirskaya και Shaturskaya. Ο ηρωισμός των οικοδόμων δεν ήταν κατώτερος από τα στρατιωτικά κατορθώματα του Εμφυλίου Πολέμου. Κακοντυμένοι, μερικές φορές και πεινασμένοι, οι άνθρωποι δούλευαν όταν χρειαζόταν, 18 ώρες την ημέρα. Και οι δυσκολίες υποχώρησαν μπροστά από το θάρρος και την αφοσίωσή τους στον κοινό σκοπό.

Τον Ιούνιο του 1922, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του πρωτότοκου του GOELRO, του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Kashirskaya με ισχύ 12 χιλιάδων kW, και πέντε χρόνια αργότερα, το 1927, λειτουργούσαν ήδη στη χώρα πέντε νέοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής: Kashirskaya, Shaturskaya, Κόκκινος Οκτώβρης (Λένινγκραντ), Kizelovskaya και Balakhinskaya. Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εξαπλασιάστηκε σε σύγκριση με το 1920. Τον Δεκέμβριο του 1926, οι Σοβιετικοί προγραμματιστές ενέργειας κέρδισαν άλλη μια νίκη: ο υδροηλεκτρικός σταθμός Volkhov, ο πρώτος υδροηλεκτρικός σταθμός, τέθηκε σε λειτουργία.

Η παραγγελία για την κατασκευή του υπογράφηκε από τον V.I Lenin τον Απρίλιο του 1918. Στα απειλητικά χρόνια του εμφυλίου πολέμου ξεκίνησε η κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού Volkhov. Αυτό ήταν το πρώτο πανσοβιετικό κατασκευαστικό έργο. Ο Βλαντιμίρ Ίλιτς απευθύνθηκε στους εργάτες του Λένινγκραντ _ Αγία Πετρούπολη, μετά τις ανατροπές με έκκληση να βοηθήσουν τους κατακτητές του Βόλχοφ. Τα εργοστάσια της Πετρούπολης έστειλαν μηχανήματα και εξοπλισμό για την κατασκευή, και ομάδες εργατών από Putilov ήρθαν εδώ. Ήταν δύσκολο, πολύ δύσκολο. Όμως οι οικοδόμοι, εμπνευσμένοι από έναν μεγάλο στόχο, κέρδισαν. Στα εγκαίνια του υδροηλεκτρικού σταθμού Volkhov, ο S. M. Kirov είπε: “Σήμερα το Volkhovstroy θα παρέχει ενέργεια στα εργοστάσια του Λένινγκραντ. Αυτή η ενέργεια θα φωτίσει το μεγάλο λενινιστικό μονοπάτι με ανανεωμένο σθένος και το προλεταριάτο όλου του κόσμου, που γιορτάζει αυτή τη νίκη, θα έχει την ευκαιρία να δει ακόμη πιο φωτεινά και καθαρά τη λεωφόρο από την οποία ο ιδρυτής του κόμματός μας, Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν , μας οδήγησε”. Η κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού Volkhov σφυρηλάτησε τις ανεξάντλητες δυνάμεις των Σοβιετικών μηχανικών, τεχνικών και εργατών: θάρρος, επιμονή, εύρος, εμπιστοσύνη στη νίκη. Αυτές οι ιδιότητες τους βοήθησαν να εφαρμόσουν έξοχα το πιο περίπλοκο και σημαντικό μέρος του σχεδίου GOELRO - την κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού του Δνείπερου.

Η κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού του Δνείπερου ξεκίνησε τον Μάρτιο του 1927. Σε πέντε χρόνια, χρειάστηκε να κατασκευαστεί ένα φράγμα κατά μήκος του Δνείπερου, ένας υδροηλεκτρικός σταθμός, κανάλια για τη διέλευση πλοίων, γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που κάλυπταν όλες τις σημαντικότερες βιομηχανικές περιοχές τη λεκάνη του Ντόνετσκ, το Κριβόι Ρογκ κ.λπ. Ο τεράστιος όγκος κατασκευής και οι σύντομες προθεσμίες απαιτούσαν πρωτοφανείς προσπάθειες. Το ποτάμι αντιστεκόταν πεισματικά. Το μονοπάτι προς τα βράχια στα οποία τέθηκε η θεμελίωση του φράγματος ήταν από κοιτάσματα λάσπης και τεράστιους ογκόλιθους. Πολλά έπρεπε να γίνουν χειροκίνητα. Άλλωστε, τότε δεν είχαν ακόμη τεράστιους εκσκαφείς, ισχυρές μπουλντόζες ή ανατρεπόμενα φορτηγά. Αλλά οι άνθρωποι με πείσμα, μέρα με τη μέρα, σφυρηλατούσαν τους πέτρινους ογκόλιθους, πλησιάζοντας σταθερά τον πυθμένα του Δνείπερου. Οι κατασκευές συνεχίστηκαν μέρα και νύχτα σε διάφορους τομείς, οι εργάτες του Δνείπερου πέτυχαν παραγωγικότητα εργασίας χωρίς προηγούμενο. Και σύντομα ο επαναστατημένος ποταμός νικήθηκε.

