💥 Μαίνεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση 💥 Οι ιμπεριαλιστές τη Γη
ξαναμοιράζουν - με των λαών το αίμα τα σύνορα αλλάζουν.
ℹ️ Όλες οι εξελίξεις, χωρίς την λογοκρισία των
αστικών ΜΜΕ στον 902.gr - Η γνώση είναι δύναμη 🔴 Και στο Ριζοσπάστη καθημερινά
Ενώ
χιλιάδες Αμερικανοί “εθελοντές” ζητούν να πολεμήσουν στην Ουκρανία, σύμφωνα με
το «Voice of America», 🔳 μισθοφόρους για αναζητά η Ουκρανική πρεσβεία στην
Αθήνα με ανάρτησή της στο λογαριασμό που διατηρεί στο Facebook. "Στην πλατφόρμα -λένε, οι ξένοι μπορούν να βρουν
τον αλγόριθμο του πώς να γίνουν μέρος της Λεγεώνας της Άμυνας, καθώς και να
βρουν τις απαραίτητες επαφές ξένων αποστολών της Ουκρανίας σε όλες τις χώρες
όπου συγκροτούνται ξένες εθελοντικές μονάδες". Η ελληνική κυβέρνηση … «ουδέν σχόλιον»
Πίνακας του Δημήτρη Μυταρά – “Χαρταετός”
Πάνε χρόνια και χρόνια, που εμείς οι μεγαλύτεροι
–στο χωριό ή στο κλεινόν άστυ φτιάξαμε και πετάξαμε τον πρώτο μας χαρταετό: με «χαρτί γλασέ», «μάνες» από
καλάμι …και αλευρόκολλα. Με «βουηστρίνια» ή σκουλαρίκια και ουρά από παλιές
εφημερίδες. Κάποιοι πιο «πλούσιοι» αγόραζαν έτοιμες «μάνες» από σουηδικό και
χρησιμοποιούσαν «αραβική γόμα» και «κορδονέτο», αντί για τον φτηνιάρικο σπάγκο.
Μάθαμε και εμπειρικά πως το εξάγωνο έχει περιστροφικές συμμετρίες, η πλευρά
είναι το μισό της μεγάλης διαγώνιου.
Οι
δοκιμές ξεκίναγαν αρκετές μέρες πριν
την Καθαρή Δευτέρα, εδικά ελέγχαμε τα «ζύγια» και το «καντήλιασμα», κάναμε
δοκιμές με βοηθό (που μας έκανε «κεφάλι») ή χωρίς και υπήρχε πάντα εφεδρική
ουρά σε περίπτωση που τα μποφόρια το απαιτούσαν.
Με μεγαλύτερους εχθρούς την άπνοια και τη βροχή περιμέναμε να ξημερώσει για τις
θριαμβευτικές απογειώσεις.
Κάθε χρόνο πιο έμπειροι δοκιμάζαμε και νέες μορφές –κάποτε (το 61;) έκανα ένα
μυστήριο κατασκεύασμα, που παραδόξως πέτυχε, σε σχήμα πύραυλου που έγραφε ΕΣΣΔ
και …15%.
Υπήρχαν
και οι “πολεμοχαρείς” από τότε, με
τα ξυραφάκια στην ουρά (τα ASTORαποτελεσματικά κατά 50%, τα Gillette “θέριζαν” –και έπρεπε
να τον κυνηγάς κατά Φλωρίντα μεριά προς το Χαλάνδρι, κάτω από την "6η
Χολαργού", κάπου δίπλα στον "Κοντοσκίδη" με οικόσιτα κοτόπουλα, γουρούνια κλπ.)
«Πέστε πως ονειρεύομαι την επανάσταση των
χαρταετών.
Πέστε πως θέλω να πάρω εκδίκηση για τις χαμένες “Καθαρές Δευτέρες”, που με
κράτησαν δεμένο στη γη με το κουβάρι της κλεμμένης καλούμπας κρατημένο σφιχτά
στο ιδρωμένο μου χέρι. Πέστε μου ό,τι θέλετε.
Εκείνο που ονειρεύουμαι πάνω απ’ όλα είναι να δω τον ουρανό γεμάτο
επαναστατημένους, κόκκινους χαρταετούς.
Και τη γη γεμάτη από παιδιά που δε θα κοιτάζουν τον ουρανό με δακρυσμένα τα
μάτια. (Γ.
Χουρμουζιάδης στο Ριζοσπάστη πριν
30 χρόνια)
Να στηριχτούμε
σε ό,τι πιο δυνατό μετράει.
Κι αυτό που σήμερα μετράει, βέβαια, είναι η δική μας η δύναμη, τα δικά μας τα
ζύγια. Μετράει να είναι γερές οι δικές μας καλούμπες και καλοφτιαγμένοι οι σκελετοί,
που μόνοι εμείς θα φτιάξουμε με καινούριες οδηγίες, δοκιμασμένες κάτω από
συνθήκες αντίξοων καιρών
Ο
(λαθρο;)μετανάστης
Πιο πάνω από τα
Τίρανα, από το Χάρκοβο, απ’ το Κίεβο, απ’ τη Σαλονίκη ίσαμε με λίγα χιλιόμετρα,
, βρίσκεται η Κρούγια, το Центральний парк культури (πάρκοMaxim Gorky) το Бровари (Μπρόβαρι) …η Πλατεία
Αριστοτέλους όπου γεννήθηκε κάποιος εθνικός ήρωας (γνήσιος πχ. ο Σκεντέρ Μπέης)
ή “μαϊμού” ( Στεπάν Μπαντέρα, δοσίλογος που αγωνίστηκε κατά της Σοβιετικής
Ένωσης).
