20 Μαρτίου 2023

Η “μαύρη αράχνη” της κόκκινης αρμάδας — CCCP

Ο θλιβερός Δεκέμβρης του 1991, όταν ολοκληρώθηκαν τυπικά οι ανατροπές στην ΕΣΣΔ με την υποστολή της κόκκινης σημαίας από το Κρεμλίνο ‑τότε που ο Ρίζος κυκλοφόρησε με το ιστορικό πρωτοσέλιδο, ήταν πια παρελθόν και εφτά χρόνια αργότερα στις 23-Σεπ-1998, σε μια επετειακή αθλητική συνάντηση, οι εθνικές ομάδες Ρωσίας και (πρώην) Σοβιετικής Ένωσης -της μεγάλης ομάδας με το σφυροδρέπανο στο στήθος και τα αρχικά C.C.C.P. στο πίσω μέρος της φανέλας, αναβίωσαν τη χρυσή εποχή, τότε που σε πείσμα όλων, έμενε ‑θεματοφύλακας, μια μόνη χώρα όπου ο αθλητισμός δεν ήταν εμπόρευμα.
Τον αγώνα μετέδωσε για την τηλεόραση ο λαϊκός καλλιτέχνης της ΕΣΣΔ και της Γεωργίας Κοτέ Μαχαράτζε, οι μεταδόσεις του οποίου στο παρελθόν, με τη χαρακτηριστική του γεωργιανή προφορά, είχαν δημιουργήσει ένα θρύλο γύρω από το όνομά του, με τους θεατές να παραληρούν, αποθεώνοντας τους παίκτες που τίμησαν τη φανέλα με το σοβιετικό εθνόσημο. Στη συνάντηση έδωσαν το “παρών” όλα τα μεγάλα αστέρια της δεκαετίας του ’80, ο Αρμένιος Αγκανεσιάν, οι Γεωργιανοί Σουλακβελίτζε, Τσιβάτζε, Κιπιάνιν, Σεγκέλια, οι Ρώσοι Γαβρίλοφ, Χιγκιατούλιν, Τσερενκόφ, οι Ουκρανοί Τσάνοφ, Μπλαχίν, Μπεσόνοφ, Μιχαϊλιτσένκο, Ντεμιανένκο, Ζαβάροφ, Προτάσοφ, Ρατς, Μπελάνοφ, Μπούριακ και Κουζνιετσόφ: έλειπε ο μεγάλος Λιέβ (Ιβάνοβιτς) Γιασίν (Лев Иванович Яшин)

Υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους αθλητές όλων των εποχών, που προπορεύτηκε της εποχής του, ο κορυφαίος ‑των κορυφαίων- τερματοφύλακας στον κόσμο για τον 20ο αιώνα και ίσως ο μεγαλύτερος στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Έφυγε πρόωρα από τη ζωή (μόλις στα 60 του χρόνια) στις 20 Μάρτη του 1990, αφήνοντας στη μνήμη των φίλων του ποδοσφαίρου μερικές από τις ομορφότερες στιγμές του αθλήματος και το όνομά του χαραγμένο με χρυσά γράμματα στην ιστορία του παγκόσμιου αθλητισμού.

Ο επονομαζόμενος «μαύρη αράχνη» των γηπέδων ―εξαιτίας της εξ ολοκλήρου μαύρου χρώματος εμφάνισής του και της ικανότητάς του να «αιχμαλωτίζει» τις φάσεις μέσα στην περιοχή του και να εξουδετερώνει τους αντιπάλους του επιθετικούς―

Λιέβ Γιασίν: γεννήθηκε στη Μόσχα στις 22-Οκτ-1929, από γονείς βιομηχανικούς εργάτες και σε ηλικία 12 ετών, κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκόσμιου, όταν ολόκληρος ο σοβιετικός λαός έχει ριχτεί στη μάχη ενάντια στον γερμανικό φασισμό, πιάνει δουλειά σε εργοστάσιο παραγωγής πολεμικού υλικού, ενώ παράλληλα παίζει ποδόσφαιρο και ξεδιπλώνει το ταλέντο του στην τοπική κοινωνία, ώσπου σε μια διοργάνωση αγώνων μεταξύ ομάδων εργοστασίων, θα τραβήξει την προσοχή των ανθρώπων της Ντιναμό Μόσχας και θα πάρει μεταγραφή στη μεγάλη ομάδα.

Η πρώτη του ποδοσφαιρική «επίσημη» εμφάνιση θα γίνει το 1949, σε έναν αγώνα που θα ήθελε να ξεχάσει για πάντα, αφού εξαιτίας της κακής απόδοσής του στάθηκε αφορμή να παροπλιστεί για τέσσερα ολόκληρα χρόνια: αλλά δεν το έβαλε κάτω, αντίθετα ασχολήθηκε ‑σε υψηλό επίπεδο με το χόκεϊ επί πάγου και μάλιστα με την ομάδα χόκεϊ της Ντιναμό κατέκτησε το πρωτάθλημα Σοβιετικής Ένωσης το 1953!

Όμως, γεννημένος για το ποδόσφαιρο, καμιά άτυχη στιγμή, καμιά κακή απόδοση σε έναν αγώνα δεν θα μπορούσε να ανακόψει μια μεγάλη πορεία που θα κρατούσε 22 ολόκληρα χρόνια και στη διάρκεια της οποίας θα προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στον αθλητισμό της πατρίδας του και ο ίδιος θα κέρδιζε με το σπαθί του την ψηλότερη θέση στην κορυφή της παγκόσμιας αναγνώρισης και καταξίωσης.

