Το θρυλικό "Take Five" του … ?¿

Σας θυμίζει 🎶  Dave Brubeck; ΟΚ!! (αλλά) είναι στην πραγματικότητα ένα πρότυπο τζαζ που συνέθεσε ο Paul Desmond! Ο Brubeck απλά _αργότερα εμπνεύστηκε να δημιουργήσει ένα άλμπουμ βασισμένο σε περίεργους για την εποχή μουσικούς χρόνους κατά τη διάρκεια ταξιδιού του στην “Ευρασία” το 1958 και ηχογραφήθηκε ως "Take Five"για πρώτη φορά το 1959 (όντας το τρίτο κομμάτι στο Time Out του  Κουαρτέτου του). Έχει ακουστεί χιλιάδες φορές από διάφορους καλλιτέχνες και είναι το jazz song με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών σε περίοπτη θέση του Hall of Fame του Grammy. Περισσότερα περί 🎶  Dave Brubeck στο τέλος της ανάρτησης

“Άκου να σου πω, φίλε μου μου...”

👀  Τίποτα δεν προμήνυε την εξέλιξη της σύντομης συνέντευξης με τον Ντέιβ Μπρούμπεκ, Ιούλη του 1983, στο αεροδρόμιο του Ελληνικό λίγο πριν συνεχίσει την πτήση του για το Ηράκλειο, όπου επρόκειτο να δώσει συναυλία. Μαζί του ήταν η σύζυγός του και κάποια από τα παιδιά του, που ασχολούνταν επίσης με τη μουσική. Χαμογελαστοί και καλοδιάθετοι, ήταν έτοιμοι να χαρούν το ελληνικό καλοκαίρι στην Κρήτη, σε συνδυασμό με λίγη δουλειά. Όμως, όλα άλλαξαν όταν ο διάσημος συνθέτης και πιανίστας άκουσε την ερώτηση:

“Και πώς νιώθετε που η μεγαλύτερη επιτυχία σας, το 🎹 🎶Take five🎶🥁,
δεν είναι σύνθεση δική σας, αλλά του 🎷 σαξοφωνίστα 🎷 σας Πολ Ντέσμοντ;”

Ξάφνου, η καλοκαιρινή λιακάδα χάθηκε. Ολόκληρη η οικογένεια ξέχασε το ξένοιαστο χαμόγελό της και ο πατριάρχης απάντησε τονίζοντας κάθε λέξη:
“Άκου να σου πω, φίλε μου. Αν δεν ήμουν εγώ, ούτε που θα τον ήξεραν τον Πολ Ντέσμοντ” _είχε δίκιο;
Το κομμάτι γράφτηκε αφού ο ντράμερ του Κουαρτέτου, Joe Morello, ζήτησε ένα τραγούδι σε πενταπλό (5_4) μέτρο. Ο Desmond συνέθεσε τις μελωδίες στους ρυθμούς του Morello ενώ ο Brubeck διασκεύασε το τραγούδι. Περισσότερες μουσικές λεπτομέρειες, υπάρχουν άφθονες στο διαδίκτυο

Κυκλοφόρησε ως promotional σινγκλ (βινύλιο φυσικά) τον Σεπτέμβριο του 1959, έγινε μεγάλη επιτυχία το 1961 και στη συνέχεια έγινε το τζαζ σινγκλ με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών (που εξακολουθεί να παίζει στα πιο σημαντικά ραδιόφωνα).

Το Κουαρτέτο προσπάθησε για πρώτη φορά να ηχογραφήσει το "Take Five" (μετάφρ. "άρπα πέντε" _καμιά σχέση, με τη ρωμαίικη χειρονομία) στις 25 Ιουνίου 1959, αλλά αποδείχθηκε τόσο επίπονο που, μετά από 40λ και περισσότερες από 20 αποτυχημένες προσπάθειες, ο παραγωγός Teo Macero είπε _τέλος!, μια και το ένα ή το άλλο από τα μέλη συνέχιζε να χάνει τον ρυθμό. Αυτή η επανάληψη της μελωδίας χρησιμοποίησε ένα διαφορετικό ρυθμικό αυλάκι από την τελική έκδοση. ήταν “καθοδηγητικό και γρήγορο” με “μονόπλευρο λάτιν ρυθμό”. Ηχογράφησαν με επιτυχία το σινγκλ και το κομμάτι του άλμπουμ σε δύο λήψεις στη την 1^η Ιουλίου, με τον Ντέσμοντ να θεωρεί το κομμάτι "πεταχτό". Τελικά από το Κουαρτέτο παίχτηκε πρώτη φορά για ένα ζωντανό κοινό στο Φεστιβάλ Τζαζ του Νιούπορτ στις 5 Ιουλίου (1959).

Σύνθεση

Το "Take Five" είναι γραμμένο σε ♭ελάσσονα σε τριμερή (ABA) μορφή[8] και σε πενταπλό (5_ 4) χρονισμό. Σύμφωνα με την παρτιτούρα Alfred Publishing που δημοσιεύτηκε στο Musicnotes.com, το τραγούδι έχει ένα μέτρια γρήγορο ρυθμό 176 “κτύπων” ανά λεπτό και είναι γνωστό για το χαρακτηριστικό δίχορδο πιάνο/μπάσο βαμπ του (E♭m-B♭m7), τις δροσερές μελωδίες σαξόφωνου τζαζ, το σόλο των ντραμς, και το ανορθόδοξο μέτρο, από το οποίο πήρε το όνομά του ο Ντέιβ Μπρούμπεκ. Ο Ντέσμοντ πίστευε ότι η οριακή απόφαση να διατηρήσει τη γέφυρα με τη μελωδία του ήταν το κλειδί για να αποκτήσει δημοτικότητα. Κατά τους ειδικούς είναι “λεπτό μείγμα από cool και τζαζ της Δυτικής Ακτής”.

🎶 🎶

Το άλμπουμ έφτασε στο Νο. 2 στο τσαρτ των ποπ άλμπουμ του Billboard και ήταν το πρώτο (τζαζ) που πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Το σινγκλ "Take Five" από το άλμπουμ ήταν επίσης το πρώτο σινγκλ τζαζ που πούλησε p;anv ap;o ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Μόνο το 1963, είχε πουλήσει πάνω από 500.000 κομμάτια ενώ 50 χρόνια μετά (το 2011) πιστοποιήθηκε διπλά πλατινένιος από την RIAA, που σημαίνει ότι πουλήθηκαν πάνω από δύο εκατομμύρια δίσκοι. Το άλμπουμ μπήκε στο Grammy Hall of Fame το 2009, ενώ νωρίτερα (το 2005) επιλέχθηκε, για διατήρηση στο Εθνικό Μητρώο Ηχογράφησης των ΗΠΑ από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως "πολιτιστικά, ιστορικά ή αισθητικά σημαντικό".

Το άλμπουμ προοριζόταν ως πείραμα χρησιμοποιώντας μουσικά στυλ που ανακάλυψε ο Brubeck στο εξωτερικό, όπως όταν παρατήρησε στην Τουρκία μια ομάδα μουσικών του δρόμου που ερμήνευαν ένα παραδοσιακό τουρκικό λαϊκό τραγούδι που παιζόταν με σπάνιο μέτρο για δυτική μουσική.

Και με την προϋπόθεση πως το συγκρότημα του Μπρούμπεκ θα ηχογραφούσε ένα συμβατικό άλμπουμ με παραδοσιακά τραγούδια του αμερικανικού Νότου _“Gone with the Wind”, ο πρόεδρος της Κολούμπια βρήκε την ευκαιρία να αναλάβει και να κυκλοφορήσει το Time Out, αλλά έλαβε αρνητικές κριτικές κατά την κυκλοφορία του, ενώ παρήγαγε με επιτυχία ένα σινγκλ των Top 40 στο "Take Five", που συνέθεσε ο Paul Desmond, (στην πραγματικότητα το μόνο κομμάτι άλμπουμ που δεν γράφτηκε από τον Dave Brubeck). Το “Blue Rondo à la Turk” ξεκινά σε σύντομους και μεγάλους ρυθμούς (του τουρκικού ζεϊμπέκικου, αντίστοιχου του δικού μας), με τα παράξενα ως ακούσματα σόλο σαξόφωνου και πιάνου. Ο τίτλος είναι ένα παιχνίδι στο “Rondo alla Turca” του Μότσαρτ από τη Σονάτα του για πιάνο Νο. 11.

