Σωτηρίας Μαραγκοζάκη “Άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος”

Ήταν ένας Προμηθέας του καιρού του ενάντια σε θεούς και τους δαίμονές του. Για χάρη όσων μπορούσαν να κερδίσουν έναν ολόκληρο κόσμο χάνοντας μόνο τις αλυσίδες τους. Η διά πυρός και σιδήρου ζωή του ξεδιπλώνεται συναρπαστικά από την Οδησσό στη Μυτιλήνη, τον Πειραιά των εργατικών αγώνων, τον Ισπανικό Εμφύλιο, το Ανατολικό Μέτωπο μέχρι τη μετεμφυλιακή Ελλάδα. Πρόκειται για την εποποιία ενός διεθνιστή επαναστάτη που μόνο με του Ερνέστο Γκεβάρα μπορεί να συγκριθεί. Ο κομπανιέρο Γριέγο, ο «Έλληνας σύντροφος», υπήρξε συνεπής με τις ιδέες του και ασυμβίβαστος μέχρι τέλους. Εμπνευσμένο από αληθινά πρόσωπα και γεγονότα. Από ανθρώπους που πίστευαν βαθιά και αγωνίζονταν συλλογικά για τις ιδέες που άλλαζαν τον κόσμο το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Όταν πύκνωνε ο ιστορικός χρόνος καταδεικνύοντας πως μόνος του κάποιος μπορεί να σώσει τον εαυτό του, μα μόνος του δεν μπορεί να σωθεί. Συνάμα, αναδεικνύονται άγνωστες πτυχές εκείνων των ταραγμένων χρόνων, όπως: ο ερχομός των Μικρασιατών προσφύγων, οι κοινωνικές συγκρούσεις ενάντια στο Κράτος και τη Βία, οι επιδημίες της εποχής, η καταστολή και τα βασανιστήρια σε βάρος των κομμουνιστών, οι σχολές της Τρίτης Διεθνούς, τα «πανεπιστήμια» των φυλακών, οι θεαματικές αποδράσεις. Βελουχιώτης, Έρενμπουργκ, Χέμινγουεϊ, Ιμπαρούρι, Δημητρόφ είναι μερικά μόνο από τα πρόσωπα που εμφανίζονται σε αυτό το παλίμψηστο μιας ζωής με αυταπάρνηση: της μυθιστορηματικής ζωής του Νίκου Βαβούδη _από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου

Η ζωή του προσαρμόζεται σε διαφορετική ταυτότητα κάθε φορά. Πιο συχνά αλλάζει το όνομα, το επίθετο σε παρανόμι, παρά το πουκάμισό του. Μυστικές συναντήσεις. Εντολές. Αποστολές. Συνωμοτικοί κανόνες. Το χρέος. Όλα με ψευδώνυμο. ''Καθαρά'' σπίτια. Γιάφκες. Κρύπτες. Κώδικες. Συνθηματικά. Μια γλάστρα στο περβάζι. Μια απλωμένη μπουγάδα. Ενα αναμμένο κερί πίσω από το τζάμι. Εύθραυστη η ελευθερία σαν γυαλί μες στην καμπάνα της σιωπής. Μια ζωή στην ανασφάλεια και ανασφάλεια αντί για ζωή. Μια ολόκληρη ζωή. Επιβίωση μετ' εμποδίων. Υπό προθεσμία. Κατ' επίφαση. Μέρα - νύχτα φυλάγεται. Μερόνυχτα, βδομάδες, μήνες, χρόνια φυλάγεται. Φοράει διπλά ρούχα. Χειμώνα - καλοκαίρι. Ιδροκοπάει. Αντέχει. Κρατάει γερά τα μυστικά, τα απόρρητα. Αντέχει. Δεν μιλάει. Δεν παραμιλάει μήτε στον ύπνο, μήτε στον ξύπνιο. Εχει μονίμως έντονη την αίσθηση πως τον παρακολουθούν τόσο που κινδυνεύει να προδοθεί αφ' εαυτού και να παραδοθεί στο τέλος από μόνος του στους διώκτες του. Ισως για το ''επιτέλους'' ενός και μόνο στεναγμού ανακούφισης.

