ΕΣΣΔ 10ετία 1960: Τρένο υπερυψηλής ταχύτητας …με κινητήρα τζετ!!

Τα πειράματα  «γρήγορου βαγονιού» με jet engine on top ήταν 100% επιτυχημένα και απέδειξαν _επί ΕΣΣΔ φυσικά ότι ένα τρένο μπορούσε να ταξιδέψει εξίσου γρήγορα με ένα αεροπλάνο. Ωστόσο, αυτό το πειραματικό έργο τελικά ξεχάστηκε και εξαφανίστηκε στη λήθη_Russia Beyond / TASS (σσ. μετά τις ανατροπές και την καπιταλιστική παλινόρθωση στην ΕΣΣΔ)

Η ίδια η ιδέα των τρένων ικανών να «πετούν» είχε ιντριγκάρει Σοβιετικούς επιστήμονες και εφευρέτες, έργο που αποδείχθηκε επιτυχημένο. Κατάφεραν να κατασκευάσουν ένα βαγόνι που «πετούσε» κατά μήκος των σιδηροτροχιών με 250 km/h. Ωστόσο, δεν παρήχθη ποτέ μαζικά. Γιατί; Και πώς έμοιαζε;

Σοβιετικοί μηχανικοί προσπάθησαν για πρώτη φορά να κάνουν ένα τρένο να «πετάξει» κατά μήκος των σιδηροτροχιών πριν από 100+ χρόνια, αμέσως μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, όταν ο Valerian Abakovsky, ένας συνηθισμένος σοφέρ από την πόλη Tambov, περίπου 460 χιλιόμετρα από τη Μόσχα, ζήτησε να τον αφήσουν να εργαστεί στο εργοστάσιο Tambov_κατασκευή σιδηροδρόμων. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ο Abakovsky σχεδίασε μόνος του ένα aero-wagon: έβαλε κυριολεκτικά μια προπέλα σε ένα σιδηροδρομικό βαγόνι και τοποθέτησε έναν κινητήρα αεροπλάνου σε αυτό.

Το βαγόνι του Abakovsky έφτασε σε ταχύτητα έως και 140 km/h - κάτι πρωτόγνωρο. Μέχρι το καλοκαίρι του 1921, το βαγόνι είχε διανύσει πάνω από 3.000 χιλιόμετρα. Ο σχεδιασμός κρίθηκε επιτυχημένος και χρησιμοποιήθηκε για τη μεταφορά ανθρώπων.

Πίσω στη δεκαετία του 1970 _αναφέρει το TASS, Σοβιετικοί μηχανικοί προσπάθησαν να σημειώσουν νέο ρεκόρ ταχύτητας τρένου, συνδέοντας έναν κινητήρα τζετ σε αυτό. Το έργο ονομαζόταν «The speedy wagon εργαστήριο».
Το «τρένο αεροπλάνο» της ΕΣΣΔ: Με κινητήρα αεριωθούμενου, η Μόσχα σχεδίασε το «ιπτάμενο τρένο» Ως μέρος αυτών των δοκιμών, ένα τρένο βάρους 51,3 τόνων σε μόλις 10 δευτερόλεπτα έφτασε 50 km/h. και στη συνέχεια έφτασε σε ταχύτητα ρεκόρ 249 km/h (296 χλμ/h σύμφωνα με άλλους).

Η σύγχρονη τεχνολογία έχει προχωρήσει πολύ, με τα τρένα bullet να τρέχουν σε όλα τα μήκη και πλάτη χωρών με ταχύτητες που έχουν κάνει τις καθημερινές μετακινήσεις πιο γρήγορες.Επιπλέον, με την έλευση της πιο εξελιγμένης τεχνολογίας, ακόμη και τα αεροπορικά ταξί αυξάνονται στην εμπορική αγορά _για τους έχοντες φυσικά.

Στη δεκαετία του 1960, η Σοβιετική Ένωση σχεδίασε και ανέπτυξε ένα τρένο υψηλής ταχύτητας _ κορύφωση του ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ, που μετά την ΕΣΣΔ με το M-497 του New York Central Railway, με την κωδική ονομασία «Black Beetle» _τα μαύρο σκαθάρι, έκανε παρόμοιες δοκιμές.
Χρησιμοποιώντας ως βάση το ηλεκτρικό τρένο ER22, «το Kalininsky μεταφορές» με κινητήρες AI-25, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν στο υπερσύγχρονο αεροσκάφος Yak-40, στην οροφή του βαγονιού του τρένου για δοκιμή.
Το σοβιετικό βαγόνι ήταν εξοπλισμένο με αεροδυναμικούς κώνους μύτης και ουράς για μείωση της αντίστασης, επίσης τα φρένα ήταν σημαντικά βελτιωμένα επειδή έπρεπε να υποστηρίξουν ένα μεγάλο φορτίο κατά την εκκίνηση των κινητήρων. Σύμφωνα με μαρτυρίες, κατασκευάστηκαν 15 μακέτες του βαγονιού καθώς η δοκιμή έπρεπε να διεξαχθεί σε αεροδυναμική σήραγγα.

Το υπεργρήγορο τρένο σύμφωνα με πληροφορίες τα πήγε καλά στις δοκιμές, πλησιάζοντας σε ταχύτητα άνω των 200 χιλιομέτρων την ώρα. Αυτό ήταν πολύ πιο γρήγορο από άλλα σύγχρονα τρένα υψηλής ταχύτητας όπως το Shinkansen, το πρώτο παρόμοιο τρένο (bullet train ) στην Ιαπωνία _σσ. Τα τρένα bullet-wheel-on-rail χρησιμοποιούν συνδυασμό ηλεκτρικών κινητήρων και αεροδυναμικής σχεδίασης για την επίτευξη υψηλών ταχυτήτων., τροφοδοτούνται από εναέρια καλώδια και οι κινητήρες βρίσκονται στους τροχούς.

Ωστόσο, παρά τις αστρικές επιδόσεις του, το κόκκινο τρένο, δεν παρήχθη ποτέ μαζικά και τελικά εγκαταλείφθηκε ... δεν «απογειώθηκε» ποτέ

Η αρχική επιτυχημένη δοκιμαστική διαδρομή του τζετ τρένου της Σοβιετικής Ένωσης ακολουθήθηκε από πέντε χρόνια δοκιμών που είδαν το τρένο υπερταχείας να κινείται ακόμη και σε ορισμένα δημόσια τμήματα του σοβιετικού σιδηροδρόμου. Το όνειρο ήταν να παραχθεί μαζικά το υπεργρήγορο τρένο και να διασχίσει το μήκος και το πλάτος της σοβιετικής επικράτειας, αλλά η περεστρόικα φρόντισε για το αντίθετο. Τα νέα σιδηροδρομικά συστήματα έγιναν μη βιώσιμα σε χρόνο μηδέν.
Η σταθερότητα του τρένου στις υψηλές ταχύτητες είχε αρχικά κάποια προβλήματα, αλλά οι σχεδιαστές τα διόρθωσαν, όπως επίσης σχεδίασαν τα πρωτοποριακά πετάσματα από πλέξιγκλας για να τοποθετηθούν καθώς το τρένο περνούσε μπροστά από πυκνοκατοικημένες περιοχές,

