Το 1988, 33 χρόνια πριν, κάηκαν
στην Ελλάδα 1,522 εκατομμύρια στρέμματα δασικής και γεωργικής γης. Ήταν η
δεύτερη χειρότερη καταστροφή για την περίοδο 1983 - 2008, κατά την οποία οι
καμένες εκτάσεις αντιστοιχούν στο 10,3%
της συνολικής έκτασης της χώρας!
Το 1999, 22 χρόνια πριν, καταγράφηκαν οι περισσότερες πυρκαγιές των
τελευταίων 25 ετών.
Το 2000, 21 χρόνια πριν, ήταν η χρονιά με τη μεγαλύτερη καταστροφή δασικών
και γεωργικών εκτάσεων, καθώς κάηκαν συνολικά 1,6 εκατομμύρια στρέμματα (φέτος
έχουν καεί μέχρι στιγμής περίπου 1,1 εκατομμύρια στρέμματα).
Μία από τις μεγαλύτερες καταγεγραμμένες ιστορικά καταστροφές από πλημμύρες στη
χώρα μας έγινε στις 23 Μάρτη 1987,
34 χρόνια πριν, με 10 νεκρούς, σε
νομούς της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Τον Αύγουστο του 1990, μια άλλη μεγάλη
πλημμύρα έπνιξε πέντε ανθρώπους στην κεντρική Ελλάδα και τον Νοέμβρη του 1992, μια ισχυρή βροχή
ισοπέδωσε την Καβάλα, καταστρέφοντας το 70% του οδικού της δικτύου και
σκοτώνοντας 4 ανθρώπους.
Τότε βέβαια τα αστικά επιτελεία δεν
είχαν υιοθετήσει ακόμα την κλιματική αλλαγή ως το «τέλειο άλλοθι» για όλες τις καταστροφές, που όπως και τώρα αναδείκνυαν τη γύμνια του κράτους.
Αλλά ακόμα κι αν κάποιος ισχυριστεί
ότι εκείνες οι καταστροφές ήταν τα «πρόδρομα» σημάδια όσων συμβαίνουν σήμερα
εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, τότε τι
εμπόδισε το κράτος και όλες τις κυβερνήσεις επί 30 και πλέον χρόνια να πάρουν
μέτρα, να προσαρμόσουν σχέδια και υποδομές, ώστε να περιορίζονται οι ζημιές και
να προστατεύεται ο λαός;
Η απάντηση
είναι μία: Η
πολιτική στήριξης των καπιταλιστικών κερδών σε βάρος των λαϊκών αναγκών.
Που δεν είναι «έκτακτο καιρικό φαινόμενο», αλλά φαινόμενο «παντός καιρού».
"Συγγνώμες"...
Ομολογίες για «αστοχίες» και «παραλείψεις»,
διαβεβαιώσεις για «ευθύνες που θα αποδοθούν» και πολλές «ειλικρινείς συγγνώμες»
περιλαμβάνει η συνταγή διαχείρισης της επόμενης μέρας των πυρκαγιών στη
Βαρυμπόμπη και κυρίως στην Εύβοια από την κυβέρνηση.
Όμως, από τη φωτιά στην Αττική έχουν περάσει πάνω 10 μέρες και από την
καταστροφή στην Εύβοια μερικές λιγότερες. Στο διάστημα αυτό, μια άλλη μεγάλη
φωτιά, αυτή στα Βίλια, άναψε και δεν λέει να σβήσει, προκαλώντας τεράστια
καταστροφή σε δάση και κατοικίες, βάζοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Αν
λοιπόν η καταστροφή σε Βαρυμπόμπη και Βόρεια Εύβοια ήταν ένας συνδυασμός
«αστοχιών» και «παραλείψεων» που εντοπίστηκαν, τότε γιατί επαναλαμβάνεται το
ίδιο ακριβώς σκηνικό έξι μέρες τώρα στα Βίλια, τα οποία κινδυνεύουν να γίνουν η
δεύτερη Βόρεια Εύβοια κι ενώ όλα τα διαθέσιμα μέσα επιχειρούν για την κατάσβεσή
της, σύμφωνα με την κυβέρνηση;
Το δικό σου
δικό μου -και το θράσος απύθμενο…
Τίτλος είδησης (copy-paste) αστικών ΜΜΕ
Φωτιές: Στήριξη του πρωθυπουργού στους πυροσβέστες για τις υπεράνθρωπες
προσπάθειές τους
(συνέχεια -ακάθεκτος ο πρωθυπουργός και τα δημοσιογραφικά παπαγαλάκια)
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε το μεσημέρι της Πέμπτης το Συντονιστικό της
Πυροσβεστικής, για να στηρίξει και να ενθαρρύνει τους πυροσβέστες που δίνουν τη
μάχη στα πύρινα μέτωπα, αλλά και για να ενημερωθεί για την κατάσταση στα Βίλια,
όπως ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.
«Χρειάζονται τη στήριξή μας όλοι όσοι μάχονται με τις φλόγες. Η κυβέρνηση
εγγυάται ότι στο τέλος της κρίσης θα έχει καλυφθεί κάθε πληγή που άνοιξε»
κάνοντας λόγο για «πρωτοφανή κατάσταση» προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση και ο
πρωθυπουργός συναισθάνονται πλήρως το μέγεθος του προβλήματος»(;;)
«Ο αγώνας είναι τριπλός: κατάσβεση, αποτροπή
ξεσπάσματος νέων και αποζημίωση των πληγέντων. Οποιοσδήποτε σκεφτεί την έκταση
και ένταση την κόπωση των μέσων πυρόσβεσης αντιλαμβάνεται ότι η πολιτεία
μάχεται και ανθίσταται. Οι δηλώσεις μας στο παρελθόν είχαν δημιουργήσει
προσδοκίες. Το ζητούμενο δεν είναι το ευκταίο αλλά η αντιμετώπιση μιας
κατάστασης στην οποία η κυβέρνηση δεν σήκωσε τα χέρια ψηλά και δεν αναλώθηκε σε
επικοινωνιακούς χειρισμούς»…
Θυμίζουμε 1. Πως ο τίτλος της είδησης είναι «Στήριξη του
πρωθυπουργού στους πυροσβέστες για τις υπεράνθρωπες προσπάθειές τους» …και 2. Ότι “η κυβέρνηση δεν αναλώνεται σε
επικοινωνιακούς χειρισμούς”…
Τα συμπεράσματα δικά σας.
(σσ).
Και εγένετο φως!
Τελικά η στήριξή του στους πυροσβέστες για τις υπεράνθρωπες προσπάθειές τους
που εξέφρασε ο πρωθυπουργός, δεν έχει να κάνει ούτε με χρήματα, ούτε με μέσα
πρόληψης, κατάσβεσης και ατομικής προστάσίας αλλά με δήλωση στη διάρκεια
επίσκεψης στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού
Σώματος, στο Χαλάνδρι πως «έχει εμπιστοσύνη στο έργο που επιτελούν»! και
ευχαριστήρια «σε τις γυναίκες και τους άντρες του Σώματος για τις υπεράνθρωπες
προσπάθειες»
Χέστηκε η φοράδα… (διότι αν δεν είχε εμπιστοσύνη -;;)
Γύμνια του
κρατικού μηχανισμού
Την ίδια ώρα, η γύμνια του κρατικού μηχανισμού με την παντελή έλλειψη μέτρων πρόληψης αλλά και
ολοκληρωμένου σχεδιασμού για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς έχει προκαλέσει
απελπισία και οργή στον κόσμο που υφίσταται τις συνέπειες από τη φωτιά.
Όπως καταμαρτυρούν, η έλλειψη δασικών δρόμων, ούτε καν μονοπατιών πάνω στα
βουνά, κάνουν αδύνατη την προσέγγιση της φωτιάς από τις επίγειες πυροσβεστικές
δυνάμεις.
Πάνω στο όρος «Πατέρα»
δεν υπάρχει ούτε μονοπάτι, όπως
κατήγγειλε ο Γ. Πρωτούλης μέλος του ΠΓ
της ΚΕ του ΚΚΕ και επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στην Περιφέρεια
Αττικής, αποκαλύπτοντας ότι για δασικούς
δρόμους στην Αττική δόθηκαν μόλις 30 χιλιάδες ευρώ, όταν για τις
ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στο Αφγανιστάν, το ελληνικό κράτος έδωσε 300
εκατομμύρια.