Ο Γιασίν είχε την ικανότητα να «διαβάζει» τις κινήσεις του αντίπαλου επιθετικού, να αντιδρά με μεγάλη ταχύτητα και να αποτρέπει τον κίνδυνο από την εστία του, ενώ γινόταν φόβος και τρόμος στις ―για σεμινάριο― εξόδους του μακριά από το τέρμα και στις μονομαχίες «ένας εναντίον ενός». Έλεγε ο Βλαντίμιρ Πιλγκούι, αναπληρωματικός του Γιασίν στη Δυναμό Μόσχας: «Δεν θυμάμαι άλλον τερματοφύλακα στην ιστορία που να καταλάβαινε και να “διάβαζε” έτσι το παιχνίδι, με το που άρχιζε από κάποια πλευρά η επίθεση του αντιπάλου, ο Λιέβ έδινε ήδη οδηγίες στους αμυντικούς για το σημείο που αυτοί πρέπει να καλύψουν στον αγωνιστικό χώρο»

Έμεινε στην ιστορία η περίφημη «πάσα Γιασίν» όταν, αφού αποσοβούσε τον κίνδυνο μπροστά στην εστία του, πετώντας την μπάλα με το χέρι τροφοδοτούσε με μοναδική ακρίβεια τις αντεπιθέσεις της ομάδας του. Με μεγάλη επιτυχία υπερασπιζόταν τα δίχτυα του και στη διαδικασία του πέναλτι, έχοντας αποκρούσει περισσότερα από 150 στην καριέρα του.

Το 1956 κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες το χρυσό μετάλλιο και το 1960, το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, ενώ σαν μέλος της Σοβιετικής αποστολής πήρε μέρος στις διοργανώσεις Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1958 (αποκλείστηκε στον προημιτελικό από την Σουηδία), 1962 (αποκλείστηκε στον προημιτελικό από την Χιλή), και 1966 (τέταρτη θέση) ενώ το 1970 ταξίδεψε στο Μεξικό ‑40 ετών πλέον για το Παγκόσμιο Κύπελλο.  Μια από τις καλύτερες εμφανίσεις του την έκανε το 1963 ως μέλος της Μικτής Κόσμου απέναντι στην Εθνική Αγγλίας στο στάδιο Γουέμπλεϋ κάνοντας απίστευτες αποκρούσεις. Το τελευταίο του παιχνίδι το έδωσε στις 27-Μαΐ-1971 σε ένα συμβολικό αγώνα στο στάδιο Λένιν της Μόσχας όπου μπροστά σε περισσότερους από 100.000 θεατές οι παίκτες της Ντιναμό αντιμετώπισαν τη Μικτή Κόσμου (Εουσέμπιο, Μπόμπι Τσάρλτον, Γκερντ Μύλλερ κα.) σε ένα ματς που τελείωσε ισόπαλο 2–2. Το 1963 γίνεται ο πρώτος και μοναδικός, μέχρι σήμερα, τερματοφύλακας στον κόσμο που κέρδισε το βραβείο του καλύτερου Ευρωπαίου ποδοσφαιριστή. Η ΦΙΦΑ, για να τον τιμήσει, καθιέρωσε το βραβείο «Λιέβ Γιασίν» για τον καλύτερο τερματοφύλακα σε κάθε τελική διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου.

Βίντεο  &  εδώ

Τίτλοι _ διακρίσεις

Στην καριέρα του αγωνίστηκε συνολικά σε 812 παιχνίδια, 320 από τα οποία βασικός στη Ντιναμό Μόσχας. Έγινε 78 φορές διεθνής ‑δέχτηκε 70 γκολ. Συμμετείχε σε 13 αγώνες Παγκοσμίου Κυπέλλου (4 παιχνίδια χωρίς να δεχτεί γκολ) και δυο φορές στη Μικτή Κόσμου (το 1963 κόντρα στην Αγγλία – 1968 κόντρα στην Βραζιλία). Σε 480 παιχνίδια κράτησε ανέπαφη την εστία του.

 
Κατέκτησε ένα χρυσό μετάλλιο στο Σοβιετικό πρωτάθλημα χόκεϊ επί πάγου με τη Ντιναμό Μόσχας, 5 χρυσά, 5 ασημένια και 1 χάλκινο, στα Σοβιετικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου και 3 φορές το Σοβιετικό Κύπελλο (όλες οι διακρίσεις με τη Ντιναμό Μόσχας). Με την ομάδα της ΕΣΣΔ κατέκτησε ένα ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο, ένα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, και μια δεύτερη θέση σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
Τιμήθηκε με τους τίτλους: Ευρωπαίος Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς, Βραβείο “Χρυσή Μπάλα” (1963), 4η θέση στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλου (1966), 3 φορές καλύτερος τερματοφύλακας της ΕΣΣΔ (1960,1963,1966), Χρυσό Τάγμα της ΦΙΦΑ για την Αρετή (1988), παράσημο Τάγμα του Λένιν (1967), Ολυμπιακό Τάγμα (1986), Χρυσό μετάλλιο «του σφυριού και του δρεπανιού» (αστέρι) του Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας μαζί με το παράσημο Τάγμα του Λένιν (ισάξιο με το στρατιωτικό βραβείο «Ήρωας της ΕΣΣΔ») (1989), «Καλύτερος Τερματοφύλακας του Αιώνα» της ΦΙΦΑ, και μέλος της «Ενδεκάδας του Αιώνα» της ΦΙΦΑ (2000), Χρυσός Παίκτης της Ρωσίας από την Ποδοσφαιρική Ένωση της Ρωσίας, ως ο πιο εξέχων παίκτης τα τελευταία 50 χρόνια (Νοέμβρης του 2003 για τον εορτασμό του Ιωβηλαίου της ΟΥΕΦΑ).