Οι Αμερικανοί ειδικοί, που εργάστηκαν μετά από πρόσκληση της σοβιετικής κυβέρνησης για την κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού του Δνείπερου, θεώρησαν φανταστικό το χρονικό πλαίσιο στο οποίο οι εγκαταστάτες τοποθέτησαν ιστούς εβδομήντα μέτρων βάρους 169 τόνων 30 περιφερειακών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένων 20 θερμικών και 10 υδραυλικών συνολικής ισχύος 1.750 χιλ.kW Η προγραμματισμένη περίοδος υλοποίησης αυτού του προγράμματος ήταν 10-15 χρόνια. Μέχρι τη στιγμή που έληξε, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αναμενόταν να αυξηθεί από 0,5 δισεκατομμύρια kWh το 1920 σε 8,8 δισεκατομμύρια kWh. Ο ρυθμός που προβλεπόταν στο σχέδιο GOELRO δεν είχε ανάλογο σε όλη την παγκόσμια ιστορία. Παρά τις δυσκολίες που συνδέονται με τον εμφύλιο πόλεμο, τις καταστροφές και την πείνα_σοβαρά πρακτικά βήματα για την εφαρμογή του σχεδίου το 1923-1924, το 1931 ολοκληρώθηκε. Σε μόλις δύο χρόνια (1930-31), η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΣΣΔ αυξήθηκε κατά 27% και έφτασε τα 10,7 δισεκατομμύρια kW/h, η εγκατεστημένη ισχύς των περιφερειακών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ήταν υπεραρκετή.

·       Μέχρι το 1935, αντί για τους προγραμματισμένους 30 σταθμούς παραγωγής ενέργειας, κατασκευάστηκαν 40 Το 1926, ο πρώτος εγχώριος υδροηλεκτρικός σταθμός, ο υδροηλεκτρικός σταθμός Volkhov, ξεκίνησε στα βορειοδυτικά και το 1932, ήταν ο ισχυρότερος εκείνη την εποχή στην Ευρώπη και ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Dnepropetrovsk (το περίφημο DneproGES) μεγαλύτερος στον κόσμο, Ταυτόχρονα, αναπτύχθηκε η εγχώρια βιομηχανία ηλεκτρολογικής μηχανικής, η οποία κατέστησε δυνατή την πλήρη εγκατάλειψη της εισαγωγής εξοπλισμού ισχύος μέχρι το 1934.

·       Μέχρι το 1935, το σχέδιο GOELRO ξεπέρασε σημαντικά όλους τους κύριους δείκτες. Η δυναμικότητα των περιφερειακών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανήλθε σε 4,34 εκατομμύρια kW, 2,5 φορές μεγαλύτερη από την προγραμματισμένη GOELRO, και ο συνολικός όγκος της βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε κατά 5,7 φορές σε σύγκριση με το 1913 αντί 1,8-2 φορές σύμφωνα με το σχέδιο. Ξεπεράστηκε το σχέδιο GOELRO για την εξόρυξη άνθρακα, πετρελαίου, τύρφης, μεταλλεύματος σιδήρου και μαγγανίου και την παραγωγή χυτοσιδήρου και χάλυβα. Αυτό το ιστορικό σχέδιο υλοποιήθηκε κάτω από πραγματικά ακραίες συνθήκες. Οι “μισοπεθαμένοι” δούλευαν πολλές ώρες, επτά ημέρες την εβδομάδα, σε τρομερές, απάνθρωπες συνθήκες. Τα κύρια εργαλεία της εργασίας ήταν μια λαβή και ένα φτυάρι. Πρακτικά δεν υπήρχε τεχνολογία. Και οι σημερινές γενιές, βέβαια, οφείλουν μεγάλο χρέος στα μέλη του εργατικού στρατού του GOELRO.