Ακόμη, η έλλειψη αντιπυρικών ζωνών αλλά και επαρκών
δεξαμενών και κρουνών για να υποστηρίξουν το έργο της δασοπυρόσβεσης,
αποδεικνύεται μοιραία. Ενδεικτική της πολιτικής του αστικού
κράτους, που υπολογίζει τα πάντα με βάση τη λογική «κόστος – όφελος» και
δεν δίνει χρήματα στις υπηρεσίες που πρέπει να προστατεύουν τα δάση και τη ζωή
του λαού, είναι και η εικόνα του
Δασαρχείου Αιγάλεω το οποίο παρότι, έχει υπό την ευθύνη του 600.000 στρέμματα δάσους στη Δυτική
Αττική, στελεχώνεται από μόλις 28 υπαλλήλους
και κανέναν δασεργάτη!
... και εγκλήματα
Το ερώτημα είναι ρητορικό και κανείς δεν περιμένει
βέβαια μια σοβαρή απάντηση, ούτε από την κυβέρνηση, ούτε από τα άλλα αστικά
κόμματα που της καταλογίζουν «ανικανότητα» και «ανεπάρκεια».
Επιχειρησιακές παραλείψεις και λάθη στην κατάσβεση των πυρκαγιών υπήρχαν πάντα
και θα υπάρχουν, όπως είναι δεδομένη η ανάγκη να αποδοθούν ευθύνες εκεί που
διαπιστώνονται.
Ολα αυτά όμως δεν μπορούν να αποτελούν
άλλοθι και «πλυντήριο» για την εγκληματική πολιτική της σημερινής
και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, που εκθέτει σε κίνδυνο τα δάση και
την περιουσία του λαού, που επεκτείνει την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου,
στο έδαφος της εμπορευματοποίησης της γης. Που
βάζει την πρόληψη, την πυροπροστασία και την πυρόσβεση στη μέγγενη του κόστους
- οφέλους για το κεφάλαιο, σωρεύοντας «καύσιμη
ύλη» για να λαμπαδιάζουν χιλιάδες
στρέμματα κάθε χρόνο. Δεν μπορούν να κρύψουν την «επιλεκτική ανικανότητα» του αστικού κράτους να προστατεύσει τον λαό
σε πλημμύρες και φωτιές.
Αυτά είναι τα πραγματικά εγκλήματα, με τη σφραγίδα των
ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΚΙΝΑΛ και των άλλων, που ο λαός δεν πρέπει να επιτρέψει να
παραγραφούν.
Χαράς
Ευαγγέλια - Αναδάσωση με drones
Η καναδική Startup θα φυτέψει με το Flash Forest ένα
δισεκατομμύριο δέντρα μέχρι το 2028. Το καινοτόμο σύστημα της δουλεύει δέκα φορές ταχύτερα από ό,τι ένας
άνθρωπος
(…)
Οπότε συγκέντρωσε μια ομάδα βοτανολόγων για να επιμεληθούν τους σπόρους ταχέως
αναπτυσσόμενων δέντρων και μηχανικούς για να προγραμματίσουν drones, που θα
τους «μοιράσουν».
Βέβαια δεν θα καταλήξουν όλοι αυτοί οι σπόροι να γίνουν δέντρα, ωστόσο η εταιρεία
έχει επενδύσει πολύ στην έρευνα, την τεχνολογία και τις δοκιμές προκειμένου να
παρέχει ταυτόχρονα οικονομικά αποδοτικές λύσεις (και φυσικά θα πληρωθεί ανάλογα
-«στο τέλος ξυρίζουν τον γαμπρό»)
Σσ.
Για όσους δεν το ξέρουν η παραπάνω λαϊκή σοφή φράση (και παροιμία) προήλθε από
ένα παλιό έθιμο πολλών περιοχών της Ελλάδας, όταν οι φίλοι του γαμπρού, το πρωί
ανήμερα του γάμου, τον πήγαιναν συνοδεία στον κουρέα του χωριού, για να τον
ξυρίσει.
Το έθιμο επέβαλε να ξυρίσει ο κουρέας πρώτα έναν-έναν τους φίλους του γαμπρού
και τελευταίο αυτόν, ο οποίος πλήρωνε και τα έξοδα όλων.
🔻«Θεωρήσαμε
χρέος μας να έρθουμε εδώ...»
Στο «στέκι» της Στροφυλιάς
βρεθήκαμε τις τελευταίες πέντε μέρες για να βοηθήσουμε … με το Χρήστο, την Έλλη,
το Νίκο, το Λεωνίδα και 10άδες άλλους ζώντας μοναδικές στιγμές συγκίνησης και
νέες συγκλονιστικές εμπειρίες.
Δεν θα ξεχάσουμε την
ηλικιωμένη γυναίκα, που είχε χάσει τα πάντα και ήρθε ένα πρωί παίρνοντας μία
σακούλα με λίγα πράγματα, μέσα στην οποία υπήρχαν, μεταξύ άλλων, ντομάτες και
ρύζι και το μεσημέρι γύρισε και μας έφερε ένα ταψί γεμιστά.
Αυτό θα μας μείνει
αξέχαστο, μαζί με το γεμάτο καλοσύνη πρόσωπο της γυναίκας αυτής, που μέσα στην
τραγωδία της θέλησε να ανταποδώσει την αλληλεγγύη που δέχτηκε.
Τις μέρες αυτές που μείναμε εδώ, δεν προσφέραμε τόσα, όσα
πήραμε …κερδίσαμε πολλά πράγματα.
Ήταν ένα μάθημα ζωής. Δίναμε και παίρναμε κουράγιο.
Θα γυρίσουμε στην Αθήνα πιο
δυνατοί. Θα έχουμε τους απλούς αυτούς ανθρώπους που συναντήσαμε στην καρδιά μας
και σίγουρα θα επιστρέψουμε σύντομα.
ℹ️ Η συνολική έκταση που καταστράφηκε στην Εύβοια ξεπερνά τα 500.000
στρέμματα, από τα οποία περίπου 380.000 είναι δάση και δασικές
εκτάσεις. Το 40% αυτής της έκτασης είχε ξανακαεί στο παρελθόν. 🔥 Εφιαλτικά είναι τα πρώτα στοιχεία της τεράστιας
καταστροφής στην Εύβοια από τις πρόσφατες πυρκαγιές. Η αποτύπωση στο
χαρτί συγκεκριμένων δεδομένων, όπως τα επεξεργάστηκε ο δασολόγος Εκτορας Αποστολίδης,
δίνει την εικόνα τού τι ακριβώς συνέβη στην περιοχή και ποιο ήταν το
μέγεθος της ζημιάς που υπέστη το χρονικό διάστημα από τις 3 έως τις 11
Αυγούστου. Για την πορεία εξάπλωσης της πυρκαγιάς καθώς και για την έκταση που συνολικά κάηκε, χρησιμοποιήθηκαν τα δεδομένα του Πληροφοριακού Συστήματος για τις Δασικές Πυρκαγιές στην Ευρώπη. 🔥 Η συνολική έκταση της πυρκαγιάς ανέρχεται σε 512.031,54 στρέμματα μέχρι τις 11 Αυγούστου, ενώ τα τελικά στοιχεία θα δοθούν αργότερα. ▪️ Στο δήμο Λίμνης – Μαντουδίου – Αγίας Αννας έχουν επηρεαστεί από την πυρκαγιά 18 Τοπικές Κοινότητες, εκ των οποίων έχει καεί το 77,11%
(κατά μέσο όρο) της συνολικής τους έκτασης! Με άλλα λόγια, 18 Τοπικές
Κοινότητες, δάση, δασικές εκτάσεις, υποδομές, σπίτια εξαφανίστηκαν
κυριολεκτικά ▪️ Στο δήμο Ιστιαίας – Αιδηψού, έχουν επηρεαστεί 18 Τοπικές Κοινότητες, εκ των οποίων έχει καεί ολοσχερώς το 62,24% .
Λίγο μετά την 11η Σεπτεμβρίου και το
χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, ο Ζ. Μπρεζίνσκι, σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ Τζ. Κάρτερ,
απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν
μετανιώνει για τη στήριξη που είχε δώσει η τότε κυβέρνηση στους Ταλιμπάν δήλωσε:
Ήταν η περίοδος που με
πρόσχημα την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» ξεκινούσε η επίθεση των ΝΑΤΟϊκών
στην πολύπαθη χώρα. Ήταν η περίοδος που στην Ελλάδα κάποιοι ήθελαν ο λαός να
υιοθετήσει το σύνθημα «είμαστε όλοι Αμερικανοί» και κατηγορούσαν το ΚΚΕ
ως «υπερασπιστή της μπούργκας», επειδή πρωτοστατούσε στην αντιπολεμική δράση!
