Miles Davis: Ο μουσικός που καθόρισε νέες μορφές στη σύγχρονη μουσική σκηνή

Ο Μάιλς (Ντιούι) Ντέιβις ΙΙΙ (Miles Dewey Davis ΙΙΙ, 26 Μάη 1926 – 28-Σεπ-1991) ήταν μέγας Aμερικανός τζαζ μουσικός, τρομπετίστας και συνθέτης και θεωρείται ευρέως ως ένας από αυτούς που άσκησαν σημαντική επίδραση στη μουσική του 20^ού αιώνα. Μαζί με τα συγκροτήματα που έπαιξε κατά καιρούς, υπήρξε πρωτοπόρος σε ό,τι αφορά στην ανάπτυξη της μουσικής τζαζ, του bebop, της cool jazz, του hard bop, της modal jazz και της jazz fusion _ Επίσημος ιστότοπος.

Charlie_Parker_Tommy_Potter_
Duke_Jordan_Max_Roach_Gottlieb & Miles_Davis

Μεγάλωσε στο Σεντ Λούι _ο πατέρας του ήταν οδοντίατρος και η οικογένειά του γενικά εύπορη. Στα 13 του έπιασε στα χέρια την πρώτη του τρομπέτα. Στο βιβλίο του ο Μάιλς περιγράφει τα έντονα συναισθήματα που έζησε εκείνη τη στιγμή (Qunicy Troupe & Miles Davis _Miles) Η δεξιοτεχνία του στο όργανο αναπτύχθηκε ταχύτατα και το μουσικό του στυλ επηρεάστηκε από μουσικούς όπως οι Κλάρκ Τέρυ, Τσάρλι Πάρκερ, Μπίλυ Έκστάην αλλά κυρίως, τον Ντίζη Γκιλέσπη. Η συναυλία του ντήζι στο Σεντ Λούι, όταν ο Μάιλς ήταν 15 χρονών ήταν μια μουσική αποκάλυψη για τον μικρό Μάιλς. Έκτοτε το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να πάει στη Νέα Υόρκη και να παίξει τζαζ. Στα 18 του βρισκόταν ήδη εκεί.
Το 1950 ο Μάιλς Ντέιβις εξέδωσε τον δίσκο Μπερθ οφ Κούλ, ο οποίος εισήγαγε ένα νέο έιδος τζαζ και διαφοροποιήθηκε από το χαρντ μποπ και το 1969 τον δίσκο ορόσημο Μπήτσες Μπρου, επηρεασμένος από την μουσική των Τζέημζ Μπράουν, Τζίμυ Χέντριξ και Σλάι εντ δα Φάμιλυ Στόουν. Μέχρι και την χρονιά του θανάτου του το 1991, συνέχισε να αναδεικνύει μουσικά ταλέντα και να εφευρίσκει νέα μουσικά είδη. Μάλιστα, το 1991 εξέδωσε το Ντου Μπαπ, που συνδύασε την τρομπέτα του με χιπ χοπ.

·     Miles Davis – official Sony Music website

·     Μάιλς Ντέιβις στο Curlie

·     Μάιλς Ντέιβις στο Allmusic

·     Miles Davis στο Find A Grave

Ο Μάιλς Ντέιβις πέρασε στην Rock and Roll Hall of Fame το 2006 ως "μία από τις μορφές κλειδιά στην ιστορία της τζαζ". Το 2008, το άλμπουμ του 1959 Kind of Blue έλαβε το τέταρτο πλατινένιο βραβείο της Recording Industry Association of America (RIAA), για τέσσερα εκατομμύρια πωλήσεις στις Η.Π.Α και το 2009, ο Οίκος των Αντιπροσώπων πέρασε συμβολικό ψήφισμα αναγνώρισης του άλμπουμ Kind of Blue, "τιμώντας το κορυφαίο έργο και επιβεβαιώνοντας την τζαζ ως εθνικό θησαυρό"

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση πολλών μουσικών ρευμάτων που καθόρισαν τη σύγχρονη μουσική. Από το bebop μέχρι το modal jazz και τη fusion, ο Miles Davis πειραματίστηκε αδιάκοπα, αναζητώντας νέους ήχους και προσεγγίσεις. Με άλμπουμ-ορόσημα όπως το Kind of Blue, κατέγραψε την απαράμιλλη ικανότητά του να επαναπροσδιορίζει την τζαζ. Η επιρροή του εκτείνεται πέρα από τη σκηνή της τζαζ, καθώς πολλοί σύγχρονοι μουσικοί αντλούν έμπνευση από το έργο και την αισθητική του.

