Granma 🇨🇺 Ernesto Che Guevara: ο Guerrillero Heroico 🎈 ΖΕΙ στις καρδιές μας!

            Ο Τσε ζει ανάμεσά μας _56+ χρόνια

Ζει ανάμεσά μας και ανάμεσα σε όλους εκείνους στον κόσμο που συνεχίζουν να αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο: “Hasta la victoria siempre”_Μέχρι τη νίκη πάντα, δήλωσε ο Κουβανός Πρόεδρος του νησιού της επανάστασης και πρώτος γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, Miguel Díaz-Canel Bermúdez, στην 56η επέτειο από τη σύλληψη και δολοφονία του Guerrillero Heroico στη Βολιβία.

Villa clara _ Βίγια Κλάρα.– Κάθε ξημέρωμα της 8^ης Οκτωβρίου έχει μια ιδιαίτερη χροιά για την πόλη της Σάντα Κλάρα, την πόλη όπου έφτασε για πρώτη φορά ο Τσε στα τέλη του 1958 και από την οποία δεν έχει φύγει ποτέ.

Για το αφιέρωμα, που ξεκίνησε με την παραδοσιακή ανταλλαγή λουλουδιών στο Μνημείο που φιλοξενεί τα λείψανα του Τσε και των συμπολεμιστών του, μια αντιπροσωπεία της πόλης της Βίγια συγκεντρώθηκε εκεί, με επικεφαλής τους Osnay Miguel Colina και Alberto López Díaz, ανώτατα στελέχη του Κόμματος και της κυβέρνησης και της περιφέρειας αντίστοιχα.

Εκ μέρους της νεολαίας, ο Hermes Germán Aguilera Pérez, πρώτος γραμματέας της Επαρχιακής Επιτροπής της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών, δήλωσε ότι αυτό το αφιέρωμα “επιβεβαιώνει τη δέσμευση του λαού μας, και ιδιαίτερα των νέων γενιών, στην υπεράσπιση του έργου και των ιδεών για τις οποίες πρόσφερε τη ζωή του ο Comandante Ερνέστο Γκεβάρα”.

Μαθητές από τη Στρατιωτική Σχολή Camilo Cienfuegos, συμμετείχαν στην τιμητική φρουρά στο Μαυσωλείο των Μαχητών του Μετώπου Las Villas, μια τελετή που συνοδεύτηκε από τους παρευρισκόμενους, με την τοποθέτηση λουλουδιών δίπλα στην αιώνια φλόγα που υψώθηκε, στη μνήμη των 140 μαχητών που αναπαύονται εκεί.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος, πραγματοποιήθηκε εθελοντική εργασία και στις περιοχές του οργανοπονικού Las Marianas, όπου συμμετείχαν πάνω από εκατό νέοι, κατά την οποία _αφορμής δοθείσης, αρκετοί από αυτούς ή γράφτηκαν στην κομμουνιστική νεολαία _UJC ή πήραν “κάρτα γνωριμίας”.

σσ. organoponico είναι ένα σύστημα αστικής τοπικής γεωργίας που χρησιμοποιεί βιολογικούς κήπους –εξελιγμένη αυτοματοποιημένη ”πατέντα” της Κούβας, με   στάγδην άρδευση οργανική ύλη και χώμα, για 100%  βιολογικά προϊόντα με μεγάλη ποικιλία αγροοικολογικών τεχνικών, συμπεριλαμβανομένης της ολοκληρωμένης διαχείρισης παρασίτων, της πολυκαλλιέργειας και της αμειψισποράς.
Τα περισσότερα οργανικά υλικά παράγονται επίσης μέσα στους κήπους μέσω της κομποστοποίησης. Αυτό επιτρέπει την παραγωγή να πραγματοποιείται με λίγες εισροές που βασίζονται στο πετρέλαιο.
Τα Organopónicos πρωτοεμφανίστηκε ως απάντηση της κοινότητας στην έλλειψη επισιτιστικής ασφάλειας κατά τη διάρκεια της Ειδικής Περιόδου μετά τις ανατροπές στη Σοβιετικής Ένωσης και λειτουργεί δημόσια από άποψη ιδιοκτησίας, πρόσβασης και διαχείρισης, με τη στήριξη και επιδοτούμενη επί  πλέον σε μεγάλο βαθμό από την κυβέρνηση.