Η ιστορία έχει γράψει: Οι
μουτζαχεντίν, το σκοταδιστικό κίνημα από το οποίο ξεπρόβαλαν οι Ταλιμπάν, τη
δεκαετία του 1980, στηρίχθηκε με κάθε τρόπο από τους ιμπεριαλιστές ενάντια στη
Λαϊκή Επανάσταση και τη σοβιετική στρατιωτική βοήθεια. Στα σαλόνια του Λευκού
Οίκου μαζί με τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ρ. Ρήγκαν, φωτογραφίζονταν, στα
στρατόπεδα της CIA στο Πακιστάν εκπαιδεύτηκαν, με τη δική τους ανοχή
“εμπορεύονταν” το όπιο, στις αστικές εφημερίδες φιγούραρε ο Μπιν Λάντεν ως
“μαχητής της ελευθερίας”!
Η ιστορία έχει γράψει: Μόνο το ΚΚΕ
κατήγγελλε συνεχώς από το
ξεκίνημα της ιμπεριαλιστικής επέμβασης ότι στόχος ήταν ο έλεγχος από τις ΗΠΑ
μιας χώρας που γειτονεύει με Ρωσία-Κίνα, στο πλαίσιο του μεταξύ τους
ανταγωνισμού. Μόνο το ΚΚΕ ζητούσε "καμία εμπλοκή της Ελλάδας
στον πόλεμο και επιστροφή των ελληνικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν και κάθε
άλλη ιμπεριαλιστική αποστολή".
Όλες
οι αστικές δυνάμεις σήμερα στην Ελλάδα “θλίβονται” για το δράμα του αφγανικού
λαού.
Η “στεναχώρια” τους, όπως οι ίδιοι ομολογούν, είναι ότι η στρατιωτική επέμβαση
απέτυχε να εκπληρώσει τους σκοπούς της!
Αν τους πετύχαινε, δηλαδή, οι βόμβες θα δικαιολογούνταν! Χυδαιολογούν χωρίς
ντροπή. Οι ίδιοι που δικαιολογούσαν τα εκατομμύρια που έδωσε ο ελληνικός λαός
για να υπάρχει ελληνική στρατιωτική αποστολή επί 20 χρόνια στο Αφγανιστάν, με
περισπούδαστο ύφος προβληματίζονται για το αν λαός του Αφγανιστάν ήταν
“έτοιμος” να υιοθετήσει την αστική δημοκρατία!
Οι ίδιοι που “αγωνιούν” για τις γυναίκες στο Αφγανιστάν, υπερασπίζονται με κάθε
τρόπο τη συνεργασία με καθεστώτα στα οποία οι γυναίκες βιώνουν τρομακτική
καταπίεση και καταναγκασμούς.
Για την παρακολούθηση
των εξελίξεων και την αποτελεσματική προώθηση της στρατηγικής και της
τακτικής του κομμουνιστικού και αντιιμπεριαλιστικού κινήματος στην περιοχή
μας, πρέπει να παίρνουμε υπόψη: 1. Τους ανταγωνισμούς και τις αντιθέσεις
που αναπτύσσονται στην περιοχή. 2. Τους σχεδιασμούς των πιο «σταθερών»
συμμαχιών των ιμπεριαλιστών, όπως εκφράζονται από τις ενώσεις τους (ΝΑΤΟ,
ΕΕ, «Συνεταιρισμός για την Ειρήνη»), που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας. 3. Τις προσωρινές «συμμαχίες»
(οικονομικές, πολιτικές, διπλωματικές και στρατιωτικές), που διαμορφώνονται. 4. Την προσπάθεια ανερχόμενων δυνάμεων
(Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία) να δυναμώσουν την επιρροή τους στην περιοχή,
αλλά και την προσπάθεια των ΗΠΑ, της ΕΕ (ή σημαντικών χωρών της, όπως είναι
Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), να ανταγωνιστούν, είτε με το να εμποδίσουν, είτε
με το να προσεταιριστούν αυτήν την προσπάθεια. 5. Τέλος, την κατάσταση στην οποία
βρίσκεται το ταξικό εργατικό, αντιιμπεριαλιστικό και κομμουνιστικό κίνημα στην
περιοχή.
Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης: Κατοχή ΗΠΑ|ΝΑΤΟ και κυριαρχία των Ταλιμπάν, δύο όψεις του ίδιου νομίσματος
Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης
(ΠΣΕ) εκφράζει την αλληλεγγύη του στον λαό του Αφγανιστάν, του
οποίου είκοσι χρόνια μετά την ιμπεριαλιστική επίθεση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ
και την εισβολή στο Αφγανιστάν, τα βάσανα του συνεχίζονται.
Το ΠΣΕ σημειώνει ότι ο λαός του
Αφγανιστάν τα τελευταία 30 χρόνια, δεν είχε ποτέ την ελευθερία να αποφασίσει
για το μέλλον και τις τύχες του, υπογραμμίζοντας ότι η στρατιωτική κατοχή
των ΗΠΑ/ΝΑΤΟ και η κυριαρχία των Ταλιμπάν είναι οι δύο όψεις του ίδιου
νομίσματος».
Στηνανακοίνωσήτου (Statement
of the WPC about the recent developments in Afghanistan) τοΠΣΕ, επισημαίνει:
« Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης (ΠΣΕ)
εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις πρόσφατες εξελίξεις στο
Αφγανιστάν.
Είκοσι χρόνια μετά την ιμπεριαλιστική επίθεση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και την
εισβολή στο Αφγανιστάν, τα βάσανα του λαού του δεν έχουν τελειωμό.
Όταν οι ΗΠΑ ξεκίνησαν τον υποτιθέμενο «Πόλεμο κατά της τρομοκρατίας»
το 2001, οι αντιιμπεριαλιστικές φιλειρηνικές δυνάμεις γνώριζαν καλά την
υποκρισία και τους πραγματικούς στόχους της επίθεσης στο Αφγανιστάν.
Οι Μουτζαχεντίν, οι Ταλιμπάν και άλλες εξτρεμιστικές
θρησκευτικές δυνάμεις, που δημιουργήθηκαν,
χρηματοδοτήθηκαν και κατευθύνθηκαν για περισσότερο από μια
δεκαετία από τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους
συμμάχους τους με σκοπό την ανατροπή της πρώτης λαϊκής κυβέρνησης στα τέλη της
δεκαετίας του 1980, ανέλαβαν τον έλεγχο της χώρας για περισσότερα από 10
χρόνια. Η διεθνιστική υποστήριξη της ΕΣΣΔ που είχε συμβάλει σε τεράστια πρόοδο σε
όλους τους κοινωνικούς τομείς διαστρεβλώθηκε και παραποιήθηκε για
ιδεολογικούς λόγους.
Το 2001, αφού υπηρέτησαν τα ιμπεριαλιστικά σχέδια, οι Ταλιμπάν έγιναν ο «στόχος»
των παλιών αφεντικών τους.
Η προσαρμογή της
εξωτερικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ στην κεντρική Ασία
είχε κατά νου την αντιπαράθεση με τη Ρωσία και την Κίνα.
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν
τη ζωή τους,
εκατομμύρια εκτοπίστηκαν και έγιναν πρόσφυγες. Πάνω από δύο τρισεκατομμύρια δολάρια δαπανήθηκαν
όλα αυτά τα χρόνια από τους ιμπεριαλιστές για στρατιωτικές επιχειρήσεις και
εγκατάσταση και χρηματοδότηση πρόθυμων καθεστώτων μαριονέτας στην Καμπούλ. Η προσοδοφόρα επιχείρηση οπίου«άνθισε» και πολλαπλασιάστηκε
τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Αυτές τις μέρες η κυβέρνηση
Μπάιντεν άρχισε την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα μετά
από μακρές διαπραγματεύσεις (που ξεκίνησαν από την κυβέρνηση Τραμπ) με τις
δυνάμεις των Ταλιμπάν.
Η χώρα παραδίδεται στον «προηγούμενο εχθρό» με άμεσο κίνδυνο για “θεσμικό
σκοταδισμό” και τον φονταμενταλισμό.
Οι ΗΠΑ δεν φεύγουν από το Αφγανιστάν για λόγους περικοπής των εξόδων. Οι προτεραιότητές
τους στον Ειρηνικό Ωκεανό απαιτούν τέτοια αναπροσαρμογή και αναδιάταξη του
στρατού τους.
Μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων, η νέα
κατάσταση θα προσθέσει νέα κοινωνικά προβλήματα για τους ανθρώπους του
Αφγανιστάν, ιδιαίτερα για τις γυναίκεςτης χώρας.