Τελικά έμεινε κάτι σαν λείψανο _ το σκουριασμένο ναυάγιο μεταφέρθηκε στη βιομηχανική αυλή της (πλέον) Αγίας Πετρούπολης, όπου συγκέντρωνε σκόνη για αρκετά χρόνια και το 2008 αφού παρέμεινε σε μια αυλή για 10ετίες, το μπροστινό μέρος αφαιρέθηκε, βάφτηκε και τοποθετήθηκε σε μια βάση μπροστά από το Tver μεταφορική. Παρόλο που το σοβιετικό όνειρο δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα, το πρόγραμμα δεν κατέστη εντελώς άχρηστο. Η δοκιμαστική διαδρομή χρησιμοποιήθηκε ως μάθημα για μελλοντικά πειράματα σιδηροδρόμων υψηλής ταχύτητας _παγκόσμια. Σιγά-σιγά, η Κίνα εντάχθηκε στο παιχνίδι κάνοντας τα ταξίδια με τρένο υψηλής ταχύτητας πραγματικότητα _όπου είναι πρωτοπόρα επιδεικνύοντας όλο και νέα μοντέλα.
Πολλές τεχνολογικά προηγμένες χώρες έχουν πλέον κάνει τη μετάβαση. Ωστόσο, το σοβιετικό έργο εξακολουθεί να μνημονεύεται για την καινοτομία και τις δυνατότητές του.

Λούνα-9: Μια ακόμη έφοδος της Σοβιετικής Ένωσης στους ουρανούς

Στις 3 Φλεβάρη 1966 ένα από τα πιο παλιά όνειρα του ανθρώπου γινόταν πραγματικότητα: το μη επανδρωμένο σοβιετικό διαστημικό όχημα «Λούνα-9» (Luna 9 | Луна-9), πραγματοποιούσε την πρώτη επιτυχημένη προσεδάφιση στη Σελήνη (είχε ξεκινήσει στις 31-Γενάρη από το ιστορικό κοσμοδρόμιο Baikonur στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Καζακστάν)

Πρόκειται για το πρώτο σκάφος στην Ιστορία που προσεδαφίστηκε στη Σελήνη και το πρώτο που μετέδωσε φωτογραφικά δεδομένα πίσω στη Γη.

Στις 12-Σεπ-1959 ο πρόγονός του «Λούνα 2» κάνει δοκιμαστική πτήση φτάνοντας στη Σελήνη (όπου συντρίβεται σκοπίμως).
4-Οκτ-1959 ο «Λούνα 3» μεταδίδει τις πρώτες φωτογραφίες της αθέατης πίσω πλευράς της Σελήνης, ενώ στις 31 Μάρτη 1966 το «Λούνα 10» γίνεται το πρώτο διαστημικό σκάφος που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη.
Πρόκειται για μη επανδρωμένες –με την ονομασία Ye-6 No [x], διαστημικές αποστολές του προγράμματος Luna της ΕΣΣΔ.
Το διαστημικό σκάφος Luna 9 (Ye-6 No 13), ήταν το πρώτο στην ιστορία που πέτυχε μια επιτυχημένη προσγείωση σε ουράνιο σώμα.

Ο μηχανισμός προσγείωσης ήταν μόλις 99 κιλών («γήινων» -γιατί στη σελήνη ήταν μόνο 17) και χρησιμοποίησε ένα σύστημα landing bag – επιβράδυνσης της ταχύτητας πρόσκρουσης στα 22km/h (χλμ ανά ώρα).

Ήταν μια ερμητικά σφραγισμένη κάψουλα με ραδιοεξοπλισμό, συσκευή χρονισμού προγράμματος, συστήματα ελέγχου θερμότητας, επιστημονικές συσκευές, πηγές ισχύος και τηλεοπτικό σύστημα.

Το Luna 9 εκτοξεύτηκε από έναν πύραυλο Molniya-M, με κωδικό (σειριακό αριθμό) 103-32, του τομέα 31/6 στο Baikonur και το Liftoff έλαβε χώρα στις 11:41:37 GMT στις 31 Ιανουαρίου 1966.

Τα τρία πρώτα τμήματα του τετραπλού πυραύλου έδωσαν το απαραίτητη ισχύ και το τέταρτο σε χαμηλή γήινη τροχιά της (168-219km-51,8°) ένα Blok-L, την τελική ώθηση προς το περίγειο ανεβάζοντας το περίγραμμα σε ένα νέο απόγειο περίπου 500km της γνωστής μας από τη φυσική ελλειπτικής γεωκεντρικής τροχιάς.

Για θερμικό έλεγχο (γνωστό το πρόβλημα της υψηλής θερμοκρασίας λόγω τριβών που έκαιγε τα διαστημικά σκάφη) περιστράφηκε με χαμηλή ταχύτητα (0,67 rpm) ψεκάζοντας με jets αζώτου.

Την 1η Φεβρουαρίου στις 19:29 GMT, πραγματοποιήθηκε διόρθωση κατά τη διάρκεια της πορείας (48sec – ένα delta-v 71,2/sec).

Κατάβαση και προσγείωση

Σε υψόμετρο 8,3 χιλιομέτρων από τη Σελήνη, το διαστημικό σκάφος ήταν προγραμματισμένο για πυροδότηση της ανάσχεσης και η περιστροφή του σταμάτησε κατά την προετοιμασία για προσγείωση. Από αυτή τη στιγμή ο προσανατολισμός του διαστημικού σκάφους υποστηρίχθηκε από μετρήσεις κατευθύνσεων προς τον Ήλιο και τη Γη χρησιμοποιώντας ένα οπτομηχανικό σύστημα.

Στα 74,885km πάνω από τη σεληνιακή επιφάνεια, το υψομετρικό του ραντάρ πυροδότησε την απομάκρυνση των πλευρικών πλαισίων, το σύστημα «αλεξίπτωτου» (airbags) και τους πυραύλους ανάσχεσης.

Το Luna_9 στο Μουσείο Μνήμης Αστροναυτικής

Στα ~250m, το κύριο σύστημα ανάσχεσης απενεργοποιήθηκε από τον ενσωματωμένο επιταχυντή φτάνοντας στην προγραμματισμένη ταχύτητα του ελιγμού πέδησης. Οι τέσσερις κινητήρες ζεύξης χρησιμοποιήθηκαν για να επιβραδύνουν το σκάφος.

Στα ~5m από την σεληνιακή επιφάνεια, ένας αισθητήρας επαφής άγγιξε το έδαφος προκαλώντας τη διακοπή λειτουργίας των κινητήρων και την εξαγωγή της κάψουλας προσγείωσης.