Κάπου εκεί κόλλησαν και κάποιοι κολασμένοι του πολέμου – χρόνια τώρα 💥 Οι ιμπεριαλιστές τη Γη ξαναμοιράζουν -
με των λαών το αίμα τα σύνορα αλλάζουν καταφέρνοντας να πάρουν άδεια –πράσινη |
γκρι κάρτα: τους λέγανε Φράνο, Αλιόσα, Σεριόζα Αχμέτ –κάπως έτσι.
Να στήσουν το δικό τους μικρομάγαζο –οι τυχεροί, πουλώντας γνήσια και μη
υπάρχοντα -“Souvenirs from …”, “Popular arts” από την «πατρίδα» γκραβούρες,
τσεβρέδες, κεντημένες ποδιές παλιά περιοδικά, μέχρι Γκρόρμπι και pizzaHut, οικοδομή άλλοι (καπιταλιστική
ανοικοδόμηση μετά τις έξυπνες βόμβες)– όσο για τις γυναίκες, που έχουν και την
τιμητική τους αύριο 8 Μάρτη, …άστα να πάνε.
Και συνήθως κάποιος τρίτος της παρέας –κάποιος όχι σαν τον τρελό του Βάρναλη,
που “δεν πρόκανε να δει τον κόσμο ανάποδα” αλλά σύγχρονη καρικατούρα με άθλια “αθλητικά”
παπούτσια -ξυπόλυτος στην ουσία, με ψεύτικο σήμα Adidas, τρύπιο κόκκινο σώβρακο, μάλλινη καφετιά
φανέλα με στάμπα του θείου Σαμ, κεντημένο ένα κροκοδειλάκι, Λακόστ στο πουλόβερ
κάπως έτσι.
8η Μάρτη -Μέρα της γυναίκας
Δίπλα στη
θάλασσα, της Σαλονίκης με τις κίτρινες ομπρέλες –που φωτίστηκαν χτες βράδυ Κυριακή
με τα χρώματα της Ουκρανίας και ντεκόρ τις πουτάνες: φτηνές –απ’ ότι λένε, Πολωνέζες
και Βουλγάρες, καλά κορίτσια και πονόψυχα, για ψηλά εισοδήματα Ρωσίδες και Ουκρανές
–ειδικά από το Κίεβο.
🔷 🔶 🔷
Ο καπιταλισμός όλα τα έχει. Και τα κορίτσια, να πούμε, αν δεν “έπεφτε” το σύστημα
(καπιταλιστικές ανατροπές λέει το ΚΚΕ με την ξύλινη γλώσσα του), δε θα ‘ρχονταν
εδώ. Θα τη βγάζαμε στεγνή. Μη γελάς ρε…ε!
🔷 🔶 🔷
Ο Φράνο, που
είπαμε παραπάνω κατηφόριζε για τον παράδεισο, μαζί με 2-3 άλλους …ένας είχε τη
γυναίκα του άρρωστη, χρόνια τώρα και χρειαζότανε φάρμακα, φουστάνια, σουτιέν
καινούρια, κόκκινες κιλότες να τις φοράει, όταν θα γίνει καλά και να του
χορεύει καρσιλαμά με τα τραγούδια του Νταλάρα…
Και τότε ακριβώς ακούστηκε το «Αλτ» του συνοριοφύλακα. Τι θα πει «Αλτ»; Κανένας
δεν μπορούσε να τους σταματήσει… άλλος ονειρευόταν να ανοίξει παγωτατζίδικο σε
κεντρική πλατεία, ο δεύτερος κατάστημα γυναικείων εσωρούχων και ο τρίτος τίποτε
-ήθελε απλά ν’ αλλάξει τη ζωή του, ενώ ο Φράνο πάση θυσία να στήσει μια μέρα τη
μεγάλη επιγραφή, που θα αναβόσβηνε και θα έγραφε «Gifts, Post carts, Marlboro,
Popular Arts». Τι «Αλτ» λοιπόν; Έδωσαν μια και άρχισαν να κατηφορίζουν
κουτρουβαλώντας.
Ξανακούστηκε τότε πιο άγρια η φωνή «ALT-Αλτ». Και ύστερα ο πυροβολισμός. Ένας καυτός πόνος τρύπησε
το δεξί αυτί του Φράνο. Καυτός, όπως το σαλέπι που έπινε στου Νταμιάν. Ύστερα
τίποτε. Ο Φράνο ξαπλώθηκε κάτω από μια καστανιά με τα χέρια ανοιχτά σαν
σκοτωμένο πουλί. Έτσι που έπεφτε ο άσπρος σάκος του σκάλωσε σε ένα κλαδί της
καστανιάς. Σκίστηκε κι από μέσα πετάχτηκαν στην κατηφόρα οι στρατιωτικές
αρβύλες του μακαρίτη του πατέρα του κι από πίσω οι γιοφκάδες της μάνας του, που
θα τις πουλούσε ο Φράνο για ν’ αγοράσει ένα καινούριο βυσσινί πουκάμισο. Τώρα
πια δεν το χρειαζότανε. Τα μάτια του είχανε χαθεί ανάμεσα στα κλαδιά της
καστανιάς κι έμειναν να κοιτάνε απορημένα την παλιά αγορά της Κρούγιας! Αυτός
ήτανε πάνω σε ένα άσπρο άλογο που κάλπαζε πάνω-κάτω. Μια στεκότανε μπρος στο
καφενείο του Νταμιάν και μια κάτω από το παράθυρο της μάνας του. Κι από πίσω
από το άλογο έτρεχε ολόγυμνο το ένα κορίτσι από το σπίτι, η πιο όμορφη η
Ουκρανή –και ξωπίσω η τσαχπίνα Πολωνέζα.