Miles Davis + Cicely Tyson_1982

Μάιλς Ντέιβις:
Οδηγός για αρχάριους του ευφυή,
μονήρη της τζαζ

 "Τη χρονιά που γεννήθηκα το Σεντ Λούις χτυπήθηκε από ένα φοβερό ανεμοστρόβιλο που σάρωσε τα πάντα. Ο ανεμοστρόβιλος εκείνος μου άφησε κάτι από τη βίαιη δημιουργικότητά του. Χρειάζεται δυνατό φύσημα, ξέρετε, για να παίξει κανείς τρομπέτα. Πιστεύω στο μυστήριο και το υπερφυσικό, κι ένας ανεμοστρόβιλος είναι σίγουρα και τα δυο" αφηγείται ο Μάιλς Ντέιβις στην αυτοβιογραφία του σε μια απόπειρα να ερμηνεύσει την ευφυία και δημιουργικότητα του και όταν άκουσε στα 18 του τους σπουδαίους Τσάρλι Πάρκερ και Ντίζι Γκιλέσπι να αποπλανούν το κοινό στο Σεντ Λούις του Μιζούρι ήξερε τι θα έκανε στη ζωή του.

Αιρετικός, αποστασιοποιημένος, αυστηρός με τον εαυτό του και τους άλλους ο Ντέιβις σπούδασε στην μουσική σχολή του κόσμου Julliard της Νέας Υόρκης όμως την τέχνη του την έμαθε περιπλανώμενος στα σκοτεινά δρομάκια της πόλης που δεν κοιμάται ποτέ και λάτρεψε την τέχνη του.

"Ήμασταν κάτι σαν επιστήμονες του ήχου. Και η πόρτα να έτριζε μπορούσαμε να πούμε ακριβώς τι νότα ήταν ο ήχος" έγραφε αυτός που επινόησε το bebop για να προχωρήσει σε αλχημείες μουσικές ισορροπώντας ανάμεσα στη τζαζ και τη ροκ. Ο Ντέιβις έφυγε στις 28 Σεπτέμβρη του 1991 αλλά η μαγεία της τρομπέτας του δεν σιώπησε ποτέ. Με αφορμή την επέτειο γέννησης του ευφυή Ντέιβις που δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για δάφνες ακόμη και αν είναι ο πλέον ευπώλητος της σπάνιας φυλής του το Billboard όρισε έξι album που αξίζει να ακούσει κανείς ακόμη και αν δεν γνωρίζει ακόμη τι εστί Μάιλς Ντέιβις.

Αυτές οι δουλειές του, αντιπροσωπευτικές του ταλέντου μας προσκαλούν γενναιόδωρα να αφεθούμε στο λυρισμό ενός γοητευτικά διαφορετικού μουσουργού που παραμένει εμβληματικός δεκαετίες τώρα. Ο Ντέιβις κυκλοφόρησε 70 δουλειές με την Columbia και άλλα 14 άλμπουμ με την Ρrestige. Για σήμερα αρκεστείτε σε έξι από αυτά, είναι επένδυση και παιδεία σε νότες.

Χωρίς την παρουσία του, η μουσική σκηνή όπως τη γνωρίζουμε σήμερα θα ήταν εντελώς διαφορετική. Αν υπάρχει κάποιος που δεν έχει ακούσει ποτέ τις πρώτες νότες του So What, τότε πιθανόν δεν έχει καταλάβει τι ακριβώς αντιπροσωπεύει η τζαζ. Ο Miles Davis ήταν ένας μουσικός που μπορούσε να αλλάξει εντελώς την αντίληψή σου για τον ήχο. Ήταν ικανός να ανατρέψει ό,τι νόμιζες ότι ήξερες για τον αυτοσχεδιασμό και να διευρύνει τα όρια της μουσικής σου σκέψης.