Έχουν περάσει λίγο περισσότερα από δέκα χρόνια από τη συνομιλία του V. I. Lenin με τον G. Wells. “Ελάτε ξανά σε δέκα χρόνια”, πρότεινε τότε ο Βλαντιμίρ Ίλιτς, “και δείτε τι θα γίνει στην ΕΣΣΔ αυτό το διάστημα”. Και έφτασε ο Γουέλς. Αυτό που είδε ο Άγγλος συγγραφέας τον ανάγκασε να εγκαταλείψει πολλές από τις προηγούμενες παρανοήσεις του. Αναγνώρισε ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα κατάφερε να κερδίσει τη μάχη για την ηλεκτρική ενέργεια.

Δείτε εδώ __και εδώ, Περισσότερα __ “Ο κομμουνισμός είναι η σοβιετική εξουσία + ηλεκτρισμός ολόκληρης της χώρας” __V. I. Λένιν το VIII Πανρωσικό συνέδριο των Σοβιέτ

Viktor Saneyev: Ο ιπτάμενος Σοβιετικός από τη Μαύρη Θάλασσα

1945 _σαν σήμερα: Γεννιέται ο μεγάλος Σοβιετικός αθλητής του τριπλούν Βίκτωρ Ντανίλοβιτς Σανέγιεφ (Виктор Данилович Санеев, ვიქტორ სანეევი), από τους κορυφαίους στην ιστορία του αγωνίσματος και ένας από τους πιο διακεκριμένους αθλητές της σύγχρονης εποχής. Κέρδισε τέσσερα ολυμπιακά μετάλλια: τρία χρυσά (1968, 1972 και 1976) και ένα αργυρό (1980) _μέλος του Hall of Fame της IAAF από το 2013. Μέλος της Κομσομόλ από τα 17 του και του ΚΚΣΕ, μέχρι τη διάλυση της ΕΣΣΔ.

Ο Σανέγιεφ _πέρα από τα έμφυτα και καλλιεργημένα προσόντα του, υπήρξε γέννημα θρέμμα μια κοινωνίας με τους λαούς της να έχουν πλήρη και δωρεάν πρόσβαση στις υποδομές, που ήταν δικαίωμα και όχι εμπόρευμα _όπως και η υγεία, η παιδεία, η πρόνοια. Με τα όποια προβλήματα, αρκετά χρόνια πριν τις ανατροπές και την καπιταλιστική παλινόρθωση ο αθλητισμός ήταν μέσο παιδείας και όχι πλουτισμού ενώ δεν είχε σχέση με επαγγελματισμό. Κανένας αθλητής, καμία ομάδα δεν ήταν τέτοια, κανένας είτε “τελευταίος τροχός” είτε πρωταθλητής δεν αγωνιούσε για την επαγγελματική του αποκατάσταση ή για την επιβίωσή του. Όλοι τους είχαν ή θα είχαν με την ενηλικίωσή τους ή την ολοκλήρωση των σπουδών τους ένα κύριο επάγγελμα, από το οποίο θα ζούσαν.

Όχι μόνο στην Ε.Σ.Σ.Δ. αλλά και στις άλλες χώρες του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε: βλ DDR _βλ “φαινόμενο” Marita Koch _1985 στο παγκόσμιο κύπελλο τερματίζει στα 400μ με την “διαστημική” επίδοση των 47”+⁶⁰/¹⁰⁰ άπιαστο ακόμη σήμερα., Πολωνία, Ρουμανία κά. 1983 _Ελσίνκι παγκόσμιο πρωτάθλημα: Στην εκκίνηση για τον τελικό των 800 μέτρων, έχει πάρει θέση και η διάσημη, Γιαρμίλα Κρατοτσβίλοβα, από τις κορυφαίες δρομείς της εποχής. Η πρωταθλήτρια Τσεχοσλοβακίας, κάνει μία απίστευτη κούρσα και όταν τερματίζει, ο ηλεκτρονικός πίνακας αναγράφει 1:53.28! Πρόκειται για ένα απίστευτο, ένα εκπληκτικό παγκόσμιο ρεκόρ, που μέχρι σήμερα καμία αθλήτρια δεν κατάφερε να βελτιώσει. Στον ζωντανό θρύλο της DDR Heike Drechsler (Χάικε Ντρέσλερ) δύο φορές χρυσή ολυμπιονίκη και παγκόσμια πρωταθλήτρια στον ανοιχτό στίβο στο άλμα εις μήκος, αλλά και δρομέα -γαζέλα στη σκυταλοδρομία (ισοφάρισε δύο φορές το παγκόσμιο ρεκόρ της επίσης θρυλικής Μαρίτα Κοχ) με 19 μετάλλια, εκ των οποίων τα δύο χρυσά ολυμπιακά.