 

Σε ένα άρθρο για τον Independent, ο Spencer Leigh υπέθεσε ότι το "Kathy's Waltz" (του άλμουμ) ενέπνευσε αργότερα το τραγούδι των Beatles "All My Loving" (που γράφτηκε από τον Paul McCartney, που πιστώθηκε στους Lennon/McCartney). Τα δύο τραγούδια μοιράζονται παρόμοιο ρυθμικό τέλος με τις τελευταίες φράσεις των μελωδιών τους.

Η συνέχεια

Το κουαρτέτο Dave Brubeck ακολούθησε το Time Out με τρία ακόμη άλμπουμ με παρόμοια ονομασία που έκαναν επίσης χρήση ασυνήθιστων χρονικών υπογραφών: Time Further Out (1961), Countdown—Time in Outer Space (1962) και Time Changes (1964). Ένα άλλο άλμπουμ, το Time In (1966), το οποίο περιλάμβανε το κουαρτέτο αλλά πιστώθηκε μόνο στον Brubeck, απηχούσε τον τίτλο του Time Out, αν και έκανε χρήση πιο συμβατικών χρονικών υπογραφών. Το 2005, καταγράφηκε επίσης στο βιβλίο 1001 άλμπουμ που πρέπει να ακούσεις πριν πεθάνεις. Το 2009 το άλμπουμ μπήκε στο Grammy Hall of Fame.

Επανεκδόσεις

Το 1997, το άλμπουμ έγινε remaster για CD και το 2009, κυκλοφόρησε μια ειδική έκδοση με τρεις δίσκους 50^th Anniversary Edition του Time Out. Αυτή η έκδοση προσφέρει πολύ υψηλότερο δυναμικό εύρος από το remaster του 1997. Εκτός από το πλήρες άλμπουμ, περιλαμβάνει έναν μπόνους δίσκο με προηγουμένως ακυκλοφόρητες ηχογραφήσεις συναυλιών του Κουαρτέτου Brubeck από τα Newport Jazz Festival (1961, 1963 και 1964 ). Το 2020 κυκλοφόρησε το άλμπουμ Time OutTakes, το με ευθύνη των παιδιών του (στη δική τους δισκογραφική, Brubeck Editions), με εναλλακτικές εκδοχές των "Blue Rondo a la Turk", "Strange Meadowlark", "Take Five", "Three To Get Ready" και "Kathy's Waltz", καθώς και δύο τραγούδια που δεν είχαν συμπεριληφθεί στο άλμπουμ: μια διασκευή του "I'm In a Dancing Mood" (το οποίο είχε διασκευάσει προηγουμένως ο Brubeck, ζωντανά και στο άλμπουμ Dave Brubeck and Jay & Kai at Newport) και "Watusi Jam " (μια λήψη της σύνθεσης του Brubeck "Watusi Drums"). Η κυκλοφορία επαινέθηκε (ως επιλογή) των κριτικών (New York Times κά).

Ο Ντέιβιντ Γουόρεν Μπρούμπεκ (David Warren Brubeck _γεννήθηκε και πέθανε την ίδια μέρα  6-Δεκ 1920 \ 5-Δεκ 2012) πιανίστας και συνθέτης τζαζ, θεωρείται ως ο κορυφαίος εκφραστής της cool jazz: το έργο του χαρακτηρίζεται από ασυνήθιστες χρονικές υπογραφές και υπέρθεση αντίθετων ρυθμών, μέτρων, τονικών και συνδυασμού διαφορετικών στυλ και ειδών, όπως η κλασική, η τζαζ και η μπλουζ.

Chet_Baker_(1929–1988) + Gerry_Mulligan (1927-1966 φωτο_1960)

(σσ.)
Το στιλ της κουλ (χαλαρής) τζαζ θεωρείται από πολλούς ένα από τα ακραία σημεία της μέχρι σήμερα εξέλιξης της τζαζ μουσικής και αναπτύχθηκε περίπου στη δεκαετία του 1950. Ένα χρόνο νωρίτερα ο Mάιλς Ντέιβις ηχογραφεί ένα άλμπουμ που θα καθορίσει κάποια χαρακτηριστικά αυτού του στυλ. Είναι γνωστό πως ανέκαθεν, από τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν δύο απόψεις-διαθέσεις του τρόπου παιξίματος της τζαζ.
Η λεγόμενη hot jazz όπου οι μουσικοί έπαιζαν forte και γρήγορα tempos γνωστές συνθέσεις της εποχής σε διασκευές και με σόλος και στα δικά τους βέβαια κομμάτια, και η πιο "χαλαρή" προσέγγιση, χωρίς να ονοματίζεται κάπως, με piano-forte διακυμάνσεις στον τρόπο παιξίματος και με πιο αργά tempos. Ο Mάιλς Ντέιβις σ' αυτό το άλμπουμ ενορχήστρωσε κομμάτια με μια big band βάζοντας τους μουσικούς να παίξουν συχνά σε πιο χαμηλές δυναμικές, χρησιμοποιώντας με διαφορετικό τρόπο, απ' ότι συνήθως, την αρμονία. Παρόμοια κι άλλοι μουσικοί, κυρίως λευκοί, άρχισαν να εναρμονίζουν γνωστά κομμάτια αλλά κι όταν έγραφαν δικά τους, χρησιμοποιώντας αρμονικές τεχνικές δανειζόμενοι από την κλασσική μουσική κι από τις διάφορες ιστορικές περιόδους της. Από την εποχή του Βιβάλντι, Ιταλικό ροντό (Blue rondo a la turk - Ντέιβ Μπρούμπεκ), αναγεννησιακές μουσικές φόρμες, φούγκα, αντίστιξη, ένα πάντρεμα δηλαδή της τζαζ με την κλασσική μουσική. Αυτό ήταν ένα μέρος της κουλ τζαζ.
Το άλλο είχε να κάνει απλά με την χρήση χαμηλών δυναμικών (mezzo-forte, piano) στην εκτέλεση των μουσικών θεμάτων αλλά και των σόλος. Επίσης ακόμη ένα χαρακτηριστικό της ήταν και η ελάττωση του χρόνου που δίνοντας για τα σόλος. Μεγαλύτερες σε χρόνο ενορχηστρώσεις, μικρότερα ή και καθόλου σόλος στις φόρμες. Άλλο χαρακτηριστικό είναι πως κλασσικά όργανα όπως το φλάουτο εισάγονται στην τζαζ για πρώτη φορά, αλλά και κουαρτέτα εγχόρδων πιο συχνά συμμετέχουν σε ηχογραφήσεις. Μια τέτοια προσέγγιση της τζαζ γοήτευσε πολλούς νεαρούς λευκούς μουσικούς, ειδικότερα στην Καλιφόρνια και το Λος Άντζελες, για αυτό και συχνά αναφέρεται και ως σχολή της Δυτικής Ακτής. Ανάμεσα στους μουσικούς που έπαιξαν κουλ τζαζ βρίσκονται οι Ντέηβ Μπρούμπεκ, Λένι Τριστάνο, Τσετ Μπέικερ, Σταν Γκετς, Τζέρυ Μάλιγκαν, το Μόντερν τζαζ κούαρτετ και άλλοι. Από τους πρώτους εκφραστές αυτής της άποψης είναι ο Μάιλς Ντέιβις, εν τούτοις πολύ σύντομα έφτιαξε το δικό του κουιντέτο παίζοντας πιο hot jazz, δημιουργώντας, μαζί με άλλους το Hard-bop, ένα νέο στυλ τότε.
Κύριοι εκπρόσωποι της cool - west coast jazz:

• Ντέηβ Μπρούμπεκ
• · Τζέρι Μάλιγκαν
• · Τσετ Μπέικερ
• · Mάιλς Ντέιβις
• · Μπιλ Έβανς
• ·  Τσίκο Χάμιλτον

Γεννημένος στο Κόνκορντ της Καλιφόρνια, στρατεύτηκε, αλλά έμεινε άκαπνος _όταν μια παράσταση του Ερυθρού Σταυρού στην οποία είχε παίξει έγινε επιτυχία. Μέσα στον στρατό των ΗΠΑ, ο Brubeck σχημάτισε ένα από τα πρώτα φυλετικά διαφορετικά συγκροτήματα. Το 1951, δημιούργησε το Dave Brubeck Quartet, με την πιο επιτυχημένη —και παραγωγική— σύνθεση του κουαρτέτου αυτή μεταξύ 1958 και 1968. Αυτή η σύνθεση, εκτός από τον Brubeck, περιλάμβανε τον σαξοφωνίστα Paul Desmond, τον μπασίστα Eugene Wright και τον ντράμερ Joe Morello. Μια περιοδεία που χρηματοδοτήθηκε από το ΥπΕξ των ΗΠΑ το 1958 με τη συμμετοχή του συγκροτήματος ενέπνευσε πολλά από τα επόμενα άλμπουμ του Brubeck, με πιο αξιοσημείωτο το άλμπουμ του 1959 Time Out. Παρά το εσωτερικό του θέμα και τις αντίθετες χρονικές υπογραφές, το Time Out έγινε το άλμπουμ με τις υψηλότερες πωλήσεις του Brubeck και το πρώτο άλμπουμ τζαζ που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Το βασικό σινγκλ από το άλμπουμ, "Take Five", μια μελωδία που γράφτηκε από τον Desmond πολλές φορές, έγινε (όπως αναφέρθηκε ήδη) το τζαζ σινγκλ με τις περισσότερες πωλήσεις όλων των εποχών. Το κουαρτέτο ακολούθησε το Time Out με τέσσερα άλλα άλμπουμ σε μη τυπικές χρονικές υπογραφές και μερικά από τα άλλα τραγούδια αυτής της σειράς έγιναν επίσης επιτυχίες, συμπεριλαμβανομένου του "Blue Rondo à la Turk" και "Usquare Dance". Ο Brubeck συνέχισε να κυκλοφορεί μουσική μέχρι τον θάνατό του το 2012.

