Τραβηχτή Μάνης: Η ξεχωριστή παραδοσιακή λιχουδιά με μπουζοπούλα

Μην το Googlάρεις _την πάτησες ~3.180 αποτελέσματα _μούφες σε 0,44 δευτερόλεπτα +700 promotions μαγαζιών

Το ταξίδι στη Μάνη _μεσσηνιακή (λεγόμενη επίσης Έξω ή Αποσκιερή) και λακωνική (Μέσα Μάνη ή Προσηλιακή -πολύ μεγαλύτερη _1.800χλμ2) αποτελεί μια συναρπαστική εμπειρία και το συνειδητοποιείς με το που την βλέπεις από μακριά. Τόπος άγριος, αινιγματικός, συναρπαστικός, που η ομορφιά του συνεπαίρνει. Σπονδυλική στήλη της το όρος Ταΰγετος με ψηλότερη κορυφή τον Προφήτη Ηλία (2.404 μ.).

Με αφετηρία Καρδαμύλη Νέο Οίτυλο __Τσίπα, όπως λένε την περιοχή οι ντόπιοι …Αρεόπολη ή Γύθειο, ο ταξιδιώτης έχει την ευκαιρία να περιπλανηθεί στα μανιάτικα μονοπάτια, να βρεθεί σε παραλίες, όπου ομπρέλες και ξαπλώστρες είναι ανάκατες με τους ανθρώπους που στενάζουν αλλά και 10άδες κόλπους, να γευτεί τους θησαυρούς της θάλασσας αλλά και τις ντόπιες γεύσεις. Άλλωστε, οι μνήμες για έναν τόπο κλείνουν μέσα τους και τα όσα γευτήκαμε σε αυτόν, όχι μόνον όσα αντικρίσαμε.

Λένε ότι για να δεις την ψυχή της Μάνης θέλεις τρεις ζωές: «Περαστικός βλέπεις τη Μάνη σε τρεις ημέρες, περπατητής σε τρεις μήνες και για να δεις τη ψυχή της θέλεις τρεις ζωές. Μία για τη θάλασσα, μία για τα βουνά της και μία για τους ανθρώπους της…»  Σε αυτόν τον τόπο θα φάτε μοναδικά (αλλά συνήθως όχι φτηνά €€€ – €€€€€€), όπου και να καθίσετε ψάρια από Λιμένι μέχρι Ριτσά, μακαρανόδα με κωλοχτύπα στον Κουρμά ή στις “βεράντες” του Γερολιμένα, μαγειρευτά κάθε είδους κλπ. Πιτόγυρα παντού _συνιστούμε να τα αποφύγετε

Ωστόσο, η γεύση κρύβεται στα μικρά και δεν χρειάζεται πολλά-πολλά για να απολαύσεις ένα αυθεντικό μανιάτικο έδεσμα, που δεν είναι άλλο από την “τραβηχτή” της Μάνης έχει θρέψει γενιές και γενιές (συνήθως σε δύσκολες περιόδους, όπως πολέμου και ανέχειας, με την απλή συνταγή να περνά από γενιά σε γενιά).
Σήμερα έχει γίνει in έδεσμα από “chef’s” (μέτριους ως της κακιάς ώρας) που δηλώνουν μαεστρία και καθένας καυχιέται ότι έχει το δικό του μυστικό _μέχρι και κάποιοι που θεωρούν πατέντα τους τη συνταγή για τη ζύμη, γνωστή και στην “κουτσή Μαρία” και έχει εκφυλιστεί σε street food σουβλάκι με λιπαρά τυριά και διάφορες ξενόφερτες σος με μπαλσάμικα κλπ. Με τυρί και σουβλάκι, λέγεται τριπλέτα, επίσης υπάρχει με σύγκλινο ή πανσετάκι, ενώ από το μενού δεν λείπουν και πιο γλυκές “εμπνεύσεις”, με το ζυμάρι να γεμίζει μέλι ή πραλίνα.

Πάνε οι καιροί της “λιτότητας” με το ζυμάρι να ανοίγεται, να “τραβιέται” και να βυθίζεται με μεράκι, στο εκλεκτό ντόπιο ελαιόλαδο, βγαίνοντας τραγανό και αφράτο με τα τηγάνια να παίρνουν κάθε μέρα φωτιά και να μην υπάρχει ίχνος λαδίλας στο στόμα. Όπως και να έχει, όμως, εάν ο δρόμος σε βγάλει στη Μάνη, μην ξεχάσεις να τη δοκιμάσεις έστω και σαν street food (όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας, με καφέ, μπύρα τσίπουρο… και κυρίως με μπουζοπούλα (έτσι λένε την ντόπια γουρνοπούλα) Απόφυγε λιωμένες γραβιέρες, το χωριάτικο αυγό και η σφέλα, αν σου αρέσουν άστα στο πλάι.

Οι “τραβηχτές”, που πήραν το όνομα τους
από το άνοιγμα της ζύμης (πατάμε-ανοίγουμε-τραβάμε)

Ετοιμάζουμε την ζύμη _βλ. παρακάτω την “ξεκουράζουμε” όπως πάντα (όσο πιο πολύ τόσο πιο ελαστική θα γίνει…) και την αφήνουμε σε ζελατίνα, ώστε να τηγανίσουμε λίγες-λίγες τις τραβηχτές μας και μετά κατ’ ευθείαν στο τραπέζι με τα συμπληρωματικά της (μπορεί να μείνει στο ψυγείο μέχρι και 4-5 μέρες).

            ½ κιλό αλεύρι (όσο πάρει)

            Μαγιά

            Αλάτι

            Λίγη ζάχαρη

            1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο (προαιρετικά)

            250-300gr νερό χλιαρό

• Η διαδικασία είναι ουσιαστικά σαν του ψωμιού (αφήστε τα ειδικά σκευάσματα, ένα “για όλες τις χρήσεις”, είναι αρκετό) με μαγιά φρέσκια (αφού να την ενεργοποιήσετε) ή ξερή (φακελάκι)
• Ανακατεύουμε τα στερεά υλικά, διαλύουμε το αλάτι στο νερό και βάζουμε αλεύρι, ζάχαρη και μαγιά σε λεκανίτσα ή στο κάδο του μίξερ, με το εξάρτημα ζυμώματος (γάτζο) και προσθέτουμε την (προαιρετική) κουταλιά σούπας ελαιόλαδο.
• Αν ζυμώνουμε με τα χέρια η ζύμη δεν πρέπει μεν να είναι πολύ σφιχτή, αλλά ούτε να κολλάει στα δάχτυλα. Το καταλαβαίνουμε αγγίζοντας -αν χρειαστεί προσθέτουμε λίγο αλεύρι. Την μεταφέρουμε στο παστόξυλο και ζυμώνουμε μέχρι να γίνει λεία και απαλή, χωρίς γρόμπους και τη βάζουμε σε ελαφρά λαδωμένη λεκανίτσα ή μπολ “κυλάμε” σκεπάζουμε και περιμένουμε 1-1½ ώρα –θα έχει 2πλασιαστεί μέχρι τότε και _αν θέλουμε να ξεκινήσουμε αμέσως…