Σήμερα, περισσότερα από 6.000 παιδιά στην επαρχία θα λάβουν το μπλε κασκόλ, ως μέλη της Οργάνωσης των πιονιέρων José Martí, τόνισε η Laura Beatriz García, πρόεδρος της οργάνωσης σε αυτήν την περιοχή.
Ομοίως, οντότητες που ιδρύθηκαν στη Σάντα Κλάρα από τον Τσε Γκεβάρα, το 1961, υπό την ιδιότητά του ως Υπουργού Βιομηχανίας, όπως η Fabric Aguilar Noriega, η Planta Mecánica και ο Εθνικός Βιομηχανικός Παραγωγός οικιακών σκευών (Industria Nacional Productora de Utensilios Domésticos Inpud_ Primero de Mayo), αναπτύσσουν και προγραμματίζουν  ειδικές εκδηλώσεις, προς τιμήν του Guerrillero Heroico.

Το σώμα του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα πυροβολήθηκε, πριν από 56 χρόνια, από Βολιβιανό υπαξιωματικό, με εντολή των ΗΠΑ (CIA) _αφού τραυματίστηκε στη μάχη και συνελήφθη στην Quebrada del Yuro, έχοντας εξαντλήσει και την τελευταία σφαίρα του.
Μεταφέρθηκε σε ένα μικρό σχολείο στη μικρή ορεινή πόλη της Βολιβίας La Higuera, από όπου η κληρονομιά του συνεχίζει να διαδίδει το αντιιμπεριαλιστικό μήνυμά του σε όλο τον κόσμο.

Κάθε 8 Οκτωβρίου, την ημέρα της σύλληψης, το 1967, του μυθικού αντάρτη Comandante guerrillero, άνθρωποι από όλα τα μήκη και πλάτη της γης ταξιδεύουν στη La Higuera, για να αποτίσουν έναν αυθόρμητο φόρο τιμής σε αυτόν που ενσάρκωσε, όσο κανένας άλλος, το αρχέτυπο του νέου ανθρώπου.

Σε κάθε επέτειο γέννησης ή θανάτου του Τσε, όπως είναι παγκοσμίως γνωστός, οι ιδέες του, το παράδειγμα και το απεριόριστο θάρρος του αποκτούν εκείνη την ανανεωμένη θετική αύρα, που τον έκανε να ξεπεράσει το άσθμα από παιδί, να ταξιδεύει σε χώρες της Νότιας Αμερικής για να τις γνωρίσει “από τα μέσα”, ενάντια στο πραξικόπημα (έμπνευσης και σχεδιασμού της CIA), κατά του Προέδρου Jacobo Árbenz, στη Γουατεμάλα και κλείνοντας με το Μεξικό στην αποστολή που ο Φιντέλ ετοίμαζε για να απελευθερώσει την Κούβα από μια αιματηρή τυραννία, προοίμιο για τα κατορθώματά του αργότερα στον Ejército Rebelde (Επαναστατικός Στρατός).
Είναι γνωστό το τεράστιο ανάστημά του ως πολιτικός, διεθνιστής, διπλωμάτης και ξανά ως αντάρτης στο Κονγκό και τη Βολιβία.

Το θάρρος εκείνου που πάνω σε μια ξύλινη καρέκλα, στο μικρό σχολείο της La Higuera, μη μπορώντας να κινηθεί λόγω των τραυμάτων του, κατάφερε να διατάξει τον ταραγμένο δολοφόνο του:
“Ξέρω θα με σκοτώσεις!. Μείνε ήρεμος και στόχευσε καλά. Θα πυροβολήσεις έναν άνθρωπο! _τίποτε παραπάνω”

Η προσωπικότητα του Τσε ήταν πολύπλευρη. Εκτός από το θάρρος και το έμφυτο στρατηγικό του ταλέντο ως στρατιώτης, ήταν βαθύς αναλυτής πολιτικών και φιλοσοφικών θεμάτων, βασισμένος στην αντίληψή του ότι, για να επιτευχθεί η ανάπτυξη μιας χώρας, το πρώτο πράγμα που έπρεπε να έχει ήταν η πλήρης ανεξαρτησία και κυριαρχία και στη συνέχεια να εδραιώσουν τη δική τους πολιτιστική _πολιτισμική  ταυτότητα.
Αυτό φάνηκε μετά τη δύσκολη αποβίβαση του γιοτ Granma, όταν έπρεπε να εγκαταλείψει οδυνηρά την τσάντα του γιατρού για να κουβαλήσει ένα κουτί με πυρομαχικά και ένα τουφέκι για να γίνει για πάντα μαχητής. Ο Τσε ήταν γιατρός που έγινε στρατιώτης χωρίς να σταματήσει να είναι γιατρός ούτε ένα λεπτό.