Το άλογο σταμάτησε κι αυτός ξεπέζεψε βιαστικά. Έβγαλε το βυσσινί πουκάμισο που
φορούσε κι έτρεξε στο γυμνό κορίτσι. Να το σκεπάσει ήθελε, για να μην κρυώνει
μέσα στη χιονισμένη την Κρούγια.
Μα δεν έβλεπε τίποτα. Όλα είχαν γίνει ένα μαύρο σύννεφο. Ακόμα και το άλογο
ήτανε τώρα μαύρο. Και τα γυμνά στήθια του κοριτσιού μαύρα κι αυτά. Το άλλο πρωί
ήρθανε πέντ’- έξι συνοριοφύλακες. Τον έπιασαν από τα χέρια και τα πόδια. Τον
κούνησαν πέρα-δώθε. Εϊ οπ. Και τον πέταξαν στην καρότσα του αγροτικού. Ο άσπρος
σάκος είχε μείνει κρεμασμένος στα κλαδιά της καστανιάς. Τώρα ήταν άδειος. Οι
αρβύλες, τα σώβρακα, οι μάλλινες οι φανέλες και οι γιοφκάδες είχανε κυλήσει
στην κατηφόρα. 🔶💥 Η ιδέα από δημοσίευμα στο Ριζοσπάστη2004 (ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7
ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ")
Και μόνο τότε αρχίσαμε να αναγνωρίζουμε το συμβολισμό των χαρταετών μας.
Τότε που καταλάβαμε πως το όνειρο μια άλλης ζωής, όμοιας για όλους, χωρίς
ανταύγειες πολέμων και αριθμούς άδικων θανάτων, δε θα γινόταν ποτέ μάθημα στις
αίθουσες των σχολείων μας.
Δε θα γινόταν ποτέ «κεντρικό δίδαγμα» στο στόμα των φοβισμένων δασκάλων.
Αρχίσαμε να αναγνωρίζουμε το συμβολισμό των πεθαμένων χαρταετών μας, τότε που
καταλάβαμε πως οι καλοί έφυγαν και πως όσοι ήτανε καλοί και έτυχε να μείνουν
μας ψιθύριζαν τους τρόπους, για να ξεπεράσουμε το τυχαίο της Καθαρής Δευτέρας.
Να κοιτάξουμε τον ουρανό της μελαγχολικής μας ζωής με τα δικά μας τα μάτια,
στεγνά κι ανοιχτά, απειλητικά και παμφάγα, με μάτια που να βλέπουν πίσω από τα
πυρακτωμένα ηλιοβασιλέματα, πίσω από τις γαλάζιες τρύπες των στημένων ουρανών,
που μόνοι τους ποτέ δε θα συντρέξουν στην απογείωση των χαρταετών μας.
Να στηριχτούμε σε ό,τι
πιο δυνατό μετράει.
Θέλω να πω με άλλα λόγια -το έχω ξαναπεί και αλλού,
πως σήμερα είναι ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να κουνήσουμε και
τα δικά μας τα χέρια.
Η Αθηνά δε φτάνει από μόνη της. Δε φτάνουν μόνο οι καλοί αρχηγοί, όσο καλοί και
να είναι. Αυτοί έχουν τη λάτρα, το καθημερινό πάνε κι έλα, μπαινοβγαίνουν σε
πόρτες που είναι «δύσκολες… όταν η χρεία τες κουρταλεί…», που θα έλεγε και ο
Σολωμός.
Εμείς οι άλλοι πρέπει να πάρουμε τους χαρταετούς μας και να βγούμε στους
δρόμους, αδιαφορώντας για όσα δυσμενή και θλιβερά μας απαγγέλλουν οι
κομψευόμενες και οι Sakis Arnaoutoglou των
μετεωρολογικών δελτίων. Να βγούμε στους δρόμους με τους χαρταετούς μας, αποφασισμένοι να τους
«καντηλιάσουμε» αυτή τη φορά, είτε το θέλει είτε όχι η «Καθαρή Δευτέρα».
🌀 Ήταν χειμώνας του 2015 όταν τα αστικά ΜΜΕ ανακάλυψαν
«την καταστροφική ορμή του Άραχθου ποταμού», σε συνδυασμό με το «κακό το ριζικό μας και τον
θεό που μας μισεί»
και τη λογική της Ράλειας «κουκουνάγας της πυρομανούς», αποκρύπτοντας
την ουσία –που έχει να κάνει με την πρόληψη, στη συγκεκριμένη περίπτωση
με τη μηδαμινή συντήρηση κλπ.
Το ανατολικό βάθρο ήταν από χρόνια σαθρό, μια και δεν προστατευόταν από
πτερυγότοιχο όπως το δυτικό λόγω μικροκατολισθήσεων, ενώ στη βάση
του δυτικού είχε φυτρώσει ένας τεράστιος πλάτανος (!!)…
Η (τότε) κυβέρνηση (Σύριζ-ΑΝΕΛ) την επομένη
της κατάρρευσης (2-Φεβ-15), υποσχέθηκε «με ξένα κόλλυβα» την σε χρόνο
dt αποκατάσταση και μόλις πριν λίγες μέρες ο Μητσοτάκης έσπευσε να δρέψει
δάφνες ανακαλύπτοντας ξαφνικά ένα «θαύμα πολιτιστικής κληρονομιάς».