Αφίσα του Μουντιάλ 2018,
όπου φιγουράρει
ο Λιέβ, ο παίκτης-θρύλος

Ο άνθρωπος Λεβ Γιασίν

Ο Γιασίν δεν ήταν μόνο μεγάλος ποδοσφαιριστής. Όσοι τον γνώρισαν μιλούσαν με θαυμασμό για τον χαρακτήρα και την ανθρώπινη συμπεριφορά του. Ο αθλητικός σχολιαστής Βλαντίμιρ Μασλατσένκο (τερματοφύλακας, συμπαίκτης του Γιασίν και διεθνής με την εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ), λέει σχετικά:

«Ο Λεβ ήταν σπουδαίο παιδί. Εξαιρετικά πρόσχαρος, δημιουργούσε καλές σχέσεις με τους γύρω του. Είχε τεράστιο κύρος. Στο εξωτερικό το σοβιετικό ποδόσφαιρο ήταν γνωστό μόνο χάρη στο όνομα Λεβ Γιασίν. Συναγωνιζόμασταν καλά και ήμαστε καλοί φίλοι. Ορισμένες φορές ζούσαμε στο ίδιο νούμερο (δωματίου). Όμως συνήθως διέμενε στον τόπο παραμονής και προπονήσεων της ομάδας, ή στις υπηρεσιακές αποστολές με τον Ιγκόρ Νέττο (μεγάλο χαφ, ο οποίος για δέκα χρόνων ήταν αρχηγός της Εθνικής). Ο ένας ήταν της «Σπαρτάκ», ο άλλος της «Δυναμό» — και οι δυο φανατικοί εκπρόσωποι των ομάδων τους, όμως στην Εθνική δεν τσακώνονταν ποτέ.

Στο γήπεδο υπάρχει μια ομάδα. Δεν είναι τυχαίο που η Εθνική Σοβιετικής Ένωσης αναδείχτηκε Ολυμπιονίκης και πρωταθλήτρια Ευρώπης. Πραγματικά, ήταν εποχή λαμπρών παικτών, ένας από τους οποίους ήταν ο Λεβ Γιασίν. Έχω τις δικές μου αρχές και απόψεις για τη ζωή, για την ποδοσφαιρική τέχνη. Όμως όταν άκουσα δυο φορές τον Λεβ Γιασίν να λέει ότι «σήμερα ο καλύτερός μας τερματοφύλακας είναι ο Βλαντίμιρ Μασλατσένκο», όταν τέτοιος άνθρωπος εκφράζεται με τέτοια λόγια για σένα, δεν είναι μόνο όπως το βάλσαμο για την ψυχή, είναι αναγνώριση των δημιουργικών υπηρεσιών και της τέχνης και ικανότητας να δουλεύεις. Τέτοιος ήταν για μένα ο Γιασίν».

Ο αναπληρωματικός του Γιασίν, Ολέγκ Ιβανόφ, διηγήθηκε ότι μια φορά τον αντικατέστησε σε ένα ματς 20 λεπτά πριν από το τέλος και δέχθηκε ένα ανόητο γκολ. Εκείνη την ώρα ο Γιασίν, που καθόταν πίσω από την εστία του με ένα τσιγάρο στο χέρι (ο Γιασίν κάπνιζε πολύ, ανάβοντας τσιγάρο ακόμη και στο ημίχρονο των αγώνων), είπε στον Ιβανόφ: «Αύριο θα κάνουμε προπόνηση». Παρ’ ότι κανονικά μετά τους αγώνες δεν γινόταν προπόνηση, ο Λεβ Γιασίν την επόμενη μέρα πήγε στις εγκαταστάσεις της Δυναμό και επί ώρες μάθαινε στον νεότερο συνάδελφό του μυστικά της θέσης του τερματοφύλακα.

Παρά τους πολλούς τίτλους και την παγκόσμια αναγνώριση ο Λεβ Γιασίν ήταν ένας πολύ απλός άνθρωπος στην επικοινωνία, προσιτός, και αγαπητός. Ο πρώην αρχηγός της Εθνικής Ρωσίας Αλεξέι Σμέρτιν αναγνωρίζει ότι ο Γιασίν τον δίδαξε ότι «ένας διάσημος άνθρωπος πρέπει να είναι μεγαλόφρων και καλόψυχος». Όπως λέει ο Σμέρτιν, όταν ήταν μικρός, το 1989, είχε βρεθεί στο γήπεδο στον αγώνα προς τιμήν των 60 χρόνων του Λεβ Γιασίν. «Ο Γιασίν ενώ καθόταν στη θέση του στην εξέδρα, έδινε αυτόγραφα σε όλους όσους τον πλησίαζαν, παρά το γεγονός ότι το παιχνίδι βρισκόταν σε εξέλιξη. Αυτό συνεχιζόταν και στα δυο ημίχρονα, αλλά εκείνος δεν χάλαγε το χατίρι σε κανέναν φίλαθλο, αν και κανονικά θα έπρεπε να παρακολουθεί το παιχνίδι που διεξαγόταν για τον ίδιο».

