Η Βιολέτα Πάρα _“Gracias a la vida”, μπήκε και έμεινε στην καρδιά μας

Αν κάποιος αυτόματα δεν αναγνωρίσει το όνομα Βιολέτα Πάρα, ας φέρει στο μυαλό του το τραγούδι της -ύμνο στην χιλιανή παραδοσιακή μουσική, που γλιστράει χρονολογικά σε ταχείες μεταβάσεις βρίσκοντας τρόπους να μας πληροφορεί συνεχώς για τα νετός-εκτός χρόνου και τόπου σε ένα “ταξίδι” ήπιο και ποιητικό, με το δικό της τέμπο, με τον χρόνο να εναλλάσσεται και τις μνήμες να συγχωνεύονται σε ένα με την πραγματικότητα.

«Γράφε όπως θέλεις, χρησιμοποίησε όποιους ρυθμούς σου βγαίνουν, δοκίμασε διαφορετικά όργανα, κάτσε στο πιάνο, κατάστρεψε το μέτρο, φώναξε αντί να τραγουδήσεις, φύσα την κιθάρα και χτύπα το κόρνο. Μίσησε τα μαθηματικά κι αγάπησε τους στροβίλους. Η δημιουργία είναι ένα πουλί που δεν έχει σχέδιο πτήσης, που ποτέ δεν θα πετάξει σε ευθεία γραμμή».

Αυτό το μότο χρησιμοποίησε σε όλη της  τη ζωή η Βιολέτα Πάρα, που γεννήθηκε σε ένα φτωχό χιλιανό χωριό σαν σήμερα 4-Οκτ-1917 και «έφυγε» στα 50 της χρόνια (5-Φεβ-1967). Η ζωή της ποτέ δεν υπήρξε εύκολη, αντίθετα όλη της η ύπαρξη ήταν ένας συνεχής και σκληρός αγώνας. Μία γυναίκα που ασχολήθηκε με το προοδευτικό κίνημα και ήταν μέλος του ΚΚ Χιλής και έδειξε τον δρόμο για πολλούς καλλιτέχνες σαν -μεταξύ άλλων πρωτοπόρα του μουσικού–πολιτικού κινήματος «Nueva Canción Chilena» _«Νέο Χιλιανό Τραγούδι»..…

Συνθέτης, τραγουδίστρια, λαογράφος, ζωγράφος, αγωνίστρια.
Σε όσους προσπάθησαν να υποβαθμίσουν την αξία της, στοχευμένα χρησιμοποιώντας την πολιτική της δράση εκείνη απαντούσε πολύ έξυπνα:
«..Τρέχει στις φλέβες μου κόκκινο αίμα. Αν και σε σας, τότε είμαστε σύντροφοι».

Δείτε και
Με αφορμή το φασιστικό πραξικόπημα στη Χιλή

Η Βιολέτα Πάρα έζησε στην Χιλή την περίοδο των μεγάλων πολιτικών ανακατατάξεων που οδήγησαν στη δυσαρέσκεια του λαού λόγω πανύψηλου πληθωρισμού, ανεργίας και φτώχειας.
Γεγονότα που είχαν μετατρέψει κυρίως την ύπαιθρο σε παραγκουπόλεις. Σε μία από αυτές μεγάλωσε και η Βιολέτα Πάρα. Σε μικρή ηλικία πήρε την κιθάρα της και άρχισε να γράφει τραγούδια με τα αδέλφια της.
Ξεκίνησε την καριέρα της σε μικρούς χώρους, γυρίζοντας αργότερα τη Χιλή με ένα μαγνητόφωνο και ένα τετράδιο στο χέρι, όπως η δική μας Δόμνα Σαμίου, για να καταγράψει ένα μεγάλο εύρος παραδοσιακής χιλιανής λαϊκής μουσικής.
Η αυξανόμενη δημοτικότητά της τελικά κέρδισε τη δική της ραδιοφωνική εκπομπή και μια πρόσκληση να εμφανιστεί σε ένα φεστιβάλ νεολαίας στην Πολωνία. Η Βιολέτα Πάρα δεν είναι η εξ ορισμού παραδοσιακή καλλιτέχνιδα μόνον της Χιλής, αλλά ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής. Κόρη, αδελφή και μητέρα μουσικών, έκανε την τέχνη τρόπο ζωής της. Ο μεγαλύτερος αδελφός της, ο ποιητής Νικάνορ Πάρα (Βραβείο Cervantes Λογοτεχνίας) την στήριξε πολύ στην αναζήτηση της τέχνης της.