Τα απομεινάρια του ιστορικού γεφυριού, καλοκαίρι
2015 (6 μήνες μετά την κατάρρευση λόγω εγκατάλειψης 70 και πλέον χρόνων)
Άνοιξη
του 2000
Το
γεφύρι τη 10ετία 1980
Γέφυρα-Πλάκας-2015 Τα απομεινάρια του ιστορικού γεφυριού
154 χρόνια πριν
Το ιστορικό γεφύρι βρίσκεται στο νομό Ιωαννίνων
(πρώην κοινότητα Ραφταναίοι – τοποθεσία «Πλάκα») στον ποταμό Άραχθο
(Καλαρρυτιώτικο)
Συντεταγμένες: N 39° E 020°, στο οδικό δίκτυο από τα χωριά Τζουμέρκων
προς Γιάννενα – Άρτα – Πρέβεζα (ενώνει τα Τζουμέρκα με τα Κατσανοχώρια).
Την περίοδο 1881-1913 ο Άραχθος αποτελούσε το σύνορο Ελλάδας-Τουρκίας
και υπήρχε στην αριστερή πλευρά της κοίτης, σε απόσταση 300 μέτρα από το
γεφύρι, φυλάκιο του Ελληνικού στρατού, χάνι και υποτελωνείο.
Ιστορικά στοιχεία δόμησης & μορφολογία:
Χρονολογία 1866, επικεφαλής χτίστης Κώστας Μπέκας από τα
Πράμαντα -μαζί και το «μπουλούκι» του, ο μάστορας, ο «κάλφας»,
ο βοηθός μάστορα – αυτός δουλεύει δίπλα στον μάστορα και τον παρακολουθεί,
πως μετράει, πως σχεδιάζει και όταν πλέον είχε μάθει, παίρνει κι αυτός πρωτοβουλίες,
αρχίζει με τα απλά και μετά μπαίνει στα βαθειά, προπαθώντας να κατακτήσει
το μαστοριλίκι.
Στο γεφύρι μπορεί να ήταν περισσότεροι οι σιδεράδες που έφτιαχναν
και επισκεύαζαν τα εργαλεία των χτιστάδων, παρά οι πετράδες ℹ️ Υπήρχαν και …«Χορηγοί»
εκείνης της εποχής: οι Κοινότητες Μελισσουργών, Πραμάντων και Αγνάντων,
Γ. Λούλης, Αν. Λύτρας και κάτοικοι γύρω χωριών.
Δαπάνη: 187.000 γρόσια
Κατ’ ευφημισμό «συντήρηση»:
Tο Ελληνικό Δημόσιο (από το 1928) έκανε διάφορες απόπειρες (αλλά εδώ
δεν ισχύει το «αρκεί η προπάθεια») και παράλληλα δημιουργήθηκε
νέος δρόμος που συνέδεε τις κοινότητες.
ℹ️ Τεχνικά χαρακτηριστικά
– Μορφή: μονότοξο – Μέγεθος: μήκος 40μ., ύψος 19μ., πλάτος
καταστρώματος 3,20μ. με μικρή κόχη, στην οποία είχε τεθεί η εικόνα
ενός αγίου.
Στις 4-Δεκ-2019 μπήκε ο τελευταίος θολίτης
(η πέτρα που δένει τις δύο πλευρές του τόξου, της καμάρας δηλ. που άρχισε
να ξανακτίζεται παράλληλα και από τα δύο βάθρα).
Δεκάδες τεχνίτες, μαστόροι της πέτρας, «πελεκάνοι», με την επίβλεψη
από δύο εργοταξιάρχες, δούλεψαν σκληρά και μεθοδικά.
Γέφυρα-Πλάκας-Αυγ-2009
Υλικά: Το κύριο τόξο του γεφυριού
Πλάκας είχε κατασκευαστεί με περίπου 9.000 μεγάλες, μικρές και
μικρότερες πέτρες, που αντιστοιχούν, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται
στη μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σε «4.000 φόρτους
ημιόνου». Το γέμισμα του τόξου έγινε με δεκάδες χιλιάδες, μικρές πέτρες.
Τόσο ο πελεκητός λίθος (ασβεστιτικός
ψαμμίτης–βλ
και εδώ)
όσο και το υλικό πλήρωσης του γεφυριού προήλθαν από επιτόπια πετρώματα,
ακόμα και μέσα από τον ποταμό Άραχθο.
Μια ειδική κατασκευαστική τεχνική του συγκεκριμένου γεφυριού, αποτελεί
και η χρήση πωρόλιθων, οι οποίοι είχαν χρησιμοποιηθεί ως γέμισμα
για τη μείωση του βάρους.
Το κονίαμα αποτελούνταν από παραδοσιακό ασβέστη με ανάμιξη
διάφορων υλικών.
Σε τμήματα του γκρεμισμένου γεφυριού, βρέθηκαν
ξύλινες εσχάρες. Από την πρώτη στιγμή, για τους μελετητές η παρουσία
των ξύλινων αυτών στοιχείων θεωρήθηκε σημαντικό εύρημα, δεδομένου
ότι μέχρι τότε δεν υπήρχε σχετική αναφορά σε βιβλιογραφία για τα πέτρινα
γεφύρια στην Ελλάδα. Από την ερευνητική εργασία μελετητών, προέκυψε
ότι αυτές δεν συμβάλλουν στη στατική λειτουργία της γέφυρας.