Το στυλ του Brubeck κυμαινόταν από εκλεπτυσμένο έως βομβαρδιστικό, αντανακλώντας τόσο την κλασική εκπαίδευση της μητέρας του όσο και τις δικές του δεξιότητες αυτοσχεδιασμού. Εξέφρασε στοιχεία ατονικότητας και φούγκας. Ο Brubeck, με τον Desmond, χρησιμοποίησαν στοιχεία της τζαζ της Δυτικής Ακτής κοντά στο απόγειο της δημοτικότητάς της, συνδυάζοντάς τα με τις ανορθόδοξες χρονικές υπογραφές που εμφανίζονται στο Time Out. Όπως πολλοί από τους συγχρόνους του, έπαιξε στο στυλ του Γάλλου συνθέτη Darius Milhaud, ειδικά των προηγούμενων έργων του, συμπεριλαμβανομένων των "Serenade Suite" και "Playland-At-The-Beach". Η συγχώνευση της κλασικής μουσικής και της τζαζ του Μπρούμπεκ θα γίνει γνωστή ως “τρίτο ρεύμα”, αν και η χρήση του τρίτου ρεύματος από τον Μπρούμπεκ προϋπήρχε της δημιουργίας του όρου. Ο John Fordham του The Guardian σχολίασε: “Το πραγματικό επίτευγμα του Μπρούμπεκ ήταν να συνδυάσει ευρωπαϊκές συνθετικές ιδέες, πολύ απαιτητικές ρυθμικές δομές, φόρμες τραγουδιών τζαζ και αυτοσχεδιασμούς με εκφραστικούς και προσιτούς τρόπους”.
Ο Μπρούμπεκ ήταν αποδέκτης πολλών μουσικών βραβείων και διακρίσεων σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το 1996, ο Brubeck έλαβε ένα βραβείο Grammy Lifetime Achievement, το 2008, “πάτησε” το Hall of Fame της Καλιφόρνια και ένα χρόνο αργότερα, του δόθηκε το βραβείο επίτιμου Διδάκτορα Μουσικής από το Berklee College of Music. Το άλμπουμ του Μπρούμπεκ Time Out του 1959 προστέθηκε στο Εθνικό Μητρώο Ηχογράφησης της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου το 2005. Σημειωμένος ως "ένας από τους πρώτους ποπ σταρ της Τζαζ" από τους Los Angeles Times, ο Μπρούμπεκ απέρριψε τη φήμη του και ένιωθε άβολα με το περιοδικό Time που τον εμφάνιζε στο εξώφυλλο πριν από τον Duke Ellington.

Καταγωγή και πρώιμη ζωή

Ο Μπρούμπεκ είχε πατρική ελβετική καταγωγή (το οικογενειακό επώνυμο ήταν αρχικά Brodbeck _Μπρόντμπεκ), και οι παππούδες του από τη μητέρα ήταν Άγγλοι και Γερμανοί. Ο πατέρας του, Peter Howard "Pete" Brubeck, ήταν κτηνοτρόφος ενώ η μητέρα του, Elizabeth (Ivey), είχε σπουδάσει πιάνο στην Αγγλία κοντά στη Myra Hess και σκόπευε να γίνει πιανίστα συναυλιών. Δεν τα κατάφερε, δίδαξε όμως πιάνο για βιοπορισμό.

Ο Μπρούμπεκ δεν σκόπευε να γίνει μουσικός, αν και τα δύο μεγαλύτερα αδέρφια του, ο Χένρι και ο Χάουαρντ, βρίσκονταν ήδη σε αυτό το μονοπάτι, ωστόσο, πήρε μαθήματα από τη μητέρα του. Δεν μπορούσε να διαβάσει μουσική κατά τη διάρκεια αυτών των πρώτων μαθημάτων, αποδίδοντας τη δυσκολία στην κακή όραση, αλλά “προσποιήθηκε” αρκετά καλά που η ανεπάρκειά του πέρασε ως επί το πλείστον απαρατήρητη.

Σχεδιάζοντας να δουλέψει με τον πατέρα του στο ράντσο τους, μπήκε στο κολέγιο φιλελεύθερων τεχνών το 1938 για να σπουδάσει κτηνιατρική. Άλλαξε την ειδικότητά του στη μουσική μετά από παρότρυνση του επικεφαλής της ζωολογίας, Dr. Arnold Δρ. Άρνολντ, ο οποίος του είπε: "Μπρούμπεκ, το μυαλό σου δεν είναι εδώ. Είναι απέναντι από το γκαζόν στο ωδείο. Πήγαινε εκεί. Σταμάτα να σπαταλάς τον χρόνο μου και το δικό σου." Αργότερα, ο Brubeck παραλίγο να αποβληθεί όταν ένας από τους καθηγητές μουσικής του ανακάλυψε ότι δεν μπορούσε να διαβάσει λόγω και κακής όρασης. Αρκετοί άλλοι τάχθηκαν στην υπεράσπισή του, ωστόσο, υποστηρίζοντας ότι η ικανότητά του να γράφει αντίστιξη και αρμονία υπεραντιστάθμισε και απέδειξε την ικανότητά του στη μουσική σημειογραφία. Το κολέγιο εξακολουθούσε να ανησυχεί, αλλά συμφώνησε να επιτρέψει στον Brubeck να αποφοιτήσει αφού υποσχέθηκε να μην διδάξει ποτέ πιάνο.

Στρατιωτική θητεία

Μετά την αποφοίτησή του το 1942, ο Brubeck επιστρατεύτηκε, υπηρετώντας στην Ευρώπη υπό τον George S. Patton. Προσφέρθηκε να παίξει πιάνο σε μια παράσταση του Ερυθρού Σταυρού. Το σόου είχε τρομερή επιτυχία και ο Μπρούμπεκ δημιούργησε ένα από τα πρώτα μικτά (λευκοί και μαύροι) συγκροτήματα των ενόπλων δυνάμεων, το "The Wolfpack".[13] Ήταν στον στρατό, το 1944, όταν γνώρισε τον Paul Desmond.

Αφού υπηρέτησε (μουσικά) σχεδόν τέσσερα χρόνια στον στρατό, επέστρεψε στην Καλιφόρνια για μεταπτυχιακές σπουδές στο Mills College στο Όκλαντ. Ήταν μαθητής του συνθέτη Darius Milhaud, ο οποίος τον ενθάρρυνε να σπουδάσει φούγκα και ενορχήστρωση, αλλά όχι κλασικό πιάνο. Ενώ βρισκόταν στην ενεργό υπηρεσία, είχε λάβει δύο μαθήματα από τον Arnold Schoenberg στο UCLA σε μια προσπάθεια να συνδεθεί με την υψηλή μοντερνιστική θεωρία και πρακτική. Ωστόσο, η συνάντηση δεν έληξε με καλούς όρους, καθώς ο Schoenberg πίστευε ότι κάθε νότα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη, μια προσέγγιση που ο Brubeck δεν μπορούσε να αποδεχτεί.