Ήταν μια εντυπωσιακά πολυτάλαντη δημιουργός. Τραγουδοποιός, τραγουδίστρια, συνθέτρια, ποιήτρια, γλύπτρια, ζωγράφος και υφάντρα. Μια χαρισματική προσωπικότητα. Το ίδιο χαρισματικός ήταν ο συνοδοιπόρος της, συνθέτης, στιχουργός, μουσικός, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, Βίκτορ Χάρα.  Στη διαμόρφωση αυτής της τεράστιας προσωπικότητας του Νέου Χιλιανού Τραγουδιού η Βιολέτα Πάρα είχε καταλυτική επίδραση.
Ο Βίκτορ Χάρα αποτελεί ταυτόχρονα παράδειγμα ηρωικής μορφής στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Χιλής, αφού τα όργανα της στρατιωτικής χούντας, πριν τον δολοφονήσουν άνανδρα, αποφάσισαν να του κόψουν εκείνα τα θαυματουργά δάχτυλά του με τα οποία μάγευε με τη μουσική που έπαιζαν εμψυχώνοντας τους συμπατριώτες του στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες.

Σκληρή κι απόλυτη η Βιολέτα Πάρα
δεν ανήκε στο συναισθηματικό είδος…

Έβαλε τέρμα στη ζωή, στις 5 Φεβρουαρίου 1967, στην πιο δημιουργική περίοδο της πολυσχιδούς καλλιτεχνικής διαδρομής της. Πίσω της άφησε πλούσιο κληροδότημα, παραδοσιακή μουσική στην οποία εμφύσησε νέα ζωή, λαογραφικό έργο, αλλά και δικά της τραγούδια που κατέκτησαν τον κόσμο όλο.

Επιλεγμένη Δισκογραφία

·        Chants et danses du chili Vol.1 (1956)

·        Chants et danses du chili. Vol.2 (1956)

·        Violeta Parra, Canto y guitarra. El Folklore de Chile, Vol. I (1956)

·        Violeta Parra, acompañada de guitarra. El Folklore de Chile, Vol. II (1958)

·        La cueca presentada por Violeta Parra: El Folklore de Chile, Vol. III. (1958)

·        La tonada presentada por Violeta Parra: El Folklore de Chile, Vol. IV. (1958)

·        Toda Violeta Parra: El Folklore de Chile, Vol. VIII (1960)

·        Violeta Parra, guitare et chant: Chants et danses du Chili. (1963)

·        Recordandeo a Chile (Una Chilena en París). (1965)

·         Carpa de la Reina (1966)

·        Las últimas composiciones de Violeta Parra (1967)

Μετά θάνατον

·        Violeta Parra y sus canciones reencontradas en París (1971)

·        Canciones de Violeta Parra (1971)

·        Le Chili de Violeta Parra (1974)

·        Un río de sangre (1975)

·        Presente / Ausente (1975)

·        Décimas (1976)

·        Chants & rythmes du Chili (1991)

·        El hombre con su razón (1992)

·        Décimas y Centésimas (1993)

·        El folklore y la pasión (1994)

·        Haciendo Historia: La jardinera y su canto (1997)

·        Violeta Parra: Antología (1998)

·        Canciones reencontradas en París (1999)

·        Composiciones para guitarra (1999)

·        Violeta Parra – En Ginebra, En Vivo, 1965 (1999)

·        Violeta Parra: Cantos Campesinos (1999)

Τα έργα της Βιολέτα Πάρα αντιπροσωπεύουν αυτήν ακριβώς την Χιλή. Την Χιλή των φτωχών χωρικών και των εργατών που τόσο φοβήθηκαν οι επίδοξοι εκμεταλλευτές τους. Καθώς η ζωή της Βιολέτα Πάρα ερχόταν στο τραγικό αυτό τέλος που η ίδια επέλεξε, ερχόμασταν και στην αρχή ενός μεθοδευμένου τέλους μιας επανάστασης που με σαμποτάζ θα οδηγούσε στην δικτατορία του Πινοσέτ, στο τέλος του ονείρου, στο τέλος μιας ουτοπικής ιδέας του Αλιέντε περί ειρηνικής συμβίωσης εργατών και αφεντικών.

