Η προπαραλήγουσα ποτέ δεν περισπάται

Κάθε φορά στο άκουσμα του πασίγνωστου τραγουδιού το μυαλό μου πάει άλλοτε στα βιβλία της Γραμματικής (αααχ …αυτός ο Τζάρτζανος) κι άλλοτε στις σχολικές αίθουσες όταν ήμουν μαθητής με κοντό παντελονάκι κι αρβυλάκια.

1961, ήμουν τότε 13 και το τζουκ μποξ έπαιζε 45άρια του Μουφλουζέλης, μεταξύ αυτών

Εγώ δεν έχω βγάλει το σχολείο
ούτε έχω μάθει γράμματα πολλά
ξέρω όμως ένα κι ένα κάνουν δύο
και πως τα φωνήεντα είναι εφτά

Τόσο καιρό μαζί μου και δεν έχεις μάθει
τα δικά μου χούγια και τα φυσικά
η προπαραλήγουσα ποτέ δεν περισπάται
όταν η λήγουσα είναι μακρά

Εσύ που κάνεις όλα πως τα ξέρεις
κι όλο εξυπνάδες έχεις στο μυαλό
πες μου για να μάθω ποιο έχει γίνει
πρώτα η κότα ή το αυγό

Τόσο καιρό μαζί μου και δεν έχεις μάθει
τα δικά μου χούγια και τα φυσικά
η προπαραλήγουσα ποτέ δεν περισπάται
όταν η λήγουσα είναι μακρά ___

Είκοσι χρόνια μετά (το 1982 _επί βαθέως ΠΑΣΟΚ) η Βουλή συνεδριάζει με αντικείμενο τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων από τα Γυμνάσια στα Λύκεια. Με την έναρξη της συζήτησης, ο αρμόδιος υπουργός (Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Λευτέρης Βερυβάκης) ζητάει το λόγο και ανακοινώνει ότι η κυβέρνηση εισάγει στο νομοσχέδιο τροπολογία για την καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος.

«Κύριε πρόεδρε, ήθελα με την έναρξη της συζητήσεως να θέσω μια τροπολογία την οποία η κυβέρνηση εισηγείται προς τη Βουλή, την επιψήφιση του μονοτονικού και να ζητήσω από τη Βουλή να την ενσωματώσει ως άρθρο 2 στο συζητούμενο νομοσχέδιο για να μπορέσει αμέσως με την επιψήφιση του άρθρου να τεθεί σε εφαρμογή και να παρθούν εκείνα τα προπαρασκευαστικά μέτρα που θα επιτρέψουν την εισαγωγή του μονοτονικού στην Εκπαίδευση και στη Διοίκηση», δηλώνει.

Η ανακοίνωση προκαλεί την άμεση αντίδραση του προέδρου της ΝΔ Ευάγγελου Αβέρωφ που παίρνει το λόγο και αναφέρει: «Δεν αντιτιθέμεθα κατ΄αρχήν, αλλά δεν νομίζουμε ότι τέτοιες μεταρρυθμίσεις μπορούν να γίνουν χωρίς μια ειδική μελέτη. Ότι χρειάζεται μια ειδική μελέτη για το μονοτονικό είναι προφανές, διότι ναι μεν είναι μια απλούστευση η οποία θα είναι χρήσιμη στις νέες γενεές αλλά δεν μπορούμε να πάμε σε απόλυτα σχήματα. Φέρνω αμέσως ένα παράδειγμα: το "που", το οποίο είναι καθιερωμένο έχει πολλές έννοιες. Υποθέτω, ότι κατόπιν μιας μελέτης θα ευρεθεί ο τρόπος να απλουστευθεί μεν το σύστημα, αλλά να είναι δηλωτικό το "που" τι θέλει να πει. Το "που" σήμερα στη δημοτική είναι ή ερωτηματικό ή δηλωτικό τόπου. Το "που" αντικαθιστά το οποίον. Δεν είναι δυνατόν, λοιπόν, να πούμε χωρίς κάποια μελέτη, ότι καθιερώνουμε το μονοτονικό χωρίς να κάνουμε κάποιες μικρές διακρίσεις. Οι απλουστεύσεις είναι χρήσιμες, αλλά πολλές φορές καταλήγουν σε αλλοίωση της γλώσσας κατά τρόπο επικίνδυνο. Το διαζευτικό "ή" δεν μπορεί να έχει τον τόνο, τον οποίο βάζουμε τώρα του μονοτονικού. Πρέπει κάποια διάκριση να γίνει, όταν είναι διαζευκτικό ή όταν είναι άρθρο. Θα προτείνω, λοιπόν, και παρακαλώ τον κ. υπουργό να γίνει μια πληρέστερη μελέτη και να μην προχειρολογούμε για να μη μπερδεύουμε τη γλώσσα, αντί να την απλουστεύουμε και να την καλυτερεύουμε».