 


18 Μαρτίου 2023

Ελευθερουδάκης: οι εργαζόμενοι πληρώνουν τη λαίλαπα της καπιταλιστικής ανασυγκρότησης στο χώρο του βιβλίου

Τις τελευταίες μέρες _συνέχεια προηγούμενων βολών (από το 2013 και μετά), είδαν το φως της δημοσιότητας διάφορα «ωραία» του αστικού τύπου για τον πρώην (~125 χρόνων _από το 1898) κραταιό όμιλο που «έγραψε Iστορία» _θυμίζουμε πως επρόκειτο για αλυσίδα 25-27 _άλλα δικά της και άλλα franchise βιβλιοπωλείων, από τα οποία έμεινε τύποις ανοιχτό ένα μόνο (Πανεπιστημίου). Την ίδια ώρα το “κλαδικό” σωματείο, έχει επιλέξει για δικούς του λόγους (;;) τον (συνήθως αδιέξοδο) “μοναχικό” δρόμο των “συλλογικοτήτων”, μακριά από το ταξικό οργανωμένο μαζικό κίνημα (ΠΑΜΕ).
Ας δούμε λοιπόν πως έχει η κατάσταση _Μύθοι και πραγματικότητα…

Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα _
Από εργαζόμενος (μεγαλο)επιχειρηματίας

Το χτίσιμο της αλυσίδας:
Ο πρώτος Ελευθερουδάκης (Κωνσταντίνος), ξεκίνησε σαν υπάλληλος και στη συνέχεια (από το 1898) _σύνηθες την εποχή εκείνη συνεταίρος στο διεθνές βιβλιοπωλείο Beck & Barth επί της Μητροπόλεως, που έπειτα από 20 χρόνια πέρασε στα δικά του χέρια και το 1918 άνοιξε το πρώτο δικό του κατάστημα, με την επωνυμία «Ελευθερουδάκης», στην πλατεία Συντάγματος (Σταδίου & Καραγεώργη Σερβίας) εκδίδοντας την 24τομη ελληνική εγκυκλοπαίδεια, λεξικό κλπ.

Το 1962 μεταφέρθηκε στην οδό Νίκης, όπου παρέμεινε για περισσότερα από 30 χρόνια, ενώ παράλληλα η Βιργινία Ελευθερουδάκη- Γκίνη, άνοιξε υποκατάστημα στον Πύργο Αθηνών, που εξελίχτηκε σε μεγάλη αλυσίδα (20+ καταστημάτων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα) και το 1995 με θαλασσοδάνεια δημιουργήθηκε το πρώτου «τέρας» 8ώροφο βιβλιοπωλείου _super market στην Ελλάδα, επί της Πανεπιστημίου (2.300 μ2).

 

Υπέρογκες οι οφειλές
Απλήρωτοι οι εργαζόμενοι

Αυτοί που βρίσκονται ψηλά
θεωρούνε ταπεινό
να μιλάς για το φαΐ.
Ο λόγος; Έχουνε κιόλας φάει.

Μπέρτολτ Μπρεχτ

Μόνο έτσι μπορεί να απαντήσει κανείς στην ανακοίνωση της Ελευθερουδάκης ΑΕ, η οποία έτρεχε στο δρόμο των τραπεζικών χρηματοδοτήσεων και των επενδυτικών σχεδίων και έχασε την πνευματικότητα των ανθρώπων του μόχθου, των εργαζομένων της, των αναγνωστών που την εμπιστεύτηκαν και τη στήριξαν, όλων όσοι βλέπουν τις πραγματικές αξίες της ζωής, τη γνώση και τον αγώνα, και όχι τις φτηνές χρηματιστηριακές αξίες.

«Έξω από το κουτί» είναι η εταιρεία Ελευθερουδάκης, όπως γράφει στην ανακοίνωσή της.
Μέσα στο κουτί είναι οι απλήρωτοι εργαζόμενοί της που, παρά το γεγονός ότι έχουν δικαστικές αποφάσεις οι οποίες τους δικαιώνουν ακόμη και κατά της ίδιας της διευθύνουσας συμβούλου, αυτή καταστρώνει νέα επιχειρηματικά σχέδια με τις φίλιες και συγγενείς επιχειρήσεις της. Τί κι αν έταξε στην επιθεώρηση εργασίας ότι θα εξοφλήσει τους εργαζομένους, τί κι αν πρότεινε στο δικαστήριο για τη δήθεν εξυγίανση σταδιακή εξόφληση των δανείων; Ούτε ένα ευρώ δεν κατέβαλε.

Οι ιδιοκτήτες της εταιρείας δεν λένε κουβέντα για τα χρέη της (εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, δεδουλευμένα και αποζημιώσεις απόλυσης) προς αρκετούς εργαζομένους που απασχολούσε η εταιρεία τα προηγούμενα χρόνια και βρέθηκαν στο δρόμο. Δεν αναφέρει επίσης λέξη για τα χρέη προς τους προμηθευτές της, πολλοί από τους οποίους μετακυλίουν το πρόβλημα στους δικούς τους εργαζομένους αφήνοντάς τους απλήρωτους. Και το σημειώνουμε αυτό γιατί οι ιδιοκτήτες της εταιρείας δεν μοιράστηκαν τα κέρδη τους την εποχή των μεγάλων τζίρων, την «πενταετία 1995-2000 που ήταν η πιο φωτεινή περίοδος», όπως τονίζει η κ. Ελευθερουδάκη, αλλά δεν δίστασαν να απολύσουν, να μειώσουν μισθούς, να ελαστικοποιήσουν τις εργασιακές σχέσεις όταν τα χρήματα της πλασματικής ευμάρειας την εποχή της φούσκας χάθηκαν.

Όμως αυτός είναι νόμος για τους εργοδότες, για αυτούς μόνο ένας στόχος υπάρχει: να διασωθούν τα κέρδη τους, να γλιτώσει η «περιουσία τους». Οι εργαζόμενοι είναι οι αναλώσιμοι. Οι εργαζόμενοι, όση «καλή θέληση» κι αν έδειξαν, όσες υποχωρήσεις και αν έκαναν, τελικά στο δρόμο έμειναν, απλήρωτοι παρέμειναν.