Δείτε και Violeta se fue a los cielos _

Η Βιολέτα πήγε στον ουρανό
πρόλαβε όμως, μπήκε και έμεινε στην καρδιά μας

Ποιήτρια, τραγουδίστρια και συνθέτρια, συλλέκτρια παραδοσιακών τραγουδιών, υφάντρια και γλύπτρια. Δεν είναι η εξ ορισμού παραδοσιακή καλλιτέχνιδα μόνον της Χιλής, αλλά ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής. 

5 από τα πιο γνωστά τραγούδια της

Σε μια συνέντευξη το 1964 στο Παρίσι, έλαβε χώρα ο ακόλουθος διάλογος μεταξύ της καλλιτέχνιδας και ενός Ελβετού δημοσιογράφου:

·        Βιολέτα είσαι ποιήτρια, μουσικός, κάνεις σταμπωτά σε λινάτσα, ζωγραφίζεις. Αν σου δώσω την επιλογή ενός μόνο από αυτά τα εκφραστικά μέσα, ποιο θα επέλεγες; _αν είχες μόνο αυτόν τον τρόπο έκφρασης;
✨  Θα επέλεγα να μείνω με τον κόσμο, με τους λαούς.

·        Και θα τα παρατούσες όλα αυτά;
✨  Είναι ο λαός που με παρακινεί να κάνω όλα αυτά τα πράγματα.

Αυτή η αυθόρμητη, διάφανη συνομιλία που έλαβε χώρα ενώ η Χιλιανή ζωγράφιζε είναι η πιο απλή και γνήσια απόδειξη του πάθους της Violeta Parra: για τον απλό άνθρωπο, τη λαϊκή οικογένεια!
Οι στίχοι και το μουσικό έργο των συνθέσεων της κατάφεραν να διασώσουν την πιο ακατέργαστη και αγνή λαογραφία της χιλιανής γης.

Σε ένα προσωπικό ταξίδι αναζήτησης μουσικών παραδόσεων, η καλλιτέχνιδα όχι μόνο συνέλεξε τους ήχους της υπαίθρου και των γειτονιών της χώρας της, αλλά αντιμετώπισε με μεγάλη ωριμότητα την ακανθώδη πραγματικότητα των αδικιών που γνώριζε ως παιδί, όταν ο πατέρας της αρρώστησε και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο για να δουλέψει με τα αδέρφια που έπαιζαν επίσης κιθάρα.

Τα επαναστατικά τραγούδια της Βιολέτα Πάρρα σημάδεψαν το μουσικό κίνημα που προέκυψε γύρω από την οικοδόμηση της Λαϊκής Ενότητας, την όλη διαδικασία με επικεφαλής τον Σαλβαδόρ Αλιέντε, τις μάχες που κερδήθηκαν και χάθηκαν.

Σήμερα, θυμόμαστε μερικές από τις πιο επαναστατικές συνθέσεις και κοινωνικές διεκδικήσεις της.

1. Qué dirá el Santo Padre | Τι θα πει ο Άγιος Πατέρας;
Miren cómo nos hablan de libertad, cuando de ella nos privan en realidad \ Miren cómo pregonan tranquilidad, cuando nos atormenta la autoridad. \ ¿Qué dirá el Santo Padre que vive en Roma, que le están degollando a sus palomas?
Miren cómo nos hablan del paraíso, cuando nos llueven penas como granizo \ Miren el entusiasmo con la sentencia, sabiendo que mataban a la inocencia.
El que ofició la muerte como un verdugo, tranquilo está tomando su desayuno \ Con esto se pusieron la soga al cuello, el quinto mandamiento no tiene sello.
Mientras más injusticias, señor fiscal, más fuerzas tiene mi alma para cantar \ Lindo segar el trigo en el sembrao, regado con tu sangre Julián Grimau

Μετά τη δολοφονία του Ισπανού πολιτικού Julián Grimau το 1963, στα χέρια της δικτατορίας του Franco, η Violeta Parra έγραψε αυτό το τραγούδι που απευθύνεται στον Πάπα Ιωάννη.