«Ζητάμε από όλη ανεξαιρέτως τη Βουλή, μια και που ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως κατ΄αρχήν τάχθηκε υπέρ της καθιέρωσης του μονοτονικού, να ψηφίσει με ενθουσιασμό αυτή τη μεταβολή για να επιτρέψει στην ελληνική γλώσσα, στην ελληνική παιδεία και στη διοίκηση να προχωρήσει σε μια ουσιαστικότερη αναδόμηση, χωρίς τυπικά παρέμβλητα από τους χρόνους, που δεν έχουν καμία σχέση με την ουσία της γνώσης της γλώσσας και την ουσία της ελληνικής παράδοσης», δήλωσε ο Λευτέρης.

40+ χρόνια πριν … η δίκη των τόνων

1942 και το Πανεπιστήμιο Αθηνών επέβαλε ποινή προσωρινής απόλυσης δύο μηνών στον καθηγητή Ιωάννη Κακριδή, γιατί στα βιβλία του χρησιμοποίησε «ορθογραφικόν και τυπικόν σύστημα καινοφανές και γλωσσικόν ιδίωμα μη επιτρεπόμενον δια την εν πανεπιστημίω διδασκαλίαν». Τα πρακτικά της δίκης τυπώθηκαν από το βιβλιοπωλείο της «Εστίας», με τον τίτλο «Η δίκη των τόνων». Στο βιβλίο περιλαμβάνονται οι αρχικές κατηγορίες και η απολογία του Ι.Θ. Κακριδή και οι μαρτυρικές καταθέσεις διαπρεπών επιστημόνων και πολιτικών. Αργότερα η Φιλοσοφική Σχολή κυκλοφόρησε την «αντιδικία των τόνων», που υπεραμυνόταν των τόνων για λόγους ιστορικής σημασίας.

Την περίοδο 1976-1979 κατατέθηκαν στη Βουλή τρεις προτάσεις νόμων για την καθιέρωση του μονοτονικού. Οι προτάσεις εκείνες καταψηφίστηκαν από την τότε κυβερνητική πλειοψηφία, οι εκπρόσωποι της οποίας δήλωσαν ότι δεν είναι κατ΄αρχήν αντίθετοι με τη λογική της μεταρρύθμισης αυτής αλλά θα έπρεπε να μετατεθεί σε ευθετότερο χρόνο, όταν και η κοινή γνώμη θα ήταν πιο ώριμη για μια τέτοια αλλαγή.

11 Ιανουαρίου 1982- Μεσάνυχτα: Η συζήτηση για την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων προχωρά και θα πρέπει να ακολουθήσει η συζήτηση για την καθιέρωση του μονοτονικού. Τη διακοπή της συνεδρίασης, λόγω του περασμένου της ώρας, ζητάει ο ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης (πατήρ του νυν). «Το προεδρείο θα προχωρήσει μέχρι περατώσεως της συζητήσεως του νομοσχεδίου αυτού έστω και αν είναι δύο και τρεις μετά τα μεσάνυχτα», απαντά ο προεδρεύων (Μιχάλης Στεφανίδης).