    Με λαδωμένα χέρια την ξεφουσκώνουμε.
    Κόβουμε μικρά κομμάτια (μέγεθος μανταρινιού ή λίγο μεγαλύτερο αναλόγως).
    Με χέρια πάντα λαδωμένα πλάθουμε μπαλάκια και
    Τραβάμε απαλά και τεντώνουμε, πατάμε με τα δάχτυλα και επαναλαμβάνουμε
    έχρι να ανοίξει σε φύλλο οβάλ 2-2½ χιλιοστά.

Ζεσταίνουμε ελαιόλαδο σε μεσαίο τηγάνι
(πρέπει να καλύπτει την πίτα μέχρι τη μέση _όχι να κολυμπάει) και

·       Ρίχνουμε μια-μια (μέτρια \ δυνατή φωτιά, αν δούμε πως πάει να “αρπάξει”, τραβάμε από το μάτι)

·       Πιέζουμε ελαφρά την επιφάνεια αν χρειάζεται όπου φουσκώνει σαν μπαλόνι (τρυπάμε με πιρούνι).

·       Μετά από ~2λ (έχει ροδίσει πλέον και φουσκώσει) γυρίζουμε τούμπα και

·       Τηγανίζουμε για 1½λ από την άλλη πλευρά.

·       Κανονικά δεν πρέπει να έχουν ρουφήξει λάδι, πάντως τις παρατάσσουμε σε απορροφητικό χαρτί

·       Και ΚΑΛΗ ΟΡΕΞΗ

Αν θέλετε ένα πρωϊνό relax με τον \ την σύντροφό σας (μετά από –ευχόμαστε, μια ερωτική νύχτα), σηκωθείτε και ετοιμάστε 4-5 με μέλι και κανέλα ή με μέλι και τυρί (φρέσκια μυζήθρα), ή απλά με κανελοζάχαρη και λίγο πορτοκάλι ξύσμα _ όπως το συνηθίζουν και οι Κρητικοί

Κανελόριζα και άνθος της κανέλας, φούντα της, φούντα της μηλιάς.

Φούντα της μηλιάς στα μήλα φορτωμένη, τ’ άκουσα, τ’ άκουσα κι εγώ.
Τ’ άκουσα κι εγώ πάω να κόψω μήλα, μήλα δεν, μήλα δεν ηύρα.

Μήλα δεν ήβρα μόν’ τον καημό που πήρα, πέφτω σ’ α-, πέφτω σ’ αρρώστια.
Πέφτω σ’ αρρώστια σε κίνδυνο μεγάλο φέρτε το, φέρτε το γιατρό.

Φέρτε το  γιατρό τον πόνο μου να γιάνει, που με λά-, που με λάβωσε.
Που με λάβωσε μια κόρη από την Κρήτη, κόρη κρη-, κόρη κρητικιά.

Κόρη κρητικιά κόρη παπαδοπούλα, κόρη κρη-, κόρη κρητικιά.

Ακόμη και σκέτη ζύμη πάει με όλα _
από κει και πέρα φαντασία να υπάρχει

Όπως είπαμε η τραβηχτή Μάνης είναι ξεχωριστή παραδοσιακή λιχουδιά (κυρίως) με μπουζοπούλα… Τη δοκιμάσαμε στον Γερολιμένα και σε ένα "ασήμαντο" μαγαζί στην Καρδαμύλη _με ντόπιο τσίπουρο (πανδαισία)
Το εκλεκτό εδώδιμο –και έθιμο στη Μεσσηνία που έλκει από την περίοδο της Τουρκοκρατίας, γιατί η λαχταριστή γουρ(ου)νοπούλα δεν κινδύνευε να αρπαχθεί και να φαγωθεί από τους κατακτητές, όπως οποιοδήποτε άλλο σφαχτάρι, γιατί οι Τούρκοι –ως μουσουλμάνοι, δεν τρώγανε τα χοιρινά (μάλιστα ζούσαν –λένε ελεύθερες μέσα στην πόλη)

Αυτά κάποια άλλη στιγμή θα μιλήσουμε επιστημονικά, για το ρόλο της κληματόβεργας την αντίδραση Maillard (Λουί-Καμίλ Μαϊγιάρ _που κλείνει τα 112 χρόνια της) (Μαϊγιάρ) και πολλά ακόμη Να πούμε μόνο πως το σωστά ψημένο κρέας, ακόμη και το ψωμί, οι τηγανίτες, μπισκότα και αρτοσκευάσματα, ψημένα ζαχαρωτά και πολλά άλλα τρόφιμα ο καβουρδισμένος καφές κλπ οφείλουν όχι μόνο το χάρμα ουρανίσκου αλλά τη δελεαστική μυρωδιά τους σε μια σειρά αντιδράσεων που αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον Γάλλο χημικό Louis-Camille Maillard. Είναι η “μαγική” αντίδραση μεταξύ αμινοξέων και αναγωγικών σακχάρων που ροδίζει και νοστιμίζει το φαγητό, που την περιέγραψε για πρώτη φορά το 1912 ενώ εργαζόταν σε θέματα βιολογικής σύνθεσης των πρωτεϊνών.

Με τις πλάτες των ΝΑΤΟικών ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ και η ζωή συνεχίζεται…

Περνάει δυστυχώς στο “ντούκου” _βοηθούντων και των αστικών ΜΜΕ + λοιπών “πρόθυμων” και φυσικά των ΜΚΔ (ρίξτε μια ματιά, στα σημερινά … χτεσινά …προχτεσινά …προ-προ-προ φίλων και συναγωνιστών) όπως πλέον και όλος ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία, που μακελεύει τους εκεί λαούς _σε πλήρη εξέλιξη από τα ξημερώματα της Πέμπτης 24 Φλεβάρη 2022, δλδ 904 μέρες _2 ολόκληρα χρόνια +173 μέρες.