Κοίτα πώς μας μιλούν για την ελευθερία, όταν στην πραγματικότητα μας τη στερούν \ Κοίτα πώς διακηρύσσουν την ηρεμία, όταν η εξουσία μας βασανίζει. \ Τι θα πει ο Άγιος Πατέρας που μένει στη Ρώμη, ότι του σφάζουν τα περιστέρια;
Κοίτα πώς μας μιλάνε για τον παράδεισο, όταν μας πέφτουν οι λύπες σαν χαλάζι \ Κοιτάξτε ενθουσιασμό, ξέροντας ότι σκότωναν την αθωότητα.
Αυτός που ιερούργησε τον θάνατο ως δήμιος, αθόρυβα παίρνει το πρωινό του \ Με αυτό βάζουν τη θηλιά στο λαιμό, η πέμπτη εντολή δεν έχει σφραγίδα.
Όσες περισσότερες αδικίες, κύριε εισαγγελέα, τόσο περισσότερη δύναμη έχει η ψυχή μου να τραγουδήσει \ Ωραία να θερίζεις το σιτάρι στο χωράφι, ποτισμένο με το αίμα σου Julián Grimau.

2. Arauco tiene una pena \ Ο Αράουκο έχει τις μαύρες του
Αυτό το τραγούδι ηχογραφήθηκε μεταξύ 1961 και 1963, οι στίχοι του είναι τραγικοί και απόλυτα επίκαιροι. Αντικατοπτρίζει τα προβλήματα των Μαπούτσε και τις αδικίες που έπρεπε να αντιμετωπίσει η περιοχή τους στα χέρια του αστικού κράτους. «Arauco tiene una pena» είναι σήμερα μια φράση που χρησιμοποιείται για να συμβολίσει και να αντιπροσωπεύσει την υπόθεση των Μαπούτσε.
Ο Arauco βασανίζεται … δεν μπορώ να σιωπήσω \ Είναι αδικίες αιώνων που όλοι βλέπουν αλλά
Κανείς δεν το έχει θεραπεύσει όντας σε θέση να το διορθώσει. \ Σήκω, ξύπνα Huenchullán! (σσ. Arturo Huenchullán τότε “αριστερό” μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Χιλής).
Μια μέρα ο κατακτητής Huescufe (σσ. wecufe, γνωστό και ως huecufe, wekufü, watuku, huecufu, huecubo, huecubu, huecuvu, huecuve, huecovoe, giiecubu, güecubo, güecugu, uecuvu, güecufu είναι ένας τύπος επιβλαβούς πνεύματος ή δαίμονα στη μυθολογία των Μαπούτσε)
φτάνει από μακριά \ Ψάχνει για βουνά από χρυσό που ο Ινδιάνος δεν έψαξε, δεν βρήκε ποτέ,
Για τον Ινδιάνο το χρυσάφι που λάμπει και του αρκεί είναι του ήλιου. \ Σήκω, ξύπνα Curimón (σσ. Κουριμόν: μια μικρή πόλη της Χιλής προϊσπανικής καταγωγής 5 χλμ ανατολικά της πόλης San Felipe και 12 δυτικά του Los Andes, στην κοιλάδα Aconcagua στη μέση της διαδρομής 60 του  Valparaíso).
Μετά ρέει αίμα, ο Ινδιάνος δεν ξέρει τι να κάνει \ Θα του πάρουν τη γη, πρέπει να την υπερασπιστεί,
Ο Ινδιάνος πέφτει νεκρός και ο ξένος σηκώνεται ορθός \ Σήκω, ξύπνα Manquilef!