Ο κίνδυνος υπάρχει για την ισχυρότερη εμφάνιση του θρησκευτικού
φονταμενταλισμού στην περιοχή, οπλισμένη σε μεγάλο βαθμό με τον στρατιωτικό
εξοπλισμό που αφήνουν οι ΗΠΑ πίσω τους, ενώ οι ανησυχίες για ένα νέο κύμα
προσφύγων αυξάνονται.
Το ΠΣΕ
εκφράζει την αλληλεγγύη του στο λαό του Αφγανιστάν, ο οποίος, τα τελευταία 30
χρόνια, δεν είχε ποτέ την ελευθερία να αποφασίσει για το μέλλον και τις τύχες
του. 🆘
Η στρατιωτική κατοχή των ΗΠΑ|ΝΑΤΟ και η κυριαρχία των Ταλιμπάν είναι οι δύο
όψεις του ίδιου νομίσματος.
Ίδια «πυξίδα» τότε και
τώρα
«Έπρεπε ή όχι να φύγουν τώρα οι ΗΠΑ από το
Αφγανιστάν;», «Τι έφταιξε και απέτυχε η 20ετής επέμβαση;»,
«Τελικά οι ΗΠΑ "επιστρέφουν" στη διεθνή σκηνή ή απομονώνονται και
υποβαθμίζεται η δυτική συμμαχία;»... Με αυτά και άλλα ερωτήματα και αναλύσεις, αστικά
επιτελεία επιχειρούν να κάνουν «καημό» του λαού την «επιτυχία» των επεμβάσεων
των ιμπεριαλιστών και τη «συνοχή» των λυκοσυμμαχιών τους.
Παλεύουν να
αποπροσανατολίσουν τον λαό από την πραγματική ουσία των ραγδαίων εξελίξεων στο Αφγανιστάν μετά την
αποχώρηση των αμερικανοΝΑΤΟικών στρατευμάτων, με στόχο την αναδιάταξή τους σε
άλλα «καυτά» μέτωπα των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που εντείνονται.
Τα ίδια ακριβώς επιτελεία, πριν από 20 χρόνια, όταν πραγματοποιήθηκε η
ΝΑΤΟική ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Αφγανιστάν, με πρόσχημα τον περιβόητο
«πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», αναμασούσαν τα περί «ελευθερίας»,
«δημοκρατίας», «διεθνούς ασφάλειας» και «Διεθνούς Δικαίου».
Το ίδια έλεγαν και σε όλες τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις που ακολούθησαν σε
Ιράκ, Λιβύη, Συρία κλπ., με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα για τους λαούς.
Είκοσι
χρόνια μετά την ιμπεριαλιστική εισβολή στο Αφγανιστάν,
ο λαός μετρά μια κατεστραμμένη χώρα, δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αμάχους,
εκατομμύρια ξεριζωμένους πρόσφυγες, φτώχεια και εξαθλίωση...
Οι τζιχαντιστές, τους οποίους στρατολόγησαν,
εκπαίδευσαν και εξόπλισαν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, για να τους ρίξουν
απέναντι στη Σοβιετική Ενωση τη δεκαετία του '80, έγιναν στη συνέχεια η
«τρομοκρατική απειλή» για να δικαιολογηθεί η 20ετής ΝΑΤΟική ιμπεριαλιστική
επέμβαση, ενώ σήμερα με την αναδιάταξη των ΝΑΤΟικών δυνάμεων αναρριχώνται ξανά
στην εξουσία, με τον ευρωατλαντικό άξονα μάλιστα να δηλώνει ετοιμότητα να
συνεργαστεί μαζί τους και να «ασκήσει θετική επίδραση» εφόσον τηρηθούν οι
μεταξύ τους συμφωνίες.
Η απόκτηση ενισχυμένων
θέσεων σε περιοχές γεωστρατηγικής σημασίας και η υπονόμευση της αντίστοιχης
προσπάθειας που κάνουν ανταγωνιστικά
ιμπεριαλιστικά κέντρα ήταν και είναι η «πυξίδα» που καθόριζε και καθορίζει το πότε και το πού των
ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων από ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ. Αυτό το κριτήριο τους οδήγησε στο
Αφγανιστάν, αυτό τους οδηγεί σήμερα να ρίξουν το βάρος τους σε άλλα, πιο
κρίσιμα μέτωπα στο πλαίσιο του «στρατηγικού ανταγωνισμού» με Κίνα και Ρωσία,
όπως επανέλαβε στο προχτεσινό διάγγελμά του ο Αμερικανός Πρόεδρος. Παράλληλα, η
αποχώρηση από το Αφγανιστάν δημιουργεί ένα βολικό για το ευρωατλαντικό μπλοκ
«κλίμα αστάθειας» στην Κεντρική Ασία.
Καθόλου τυχαία, σε
συνθήκες που απειλείται η πρωτοκαθεδρία τους στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα
από τη ραγδαία άνοδο της Κίνας, οι ΗΠΑ εντείνουν τη στρατιωτική και
«διπλωματική» κινητικότητα στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, αναζητούν νέες
βάσεις στην περιοχή, ενώ παράλληλα ενισχύουν συνεχώς τις στρατιωτικές δυνάμεις
τους στη Μαύρη Θάλασσα και όλη την περιοχή γύρω από τη Ρωσία.
Παράλληλα, διατηρούν πάντα ως πρόσχημα για
επεμβάσεις όπου Γης την επίκληση της «τρομοκρατικής απειλής», με τον Μπάιντεν
να αναφέρει προχτές ότι αυτή «έχει εξαπλωθεί» σε πολλά μέρη του πλανήτη και να
απειλεί πως «αν χρειαστεί, θα κάνουμε ό,τι κάναμε και στο Αφγανιστάν»...
Σε αυτούς ακριβώς τους επικίνδυνους σχεδιασμούς των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, οι οποίοι
σηματοδοτούν νέους μεγάλους κινδύνους για τους λαούς, σπεύδουν να διεκδικήσουν
αναβαθμισμένο ρόλο και όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις.
Με οδηγό την πολύμορφη συμμετοχή τους στο
Αφγανιστάν και σε άλλες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις που ακολούθησαν, μετατρέπουν
όλο και περισσότερο όλη τη χώρα σε αμερικανοΝΑΤΟικό ορμητήριο που μπαίνει στο
στόχαστρο, συμμετέχουν ενεργά σε ιμπεριαλιστικές αποστολές και σε στρατιωτικές
ασκήσεις - πρόβες πολέμου.
Κι όμως, απογειώνοντας την πρόκληση, η κυβέρνηση
της ΝΔ εκφράζει τώρα «ανησυχίες» για ένα νέο μεγάλο κύμα ξεριζωμού από τους
ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς που στηρίζει, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για «αποτυχία του
μοντέλου των στρατιωτικών επεμβάσεων της Δύσης και των ΗΠΑ»... για τη
διευκόλυνση των οποίων ως κυβέρνηση έδωσε τα ρέστα του!
Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν υπογραμμίζουν ξανά τη
σημασία της στάσης του ΚΚΕ που από την πρώτη στιγμή καταδίκασε την
ιμπεριαλιστική επέμβαση και την εμπλοκή της χώρας μας σε αυτήν, αναδεικνύοντας
το πραγματικό περιεχόμενό της.
Με οδηγό την ακόμα πιο πλούσια πείρα του λαού, μπορεί να ενισχυθεί πιο
αποφασιστικά η λαϊκή πάλη για απεμπλοκή από τους νέους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς,
άρρηκτα δεμένη με την πάλη ενάντια στο ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
27-Δεκ-1979 Η
Σοβιετική Ένωση, έπειτα από έκκληση της Αφγανικής κυβέρνησης και
υλοποιώντας το Σύμφωνο Βοήθειας που είχαν συνάψει ένα χρόνο πριν,
σπεύδει σε βοήθεια της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν που δοκιμαζόταν
από την αντεπαναστατική δράση των αστών, του θρησκευτικού κατεστημένου
και του διεθνούς ιμπεριαλισμού (κυρίως του Αμερικανικού). Τελικά, με
την καταλυτική συνδρομή των HΠΑ και με την αποχώρηση των Σοβιετικών στις
15-Φεβ-1989, θα επικρατήσουν οι Μουτζαχεντίν (1992), οι οποίοι θα
προχωρήσουν σε ΣΦΑΓΕΣ ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ και θα επιβάλλουν
στη χώρα ένα ΣΚΛΗΡΟ και ΑΝΕΛΕΗΤΟ ΘΕΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ. Η αποχώρηση της ΕΣΣΔ άνοιξε κυριολεκτικά την πιο «μαύρη σελίδα» στην ιστορία του Αφγανιστάν…
Η
καθημερινή παρουσία της σελήνης στον ουρανό αλλά και η συνεχής αλλαγή της
φωτισμένης της μορφής επηρέαζε ανέκαθεν τους ανθρώπους όπως φαίνεται στα
τραγούδια, στις προλήψεις και δοξασίες καθώς και σε αντιλήψεις λόγω άγνοιας.