Όμως, σύμφωνα με τον γιο του Κρις, υπάρχει μια σειρά δώδεκα τόνων στο The Light in the Wilderness, το πρώτο ορατόριο του Dave Brubeck. Σε αυτό, παρουσιάζονται οι Δώδεκα Μαθητές του Ιησού, ο καθένας τραγουδώντας τις δικές του νότες. περιγράφεται ως “αρκετά δραματική, ειδικά όταν ο Ιούδας αρχίζει να τραγουδά το ‘’Μετανόησε‘’ σε μια ψηλή και κουραστική παράφωνη νότα”. Ο Jack Sheedy ήταν ιδιοκτήτης της Coronet Records με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, η οποία είχε ηχογραφήσει στο παρελθόν συγκροτήματα της περιοχής Dixieland. Το 1949, ο Sheedy πείστηκε να κάνει την πρώτη ηχογράφηση της οκτάδας του Brubeck και αργότερα της τριάδας του,

Οι πρώτοι δίσκοι του Brubeck πούλησαν καλά και έκανε νέους δίσκους _Σύντομα η εταιρεία έστελνε 40.000 έως 50.000 κομμάτια κάθε τρίμηνο, αποκομίζοντας ένα καλό κέρδος.

Καριέρα_
Κουαρτέτο Dave Brubeck

Το 1951, ο Brubeck οργάνωσε το ομώνυμο κουαρτέτο, με τον Paul Desmond στο άλτο σαξόφωνο. Οι δυο τους εγκαταστάθηκαν στο νυχτερινό κλαμπ Black Hawk του Σαν Φρανσίσκο και είχαν επιτυχία σε περιοδείες σε πανεπιστημιουπόλεις, ηχογραφώντας μια σειρά από ζωντανά άλμπουμ.

Το πρώτο από αυτά (Jazz at Oberlin), ηχογραφήθηκε το 1953 και η ζωντανή εμφάνιση του Brubeck πιστώθηκε με τη νομιμοποίηση του τομέα της τζαζ μουσικής ενώ το άλμπουμ είναι ένα από τα πρώτα παραδείγματα cool jazz. Ο Brubeck επέστρεψε στο College of the Pacific για να ηχογραφήσει Jazz στο College of the Pacific τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.

Μετά την κυκλοφορία του Jazz στο College of the Pacific, ο Brubeck υπέγραψε με την Fantasy Records, πιστεύοντας ότι είχε μερίδιο στην εταιρεία. Εργάστηκε ως καλλιτέχνης και προωθητής ρεπερτορίου για τη δισκογραφική, ενθαρρύνοντας τους αδερφούς Weiss να υπογράψουν και με άλλους σύγχρονους καλλιτέχνες της τζαζ, συμπεριλαμβανομένων των Gerry Mulligan, Chet Baker και Red Norvo. Όταν ανακάλυψε ότι η συμφωνία ήταν “μισό ενδιαφέρον” στις δικές του ηχογραφήσεις, ο Brubeck παραιτήθηκε για να υπογράψει με την Columbia Records _τα σημειώνουμε αυτά …γνωστός ο ρόλος των δισκογραφικών εταιρειών

Πανεπιστημιακή επιτυχία
Η τζαζ πηγαίνει κολέγιο

Τον Ιούνιο του 1954, ο Brubeck κυκλοφόρησε το Jazz Goes to College, με τον κοντραμπασίστα Bob Bates και τον ντράμερ Joe Dodge. Το άλμπουμ είναι μια συλλογή από τις επισκέψεις του κουαρτέτου σε τρία κολέγια: Oberlin College, University of Michigan και University of Cincinnati, και περιλαμβάνει επτά τραγούδια, δύο από τα οποία γράφτηκαν από τους Brubeck και Desmond. Το "Balcony Rock", το εναρκτήριο τραγούδι του άλμπουμ, διακρίθηκε για το χρονοδιάγραμμά του και τις ανομοιόμορφες αποχρώσεις του, θέματα που θα εξερευνηθούν αργότερα από τον Brubeck, που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο του Time το 1954, (2^ος μουσικός τζαζ, μετά τον Louis Armstrong το 1949) Ο Μπρούμπεκ έβρισκε προσωπικά αυτή την αναγνώριση ντροπιαστική, αφού θεωρούσε τον Duke Ellington πιο άξιο και ήταν πεπεισμένος ότι είχε ευνοηθεί ως λευκός). Σε μια συνάντηση τους ο Έλινγκτον, χτύπησε την πόρτα του δωματίου του για να του δείξει το εξώφυλλο και η απάντηση του Μπρούμπεκ ήταν: “Έπρεπε να ήσουν εσύ”

Οι πρώτοι μπασίστες του γκρουπ περιελάμβαναν τον Ron Crotty, τον Bates και τον αδερφό του Norman. Ο Lloyd Davis και ο Dodge κρατούσαν την καρέκλα του ντραμς. Το 1956, ο Brubeck προσέλαβε τον ντράμερ Joe Morello, ο οποίος δούλευε με την πιανίστα Marian McPartland. Η παρουσία του Morello έκανε δυνατά τα ρυθμικά πειράματα που επρόκειτο να έρθουν. Το 1958, ο αφροαμερικανός μπασίστας Eugene Wright εντάχθηκε στην περιοδεία του του γκρουπ στην Ευρώπη και την Ασία. Η ομάδα επισκέφθηκε την Πολωνία, την Τουρκία, την Ινδία, την Κεϋλάνη, το Πακιστάν, το Ιράν και το Ιράκ για λογαριασμό του ΥπΕξ. Πέρασαν δύο εβδομάδες στην Πολωνία, δίνοντας δεκατρείς συναυλίες με Πολωνούς μουσικούς και πολίτες ως μέρος του προγράμματος People-to-People. Ο Wright έγινε μόνιμο μέλος το 1959, τελειώνοντας την “κλασική εποχή” του προσωπικού του κουαρτέτου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Brubeck υποστήριξε σθεναρά τη συμπερίληψη του στο συγκρότημα και φέρεται να ακύρωσε αρκετές συναυλίες όταν οι ιδιοκτήτες του κλαμπ ή οι υπεύθυνοι της αίθουσας αντιτάχθηκαν στην παρουσίαση μιας ενσωματωμένης μπάντας. Ακύρωσε επίσης μια τηλεοπτική εμφάνιση όταν ανακάλυψε ότι οι παραγωγοί σκόπευαν να κρατήσουν τον Ράιτ εκτός κάμερας.

Time Out

Το 1959, το κουαρτέτο Dave Brubeck ηχογράφησε το Time Out. Το άλμπουμ, το οποίο περιλάμβανε κομμάτια εξ ολοκλήρου γραμμένα από μέλη του κουαρτέτου, χρησιμοποιεί κυρίως ασυνήθιστες υπογραφές στον τομέα της μουσικής —και ιδιαίτερα της τζαζ— μια ουσία για την οποία η Columbia Records ήταν ενθουσιώδης, αλλά παρόλα αυτά δίσταζαν να κυκλοφορήσουν. Η κυκλοφορία του Time Out απαιτούσε τη συνεργασία του προέδρου της Columbia Records, που ανέλαβε και κυκλοφόρησε το Time Out, υπό την προϋπόθεση _όπως είπαμε, ότι το κουαρτέτο θα ηχογραφήσει ένα συμβατικό άλμπουμ του αμερικανικού Νότου, Gone with the Wind, για να καλύψει τον κίνδυνο να γίνει Time Out εμπορική αποτυχία.

Με το εξώφυλλο του S. Neil Fujita, το Time Out κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1959, με αρνητική κριτική, ωστόσο, χάρη σε αυτές τις ασυνήθιστες χρονικές υπογραφές, το άλμπουμ έγινε γρήγορα χρυσό (και τελικά πιστοποιήθηκε διπλό πλατινένιο) και έφτασε στο νούμερο δύο στο Billboard 200. Ήταν το πρώτο άλμπουμ τζαζ που πούλησε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα, ενώ το single "Take Five" από το άλμπουμ έγινε γρήγορα πρότυπο τζαζ, παρά την ασυνήθιστη σύνθεσή του. Το Time Out ακολούθησαν αρκετά άλμπουμ με παρόμοια προσέγγιση, συμπεριλαμβανομένου του Time Further Out: Miro Reflections (1961),

Time in Outer Space (αφιερωμένο στον John Glenn, 1962), Time Changes (1963), και Time In (1966). Αυτά τα άλμπουμ (εκτός από το Time In) ήταν επίσης γνωστά για τη χρήση σύγχρονων πινάκων ως εξωφύλλου, με το έργο του Joan Miró στο Time Further Out, του Franz Kline στο Time in Outer Space και του Sam Francis στο Time Changes.