Η κληρονομιά
Miles Davis στη μουσική

Οι δίσκοι του είχαν τεράστια επίδραση, διαμορφώνοντας την εξέλιξη της κουλ τζαζ (cool jazz) και των τροπικών (modal) μεθόδων που κυριάρχησαν τη δεκαετία του '60. Οι νότες που έπαιζε με την τρομπέτα του ήταν κάτι πολύ περισσότερο από απλές μουσικές φράσεις — ήταν επαναστατικές. Ήξερε να διαλέγει εξαιρετικούς μουσικούς και είχε μοναδική αντίληψη για την ενορχήστρωση. Ως αρχηγός μπάντας, ήταν πραγματικά ανεπανάληπτος.

Το μοναδικό όργανο που έπαιξε στη ζωή του ήταν η αγαπημένη του τρομπέτα, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να κατέχει βαθιά γνώση της μουσικής θεωρίας. Η εμπειρία του πάνω στη σκηνή και στις ατελείωτες περιοδείες του ήταν ανυπέρβλητη, προσδίδοντάς του μια ξεχωριστή καλλιτεχνική ωριμότητα.

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70, ο Miles Davis ζούσε μια έντονα δημιουργική, αλλά ταυτόχρονα εξαντλητική ζωή. Οι δίσκοι του, οι ζωντανές εμφανίσεις του, οι καταχρήσεις, οι σχέσεις του με τις γυναίκες και το αδιάκοπο, φρενήρες lifestyle τον οδήγησαν στα όριά του. Η ένταση όλων αυτών τον ανάγκασε να αποσυρθεί από τη μουσική σκηνή για πέντε χρόνια, παγώνοντας κάθε καλλιτεχνική δραστηριότητα.

Ο Miles Davis στο πιάνο
με τους Howard McGhee (τρομπέτα), Joe Albany (πιανίστας, όρθιος)
και Brick Fleagle (κιθαρίστας_με το τσιγάρο)_Σεπτέμβριος 1947

Οι συνθέσεις που τον έκαναν θρύλο

Ο Miles Davis ξεχώρισε για την εντυπωσιακή ανάπτυξη και τον λυρισμό στους αυτοσχεδιασμούς του, καταφέρνοντας να δώσει νέα διάσταση στη μουσική έκφραση. Συνθέσεις όπως οι «Nardis», «Four», «Milestones», «Solar» και «So What» έχουν γίνει κλασικές και ερμηνεύονται αδιάκοπα από μουσικούς νεότερων γενιών, αποτελώντας πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες που αναζητούν το προσωπικό τους στίγμα στη τζαζ.

Ο Davis έκανε την επιστροφή του στις αρχές της δεκαετίας του '80, αν και οι στιγμές που θύμιζαν τον παλιό του εαυτό ήταν πιο σπάνιες. Παρά την αλλαγή στο ύφος του, συνέχισε να είναι ιδιαίτερα δημιουργικός και δραστήριος, παραμένοντας ένας σημαντικός παράγοντας στη μουσική σκηνή μέχρι το τέλος.

Miles Davis:
καλλιτέχνης ανοιχτός στις συνεργασίες

Συνεργάστηκε με μερικούς από τους σπουδαιότερους μουσικούς της εποχής του, όπως ο Sonny Rollins, ο Thelonious Monk, ο John Coltrane και ο Gil Evans. Μαζί τους δημιούργησε άλμπουμ που άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους στην ιστορία της τζαζ, όπως το Birth of the Cool (1957), Round About Midnight (1957), Milestones (1958), Kind of Blue (1959) και Sketches of Spain (1960). Αυτοί οι δίσκοι δεν αποτέλεσαν απλώς σταθμούς στην καριέρα του, αλλά επαναπροσδιόρισαν ολόκληρα μουσικά ρεύματα.

Το Septet του Miles Davis _Νοέμβριης 1971
από αριστερά προς τα δεξιά
__Gary Bartz, Davis, Keith Jarrett, Michael Henderson,
Leon "Ndugu" Chancler, James Mtume και Don Alias

Το ύφος του Davis ήταν λιτό και συγκρατημένο, αν και δεν έλειπαν οι στιγμές που οι φράσεις του εκρήγνυνταν σε καταιγιστικούς ήχους. Ωστόσο, η χαρακτηριστική πληθωρικότητα στο παίξιμό του κατάφερνε πάντα να καθηλώνει τους ακροατές, οδηγώντας τους σε ένα αξέχαστο μουσικό ταξίδι που άφηνε ανεξίτηλες εντυπώσεις.