Το σκάφος προσγειώθηκε με 22km/h και αναπήδησε κάπως προτού αράξει στον Oceanus Procellarum – Ωκεανό των Καταιγίδων, «δυτικά του κρατήρα Reiner και του Marius σε περίπου 7,08 N, 64,37 W στις 3 Φεβρουαρίου 1966 στις 18:45:30 GMT».

Το διαστημικό σκάφος σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από τον Chief Designer Sergei Korolev (ο οποίος είχε πεθάνει πριν από την κυκλοφορία) στις εγκαταστάσεις OKB-1.

Κάποια στιγμή το έργο μεταφέρθηκε στο Лавочкин (Lavochkin) γιατί το OKB-1 έβαλε προτεραιότητα μια επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη.

Το Luna 9 ήταν η πρώτη επιτυχημένη δοκιμή στο «βαθύ διάστημα» των σχεδιαστών – εφαρμοστών  Lavochkin, που έμελλε να υλοποιήσουν σχεδόν όλα τα σοβιετικά (και μεταγενέστερα –μετά τις ανατροπές, ρωσικά) σεληνιακά και διαπλανητικά διαστημόπλοια.

Luna 9 replica – Μουσείο Αεροναυτικής & Διαστήματος Le Bourget-Παρίσι

Όλες οι λειτουργίες μέχρι και την προσγείωση πραγματοποιήθηκαν χωρίς σφάλμα, και η σφαιροειδής κάψουλα ALS -58 εκατοστών πέντε λεπτά μετά το touchdown, άρχισε να διαβιβάζει δεδομένα στη Γη και επτά ώρες μετά (όταν ο Ήλιος ανέβηκε) ο ανιχνευτής άρχισε να στέλνει την πρώτη από τις εννέα εικόνες (συμπεριλαμβανομένων πέντε πανοραμικών) της επιφάνειας του Φεγγαριού.

▪️Περίπου 250 δευτερόλεπτα μετά την προσγείωση στο Oceanus Procellarum, τέσσερα πέταλα που κάλυπταν το πάνω μισό του διαστημικού σκάφους άνοιξαν προς τα έξω για αυξημένη σταθερότητα.
▪️Το τηλεοπτικό σύστημα κάμερας ξεκίνησε μια φωτογραφική έρευνα για το σεληνιακό περιβάλλον. Μεταδόθηκαν επτά ραδιοφωνικές συνεδρίες συνολικά 8 ώρες και 5 λεπτά, καθώς και τρεις σειρές τηλεοπτικών εικόνων. Μετά το μοντάζ, οι φωτογραφίες έδωσαν μια πανοραμική θέα της κοντινής σεληνιακής επιφάνειας, με θέα σε κοντινά βράχια και στον ορίζοντα -1,4km μακριά.
▪️ Η μορφή σήματος που χρησιμοποιήθηκε ήταν ίδια με το διεθνώς συμφωνημένο Radiofax που χρησιμοποιούν οι εφημερίδες για τη μετάδοση φωτογραφιών, έτσι οι φωτογραφίες από το Luna 9 αποκωδικοποιήθηκαν αμέσως και έκαναν το γύρο του κόσμου (με πρώτη την Daily Express)
▪️Το BBC εικάζει ότι οι σχεδιαστές του διαστημικού σκάφους σκόπιμα τοποθέτησαν τον ανιχνευτή με εξοπλισμό που ανταποκρίνεται στο πρότυπο, για να καταστεί δυνατή η λήψη των φωτογραφιών από το Jodrell Bank

“Ιστορική στιγμή”

Ο Sir Bernard Lovell, διευθυντής του βρετανικού ραδιοτηλεσκοπίου Jodrell Bank στο Cheshire που παρακολουθεί τον ρωσικό πύραυλο, αποτίει φόρο τιμής στο επίτευγμα:

«Είναι μια ιστορική στιγμή» … «Αποτελεί το τελικό επίτευγμα … απαραίτητο για μια επανδρωμένη προσγείωση στη Σελήνη»

Το μήνυμα του προέδρου των ΗΠΑ Τζόνσον προς τον Ποντγκόρνυ ανέφερε:

«Ο λαός της Σοβιετικής Ένωσης είναι  άξιος συγχαρητηρίων για το μεγάλο επίτευγμα του “Λούνα 9”. Η επιτυχία μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε ολόκληρη την ανθρωπότητα, που χαιρετίζει τον άθλο σας. Οι επιστήμονές σας προσφέρουν τα μέγιστα στον τομέα των ανθρώπινων γνώσεων για τη σελήνη και το διάστημα».

Ο ανιχνευτής ακτινοβολίας, το μόνο επιστημονικό όργανο επί του σκάφους, μέτρησε 30 millirads ανά ημέρα. Η αποστολή πρόβλεψε επίσης σύστημα «εκφόρτωσης» ώστε το διαστημικό σκάφος να μη βυθιστεί στη σεληνιακή σκόνη Η τελευταία επαφή με το σύστημα μετάδοσης ήταν στις 22:55 GMT στις 6 Φεβρουαρίου 1966.

Όλα τα posters του διαστήματος της ΕΣΣΔ, παραπέμπουν στην Ειρήνη

50+ χρόνια μετά…

Ερευνητές χρησιμοποιώντας το LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter) της NASA αναζήτησαν το σημείο της τελικής «ανάπαυσης» του σκάφους
Υπάρχει μια γενική εικόνα σχετικά με την περιοχή όπου προσεληνώθηκε το Luna 9 και θεωρείται ότι οι εικόνες που είχαν τραβηχτεί από το σκάφος το 1966 θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό της θέσης του- αν και όχι πολύ.

 

 

Η κατοικία στην πρώην ΕΣΣΔ _Αφιέρωμα: Από τον Ριζοσπαστικό Κονστρουκτιβισμό στον νεο_μπρουταλισμό

Η παροχή από το σοσιαλιστικό κράτος παντού –μέχρι το πιο απομακρυσμένο «ξεχασμένο» χωριό, αξιοπρεπούς -μόνιμης και παραθεριστικής, στέγασης αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο με την πεμπτουσία του πρώτου στον κόσμο κράτους της εργατικής τάξης τις εργασιακές και κοινωνικές κατακτήσεις των λαών της Σοβιετικής Ένωσης, που αποπειράθηκαν ένα πέταγμα στους ουρανούς για να “ανθρωπέψει ο άνθρωπος”: με τις πάμφθηνες έως δωρεάν υπηρεσίες, κρατικό υγειονομικό σύστημα, καθολική δημόσια υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση και Ασφάλεια, καθορισμένο χρόνο εργασίας με πλήρη δικαιώματα,  ιδιαίτερη φροντίδα για την εργαζόμενη γυναίκα και το παιδί κλπ.