Μετέπειτα δουλειά

Το κουαρτέτο του Dave Brubeck το 1967_Από αριστερά προς τα δεξιά:
Joe Morello, Eugene Wright, Dave Brubeck και Paul Desmond

Σε 2-3 άλμπουμ στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο κλαρινίστας Bill Smith αντικατέστησε τον Desmond. Αυτά τα άλμπουμ ήταν αφιερωμένα στις συνθέσεις του Smith και έτσι είχαν μια κάπως διαφορετική αισθητική από άλλα του Κουαρτέτου του Brubeck (σσ. ο Σμιθ ήταν παλιός φίλος του, που ηχογραφούσαν μαζί, κατά διαστήματα, από τη δεκαετία του 1940 μέχρι τα τελευταία χρόνια της καριέρας του Μπρούμπεκ).

Το 1961, ο Brubeck και η σύζυγός του, Iola, ανέπτυξαν ένα τζαζ μιούζικαλ, The Real Ambassadors, βασισμένο εν μέρει στις εμπειρίες που είχαν αυτοί και οι συνάδελφοί τους κατά τη διάρκεια περιοδειών στο εξωτερικό. Το άλμπουμ soundtrack, στο οποίο συμμετείχαν οι Louis Armstrong, Lambert, Hendricks & Ross, και Carmen McRae, ηχογραφήθηκε το 1961 (σσ. το μιούζικαλ παίχτηκε στο Φεστιβάλ Τζαζ του Μοντερέι το 1962).

Στην κορύφωσή του στις αρχές της δεκαετίας του 1960, το Κουαρτέτο Brubeck κυκλοφόρησε τέσσερα άλμπουμ σε ένα χρόνο. Εκτός από τη σειρά "College" και "Time", ο Brubeck ηχογράφησε τέσσερα βινύλια LP με συνθέσεις του βασισμένες στα ταξίδια του γκρουπ και στην τοπική μουσική που συνάντησαν. Jazz Impressions of the U.S.A. (1956, ντεμπούτο του Morello με το γκρουπ), Jazz Impressions of Eurasia (1958), Jazz Impressions of Japan (1964) και Jazz Impressions of the New York (1964) _λιγότερο γνωστά άλμπουμ, που ακολουθούσαν τα “Πρότυπα Brubeck” … "Summer Song", "Brandenburg Gate", "Koto Song" και "Theme from Mr. Broadway". (Ο Μπρούμπεκ έγραψε και το Κουαρτέτο ερμήνευσε, το θεματικό τραγούδι αυτής της δραματικής σειράς του Craig Stevens του CBS· η μουσική από τη σειρά έγινε υλικό για το αντίσοιχο άλμπουμ της Νέας Υόρκης.)

Το 1961, ο Brubeck εμφανίστηκε σε μερικές σκηνές της βρετανικής τζαζ/μπιτ ταινίας All Night Long, στην οποία πρωταγωνιστούσαν οι Patrick McGoohan και Richard Attenborough, όπου υποδύεται τον εαυτό του, με την ταινία να περιλαμβάνει κοντινά πλάνα των δακτύλων του στο πιάνο. Ο Brubeck ερμηνεύει το "It's a Raggy Waltz" από το άλμπουμ Time Further Out και κάνει ντουέτα για λίγο με τον μπασίστα Charles Mingus στο "Non-Sectarian Blues".

Υπηρέτησε επίσης ως διευθυντής προγράμματος του WJZZ-FM (τώρα WEZN-FM) ενώ ηχογραφούσε για το κουαρτέτο. Πέτυχε το όραμά του για έναν ραδιοφωνικό σταθμό σε μορφή all-jazz μαζί με τον φίλο και γείτονά του John E. Metts, έναν από τους πρώτους Αφροαμερικανούς ανώτερα στελέχη  ραδιοφώνου.

Το τελευταίο στούντιο άλμπουμ για το Columbia από το κουαρτέτο Desmond/Wright/Morello ήταν το Anything Goes (1966), με τα τραγούδια του Cole Porter. Ακολούθησαν μερικές ηχογραφήσεις συναυλιών και το The Last Time We Saw Paris (1967) ήταν το κύκνειο άσμα του κουαρτέτου "Classic".

Ύστερη καριέρα

Ο Μπρούμπεκ παρήγαγε το The Gates of Justice το 1968, μια καντάτα που αναμειγνύει τη Βιβλική γραφή με τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ (σσ. μετακόμισε τότε στην Atlantic Records). Η μουσική του χρησιμοποιήθηκε στην ταινία του 1985 Ordeal by Innocence. Συνέθεσε επίσης - και έπαιξε με το σύνολό του - "The NASA Space Station", ένα επεισόδιο του 1988 της τηλεοπτικής σειράς του CBS This Is America, Charlie Brown.

Ίδρυσε το Ινστιτούτο Μπρούμπεκ το 2000 με τη σύζυγό του, Ιόλα, στο πανεπιστήμιο τους, το Πανεπιστήμιο του Ειρηνικού. Αυτό που ξεκίνησε ως ένα ειδικό αρχείο, που αποτελείται από την προσωπική συλλογή εγγράφων των Μπρούμπεκ, έκτοτε επεκτάθηκε για να παρέχει υποτροφίες και εκπαιδευτικές ευκαιρίες στη τζαζ για φοιτητές. Ένας από τους κύριους δρόμους στους οποίους εδρεύει το σχολείο ονομάζεται προς τιμήν του, Dave Brubeck Way.

Το 2008, ο Μπρούμπεκ έγινε υποστηρικτής του Ιδρύματος Τζαζ της Αμερικής στην αποστολή του να σώσει τα σπίτια και τις ζωές ηλικιωμένων μουσικών της τζαζ και μπλουζ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είχαν επιζήσει από τον τυφώνα Κατρίνα. Ο Μπρούμπεκ υποστήριξε το Ίδρυμα Τζαζ ερμηνεύοντας στην ετήσια συναυλία του "A Great Night in Harlem".

Οικογένεια

Παντρεύτηκε τη στιχουργό της τζαζ Iola Whitlock το 1942 και το ζευγάρι ήταν παντρεμένο για 70 χρόνια, μέχρι τον θάνατό του, ενώ η Iola πέθανε σε ηλικία 90 ετών το 2014. Έκαναν έξι παιδιά (5 αγόρια +μια κόρη) με τέσσερις από τους γιους τους επαγγελματίες μουσικούς. Ο μεγαλύτερος, ο Darius, που πήρε το όνομά του από τον μέντορα του Brubeck, Darius Milhaud, είναι πιανίστας, παραγωγός, εκπαιδευτικός και ερμηνευτής. Ο Dan είναι στα κρουστά, ο Chris πολυοργανίστας και συνθέτης και ο Matthew, ο νεότερος, τσελίστας, με έναν εκτενή κατάλογο συνθέσεων και ερμηνειών.

Βραβεία

·       Connecticut Arts (1987)

·       National Medal of Arts, National Endowment for the Arts (1994)

·       DownBeat Hall of Fame (1994)

·       Grammy Lifetime Achievement (1996)

·       Επίτιμος Διδάκτωρ Θεολογίας,  Πανεπιστήμιο Fribourg, Ελβετία (2004)

·       Laetare (Πανεπιστήμιο της Notre Dame) (2006)

·       Βραβείο BBC Jazz Lifetime Achievement (2007)

·       Benjamin Franklin για τη Δημόσια Διπλωματία (2008)

·       Hall of Fame της Καλιφόρνια (2008)

·       Επίτιμο πτυχίο Eastman School of Music (2008)

·       Kennedy Center Honours (2009)

·       Τιμητικός τίτλος Πανεπιστημίου George Washington (2010)

·       Επίτιμος συνεργάτης του Westminster Choir College, Princeton, New Jersey (2011)

 

 

 

Γιάννης Ρίτσος: τα παιδιά της ΚΝΕ _που λένε στη ζωή το μέγα ΝΑΙ

Ετούτα τα παιδιά φτάνουν από πολύ μακριά, τραβούν πολύ μακριά,
μέρα τη μέρα πέτρα και αίμα, στοχασμός και αγώνας, χέρι με χέρι
με το μυστρί, με το σφυρί, με το μολύβι, με τον ακριβή διαβήτη
να φτιάξουμε καλύτερο τον κόσμο
να έχει ο καθένας και ψωμί και βιβλίο και σιγουριά και διάπλατη πόρτα,
να χει ο καθένας δύο κήπους -έναν στην αυλή κι έναν μέσα του-
να ξέρουν οι μητέρες πως στρογγυλεύει ο ουρανός τα χείλη του για να φυσήξει αγάπη,
να ξέρουν τα παιδιά τα χρώματα - το ρόδινο, το λεμονί, το ασημένιο, το πράσινο-
να ξέρουν οι νεκροί πως η ζωή μας συνεχίζεται ως πέρα, ως πέρα
ως τις καθάριες αδελφικές πηγές, μες στα βαθύτερα δάση των αιώνων

Είναι τα παιδιά της ΚΝΕ
που λένε στη ζωή το μέγα ΝΑΙ

Ετούτα τα παιδιά φτάνουν από πολύ μακριά, τραβούν πολύ μακριά,

μες στα πουκάμισά τους πολλά καράβια απαγγιάζουν,

καλές κουβέντες έχουνε με το γαλάζιο,

έχουν δοσμένο το μεγάλον όρκο

στη Λευτεριά, στον Έρωτα, στην Ομορφιά, στη Δικαιοσύνη,

να φτιάξουν μέρες δυνατές και ειρηνικές απο τρακτέρ, αγάλματα, σημαίες, ποιήματα,

να φτιάξουν έναν κόσμο ευτυχισμένο.