Η ιδιοκτήτρια της εταιρείας σε συνέντευξή της δήλωσε ότι τους κόστισαν τα capital controls. Αν όμως θυμόμαστε καλά, η εταιρεία έκανε αίτηση υπαγωγής στον Πτωχευτικό Κώδικα στις 14/7/2014 καταθέτοντας και το αντίστοιχο Σχέδιο Εξυγίανσης, δηλαδή ένα χρόνο πριν την εφαρμογή των capital controls. Τότε, οι βασικοί πιστωτές, δηλαδή οι τράπεζες, αλλά και αρκετοί εκδότες-προμηθευτές συναίνεσαν στο σχέδιο. Ωστόσο, όταν συζητήθηκε το σχέδιο στο αρμόδιο δικαστήριο, η εταιρεία δεν προσκόμισε ως όφειλε τα απαραίτητα οικονομικά στοιχεία, έτσι το “σχέδιο εξυγίανσης” έμεινε στα χαρτιά.

Δύο χρόνια υποσχέσεις και ελπίδες για καταβολή των μισθών σε νέους ανθρώπους με αυξημένες ανάγκες. Και όταν το δικαστήριο που αποφάσιζε την υπαγωγή στο 99 ζήτησε πρόσθετα στοιχεία, καμία ανταπόκριση. Δεν πληρώνω, δεν συμμορφώνομαι με δικαστικές αποφάσεις, δεν προσκομίζω στοιχεία και συνεχίζω το επιχειρηματικό μου έργο με τις αξίες και τις μεθόδους που ποτίστηκαν από τα χρόνια της χρηματιστηριακής φούσκας. Ούτε ένα δάκρυ λοιπόν από την εταιρεία ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗΣ για τη χαμένη τιμή του βιβλίου και της πνευματικότητας.

Να σημειώσουμε εδώ και ένα γενικότερο ζήτημα. Οι επιχειρήσεις, με την υπαγωγή τους στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα, αποκτούν μια ιδιότυπη ποινική και αστική ασυλία για τα χρέη τους προς το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους εργαζομένους. Έτσι, οι βασικοί μέτοχοί τους κερδίζουν χρόνο για να οργανώσουν άλλα επιχειρηματικά σχέδια, να προστατεύσουν την προσωπική περιουσία τους και να ξεπλύνουν τις ευθύνες τους για τη χρεωκοπία των εταιρειών τους.

Στη συνέντευξή της η κ. Ελευθερουδάκη αναφέρει ότι «είμαστε έτοιμοι για το επόμενο βήμα, αλλά αρνούμαστε να το κάνουμε όσο δεν υπάρχει θετικό και σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον». Αναρωτιόμαστε αν αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν χρήματα και τα κρατούν για τα επόμενα επιχειρηματικά σχέδια, τη στιγμή που υπάρχουν ακόμα απλήρωτοι εργαζόμενοι.

Αρχικά δεν υπήρχε ο βωβός κινηματογράφος, ούτε τα 45ντάρια και τα 33lp. Αρχικά υπήρχε η εργασία και μετά υπήρχε το κεφάλαιο και τα κέρδη του. Αυτό είναι το εμπόρευμα, η εργασία και οι άνθρωποι του μόχθου και όχι το περιτύλιγμα που βουλιάζουν και αναδύονται μέσα από τα οικονομικά στοιχεία που εμφανίζουν για να μπορούν να εκμεταλλεύονται πιο αποτελεσματικά την εργασία των ανθρώπων. Αλλά η Ελευθερουδάκης ΑΕ δεν μιλάει γι’ αυτό το εμπόρευμα. Μιλάει για τα νέα επιχειρηματικά σχέδια που όχι μόνο τα απεργάζεται αλλά μπορεί να τα έχει κιόλας υλοποιήσει. Φαίνεται ξεκάθαρα αυτό άλλωστε από την πρόσκληση στους συγγραφείς να εκδώσουν το βιβλίο τους, τους φορείς να φτιάξουν βιβλιοθήκες, τους επαγγελματίες για τα επαγγελματικά δώρα. Συγκεκριμένα πράγματα. Αθάνατη επιχειρηματικότητα! Με τα χρήματα των εργαζομένων, συστήνεις στο πρόσωπο άλλου, συνήθως συγγενούς προσώπου εταιρεία και, σιγά σιγά, στέλνεις τους απογοητευμένους και απλήρωτους πελάτες σου προς τα εκεί, αφού πρώτα έχουν διαγράψει τις απαιτήσεις τους.

Η ιδιοκτησία της εταιρείας Ελευθερουδάκης θέλει να κρύψει τις όποιες ευθύνες της, και τις όποιες λάθος επιλογές της πίσω από τη φλυαρία για τη «διεθνή κρίση», τις επιπτώσεις από την εξέλιξη της τεχνολογίας στο χώρο του βιβλίου και τις αλλαγές των καταναλωτικών συνηθειών. Ευθύνες και κακές επιλογές που έχουν να κάνουν με την υπερβολική διόγκωση της εταιρείας, την αδυναμία να προσαρμοστεί στις συνθήκες της κρίσης και στον εντεινόμενο ανταγωνισμό. Γιατί το μόνο που ήξεραν να κάνουν ήταν να περιορίζουν το εργατικό κόστος και να «φεσώνουν» τους προμηθευτές.

Δυστυχώς ο καθηγητής Ν. Χαριτάκης, σύζυγος της κ. Σ. Ελευθερουδάκη, έμπειρος οικονομολόγος, παλαιότερα Γενικός Γραμματέας Αποκρατικοποιήσεων στο Υπουργείο Βιομηχανίας, πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Επιχειρηματικών Κεφαλαίων, οικονομικός σύμβουλος του ΣΕΒ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεν κατάφερε να προφυλάξει την εταιρεία από τη φούσκα που δημιούργησε. Βέβαια, η Ελευθερουδάκης ΑΕ δεν ήταν η μόνη εταιρεία που ακολούθησε αντίστοιχη τακτική. Στον ίδιο δρόμο βάδισε και η Παπασωτηρίου ΑΕ, που επίσης χρωστά στους εργαζόμενους που απασχολούσε, ενώ έριξε ηχηρό «κανόνι» στην αγορά του βιβλίου.