«Η τροπολογία εισήχθη σήμερα την τελευταία ώρα και προστίθεται ως άρθρο του νομοσχεδίου, αιφνιδιαστικώς», επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και διευκρινίζει: «Αναφέρεται σε ένα μέγα θέμα, το οποίο δεν μας βρίσκει αντίθετους. Νομίζουμε όμως ότι είναι σωστό να μην εισαχθεί κατεσπευσμένως, με αντιδικία μάλιστα όλης της αντιπολιτεύσεως επί της διακοπής την οποία ζητούμε. Δεν είναι δυνατόν να έχει η κυβέρνηση την απαίτηση να μας φέρνει αυτό το θέμα το μέγα, αιφνιδιαστικά, και να απαιτεί να το ψηφίσουμε και μετά την 12ην. Δεν είναι προς τιμήν της πλειοψηφίας, εάν δεν δείξει τη στοιχειώδη αυτή ευαισθησία, την οποία θέλω να ελπίζω ότι θα δείξει ο κ. υπουργός Παιδείας».

Ο προεδρεύων Μιχάλης Στεφανίδης επιμένει ότι η συζήτηση θα συνεχιστεί κανονικά και τότε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ζητάει το λόγο και προειδοποιεί με αποχώρηση της ΝΔ από τη συνεδρίαση. «Λυπάμαι για την επιμονή του προεδρείου να συνεχίσει αυτή τη συζήτηση μετά το μεσονύκτιο. Προτείνεται μια τροπολογία η οποία αναφέρεται σε πολύ σοβαρό θέμα. Νομίζω, ότι η κυβέρνηση είχε την ευαισθησία να δώσει την άνεση να ακουσθούν οι απόψεις επί αυτού του πολύ σοβαρού ζητήματος που άλλωστε δεν αποτελεί και θέμα αντιδικίας. Αν η κυβέρνηση επιμένει να το συζητήσουμε μετά το μεσονύκτιο, λυπούμαι αλλά θα είμαστε υποχρεωμένοι να αποχωρήσουμε από την αίθουσα», δηλώνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και επισημαίνει ότι η τροπολογία είναι άσχετη με το νομοσχέδιο και συνεπώς είναι αντισυνταγματική.

Η συζήτηση προχωράει ωστόσο κανονικά. Ο εισηγητής, από την πλευρά της συμπολίτευσης, Στέφανος Τζουμάκας (ρε πως αλλάζουν οι καιροί) λέει τα δικά του … στη συζήτηση το λόγο πήρε και ο Μανώλης Γλέζος (ΠΑΣΟΚ) _Πρόκειται για μια ουσιαστική επανάσταση που χρόνια οι προοδευτικοί άνθρωποι του τόπου μας αγωνίζονταν να επιβάλουν αλλά δεν είχε γίνει πράξη τέλος κατά τις 3 τα ξημερώμτα, ο προεδρεύων (Μιχ. Στεφανίδης) …η  κυρία Δαμανάκη (ρε πως αλλάζουν οι καιροί) έχει το λόγο.

Μαρία Δαμανάκη (ΚΚΕ): Κύριε πρόεδρε, από το 1976, όταν για πρώτη φορά κατά τη συζήτηση του νόμου 309 είχε μπει για συζήτηση το πρόβλημα, το κόμμα μας είχε ταχθεί υπέρ της απλούστευσης του τονικού μας συστήματος και της καθιέρωσης δηλαδή του μονοτονικού συστήματος. Αυτή ήταν η θέση που είχαμε επαναλάβει επανειλημμένα, όποτε είχε έλθει για συζήτηση αυτό το θέμα. Συμφωνούμε λοιπόν και σήμερα με την τροπολογία που εισάγει ο κ. θπουργός και καθιερώνει το μονοτονικό σύστημα. Επειδή όμως, όπως και στην εισηγητική έκθεση αναφέρεται, υπάρχουν διάφορα είδη μονοτονικού συστήματος, θα θέλαμε να προτείνουμε ο κ. υπουργός να πάρει υπόψη του τη γνώμη των εκπαιδευτικών φορέων ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΟΙΕΛΕ, όχι μόνο για το κατά πόσο πρέπει να εφαρμοστεί το μονοτονικό σύστημα, αλλά και για το είδος και τις λεπτομέρειες του μονοτονικού συστήματος, αυτά δηλαδή που θα ρυθμιστούν με προεδρικά διατάγματα. Είναι ζητήματα που έχουν σημασία και πρέπει να ακουστεί η γνώμη των εκπαιδευτικών φορέων και των ειδικών. Το κόμμα μας ψηφίζει την τροπολογία κύριε πρόεδρε.