(σσ |> Στο «νέο» γεφύρι, θα τοποθετηθούν
στις ίδιες θέσεις για ιστορικούς λόγους. Το είδος του ξύλου που είχε τοποθετηθεί
τότε, ήταν δρύινο. Το ίδιο θα γίνει και τώρα, με την προσθήκη καστανιάς η
οποία είναι πιο ανθεκτική).
Ένα ακόμα δομικό στοιχείο, άγνωστο μέχρι το
2015, είναι οι μεταλλικοί σύνδεσμοι (άγκιστρα) οι οποίοι λειτούργησαν
ως στερεωτικό υλικό.
Ο πρωτομάστορας Κώστας Μπέκας και τα υπόλοιπα μαστόρια – το «μπουλούκι»
του, είχαν χρησιμοποιήσει σφυρήλατο βιομηχανικό σίδηρο από την Αγγλία.
(σσ |> Το υλικό αυτό αντικαταστάθηκε από τιτάνιο).
Οι τεχνικές χτισίματος ενός πέτρινου
γεφυριού βασικά παραμένουν: επιλέγω πέτρα, την λαξεύω
μέχρι να πάρει τη μορφή που θέλω και την τοποθετώ χρησιμοποιώντας
κάποιο κονίαμα.
Συνήθως υπάρχει ένα καλούπι που το υποβαστάζει- παλιά αυτός ο
σκελετός ήταν ξύλινος, σήμερα μεταλλικός.
Οι παλιοί μαστόροι έκτιζαν ξύλινα βάθρα από κάτω, σαν έδρες, σε σημεία
που επέλεγαν όταν η κοίτη του ποταμού ήταν αρκετά ξερή, τα γεμίζανε
άμμο, μετά τοποθετούσαν πάνω τους κορμούς και κτίζανε τα καλούπια.
Αυτό όταν το νερό θα ήταν από πολύ χαμηλό, ως καθόλου -και προετοιμάζονταν
μία – δύο χρονιές πριν, ακόμη και παραπάνω.
Σήμερα τα πράγματα έχουν απλοποιηθεί: οι «χιλιάδες φόρτοι ημιόνου»,
έχουν αντικατασταθεί, με ειδικά μέσα μεταφοράς και γερανούς
κάθε είδους, η χάραξη γίνεται πλέον με laser και γενικά υπάρχουν
χιλιάδες «καλούδια» που κάνουν τη ζωή πιο εύκολη, αλλά ταυτόχρονα μας
παραπέμπουν συνειρμικά στο Μπρεχτικό «Ερωτήσεις ενός εργάτη
που διαβάζει»…
Ο νεαρός Αλέξανδρος υπόταξε τις Ινδίες. Μοναχός του; Ο Καίσαρας νίκησε τους Γαλάτες. Δεν είχε ούτε ένα μάγειρα μαζί του; «Ποιος έχτισε τη Θήβα την εφτάπυλη; Στα βιβλία δεν βρίσκεις παρά των βασιλιάδων
τα ονόματα. Οι βασιλιάδες κουβάλησαν τ’ αγκωνάρια; Και τη χιλιοκαταστραμμένη Βαβυλώνα, ποιος την ξανάχτισε τόσες φορές; Σε τι χαμόσπιτα της Λίμας της χρυσόλαμπρης ζούσαν οι οικοδόμοι; … Τη νύχτα που το Σινικό τείχος αποτέλειωσαν που πήγανε οι χτίστες; Η μεγάλη
Ρώμη είναι γεμάτη αψίδες θριάμβου. Ποιος
τις έστησε; Ακόμη και στη μυθική Ατλαντίδα, τη νύχτα που την ρούφηξε η θάλασσα, τ’ αφεντικά βουλιάζοντας, με ουρλιαχτά
τους σκλάβους τους καλούσαν.
…
Ιστορικά - Λαογραφικά στοιχεία
Το 1863 ο Δημ. Αρβανιτογιάννης από
τα Πράμαντα προσέφερε 30.000 γρόσια για την κατασκευή του γεφυριού,
όμως στα εγκαίνια αυτού του έργου το γεφύρι σωριάστηκε.
Το 1866 χτίστηκε το γεφύρι που υπήρχε μέχρι το 2015, με έξοδα των
Ιωάννη Λούλη από Αετορράχη, Αναγνώστη Λύτρα και Ιωάννη Ρήγκα από Πράμαντα
του Αναγνώστη Μάρου από τους Μελισσουργούς, των κοινοτήτων Πραμάντων
και Μελισσουργών, ενώ η κοινότητα Αγνάντων προσέφερε την ξυλεία για
τις σκαλωσιές του οικοδομήματος.
Επίσης, γειτονικές κοινότητες προσέφεραν χρηματικά ποσά και προσωπική
εργασία.
Για το χτίσιμο του γεφυριού υπάρχει η παράδοση ότι στέριωσαν άνθρωπο
στα θεμέλιά του.
Άλλοι ισχυρίζονταν ότι έβαλαν έναν Τούρκο κι άλλοι μια επιληπτική κοπέλα
από το χωριό Μονολίθι.
Στις 3-Φεβ-1878, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης ενάντια στους Οθωμανούς,
Ελληνικά στρατεύματα, επικράτησαν της Τουρκικής Φρουράς της γέφυρας,
και τους εξανάγκασαν σε συνθηκολόγηση.