Γειά σας, λοιπόν, και γειά σας, σύντροφοι της ΚΝΕ,

εσείς που λέτε στη ζωή το μέγα ΝΑΙ,

Εσείς που ρίχνεστε στη μάχη δίχως να ζητάτε χωριστά κανέναν έπαινο,
εσείς οι ωραίοι που όλοι μαζί υπογράφετε μ’ ένα ρωμέικο παγκόσμιο
σφυροδρέπανο.

Στις 15 - 18 Σεπτέμβρη 1977 στο Άλσος Περιστερίου χτυπά η καρδιά της νεολαίας, στο 3ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή». 

Ο χώρος που έγινε το Φεστιβάλ ήταν εγκαταλελειμμένος στην τύχη του, σε τέτοιο βαθμό που οι κάτοικοι της περιοχής τον περιέγραφαν ως «μπαζότοπο» και «απέραντο βάλτο». «Ώσπου μια μέρα -έλεγε μια Περιστεριώτισσα- ήρθαν τα παιδιά και άρχισαν ασταμάτητα τη δουλειά». Μετά από μέρες σκληρής δουλειάς μελών και φίλων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, με τη βοήθεια των κατοίκων, εκεί που ήταν τα σκουπίδια φυτεύτηκε γκαζόν, φτιάχτηκε γήπεδο, ο χώρος ολόκληρος μετατράπηκε σε άλσος!

Σ’ αυτό το Φεστιβάλ συμμετείχαν πάνω από 150 καλλιτέχνες. Σ' αυτό το Φεστιβάλ ο Γιάννης Ρίτσος απήγγειλε για πρώτη φορά το ποίημα που έγραψε για την ΚΝΕ «Τα παιδιά της ΚΝΕ». Αντιγράφουμε από τον «Ρ» της Τρίτης 20/9/1977: «Στιγμή απ' αυτές που δεν ξεχνιούνται, όταν τα μεγάφωνα ανήγγειλαν: "η τιμή σου, τιμή μας ποιητή", τιμή μας που είσαι δίπλα μας, μεγάλε ποιητή του λαού μας, Γιάννη Ρίτσο! Κι απλώθηκε ύστερα στα πλήθη μια σιωπή... Σιωπή γεμάτη αγάπη, σιωπή γεμάτη περηφάνια, μια σιωπή πού λεγε τόσα πολλά... Στάθηκε ακίνητος ο λαός ν' αφουγκραστεί την ανάσα και το μήνυμα του ποιητή του. Και το μέλλον ζωγραφίστηκε ανάγλυφο κι η ευθύνη για το χτίσιμό του φώλιασε στα μάτια των συντρόφων, όλων ετούτων των παιδιών που "φτάνουν από πολύ μακριά και τραβούν πολύ μακριά..."».

Αντίγραφο υπογραμμένο από το Γιάννη Ρίτσο

50 Χρόνια Φεστιβάλ ΚΝΕ-“ΟΔΗΓΗΤΗ”

 

Η ένοχη “αμνησία” της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ για τον εμφύλιο

Μία από τις “Νο 1” αστική εφημερίδα, “αντικεμενική” _με τη δική της πλευρά της ιστορίας, δεν παύει ποτέ να εκπλήσσει (εμάς όχι, αναφερόμαστε στους “πρόθυμους” και διάφορους οπορτουνιστές). Ο γνωστός συνεργάτης της Νίκος Γκατζογιάννης (βλ: “Τι σόι αντάρτικο σκότωνε Ελληνες;”)  με ημερομηνία 15.09 και με τίτλο “ένοχη αμνησία για τους νεκρούς του Εμφυλίου” (μόνο για συνδρομητές)

Υπότιτλος _άσχετος με ημερομηνίες κλπ… “στις 29 Νοεμβρίου 2023 εγκαινιάστηκε το «Μνημείο των Αθανάτων του Eθνους” _Στις πλάκες αναγράφονται τα ονόματα των 121.692 Ελλήνων που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Οχι όμως των 15.628 Ελλήνων κυβερνητικών στρατιωτών που σκοτώθηκαν στον Εμφύλιο (σσ. 22 σχόλια)
Ο (γνωστός και μη εξαιρετέος) Νίκος Γκατζογιάννης ή Νικ Γκαίηζ, είναι ελληνοαμερικάνος συγγραφέας και δημοσιογράφος, που κατάγεται από το χωριό Λια της Μακεδονίας. Μεγάλωσε εκεί, με τον πατέρα του μετανάστη και μεγαλέμπορο στις ΗΠΑ, έως το 1948, όπου φυγαδεύτηκε από τη μητέρα του, στο κυβερνητικά κατεχόμενο κορμό της χώρας κι έπειτα στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε δημοσιογραφία. Εργάστηκε για τους New York Times, των οποίων μάλιστα υπήρξε και πολεμικός ανταποκριτής στη Μέση Ανατολή και επέστρεψε στην Ελλάδα μεσούσης της Χούντας

Παραθέτουμε το άρθρο_διαβάστε όσο αντέξετε τα “κονσερβοκούτια” του κυρίου αυτού, αλλά παρακαλούμε μη γελάσετε _το φασισμό βαθιά καταλαβέ τον, δεν θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον!

Στις 29 Νοεμβρίου 2023 εγκαινιάστηκε στο στρατόπεδο “Παπάγου” το μεγαλοπρεπές “Μνημείο των Αθανάτων του Eθνους” (σσ. δείτε Υπ.Εθ.Α)  Αποτελείται από έναν επιβλητικό βωμό, όπου καίει άσβεστη η αιώνια φλόγα, αφιερωμένη στη μνήμη των πεσόντων υπέρ της πατρίδας από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Τον βωμό πλαισιώνουν σειρές επιτύμβιων πλακών που καταλήγουν στον 16μετρο ιστό που φέρει την ελληνική σημαία και δεσπόζει στην κορυφή του μνημείου. Στις επιτύμβιες πλάκες, που σύντομα θα μεταφερθούν στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων στη Βάρη, αναγράφονται τα ονόματα των 121.692 Ελλήνων που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα τους σε εθνικές συγκρούσεις από το 1830 έως το 1974.

Ωστόσο, από τις πλάκες αυτές λείπουν τα ονόματα των 15.628 Ελλήνων κυβερνητικών στρατιωτών που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, από το 1945 έως το 1949. Το ίδιο το υπουργείο που τους κάλεσε να εκπληρώσουν το καθήκον τους, φαίνεται τώρα να επιδιώκει να διαγράψει τη θυσία τους από τη συλλογική μνήμη του ελληνικού έθνους.

Ποιους πολεμούσαν; όμως αυτοί οι άνδρες που έπεσαν στο πεδίο της μάχης; Κομμουνιστές αντάρτες που ήθελαν να εγκαθιδρύσουν μια σταλινική δικτατορία στη γενέτειρα της δημοκρατίας και ήταν έτοιμοι να παραχωρήσουν τη Μακεδονία στη Γιουγκοσλαβία, με αντάλλαγμα τη στήριξή της στην εξέγερσή τους.

Σαν Σήμερα: 29 Αυγούστου 1949 – Η λήξη του εμφυλίου πολέμου
Και για τι έδωσαν τη ζωή τους αυτοί οι άνδρες; Για να κρατήσουν το έθνος τους ελεύθερο και ενωμένο. Αυτοί οι νέοι δεν προσφέρθηκαν εθελοντικά να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Στρατολογήθηκαν από την κυβέρνηση για να υπερασπιστούν τη χώρα, και ανταποκρίθηκαν σε αυτό το κάλεσμα. Δεν έσπευσαν στη μάχη αναζητώντας δόξα, αλλά έδωσαν τη ζωή τους για να σώσουν την Ελλάδα από τη δικτατορία και τον διαμελισμό. Κέρδισαν επάξια μια τιμητική θέση σε κάθε κατάλογο «αθανάτων» που έκαναν την υπέρτατη θυσία για την πατρίδα τους.