Ήδη από τις 7 Οκτωβρίου 1959, λίγους μόλις μήνες μετά τον επαναστατικό θρίαμβο, ο εμβάθυνε αυτές τις ιδέες, δηλώνοντας, σε μια διάσκεψη, ότι «το καθήκον των αποικιακών δυνάμεων σε όλο τον κόσμο ήταν πάντα να καταπνίξουν τον αυτόχθονα πολιτισμό του έθνους. να καταστρέψουν τις πεποιθήσεις ενός λαού και να του ενσταλάξουν τη δική τους κουλτούρα της χώρας τους, τα έθιμά της... Μπορείτε πάντα να δείτε τις προσπάθειες των αποικιακών δυνάμεων να μεταμορφώνουν τα πάντα, προσαρμόζοντάς τα πάντα στον τύπο τους, στον τρόπο ζωής και οργάνωσης τους.

Προσπαθώντας να συνοψίσουμε τις πτυχές της ζωής του να πούμε ότι ήταν γιατρός με στρατηγική στρατιώτη, πολιτικός με βαθιά ανθρωπιστική αίσθηση, ιδεολόγος που προώθησε τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου, οικονομολόγος, οξυδερκής αναλυτής, δημοσιογράφος και ιδρυτής του λατινοαμερικανικού πρακτορείου Prensa Latina, συγγραφέας και διπλωμάτης, τονίζοντας την ακεραιότητά του ως επαναστάτη.

Αλλά το να τις παραλείψουμε θα σήμαινε ότι χάνουμε την πραγματικότητα του ποιος, στη σύντομη ζωή του των 39 ετών, ήταν διοικητής των ανταρτών στην Κούβα, οδήγησε την Επανάσταση στο κέντρο του νησιού, αντιμετωπίζοντας με τους λίγους άντρες του έναν στρατό περισσότερων από 20.000, πρόεδρος του Κεντρική Τράπεζα της Κούβας, Υπουργός Βιομηχανίας, διπλωμάτης σε βαρυσήμαντες αποστολές στα Ηνωμένα Έθνη και στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών (Organización de Estados Americanos OEA) στην Πούντα ντελ Έστε της Ουρουγουάης που οδήγησαν στην υπογραφή εμπορικών και στρατιωτικών συμφωνιών με τη Σοβιετική Ένωση.

O Τσε δεν ξέχασε ποτέ τη δέσμευση στον ηγέτη της Κουβανικής Επανάστασης _τον Φιδέλ, από τότε που εντάχθηκε στην ομάδα στο Μεξικό, ότι, όταν ο αγώνας στο νησί θα θριάμβευε, δεν θα έβαζε εμπόδια στον δρόμο του για να συνεχίσει τις προσπάθειές του για απελευθέρωση σε άλλες χώρες _Πάντα σκεφτόταν την πατρίδα του την Αργεντινή, με τον εκεί δημοσιογράφο Jorge Ricardo και τον Jorge Masetti, που δημιούργησε ένα αντάρτικο κέντρο στη Salta το 1964.

¡HASTA LA VICTORIA SIEMPRE!
ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΝΙΚΗ!

Στις αρχές του 1965, ο Γκεβάρα Guevara έγραψε μια αποχαιρετιστήρια επιστολή στον Φιντέλ - την οποία διάβασε στο καταστατικό της πρώτης Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας _αποποιούμενος όλες τις θέσεις του, την κουβανική υπηκοότητα, που του παραχωρήθηκε το 1959, και ανακοινώνοντας την αναχώρησή του σε “νέα πεδία μάχης”. Η επιστολή τελείωνε με τη φράση ¡Hasta la victoria siempre! _Μέχρι τη νίκη πάντα, που έκτοτε έγινε πεποίθηση του κουβανικού λαού.
Μετά από μια αποτυχημένη αφρικανική εμπειρία στον αγώνα για την απελευθέρωση του Κονγκό, ο Τσε αποφάσισε να επικεντρώσει τις προσπάθειές του στη Λατινική Αμερική.