Πού πήγε ο Lautaro Λαουτάρο, χαμένος στον γαλάζιο ουρανό \
(σσ. Ο Λαουτάρο Αγγλικά ως Levtaru Mapudungun Lef-Traru “γρηγορότερο γεράκι” 1534 – 1557 ήταν ένας νεαρός Μαπούτσε toqui γνωστός για την ηγεσία της ιθαγενούς αντίστασης κατά των Ισπανών, κατά τη διάρκεια του μακροχρόνιου πολέμου Arauco).
Και η ψυχή του Galvarino παρασύρθηκε από τον νότιο άνεμο,
Γι’ αυτό τα δέρματα του kultrún τους κλαίνε. \ Σήκω, λοιπόν, Callfull.
(σσ.Το kultrún είναι ένα κρουστό όργανο που χρησιμοποιείται από τους Μαπούτσε ^ Ο Γκαλβαρίνο ήταν ένας διάσημος πολεμιστής των Μαπούτσε των πρώιμων χρόνων του πολέμου Arauco. Πολέμησε και συνελήφθη αιχμάλωτος μαζί με άλλους εκατόν πενήντα, στη μάχη του Λαγκουνίγια εναντίον του κυβερνήτη Γκαρθία Χουρτάδο ντε Μεντόζα.)
Από το χίλια τετρακόσια που είναι ο ταλαιπωρημένος ο ινδιάνος  \ Στη σκιά της ruca του του τον βλέπουν να κλαψουρίζει,…
(σσ. Η ruka ή ruca είναι παραδοσιακός τύπος σπιτιών των Μαπούτσε, αρχικά στρογγυλά με κωνική στέγη, συνήθως κοινόχρηστα. Τα παραδοσιακά δεν έχουν παράθυρα και αποτελούν έναν ενιαίο ανοιχτό χώρο στο εσωτερικό, που είναι οργανωμένο γύρω από ένα κεντρικό τζάκι. _Οι ταξιδιώτες στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα συνέκριναν τις συνθήκες στέγασης των ruca με τις κατοικίες του Σαντιάγο και των φτωχών Χιλιανών αγροτών που δεν ήταν Μαπούτσε)
Το Totora (σσ. γιγαντιαίο δέντρο) πέντε αιώνων δεν θα ξεραθεί ποτέ. \ Σήκω, Callupán (σσ.άλλος Μαπούτσε).

Ο Arauco έχει πιο μαύρη λύπη από τη κάπα του (σσ. chamal manta frazada cobija) \ Δεν είναι πια οι Ισπανοί που τους κάνουν να κλαίνε,
Σήμερα είναι οι ίδιοι οι Χιλιανοί που τους παίρνουν το ψωμί. \ Σήκω, Pailahuán (σσ. κοινό επώνυμο Μαπούτσε).
Οι ψήφοι ήδη βρυχώνται, ακούγονται για να μην φύγουν \ Μα γιατί δεν θα ακουστεί το παράπονο του Ινδιανου; \ Αν και η φωνή του Caupolicán αντηχεί στον τάφο \ Σήκω, Huenchullán!.

3. Κοίτα πώς χαμογελούν
Αφιερωμένο όχι μόνο στους υποψηφίους στις προεκλογικές εκστρατείες, αλλά και στις θεσμικές αρχές, αυτό το τραγούδι ασκεί κριτική σε δημόσιους λειτουργούς, επιχειρηματίες και εκκλησιαστικά μέλη για τη συμπεριφορά τους προς τους φτωχούς ανθρώπους, αποκαλώντας τους υποκριτές επειδή χρησιμοποιούν το λαό για τα οφέλη και προσωπικούς τους πλουτισμούς.
Κοίτα πώς χαμογελούν οι πρόεδροι όταν δίνουν υποσχέσεις στους αθώους \ Κοίτα πώς προσφέρουν στο σωματείο, αυτόν τον κόσμο και τον άλλον, οι υποψήφιοι.
Κοίτα πώς διπλασιάζονται οι όρκοι, αλλά μετά τον όρκο, διπλό μαρτύριο \ Κοίτα το σμήνος των αγρυπνών να ραντίσουν λουλούδια τον μαθητή.
Κοίτα πώς λάμπουν οι αστυνομικοί για να προσφέρουν βραβεία στους εργάτες \ Κοίτα πώς ντύνονται δεκανείς και λοχίες για να βάψουν κόκκινα τα πεζοδρόμια.

Κοίτα πώς βεβηλώνουν το σκευοφυλάκιο με δέρματα και καπέλα υποκρισίας \ Κοίτα πώς άσπρισαν το μήνα της Μαρίας και αρνήθηκαν το φτωχό φως της ημέρας.