Τι προδοσία είναι, λοιπόν, για αυτούς τους γενναίους νέους στρατιώτες και αξιωματικούς –15.628 συνολικά–, που ποτέ δεν είχαν την ευκαιρία να ζήσουν τη ζωή τους, να διαγράφονται από τους τιμητικούς καταλόγους του ίδιου του υπουργείου που τους έστειλε στη μοίρα τους.

Το να αγνοείται η θυσία τους, ακόμη και από μια αριστερή κυβέρνηση όπως του ΣΥΡΙΖΑ ή του ΠΑΣΟΚ, θα ήταν θλιβερό. Αλλά το να αγνοείται από μια υποτιθέμενη κεντροδεξιά κυβέρνηση όπως η Νέα Δημοκρατία, είναι ντροπή.

Γιατί, λοιπόν, τα ονόματα των κυβερνητικών δυνάμεων που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου παραλείφθηκαν από το “Μνημείο των Αθανάτων του Έθνους” που δημιούργησε το ίδιο το υπουργείο που τους επιστράτευσε; Η απάντηση είναι προφανής: αν το υπουργείο συμπεριελάμβανε τους πεσόντες των κυβερνητικών δυνάμεων, θα αισθανόταν υποχρεωμένο να κάνει το ίδιο και για τους κομμουνιστές αντάρτες, γιατί και αυτοί ήταν Eλληνες, αλλιώς θα αντιμετώπιζε διαμαρτυρίες από την Αριστερά. Έτσι, για λόγους πολιτικής ορθότητας, το υπουργείο επέλεξε να μη συμπεριλάβει κανέναν από τους δύο.

(παρεμβολή)
⚠️ 🆘 Πεντάγωνο: Απομακρύνθηκε το Μνημείο Αθανάτων – Στη θέση του η ανάπλαση Βαρώτσου

Με τον τρόπο αυτόν όμως το υπουργείο προδίδει τον ίδιο τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε το μνημείο: να τιμήσει τις ένοπλες δυνάμεις που έδωσαν τη ζωή τους για να διαφυλάξουν την ελευθερία του έθνους, όπως αναφέρει ένα δελτίο του μνημείου. Οι κυβερνητικές δυνάμεις στον Εμφύλιο Πόλεμο θυσίασαν τη ζωή τους για να κάνουν ακριβώς αυτό, και το πέτυχαν, ενώ ο στόχος των κομμουνιστών ήταν να εγκαθιδρύσουν δικτατορία. Ευτυχώς απέτυχαν, αλλά προκάλεσαν ανείπωτη βία στον ελληνικό λαό (τουλάχιστον 157.000 νεκρούς), τεράστιες καταστροφές (800.000 άμαχοι εκτοπίστηκαν) και εθνικές στερήσεις (οδηγώντας τη χώρα σε 10ετή οπισθοδρόμηση στη μεταπολεμική ανασυγκρότηση). Μια τέτοια κληρονομιά δεν είναι άξια να εξασφαλίσει στους αντάρτες μια θέση σε ένα ιερό μνημείο αφιερωμένο σε όσους θυσίασαν τη ζωή τους για την πατρίδα τους.

Οι έλληνες μισθοφόροι που πολέμησαν με τους Πέρσες στη μάχη του Μαραθώνα δεν αναπαύονται στον τάφο των ηρώων που πέθαναν υπερασπιζόμενοι την ελευθερία. Δεν τους άξιζε αυτή η τιμή, και ούτε οι κομμουνιστές αντάρτες αξίζουν αναγνώριση στο ίδιο μνημείο με τις κυβερνητικές δυνάμεις που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.

Όμως η επιθυμία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας να κατευνάσει την Αριστερά δεν περιορίζεται στην παράλειψη των ονομάτων τους, αλλά επεκτείνεται ακόμη και στους πεσόντες από άλλους πολέμους που αναφέρονται στο μνημείο του υπουργείου. Σε αντίθεση με τα μνημεία της Νορμανδίας και του Βιετνάμ, τα ονόματα των πεσόντων που αναγράφονται στο μνημείο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας δεν συνοδεύονται από τον βαθμό και τα διακριτικά τους, προφανώς για να αποφευχθούν οι κατηγορίες περί ελιτισμού από την Αριστερά.

Στις 26 Ιουνίου, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας παραχώρησε συνέντευξη Τύπου, όπου ανακοίνωσε ότι το “Μνημείο των Αθανάτων του Εθνους” θα αντικατασταθεί από ένα νέο μνημείο σχεδιασμένο από τον γλύπτη Κωνσταντίνο Βαρώτσο και ότι οι πλάκες με τα ονόματα των 121.692 πεσόντων θα μεταφερθούν στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ωστόσο, δεν αναφέρθηκε καθόλου στους 15.628 νεκρούς του Εμφυλίου που δεν συμπεριελήφθησαν στο μνημείο και η θυσία τους θα εξακολουθήσει να αγνοείται στη νέα του τοποθεσία. Ο κ. Δένδιας είχε προτείνει κάποτε την κατασκευή ενός αγάλματος του Χο Τσι Μινχ στη Μακεδονία, βασιζόμενος σε ατεκμηρίωτες αναφορές ότι ο ηγέτης του κομμουνιστικού Βιετνάμ ίσως πολέμησε εκεί για τους Γάλλους, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Και όμως, ο υπουργός Άμυνας επιτρέπει την παράλειψη, από το μοναδικό μνημείο στην Ελλάδα που κατασκευάστηκε για να τιμήσει όλους τους “αθανάτους” του έθνους, 15.628 συμπατριωτών του που σκοτώθηκαν πολεμώντας για την ελευθερία κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.

Αυτοί οι νέοι δεν προσφέρθηκαν εθελοντικά να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Στρατολογήθηκαν από την κυβέρνηση για να υπερασπιστούν τη χώρα και ανταποκρίθηκαν σε αυτό το κάλεσμα.

Κανείς δεν λέει να αναζωπυρώσουμε τις ιδεολογικές συγκρούσεις του παρελθόντος για να δηλητηριάσουμε τον σημερινό πολιτικό διάλογο, αλλά το να παραβλέπουμε τη θυσία χιλιάδων νέων Ελλήνων που πολέμησαν για την ελευθερία της πατρίδας τους αποτελεί προδοσία των θεμελιωδών αξιών που εμείς οι Έλληνες, ως ιδρυτές της δημοκρατίας, θα πρέπει να θεωρούμε πολύτιμες.

Το μνημείο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας δεν είναι το μόνο μέρος όπου τα θύματα του Εμφυλίου Πολέμου στερούνται επίσημης αναγνώρισης. Στις 29 Σεπτεμβρίου, περίπου 40 άνδρες και γυναίκες θα συγκεντρωθούν γύρω από ένα μικρό, μαρμάρινο μνημείο σε έναν λόφο έξω από το χωριό Τσαμαντάς, στους πρόποδες της Μουργκάνας, η κορυφή της οποίας σηματοδοτεί τα σύνορα με την Αλβανία. Θα συναντηθούν εκεί για να τιμήσουν τη μνήμη 120 Ελλήνων στρατιωτών που πιάστηκαν αιχμάλωτοι και αργότερα εκτελέστηκαν από κομμουνιστές αντάρτες, την άνοιξη του 1948.

Τα θύματα ήταν Eλληνες στρατιώτες, έφηβοι και εικοσάρηδες, που επιστρατεύτηκαν για να υπερασπιστούν τη δημοκρατία, ενώ οι εκτελεστές τους ήταν αντάρτες αποφασισμένοι να την αντικαταστήσουν με μια δικτατορία. Ωστόσο, δεν θα υπάρξουν ούτε κυβερνητικοί αξιωματούχοι, ούτε ομιλίες, ούτε δημοσιογράφοι, ούτε ποιητές για να τιμήσουν τη θυσία τους, όπως γίνεται κάθε χρόνο στη Μακρόνησο, όπου μνημονεύονται οι συμπαθούντες τους κομμουνιστές που φυλακίστηκαν εκεί κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.