Το 1881 ο Άραχθος έγινε το σύνορο Ελλάδας – Τουρκίας και δίπλα
από το γεφύρι, από την νότια πλευρά, κατασκευάστηκε τα υποτελωνείο,
ενώ και οι Τούρκοι κατασκεύασαν φυλάκιο κάπου κοντά.
Το
γεγονός αποθανάτισε η δημοτική μούσα… Ανάθεμά σε Πιτροπή και συ βρε Κουμουνδούρε, με το κακό που κάματε στην Άρτα, στα Τζουμέρκα, το σύνορο που βάλατε στης Άρτας το ποτάμι, Κλείστηκ’ η Άρτα κλείστηκε, κλείστηκε το Τζουμέρκο. Θα στηρηθή και το ψωμί… που νάβρει να δουλέψη; Ο κάμπος έμ’νε στην Τουρκιά και τα καλά λιβάδια, Το βιό όλο και χάνεται, σ’ αγρίδια βοσκοτόπια…
Στο χάνι που βρίσκεται δίπλα στο γεφύρι το
Φεβρουάριο του 1942 ήρθαν σε συνεννόηση ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ (ο Βελουχιώτης
με τον Ζέρβα) και υπέγραψαν συμφωνία Μυρόφυλλου – Πλάκας κοινής δράσης
των δυνάμεων τους (υπό τη δαμόκλεια σπάθη του κομμουνιστοφάγου Κρις
Γουντχάους).
Στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς,
αλλά άντεξε παρά τις ζημιές που υπέστη. Οι κάτοικοι την επισκεύασαν πρόχειρα
με τσιμέντο το 1943.
Το 2007 η γέφυρα υπέστη σοβαρές ζημιές –ενώ υπήρχαν ήδη (μη υλοποιημένα
φυσικά) σχέδια για εκτέλεση έργων επισκευής, κάτι που δεν
έγινε ποτέ, μέχρι που Το 2015 δόθηκε η χαριστική βολή …
Κατά την κατάρρευσή του ήταν το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι στα
Βαλκάνια και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη, μοναδικό
δείγμα της ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής παράδοσης και του νεοελληνικού
πολιτισμού.
ℹ️ Ο θρύλος των αυγών: Για το κονίαμα, το μίγμα δηλαδή σύνδεσης των οικοδομικών
υλικών, έχει γίνει πολύς λόγος. Ο θρύλος θέλει χιλιάδες αυγά να έχουν σπάσει
για να χρησιμοποιηθούν ως υλικό στερέωσης. (!!)
Από τις εργαστηριακές έρευνες που έχουν γίνει, δεν προέκυψαν στοιχεία
που να οδηγούν σε ένα τέτοιο συμπέρασμα.
Ωστόσο, υπάρχει η υποσημείωση της παρέλευσης των πολλών ετών και της
αναπόφευκτης αλλοίωσης ενός τέτοιου υλικού.
Με άλλα λόγια, ο θρύλος δεν επιβεβαιώνεται, αλλά, για όσους είναι φαν των
θρύλων, δεν καταρρίπτεται κιόλας…
Μαμμόπουλος,
Ηπειρώτες μαστόροι και γεφύρια, 1973, σσ. 27-28.
Βασίλης
Παπαγεωργίου, Αργύρης Πετρονώτης, – «Ο Πυρσογιαννίτης πρωτομάστορας
Ζιώγας Φρόντζος και τα έργα του (μαστόροι και γεφύρια)», – Η επαρχία Κόνιτσας
στο χώρο και στο χρόνο, Κόνιτσα 1996, σσ. 230-232.
Γεφύρι
Πλάκας: το ΕΜΠ και το έργο αποκατάστασης”, ΕΜΠ, μελέτη
Η πέτρα που επιλέχτηκε είναι από την
Ήπειρο, από ένα λατομείο στην περιοχή της Δαφνούλας, έξω από τα Γιάννενα
– μια σκληρή και βαριά πέτρα, παρόμοια σε μορφή, σκληρότητα, αντοχή και
άλλα χαρακτηριστικά με την πέτρα του παλιού γεφυριού –συνολικά
περίπου χίλια κυβικά, ήτοι 2.500 τόνοι, πέτρας.
Η επεξεργασία της δεν ήταν εύκολη, αφού το πελέκημα έγινε με
τον πατροπαράδοτο τρόπο και με παραδοσιακά εργαλεία – βαριά, βαριοπούλα,
ματρακάς καλέμι, τσόκια, χτένια, (χειρο)κόφτες κά.
Διατηρήθηκε το δυτικό βάθρο ως είχε –που είχε μείνει ανέπαφο, καθώς κι
ένα μικρό κομμάτι από το ανατολικό
(σσ |> η φήμη που κυκλοφορεί πως χρησιμοποιήθηκαν
οι πέτρες από το παλιό γεφύρι δεν ευσταθεί.
Μπήκαν κάποιες απλά για συναισθηματικούς λόγους και όσες στάθηκε δυνατό
αξιοποιήθηκαν για εσωτερικό γέμισμα –«μπάζωμα»
Το κονίαμα:
Ακόμα σήμερα οι ξερολιθιές- πέτρα πάνω σε πέτρα που σφηνώνονται με μικρότερα
κομμάτια, αποτελούν συστατικό δομικό στοιχείο της ελληνικής υπαίθρου.