Παρ’ όλο που το φεγγάρι αντανακλά μόνο το 7% του ηλιακού φωτός που πέφτει πάνω
στη γεμάτη κοιλώματα επιφάνειά του, είναι αρκετά λαμπερό ώστε να καλύπτει με το
φως του ένα μεγάλο μέρος των άστρων της νύχτας (αυτό συμβαίνει γιατί είναι το
κοντινότερο στη γη ουράνιο σώμα -385.000km κατά Μ.Ο.- και έτσι το φωτεινότερο στον
ουρανό μετά τον ήλιο).
Πολλές
παραδόσεις, που κρατάνε από την αρχαία ακόμη εποχή, συνδέουν την Πανσέληνο του
κάθε μήνα με διάφορες αγροτικές εργασίες.
Επίσης άνθρωποι της υπαίθρου, ναυτικοί, μοναχοί κλπ. διατήρησαν από γενιά σε
γενιά και για χιλιάδες χρόνια την πρακτική γνώση της μελέτης και πρόγνωσης του
καιρού. Εξετάζοντας συστηματικά κάποια φυσικά φαινόμενα ή «σημάδια» στον
ουρανό, μπορούσαν να μαντέψουν ή να «δουν» τα λεγόμενα «μερομήνια» -από τις
λέξεις «μέρα και μήνας» γιατί σε κάθε μέρα απ’ αυτές, αντιστοιχεί ένα πλήρης
κύκλος του φεγγαριού (γιόμιση και χάση) ή ένας μήνας.
Δηλαδή ν’ αποκωδικοποιήσουν τον καιρό ολόκληρου του επόμενου έτους, αρχής
γενομένης –λένε, από την εμφάνιση του ένατου φεγγαριού μέχρι και το χάσιμο του
επόμενου ογδόου (μετρώντας πάντα τα φεγγάρια από την αρχή του εκάστοτε έτους).
Κατά τον Ν. Πολίτη τα μερομήνια ήταν λείψανα αρχαίων προγνωστικών του καιρού,
που έχουν άμεση σχέση με αστρολογικές παρατηρήσεις. Επειδή ο Αύγουστος
θεωρείται η αρχή του χειμώνα, γι’ αυτό στο μήνα αυτό εντοπιζόταν η πρόγνωση του
καιρού.
Πάμε
τώρα στην πανσέληνο του Αυγούστου που ακόμη και σήμερα πολλοί την θεωρούν
λαμπρότερη και μεγαλύτερη ["supermoon"]
απ’ οποιαδήποτε άλλη, κάτι που φυσικά δεν είναι σωστό αφού πρόκειται απλά για οφθαλμαπάτη.
Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι στη διάρκεια των καλοκαιρινών
μηνών ο ήλιος βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του
στον ουρανό ενώ αντίθετα η σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα και
σ΄ αυτή τη θέση η πανσέληνος μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα αντικείμενα
που βρίσκονται εκεί (δέντρα, κεραίες, κορυφογραμμή, διάφορα κτίσματα κλπ.)
Μ’ αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλος του παρατηρητή παρασύρεται να πιστέψει ότι η πανσέληνος
είναι μεγαλύτερη ενώ οι μετρήσεις έχουν αποδείξει ότι το μέγεθος της δεν
διαφέρει καθόλου από μήνα σε μήνα.
Η μόνη μετρήσιμη διαφορά του μεγέθους της Σελήνης είναι ανάλογα με το αν
βρίσκεται στο περίγειό της ή στο απόγειο, κάτι που συμβαίνει μια φορά κάθε
μήνα.
Για παράδειγμα το πλησιέστερο περίγειο της Σελήνης το 2021 θα είναι στις 3
Δεκεμβρίου (356.794 χλμ), ενώ το μεγαλύτερο απόγειο ήταν στις 11 Μαΐου (406.512
χλμ). Αυτό όμως δεν έχει σχέση με το πόσο μεγάλη φαίνεται όταν βρίσκεται κοντά
στον ορίζοντα, που οφείλεται όπως είπαμε αποκλειστικά και μόνο σε οπτική απάτη.
Η
τροχιά της Σελήνης είναι μια σχεδόν κυκλική έλλειψη γύρω από τη Γη
(ημι-άξονες 384.400 & και 383.800km, αντίστοιχα: διαφορά μόνο 0,16%).
Η εξίσωση της έλλειψης αποδίδει εκκεντρότητα 0,0549
με αποστάσεις περιγείου | απογείου 362.600 & 405,400km αντίστοιχα
(διαφορά ~12%).
Υπάρχουν
πολλοί μύθοι καλλιεργημένοι στους λαούς μεταξύ των οποίων και η σύνδεση της
έξαρσης της «τρέλας» την ημέρα της Πανσελήνου. Απ’ αυτόν τον μύθο άλλωστε
προέρχεται και η λέξη «σεληνιασμός» και η σύνδεσή της με την επιληψία. Σ
τατιστικές μελέτες που έγιναν επανειλημμένα και έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτα
επιστημονικά περιοδικά (όπως το Annals of Emergency Medicine, το Journal of
Emergency Nursing, το Journal of Toxicology and Psychological Report κά)
αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει καμιά απολύτως σχέση με την συμπεριφορά του
ανθρώπου και την Πανσέληνο.
Μύθος είναι επίσης και αυτό που ακούγεται ότι την ημέρα της Πανσελήνου
γεννιόνται περισσότερα παιδιά ή ότι υπάρχουν περισσότερα ατυχήματα και άλλα
παρόμοια. Παρ’ όλα αυτά οι μύθοι αυτοί συνεχίζουν να υπάρχουν βασισμένοι στην
αμάθεια και την προκατάληψη.
Πάρτε
υπόψη επίσης κι έναν ακόμη μύθο σχετικά
με τον χρωματισμό της Πανσελήνου που ορισμένοι τον θέλουν μερικές φορές να
είναι «μπλε». Κάτω από ορισμένες συνθήκες πράγματι υπάρχουν περιπτώσεις που η
χροιά της Σελήνης παίρνει ένα γαλαζωπό χρώμα (αντί του κανονικού της γκρίζου)
όταν στην ατμόσφαιρα υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σκόνης από κάποια πρόσφατη και
μεγάλη έκρηξη ηφαιστείου, φαινόμενο πολύ σπάνιο (η πιο πρόσφατη είναι του
ηφαίστειου Κρακατόα το 1883).
Μ’ αυτή λοιπόν την έννοια χρησιμοποιείται και η φράση «Μπλε Σελήνη» για να χαρακτηρίσει την ύπαρξη δύο πανσελήνων σ’ έναν
μήνα, η δεύτερη δηλαδή Πανσέληνος σ’ ένα μήνα ονομάζεται «Μπλε Σελήνη» παρ’ όλο
που ένα τέτοιο φαινόμενο αν και ασυνήθιστο (αφού η περίοδος από την μια
Πανσέληνο έως την επόμενη φτάνει τις 29,5 περίπου ημέρες) δεν είναι ιδιαίτερα
σπάνιο.
Ο Φεβρουάριος φυσικά, που έχει μόνο 28 ή 29 ημέρες, είναι αδύνατον να περιλάβει
ποτέ μια «Μπλε Σελήνη», ενώ κατά μέσον όρο ένας μήνας με δύο Πανσελήνους
συμβαίνει μια φορά κάθε 2,5 περίπου χρόνια, κάτι που φυσικά δεν μπορεί να
θεωρηθεί ιδιαίτερα σπάνιο.
Συνολικά στα επόμενα 40 χρόνια θα έχουμε 17 μήνες που θα περιλαμβάνουν δύο
Πανσελήνους τον ίδιο μήνα.
Είναι
πάντως γεγονός ότι η παρουσία της Σελήνης στον νυχτερινό ουρανό πραγματικά δεν
έχει αντίζηλο, γι’ αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο που η μυθολογία είναι γεμάτη
με τις ιστορίες της που πολλές την ταύτιζαν με την θεά Άρτεμη. Όταν πρόβαλλε
στον ουρανό το χαριτωμένο της πρόσωπο με την ασημένια ανταύγεια, η ομορφιά της
έκανε τα άστρα να ωχριούν, ενώ η φαντασία των αρχαίων παρομοίαζε τις ακτίνες
της Σελήνης με τα γρήγορα και μυτερά βέλη της Αρτέμιδος. Η αγνή πανέμορφη
παρθένα, η κυνηγός θεά, ήταν για τον Όμηρο το πρότυπο της γυναικείας ομορφιάς.