Το παράδειγμα του Ν. Βαβούδη δείχνει πως τον άνθρωπο που εμπνέεται από μεγάλα ιδανικά «κανείς δεν μπορεί να τον βάλει στο χέρι»

Παρουσιάστηκε η έκδοση «Άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος» της Σωτηρίας Μαραγκοζάκη, που αναφέρεται στη ζωή του Νίκου Βαβούδη | Χαιρετισμό απηύθυνε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας

Σ. Μαραγκοζάκη:
Γιατί ψήφο στο ΚΚΕ στις εκλογές;

«...θα σου το φαν το ρημάδι κι έβαλε κρύο, χειμώνας, σε λίγο θα ‘χουμε εκλογές, σ’ αρέσουν οι εκλογές, κοσμάκης, λόγος, χαβαλές σου φαίνεται, σπουδαίο που ψηφίζεις, ανταριάζεσαι και ρωτάς "Τι θα κάνουμε φέτο"». Με αυτούς τους στίχους της Κατερίνας Γώγου, ναι της αναρχικής ποιήτριας, ξεκινώ «προβοκατόρικα» γιατί θέλω πρώτα - πρώτα να απευθυνθώ στα νέα παιδιά που ασφυκτιούν μέσα στη φυλακή μιας απέραντης οθόνης και που αποκαλούν το ένα το άλλο «μπρο», αποκαλύπτοντας την ανάγκη τους να νιώσουν αδέρφια μέσα στην ερημιά και την αποξένωση ενός κόσμου που δεν διάλεξαν. Τι σημασία έχει αν δε γνωρίζουν τους στίχους του Γιάννη Ρίτσου: «Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε αδελφέ μου απ’ τον κόσμο. Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο».

Ή τον σπουδαίο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, που λέει «είναι όμορφη η ζωή, αδερφέ μου», τον Τούρκο ποιητή από τη γείτονα χώρα που δοκιμάζεται σκληρά, αλλά η αλληλεγγύη των δύο λαών μας αποδεικνύει περίτρανα πως πάντα ο λαός σώζει τον λαό. Ή την κατάληξη στο ποίημα της Γώγου: «Και δε μ’ ακούς πια. Το Κ.Κ., ρε μάνα…». Γιατί η ποίηση θα είναι πάντα αδερφή της επανάστασης και πρωτοξαδέρφη της αντίστασης.

Γιατί με το ΚΚΕ στις εκλογές;

Διότι:

• Θεωρώ πως η μετάλλαξη του φιλελευθερισμού είναι πλέον πασίδηλη καθώς το κεφαλαιοκρατικό - καπιταλιστικό σύστημα αγγίζει τα ιστορικά του όρια. Δεν υπάρχει περίπτωση ούτε ελπίδα οποιαδήποτε κυβέρνηση προκύψει από τις εκλογές να τολμήσει να βάλει φρένο στην ασυδοσία του κεφαλαίου, στα αρπακτικά funds, να φορολογήσει τα κέρδη των τραπεζών και των επιχειρηματικών ομίλων, να αναδιανείμει τον τεράστιο πλούτο προς όφελος των εργαζομένων και της κοινωνικής συνοχής. Γεγονός που σημαίνει περαιτέρω εκμετάλλευση, ανεργία ή ατελείωτες ώρες κακοπληρωμένης εργασίας, φτωχοποίηση, αστεγία, ακρίβεια, διαφθορά. Ζήσαμε καλύτερα από τους γονείς μας, μα τα παιδιά και τα εγγόνια μας αν ΔΕΝ αγωνιστούμε θα ζήσουν χειρότερα από εμάς λόγω κατάργησης των συλλογικών δικαιωμάτων, χωρίς Κοινωνική Ασφάλιση, ουσιαστική εκπαίδευση, δωρεάν Υγεία, σύνταξη. Σε δραματικές συνθήκες κλιματικής κατάρρευσης, ιμπεριαλιστικών πολέμων, υποχρεωτικής μετανάστευσης εξαιτίας της αχαλίνωτης επιδίωξης κέρδους στον καπιταλισμό.
• Παρατηρώ πως η πολιτική υποχωρεί και δίνει τη θέση της σε μια διαχείριση των κοινωνικών αναγκών που προσαρμόζεται στις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, δίχως να τις αμφισβητεί και άρα να επιχειρεί να τις αλλάξει. Η θέση των αδύναμων οικονομικά συνανθρώπων μας, των Ατόμων με Αναπηρία, των γυναικών, των συνταξιούχων, των μικροεπαγγελματιών, των μικροϊδιοκτητών γης, των μισθωτών, όλων των εργαζόμενων δεν βελτιώνεται με γλίσχρα επιδόματα, pass και άλλες αστειότητες.
• Διαπιστώνω πως είναι η χειρότερη περίοδος στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και θλίβομαι για την υιοθέτηση της θεωρίας των δύο άκρων και από τα κεντροαριστερά κόμματα. Μιας ανιστόρητης θεωρίας που εξισώνει τους εργατικούς αγώνες και τη δυναμική του εργατικού κινήματος με τη φασιστική βία, προωθώντας συνάμα τη διαστρέβλωση νοημάτων και εννοιών, όπως για παράδειγμα της έννοιας του ριζοσπαστισμού, που ενώ εμπεριέχει έντονη κοινωνική κριτική και αντιπαρατίθεται de facto στον καπιταλισμό αποδίδεται σκοπίμως στη φασιστική ακροδεξιά.
• Αγανακτώ με τον σύγχρονο πολιτικό λόγο που προσπαθεί να ξαναγράψει την Ιστορία λειτουργώντας εσκεμμένα για να εξουδετερώσει τις κοινωνικές αντιστάσεις που αντιμάχονται το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα. Ο ιστορικός αναθεωρητισμός και ο αντικομμουνισμός -ο οποίος αντικομμουνισμός εντείνεται και πάντα είναι ο προπομπός των πιο αυταρχικών μεθοδεύσεων- είναι εχθροί για το σύνολο της κοινωνίας μας.
• Αγωνιώ για τον πολιτισμό, για το άδηλο μέλλον των Γραμμάτων, για την απαξίωση των ανθρώπων της Τέχνης. Αντί για έναν Πολιτισμό της αμφισβήτησης ενάντια στην υποβόσκουσα εξαχρείωση, στη χυδαιότητα της εμπορευματοποίησης των πάντων, στην εισβολή του κιτς, στη μεγιστοποίηση του κέρδους και όλων όσα εξανδραποδίζουν τον άνθρωπο. Αντί για έναν Πολιτισμό της ελευθερίας με τον άνθρωπο πάντα στο επίκεντρο ως απάντηση σε κάθε ερώτηση και απέναντι στους υπέρμαχους της μίας και μοναδικής, «σωστής» πλευράς.
• Τρομάζω με την υπέρμετρη έκθεση στα αποκαλούμενα social media, με την εκπόρνευση της εικόνας του καθενός μας, με διαφημιστή μάλιστα τον ίδιο του τον εαυτό. Με τη χυδαία επίδειξη πλούτου, με την ισοπέδωση της διαφορετικότητας σε μία κόλαση του Όμοιου, με την αποθέωση του χρήματος, με την υποχώρηση των ουμανιστικών αξιών, με την πλημμυρίδα των πληροφοριών αντί της αναζήτησης αληθινής, στέρεης γνώσης.
• Για όλα τα παραπάνω πιστεύω πως είναι ανάγκη να επαναφέρουμε στο προσκήνιο το πρόταγμα του κομμουνισμού, την κομμουνιστική «υπόθεση» και τη φιλοσοφία της διαλεκτικής -όπως εξάλλου το θέτει και ο Γάλλος φιλόσοφος Alain Badiou- ως εναλλακτική πρόταση πολιτικής χειραφέτησης που ξεφεύγει από το πρότυπο της αστικής δημοκρατίας με όραμα μια άλλη κοινωνία, σοσιαλιστική.
• Θαυμάζω και εκτιμώ τους κομμουνιστές για την ανιδιοτέλειά τους, τη γενναιότητά τους να διαφοροποιούνται μέσα στη γενική ισοπέδωση, τη μαχητικότητα του ΠΑΜΕ, το θάρρος τους να αγωνίζονται για οικουμενικά και πανανθρώπινα ιδανικά όπως είναι η ειρήνη, την αισιοδοξία τους πως ένας κόσμος καλύτερος είναι εφικτός, τη διεθνιστική αλληλεγγύη τους, τη δύναμή τους να προτάσσουν το «εμείς» αντί του «εγώ» και είθε να τα καταφέρω να απαλλαγώ στο εξής από τη χρήση του πρώτου ενικού προσώπου.