Η προπαραλήγουσα
ποτέ δεν περισπάται

2024 και αυτομάτως πήγε το μυαλό μου και στον στιχουργό, στην τόλμη να γράψει έναν τέτοιον στίχο σε ρεμπέτικο τραγούδι, την παραδοχή του ότι δεν έχει βγάλει το σχολείο, ούτε έχει μάθει γράμματα πολλά, αλλά έχει συγκροτήσει κάποιους βασικούς κανόνες της γραμματικής! Αντιθέτως, το αντικείμενο του πό­θου του, με το οποίο μάλλον έχει ένα μικρό καυγαδάκι, ενώ έχει γνώσεις, δεν έχει ενσυναίσθηση, αφού ακόμα δεν έχει μάθει τα χούγια του...

Θα μού πείτε _σε βάρεσε η ζέστη γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Μα, για να τονίσω την αναγκαιότητα της πραγματικής γνώσης γνώ­σης αλλά και της ενσυναίσθησης _Παιδιά, ψηλά το κεφάλι! εδώ, μπροστά σε αυτή τη σημαντική μάχη των πανελλαδικών, αφού τα βάλατε με την κούραση, την ασφυκτική πίεση, τις θυσίες, με μια ύλη-βουνό και μια Τράπεζα Θεμάτων που έπεφτε και, ήδη, νικήσατε! Ίσως, σκάφτεστε πως εδώ τελειώνουν και αρχίζουν όλα. Πως σε αυτές τις λίγες ώρες και στιγμές χαράσσεται όλο το μέλλον σας… Όμως, δεν είναι έτσι.

Ανεξαρτήτως “βαθμολογικής επίδοσης”, το μέλλον και τα όνειρά σας τα κρατάτε στα χέρια σας. Θα τα κατακτάτε, όσο δεν τα χαρίζετε σε κανέναν, αλλά επιλέγετε να αγωνίζεστε για αυτά μαζί με όσους σας ενώνουν κοινές ανάγκες και ανησυχίες.

Το αποδείξατε _όπως αναφέρει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του στα σχολικά σας χρόνια. Σε μαθήματα ζωής “εκτός ύλης”:

·      Στις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις μετά το έγκλημα στα Τέμπη κόντρα στη σιωπή και τη  συγκάλυψη.

·      Στα συνθήματα για “σχολείο να μορφώνει και όχι να εξοντώνει”, στην αλληλεγγύη και τη συλλογικότητα, κόντρα στο “τίποτα δεν αλλάζει” και σε σάπια πρότυπα «να κοιτάω μόνο την πάρτη μου για να πετύχω». 

·      Στους αγώνες σας, στις νίκες και τις κατακτήσεις σας, κόντρα σε ένα άδικο σχολείο- πανάκριβο εξεταστικό κέντρο μέσα στα προβλήματα και τις ελλείψεις, που διαμόρφωσαν διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις και τα υπουργεία.

Κάντε υπόθεση δική σας το μέλλον που ανοίγεται μπροστά σας!
Συνεχίστε έτσι, όπως σας ταιριάζει:
Ανυπότακτα, αντισυστημικά, αντιφασιστικά, αγωνιστικά!

Μόνοι τους και όλοι μας!
Μόνοι τους, όσοι μας μαυρίζουν τη ζωή
και βάζουν εμπόδια στα όνειρά μας.