Επίκαιρο και αναγκαίο σήμερα όσο ποτέ…

Η αστική προπαγάνδα, διαχρονικά, ένα από τα τσιτάτα που έσπερνε και σπέρνει ακόμη, για να συκοφαντήσει το σοσιαλισμό και την προσφορά του ήταν το: «Οι κομμουνιστές θα σας πάρουν τα σπίτια». Η αλήθεια βέβαια είναι ακριβώς η αντίθετη. Οι αστοί, ακολουθώντας τα βήματα του ναζί υπουργού προπαγάνδας -«Όσο μεγαλύτερο το ψέμα, και όσο περισσότερο επαναλαμβάνεται, τόσο πιο πιστευτό γίνεται» (Πάουλ Γιόζεφ Γκαίμπελς).

Ο καπιταλισμός μπορεί να «περηφανεύεται» για τα εκατομμύρια άστεγους και κολασμένους, των απαστραπτουσών μεγαλουπόλεών του, των φαβέλων και παραγκουπόλεων, των bairro alto και των quartieri spagnoli. Στην πρώην ΕΣΣΔ και στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες του υπαρκτού –ανώριμου σοσιαλισμού, το κράτος θεωρούσε στοιχειώδη υποχρέωσή του την εξασφάλιση – παραχώρηση κατοικίας για όλους τους πολίτες, ενώ στο πλαίσιο της σχεδιοποιημένης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, υλοποιούνταν συνεχώς και προγράμματα βελτίωσης των συνθηκών στέγασης. Ένας ακόμη μύθος είναι πως οι σοβιετικοί πολίτες έμεναν σε «άθλια κουτιά», ο ένας πάνω στον άλλον όπου όλα ήταν κοινόχρηστα και έλειπε το λεγόμενο privacy.

                    Δυο διατάγματα για την ιδιοκτησία

1918 (Διάταγμα της Πανρωσικής Εκτελεστικής Επιτροπής)

• ·        Όλα τα δικαιώματα ιδιοκτησίας πάνω στο έδαφος, το υπέδαφος, το νερό, τα δάση… καταργούνται για πάντα.
• ·        Το δικαίωμα ατομικής ιδιοκτησίας καταργείται χωρίς εξαίρεση για όλα τα οικόπεδα μέσα στα όρια αστικών περιοχών, είτε έχουν χτιστεί είτε όχι, είτε ανήκουν σε ιδιώτες, επιχειρήσεις ή οργανισμούς.
• ·        Σε πόλεις πάνω των 10.000 κατοίκων, το δικαίωμα ατομικής ιδιοκτησίας καταργείται για όλα τα χτίσματα και τα οικόπεδα που ξεπερνούν σε τιμή ή αποδίδουν μεγαλύτερο κέρδος από αυτό που ορίζουν τα τοπικά όργανα εξουσίας.
• ·        Σε πόλεις πάνω από 10.000 κατοίκους, δικαίωμα κατασκευής έχουν μόνο οι τοπικές αρχές. Στις πόλεις με μικρότερο πληθυσμό το δικαίωμα αυτό μπορεί να παραχωρείται σε ιδιώτες, με απόφαση αρχών.
  

1992 (Διάταγμα Γέλτσιν «περί ελεύθερου εμπορίου»)

• ·        Οι αγοραπωλησίες μεταξύ ιδιωτών ή ιδιωτών και επιχειρήσεων επιτρέπονται σε οποιαδήποτε περιοχή. Εξαιρούνται μόνο:
• ·        Οι αμαξιτοί δρόμοι
• ·        Οι υπόγειοι σταθμοί του μετρό
• ·        Οικόπεδα που συνορεύουν με κυβερνητικά και διοικητικά κτίρια.

Κάθε τετραγωνικό μέτρο στις πόλεις μετατρέπεται πλέον σε εμπορεύσιμο προϊόν.
Εδώ και 30 χρόνια η ταχύτητα των αλλαγών στο δομημένο περιβάλλον είναι ιλιγγιώδης.

Ειδικά στη Μόσχα, η μεγάλη αρχιτεκτονική καταστροφή ταυτίστηκε με τον Γιούρι Λούζκοφ δήμαρχο της πόλης για 18 χρόνια (από τις ανατροπές ως το 2010), εκλεγμένος με …95% την πρώτη φορά, 70% και 75% στις δύο επόμενες δημοτικές εκλογές. 
Η δισεκατομμυριούχος σύζυγος του Λούζκοφ, που ξεκίνησε ως απλή βιομηχανική εργάτρια, είναι η πλουσιότερη γυναίκα της Ρωσίας και μία από τις πλουσιότερες στον κόσμο.
Μεταξύ άλλων, έχει μια τεράστια τεχνική εταιρεία που σχεδόν μονοπωλούσε την ανέγερση μεγάλων συγκροτημάτων στη Μόσχα, ενώ ο Λούζκοφ καθαιρέθηκε με διάταγμα του τότε προέδρου Μεντβέντεφ το 2010 με την «υποψία» της διαφθοράς.

Από τότε άρχισαν να συντάσσονται λίστες με διατηρητέα και ένα είδος point system για την αξιολόγηση των κτιρίων ανάλογα με την αρχιτεκτονική και ιστορική σημασία τους.
Όμως η «διάσωση» εξαρτάται αποκλειστικά από την ιδιωτική πρωτοβουλία και συγκεκριμένα από τη μετασοβιετική μαφιόζικη ελίτ τόσο στη Μόσχα όσο και στην αχανή της περιφέρεια.
Ο γκανγκστερικός καπιταλισμός έχει γίνει πιο ορθολογικός. Οι χθεσινοί γκάνγκστερ είναι σήμερα ευυπόληπτοι επιχειρηματίες – και μην ξεχνάμε ότι η Μόσχα έχει περισσότερους δισεκατομμυριούχους από όσους η Νέα Υόρκη.

 Η κατοικία στην πρώην ΕΣΣΔ _
Το ρεύμα του Κονστρουκτιβισμού

Οι όροι (ριζοσπαστικός) Κονστρουκτιβισμός και (νέο)Μπρουταλισμός: επειδή στόχος μας είναι η ευρύτερη –εκλαϊκευμένη, κατανόηση της ουσίας του θέματος και όχι μια τεχνοκρατική συζήτηση, θα σταθούμε σήμερα στο πρωτοπόρο ρεύμα της μοντέρνας – καινοτόμας, ακόμη σήμερα κονστρουκτιβιστικής αρχιτεκτονικής που άκμασε στη Σοβιετική Ένωση στις δεκαετίες του 1920-1930, συνδυάζοντας την προηγμένη τεχνολογία και μηχανική με έναν εμφανώς κοινωνικό–κομμουνιστικό στόχο στην υπηρεσία της λαϊκής κατοικίας.