Η εισβολή της Ρωσίας, η οποία άσχετα με τα προσχήματα, τις αιτιάσεις και την ρητορική που αναπτύσσεται από την κάθε πλευρά, είναι μέρος της μεγάλης εικόνας μιας πολύ ευρύτερης ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης, με εύφλεκτο υλικό που συσσωρευόταν σταδιακά εδώ και χρόνια στην περιοχή. Ο λαός της Ουκρανίας σφυροκοπιέται ανελέητα, καθώς συνεχίζονται οι συγκρούσεις και τα πυραυλικά χτυπήματα σε αρκετές πόλεις, οι προβοκάτσιες και οι επιθέσεις εναντίον αμάχων.

Η ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας με επίκεντρο την Ουκρανία (και στο βάθος Κίνα), οξύνεται καθημερινά με επιτάχυνση σε πολεμικές προετοιμασίες των καπιταλιστικών κρατών, συνεχή αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία από μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, ενίσχυση των δυνάμεων και των εξοπλισμών της λυκοσυμμαχίας στην Ανατολική Ευρώπη, ένταση των κατηγοριών περί «εγκλημάτων πολέμου» της Ρωσίας. Παράλληλα, μέσα σε ένα κουβάρι αντιθέσεων μεταξύ διαφόρων ιμπεριαλιστικών κέντρων, καταγράφεται και έντονη διπλωματική δραστηριότητα.

«Η απάντηση υπέρ των συμφερόντων του λαού μας δε βρίσκεται στο να συστρατευθούμε σαν λαός και χώρα με τον ένα ή τον άλλο ιμπεριαλιστικό πόλο. Το δίλημμα δεν είναι ΗΠΑ ή Ρωσία, ΝΑΤΟ ή Ρωσία. Η εργατική - λαϊκή πάλη πρέπει να χαράξει αυτοτελή γραμμή μακριά από όλα τα αστικά και ιμπεριαλιστικά σχέδια», σημειώνει το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ. «Μπροστά στο νέο έγκλημα η απάντηση μπορεί να είναι μόνο μία: Όχι στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Κυρίαρχοι είναι μόνο οι λαοί που πρέπει να καταδικάσουν τις αστικές τάξεις και κυβερνήσεις των χωρών τους, οι οποίες τους οδηγούν στη σφαγή, τόσο στην Ουκρανία, όσο και στη Ρωσία, παντού. Να σταματήσει αμέσως η συμμετοχή και εμπλοκή της Ελλάδας. Να κλείσουν τώρα οι αμερικανοΝΑΤΟϊκές στρατιωτικές βάσεις στη χώρα μας. Να δυναμώσει η πάλη για αποδέσμευση από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, με το λαό νοικοκύρη στον τόπο του», αναφέρει το ΚΚΕ.

                   

           Δείτε

·       Τρελός ο Πούτιν; Η στρατιωτική | επιχειρησιακή πλευρά του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία

·       Ουκρανία: ένταση, κατηγόριες και διπλωματικές αντεγκλήσεις καθώς στήνεται το σκηνικό πολέμου

 

Το Μνημείο αφιερωμένο
στην Μεγάλη Μάχη των Τανκς,
περιοχή Πρόχοροφκα.

Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Δράση

Η παρέμβαση του ΚΚΕ στη διάσκεψη για τα δύο χρόνια από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία

ΚΟΜΕΠ: Αλήθειες και ψέματα για τις αιτίες και τα προσχήματα του πολέμου στην Ουκρανία _Ελισαίου Βαγενά

Ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ
Υπήρχαν συζητήσεις με τους «συμμάχους»
πριν από την εισβολή, σημειώνει το Κίεβο

 

Συνειρμικά _δείτε στο τέλος της ανάρτησης
“Κουρσκ _1943 Η μεγαλύτερη σύγκρουση τεθωρακισμένων στην Ιστορία”

Την πολιτική έγκριση και τη συγκατάθεση να χρησιμοποιούνται ΝΑΤΟικά όπλα στην ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ και σε άλλες ρωσικές περιφέρειες δίνουν το ένα μετά το άλλο τα «δυτικά» κράτη, καθώς η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία περνάει σε μια επικίνδυνη φάση κλιμάκωσης και ενδεχόμενης επέκτασης του πολέμου.

Την ίδια στιγμή που οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν την προώθησή τους σε ρωσικό έδαφος, παραμένει το ερώτημα για πόσο ακόμα θα διαρκέσει αυτή η επίθεση και τι σκοπούς εξυπηρετεί. Το Κίεβο δηλώνει πως στόχος είναι να πιέσει τη Ρωσία και να διαπραγματευτεί από καλύτερες θέσεις, ενώ το ρωσικό ΥΠΕΞ απέκλεισε οποιεσδήποτε συνομιλίες, τουλάχιστον στο κοντινό μέλλον.

Το Κίεβο είχε συζητήσει με τους «Δυτικούς» «εταίρους» πριν επιτεθεί στην περιοχή Κουρσκ, δήλωσε στον «Independent» ο προεδρικός σύμβουλος, Μ. Ποντολιάκ. «Υπήρχαν συζητήσεις μεταξύ των εταίρων, απλώς όχι σε δημόσιο επίπεδο», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε ισχυριστεί νωρίτερα ότι η Ουάσιγκτον δεν συμμετείχε στον σχεδιασμό ή στην προετοιμασία για την ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ.

    “Ναι” σε βρετανικά όπλα,
    “όχι” σε πυραύλους Storm Shadow

Το βρετανικό υπουργείο Άμυνας επιβεβαίωσε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν άδεια να χρησιμοποιήσουν βρετανικά όπλα επί ρωσικού εδάφους για την άμυνά τους, αλλά όχι και τους μεγάλου βεληνεκούς πυραύλους «Storm Shadow» (σσ. ο SCALP-EG ή Storm Shadow, είναι πύραυλος πλεύσης όπως οι cruise με εκτόξευση από αέρα _ALCM_ συνήθως από στρατιωτικό αεροσκάφος. Οι τρέχουσες εκδόσεις του είναι όπλα στάσης που χρησιμοποιούνται για την επίθεση σε προκαθορισμένους χερσαίους και ναυτικούς στόχους με συμβατικά, πυρηνικά ή θερμοπυρηνικά φορτία. που κατασκευάζεται από το 1994 σε συνεργασία της Matra και της British Aerospace, ενώ στη συνέχεια κατασκευάζεται από την MBDA _Βρετανία, Γαλλία)

Έχουν ήδη εντοπιστεί «δυτικά» τεθωρακισμένα μέσα στη Ρωσία, από τότε που η Ουκρανία ξεκίνησε τη νέα της επίθεση νωρίτερα αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με το BBC. Σε αυτά περιλαμβάνονται τεθωρακισμένα οχήματα «Bradley» και «Stryker» που προμήθευσαν οι ΗΠΑ, καθώς και «Marders» που προμήθευσε η Γερμανία. Μέχρι στιγμής δεν έχουν παρουσιαστεί εικόνες από βρετανικά άρματα «Challenger» ή αμερικανικά άρματα «Abrams» πέρα από τα σύνορα.