Ευχαριστώ για την τιμή της πρότασης για συμπόρευση, η οποία δεδομένων των αντικειμενικών δυσκολιών μου θεωρώ ότι σημασιοδοτεί επίσης την ανάγκη συμμετοχής όλων μας και την ενδυνάμωση του αναπηρικού κινήματος.

Η ζωή του προσαρμόζεται σε διαφορετική ταυτότητα κάθε φορά. Πιο συχνά αλλάζει το όνομα, το επίθετο σε παρανόμι, παρά το πουκάμισό του. Μυστικές συναντήσεις. Εντολές. Αποστολές. Συνωμοτικοί κανόνες. Το χρέος. Όλα με ψευδώνυμο. «Καθαρά» σπίτια. Γιάφκες. Κρύπτες. Κώδικες. Συνθηματικά. Μια γλάστρα στο περβάζι. Μια απλωμένη μπουγάδα. Ενα αναμμένο κερί πίσω από το τζάμι. Εύθραυστη η ελευθερία σαν γυαλί μες στην καμπάνα της σιωπής. Μια ζωή στην ανασφάλεια και ανασφάλεια αντί για ζωή.

Μια ολόκληρη ζωή. Επιβίωση μετ' εμποδίων. Υπό προθεσμία. Κατ' επίφαση. Μέρα - νύχτα φυλάγεται. Μερόνυχτα, βδομάδες, μήνες, χρόνια φυλάγεται. Φοράει διπλά ρούχα. Χειμώνα - καλοκαίρι. Ιδροκοπάει. Αντέχει. Κρατάει γερά τα μυστικά, τα απόρρητα. Αντέχει. Δεν μιλάει. Δεν παραμιλάει μήτε στον ύπνο, μήτε στον ξύπνιο. Εχει μονίμως έντονη την αίσθηση πως τον παρακολουθούν, τόσο που κινδυνεύει να προδοθεί αφ' εαυτού και να παραδοθεί στο τέλος από μόνος του στους διώκτες του. Ισως για το «επιτέλους» ενός και μόνο στεναγμού ανακούφισης. «Με πιάσανε! Επιτέλους!». Όμως το χρέος;

Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το νέο βιβλίο της Σωτηρίας Μαραγκοζάκη «Άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ειρήνη» και παρουσιάστηκε χθες το απόγευμα στην ΕΣΗΕΑ, παρουσία πλήθους κόσμου.

Το βιβλίο αναφέρεται στη μυθιστορηματική ζωή του Νίκου Βαβούδη, στελέχους του ΚΚΕ. Μια ζωή που ξεδιπλώνεται συναρπαστικά από την Οδησσό στη Μυτιλήνη, στον Πειραιά των εργατικών αγώνων, στις φυλακές, στον Ισπανικό Εμφύλιο και τις χώρες του σοσιαλισμού μέχρι τη μετεμφυλιακή Ελλάδα, όπου δούλεψε στον μηχανισμό των παράνομων Οργανώσεων του ΚΚΕ στην Αθήνα ως ασυρματιστής, εξασφαλίζοντας την επικοινωνία τους με την έδρα της ΚΕ, που βρισκόταν εκτός Ελλάδας. Εκεί, σε μια διαμορφωμένη κρύπτη ο Νίκος Βαβούδης αυτοπυροβολήθηκε στο κεφάλι για να μην πέσει στα χέρια της Ασφάλειας ζωντανός. «Πες τους αυτουνούς ότι εμένα δε θα με βάνουνε στο χέρι ζωντανό...».

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό.

Για το βιβλίο μίλησε ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Ιστορίας του ΑΠΘ, ο οποίος χαρακτήρισε το βιβλίο μια μυθιστορηματική βιογραφία. Αναφέρθηκε στη συναρπαστική Ιστορία του 20ού αιώνα, αλλά και στη ζωή του Νίκου Βαβούδη, η οποία άλλωστε ήταν απόλυτα δεμένη με την Ιστορία των μεγάλων ταξικών αγώνων.