Θεώρησε ότι η Βολιβία ήταν τότε η χώρα με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη της λαϊκής συνείδησης, ειδικά του μεταλλευτικού κινήματος, που βρισκόταν στην καρδιά της Νότιας Αμερικής και συνόρευε με την Αργεντινή, τη Χιλή, το Περού, τη Βραζιλία και την Παραγουάη.

Στις 3 Νοεμβρίου 1966, ο διοικητής Γκεβάρα ντε λα Σέρνα έφτασε στη Βολιβία με την ψεύτικη ταυτότητα του Adolfo Mena González και με διαβατήριο της Ουρουγουάης, και στις 7 του ίδιου μήνα ξεκίνησε το Βολιβιανό του Ημερολόγιο, εγκαθιστώντας το στρατηγείο του σε μια ορεινή περιοχή στη ζούγκλα, κοντά στον ποταμό Ñancahuazú, όπου η οροσειρά των Άνδεων συναντά την περιοχή Gran Chaco. Έδωσε πολλές μάχες κατά τη διάρκεια των 11 μηνών, ενάντια σε έναν στρατό που εκπαιδεύτηκε και οπλίστηκε από συμβούλους Yankee.

Η ηρωική ιστορία του Ejército de Liberación Nacional de Bolivia (ELN) Βολιβιανού Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (ELN) είναι παγκοσμίως γνωστή, αποτελούμενη από 47 –όλους κι όλους, αντάρτες (16 Κουβανούς διεθνιστές, 26 Βολιβιανούς, τρεις Περουβιανούς και δύο Αργεντινούς), με την Τάνια (Tamara Bunke) ήταν η μόνη γυναίκα.

Η Τάνια _δεν είχε κλείσει ούτε τα 30, ήταν η προτελευταία που βυθίστηκε στο ορμητικό ρεύμα του Ρίο Γκράντε, ακριβώς μπροστά από τον Χοακίν που κάλυπτε τους συντρόφων του. Με το νερό πάνω από τους γοφούς της ακούστηκαν οι πρώτες ριπές. Προσπάθησε να αρπάξει το τουφέκι της αλλά μια σφαίρα την βρήκε στον πνεύμονα… παρασύρθηκε από το ποτάμι και οι στρατιώτες βρήκαν το σώμα της επτά ημέρες αργότερα… Έκτοτε, κάθε 31-Αυγ, άγνωστα χέρια γεμίζουν με λουλούδια τιμής και μνήμης το μέρος όπου βρέθηκε το σώμα της και η αντάρτισσα Τάνια, το αγριολούλουδο του Ρίο Γκράντε, θρύλος πλέον, αναβιώνει την κραυγή για ελευθερία που διατρέχει τη Λατινική Αμερική.

Επίσης παγκοσμίως γνωστό ήταν το επίπονο έργο μιας ομάδας Κουβανών επιστημόνων, από το 1995, να εκπληρώσει τη δέσμευση που ανέλαβε προσωπικά ο Comandante en Jefe Fidel, να μην αφήσει ποτέ έναν τέτοιο μαχητή εγκαταλελειμμένο και να φέρει στην Κούβα τα λείψανα του και των ανταρτών του.