 

 

Η φυσική αγωγή και ο αθλητισμός χρηματοδοτούνταν αποκλειστικά από τους προϋπολογισμούς του κράτους, των συνδικάτων και των μαζικών οργανώσεων, από τα κονδύλια των συνεταιρισμών και από τα ειδικά έσοδα των αθλητικών οργανώσεων και των αθλητικών παραστάσεων, τα οποία μάλιστα δεν φορολογούνταν από το κράτος.
Άγνωστοι οι χορηγοί για την επιβίωση αθλητή -έρμαιου στις ορέξεις τους. Επίκεντρο ο μαζικός αθλητισμός _υποχρεωτικός μαζί με τη φυσική αγωγή για όλους τους μαθητές των σχολείων, των επαγγελματικών και τεχνικών σχολών, των μέσων ειδικών και των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Στην DDR μάλιστα έριχναν στην πισίνα τα μωρά _επομένως οι δεκάδες πρωταθλητές και πρωταθλήτριες στο κολύμπι ήταν φυσική συνέπεια (εδώ στην Ελλάδα παρατηρούμε τον παραγκωνισμό του μαθήματος της Φυσικής αγωγής μέσω της μείωσης των ωρών σε εβδομαδιαία βάση). Επίσης είχαν σχηματίσει αθλητικές λέσχες σε εργοστάσια, γήπεδα, στον αγροτικό συνεταιρισμό στη γειτονιά κ.ά. που συνέβαλαν στην ανάπτυξη ενός αθλητικού κινήματος. Είναι άξιο αναφοράς πως υπήρχε αθλητικό διάλειμμα στις επιχειρήσεις, στις υπηρεσίες και στα εκπαιδευτικά ιδρύματα που υπολογίζονταν στον εργάσιμο χρόνο.

Το 1976, με τον καπιταλισμό ante portas και την οικονομία της αγοράς να “σκάει μύτη”, στην ΕΣΣΔ υπήρχαν πάνω από 3.200 στάδια και 61.000 αθλητικές αίθουσες (γυμναστήρια κλπ), πάνω από 1.200 κολυμβητήρια, 446.000 αθλητικά γήπεδα, 98.000 γήπεδα ποδοσφαίρου, 60 αυτοκινητοδρόμια_πίστες και εκατοντάδες κάρτ, πάνω από 19.000 σκοπευτήρια, 6.600 βάσεις για σκι, 1.300 στάδια για παγοδρομίες κ.ά. 

Κάτι που σε μικρογραφία γίνεται σήμερα στην σοσιαλιστική Κούβα:  Θυμίζοντας και πάλι, τον Χούλιο Λα Κρουζ, που μετά από κάθε αγώνα του αφιερώνει τις νίκες του στην επανάσταση και τον κουβανικό λαό, συνεχίζοντας τη μεγάλη παράδοση της Κούβας στην πυγμαχία και με τις επιδόσεις του θυμίζει τους θρυλικούς πυγμάχους, όπως ο Teófilo Stevenson -Lawrence και ο Félix Savón-Fabre, που κατά το παρελθόν τίμησαν τη σημαία της Κούβας και έκαναν το άθλημα να αγαπηθεί από το λαό της, με τα δικά τους «Venceremos»

Ο Στίβενσον - "γιος της επανάστασης", είχε δηλώσει: «Δεν εγκαταλείπω τη χώρα μου για ένα εκατομμύριο δολάρια ή και περισσότερα χρήματα ακόμα. Τι αξία έχουν ένα εκατομμύριο δολάρια μπροστά σε οκτώ εκατομμύρια Κουβανούς που με λατρεύουν με όλη τη σημασία της λέξης»...

Το κρίνο του Στάλινγκραντ

1921 _σαν σήμερα γεννήθηκε η  Λύντια Βλαντίμιροβνα  Λιτβιάκ, Σοβιετική πιλότος γνωστή με το ψευδώνυμο Λίλια, η οποία είχε αναδειχθεί σε σύμβολο για την “μητέρα πατρίδα”