Όπως είπε, το βιβλίο είναι πληθωρικό γιατί πληθωρική είναι και η εποχή στην οποία αναφέρεται, καθώς και ο πρωταγωνιστής του. «Πώς αλλιώς να μιλήσεις για τον αγωνιστή και τη ζωή του;», σημείωσε και πρόσθεσε ότι μέσα από τις συνομιλίες του Βαβούδη με μεγάλες ιστορικές φυσιογνωμίες φανερώνονται «έντεχνα οι διαστάσεις, τα επιτεύγματα της εποχής».
Και έθεσε το ερώτημα: Γιατί να διαβάσει κανείς το βιβλίο; Γιατί «μας κάνει να δακρύσουμε», αλλά και γιατί λειτουργεί όπως λειτουργούσαν και οι παλιοί θρύλοι της εποχής: «Μας κάνουν να αισθανόμαστε ότι μπορούμε να μεγαλώσουμε, ότι μπορούμε να τους μοιάσουμε...». «Θα μας χρειαστεί στους δύσκολους καιρούς που έρχονται», κατέληξε.

Η Σωτηρία Μαραγκοζάκη ευχαρίστησε όλους όσοι παρευρέθηκαν, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η παρουσία όλων σας εδώ εκπληρώνει ένα χρέος σε έναν μεγάλο αγωνιστή. Στον θρυλικό ασυρματιστή, στον ασυμβίβαστο κομμουνιστή Νίκο Βαβούδη».

Ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα, λέγοντας ότι η συγκλονιστική ομιλία που είχε κάνει τον Μάρτη του '22 για τον πόλεμο στην Ουκρανία την έκανε να προσεγγίσει καλύτερα την εποχή στην οποία έζησε ο πρωταγωνιστής της.

Ανέφερε ακόμα ότι ο Νίκος Βαβούδης «διαμορφώθηκε ως προσωπικότητα μέσα στο καμίνι των πιο σκληρών ταξικών αγώνων. Ορισε με ποιους πάει, ποιους να αφήσει. Απέρριψε την αθλιότητα της βολεμένης ζωής και του εγώ».

Η Σ. Μαραγκοζάκη αναφέρθηκε ακόμα, αναλυτικά στη δομή ενός ιστορικού μυθιστορήματος. Το πώς κατάφερε να ανασυνθέσει μια ολόκληρη εποχή, τις πηγές τις οποίες χρησιμοποίησε, τα βιβλία στα οποία ανέτρεξε κλπ. Την πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση συντόνισε ο εκδότης, Κωνσταντίνος Κατσικέας.

Αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε ο ηθοποιός Χρήστος Μπαλτάς.
Με ένα απόσπασμα από το ποίημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ, «Εγκώμιο στην παράνομη δουλειά», ξεκίνησε τον χαιρετισμό του ο Δημήτρης Κουτσούμπας:

«...Να μιλάς, αλλά τον ομιλητή να κρύβεις
να νικάς, αλλά τον νικητή να κρύβεις.
Να πεθαίνεις, αλλά τον θάνατο να κρύβεις...
Βγείτε για μια μικρή ματιά άγνωστα, καλυμμένα πρόσωπα
και δεχτείτε την ευγνωμοσύνη μας».

Και συνέχισε:

«Αν κάτι χαρακτηρίζει τη ζωή του Νίκου Βαβούδη είναι η απόλυτη αφοσίωσή του στον λαϊκό αγώνα, παρακάμπτοντας τις απαγορεύσεις, τους διωγμούς που επέβαλαν τα καπιταλιστικά κράτη στην Ελλάδα και διεθνώς.
Ο Νίκος Βαβούδης έτρεξε όπου τον κάλεσε το καθήκον, όπου τον χρειάστηκε η υπόθεση της πάλης για τα συμφέροντα των εργαζομένων, για την αλλαγή της κοινωνίας, για την κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Αφιέρωσε τη ζωή του δίχως να λογαριάζει χρόνο, κόπο, πόνο.
Η ζωή αυτού του στελέχους του ΚΚΕ, της Κομμουνιστικής Διεθνούς και των Διεθνών Ταξιαρχιών βρήκε τη θέση της και στον χώρο της λογοτεχνίας, μέσα από το ταλέντο της αγαπημένης μας Σωτηρίας. Η ζωή του πράγματι είναι μυθιστορηματική.