Στη Σελήνη απέδιδαν επίσης τη νυχτερινή δροσιά και τις βροχές, γι’ αυτό
ονόμαζαν την Άρτεμη «Ποτάμια» και την λάτρευαν κοντά σε πηγές και λίμνες όπου
πίστευαν ότι λούζονταν μαζί με τις Νύμφες μακριά από τα βέβηλα βλέμματα των
ανδρών.
Σύμφωνα επίσης με τη μυθολογία μας η Σελήνη ήταν κόρη των Τιτάνων Υπερίωνα και
Θείας, αδελφή του Ήλιου και της Ιούς, και μητέρα του Ωρίωνα με πατέρα τον Ήλιο.
Όπως ο Ήλιος έτσι και η Σελήνη είχε το δικό της άρμα που το έσερναν βόδια ή
άλογα ή και ελάφια, ενώ αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στην Κλασσική κυρίως
εποχή η λατρεία της Σελήνης είχε ατονήσει γιατί πίστευαν ότι η λατρεία των
ουράνιων σωμάτων ήταν γνώρισμα των βαρβάρων.
Από
την αρχαιότητα ακόμη στο ορατό αυτό πρόσωπο της Σελήνης διακρίνονταν διάφορες
μορφές και σχήματα που κυριολεκτικά γοήτευαν τους ανθρώπους της Γης επί
χιλιάδες χρόνια. Μερικοί πίστευαν ότι ήταν ένα κουνέλι. Άλλοι πάλι ότι ήταν
βάτραχος.
Ενώ
οι περισσότεροι έλεγαν ότι μπορούσαν να διακρίνουν ένα ανθρώπινο πρόσωπο: έναν
άνθρωπο στη Σελήνη. Στις σκανδιναβικές χώρες έβλεπαν δύο παιδιά να μεταφέρουν
ανάμεσά τους έναν κουβά νερό, ενώ στη Γροιλανδία απαγόρευαν στις νέες κοπέλες
να κοιτάζουν την Πανσέληνο γιατί πίστευαν ότι θα έμεναν έγκυοι.
Φυσικά πολλοί από τους κλασικούς έλληνες φιλοσόφους είχαν αντιληφθεί από νωρίς
ότι ο διαφορετικός φωτισμός των περιοχών της Σελήνης οφειλόταν στις ανωμαλίες
του εδάφους της. Ο Θαλής ο Μιλήσιος, για παράδειγμα, π ίστευε ότι ο δορυφόρος
μας ήταν φτιαγμένος από τα ίδια υλικά που είναι φτιαγμένη και η Γη, ενώ ο
Δημόκριτος υποστήριζε ότι οι διαφορές του φωτισμού της οφείλονταν στην ύπαρξη
βουνών και κοιλάδων. Κι έτσι από την κλασική ακόμη εποχή, οι αρχαίοι έλληνες
φιλόσοφοι μπόρεσαν να διαλευκάνουν αρκετά από τα μυστήρια της Σελήνης, ανάμεσα
στα οποία ήταν και ο μηχανισμός των φάσεών της.
Οι αρχαίοι φιλόσοφοι είχαν κατανοήσει δηλαδή ότι το φως της Σελήνης δεν ήταν
παρά η αντανάκλαση των ακτίνων του Ήλιου στην επιφάνειά της. Επειδή όμως το φως
του Ήλιου φωτίζει καθημερινά διαφορετικές περιοχές της πλευράς της που είναι
στραμμένη προς τη Γη, βλέπουμε τη Σελήνη να αλλάζει μορφή συνεχώς ανάλογα με το
πώς φαίνεται από τη Γη. Έτσι όταν η Σελήνη βρίσκεται στην ίδια κατεύθυνση με
τον Ήλιο στρέφει προς εμάς το μη φωτιζόμενο ημισφαίριό της, οπότε λέμε ότι
έχουμε Νέα Σελήνη ή Νουμηνία. Με την πάροδο των ημερών η Σελήνη μετατοπίζεται
στην τροχιά της και έτσι από τη Γη αρχίζουμε να βλέπουμε όλο και μεγαλύτερο
μέρος του φωτιζόμενου ημισφαιρίου της.
Όταν
η αποχή της από τον Ήλιο είναι 90 μοίρες, φαίνεται να είναι φωτισμένη κατά το
1/2, και η φάση αυτή ονομάζεται πρώτο τέταρτο. Η κίνηση της Σελήνης γύρω από τη
Γη συνεχίζεται μέχρις ότου βρίσκεται σε αντίθεση προς τη θέση του Ήλιου,
βρίσκεται δηλαδή απέναντι από τον Ήλιο με την Γη στη μέση, οπότε εμείς βλέπουμε
από τη Γη ολόκληρο το φωτιζόμενο ημισφαίριό της και λέμε ότι έχουμε Πανσέληνο.
Τότε η Σελήνη ανατέλλει όταν ο Ήλιος δύει. Ο χρόνος όμως κυλάει και η Σελήνη
συνεχίζει την κίνησή της μέχρις ότου βρεθεί στη φάση του τελευταίου τέταρτου.
Τέλος, η Σελήνη ξανάρχεται σε σύνοδο με τον Ήλιο, οπότε έχουμε και πάλι
Νουμηνία ή Νέα Σελήνη.
Από τη μια σύνοδο ως την επομένη, για τη συμπλήρωση δηλαδή όλων των φάσεων της
Σελήνης, χρειάζονται περίπου 29,5 ημέρες, και για την ακρίβεια 29 ημέρες 12
ώρες, 44 λεπτά και 2,86 δευτερόλεπτα. Ο χρόνος αυτός ονομάζεται συνοδικός μήνας
και είναι η χρονική περίοδος μεταξύ δύο διαδοχικών πανσελήνων ή δύο διαδοχικών
φάσεων Νέας Σελήνης, από την οποία γεννήθηκε ο ημερολογιακός μας μήνας. Δεν
είναι λοιπόν καθόλου παράξενο που τα πρώτα ημερολόγια βασίζονταν σε έναν κύκλο
σεληνιακών μηνών.
Υπάρχει
όμως και ένας άλλος «μήνας» που ονομάζεται «αστρικός μήνας», και είναι ο
πραγματικός χρόνος μιας πλήρους περιφοράς της Σελήνης γύρω από τη Γη αφού
μετράει την χρονική περίοδο μεταξύ δύο διαδοχικών περασμάτων της Σελήνης
μπροστά από ένα δεδομένο άστρο. Η κίνηση αυτή γίνεται εμφανής καθώς η θέση της
Σελήνης ανάμεσα στα άστρα αλλάζει από νύχτα σε νύχτα. Ο χρόνος αυτός είναι
περίπου 27 ημέρες, και για την ακρίβεια 27 ημέρες 7 ώρες, 43 λεπτά και 11,5
δευτερόλεπτα.
Η αιτία της μεγαλύτερης διάρκειας του συνοδικού μήνα σε σχέση με τον αστρικό
μήνα είναι αρκετά απλή: Κατά τη διάρκεια ενός μήνα, το ντουέτο Γη και Σελήνη
έχει διασχίσει μια αρκετά μεγάλη απόσταση γύρω από τον Ήλιο. Έτσι όταν η Σελήνη
έχει ολοκληρώσει μία πλήρη περιφορά της γύρω από τη Γη, πρέπει να ταξιδέψει
επιπλέον πάνω από δύο ακόμη ημέρες για να ξαναγυρίσει στην ίδια γραμμική σχέση
που είχε με την Γη και τον Ήλιο ώστε να δημιουργηθούν οι ίδιες πάλι
προϋποθέσεις που είναι αναγκαίες για να έχει την ίδια φάση με αυτή με την οποία
άρχισε την τροχιά της γύρω από τη Γη.
Η
Σελήνη, εκτός από δορυφόρος μας, ήταν πάντα στο επίκεντρο τη νύχτα και όλοι οι
πολιτισμοί στη γη την κατέτασσαν πάντα στις θεότητες, κατηγορώντας την ή λατρεύοντάς
την για την επιρροή της στον άνθρωπο, στη γη ή τα πλάσματα που την κατοικούν.