Συγκριμένα, εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Αμυνας ανέφερε ότι το Κίεβο έχει «σαφές δικαίωμα αυτοάμυνας ενάντια στις παράνομες επιθέσεις της Ρωσίας (…) κάτι που δεν αποκλείει επιχειρήσεις εντός της Ρωσίας». Παράλληλα πρόσθεσε ότι «είχαμε καταστήσει σαφές κατά τη διαδικασία της δωρεάς πως ο εξοπλισμός πρέπει να χρησιμοποιείται σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο». Οπως εξηγεί ο «Guardian», η δήλωση σημαίνει ότι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πεδίο της μάχης βρετανικά αντιαρματικά, πυροβολικό και τεθωρακισμένα οχήματα, αλλά όχι οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς «Storm Shadow». Η Ντάουνινγκ Στριτ είχε διευκρινίσει παλαιότερα ότι οι πύραυλοι αυτοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μόνο επί συγκρούσεων εντός των συνόρων της Ουκρανίας. Ο πρώην υπουργός Αμυνας της προηγούμενης κυβέρνησης, των Συντηρητικών, Μπεν Γουάλας, είχε αναφέρει ότι όλα τα όπλα που παρέχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να χρησιμοποιηθούν και εντός της Ρωσίας, εκτός των πυραύλων «Storm Shadow».

Από την πλευρά του, ο Σουηδός υπουργός Αμυνας, Παλ Γιόνσον, σχολιάζοντας τη στρατιωτική επιχείρηση στο Κουρσκ δήλωσε ότι η Ουκρανία έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό της εντός και εκτός του εδάφους της. Η ΥΠΕΞ της Λετονίας, Μπάιμπα Μπράζε, υπερασπίστηκε την εισβολή της Ουκρανίας στη Ρωσία, προσθέτοντας ότι το Κίεβο «έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τα όπλα που προμηθεύει το ΝΑΤΟ», ενώ η Ρωσία έχει χαρακτηρίσει «κόκκινη γραμμή» τη χρήση όπλων του ΝΑΤΟ στο έδαφός της. «Πρόκειται για ουκρανικά όπλα», είπε η Μπράζε, προσθέτοντας πως «μια διαβούλευση μεταξύ νομικών εμπειρογνωμόνων εντός των χωρών του ΝΑΤΟ» κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «το δικαίωμα στην αυτοάμυνα καλύπτει επίσης το δικαίωμα στην αντεπίθεση». Στο μεταξύ, η Λετονία θα παραδώσει σύντομα περίπου 500 drones στην Ουκρανία και 30 μεταχειρισμένα περιπολικά στην ουκρανική αστυνομία. Τον Ιούλη, η Λετονία είχε ανακοινώσει πως σκόπευε να παραδώσει σταδιακά στην Ουκρανία περισσότερα από 2.500 drones, συνολικής αξίας 4 εκατ. ευρώ. Μαζί με τη Βρετανία, η Λετονία έχει ηγετικό ρόλο σε μια διεθνή πρωτοβουλία με στόχο την κατασκευή 1 εκατομμυρίου drones, τα οποία θα ενισχύσουν τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Πίεση στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις

Η ουκρανική ηγεσία έχει δηλώσει ότι δεν σκοπεύει να καταλάβει τα ρωσικά εδάφη, αλλά θα αξιοποιήσει την επίθεση ως διαπραγματευτικό χαρτί. Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο αν και πότε οι δυνάμεις του Κιέβου θα αποχωρήσουν και μάλιστα ενώ οι ρωσικές δυνάμεις πιέζουν στα μέτωπα του Ντονμπάς και του Χαρκόβου. Ο σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας, Μιχ. Ποντολιάκ, δήλωσε ότι η Ρωσία πρέπει να αναγκαστεί να συμμετάσχει σε μια ειρηνευτική σύνοδο, αφού δεν θα το έκανε οικειοθελώς. Μια από τις μεθόδους εξαναγκασμού είναι οι ενέργειες στο πεδίο της μάχης, πρόσθεσε, αναφερόμενος στην άνευ προηγουμένου εισβολή των ουκρανικών δυνάμεων στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας. «Οι απλές εκκλήσεις προς τη Ρωσία δεν έχουν αποτέλεσμα, μόνο ένα σύνολο εργαλείων εξαναγκασμού θα έχει», πρόσθεσε.

Το Κίεβο έχει θέσει το θέμα των ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία «σε μακρά παύση» με την επίθεσή του στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ, δήλωσε ο ειδικός απεσταλμένος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Ρ. Μιρόσνικ.

Στο μεταξύ, η Ουκρανία σχεδιάζει να διεξαγάγει την πρώτη της διεθνή διαδικτυακή διάσκεψη αργότερα αυτόν τον μήνα, σε συνέχεια της συνόδου για την «ειρήνη» που πραγματοποιήθηκε στην Ελβετία τον Ιούνη, ανακοινώθηκε από το προεδρικό γραφείο. Η διάσκεψη θα εστιάσει στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας.

Το γλυπτό "Modern Entrepreneur" στην πλατεία
μπροστά από το εμπορικό και ψυχαγωγικό κέντρο "GriNN" στο κέντρο του Kursk
στήθηκε με πρωτοβουλία του ιδιοκτήτη του Nikolai Greshilov _ανέπαφο
Κι ο πόλεμος καλά κρατεί.

    Συνεχίζονται οι σφοδρές μάχες
    σε Κουρσκ και Μπέλγκοροντ

Σύμφωνα με το Κίεβο, οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν την προέλαση στο ρωσικό έδαφος. Προχτές προωθήθηκαν σε βάθος 1 και 2 χλμ. προς διάφορες κατευθύνσεις στην περιφέρεια Κουρσκ και ολοκλήρωσαν την εκκαθάριση της ρωσικής πόλης Σούντζα από τις δυνάμεις της Μόσχας.  Σύμφωνα με Ρώσους αξιωματούχους, έχουν απομακρυνθεί εσπευσμένα σχεδόν 200.000 άνθρωποι αφότου άρχισε η ουκρανική επιχείρηση στις 8 Αυγούστου. Εκτοτε οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν εισχωρήσει έως και 30 χλμ. στο Κουρσκ.