Όταν ανακαλύφθηκε ο ασβέστης αποτέλεσε –ως ασβεστοκονίαμα
(ανακατωμένος συνήθως με ποταμίσια άμμο και πιο σπάνια με χώμα), ένα καλό
συνδετικό υλικό|> Ca (OH)2 + CO2 |> CaCO3
+ H2O.
Αργότερα χρησιμοποιήθηκε το ενισχυμένο ασβεστοτσιμεντοκονίαμα
Στα κονιάματα συχνά πρόσθεταν ασπράδι αυγού που ως οργανική ρητίνη
αυξάνει την αντοχή και την πρόσφυση του κονιάματος.
Στην αρχαία Ελλάδα –από τη μινωική ακόμη εποχή, έχουμε δείγματα κονιαμάτων,
ενώ οι Ρωμαίοι -αναμιγνύοντας ασβέστη και ηφαιστειακή τέφρα για να δημιουργήσουν
μια ποζολανική αντίδραση έκαναν ένα σκυρόδεμα, που ακόμη και
κάτω από θαλασσινό νερό, στερεοποιείται σε εξωθερμική αντίδραση που
το μείγμα.
Στην περίπτωση του παλιού γεφυριού της Πλάκας χρησιμοποιήθηκε
ασβέστης με ποταμίσια άμμο, το ίδιο και στην ανακατασκευή
(χαλαζιακή άμμος και υδραυλική άσβεστος -εισάγεται από
τη Γαλλία, ώστε να μπορεί να στερεοποιηθεί μέσα στο νερό) και πουζολάνη
(pozzolana)
σσ. |> Το όνομα πουζολάνη ή ποζολάνη προέρχεται από την τοποθεσία Puzzuoli έξω από τη Νάπολη, στην Ιταλία. Οι ποζολάνες είναι λεπτόκοκκες κονίες με μορφή πούδρας, προϊόντα ηφαιστειακών εκρήξεων, που περιέχουν οξείδια πυριτίου, αργιλίου, ασβεστίου, σιδήρου και αλκαλικά υλικά, στα οποία επέδρασαν υψηλές θερμοκρασίες. Όταν αναμιχθούν σε πολύ λεπτόκοκκη μορφή με υδροξείδιο του ασβεστίου αποκτούν συνδετικές ιδιότητες και εμφανίζουν σε συνεργασία με το νερό υδραυλικές ιδιότητες παρόμοιες με το τσιμέντο. Οι ποζολάνες χρησιμοποιούνται ως προσμίξεις για τη βελτίωση των
ιδιοτήτων και των αντοχών συνδετικών κονιών.
Φυσικές ποζολάνες: Είναι η ηφαιστειακή τέφρα μαγματογενών πετρωμάτων
και έντονων τεκτονικών δυνάμεων, όπως η θηραϊκή γη, το Trass του
Ρήνου, η τέφρα μεταμορφωσιγενών πετρωμάτων, που περιέχουν υψηλό ποσοστό
ενεργού αργίλου, της Μήλου κλπ.
Στήριξη
κατασκευής σε πασάλους (σχηματική λειτουργία)
Ένα πολύ σημαντικό θέμα έχει να κάνει με την ακρίβεια
των διαστάσεων και της θέσης των θεμελίων του καλουπιού.
Υπήρχαν τοπογράφοι, με υπερσύγχρονα όργανα, ενώ τα περισσότερα σημεία
εντός της κοίτης επιλέγονταν με ειδικά λέϊζερ ακριβείας (πιθανή απόκλιση
1-2mm), που έπρεπε να είναι ακόμα μεγαλύτερη στην τοποθέτηση των αγκυρίων
που θα υποδέχονταν τα πέλματα των κολώνων (τελικά …τέλος καλό, όλα
καλά οι τεράστιες, 11μετρες κολώνες του σκελετού «κούμπωσαν» τέλεια
στις υποδοχές τους».
Ο σκελετός της γέφυρας έγινε πάνω σε θεμέλια από μπετόν
και εδαφοπασάλους εν είδει μεταλλικής πλατφόρμας (200% υπερδιαστασιολογημένη
για λόγους ασφάλειας …«φυλάμε τα ρούχα μας», αλλά και για να μην έχει ταλαντώσεις)
με ισχυρή σκαλωσιά όπου τοποθετήθηκε ο θολότυπος (καλούπι)
[σσ. |> ο σκελετός κατασκευάστηκε και
τοποθετήθηκε από μια εξειδικευμένη ελληνική εταιρεία, που είχε δουλέψει
και στη Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου].
Τοποθετήθηκαν 70 πάσσαλοι μέσα στην κοίτη του ποταμού, σε
βάθος 12 μέτρων.
Για να επιτευχθεί αυτό έγινε δυο φορές εκτροπή της κοίτης με μπαζώματα.
«Δένοντας» μεταξύ τους τους πασσάλους έφτιαξαν τρία κουτιά από μπετόν,
πάνω στα οποία τοποθετήθηκε η σταθερή σιδηροκατασκευή μήκους
9 μέτρων και βάρους 350 τόνων, η οποία θα άντεχε οποιαδήποτε στάθμη του
νερού και πάνω της θα καθόταν το καλούπι.
ℹ️️ Η καμάρα του γεφυριού
είναι «οξυκόρυφη» (έχει ένα είδος «μύτης» στη μέση, που φαίνεται
από μακριά, αλλά και στη διέλευση –απότομη αύξηση κλίσης).