Αν και χωρίστηκε σε πολλές (συχνά) ανταγωνιστικές ομάδες αναζήτησης, το κίνημα παρήγαγε πλήθος πρωτοποριακά έργα –υλοποιημένα μέχρι περίπου το 1932, αφήνοντας σημαντική παρακαταθήκη στις επακόλουθες εξελίξεις της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας.
Η κονστρουκτιβιστική αρχιτεκτονική προέκυψε από το ευρύτερο ομώνυμο καλλιτεχνικό κίνημα, που γεννήθηκε από τον ρωσικό φουτουρισμό, προσπαθώντας να εφαρμόσει ένα τρισδιάστατο κυβιστικό όραμα σε αφηρημένες «κατασκευές».

Κλασσικό τέτοιο δημιούργημα υπήρξε ο γνωστός πύργος του Vladimir Tatlin– «Μνημείο για την 3^η Διεθνή» (ανατέθηκε από το Λαϊκό Επιτροπάτο Παιδείας το 1919 και έμεινε στο στάδιο της μακέτας, μιας και ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί με τα μέσα της εποχής).
Η σπείρα –το κίνημα της απελευθερωμένης ανθρωπότητας, με τη βάση του στη γη, αφήνει από το έδαφος και ανεβαίνει προς τον ουρανό αναπαριστώντας τη σπειροειδή εξέλιξη της Ιστορίας την επανάσταση και τη διαλεκτική, μια αντιβαβέλ, έναν πύργο γύρω από τον οποίο οι λαοί, παρά τις διαφορετικές γλώσσες θα μπορούσαν να συνεννοηθούν.

Αποτελεί ένα από τα καλύτερα, σημαντικότερα και ευρέως αναγνωρίσιμα έργα, για τον οποίο ο Έρενμπουργκ είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Είχα την εντύπωση πως έριξα μια ματιά από μια χαραμάδα και είδα τον 21ο αιώνα».

Πετρούπολη, 1920, στιγμιότυπο από την κατασκευή του μοντέλου – εικονίζονται οι βοηθοί του Βλαντίμιρ Τάτλιν.

Ένας συνεργάτης του Τάτλιν αφηγείται:
Ο Βλαντίμιρ Ίλιτς (Λένιν) μας έκανε δύο ερωτήσεις: πόσα χρήματα θα στοίχιζε η κατασκευή του και αν ήταν από μηχανική άποψη πραγματοποιήσιμη.
Αλίμονο! δεν ήμασταν ικανοί να απαντήσουμε σε καμιά απ’ αυτές τις ερωτήσεις…

Lenin Tribune Ленинская трибуна του El Lissitzky (1920)

Prounen-Raum (οριζόντιος ουρανοξύστης) του El Lissitzky (1923–1925)

               Εντός τόπου και χρόνου

Βασική προϋπόθεση ύπαρξης του ανθρώπου και της ιστορίας -δηλαδή να καταφέρουν να «γράψουν ιστορία» οι άνθρωποι, είναι να μπορούν να ζήσουν. Όμως η διαβίωση συνεπάγεται πρώτα απ' όλα φαγητό και νερό, στέγαση, ντύσιμο και αρκετά άλλα. (K. Marx, F. Engels, Γερμανική Ιδεολογία, 1846, Κεφάλαιο II)
Σχεδόν όλες, οι αναλύσεις –ειδικά όταν πρόκειται για την πρώτη μεγάλη σοσιαλιστική χώρα, ακολουθούν την αστική πεπατημένη μιας «καθαρής» – «ελεύθερης» (βλ αταξικής) θεώρησης της επιστήμης και της τέχνης –στην περίπτωσή μας της αρχιτεκτονικής και της πολεοδόμησης, που όταν τολμά να θίξει την ιερότητα του εκμεταλλευτικού συστήματος και μάλιστα καλώντας σε ανατροπή του, τότε «μιαρά δεσμευμένη» είναι μόνο για «το πυρ το αιώνιον και το σκότος το εξώτερον».

Αλλά υπάρχει καθαρή τέχνη;
Ακόμη και οι δημιουργοί που αποκλείουν από το έργο τους τα κοινωνικο-πολιτικά θέματα και φτιάχνουν «ωραία, ανώφελα πουλιά» για τις «σκάλες των αιώνων» όπως έγραφε ο Ρίτσος – παίρνουν στην πραγματικότητα θέση.
Ηθελημένα ή αθέλητα εκφράζουν σκοπιμότητα, καθώς συμβάλλουν στην καλλιέργεια της κοινωνικής παθητικότητας και της αδράνειας απέναντι στην ταξική βία και καταπίεση, κάτι που δίχως άλλο είναι πολύ βολικό για την αστική εξουσία.
Πάνω σ’ αυτό το θέμα ο Γιάννης Ρίτσος έλεγε χαρακτηριστικά:
«Η τέχνη είναι πάντα κοινωνική λειτουργία. Οι στρατευμένοι της αποστράτευσης, εκείνοι που κάνουν απολίτικη τέχνη στην ουσία κάνουν πολιτική, δηλαδή τείνουν να αποφύγουν μια πολιτική θέση και να συμβουλέψουν και τους άλλους να αδρανήσουν».
Ο δε Μπρεχτ έγραφε με το γνωστό λιτό, κοφτό στιλ του ότι οι αστράτευτοι, είναι στρατευμένοι στην άρχουσα τάξη.

Να φέρουμε ένα παράδειγμα: την ίδια εποχή που η Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση έκανε τα πρώτα της δύσκολα βήματα, ιδρύεται από τον Βάλτερ Γκρόπιους (Walter Gropius) –αργότερα σε συνεργασία με τον van der Rohe, το Μπάουχαους (Staatliches Bauhaus ή απλά Bauhaus), η καλλιτεχνική και αρχιτεκτονική σχολή στη Βαϊμάρη (συγχώνευση της Ακαδημίας Καλών Τεχνών <|Grossherzogliche Sächsische Hochschule für Bildende Kunst|> με τη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών <|Kunstgewerbeschule|>), με στόχο το δέσιμο του σχεδιασμού με την κατασκευή.
Το Μπάουχαους –μύθος επί μύθων το ίδιο, συνδέεται από τους αστούς με τη Βαϊμάρη, αλλά αυτό το κάνουν μόνο γεωγραφικά επειδή «έτυχε» -λένε η πρώτη «σχολή» να δημιουργηθεί εκεί, αποκρύπτοντας επιμελώς τα ιστορικά γεγονότα της λεγόμενης Novemberrevolution, που ξεκίνησε Νοέμβριο του 1918 –ένα χρόνο μετά την επανάσταση του Οκτώβρη στη γειτονική Ρωσία και τον Αύγουστο του 1919 εκφυλίστηκε ως Δημοκρατία της Βαϊμάρης –αφού έπνιξε στο αίμα τους Σπαρτακιστές, την επαναστατική εμπροσθοφυλακή της εργατικής τάξης, με αιχμή δόρατος τη δεξιά σοσιαλδημοκρατία, που στην υπηρεσία σωτηρίας του καπιταλιστικού συστήματος, δολοφόνησε τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον Καρλ Λίμπκνεχτ.
 ℹ️  Να θυμίσουμε πως ο van der Rohe –όταν δεν μπόρεσε να καταλάβει την θέση του προσωπικού αρχιτέκτονα του Φύρερ, πήρε μεταγραφή στις ΗΠΑ το 1937 υπηρετώντας την αμερικάνικη πολεοδομική φιλοσοφία, ο Γκρόπιους προτού μετακομίσει στις Ηνωμένες Πολιτείες (1934) σχεδίασε το νέο κτήριο Reichsbank (Τράπεζα του Ράιχ), ενώ η Marianne Brandt το 1939 έγινε μέλος της επίσημης οργάνωσης καλλιτεχνών του ναζιστικού καθεστώτος (Reichskulturkammer) –αν και όπως δήλωνε «δεν ήμουν ποτέ μέλος του Ναζιστικού Κόμματος» και επίσης πως -όχι τυχαία οι Σοβιετικοί El Lissitzky, Nikolai Kolli, Moisei Ginzburg κά, μετά από ένα πρώτο «πειραματικό» διάστημα σταμάτησαν να συμμετέχουν.