Όλοι μας, όσοι θέλουμε να ζήσουμε, να τολμήσουμε να ονειρευόμαστε
και να αγωνιζόμαστε για τη ζωή μας.

Οι μέρες του φωτός είναι μπροστά μας.
Και εκεί θα συναντηθούμε ξανά. Είμαστε σίγουροι.

Καλή επιτυχία σε όλους και όλες!

Ίσως κάποιοι ρεμπέτες είχαν στο βάθος του μυαλού τους κάποια από αυτά ... ίσως ήξεραν πολλά που διαφεύγουν σε αρκε­τούς από εμάς, ανεξαρτήτως επιπέδου εκπαι­δευτικής βαθμίδας μας. Η γνώση που μας προφέρει το αστικό κράτος μας δίνει όλα τα μέσα να γίνου­με απάνθρωποι (ο θάνατός σου η ζωή μου, σνομπ, αλαζόνες και πολλά ακόμη! Αλλά εμείς έχουμε πλέον αποκτήσει την πείρα και τη γνώση μιας ηρωικής διαδρομής που ξεπέρασε τον έναν αιώνα. Παλεύουμε καθημερινά για να εκπληρώσουμε τον ρόλο μας ως επαναστατική πρωτοπορία, ως διαλεκτική ενότητα της επαναστατικής θεωρίας και της ανατρεπτικής πολιτικής πράξης. Έχουμε εμπιστοσύνη στη δύναμη της εργατικής τάξης, στη δύναμη του λαού να ανοίξει τον δρόμο της κοινωνικής απελευθέρωσης. Μπαίνουμε καθημερινά μπροστά για να οργανωθεί μια μεγάλη εργατική - λαϊκή αντεπίθεση απέναντι στον πραγματικό αντίπαλο, την εξουσία του κεφαλαίου και τους συμμάχους της, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Είμαστε αισιόδοξοι γιατί βλέπουμε να πυκνώνουν οι γραμμές αυτών που συμπορεύονται μαζί μας για να έρθει πιο γρήγορα το μέλλον. Ανάμεσά τους βρίσκονται ήδη σήμερα συγγραφείς, επιστήμονες, διανοητές, που δεν συμφωνούν σε όλα μαζί μας. Εκφράζουν τις επιφυλάξεις και τις διαφωνίες τους για κάποια θέματα, χωρίς σύνδρομα μεγαλείου και αυτάρκειας. Συζητούν μαζί μας με δημιουργική διάθεση.

Είναι όλοι αυτοί που κατανοούν τη μεγάλη δύναμη και τη σημασία της συλλογικής θεωρητικής προσπάθειας του Κόμματος. Είναι όλοι αυτοί που δεν αποδέχονται ότι η δικτατορία του κεφαλαίου είναι το τέλος της Ιστορίας. Αυτοί που κατανοούν ότι διαλέγοντας το δήθεν μικρότερο κακό, πηγαίνουμε απ' το κακό στο χειρότερο όλα αυτά τα χρόνια.

Μπορούμε όμως και πρέπει να γίνουμε πολλοί περισσότεροι και πολύ ικανότεροι.
Να δώσουμε τη μάχη για να ισχυροποιηθεί το ΚΚΕ παντού, στους χώρους δουλειάς, στο κίνημα, στις νέες εκλογικές αναμετρήσεις.

Να συμβάλουμε για να έρθουν σε επαφή με τον μαρξισμό πολλοί περισσότεροι νέοι και νέες, να κατακτήσουν μαρξιστική μέθοδο στην προσέγγιση του γνωστικού τους αντικειμένου αυτοί που σπουδάζουν κοινωνικές και θετικές επιστήμες.

Όπως λέμε στη Σύγχρονη Εποχή “η γνώση είναι δύναμη!!”: ανταποκρίνεται στο καθήκον της πάλης των ιδεών, δίνει εφόδια με παλιές και νέες εκδόσεις, φωτίζει την πραγματικά φιλολαϊκή διέξοδο για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα.

Καλή επιτυχία παιδάκια μας!!