Σε δύο χρόνια βρήκαν ένα μέρος των ανταρτών, αλλά τα λείψανα του Τσε δεν φάνηκαν.
Στις 28 Ιουνίου 1997, λόγω αποκαλύψεων ενός απόστρατου Βολιβιανού στρατηγού, βρήκαν στη Vallegrande, μετά από 30 χρόνια, επτά πτώματα κρυφά θαμμένα σε έναν κοινό τάφο και αναγνώρισαν, με την υποστήριξη της Αργεντινής Ιατροδικαστικής Ανθρωπολογικής ομάδας, αυτό του Ernesto. Ήταν ο Γκεβάρα και έξι από τους άνδρες του.
Στις 17 Οκτωβρίου 1997, κατά την κατάθεση των λειψάνων του Guerrillero Heroico στην Κούβα στο Μαυσωλείο που φέρει το όνομά του στη Σάντα Κλάρα, ο Φιντέλ είπε: “Δεν ερχόμαστε για να αποχαιρετήσουμε τον Τσε και τους ηρωικούς συντρόφους του. Ερχόμαστε να σας υποδεχτούμε. Βλέπω τον Τσε και τους άντρες του ως ενίσχυση, ως ένα απόσπασμα ανίκητων μαχητών, που αυτή τη φορά περιλαμβάνει όχι μόνο Κουβανούς, αλλά και Λατινοαμερικανούς που έρχονται να πολεμήσουν δίπλα μας και να γράψουν νέες σελίδες ιστορίας και δόξας. Βλέπω επίσης τον Τσε ως έναν ηθικό γίγαντα που μεγαλώνει καθημερινά, του οποίου η εικόνα, η δύναμη, η επιρροή του έχουν πολλαπλασιαστεί σε όλη τη γη”.

Το διαβατήριο _ταυτότητα
του Τσε ως Adolfo Mena González

(Granma)
Για αυτόν τον λαό, η ιστορία ήταν πάντα ένα συνεχές μονοπάτι, στο οποίο κάθε δέντρο γονιμοποιεί το έδαφος με τα αποστάγματα του κορμού του, για νέους σπόρους. Δεν υπάρχει μήνας που να μην φιλοξενεί περασμένες στιγμές, στημένες ως πυλώνες αυτού που είμαστε σήμερα. Η ανάκληση της ιστορίας είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπεί η διάχυσή της στις λιγότερο επισκέψιμες και προσβάσιμες εσοχές της μνήμης. Πρέπει _λοιπόν, προερχόμενοι από τη μήτρα της να κάνουμε το καθήκον μας απέναντί της, όλοι μαζί και ο καθένας μας ξεχωριστά, προς αυτούς που σημάδεψαν το βιβλίο της πριν από εμάς και χάραξαν την κληρονομιά τους σε αυτό. Και εμείς οι Κουβανοί ξέρουμε καλά τι σημαίνει αυτό.

Την τρίτη μέρα του Οκτώβρη, δεν γίνεται να αγνοήσουμε τις διαχρονικές εμπειρίες, που ήταν και είναι αξέχαστες. Εκείνη την ημέρα, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας ξαναγεννήθηκε, με το όνομα που θα συνόδευε πάντα την πορεία του.

Κομμουνιστικό, γιατί δεν μπορούσε και δεν θα γίνει ποτέ αλλιώς, γιατί το απαιτούσε το καθήκον που ιδεολογικά ηγείται. Η παρουσίαση, λοιπόν, της πρώτης Κεντρικής του Επιτροπής, μίλησε για δυνάμωμα, εργατική τάξη και ταξική πάλη, για αποδεδειγμένη υποδειγματικότητα, για απεριόριστη προσήλωση στην Πατρίδα.

Σε εκείνη τη λίστα των συντρόφων ξεχωρίζει μια απρόσμενη απουσία. Έλειπε ο μεγάλος Αργεντίνος και  επίσης Κουβανός _που ο ίδιος το επέλεξε, με δεσμούς που ξεπερνούν τον τόπο γέννησης και επιλέγονται από την ιστορία. Η αποχαιρετιστήρια επιστολή που διάβασε τότε ο Φιντέλ αποτέλεσε την  ανεξίτηλη μαρτυρία του καθάριου και της εξαιρετικότητας κάποιου που δεν δίστασε ούτε στιγμή να αφοσιωθεί στους ευγενείς σκοπούς που απαιτούσαν οι “μέτριες” _όπως ο ίδιος έλεγε προσπάθειές του.
Εκείνη την ημέρα γεννήθηκε και αυτή η εφημερίδα, τόσο αριστερή όσο και το Κόμμα που εκπροσωπεί. Η Granma, όπως τη βάφτισε ο Comandante en Jefe, η θαλαμηγός του Κουβανικού Τύπου, ποτισμένη από τα ίδια συναισθήματα που οδήγησαν το πλοίο του έπους που της έδωσε το όνομά του.