Κοίτα πώς του μπαίνουν σφήνα να πάρει τη μαρακέτα του φτωχού (σσ. Η maraqueta, γνωστή και ως pan francés και άλλες ονομασίες, είναι ψωμάκι με κρούστα πολύ δημοφιλές στη Νότια Αμερική. Στη Χιλή χρονολογείται από το 1800 και θεωρείται εθνικό φαγητό της) \ Κοίτα πώς οι επίσημοι κονιοποιούνται να μετρούν τις σελίδες του ημερολογίου.

4. Μου αρέσουν οι σπουδαστές
Στις σπουδαστικές κινητοποιήσεις του 2011, αυτό το εμβληματικό τραγούδι της Βιολέτας Πάρρα αποτέλεσε και έμπνευση για τον αγώνα της λυκειακής και πανεπιστημιακής νεολαίας ‑απολύτως παραβατική για την Εκκλησία και για την εποχή. Η καλλιτέχνιδα όχι μόνο χαιρετίζει τη συνέπεια και την αξία του σκοπού των κινητοποιήσεων, υποδεικνύοντάς τους ως ελπίδα και σπόρο της κοινωνίας, αλλά και τους τοποθετεί σε μια θέση διαύγειας που αποκτάται από την αξία της μάθησης, αντιπαραβάλλοντάς την με το «κρυφό» στημόνι που η εκκλησία προσφέρει ως δήθεν αλήθεια.

Ζήτω οι σπουδαστές, κήπος των χαρών \ Είναι πουλιά που δεν φοβούνται τα ζώα ή την αστυνομία \ Και δεν φοβούνται τις σφαίρες ή το γάβγισμα της αγέλης \ Caramba y zamba la cosa (σσ. “κάτω οι κανόνες”), ζήτω η αστρονομία.
Ζήτω οι μαθητές που βρυχώνται σαν τους ανέμους \ Όταν τα ράσα ή τα συντάγματα τους χώνουν στα αυτιά \ Μικρά ελευθεριακά πουλιά σαν τα στοιχειά \ Caramba y zamba la cosa, ζήτω τα πειράματα.
Μου αρέσουν οι μαθητές γιατί είναι το προζύμι \ Του ψωμιού που θα βγει από το φούρνο με όλη του τη νοστιμιά \ Για το στόμα του φτωχού που τρώει με πίκρα. \ Caramba y zamba la cosa, ζήτω η λογοτεχνία.

Μου αρέσουν οι μαθητές γιατί σηκώνουν το στήθος \ Όταν τους λένε αλεύρι, ξέροντας ότι είναι πίτουρο \ Και δεν κωφεύουν όταν παρουσιάζεται το δήθεν γεγονός \ Caramba y zamba la cosa, ο Κώδικας Δικαίου.

Μου αρέσουν οι σπουδαστές που βαδίζουν στα ερείπια \ Με τις σημαίες ψηλά πάει όλος ο φοιτητόκοσμος \ Είναι χημικοί και γιατροί, χειρουργοί και οδοντίατροι \ Caramba y zamba la cosa, ζήτω οι ειδικοί.
Μου αρέσουν οι μαθητές που πάνε στο εργαστήριο \ Ανακαλύπτουν τι κρύβεται μέσα στο εξομολογητήριο \ Ο άνθρωπος έχει ήδη ένα κάρο που πήγε στο καθαρτήριο \ Caramba y zamba la cosa, τα επεξηγηματικά βιβλία.
Μου αρέσουν οι μαθητές που με σαφέστατη ευγλωττία \ Στον ιερό μαύρο ασκό κατέβασαν τα τέρατα \ Γιατί, κύριοι, πόσο μας κρατάει η μετάνοια; \ Caramba y zamba la cosa, ζήτω όλη η επιστήμη.