Η καριέρα της ως αεροπόρου ξεκίνησε από πολύ νωρίς. Σε ηλικία 14 ετών γράφτηκε στις σχολές πλοήγησης της ΕΣΣΔ και έναν χρόνο αργότερα πέταξε για πρώτη φορά μόνη της. Σύντομα κατάφερε να μπει στη σχολή αεροπορίας στη Χερσώνα και έπειτα επέστρεψε, ως εκπαιδεύτρια πια, στη σχολή του Καλίνιν (Τβερ), απ΄ όπου είχε ξεκινήσει την καριέρα της. Από την έναρξη του πολέμου το όνειρό της ήταν να ενταχθεί στις πρώτες γραμμές της μάχης, κάτι που είδε να παίρνει σάρκα και οστά μέσα από την πρόταση σύνταξης Γυναικείων Πτερύγων από τη Μαρίνα Ρασκόβα (σσ. σοβιετική πιλότος και πλοηγός _28 Μαρτίου 1912 – 4 Ιανουαρίου 1943 μια από τις 800.000+ γυναίκες στον Κόκκινο Στρατό, ίδρυσε τρία γυναικεία αεροπορικά συντάγματα τα οποία τελικά θα πραγματοποιήσουν πάνω από 30.000 πτήσεις στον 2^ο Παγκόσμιο με “παραγωγή” πάνω από 30 Ηρωίδες της Σοβιετικής Ένωσης).
Ξεκίνησε τη στρατιωτική υπηρεσία της με την 586^η Πτέρυγα και πετούσε κυρίως σε αποστολές αμυντικού χαρακτήρα, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Αύγουστο του 1942. Προς το τέλος Αυγούστου μετατέθηκε στο 9^ο Σμήνος ανδρών πιλότων, στη μάχη για την υπεράσπιση του Στάλινγκραντ, μαζί με υπόλοιπες γυναίκες πιλότους που είχαν διακριθεί ως τότε. Αυτή ήταν η μονάδα στην οποία η Λίλια κέρδισε τις δύο πρώτες καταρρίψεις της σε αερομαχία (13-Σεπ-1942). 

Προς τα τέλη του Ιανουαρίου 1943 μετατέθηκε στην 296η Μονάδα Αεροπορίας, η οποία είχε τη βάση της στο αεροδρόμιο Κοτιέλνικοβο, κοντά στο Στάλινγκραντ. Στις 17-Φεβ-1943 παρασημοφορήθηκε και δύο μέρες αργότερα προήχθη σε υποσμήναρχο και αργότερα σε αντισμήναρχο. Στους επόμενους μήνες πέτυχε την κατάρριψη πολλών γερμανικών αεροσκαφών, παρότι οι αλλεπάλληλες σκληρότατες αερομαχίες στις οποίες μετείχε είχαν ως αποτέλεσμα πολλαπλούς τραυματισμούς της. Χαρακτηριστική είναι η αερομαχία στις 5 Μαΐου 1943, κατά την οποία η Λίλια καταρρίφθηκε σε γερμανικό έδαφος και γύρισε πίσω στη μονάδα της πεζή και βαριά πληγωμένη, αρνούμενη ιατρικής περίθαλψης, λέγοντας “είμαι αρκετά καλά για να ξαναπετάξω”.

 

Παρ’ όλα αυτά δεν έμελλε να δει το τέλος του πολέμου. Σκοτώθηκε την 1^η Αυγ 1943 μόλις 22 ετών, όταν επέστρεφε στη βάση της συνοδεύοντας μια μονάδα βομβαρδιστικών. Ήταν η τρίτη αποστολή της μέσα σε 24 ώρες και συνολικά η 168^η  από την αρχή του πολέμου. Τα οστά της ανακαλύφθηκαν μόλις το 1979 και ενταφιάστηκαν κάτω από το φτερό του αγαπημένου της αεροσκάφους κοντά στο χωριό Ντμίτριεφκα.
Δέκα χρόνια αργότερα μεταφέρθηκαν προς επίσημη ταφή και στις 5 Μαΐου του 1990 της δόθηκε ο τίτλος της ηρωίδας της Σοβιετικής Ένωσης. Αναφέρεται ότι είχε ζωγραφίσει στο τζάμι του πιλοτηρίου της έναν λευκό κρίνο, γι΄ αυτό και έμεινε γνωστή ως το “Κρίνο του Στάλινγκραντ”_

                                     Βραβεύσεις __

·       Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης (5 Μαΐου 1990)

·       Τάγμα του Λένιν (5 Μαΐου 1990)

·       Κόκκινο Λάβαρο (22 Ιουλίου 1943)

·       Πατριωτικού Πολέμου 1ου βαθμού (10 Σεπτεμβρίου 1943)

·       Πατριωτικού Πολέμου 2ου βαθμού (4 Αυγούστου 1943)

·       Ερυθρού Αστέρα (23 Φεβρουαρίου 1943)

·       Μετάλλιο “Για την υπεράσπιση του Στάλινγκραντ”