ℹ️  Η σχέση του «κατασκευασμένου» έργου του μοντέρνου κινήματος στην ΕΣΣΔ σχετικά με τον πραγματικό κτισμένο όγκο κατοικιών που αντιστοιχούν εκείνη την εποχή σε «κλασική» μορφή και δομή δείχνει και -πέρα από τις δυνατότητες, όταν δεν πρυτανεύει το κέρδος, την ανωτερότητα του σοσιαλισμού:
Ενδεικτικά, ενώ το 1923 κατασκευάστηκαν ~1.000.000 τμ. κατοικίας και το 1925 3.000.000, στην περίοδο 1925-1930 πάνω από 30 εκατομ, δηλαδή 6.000.000 το χρόνο).
Να σημειώσουμε πως -σε μια πρώτη περίοδο, εφαρμόστηκαν και αναγκαστικές λύσεις (πχ. η «ελάχιστη κατοικία» μειώνοντας τα τμ. ανά άτομο, λόγω των οξυμένων προγραμμάτων στέγασης) και επίσης υπήρξαν και μηχανιστικοί πειραματισμοί (πχ. με ιδεολογικό κάλυμμα την «σοσιαλιστική συλλογική κατοίκηση» αφαιρώντας από κάθε διαμέρισμα κουζίνες και ελαχιστοποιώντας τον καθημερινό χώρο, δημιούργησαν το «συλλογικό σπίτι» με κοινά μαγειρεία, εστιατόρια και χώρους διημέρευσης σε κάθε συγκρότημα, λύση η οποία όπως ήταν φυσικό τελικά εγκαταλείφθηκε).
Αλλά ακόμη και σε αυτές τις «ακραίες» περιπτώσεις, δημιουργήθηκαν με μεγάλη επιτυχία κτήρια με έντονο κοινωνικό χαρακτήρα τα γνωστά συγκροτήματα κατοικιών, με αίθουσες εκδηλώσεων , πολιτισμού, εργατικές λέσχες, τοπικής άθλησης κλπ.

Προφανώς –ειδικά εκείνη την περίοδο το Σοβιετικό κράτος, δεν μπορούσε να έχει την «πολυτέλεια» εφαρμογής του «αδύνατου». Η Οκτωβριανή επανάσταση έπρεπε να καλύψει τις νέες κοινωνικές ανάγκες, με συγκεκριμένα βιομηχανικά καθήκοντα –τόσο σε επίπεδο παραγωγής, όσο και κατοικίας.

Σε πολικές συνθήκες, έπρεπε να δεθεί το ατσάλι της νέας κοινωνίας παλεύοντας και ενάντια στην «καθαρή» τέχνη –αρχικά συλλήβδην μαζί της ακόμα και ο Alexander Rodchenko, η Varvara Stepanova κά.

80 χρόνια μετά …ξαναπροτείνεται
από τον αμερικανό αρχιτέκτονα-πολεοδόμο Steven Holl

Η Σοβιετική Ένωση υπήρξε πρακτικά η πρώτη χώρα στον κόσμο που αντιμετώπισε το πρόβλημα της απ’ αρχής οικοδόμησης νέων πόλεων, αντίθετα με τη Δύση (που -αναγκαστικά, το βρήκε μπροστά της μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο…)
Και μιλάμε για νέες πόλεις σε μαζική παραγωγή και όχι για τους μεμονωμένους βιομηχανικούς οικισμούς της Αγγλίας και Γερμανίας του 19ου αιώνα (Siemensstadt, Saltaire, Cadbury κα.)

Βέβαια -και αυτό είναι το κύριο, οι πόλεις στη Σοβιετική Ένωση, μελετήθηκαν και κτίστηκαν απ’ αρχής σε ελεύθερο έδαφος που ήταν λαϊκή ιδιοκτησία.
Δημιουργήθηκαν σχεδιασμένα , δίπλα σε μεγάλες μονάδες παραγωγής (σαν βιομηχανικές δηλ.) κοντά σε νέα ορυχεία, φράγματα ή άλλα μεγάλα τεχνικά έργα ή σε καινούργιες βιομηχανικές συγκεντρώσεις.
Οι εκτεταμένες συζητήσεις και ευρύτερες θεωρητικές αναζητήσεις ήταν στα πλαίσια της «νέας σοσιαλιστικής πόλης» με αρχές «νέας κοινωνίας» που θα ήταν αντίθετες με την παλιά καπιταλιστική πόλη, με στόχο και την απάλειψη της αντίθεσης πόλης – υπαίθρου κλπ