Πενήντα οκτώ χρόνια αργότερα, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας είναι σταθερό πρωτοπορία της χώρας και του λαού της _58 χρόνια αργότερα αυτή η επιστολή συνεχίζει να προκαλεί δάκρυα στους επαναστάτες και να τους θυμίζει την αξία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Τόσο που μπορούμε να πούμε, με περηφάνια, ότι, από τότε μέχρι σήμερα, οι σελίδες αυτής της εφημερίδας είναι επίσης, περήφανη και πιστή μαρτυρία της ιστορίας που έζησε!

Στις 3 Οκτωβρίου 1965, ανακοινώθηκε ότι το Partido Unido de la Revolución Socialista (Ενωμένο Κόμμα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης) πήρε το όνομα Partido Comunista de Cuba (ΚΚ Κούβας) και παρουσιάστηκε η πρώτη Κεντρική Επιτροπή του.

Ταυτόχρονα, ο Φιντέλ διάβασε την αποχαιρετιστήρια επιστολή του Τσε Γκεβάρα.

Εκείνο το βράδυ, ο πρωθυπουργός (Φιντέλ Κάστρο) ως υπεύθυνος για την παρουσίαση της έκθεσης της ΚΕ είπε: «Δεν υπάρχει κανένα ηρωικό επεισόδιο στην ιστορία της χώρας μας τα τελευταία χρόνια που να μην εκπροσωπείται εδώ μέσα».

«Υπάρχει μια απουσία στην ΚΕ μας – συνέχισε – εκείνων _και ειδικά εκείνου που διαθέτει όλα τα πλεονεκτήματα και όλες τις απαραίτητες αρετές στον υψηλότερο βαθμό ανήκοντας σε αυτήν και αυτή τη στιγμή δεν είναι μαζί μας εδώ».

Στη συνέχεια, ο Φιντέλ διάβασε, μέσα σε μια απερίγραπτη δραματική ένταση, την αποχαιρετιστήρια επιστολή του Τσε.

Μία από τις δύο πρώτες συμφωνίες που εγκρίθηκαν από την Κεντρική Επιτροπή, που έγινε ομόφωνα αναγνωρισμένη, ήταν να πάρει το όνομα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας και η δεύτερη ήταν η συγχώνευση των εφημερίδων Revolución και Hoy, για τη δημιουργία μιας νέας που θα φέρει το όνομα της Granma «ως σύμβολο της επαναστατικής μας αντίληψης και της πορείας μας».

Ιστορική μέρα, υπερβατική στιγμή παραδείγματος επαναστατικής ενότητας. Όπως είπε ο Φιντέλ: «Θα υπερασπιστούμε, όπως υπερασπιζόμασταν μέχρι σήμερα, τις απόψεις μας και τις θέσεις μας και τη γραμμή μας, με τρόπο συνεπή με τους εαυτούς μας και τις πράξεις μας. Και τίποτα δεν μπορεί να μας διώξει από αυτό το μονοπάτι».

Η επιστολή του Τσε: “Έτος Γεωργίας” \ Αβάνα
Διαβάζει ο Φιντέλ:
Θυμάμαι πολλά πράγματα αυτή την περίοδο, από όταν σε γνώρισα στο σπίτι της María Antonia, τότε που μου πρότεινες να έρθω, μέσα την ένταση των προετοιμασιών. Μια μέρα πέρασαν ρωτώντας ποιος έπρεπε να ειδοποιηθεί σε περίπτωση θανάτου και το πραγματικό ενδεχόμενο του γεγονότος μας έπληξε όλους. Αργότερα μάθαμε ότι ήταν αλήθεια, ότι σε μια επανάσταση κερδίζεις ή πεθαίνεις (αν είναι πραγματική). Πολλοί σύντροφοι χάθηκαν στην πορεία προς τη νίκη.