Ο Νίκος Βαβούδης γεννήθηκε στη Ρωσία. Ο πατέρας του καταγόταν από το Μανταμάδο της Λέσβου και η μάνα του ήταν Ρωσίδα. Μικρός ήρθε στο Μανταμάδο και όταν ενηλικιώθηκε πήγε στον Πειραιά, όπου έγινε μέλος του ΚΚΕ και δούλεψε στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Το επάγγελμά του ήταν βυρσοδέψης. Εκλέχτηκε γραμματέας του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου Πειραιά. Για τη δράση του συνελήφθη και βασανίστηκε απάνθρωπα, φυλακίστηκε στις φυλακές της Αίγινας, από όπου δραπέτευσε το 1934 και κατέφυγε στη Σοβιετική Ένωση. Ο Βαβούδης πήρε μέρος στον Εμφύλιο Πόλεμο της Ισπανίας ως αξιωματικός του Βαλκανικού Τάγματος "Ντιμιτρόφ" των Διεθνών Ταξιαρχιών, στο πλευρό του Δημοκρατικού Στρατού Ισπανίας. Μετά από την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού Ισπανίας ο Βαβούδης επέστρεψε στη Σοβιετική Ενωση. Συμμετείχε σε αποστολές στη Γιουγκοσλαβία, παίρνοντας μέρος στον αγώνα του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού ενάντια στη ναζιστική κατοχή.

Το 1944 ήρθε στην Ελλάδα ως μέλος της σοβιετικής αποστολής που είχε επικεφαλής τον συνταγματάρχη Ποπόφ. Παρέμεινε παράνομος στη διάρκεια του αγώνα του ΔΣΕ και μετά από τη λήξη του, αναλαμβάνοντας διάφορες κομματικές αποστολές. Ο Νίκος Βαβούδης δούλεψε στον μηχανισμό των παράνομων Οργανώσεων του ΚΚΕ στην Αθήνα ως ασυρματιστής, για χρόνια πέρασε τη ζωή του σε κρύπτες, εξασφαλίζοντας την επικοινωνία με την έδρα της ΚΕ που βρισκόταν εκτός Ελλάδας. Φυσικά, τίποτα το παράνομο δεν έκανε. Υπεράσπιζε τη νομιμότητα της λαϊκής πάλης σε εποχές που και να μιλά κανείς για την ειρήνη ήταν παράνομο. Μην ξεχνάμε, ο Νικηφορίδης εκτελέστηκε γιατί συγκέντρωνε υπογραφές για την ειρήνη, κάτι απόλυτα νόμιμο και σε καπιταλιστικές χώρες της εποχής. Καταλαβαίνουμε τι σήμαινε να κάνεις καμπάνια για άρνηση συμμετοχής Ελλήνων φαντάρων και αξιωματικών στην ιμπεριαλιστική σφαγή της Κορέας.

Σε συνθήκες απαγορεύσεων ύπαρξης του ΚΚΕ και άλλων λαϊκών οργανώσεων από το κράτος, αξιόπιστη επικοινωνία μόνο παράνομα μπορούσε να υπάρχει. Το ίδιο και οι μετακινήσεις στελεχών, το ίδιο και η αλήθεια, μόνο με παράνομα έντυπα μπορούσε να διαδίδεται. Καταλαβαίνουμε τι ευθύνη είχε ο Βαβούδης στον μηχανισμό υποστήριξης όλης αυτής της δράσης.

Τον Νοέμβρη του 1951 δυνάμεις της Ασφάλειας και του στρατού με επικεφαλής τον υπουργό Εσωτερικών Ρέντη εισέβαλαν στο σπίτι της Λυκούργου 39 στην Καλλιθέα, όπου έμενε η οικογένεια του Νίκου Καλούμενου, παράνομου στελέχους του ΚΚΕ. Εκεί, σε διαμορφωμένη κρύπτη, βρισκόταν και ο Νίκος Βαβούδης. Σύμφωνα με μαρτυρία αλλά και με δημοσιεύματα στον Τύπο, ο Βαβούδης αυτοπυροβολήθηκε στο κεφάλι για να μην πέσει στα χέρια της Ασφάλειας ζωντανός. Λίγο πριν, φώναξε: "Εμένα ζωντανό δεν θα με βάλουνε αυτοί στο χέρι. Δεν θα με πιάσουνε".