75+ χρόνια μετά

Ο πληθυσμός της ΕΣΣΔ –πριν τις ανατροπές, ήταν ~293 εκατομμύρια, από αυτούς τα ~147 -οι μισοί σχεδόν στη Σοβιετική Ρωσία, όπου ζούσαν ~39,2 εκατομμύρια οικογένειες.
Από αυτές το 63,7% σε διαμερίσματα και το 24% σε σπίτια, 6,1% ζούσε σε κατοικίες όπου ήταν κοινόχρηστοι με άλλες οικογένειες οι χώροι της κουζίνας και του μπάνιου και ένα 6% ζούσε σε δωμάτια. Κυρίως αυτές οι δύο τελευταίες κατηγορίες πολιτών, αλλά και όσες οικογένειες ήθελαν να καλυτερέψουν τις συνθήκες διαβίωσής τους ζητούσαν από το κράτος να τους δώσει καινούριο διαμέρισμα.
Ετσι κάθε χρόνο ένα 25% των ρώσικων οικογενειών, περίπου 9 εκατομμύρια οικογένειες, επιδίωκαν την καλυτέρευση των συνθηκών της στέγης τους.
Το κράτος είχε τη δυνατότητα κάθε χρόνο να ικανοποιήσει το αίτημα ένός ~12-17% όσων είχαν υποβάλει αίτηση, με βάση τα κοινωνικά κριτήρια.
Κατά μέσο όρο το 1990 στη χώρα σε κάθε κάτοικο αντιστοιχούσαν 15,7 μ² «ωφέλιμης κατοικίας» (καθιστικό + υπνοδωμάτια), δηλαδή χωρίς τον υπολογισμό των κοινόχρηστων χώρων.
Ομως πέρα από την υποβολή αίτησης στο συνδικάτο και στο δήμο, οι οποίοι και φρόντιζαν για την απόκτηση κατοικίας, υπήρχε και ο τρόπος της αγοράς κατοικίας.
Ετσι μπορούσες να αγοράσεις διαμέρισμα από κρατικές κατασκευαστικές εταιρίες που τα πουλούσαν σχεδόν σε τιμές κόστους, με άτοκες δόσεις για 15 χρόνια. (πχ. το 1986 στη Μόσχα το 1 μ² κόστιζε 192 ρούβλια κι υπολογιζόταν ότι ένα διαμέρισμα μπορούσε να αγοραστεί περίπου με τους μισθούς 3 χρόνων).
Για να κάνουμε μια σύγκριση –την ίδια περίοδο ο δικός μας Κτιριοδομικός κανονισμός (3046/304, ΦΕΚ 59 Δ'-1989) καθόριζε το standard πολύ πιο δυσμενές σε «ένα άτομο ανά 18 τετραγωνικά μέτρα μικτού εμβαδού».

Μετά την παλινόρθωση του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ, άρχισε η μείωση στην παροχή δωρεάν κατοικίας από το κράτος.
Την τελευταία χρονιά ύπαρξης της ΕΣΣΔ, το 1990, δόθηκαν νέα διαμερίσματα σε 1.296.000 οικογένειες δικαιούχων, ενώ το 2000 πήραν τέτοια διαμερίσματα μόλις 253 χιλιάδες οικογένειες.
Πλέον κανένας Ρώσος δε θα πρέπει να υπολογίζει ότι θα πάρει εύκολα δωρεάν διαμέρισμα από το κράτος.

Αυξήθηκαν επίσης οι τιμές των διαμερισμάτων. Ετσι αν στα χρόνια του σοσιαλισμού έφταναν οι μέσοι μισθοί 3 χρόνων για να αγοράσεις ένα διαμέρισμα (αν δεν ήθελες να περιμένεις 6-8 χρόνια για να το πάρεις δωρεάν), το 1993 χρειαζόσουν τους μέσους μισθούς 15,2 χρόνων και το 1994 ήθελες τους μισθούς 26,1 χρόνων! και στη συνέχεια έγινε είδος σε ανεπάρκεια, η απόκτηση νέας κατοικίας από τη λαϊκή οικογένεια φαντάζει με άπιαστο όνειρο.

Η σοβιετική σχολή avant-garde Vkhutemas ξεκίνησε μια αρχιτεκτονική πτέρυγα το 1921, με επικεφαλής τον αρχιτέκτονα Νικολάι Λάντοβσκι, οπαδού της ASNOVA (ένωση νέων αρχιτεκτόνων).
Οι μέθοδοι διδασκαλίας ήταν τόσο λειτουργικές όσο και φανταστικές, αντανακλώντας το ενδιαφέρον για την ψυχολογία του Gestalt, οδηγώντας σε τολμηρά πειράματα με σχήματα όπως το γυάλινο επενδυμένο εστιατόριο του Simbirchev.
Μεταξύ των αρχιτεκτόνων που συνδέονται με την ASNOVA (Ένωση Νέων Αρχιτεκτόνων) ήταν οι El Lissitzky, Konstantin Melnikov, Vladimir Krinsky και ο νεαρός Berthold Lubetkin.

Έργα από το 1923 έως το 1935, εκτός από τους «οριζόντιους ουρανοξύστες» που είδαμε παραπάνω  (Lissitzky & Mart Stam) υπάρχουν και τα προσωρινά περίπτερα του Konstantin Melnikov που έδειξαν την πρωτοτυπία και τη φιλοδοξία αυτής της νέας ομάδας (ο Μέλνικοφ φέρεται να σχεδίασε το σοβιετικό περίπτερο στην Έκθεση Διακοσμητικών Τεχνών του Παρισιού το 1925, το οποίο διαδόθηκε το νέο στυλ, με τα δωμάτια σχεδιασμένα με το Ροντσένκο και την οδοντωτή μηχανική του μορφή).

Μια άλλη ματιά σε ένα κονστρουκτιβιστικό περιβάλλον διαβίωσης μπορεί να δει κανείς στη διάσημη ταινία επιστημονικής φαντασίας Aelita, η οποία είχε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους με γεωμετρικό και γωνιακό τρόπο από την Aleksandra Ekster.

(η ιστορία)
Ένας καταπιεσμένος μηχανικός στη Σοβιετική Ένωση ονειρεύεται πως βρίσκεται στον Άρη, όπου ερωτεύεται τη βασίλισσα Aelita (η οποία τον πρωτοείδε με τηλεσκόπιο από τον Άρη στη Γη!) και τη βοηθά να επαναστατήσει κατά των διεφθαρμένων κατακτητών του λαού της.
Ξεκάθαρη η αναφορά, καθώς βρισκόμασταν επτά μόλις χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Ο Άρης εικονογραφείται με μια σειρά από πιθανά σκηνικά που σίγουρα θα είδε ο Φριτς Λανγκ λίγο πριν φτιάξει το «Metropolis».

Το κρατικό πολυκατάστημα Mosselprom του 1924 ήταν επίσης ένα νεωτεριστικό κτίριο στα πλαίσια της ΝΕΠ (Νέας Οικονομικής Πολιτικής), όπως και το κατάστημα Mostorg των αδελφών Vesnin, που χτίστηκε τρία χρόνια αργότερα. 

Τα σύγχρονα γραφεία μαζικής εκτύπωσης ήταν επίσης δημοφιλή, όπως η έδρα Izvestia. Αυτό χτίστηκε το 1926-7 και σχεδιάστηκε από τον Grigori Barkhin. Ένα πιο δροσερό, πιο τεχνολογικό κονστρουκτιβιστικό στυλ εισήχθη από το έργο γυαλιού γραφείου 1923-24 των αδελφών Vesnin για την Leningradskaya Pravda.

Το 1925, η στέγαση, ειδικά η συλλογική κατοικία στο dom kommuny, στόχευσε και στο νέο ρόλο της γυναίκας: επινοήθηκε και ο όρος «κοινωνικός συμπυκνωτής» σύμφωνα με την ιδέες του Λένιν, ο οποίος έγραψε το 1919 ότι «η πραγματική χειραφέτηση των γυναικών και ο αληθινός κομμουνισμός ξεκινά με τον μαζικό αγώνα ενάντια στις “μικρές οικιακές δουλειές ” και την πραγματική μεταστροφή των μαζών σε ένα τεράστιο σοσιαλιστικό σπίτι».