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Β. Ζελένσκι, χαιρέτισε χτες την «προέλαση» των δυνάμεων της χώρας του στην περιφέρεια Κουρσκ, υπογραμμίζοντας ότι το Κίεβο επιτυγχάνει τον «στρατηγικό στόχο» της επιχείρησης.  Ο Ζελένσκι απηύθυνε έκκληση στους ΝΑΤΟικούς «συμμάχους» να επιτρέψουν στην Ουκρανία τη χρήση όπλων μεγάλης εμβέλειας, τα οποία προμηθεύτηκε από τη «Δύση», προκειμένου να εξαπολύσει επιθέσεις βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος. «Όσο πιο τολμηρές είναι οι αποφάσεις των εταίρων, τόσο λιγότερα μπορεί να κάνει ο Πούτιν», υποστήριξε.

Το Κίεβο ισχυρίζεται ότι ελέγχει 82 κοινότητες στο Κουρσκ, όπου εγκατέστησε και στρατιωτική διοίκηση. Ο Ουκρανός διαμεσολαβητής συζήτησε με τον Ρώσο ομόλογό του για τους Ρώσους αιχμαλώτους που πιάστηκαν κατά τη διάρκεια της ουκρανικής επίθεσης στο Κουρσκ. Παράλληλα, η περιφέρεια του Μπέλγκοροντ, που συνορεύει με το Κουρσκ, κηρύχθηκε χτες σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης καθώς «η κατάσταση στην περιοχή παραμένει περίπλοκη και τεταμένη. Ως αποτέλεσμα των τρομοκρατικών επιθέσεων από ουκρανικές ένοπλες ομάδες στην περιφέρεια του Μπέλγκοροντ, κατοικίες και εγκαταστάσεις υποδομών υπέστησαν ζημιές, υπάρχουν νεκροί και τραυματισμένοι πολίτες», σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Έκτακτων Αναγκών.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης για το σαμποτάζ στους αγωγούς Nord Stream
Σε βάρος Ουκρανού εκπαιδευτή καταδύσεων

Κουρσκ:
Η μεγαλύτερη σύγκρουση
τεθωρακισμένων στην Ιστορία

Δείτε
Κουρσκ:
Ο Κόκκινος στρατός ανοίγει το δρόμο για το Βερολίνο

Με τον όρο μάχη του Κουρσκ (Курская битва, Schlacht bei Kursk) αναφερόμαστε στις επιχειρήσεις του Κόκκινου Στρατού εναντίον της Βέρμαχτ στην περιοχή, την περίοδο 5 Ιουλίου - 23 Αυγούστου 1943 και έληξαν με αποφασιστική νίκη του Κόκκινου Στρατού. Η μάχη είναι γνωστή ως η μεγαλύτερη αρματομαχία στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με αποκορύφωμα τη μάχη της Πρόχοροφκα. Οι Σοβιετικοί παρέταξαν 1.300.000 στρατιώτες, ~20.000 πυροβόλα και όλμους, 3.600 άρματα μάχης και αυτοκινούμενα πυροβόλα + ~2.800 αεροσκάφη και οι Γερμανοί 900.000 στρατιώτες, ~10.000 πυροβόλα και όλμους, 2.700 άρματα μάχης και πολιορκητικά πυροβόλα, +~2.000 αεροσκάφη _ Απώλειες αντίστοιχα 254.470 νεκροί, αιχμάλωτοι και αγνοούμενοι, 608.833 τραυματίες, 6.064 άρματα και αυτοκινούμενα πυροβόλα όπλα, 1.626 αεροσκάφη (οι Σοβιετικοί) και ~500.000 νεκροί, τραυματίες και αγνοούμενοι, 1.500 άρματα μάχης, 3.000 πυροβόλα και 1700 αεροσκάφη (οι Γερμανοί) _βλ και παρακάτω
Την νύχτα της 4^ης Ιούλη 1943 μια σοβιετική περίπολος συνέλαβε έναν αιχμάλωτο, από τον οποίο μάθανε ότι είχαν δοθεί στα γερμανικά στρατεύματα σνακ και προμήθειες για πέντε μέρες. Η Επιχείρηση «Οχυρό» είχε ξεκινήσει. Ο στρατάρχης Βατούτιν έδωσε το σύνθημα. Οι σοβιετικοί άρχισαν σφοδρούς βομβαρδισμούς. Στις 2 το απόγευμα της επόμενης μέρας, 5 Ιούλη, οι Γερμανοί έστειλαν το πρώτο επιθετικό κύμα, 2.000 άρματα μάχης.

Την νύχτα της 4^ης Ιούλη 1943 μια σοβιετική περίπολος συνέλαβε έναν αιχμάλωτο, από τον οποίο μάθανε ότι είχαν δοθεί στα γερμανικά στρατεύματα σνακ και προμήθειες για πέντε μέρες. Η Επιχείρηση «Οχυρό» είχε ξεκινήσει. Ο στρατάρχης Βατούτιν έδωσε το σύνθημα. Οι σοβιετικοί άρχισαν σφοδρούς βομβαρδισμούς. Στις 2 το απόγευμα της επόμενης μέρας, 5 Ιούλη, οι Γερμανοί έστειλαν το πρώτο επιθετικό κύμα, 2.000 άρματα μάχης.

        "Άραγε μπορούμε να ξεχάσουμε
        εγώ κι εσύ, το σαράντα τρία;
        Θυμάσαι, η Μάχη του Κουρσκ
        τότε φλεγόταν;
        Και ο Σοβιετικός στρατιώτης
        περνώντας στην αθανασία
        ήταν πιο δυνατός απ’ τη φωτιά
        πιο γερός από το μέταλλο (…)"
                         (σοβιετικό τραγούδι)

Μετά την αναπάντεχη ήττα που γνώρισαν τα γερμανοφασιστικά στρατεύματα, στις 2 του Φλεβάρη του 1943, στο Στάλινγκραντ, από τους ηρωικούς υπερασπιστές του, ύστερα από μάχες 6 μηνών (13 Σεπτέμβρη 1942 – 2 Φλεβάρη 1943), η γερμανική διοίκηση σχεδιάζει μια μεγάλη και τελική επίθεση στο σοβιετο-γερμανικό μέτωπο, για το καλοκαίρι του 1943, με σκοπό να κερδίσει τη στρατηγική πρωτοβουλία που είχε χάσει στο Στάλινγκραντ και να διαλύσει την σοβιετική αντίσταση.