Η πρώτη προσπάθεια κατασκευής από έναν Κονιτσιώτη μάστορα -που απέτυχε
είχε μία μονοκόμματη καμπύλη και ο Μπέκας θεώρησε εμπειρικά σκεπτόμενος,
ότι αν από ένα σημείο και μετά ανύψωνε ακόμα περισσότερο την καμάρα,
θα ήταν και πιο σταθερή.
Από στατικής άποψης αυτό είναι λάθος
και επιβαρύνει την όλη κατασκευή, πάντως αυτό έκανε ο Μπέκας και το
γιοφύρι έμεινε στη θέση του μέχρι το 2015.
Για ιστορικούς λόγους αυτή η ανωμαλία διατηρήθηκε και στην αποκατάσταση
ξεκινάει με μια ορισμένη ακτίνα, αλλά μετά από ένα σημείο η καμπυλότητα
αλλάζει, (η ακτίνα γίνεται μικρότερη) δημιουργώντας τη «μύτη» (και
μια δυσκολία στους πεζοπόρους …μια κάποια ηλικίας) ℹ️ Κάτω από το καλντερίμι
έχουν τοποθετηθεί αισθητήρες για να παρακολουθείται η συμπεριφορά
της κατασκευής για τα επόμενα χρόνια (μικρομετακινήσεις κλπ).
💥 Και ένα τελευταίο:
ανάμεσα στα κατασκευαστικά προβλήματα ήταν τα (επί του Άραχθου)
φράγματα Ι & ΙΙ της (πάλαι ποτέ) ΔΕΗ στο Πουρνάρι(το «Πουρνάρι ΙΙ» παίζει
απλά ρυθμιστικό ρόλο, ώστε να υπάρχει μια μόνιμη ροή νερού στην κοίτη
ακόμα και το καλοκαίρι).
Αν και η ροή του ποταμού (μήκος 143 km) είναι
από Βορρά προς νότο (τα νερά του καταλήγουν στον Αμβρακικό) όταν «ανοίγουν
οι μπούκες» επηρεάζεται ευρύτερη περιοχή
Μιλάμε για ένα χωμάτινο φράγμα μήκους ~2km συνολικού όγκου 9.000.000
μ3, με «υπερπηδητό» φράγμα σκυροδέματος για τη διόδευση
των πλημμυρικών παροχών, μήκους 130m (υπερχειλιστής ύψους ~42μ)
Μέγιστος όγκος αποθήκευσης 865.000.000μ3, η ανώτατη στάθμη
πλημμυρών είναι στα 126μ και η ανώτατη και κατώτατη στάθμη λειτουργίας
για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας είναι σε υψόμετρο 120μ και
100μ αντίστοιχα.
Η λίμνη έχει επιφάνεια 18,3 km2, μέγιστο μήκος τα 17,7km και μέγιστο
πλάτος 7,3km
Ο υπερχειλιστής για τον έλεγχο των πλημμυρών έχει παροχετευτικότητα
(τιμές μελέτης) μελέτης 6.100m3/sec (~22.000.000 m3
την ώρα).
Σύμφωνα με εκμυστήρευση υπεύθυνου τεχνικού
…
«Το έργο ήταν δύσκολο εξαιτίας του νερού, καθώς ο Άραχθος είναι ορμητικός.
Ψηλότερα υπάρχει υδροηλεκτρικό φράγμα αυτοματοποιημένο, που ανοίγει
ανάλογα με τις ανάγκες για ρεύμα. Το μόνο που μπορούσε να γίνει είναι να
ενημερώνεται 8 ώρες πριν το συνεργείο ότι το φράγμα πρόκειται να ανοίξει.
Οι ποσότητες νερού ποικίλλουν. Ξαφνικά, μπορεί να ανέβει η στάθμη
μισό μέτρο ή 80 εκατοστά μέσα σε δέκα λεπτά, σαν παλίρροια».
👁️🗨️
12/09/1975 |> Ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής θεμελιώνει
υδροηλεκτρικό έργο της ΔΕΗ στο Πουρνάρι της Άρτας και γίνεται αντικείμενο
θερμών εκδηλώσεων από το συγκεντρωμένο πλήθος. Στην τελετή παρίστανται
επίσης ο Υπουργός Συντονισμού και Προγραμματισμού Παναγής Παπαληγούρας,
ο Υπουργός Βιομηχανίας Κωνσταντίνος Κονοφάγος, ο Υφυπουργός Βιομηχανίας
Δημήτριος Καραϊσκάκης και άλλοι επίσημοι.
Οι εργασίες το 2019 αναλυτικά
ℹ️ Για τις εργασίες οι
οποίες πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2018 υπάρχει το βίντεο
ℹ️ Και για τα έτη 2015
– 2017 το…
ℹ️ Τα Γεφύρια της Ηπείρου – Περιμένοντας το θάνατο…
Κομμάτια
από το γκρεμισμένο
💥
Η απόλαυση της Ηπειρώτικης φύσης
και του Άραχθου
μπορεί να συνδυαστεί και με ράφτινγκ…
Όπως και να ‘χει μην παραλείψετε μια γαστρονομική
απόλαυση (σσ. |> δε συνιστάται για vegan και vegetarian).
Κινηθείτε με οδηγό το ποτάμι, νότια της γέφυρας Τζαρή και βάλτε
τη φαντασία σας να δουλέψει
Φίλοι καλώς ορίσατε, φίλοι κι αγαπημένοι ο πρώτος πίνει με γυαλί κι ο δεύτερος
με κούπα κι ο τρίτος ο καλύτερος με μαστραπά ασημένιο (η συνέχεια εδώ)