Οι εργαζόμενοι στον κλάδο του βιβλίου είναι «θεατές στο ίδιο έργο» πολλές φορές τα τελευταία χρόνια. (Θυμίζουμε τα «Ελληνικά Γράμματα», τον «Παπασωτηρίου», τον «Σάκκουλα», τον «Απόλλωνα», τον «Φλωρά» και τόσους άλλους…) Εταιρείες «κλείνουν», «πτωχεύουν», υπάγονται στην προπτωχευτική διαδικασία και υποβάλλουν σχέδια «εξυγίανσης». Οι εργοδότες έχουν κάνει τα «κουμάντα» τους, έχουν μεταγράψει τα βασικά περιουσιακά στοιχεία τους σε άλλα ονόματα ή νέες εταιρείες, έχουν φροντίσει να βάλουν σε «καλά χαρτιά» τα κέρδη τους. Η πρόσφατη περίπτωση των σουπερμάρκετ Μαρινόπουλος είναι χαρακτηριστική. Χωρίς βέβαια να ξεχνάμε ότι τα προηγούμενα χρόνια οι συναλλαγές των επιχειρήσεων με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (δάνεια, χορηγήσεις, παιχνίδια με τις μετοχές στο Χρηματιστήριο) υπήρξαν εργαλείο συσσώρευσης κεφαλαίου με αμοιβαίο όφελος για τους επιχειρηματίες και τους τραπεζίτες.

Μαζί με τους εργοδότες τεράστια είναι η ευθύνη και όλων των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων, μαζί και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που έχουν δημιουργήσει ένα νομικό πλαίσιο που επιτρέπει τις αυθαιρεσίες των εργοδοτών, τις κάθε είδους «εξυγιάνσεις» και «πτωχεύσεις» που προστατεύουν τα κέρδη τους, τις τράπεζες και όχι βέβαια τους εργαζομένους.

Το πρόβλημα δεν είναι νομικό. Αφορά στη φύση της εργοδοσίας και της αγοράς, στη λογική του κέρδους. Για τους εργοδότες είναι νόμος το «πρώτα το ξεζούμισμα» και μετά οι απολύσεις. Πάντα στο όνομα της κρίσης, με πρόσχημα το «δεν βγαίνουμε» κ.λπ. Και θα το ξανατονίσουμε: Τόσα χρόνια τα κέρδη από τον ιδρώτα και τη δουλειά μας δεν τα μοιραζόμασταν. Δεν θα μοιραστούμε τις ζημιές, δεν θα κάνουμε πλάτες στις «εξυγιάνσεις» και τη διευθέτηση των χρεών σας με το δικό μας μεροκάματο!

Για εμάς τους εργαζομένους, το «λουκέτο» στον Ελευθερουδάκη προσθέτει άλλη μια αράδα στο μακρύ κατάλογο αντεργατικών αυθαιρεσιών πολλών εταιρειών του κλάδου του βιβλίου και όχι μόνο. Οι εργαζόμενοι πληρώνουν τα σπασμένα της κρίσης και γίνονται όμηροι της εργοδοσίας, με καταστρατήγηση όλων των εργασιακών δικαιωμάτων τους, με απλήρωτη εργασία, πιέσεις και εκβιασμούς, ατομικές συμβάσεις, μειώσεις μισθών, εκ περιτροπής εργασία, σκύβοντας το κεφάλι μπροστά στη λαίλαπα της ανεργίας.

Η υπόθεση δεν έκλεισε. Δεν θα σταματήσουμε. Θα παλέψουμε μέχρι τέλους για την πλήρη καταβολή των μισθών και των αποζημιώσεων των συναδέλφων μας, αποκαλύπτοντας το σαθρό πεδίο λειτουργίας των επιχειρήσεων και απαλλαγής τους από τις υποχρεώσεις έναντι των εργαζομένων. Ζητούμε την άμεση καταβολή και εξόφληση των εργατικών απαιτήσεων και τη συμμόρφωση στις δικαστικές αποφάσεις.

Με συναδελφική αλληλεγγύη, οργάνωση και αντίσταση σε κάθε κατάστημα, κάθε γραφείο και αποθήκη, να διεκδικήσουμε όλοι μαζί όλα όσα μας χρωστάνε, να αγωνιστούμε για το μέλλον μας. Μαζί με το Σύλλογό μας και το εργατικό κίνημα έχουμε μεγαλύτερη δύναμη. Κανένας μόνος του στην κρίση. Στους αγώνες και τη συλλογικότητα η δική μας απάντηση και λύση!

Το ταξίδι στο μέλλον δεν περνάει από το πρόσφατο παρελθόν σας. Τα όνειρα και οι αγωνίες μιας ολόκληρης γενιάς θα γίνουν βιβλία, μουσική και ταινίες από τους δημιουργούς του κοινωνικού πλούτου και όχι από τους τεχνοκράτες και τους τραπεζίτες. Οι ανάγκες μας δεν πτωχεύουν, αλλά θα σας στοιχειώνουν μέχρι να βρουν δικαίωση.