Στις 15 Απρίλη 1943 ο Χίτλερ ζήτησε «μια νίκη που θα έλαμπε σαν φάρος στον κόσμο ολόκληρο». Η ναζιστική Γερμανία απάντησε στο κάλεσμά του παίρνοντας μεγάλο όρκο. Ο Χίτλερ ονόμασε το σχέδιο αυτό Επιχείρηση «Zitadelle» («Οχυρό»). Για την επίθεση,  οι χιτλερικοί, διάλεξαν την περιοχή του Κουρσκ. Ο Χίτλερ παρουσιάζει την Επιχείρηση Zitadelle, την μεγάλη θερινή επίθεση των τεθωρακισμένων με στόχο την οριστική εξολόθρευση των σοβιετικών δυνάμεων.

Η Επιχείρηση «Οχυρό» περιελάμβανε ένα ταυτόχρονο χτύπημα στην περιοχή του Κουρσκ, από Βορρά και από Νότο, με συντονισμένη δράση στο Ορέλ  από την ομάδα στρατιών «Κέντρο» και στο Χάρκοβο από την Ομάδα Στρατιών «Νότος». Τα γερμανικά στρατεύματα ορκίζονται να πετύχουν, στο Κουρσκ, «μια νίκη που θα έλαμπε σαν φάρος στον κόσμο ολόκληρο».

Από τον Απρίλη άρχισαν να συγκεντρώνουν τεράστιες δυνάμεις στην περιοχή. Τα γερμανικά εργοστάσια, χρησιμοποιώντας τους φυλακισμένους – σκλάβους, απ’ όλη την Ευρώπη, στα κάτεργα των στρατοπέδων συγκέντρωσης,  είχαν αυξήσει την παραγωγή όπλων. Τα τρένα μετέφεραν καθημερινά στρατεύματα, όπλα και άρματα μάχης, στο Ανατολικό μέτωπο. Στην περιοχή του Κουρσκ οι ναζί συγκέντρωσαν  γύρω στις 50 μεραρχίες (ανάμεσα σε αυτές, 16 μεραρχίες τανκς και μηχανοκίνητες), 2 ταξιαρχίες τανκς, 3 χωριστά τάγματα τανκς και 8 μοίρες πυροβολικού εφόδου, στη σύνθεση των 2ης  και 9ης στρατιών, της ομάδας στρατιών «Κέντρο», με διοικητή τον στρατάρχη Γκύντερ φον Κλούγκε, της 4ης στρατιάς τανκς και της επιχειρησιακής ομάδας «Κέμπφ» και της ομάδας στρατιών «Νότος», με διοικητή τον στρατάρχη  Εριχ φον Μάνσταϊν, συνολική δύναμη γύρω στις 900.000 άνδρες, 10.000 πυροβόλα και όλμους, γύρω στις 2.700 τανκς και πυροβόλα εφόδου και περισσότερα από 2.000 αεροπλάνα.

Έξω από αυτές τις δυνάμεις στα πλευρά των δυνάμεων κρούσης είχαν ταχθεί άλλες 20, περίπου, μεραρχίες. Για την επιτυχία της επιχείρησης, η γερμανική διοίκηση στήριζε μεγάλες ελπίδες στην αιφνιδιαστική χρησιμοποίηση των καινούργιων βαριών τανκς «Τίγρης» και «Πάνθηρ», τα πυροβόλα εφόδου «Φερδινάνδος», τα καταδιωκτικά αεροπλάνα «Φόκκε – Βούλφ – 190 Α» και τα κάθετης εφόρμησης «Χένσελ – 129». Η επιχείρηση «Οχυρό» έπρεπε να αποτελέσει την αρχή για τις άλλες επιθετικές επιχειρήσεις της θερινής εκστρατείας του 1943.

Το 1943 η σοβιετική βιομηχανία είχε πια ξεπεράσει τις δυσκολίες που είχε στην αρχή του πολέμου. Αν και στην αρχή είχε χάσει το μισό παραγωγικό δυναμικό της, τώρα ξεπερνούσε σε παραγωγή το Τρίτο Ράιχ, βαθιά μέσα στην ηπειρωτική Ρωσία, πίσω από τα Ουράλια όρη, τα χαλυβουργεία δούλευαν μέρα νύχτα φτιάχνοντας ατσάλι για τις οβίδες του σοβιετικού στρατού. Αυτά δεν ήταν πια όπλα άμυνας. Είχαν ένα και μόνο σκοπό: να μεταφέρουν τον πόλεμο μέσα στην ίδια τη Γερμανία. Ο Κόκκινος Στρατός προετοιμάστηκε κατάλληλα και εξασφάλισε όλες τις προϋποθέσεις για να αντιμετωπίσει την επίθεση στο Κουρσκ. Στις 12 Απρίλη, σε σύσκεψη του Επιτελείου της Ανώτατης Διοίκησης υπό την προεδρεία του Ι. Β. Στάλιν, αποφασίστηκε οι σοβιετικοί να επιμείνουν, αρχικά, σε σχεδιασμένη άμυνα, με σκοπό την εξάντληση των συγκεντρωμένων δυνάμεων κρούσης του αντιπάλου, και κατόπιν να περάσουν σε αντεπίθεση, για την ολοκλήρωση της συντριβής τους και ανάπτυξη της επίθεσης στις στρατηγικές κατευθύνσεις νοτιοδυτικά και δυτικά.

Η επιχείρηση άμυνας και αντεπίθεσης  του Κόκκινου Στρατού ονομάστηκε «Κουτούζοφ», από το όνομα του Ρώσου στρατηγού που τσάκισε τις στρατιές του Ναπολέοντα. Στο σχεδιασμό της μάχης και στην εκτέλεσή της πήραν μέρος οι στρατηγοί: Κονσταντίν Ροκοσόφσκι, Νικολάι Βατούνιν, Ιβάν Στεπ. Κόνιεφ, Γκεόρκι Ζούκοφ και Αλεξάντερ Βασιλιέφσκι. Στην περίοδο  Απρίλη – Ιούνη, στην προεξοχή του Κουρσκ, είχαν δημιουργηθεί 8 αμυντικές γραμμές, βάθους έως 300 χιλιομέτρων. Ιδιαίτερη προσοχή είχε δοθεί στη δημιουργία ισχυρής άμυνας κατά των τανκς. Η μέση πυκνότητα ναρκοθέτησης στις κατευθύνσεις των πιθανών κύριων χτυπημάτων του εχθρού ήταν 1.500 νάρκες κατά των τανκς και 1.700 νάρκες κατά του πεζικού, στο 1 χιλιόμετρο του μετώπου.