Προηγουμένως έκαψε έγγραφα που βρίσκονταν στην κρύπτη. Εξέπνευσε την επόμενη μέρα στο Νοσοκομείο "Αγία Ολγα" της Νέας Ιωνίας, όπως ανακοίνωσε η αστυνομία. Το τότε ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, μέσω του ραδιοφωνικού σταθμού "Ελεύθερη Ελλάδα", υποστήριξε ότι ο Ν. Βαβούδης δεν σκοτώθηκε αλλά φυγαδεύτηκε στο εξωτερικό από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες!!!

Η απαράδεκτη αυτή κατηγορία κατά του Ν. Βαβούδη δεν τεκμηριώνεται σε καμία Απόφαση του Κόμματος ή σε άλλα κομματικά ντοκουμέντα. Μάλιστα, στην καθοδήγηση του ΚΚΕ υπήρχε πολύ θετική εκτίμηση για τον Βαβούδη. Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται και στην Απόφαση της 8ης Ολομέλειας της ΚΕ, τον Οκτώβρη του 1950, που προέβλεπε να εξετάσει σε επόμενη Ολομέλεια το ενδεχόμενο πρόσληψης στην ΚΕ του Ν. Βαβούδη, μαζί και με άλλα στελέχη του Κόμματος, ως μέλους της.

Στη διαμόρφωση λαθεμένης εκτίμησης για τον Ν. Βαβούδη -καθώς και για άλλα στελέχη του Κόμματος που δούλευαν στον παράνομο μηχανισμό - εκτός από λαθεμένες εκτιμήσεις για γεγονότα, δυστυχώς συνέβαλαν και γνώμες στελεχών του Κόμματος που βρίσκονταν στην Ελλάδα. Η λαθεμένη εκτίμηση για τον Νίκο Βαβούδη διαμορφώθηκε μέσα σε ένα κλίμα όπου η αντιπαράθεση με τον ταξικό εχθρό, ειδικά σε συνθήκες βαθιάς παρανομίας, η πείρα από προσπάθειες διείσδυσης του ταξικού αντιπάλου σε κρίκους της οργανωτικής δομής του ΚΚΕ, απαιτούσε αίσθημα αυξημένης επαγρύπνησης και περιφρούρησης από τα στελέχη του Κόμματος. Η διαπάλη στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα με τις διάφορες οπορτουνιστικές τάσεις συνδέθηκε και με προσπάθειες ανάπτυξης αντεπαναστατικής δραστηριότητας από δυνάμεις του ιμπεριαλισμού, γεγονός που ενισχύθηκε τότε από τον ρόλο και τη στάση του Τίτο και της γιουγκοσλαβικής ηγεσίας. Η πολιτική καχυποψία τροφοδοτούνταν και από προβοκατόρικες φήμες και κατασκευασμένα σενάρια που διέδιδε η ίδια η Ασφάλεια, με σκοπό να σπείρει σύγχυση και αμφιβολίες για στελέχη του Κόμματος. Αυτό το κλίμα επιδεινώθηκε από το γεγονός ότι η Ασφάλεια δεν έδωσε τη σορό του Νίκου Βαβούδη, ούτε έγινε γνωστό το μέρος της ταφής του.

Παρότι στη δεκαετία του 1950 ακόμα, συγκεκριμένα στην 8η Ολομέλεια της ΚΕ, συναντάμε την εκτίμηση: "Ολη η ιστορία του Νίκου Βαβούδη και όλα τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι ο Βαβούδης ήταν από τους πιο αφοσιωμένους αγωνιστές". Τη ζωή του τη διακινδύνεψε πολλές φορές, και πάντοτε με την ψυχραιμία και τη σεμνότητα που διακρίνει τους ήρωες. Παρότι, επίσης, έγιναν διάφορες δημοσιεύσεις, όμως δεν υπήρξε επίσημη αποκατάσταση του Ν. Βαβούδη τότε, και η απαράδεκτη εκκρεμότητα παρέμεινε επί δεκαετίες. Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ το 2011 για το Δοκίμιο της Ιστορίας αναγνώρισε την ηρωική ιστορία του Ν. Βαβούδη στο ΚΚΕ και στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, και αποφάσισε την πλήρη αποκατάστασή του.