5. La carta \ Η επιστολή
Το 1963, η Violeta έγραψε αυτό το τραγούδι από το Παρίσι, όταν ανακάλυψε ότι ο αδελφός της Roberto είχε συλληφθεί από την κυβέρνηση του “León de Tarapacá”, του τότε προέδρου της Χιλής, Jorge Alessandri. Στο «La carta», στρέφεται ευθέως κατά των εξουσιών του αστικού κράτους, κατηγορεί τον πρόεδρο χωρίς περιστροφές, αντιμετωπίζοντάς τον ως «αιμοδιψή» και αναδεικνύει την πίστη της στην μαχητικότητα της κομμουνίστριας.
Μου έστειλαν γράμμα ταχυδρομικά από νωρίς \ Και σε εκείνο το γράμμα μου λένε ότι συνελήφθη ο αδελφός μου \ Και χωρίς οίκτο τον έσυραν στο δρόμο με δεσμά, ναι.
Η επιστολή λέει τον λόγο που διέπραξε ο Ρομπέρτο \ Έχοντας υποστηρίξει την απεργία που έτρεχε \ Αν αυτός είναι ένας λόγος, θα πάω και στη φυλακή, λοχία, ναι.
Τόσο μακριά περιμένω νέα \ Έρχεται το γράμμα να μου πει ότι στην πατρίδα μου δεν υπάρχει δικαιοσύνη \ Οι πεινασμένοι ζητούν ψωμί, η πολιτοφυλακή τους δίνει μολύβι, ναι!

Με αυτόν τον πομπώδη τρόπο θέλουν να κρατήσουν τη θέση τους \ Αυτοί με θαυμαστές και ουρές χωρίς να αξίζουν \ Πηγαίνουν και έρχονται από την εκκλησία και ξεχνούν τις εντολές, ναι.
Βάρβαρη αυθάδεια και προδοσία θα είχε φανεί \ Να παρουσιάσει την γκάφα και να σκοτώσει εν ψυχρώ \ Που την άμυνα δεν την έχει με τα δύο άδεια χέρια, ναι.

Το γράμμα που έλαβα μου ζητά απάντηση \ Ζητώ να διαδοθεί σε όλο τον πληθυσμό \
Ότι το Λιοντάρι είναι αιμοδιψές σε κάθε γενιά, ναι.
Ευτυχώς έχω κιθάρα να κλάψω τον πόνο μου \
Έχω και εννιά αδέρφια εκτός από αυτόν που ήταν στρατευμένος \
Και οι εννιά είναι κομμουνιστές
με την εύνοια του δικού μας θεού μου, ναι.!!

Κλείνουμε με το εμβληματικότερο τραγούδι της, με το οποίο θα γίνει παγκοσμίως γνωστή το Gracias a la vida (Ευχαριστώ τη Ζωή), που θα το ερμηνεύσει το 1971 η Μερσέντες Σόσα, η μεγάλη φωνή της Λατινικής Αμερικής, όπως επίσης και η Τζόαν Μπαέζ.

Ευχαριστώ τη ζωή, που μου έχει δώσει τόσα πολλά
Μου έδωσε δύο αστέρια, που όταν τα ανοίγω
Ξεχωρίζω τέλεια το μαύρο από το λευκό
Και στον ψηλό ουρανό το έναστρο φόντο του

Και μέσα στα πλήθη ο άντρας που αγαπώ
Ευχαριστώ στη ζωή, που μου έχει δώσει τόσα πολλά
Μου έδωσε τα ακούσματα και το αλφάβητο
Και μαζί τα λόγια που σκέφτομαι και φωνάζω

Μάνα, φίλος_η, αδελφός_ή και φως που λάμπει
Η διαδρομή της ψυχής αυτού που αγαπώ
Ευχαριστώ  τη ζωή …
Μου έχεις δώσει ένα αυτί σε όλη του την γκάμα
Να καταγράφω νύχτα και μέρα, γρύλους και καναρίνια
Σφυριά, τουρμπίνες, φλοιούς και γουργούριμα νερών,
Και την τρυφερή φωνή που τόσο αγάπησα

Ευχαριστώ ζωή, που μου έχεις δώσει τόσα πολλά

Την πορεία των κουρασμένων ποδιών μου…
Μαζί τους περπάτησα πόλεις και λακκούβες
Παραλίες και ερήμους, βουνά και πεδιάδες
Και το σπίτι σας, το δρόμο και το αίθριο
Ευχαριστώ ζωή, που μου έχεις δώσει τόσα πολλά

Με έχεις κάνει να γελάσω και να κλάψω
Έτσι ξεχωρίζω την ευτυχία από τη φθορά
Τα δύο υλικά που συνθέτουν το τραγούδι μου
Και το τραγούδι σου είναι το δικό μου τραγούδι

Ευχαριστώ ζωή,
Ευχαριστώ ζωή, που μου έχεις δώσει τόσα…