Οι αιχμάλωτοι στρατιώτες δεν ήταν τα μόνα θύματα της κομμουνιστικής τρομοκρατίας που σάρωσε τα βουνά της Μουργκάνας το 1948. Σε όλα τα χωριά κατά μήκος των πλαγιών της Μουργκάνας, οι κομμουνιστές αντάρτες που τα κατέλαβαν εκτέλεσαν 5 έως 8 άτομα – απλούς άνδρες και γυναίκες που πάλευαν μια ζωή να επιβιώσουν στα σκληροτράχηλα αυτά εδάφη. Μια γυναίκα, η Oλγα Μπουρδούκη από το χωριό Κωστάνα, την οποία οι Γερμανοί είχαν στείλει στο Νταχάου, επέζησε από αυτή τη φρίκη και επέστρεψε στο χωριό της, για να καταλήξει να εκτελεστεί από τους συμπατριώτες της.

Η Ελλάδα έχει δημιουργήσει μια διαφορετική πραγματικότητα σε σχέση με άλλες χώρες, των οποίων οι δημοκρατίες έχουν δεχτεί ένοπλες επιθέσεις. Eχει επιλέξει να αγνοήσει, και προσπαθεί να ξεχάσει εντελώς, εκείνους που θυσίασαν τη ζωή τους για να διασφαλίσουν τη δημοκρατία κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, και αντ’ αυτού προσπαθεί να αναγνωρίσει και να τιμήσει εκείνους που προσπάθησαν να την καταστρέψουν.

Υπάρχει ένα μουσείο στην Αθήνα που παρουσιάζει τα δεινά όσων φυλακίστηκαν στη Μακρόνησο κατά τη διάρκεια του πολέμου. Πού είναι όμως το μουσείο για τα αμέτρητα θύματα της κομμουνιστικής τρομοκρατίας στα βουνά της Ηπείρου και της Μακεδονίας;
Κάθε χρόνο, στις 17 Νοεμβρίου, γίνονται στην Ελλάδα διαδηλώσεις κατά του στρατιωτικού καθεστώτος που κυβέρνησε τη χώρα από το 1967 έως το 1974. Κατανοώ τη διαρκή δυσαρέσκεια κατά της χούντας. Μάλιστα, έγραψα περισσότερα άρθρα κατά του καθεστώτος σε αμερικανικές εφημερίδες από οποιονδήποτε άλλο δημοσιογράφο στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνη την εποχή, γιατί πάντα πίστευα ότι ο λαός που γέννησε τη δημοκρατία θα πρέπει να αποστρέφεται κάθε μορφή δικτατορίας. Αλλά πού είναι οι διαδηλώσεις εναντίον εκείνων που πολέμησαν για να επιβάλουν μια σταλινική δικτατορία στην Ελλάδα και σκότωσαν χιλιάδες δικούς τους ανθρώπους στην πορεία;

Δίπλα στην αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα υπάρχει ένας δρόμος που φέρει το όνομα του Πέτρου Κόκκαλη, του κύριου υπεύθυνου, ως υπουργού της Κυβέρνησης του Βουνού, για το παιδομάζωμα που έφερε ανείπωτη δυστυχία σε πολλές οικογένειες. Η μητέρα μου, η Ελένη Γκατζογιάννη, εκτελέστηκε επειδή αψήφησε αυτή την πολιτική στέλνοντας τα παιδιά της εκτός της εμβέλειάς του. Υπάρχει κάποιος δρόμος στην Αθήνα που να φέρει το όνομά της;

Ωστόσο, δεν ζητώ αυτό από τον δήμαρχο της Αθήνας. Η Ελένη Γκατζογιάννη δεν χρειάζεται ούτε δρόμο, ούτε άγαλμα, ούτε μνημείο. Μνημείο είναι το βιβλίο που φέρει το όνομά της. Και αυτό αρκεί. Είναι ένα φορητό μνημείο που καταγράφει τη ζωή και το μαρτύριό της, καθώς και τον θάνατο και την καταστροφή που προκάλεσαν οι Ελληνες κομμουνιστές στη χώρα μας από το 1946 έως το 1949.

Τι γίνεται όμως με τους χιλιάδες στρατιώτες και πολίτες που έχασαν τη ζωή τους για να σώσουν την Ελλάδα από το να γίνει άλλη μία σταλινική δικτατορία όπως οι βόρειοι γείτονές της; Ποιος τιμά τη θυσία τους; Κανένας από τους εκπροσώπους του ελληνικού κράτους, σίγουρα.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρέστη σε τελετή στη Νορμανδία στις 6 Ιουνίου για να τιμήσει τους πεσόντες στη συμμαχική απόβαση, η οποία είχε ως στόχο την απελευθέρωση της Ευρώπης από τον ναζιστικό φασισμό το 1944, και δικαίως. Ποιος Έλληνας κυβερνητικός αξιωματούχος, πόσο μάλλον πρωθυπουργός, έχει πάει στον Γράμμο, στο Βίτσι ή στη Μουργκάνα για να τιμήσει τους συμπατριώτες του που έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας τους σταλινικούς στα βουνά της χώρας τους; Θυσίασαν τη ζωή τους για την υπεράσπιση της ελευθερίας, όπως ακριβώς και όσοι έπεσαν στην παραλία Ομάχα της Νορμανδίας. Δεν θα έπρεπε το ελληνικό κράτος να τιμήσει τη θυσία τους;

Η δικαιολογία για την έλλειψη αναγνώρισης όσων έχασαν τη ζωή τους πολεμώντας την κομμουνιστική εξέγερση στην Ελλάδα είναι ότι δεν πρέπει να ανοίξουμε παλιές πληγές και να αναβιώσουμε τις εχθρότητες που μας χωρίζουν. Ο Ελί Βιζέλ αντιμετώπιζε παρόμοια επιχειρήματα από όσους ήθελαν να ξεχαστεί το Ολοκαύτωμα. Η απάντησή του είναι και η δική μου σε όσους θέλουν να ξεχάσουν την κομμουνιστική τρομοκρατία του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου. “Εάν ξεχάσουμε, είμαστε ένοχοι, είμαστε συνένοχοι”, είπε στην ομιλία του κατά την παραλαβή του Νομπέλ Ειρήνης. “Δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε τον θάνατό τους την πρώτη φορά, αλλά εάν τους ξεχάσουμε, θα είναι σαν να τους σκοτώνουμε για δεύτερη φορά. Και αυτή τη φορά, η ευθύνη θα είναι δική μας”.

Νίκος Γκατζογιάννης \
Νικ Γκαίηζ _ έργα και ημέρες

Το 1983 έγραψε βιβλίο για τα γεγονότα της εκτέλεσης της μητέρας του με τον τίτλο "Ελένη". Το βιβλίο έτυχε διεθνούς αναγνώρισης, όμως στην Ελλάδα συνάντησε σκληρές αντιδράσεις _μέχρι που δεν δόθηκε άδεια για τα γυρίσματα της ταινίας. Το ΚΚΕ εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση, με την οποία καλούσε το λαό να εναντιωθεί στην προβολή της και στην πρεμιέρα στους ελληνικούς κινηματογράφους (20-Μαρτ-1984), μέλη του Κόμματος, ΚΝίτες και άλλοι αριστεροί συγκεντρώθηκαν και διαδήλωσαν έξω από τους κινηματογράφους, μπλοκάροντας μηχανές προβολής κλπ. πράγμα που οδήγησε στη διακοπή της προβολής της στους _αρχικά στην επαρχία και μετά σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα.

…
Το γεγονός ότι [η ταινία] γυρίστηκε και ότι “λυτοί και δεμένοι” μπήκαν στο “χορό” της υποστήριξής της δείχνει ότι ήταν πολιτική απόφαση αντιδραστικών κέντρων να παιχτεί αυτή η ταινία στην Ελλάδα… Οι Αμερικανοί, όπως με τα Ράμπο και τα Ρόκι επιδιώκουν να φουντώσουν τον ψυχρό πόλεμο, έτσι και με την “Ελένη” προωθούν τον αντικομμουνισμό στην πιο χυδαία του μορφή. Η ΚΝΕ καλεί τους νέους αγωνιστές του σήμερα να αποκαλύψουν την πολιτική πρόκληση της “Ελένης” και να πουν όχι στην υποτέλεια των υποστηρικτών της. Η αντίθεση στην “Ελένη” της συμμορίας Ρίγκαν – Γκέιτζ είναι αγώνας ενάντια στους Αμερικανούς και τις πολιτιστικές βάσεις τους.

(στον αντίποδα)
Η "Ελένη" μεταφράστηκε σε είκοσι έξι γλώσσες, προτάθηκε για καλύτερη βιογραφία από την Εθνική Ένωση Βιβλιοκριτικών και έλαβε το βραβείο Heinemann ως το καλύτερο βιβλίο του 1984, από τη Βασιλική Λογοτεχνική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας κλπ.