Οι
κύκλοι της διαρκούν 28 ημέρες, όπως και η περίοδος των γυναικών, γεγονός που την
έκανε θεά στις λατρείες γονιμότητας στην αρχαιότητα και σχεδόν σε όλους τους
πολιτισμούς έχει αποκτήσει θηλυκό χαρακτήρα και σε πολλούς άλλους ένα
συγκεκριμένο σκοτεινό ή ανταγωνιστικό συστατικό του ήλιου.
Λόγω των αποδειγμένων επιπτώσεών της στις κυνίδες (σσ. οικογένεια σαρκοφάγων
θηλαστικών που περιλαμβάνει τον σκύλο, τον λύκο, την αλεπού, το τσακάλι, τα
ντίνγκο κλπ.) και σε πολλά ζώα, της αποδίδεται επίσης η δύναμη της μετάλλαξης
σε ανθρωπόμορφα θηρία (λυκάνθρωπος, Τζέκιλ-Χάιντ), και μια εσωτερική δύναμη τις
νύχτες με πανσέληνο.
Όλα αυτά τα
χαρακτηριστικά την τοποθετούσαν πάντα στο επίκεντρο
πολλών θρύλων, αλλά ... είναι αλήθεια οι μύθοι που την περιβάλλουν;
Πάμπλο Πικάσο picasso Σφαγή στην Κορέα (1951) - Λάδι σε ξύλο, Μουσείο Ρicasso, Παρίσι
Γιατί
οι λύκοι ουρλιάζουν στο φεγγάρι; Ο μύθος λέει ότι μια αρχαία νύχτα, η Σελήνη
κατέβηκε στη γη και μπλέχτηκε στα κλαδιά ενός δέντρου. Εκείνη τη στιγμή
εμφανίστηκε ένας λύκος και άρχισε να τη χαϊδεύει με το ρύγχος του και έπαιζαν
όλη τη νύχτα, μέχρι που επέστρεψε στον ουρανό και ο λύκος στο δάσος, αλλά του έκλεψε
τη σκιά του για να τον θυμάται για πάντα.
Από τότε, ουρλιάζει τα βράδια με πανσέληνο ζητώντας να του τη δώσει πίσω...
Στην πραγματικότητα το ουρλιαχτό του λύκου, του τσακαλιού και πολλών κυνίδων,
είναι μια ακόμη «κωδικοποιημένη» μορφή επικοινωνίας, που χρησιμοποιείται για να
ειδοποιεί ο ένας τον άλλον, σηματοδοτώντας (οριοθετώντας) περιοχές, για την
προστασία των μικρών τους κλπ.
Τα βράδια με πανσέληνο δεν έχει καμία σχέση με την αύξηση του ουρλιαχτού, παρά
μόνο με το απλό γεγονός ότι σε τέτοιες καθαρές νύχτες η δραστηριότητα είναι
πάντα μεγαλύτερη, από την ουσιαστική αύξηση της φωτεινότητας.
Το
φεγγάρι …επηρεάζει την ανάπτυξη των μαλλιών μας;Είναι κοινή πεποίθηση σε πολλούς λαούς ότι
ανάλογα με τη φάση στην οποία βρίσκεται το φεγγάρι, τα μαλλιά θα μεγαλώσουν
γρηγορότερα, καθώς σε άλλες φάσεις θα πέσουν περισσότερο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα μαλλιά μεγαλώνουν κατά μέσο όρο 1 έως 1,5 εκατοστά
το μήνα και αυτό οφείλεται αποκλειστικά στο θυλάκιο της τρίχας, με το οποίο το
φεγγάρι έχει πολύ μικρή σχέση...
Υπάρχει
σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού; Στην πραγματικότητα, αν το μετρήσουμε με τον
αριθμό των φωτισμένων ωρών, και οι δύο πλευρές είναι σχεδόν ίσες. Η διαφορά
είναι ότι το ένα πρόσωπο είναι αυτό που βλέπουμε και το άλλο είναι εντελώς
άγνωστο σε εμάς, καθώς είναι μια περιοχή με μεγαλύτερη ορογραφία κρατήρα,
επειδή δεν προστατεύεται από τη γη από αστεροειδείς και με ρωσική ονοματολογία
(η τοπογραφία της μελετήθηκε από τους Σοβιετικούς ανιχνευτές του προγράμματος "Luna" [1959-1976].
Το
καταφύγιο των κακών ψυχών, των τριών ζοφερών θεριστών ή των μαγισσών, ήταν
σίγουρα έμπνευση για πολλούς ... Λέγεται ότι ανάμεσα στα βουνά που
σχηματίζονται από την ορογραφία του φεγγαριού μπορούμε να δούμε έναν λαγό, έναν
άνθρωπο με καυσόξυλα στον ώμο του ή τον ίδιο τον Αι Γιώργη με το δόρυ του... Αν και σήμερα η επιστήμη
έχει καταφέρει να εξαλείψει πολλούς από αυτούς τους μύθους, θα συνεχίσει πάντα
να διατηρεί το φωτοστέφανο του «μυστηρίου» για τους θεατές του γειτονικού μας
πλανήτη.
Οι
ηλιακές θεότητες ήταν συνήθως αρσενικές ενώ οι σεληνιακές θηλυκές, αλλά υπάρχει
και το αντίθετο.
Η κόμπρα (του Φαραώ γιου του Ρα), η λέαινα (κόρη του Ρα), η αγελάδα (κόρη του
Ρα), τα κυρίαρχα σύμβολα των αρχαιότερων αιγυπτιακών θεών, ήταν γυναίκες και οι
λατρείες τους παρέμειναν ενεργές.
Αργότερα ένας θεός του ήλιου (Aten) ιδρύθηκε στη δέκατη όγδοη δυναστεία πάνω
από τις άλλες ηλιακές θεότητες, πριν από την εκτροπή της «εκτροπής» και το
παλιό πάνθεον αποκαταστάθηκε. Όταν οι αρσενικές θεότητες συσχετίστηκαν με τον
ήλιο σε αυτόν τον πολιτισμό, άρχισαν ως απόγονοι μητέρας (εκτός από τον Ρα,
Βασιλιά των Θεών που γέννησε τον εαυτό του).
Στη γερμανική μυθολογία ο Ήλιος είναι θηλυκός και η Σελήνη είναι αρσενική -αντίστοιχο
παλιό αγγλικό όνομα είναι Siȝel, πρωτογερμανικά Sôwilôή
Saewelô.
Η παλιά γερμανική θεά του Ήλιου είναι η Sunna. Στις σκανδιναβικές παραδόσεις, η
Sól έβγαινε καθημερινά στον ουρανό με το άρμα της, που τραβούσαν δύο άλογα
Arvak και Alsvid (αγνώστου φύλου)
Η καλοκαιρινή πανσέληνος ήταν παραδοσιακά γνωστή και ως «Φεγγάρι της Φράουλας»
στους Ινδιάνους της Αμερικής, επειδή πέφτει σε μια εποχή που μαζεύονται οι
ώριμες πια φράουλες.
Κάποτε,
ήταν –λένε, μια μοναχική τσιγγάνα χωρίς αγάπη και σύντροφο.
Κάθε νύχτα εκλιπαρούσε κλαίγοντας το φεγγάρι, παρακαλώντας το πριν ανατείλει ο
ήλιος να της στείλει μια αγάπη «δική της» από τσιγγάνικο αίμα.
Ο καιρός, περνούσε κι ήρθε η νύχτα, που η σελήνη αποφάσισε να της χαρίσει τη
συντροφιά που ζήταγε, με σκληρό όμως αντάλλαγμα: το ίδιο το παιδί της, το πρώτο
που θα φερνε στο κόσμο.
Όμως –συμβαίνουν αυτά, από τον έρωτά της με τον μελαχρινό τσιγγάνο ήρθε στον
κόσμο ένα αγόρι με γκρίζα μάτια και δέρμα τόσο λευκό σαν το χιόνι.
Ο
πατέρας, παίρνοντας κατάκαρδα την (υποτιθέμενη;) γυναικεία απιστία, της παίρνει
τη ζωή με μαχαίρι. Ύστερα εγκαταλείπει το αγόρι ψηλά στο βουνό για να πεθάνει,
μη μπορώντας να φανταστεί ότι έτσι, εκπλήρωσε ένα «πεπρωμένο», κάνοντας τη
σελήνη μάνα.
Από τότε, τις νύχτες που το αγόρι γελάει, το φεγγάρι ολόγιομο φωτίζει την
πλάση… μετά γίνεται κούνια, για να το κοιμίσει κι όταν κλαίει σβήνει.