2016 _Σύλλογος Υπαλλήλων
Βιβλίου–Χάρτου–Ψηφιακών Μέσων Αττικής
Λόντου 6, Εξάρχεια – Αθήνα sylyp_vivliou@yahoo.gr
bookworker.wordpress.com

ΥΓ: Η σκέψη μας και η στενοχώρια μας δεν αφορά στο κλείσιμο μιας «ιστορικής» βιτρίνας. Στρέφεται κυρίως στους συναδέλφους μας που έχουν χάσει τη δουλειά τους απολυμένοι από τα 450 βιβλιοπωλεία και εκδοτικούς οίκους που έχουν κλείσει στα χρόνια της κρίσης. Η ιστορική διαδρομή και προσφορά, μεγάλη πράγματι, του εκδοτικού οίκου Ελευθερουδάκης δεν έχει καμιά σχέση με τις επιχειρηματικές φούσκες που έκαναν οι ιδιοκτήτες της την τελευταία 20ετία. Ο τζίρος του βιβλίου πέφτει γιατί οι αναγνώστες δεν έχουν λεφτά για αγορές και το βιβλίο έχει καταντήσει είδος πολυτελείας. Το κράτος δεν στηρίζει πολιτικές διεύρυνσης του αναγνωστικού κοινού,  αλλά εφαρμόζει μέτρα της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ (κατάργηση ενιαίας τιμής, αύξηση ΦΠΑ κ.ά.) που πλήττουν το βιβλίο. Οι σχολικές βιβλιοθήκες, από τη δημιουργία των οποίων επωφελήθηκε ο Ελευθερουδάκης -και άλλοι- ως προμηθευτής τους, ουσιαστικά υπολειτουργούν. Στη ρίζα του κακού βρίσκονται οι πολιτικές λιτότητας και φτωχοποίησης του λαού, οι πολιτικές που εφαρμόζουν οι μνημονιακές κυβερνήσεις μαζί με την ΕΕ και το ΔΝΤ για να ωφελείται το κεφάλαιο. Η ιδιοκτησία της Ελευθερουδάκης ΑΕ ξεχνά να το πει, αφού ο κ. καθηγητής είναι ένθερμος υποστηρικτής τους.

Καπιταλιστική κρίση

Όταν μπήκαμε και μεις στην οικονομική κρίση (2009-2010 _ Κατά 3,5% μειώθηκε το ΑΕΠ της Ελλάδας το β' τρίμηνο του 2010, με δραματικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα αλλά και για εκδότες που έγιναν εν μία νυκτί βαστάζοι -προμηθευτές) η επιχείρηση, έχοντας περάσει στα χέρια της τρίτης γενιάς της οικογένειας, που ζούσε μέσα στον πλούτο βρέθηκε αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη κατάσταση (βγήκε πχ. στο σφυρί η οικογενειακή πολυκατοικία στο Ψυχικό).
Το 2008, έκανε τζίρο 24 εκατ.€, για να φτάσει το 2015 στις μόλις 500, με αποδεκατισμό του προσωπικού από 130 άτομα και πάνω από 150-200 συνεργάτες σε λιγότερους από 10 εργαζομένους, ενώ έτρεχαν δάνεια που ξεπερνούσαν τα 21 εκατ.€ και το 2014, επιχειρήθηκε η ένταξη στο άρθρο 106 του εργατοκτόνου Πτωχευτικού Κώδικα (το οποίο αντικατέστησε το άρθρο 99) και το 2018 έγινε προσπάθεια να βρεθεί λύση στο θέμα των χρεών μέσω του εργαλείου του εξωδικαστικού συμβιβασμού, με το σύνολο των οφειλών της να φτάνει τα 30 εκατ.€ (17 εκατ. αφορούσαν τραπεζικά δάνεια 13 οφειλές προς το Δημόσιο _ΦΠΑ και ΙΚΑ και κάτι “ψιλά” σε ιδιώτες πιστωτές).
Αλλά δεν βάζουν κάτω: με απλήρωτους τους εργαζόμενους ξεκινούν το e-shop books.gr, με τη Σοφίκα Ελευθερουδάκη -απόφοιτη της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, εκπαιδευμένη σε μονοπωλιακούς ομίλους του Αμβούργου και της Νέας Υόρκης και τη Μαρίνα (γυναίκα του Τέρενς Κουίκ).
(σημείο γραφής)
Σε ένα κείμενό της (2016) στην «Εστία», η Κα Σοφίκα αναφέρθηκε στο πόσο πληγώθηκε προσωπικά τότε, αλλά δεν εξέφρασε στιγμή αίσθηση ευθύνης ή τύψεις για τη ζημία και αγωνία που είχε προκαλέσει στους εργαζόμενους αλλά και σε έναν ολόκληρο κλάδο.

Μεταξύ άλλων διατηρούσαν αρχοντικό _με οικόσημο, στις Σπέτσες (Κουνουπίτσα, γνωστό ως οικία Καστριώτη που  έχει κηρυχτεί διατηρητέο) που κατασχέθηκε για χρέη προς τη Eurobank, βγήκε σε απανωτούς πλειστηριασμούς και τελικά εκπλειστηριάστηκε το 2020 (αντί 1,68 εκατ.€)

Το ζήτημα των απλήρωτων πρώην εργαζομένων των βιβλιοπωλείων «Ελευθερουδάκης» επαναφέρει στο προσκήνιο ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου, Χάρτου & Ψηφιακών Μέσων Αττικής (ΣΥΒΧΨΑ), καθώς 10 χρόνια μετά και τα δεδουλευμένα δεν τους έχουν δοθεί, παρά το γεγονός ότι η εταιρεία εξακολουθεί να υφίσταται ως εκδοτικός οίκος, όπως καταγγέλλεται. 

Τα περιουσιακά στοιχεία που βγαίνουν στο «σφυρί» πηγαίνουν στις τράπεζες και όχι στους απλήρωτους πρώην εργαζομένους που βρέθηκαν στον δρόμο.
Όπως διαμηνύει οι εργαζόμενοι «μας ανήκουν τα δεδουλευμένα μας και θα τα πάρουμε. Θα επιμείνουμε μέχρι να νικήσουμε» δηλώνοντας την αποφασιστικότητά τους.