Τα συλλογικά στεγαστικά έργα που έχουν κατασκευαστεί περιλαμβάνουν τη Δημοτική Κατοικία του Ινστιτούτου Κλωστοϋφαντουργίας Ivan Nikolaev (Ordzhonikidze St, Μόσχα, 1929-1931), τα διαμερίσματα Ginzburg’s Gosstrakh στη Μόσχα και, πιο γνωστά, το κτίριο Narkomfin, που είδαμε.
Τα διαμερίσματα χτίστηκαν σε κονστρουκτιβιστική γλώσσα στο Χάρκοβο, τη Μόσχα και το Λένινγκραντ και σε μικρότερες πόλεις. Ο Ginzburg σχεδίασε επίσης ένα κυβερνητικό κτίριο στο Alma-Ata, ενώ οι αδελφοί Vesnin σχεδίασαν μια Σχολή Ηθοποιών στη Μόσχα.

Ο Γκίντσμπουργκ επέκρινε την ιδέα της οικοδόμησης του ίδιου με το παλιό στη νέα κοινωνία: η αντιμετώπιση της στέγασης των εργαζομένων με τον ίδιο τρόπο που θα ήταν τα αστικά διαμερίσματα … οι κονστρουκτιβιστές προσεγγίζουν το ίδιο πρόβλημα με τη μέγιστη προσοχή για αυτές τις αλλαγές και αλλάζουν τη ζωή μας καθημερινά … Στόχος μας είναι να συνεργαστούμε με το προλεταριάτο στη δημιουργία ενός νέου τρόπου ζωής.

Ο OSA δημοσίευσε ένα περιοδικό, SA ή Contemporary Architecture από το 1926 έως το 1930. Ο κορυφαίος ορθολογιστής Λάντοβσκι σχεδίασε το δικό του, μάλλον διαφορετικό είδος μαζικής κατοικίας, ολοκληρώνοντας ένα αρχοντικό της Μόσχας το 1929.

Πλακάτ Mayakovsky (Agitprop)

Τότε και τώρα

Ένα μάλλον υπερβολικό παράδειγμα είναι το «χωριό των τσεκιστών» στο Σβερντλόβσκ (τώρα Ekaterinburg) σχεδιασμένο από τους Ivan Antonov, Veniamin Sokolov και Arseny Tumbasov, ένα σφυρί και δρεπάνι συγκρότημα κατοικιών για το προσωπικό της Λαϊκής Επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων (NKVD), το οποίο σήμερα λειτουργεί ως ξενοδοχείο.

Καθημερινότητα και ουτοπία

Οι νέες μορφές των κονστρουκτιβιστών άρχισαν να συμβολίζουν το έργο για μια νέα καθημερινή ζωή της Σοβιετικής Ένωσης, παίρνοντας υπόψη και τη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ).

Τα κρατικά κτίρια χτίστηκαν όπως το τεράστιο συγκρότημα Gosprom του Χάρκοβο (σχεδιασμένο από τους Serafimov, Folger και Kravets, 1926-28), το μεγαλύτερο μοντερνιστικό έργο της δεκαετίας του 1920.

Άλλα αξιοσημείωτα έργα περιλαμβάνουν την παραβολή αλουμινίου του Mikhail Barsch και τη σμαλτωμένη σκάλα και το Πλανητάριο του 1929 του Mikhail Sinyavsky.

Η δημοτικότητα της νέας αισθητικής οδήγησε τους παραδοσιακούς αρχιτέκτονες να υιοθετήσουν τον κονστρουκτιβισμό, όπως το εργοστάσιο MOGES του Ivan Zholtovsky ή τα γραφεία Narkomzem του Alexey Shchusev, και τα δύο στη Μόσχα.

Ομοίως, ο Πύργος Shukhov από τον μηχανικό Vladimir Shukhov θεωρήθηκε συχνά ως πρωτοποριακό έργο και, σύμφωνα με τον Walter Benjamin στο Ημερολόγιο της Μόσχας, “σε αντίθεση με οποιαδήποτε παρόμοια δομή στη Δύση“. Ο Shukhov συνεργάστηκε επίσης με τον Melnikov στο γκαράζ λεωφορείων Bakhmetevsky και στο γκαράζ Novo-Ryazanskaya Street.

Πολλά από αυτά τα κτίρια προβλήθηκαν στην ταινία του Sergei Eisenstein, «Γενική Γραμμή», η οποία περιελάμβανε επίσης μια εποικοδομητική συλλογική φάρμα που κατασκευάστηκε από τον Andrey Burov. Κεντρικός στόχος των κονστρουκτιβιστών ήταν να ενσταλάξει τους πρωτοπόρους στην καθημερινή ζωή. Από το 1927 εργάζονται σε έργα για συλλόγους εργαζομένων, κοινές εγκαταστάσεις αναψυχής, συνήθως κατασκευασμένες σε βιομηχανικές περιοχές.Μεταξύ των πιο διάσημων είναι οι ομάδες Kauchuk του Konstantin Melnikov, Svoboda και Rusakov, ο σύλλογος Likachev των αδελφών Vesnin και ο Zuev Workers ‘Club της Ilya Golosov.

Ταυτόχρονα με αυτήν την εισβολή στην καθημερινότητα, σχεδιάστηκαν υπερβολικά έργα, όπως το Ινστιτούτο Λένιν του Ιβάν Λεονίντοφ, ένα έργο υψηλής τεχνολογίας που συγκρίνεται με τον Buckminster Fuller. Αποτελείται από μια βιβλιοθήκη σε μέγεθος ουρανοξύστη, ένα πλανητάριο και έναν τρούλο, όλα συνδεδεμένα μεταξύ τους από ένα μονοτρόχιων σιδηροδρόμων. ή το Flying City του Georgy Krutikov, αυτονόητο, ένα έργο ASNOVA που προορίζεται ως σοβαρή πρόταση για στέγαση. Το Melnikov House και το γκαράζ λεωφορείων Bakhmetevsky είναι εξαιρετικά παραδείγματα των εντάσεων μεταξύ του ατομικισμού και του utilitarianism στον κονστρουκτιβισμό.

Υπήρχαν επίσης έργα για υπεραξιστικούς ουρανοξύστες με την ονομασία “planits” ή “architektons” από τον Kasimir Malevich, Lazar Khikeidel – Cosmic Habitats (1921-22), Architectons (1922-1927), Workers Club (1926), Municipal House (Коммунальное Жилище) ( 1927), A. Nikolsky και L. Khidekel – Συνεταιριστικό Ινστιτούτο της Μόσχας (1929).

Το φανταστικό στοιχείο βρήκε επίσης έκφραση στο έργο του Γιακόφ Τσέρνικοφ, ο οποίος παρήγαγε αρκετά βιβλία πειραματικών σχεδίων – η πιο διάσημη σειρά αρχιτεκτονικών φαντασιώσεων (1933) – “το Σοβιετικό Piranesi”.