(οι
στίχοι)
Ανόητος αυτός που δεν καταλαβαίνει -λέει ένας μύθος
πως μια τσιγγάνα
ως την αυγή ξόρκιζε το φεγγάρι
ικετεύοντας γοερά
να έρθει μια μέρα που
να παντρευτεί έναν τσιγγάνο
«Θα σου δώσω
τον μελαχρινό σου άντρα»!
είπε το γιομάτο φεγγάρι από τον ουρανό
Μα σε αντάλλαγμα σου ζητάω το πρωτότοκο παιδί
που θα χεις απ`αυτόν
να το θυσιάσεις για μένα -για να μην είναι μόνη
μικρό θα ΄ναι δε θα προλάβεις να τα’ αγαπήσεις
Σελήνη θες μάνα να γίνεις
μα δεν μπορείς να βρεις την αγάπη
που θα σε κάνει γυναίκα
Πες μου ασημένια σελήνη
τι να το κάνεις εσύ ένα παιδί από σάρκα
Γιος της σελήνης
Από πατέρα κανελόχρωμο γεννήθηκε
Λευκός όμως σαν τη ράχη της ερμίνας
με μάτια γκρίζα αντί για λαδιά
αλμπίνο βρέφος της σελήνης
«Ανάθεμα στην φάτσα του!
Αυτό το παιδί δεν είναι τσιγγάνος
και εγώ αυτό δεν θα το δεχτώ»
Ο τσιγγάνος ατιμασμένος νοιώθοντας,
στην γυναίκα του πάει με μαχαίρι στο χέρι…
«Από ποιόν είναι το παιδί;
Με έχεις απατήσει είναι βέβαιο!»
Και θανάσιμα τη μαχαιρώνει κι έπειτα
πάει στο βουνό με το μωρό στα χέρια
κι εκεί το παρατάει.
Και οι νύχτες μ’ ολόγιομη σελήνη
είναι γιατί το μωρό είναι χαρούμενο
Και άμα αυτό κλαίει
μικραίνει η σελήνη
ώστε κούνια του να γίνει
(…)
Και άμα το βρέφος κλαίει
μικραίνει η σελήνη
ώστε κούνια του να γίνει…
Hijo de la luna
(o γιος της σελήνης)
σε 10 μοναδικές εκτελέσεις (από τις 100άδες)
1.Mecano(πρώτη
εκτέλεση)
2.
ΜontserratCaballé
(Μονσεράτ Καμπαγιέ)
3.
ΜάριοςΦραγκούλης
4.
Stravaganzza
7.
Haggard
8.
Ελένη Δήμου
9. Amadeus Electric Quartet
10. Vanessa Mae
Ο «Άμλετ της σελήνης» (2002)
του Μάνου Ελευθερίου, μουσική Θάνου Μικρούτσικου 1η εκτέλεση Χρήστος Θηβαίος
Ξεγέλασες τους ουρανούς με ξόρκια μαύρη
φλόγα
Πως η ζωή χαρίζεται χωρίς ν’ ανατραπεί
Κι όλα τα λόγια των τρελών που ήταν δικά μας λόγια
Τα μάγευες με φάρμακα στην άσωτη σιωπή
Πενθούσες με τους έρωτες γυμνός και
μεθυσμένος
Γιατί με τους αθάνατους είχες λογαριασμούς
Τις άριες μιας όπερας τραύλιζες νικημένος
Μιας επαρχίας μαθητής μπροστά σε δυο χρησμούς
Τι ζήλεψες τι τα θελες τα ένδοξα Παρίσια
Έτσι κι αλλιώς ο κόσμος πια παντού είναι τεκές
Διεκδικούσες θαύματα που δίνουν τα χασίσια
Και παραισθήσεις όσων ζουν μέσα στις φυλακές
Και μια βραδιά που ντύθηκες ο Άμλετ της
Σελήνης
Έσβησες μ’ ένα φύσημα τα φώτα της σκηνής
Και μονολόγους άρχισες κι αινίγματα να λύνεις
Μιας τέχνης και μιας εποχής παλιάς και σκοτεινής
Μάνος
Ελευθερίου: Ήταν ένα πρόσωπο που μού είχε γίνει
ψύχωση για ένα μεγάλο διάστημα. Ξέρω απ’ έξω κι όλους τους μονολόγους από τότε
που ήμουν μαθητής στη Δραματική Σχολή. Είναι ένα από τα μεγάλα
αριστουργήματα των αιώνων.
Αλλά δεν είναι το μοναδικό έργο που με έχει τινάξει στον αέρα. Οι αρχαίοι
τραγικοί πρώτα-πρώτα, οι Οιδίποδες του Σοφοκλή. Εκει τα πράγματα είναι πολύ
άγρια. Βεβαίως ο Σαίξπηρ είναι ισάξιος με τους αρχαίους τραγικούς μας
Χρήστος
Θηβαίος Η πιο εντυπωσιακή μορφή στην ιστορία
του ανθρώπου, –στο τραγούδι «Ο Άμλετ της Σελήνης» – που είναι η μορφή του
υπέροχου ανθρώπου, που θέλει να υπερβεί την καθημερινότητα του.
Αυτό ακριβώς το υπερβολικό είναι αυτό, που μένει στην τέχνη. Αυτό το
διαφορετικό. Αυτό το υπέρλαμπρα στολισμένο είτε είναι από αίμα είναι από
αστερόσκονη, κι αυτό είναι πραγματική τέχνη. Κάτι το οποίο δεν είναι ακριβώς
βίωμα αλλά είναι ένα μέλλον το οποίο καταγράφουμε εμείς για να διδάξουμε τους
άλλους αλλά και τον ίδιο μας τον εαυτό πάνω απ’ όλα. Να τον διδάξουμε όνειρο.
Στα
τέλη της δεκαετίας του 1950, ο στρατός των ΗΠΑ διεξήγαγε μελέτη σχετικά με το
πόσο εφικτή θα ήταν η κατασκευή στρατιωτικής βάσης στη Σελήνη, η οποία θα είχε
δυνατότητες βομβαρδισμού περιοχών στη Γη.
Μέρος της μελέτης ήταν και η εξερεύνηση της δυνατότητας σχετικά με
την διεξαγωγή πυρηνικών δοκιμών στη Σελήνη | Η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ οργάνωσε μια παρόμοια δική της
μελέτη(βλ και βιβλίο
John F. Kennedy & the Race to the Moon -Palgrave Macmillan, ISBN
978-0-230-11010-6. 25)
Τα παραπάνω γενικεύτηκαν όταν η διεύθυνση του διαστημικού προγράμματος
μεταφέρθηκε από τον στρατό κατά κύριο λόγο στην ΝΑΣΑ, με τους αμερικάνους
ιμπεριαλιστές να εκπονούν το στρατηγικό πρόγραμμα «πόλεμος των άστρων» αντιμετωπίζοντας
ακόμη και το χαρακτηριστικό σήμα του «μπιπ μπιπ», ακροάσιμο σε όλη την υφήλιο της
εκτόξευσης του Sputnik, ως πλήγμα των συμφερόντων τους και άμεση απειλή για την
επικράτειά τους.
Πρόγραμμα που επικαιροποιείται μέχρι σήμερα… Ρόναλντ
Ρέιγκαν(1983)
Τζορτζ Μπους (2000
& 2006) στα
πλαίσια του συστήματος της λεγόμενης «ασπίδας αντιπυραυλικής προστασίας» που
προωθούν οι ΗΠΑ, έκφραση της πάγιας επιδίωξης του αμερικανικού ιμπεριαλισμού να
βρίσκεται η στρατιωτική του μηχανή στην κορυφή της παγκόσμιας πυραμίδας των
εξοπλισμών και κατά συνέπεια να έχει τον απόλυτο έλεγχο του πλανήτη.
Και να, τι θέλω
τώρα να σας πω
Μες στις Ινδίες, μέσα στην πόλη της Καλκούτας,
φράξαν το δρόμο σ’ έναν άνθρωπο.
Αλυσοδέσαν έναν άνθρωπο `κει που εβάδιζε.
Να το λοιπόν γιατί δεν καταδέχομαι
να υψώσω το κεφάλι στ’ αστροφώτιστα διαστήματα.
Θα πείτε, τ’ άστρα είναι μακριά κι η γη μας τόση δα μικρή.
Ε, το λοιπόν, ό,τι και να είναι τ’ άστρα, εγώ τη γλώσσα μου τους βγάζω.
Για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό, πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο
μεγάλο,
είναι ένας άνθρωπος που τον μποδίζουν να βαδίζει,
είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε…
Ποίηση : Ναζίμ Χικμέτ
Απόδοση στα ελληνικά : Γιάννης Ρίτσος
Μουσική : Θάνος Μικρούτσικος