Νέα ανακοίνωση του ΣΥΒΧΨΑ

(Μάης 22)
«Το λουκέτο των βιβλιοπωλείων Ελευθερουδάκης πριν από μερικά χρόνια δεν ήταν το τέλος τους. Η εταιρεία εξακολουθεί να υφίσταται ως εκδοτικός οίκος. Σε λίγες μέρες μάλιστα, θα γίνει η δεύτερη δημοπρασία περιουσιακού στοιχείου τους με επισπεύδουσα ξανά μια τράπεζα. Παράλληλα, οι πρώην υπάλληλοι της εταιρείας εξακολουθούν να μην έχουν πάρει τα λεφτά τους, τα οποία δούλεψαν τόσα χρόνια… Οι άνθρωποι που δούλευαν τότε στον χώρο του βιβλίου, τον οποίο είχε φεσώσει ολοκληρωτικά και εκβιαστικά ο Ελευθερουδάκης, ήξεραν τι συνέβαινε.

Οι τότε υπάλληλοι των βιβλιοπωλείων τους άρχισαν να πληρώνονται με έναντι-ψίχουλα του μισθού τους από το 2011, γιατί «… βλέπετε, η κρίση φταίει, δεν φταίμε εμείς… βάλτε λίγη πλάτη…». Έβλεπαν αποσβολωμένοι τη διοίκηση να βάζει συχνά χέρι στα ταμεία των βιβλιοπωλείων για να πάει στο Κολωνάκι να φάει κατιτίς. Έβλεπαν το στοκ του βιβλιοπωλείου να πηγαίνει με υποτυπώδη δελτία αποστολής στο καινούριο βιβλιοπωλείο που άνοιξαν με άλλη επωνυμία  στο Κολωνάκι. Έβλεπαν τη διοίκηση να τους πετά 20ευρα στη μούρη «για να παν’ να πάρουν κανά πακέτο μακαρόνια», όταν πήγαιναν να ζητήσουν ευγενικά τον μισθό τους γιατί ήταν απλήρωτοι μήνες. Έβλεπαν ακραίες νεοφιλελεύθερες πρακτικές διεύθυνσης να οδηγούν εξόφθαλμα και θεμιτά την επιχείρηση στην πτώχευση.

Όταν η ευγένεια των «πληβείων» υπαλλήλων στέρεψε και έκαναν επίσχεση εργασίας για να ζήσουν τουλάχιστον από το επίδομα ανεργίας μέχρι να δικαιωθούν δικαστικά, η εταιρεία τους απέλυσε, πράξη παράνομη, χωρίς να τους δώσει τη νόμιμη αποζημίωσή τους, πράξη επίσης παράνομη.

Παρ’ όλα τα κροκοδείλια δάκρυα και τις υποσχέσεις της διοίκησης, παρ’ όλες τις δράσεις (διαμαρτυρίες, καμπάνιες) του Συλλόγου μας τότε και τις πάμπολλες δικαστικές νίκες των υπαλλήλων, μια δεκαετία σχεδόν μετά , το δίκαιο δεν έχει επικρατήσει ακόμα. Η πρώτη δημοπρασία της βίλας τους στις Σπέτσες, που έγινε πριν μερικούς μήνες, χρηματοδότησε αποκλειστικά τις τράπεζες. Η νέα δημοπρασία που θα γίνει στις 25 Μάη για τα σπίτια της οικογένειας στο Ψυχικό έχει ήδη προκαλέσει το ενδιαφέρον του οικονομικού Τύπου της χώρας που αδιαφορεί προκλητικά για τους απλήρωτους πρώην υπαλλήλους του Ελευθερουδάκη. 

Άνθρωποι του βιβλίου είμαστε. Ξέρουμε πολύ καλά πως υπολογίζουν στη σιωπή μας για την ολοκλήρωση και αυτού του επεισοδίου σε αυτό το δεκαετές σήριαλ. Βολεύει η σιωπή και η αμνησία για να ξαναφάνε ολοκληρωτικά οι τράπεζες τα δεδουλευμένα των ανθρώπων που δούλευαν στα βιβλιοπωλεία Ελευθερουδάκης. Για να ξαναεπικρατήσει το Κεφάλαιο του δικαίου. Όμως, σε πείσμα όλων, υπάρχουμε και εμείς, που θα συνεχίσουμε να επιμένουμε πως το δίκαιο είναι πάντα το δίκιο του εργάτη και να παλεύουμε για όσα μας κλέβουν.

Πρέπει να ξέρουν όλοι πως αυτά τα λεφτά δεν είναι καραμέλες, ούτε χαρτζιλίκι. Είναι λεφτά που έχουν δουλέψει άνθρωποι με οικογένειες, με παιδιά, με άρρωστους ανθρώπους οι οποίοι έφυγαν στην πορεία, με παιδιά που μεγαλώνουν σήμερα έχοντας στερηθεί τα βασικά. Δεν είναι κρίση οικονομική, αλλά ταξική.

Ως Σύλλογος Βιβλίου Χάρτου και Ψηφιακών Μέσων Αττικής, ως εργάτες και ως Άνθρωποι, απαιτούμε αυτοί, όπως και όλες οι εργάτριες και εργάτες που «λόγω της κρίσης τους» εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται οικονομικά και ψυχολογικά τόσα χρόνια σε οικονομικές δικαστικές διαμάχες με τα αφεντικά τους όπως στα Metropolis, στην Ελευθεροτυπία κτλ., να δικαιωθούν σήμερα!

Δεν χαρίζουμε ευρώ στο στόμα του Καπιταλισμού. Μας ανήκουν τα δεδουλευμένα μας και θα τα πάρουμε. Θα επιμείνουμε μέχρι να νικήσουμε. Μέχρι να πνιγεί το Κεφάλαιο.

Ο Αγώνας συνεχίζεται! Άμεση δικαίωση των απλήρωτων υπαλλήλων του Ελευθερουδάκη!»