Οι σοβιετικοί συγκέντρωσαν 10 στρατιές, συν 2 στρατιές από τανκς και πάνω από 2.800 αεροπλάνα. 1.300.000 άνδρες, σχεδόν 20.000 κανόνια και όλμοι. Περισσότερα από 3.600 άρματα μάχης, στις εφεδρείες υπήρχαν ακόμη 5 επιπλέον στρατιές, μια στρατιά από τανκς και ένας εναέριος στόλος.

Την παραμονή της μάχης του Κουρσκ, ο Χίτλερ διακήρυξε:
«Στρατιώτες του Ράιχ,
Πρόκειται να λάβετε μέρος σε μια επίθεση τέτοιας σημασίας, ώστε η έκβαση του πολέμου ίσως να εξαρτηθεί από αυτήν. Περισσότερο όμως απ’ όλα η νίκη σας θα δείξει, σε όλον τον κόσμο, ότι μπροστά στην ισχύ του γερμανικού στρατού κάθε αντίσταση είναι μάταιη».

Την νύχτα της 4^ης Ιούλη μια σοβιετική περίπολος συνέλαβε έναν αιχμάλωτο, από τον οποίο μάθανε ότι είχαν δοθεί στα γερμανικά στρατεύματα σνακ και προμήθειες για πέντε μέρες. Η Επιχείρηση «Οχυρό» είχε ξεκινήσει. Ο στρατάρχης Βατούτιν έδωσε το σύνθημα. Οι σοβιετικοί άρχισαν σφοδρούς βομβαρδισμούς.   Στις 2 το απόγευμα της επόμενης μέρας, 5 Ιούλη, οι Γερμανοί έστειλαν το πρώτο επιθετικό κύμα, 2000 άρματα μάχης.

Η αμυντική γραμμή του Κόκκινου Στρατού κράτησε, καταπόνησε  και προκάλεσε σημαντικές απώλειες στο γερμανικό στρατό. Στις 10 Ιούλη οι Σύμμαχοι εισβάλουν στη Σικελία, στις 12 Ιούλη ξεκινάει η μεγάλη αντεπίθεση των σοβιετικών, η Επιχείρηση Κουτούζοφ περνάει στη τελική της φάση. Στις 12 Ιούλη λίγο πριν το μεσημέρι, στην περιοχή Πρόχοροφκα, 87 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Κουρσκ, η μεγαλύτερη σύγκρουση αρμάτων μάχης στην Ιστορία είχε αρχίσει. Το σούρουπο όλα είχαν τελειώσει.

Εκείνη την ημέρα, οι χιτλερικοί έχασαν περισσότερα από 350 τανκς και είχαν πάνω από 10.000 νεκρούς. Την ημέρα εκείνη, πραγματοποιήθηκε η στροφή στη μάχη του Κουρσκ. Οι ναζιστικές δυνάμεις πέρασαν στην άμυνα. Την επομένη ο Χίτλερ διέταξε τους επιτελείς του να ματαιώσουν την Επιχείρηση Οχυρό. Οι σύμμαχοι είχαν εισβάλει στην Σικελία και ο Χίτλερ χρειαζόταν να στείλει ενισχύσεις  στην Ιταλία. Μόνο που η Επιχείρηση Οχυρό είχε ήδη χρεοκοπήσει. Οι Γερμανοί, στις 16 Ιούλη  άρχισαν να αποσύρουν τις δυνάμεις τους. Τα σοβιετικά στρατεύματα Βορόνεζ και του Μετώπου Στέπας, πέρασαν στην καταδίωξη  και απώθησαν τα γερμανοφασιστικά στρατεύματα στη γραμμή που είχαν αρχικά. Οι μεραρχίες των ναζί περιμάζεψαν ότι μπορούσαν από τα συντρίμμια και άρχισαν την υποχώρηση πάντα κάτω από την καταδίωξη των Σοβιετικών.

Φεύγοντας οι Γερμανοί, καταδιωκόμενοι από τους σοβιετικούς, κατάστρεφαν τα πάντα στο πέρασμά τους. Εκαιγαν αποθέματα τροφών, κατάστρεφαν φάρμες, σκότωναν ζώα, γέμιζαν τα χωράφια νάρκες, ανατίναζαν τους σιδηροδρόμους. Ο σοβιετικός στρατός προχωρούσε μέσα σε μια κατεστραμμένη χώρα. Τη δική του χώρα. Η περιοχή βρισκόταν κάτω από γερμανική κατοχή επί δυο χρόνια, την είχαν απογυμνώσει από κάθε τι που είχε κάποια αξία. Είχαν βιάσει αυτή και τους κατοίκους της.

Στις 5 Αυγούστου το πρωί, ο σοβιετικός στρατός μπαίνει στο Οριόλ. Οι κάτοικοι του Οριόλ υποδέχονται τους απελευθερωτές τους με ενθουσιασμό. Ένα μικρό δείγμα της διαφοράς των πολιτισμών είναι και το ότι από τα μεγάφωνα του οχήματος που οδηγεί τα τανκς του Κόκκινου Στρατού, ακούγεται το τραγούδι «Το γαλάζιο μαντήλι» (”Синий Платочек”), ένα βαλς που συνόδευσε τους σοβιετικούς στρατιώτες σε όλη τη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, και το οποίο μιλά για έναν στρατιώτη που κρατούσε σαν φυλαχτό το γαλάζιο μαντήλι της κοπέλας του κατά τη διάρκεια της μάχης.

Όταν έφτασαν οι Γερμανοί στο Ορελ είχε πληθυσμό 114.000 κατοίκους, όταν έφυγαν είχαν απομείνει μόνο 40.000. Χιλιάδες είχαν ενωθεί με τους αντάρτες στα δάση, εκατοντάδες είχαν πεθάνει από την πείνα, κι άλλες 12.000 είχαν απαγχονιστεί ή εκτελεστεί στην πλατεία της πόλης. Από τους ομαδικούς τάφους έβγαλαν 5.000 πτώματα. Στις 23 Αυγούστου η Επιχείρηση Κουτούζοφ έφτασε στη τελευταία φάση της, οι άνδρες του στρατάρχη Κόνιεφ, μπήκαν στο Χάρκοβο, νότια του Κουρσκ. Με την κατάληψη και απελευθέρωση του Χάρκοβο, έληξε η Μάχη του Κουρσκ. Οι Γερμανοί δεν επιχείρησαν άλλη επίθεση στο Ανατολικό Μέτωπο. Από τις 23 Αυγούστου 1943 και μετά οι στρατιωτικές δυνάμεις της Βέρμαχτ μόνο υποχωρούσαν. Στη μάχη του Κουρσκ, που κράτησε 50 μέρες, ο κόκκινος στρατός είχε προκαλέσει στη Βέρμαχτ τρομακτικές απώλειες: Γύρω στο μισό εκατομμύριο στρατιώτες και αξιωματικούς, 1.500 άρματα μάχης, 3.000 πυροβόλα, περισσότερα από 3.700 αεροπλάνα.