Σήμερα όλα έχουν λιγότερο δραματικό τόνο γιατί είμαστε πιο ώριμοι, αλλά το γεγονός επαναλαμβάνεται. Νιώθω ότι έχω εκπληρώσει μέρος του καθήκοντός μου που με έδεσε με την Κουβανική Επανάσταση και αποχαιρετώ εσάς, τους συντρόφους μου, τους ανθρώπους σας που είναι τώρα δικοί μου.
Παραιτούμαι τυπικά από τις θέσεις μου στην ηγεσία του Κόμματος, από τη θέση μου ως Υπουργού, από το βαθμό του Διοικητή, από την κατάστασή μου ως Κουβανού. Τίποτα νομικό δεν με δένει με την Κούβα, μόνο δεσμοί άλλου είδους που δεν μπορούν να σπάσουν όπως τα ραντεβού.

Κάνοντας έναν απολογισμό της προηγούμενης ζωής μου, πιστεύω ότι εργάστηκα με αρκετή ειλικρίνεια και αφοσίωση για να εδραιώσω τον επαναστατικό θρίαμβο. Η μόνη μου έλλειψη σοβαρότητας είναι ότι δεν σε εμπιστεύτηκα _Fidel, περισσότερο από τις πρώτες στιγμές της Sierra Maestra και δεν είχα κατανοήσει με αρκετή σαφήνεια τις ιδιότητές σου ως ηγέτη και επαναστάτη. Έζησα υπέροχες μέρες και ένιωσα στο πλευρό σου την περηφάνια ότι ανήκω στον λαό μας στις φωτεινές και θλιβερές μέρες της κρίσης της Καραϊβικής. Σπάνια ένας πολιτικός έλαμψε πιο λαμπερά από εκείνες τις μέρες, είμαι επίσης περήφανος που σε ακολούθησα χωρίς δισταγμό, ταυτίστηκα με τον τρόπο σκέψης σου και θέασης και εκτίμησης των κινδύνων και των αρχών.

Άλλες χώρες του κόσμου απαιτούν τη βοήθεια των μέτριων προσπαθειών μου. Μπορώ να κάνω ό,τι σας αρνούνται λόγω της ευθύνης σας επικεφαλής της Κούβας και ήρθε η ώρα να χωριστούμε.

Να ξέρετε ότι το κάνω με ένα μείγμα χαράς και πόνου, εδώ αφήνω τις πιο αγνές μου ελπίδες ως οικοδόμος και το πιο αγαπημένο μεταξύ των αγαπημένων μου… και αφήνω μια πόλη που με δέχτηκε ως γιο. Αυτό σχίζει ένα μέρος του πνεύματός μου. Στα νέα πεδία των μαχών θα κουβαλάω την πίστη που μου ενστάλαξες, το επαναστατικό πνεύμα του λαού μου, το αίσθημα της εκπλήρωσης των πιο ιερών καθηκόντων: ο αγώνας ενάντια στον ιμπεριαλισμό όπου γης, αυτό παρηγορεί και θεραπεύει κάθε στεναχώρια.

Λέω για άλλη μια φορά ότι απαλλάσσω την Κούβα από κάθε ευθύνη, εκτός από αυτή που πηγάζει από το παράδειγμά της. Ότι αν η τελευταία μου ώρα έρθει κάτω από άλλους ουρανούς, η τελευταία μου σκέψη θα είναι για αυτήν και ειδικά για σένα. Σε ευχαριστώ για όσα μου δίδαξες και για το παράδειγμά σου στο οποίο θα προσπαθήσω να είμαι πιστός μέχρι τις τελευταίες συνέπειες των πράξεών μου.

Πάντα ταυτιζόμουν με την εξωτερική πολιτική της Επανάστασής μας και συνεχίζω έτσι ακριβώς.
Όπου κι αν σταθώ θα νιώσω την ευθύνη να είμαι Κουβανός επαναστάτης και θα ενεργώ ως τέτοιος. Το ότι δεν αφήνω τα παιδιά μου και τη γυναίκα μου τίποτα υλικό δεν με στεναχωρεί: χαίρομαι που είναι έτσι. Δεν ζητάω τίποτα για αυτούς γιατί η Πολιτεία θα τους δώσει αρκετά για να ζήσουν και να μορφωθούν.

Θα είχα πολλά να πω σε εσάς και στους δικούς μας ανθρώπους, αλλά νιώθω ότι είναι περιττά, τα λόγια δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που θα ήθελα και δεν αξίζει να γεμίζουμε σελίδες.

Hasta la victoria siempre. ¡Patria o Muerte!
Te abraza con todo fervor revolucionario

Che