Ο Νίκος Βαβούδης είναι ένας από τη στρατιά ηρώων που διαπαιδαγώγησε το ΚΚΕ. Το παράδειγμά του, η μυθιστορηματική ζωή του δείχνουν πως τον άνθρωπο που εμπνέεται από μεγάλα ιδανικά, από πίστη στις δυνάμεις του λαού και στο δίκιο του, "κανείς δεν μπορεί να τον βάλει στο χέρι", όπως ήταν τα τελευταία του λόγια. Το ιστορικό μυθιστόρημα της Σωτηρίας Μαραγκοζάκη και οι εκδόσεις "Ειρήνη" μάς δίνουν ένα έργο που διαβάζεται απνευστί, ενώ η απαραίτητη μυθοπλασία που το συνοδεύει εντάσσεται τόσο τεκμηριωμένα μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής που έζησε και έδρασε ο Νίκος Βαβούδης, ώστε χωρίς πρόβλημα όλα αυτά να ενσωματώνονται αρμονικά στις βαθύτερες σκέψεις και τους προβληματισμούς που μπορεί να κάνει ο αναγνώστης.

Αναμφίβολα είναι ένα βιβλίο που μπορεί να διαπαιδαγωγήσει, κυρίως να τονώσει το ενδιαφέρον όλων μας, ιδιαίτερα της νέας γενιάς, για την πραγματική, αξιοθαύμαστη αγωνιστική Ιστορία και πορεία του λαού μας. (...)

Και από την ιστορία αγωνιστών όπως ο Νίκος Βαβούδης εμείς αντλούμε την αισιοδοξία μας πως μέσα από τις δυσκολίες, ακόμα και τις ήττες του παρελθόντος, προσμένουμε το ξημέρωμα, αφού το πιο βαθύ σκοτάδι έρχεται πριν φανεί η πρώτη αχτίδα του ήλιου. Γιατί, όπως έλεγε και ο Τσε, "αξίζει, φίλε μου, να υπάρχεις για ένα όνειρο, κι ας είναι η φωτιά του να σε κάψει". Και όπως συμπλήρωνε ο Όσκαρ Ουάιλντ, "πρέπει πάντα να στοχεύεις το φεγγάρι, γιατί ακόμα κι αν αποτύχεις, προσγειώνεσαι στ' αστέρια"».

Πηγή Ριζοσπάστης | 902                  __

Για την αποκατάσταση του Νίκου Βαβούδη

Κυκλώνει η μνήμη και επιτίθεται κατά ριπάς. Μια εικόνα, μια φράση, ένα τραγούδι, μια ανεπαίσθητη οσμή π.χ. δερματόκολλας και γίνονται θρύψαλα προσώρας τα χειροπιαστά παρόντα. Τσαγκάρης ο πατέρας στα Λουτρά, επαρχία Αλεξανδρουπόλεως τότε, δεινός μάστορας, είχε σολιάσει - θαρρείς- μαζί με τα παπούτσια συγχωριανών και κοντοχωριανών και τα δάχτυλα των χεριών του. Με αυτές τις σκληρές, πέτσινες, ανυπότακτες παλάμες της υπομονής και του μόχθου κράταγε προστατευτικά το παιδικό μου χέρι, χάιδευε σπάνια αλλά όσο πιο απαλά και προσεκτικά γινόταν το μάγουλο ή την κορυφή της κεφαλής μου μα η αφεντιά μου δυσανασχετούσε! Χάδι ήταν εκείνο; Σαν τρίψιμο με γυαλόχαρτο, σαν γρατσούνισμα πληγιασμένου ζώου, σα φευγαλέα τιμωρία. Χρόνια μετά όταν κατάλαβα το αναζήτησα το ντροπαλό, το ακάνθινο, το μεταμφιεσμένο σε χάδι άγγιγμα που μαρτυρούσε την πορεία ενός βίου υπερήφανα αβίωτου. Μα βρήκα τα παραμορφωμένα από την αρθρίτιδα βελούδινα χέρια ενός υπερήλικα, κατάδικου χωρίς ποινή σε κλίνη-φυλακή εκείνου που αναποδογύριζε λόγγους και ριζιμιά για να μαζέψει λίγα κυβικά ξύλα για το χειμώνα όταν δεν κέρωνε σπάγγο για τα παπούτσια. Και τότε ήταν που ένιωσα ότι έχασα για πάντα την αθωότητά μου.