Μεγάλο και βαρύ ήταν και το τίμημα που πλήρωσε ο Σοβιετικός λαός: πάνω από 250.000 νεκροί, αιχμάλωτοι και αγνοούμενοι, οι τραυματίες ξεπέρασαν τους 600.000.

Η νίκη στο Κουρσκ καθόρισε την πορεία του πολέμου. Έδωσε τέλος στην τελευταία προσπάθεια των ναζί να πάρουν τη στρατηγική πρωτοβουλία την οποία πήραν οι σοβιετικές δυνάμεις.  Στο ολοκαύτωμα του Κουρσκ και του Ορελ, ο σοβιετικός στρατός  σφράγισε τη μοίρα του Χίτλερ και μαζί με τη δική του και τη μοίρα της Γερμανίας, δεν είχε απλώς εξολοθρέψει μηχανές και ανθρώπους, είχε θέσει τέρμα στο όνειρο των ναζί για μια ναζιστική αυτοκρατορία που θα κρατούσε χίλια χρόνια. Αμέσως μετά, οι απελευθερωτικές νίκες έρχονταν η μια πίσω από την άλλη. Απελευθερώθηκαν οι δυτικές περιοχές της Ρωσίας, άρχισε η απελευθέρωση της Λευκορωσίας, έγιναν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο Ντονμπάς, στη χερσόνησο του Ταμάνσκ. Το Σεπτέμβρη τα σοβιετικά στρατεύματα έφτασαν στο Δνείπερο.

Στις μάχες του Δνείπερου, ο Κόκκινος Στρατός έγραψε μια από τις λαμπρότερες σελίδες του πολέμου. Οι σοβιετικοί μαχητές, στην πορεία των μαχών αναγκάζονταν να περνάνε μεγάλα υδάτινα εμπόδια, έκαναν πραγματικά μεγάλα κατορθώματα. Στις 6 Νοέμβρη ελευθερώθηκε η πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο Στη  δεξιά όχθη του Δνείπερου είχαν καταληφθεί σημαντικά προγεφυρώματα. Τα παρτιζάνικες οργανώσεις συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην επιτυχημένη έκβαση της μάχης του Κουρσκ, με δραστήριες ενέργειες παρτιζάνικων τμημάτων, στις παραμονές της μάχης και κατά τη διάρκειά της. Με χτυπήματα στα μετόπισθεν του εχθρού, τα παρτιζάνικα τμήματα είχαν καθηλώσει γύρω στις 100.000 στρατιώτες και αξιωματικούς των ναζί.

Οι σοβιετικοί παρτιζάνοι στο ενεργητικό τους έχουν 1.460 επιδρομές στις σιδηροδρομικές γραμμές, αχρήστεψαν περισσότερες από 1.000 ατμομηχανές και κατέστρεψαν περισσότερες από 400 στρατιωτικές αμαξοστοιχίες και φάλαγγες αυτοκινήτων.

Η μάχη του Κουρσκ ήταν μια από τις πιο μεγάλες μάχες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που έληξε με την απελευθέρωση της αριστερής όχθης του Δνείπερου, και τη συντριβή της γερμανικής άμυνας πάνω στο Δνείπερο, ως το τέλος του 1943. Ήταν η αποφασιστική νίκη της ΕΣΣΔ που σηματοδότησε την αρχή του τέλους του Β΄ Παγκοσμίου και την οριστική ήττα της ναζιστικής Γερμανίας. Ήταν μια αληθινή σύγκρουση λαών: 2.500.000 άνδρες, περισσότερα από 6.000 τανκς, 30.000 κανόνια και όλμοι, 6.500 αεροπλάνα. Εκείνους τους θερμούς μήνες του καλοκαιριού του 1943, μαζί με τις φασιστικές στρατιές συντρίφθηκαν και οι απαξιωτικές θεωρίες περί του «Στρατηγού Χειμώνα» που, τάχα, υπήρξε ο πρώτος παράγοντας για την ήττα των χιτλερικών στη μεγάλη χώρα των Σοβιέτ.

Η μεγάλη εποποιία στο Κουρσκ δεν οφείλεται σε κανέναν «Ρώσικο Χειμώνα» και δεν είναι αποτέλεσμα «λαθών» ή «υπεροψίας» του Χίτλερ. Η μεγάλη νίκη του Κουρσκ ανήκει στους μαχητές του Κόκκινου Στρατού, στους Παρτιζάνους και στο σοβιετικό λαό. Ανήκει στους χιλιάδες νεκρούς ήρωες και στους επιζώντες συντρόφους τους που υπερασπίστηκαν, με αυταπάρνηση, και σε αυτή την μάχη, την Μεγάλη Σοσιαλιστική Πατρίδα. Ήταν η πρώτη νίκη των Σοβιετικών που γιορτάστηκε στη Μόσχα. Το βράδυ της 5 Αυγούστου 1943, στη Μόσχα, για πρώτη φορά έπεσαν πυροτεχνήματα και βρόντηξαν 20 κανονιοβολισμοί από 120 κανόνια, προς τιμή της νίκης στις περιοχές Ορέλ – Μπέλγκοροντ, για να δείξουν ότι το Κουρσκ απόδειξε πως η Ρωσία μπορούσε να κερδίσει τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο.

Με πληροφορίες από

·       τα ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ του Ριζοσπάστη, 28 Αυγούστου 2008, «Κουρσκ», του Γρηγόρη Τραγγανίδα

·       Ριζοσπάστης, 5.6.2005, 28.8.2008

·       Σειρά ντοκιμαντέρ «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα – Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος», 7^ο DVD, διανομή Ριζοσπάστης, Σεπτέμβρης 2005.

·       Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 18.

·       «Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος (1941 – 1944)», Λεύκωμα, εκδόσεις Πλανέτ