Τρίτη ή Παρασκευή και 13; _στη ζωή και στο σινεμά

Η δεισιδαιμονία γύρω από την ημερομηνία, Παρασκευή (σε μας Τρίτη) και 13, στον “Δυτικό” Κόσμο (εμείς στη Δύση έτσι το χουμε _κατά Χάρρυ Κλυνν και κατά Dirty Harry _ επιθεωρητή Κάλαχαν άστα να πάνε), φέρει στα Αγγλικά το όνομα «paraskevidekatriaphobia» και εδώ και πολλούς αιώνες (τουλάχιστον από το Μεσαίωνα) έχει αποτυπωθεί στο μυαλό των ανθρώπων ως μία γρουσούζικη μέρα.

Δείτε και Θρησκεία, λατρεία και δεισιδαιμονία

Από …τα πόδια του κουνελιού μέχρι τους σπασμένους καθρέφτες, δοκιμάστε την τύχη σας με  υπερφυσικές ιστορίες από όλο τον κόσμο: Όσο παράλογα κι αν είναι, όλοι έχουμε κάποια “κολλήματα” μερικοί και μια ή δύο δεισιδαιμονίες. Είτε πρόκειται για ένα τυχερό παντελόνι είτε για μια αποστροφή για την Παρασκευή 13, οι δεισιδαιμονίες είναι σημαντικές για τους πιστεύοντας και μη ερευνώντας , ίσως γιατί δίνουν νόημα στη συχνά τυχαία φύση της τύχης και  πεπρωμένου, μέσα από πολιτιστικές ιστορίες.

1. "Χτυπάω στο ξύλο" _Ινδοευρωπαϊκό, κέλτικο ή πιθανώς βρετανικό, έχει εξαχθεί και σε μας.
Η πραγματική προέλευση, ακόμη και η σημασία της φράσης είναι τόσο ποικίλη όσο και οι πολιτισμοί που τη χρησιμοποιούν, με πεποίθηση ότι τα καλά και τα κακά πνεύματα κατοικούσαν σε δέντρα που θα μπορούσαν είτε να κληθούν για προστασία είτε διώχθηκαν χτυπώντας το σπίτι τους και άλλοι (ιδιαίτερα Χριστιανοί) συνδέοντας την πρακτική με τη μαγική δύναμη του ξύλινου Σταυρού. Πιθανότατα, μεταξύ των διαφορετικών θεωριών, οι ιστορικοί έχουν αποδώσει τη δεισιδαιμονία σε ένα βρετανικό παιδικό παιχνίδι του 19^ου αιώνα που ονομάζεται «Tiggy Touchwood» στο οποίο οι νεαροί παίκτες ισχυρίζονταν ότι είχαν ασυλία αγγίζοντας το πλησιέστερο κομμάτι ξύλου. Οι ενήλικες κατάλαβαν τη συνήθεια και τη φράση (οι Βρετανοί εξακολουθούν να λένε μέχρι σήμερα “άγγιξε ξύλο”, οι Ιταλοί _για σιγουριά tocca ferro _ “πιάσε σίδερο” και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Όπως συμβαίνει με πολλές δεισιδαιμονίες, υπάρχουν ανεπαίσθητες παραλλαγές και μερικές φορές όχι τόσο λεπτές διαφορετικές προελεύσεις. Πολωνοί και Ρώσοι αγγίζουν άβαφο ξύλο, Τούρκοι χτυπούν δύο φορές, Λατινοαμερικανοί χτυπούν ξύλο χωρίς πόδια (δηλαδή καρέκλες).

2. “Ρίχνοντας αλάτι στον ώμο σου” _πίσω σου
Ευρωπαίο/Χριστιανικό, από την αρχαία Ρώμη: Ίσως η επόμενη πιο κοινή δεισιδαιμονία, τουλάχιστον στη Δύση… όπως το “χτυπάω στο ξύλο”, αυτή η δεισιδαιμονία περιλαμβάνει επίσης την ιδέα της “απόκρουσης του κακού” - σε αυτή την περίπτωση, ο ίδιος ο Διάβολος. Στον Μυστικό Δείπνο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο προδότης του Ιησού, ο Ιούδας Ισκαριώτης, απεικονίζεται να έχοντας χύσει κατά λάθος αλάτι. Εφόσον ο Ιούδας συνδέθηκε με το να κάνει κάτι κακό, το επιχείρημα λέει ότι, ipso facto, το ίδιο ήταν και το αλάτι, και αν το ρίξεις πίσω σου θα τύφλωνε τον διάβολο που περίμενε εκεί. Δεδομένου ότι, σε άλλες εκδοχές της δεισιδαιμονίας, το "Old Scratch" πιστευόταν ότι βρισκόταν ακριβώς πάνω από τον αριστερό ώμο, έτοιμο να σας βάλει σε πειρασμό, το αλάτι πετάχτηκε προς τα αριστερά. Ωστόσο, άλλοι λένε ότι η απόλυτη αξία του αλατιού μόνο στην αρχαιότητα οδήγησε στην πεποίθηση ότι η έκχυσή του ήταν κακή τύχη (όπως μεταξύ των Ρωμαίων), απαιτώντας ένα αντίστοιχο τελετουργικό ή πράξη μετάνοιας για να αποφευχθεί η χειρότερη απώλεια.

3. “Περπάτημα κάτω από μια σκάλα” _Ευρωπαιο/χριστιανικό, πιθανώς αιγυπτιακό.
Η δεισιδαιμονία του να μην θέλεις να περπατάς κάτω από μια σκάλα έχει επίσης ρίζες στον χριστιανικό συμβολισμό: η “Αγία Τριάδα” του Πατέρα, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος οδήγησε σε συσχέτιση του αριθμού τρία με κάτι ιερό. Το τρίγωνο, με τις τρεις πλευρές του, θεωρήθηκε επίσης ιερό, και μια σκάλα φυσικά σχηματίζει ένα τρίγωνο, επομένως, φυσικά, το να περπατάς κάτω από αυτή τη σκάλα θα σήμαινε ότι θα καταστρέψεις την ιερότητα της Τριάδας και έτσι θα τιμωρηθείς. Η ομοιότητα της σκάλας με αγχόνη επίσης δεν βοήθησε τα πράγματα, ούτε το γεγονός του προφανούς κινδύνου να πέσει κάτι από αυτήν.
Τέλος, οι Αιγύπτιοι προφανώς σκέφτηκαν ότι κάποιος θα μπορούσε κατά λάθος να εντοπίσει έναν θεό να ανεβαίνει ή να κατεβαίνει σε μια σκάλα και έτσι το απέφευγαν. Πρέπει να έκανε δύσκολη την κατασκευή όλων αυτών των ψηλών πυραμίδων.

4. “Σπασμένος καθρέφτης” _Αρχαία Ελλάδα/Ρώμη, Ευρώπη …
Η πεποίθηση ότι ο σπασμένος καθρέφτης φέρνει κακή τύχη πιθανότατα έχει την προέλευσή της στο απλό γεγονός ότι οι αντανακλάσεις του εαυτού μας είναι ασυνήθιστες και συχνά ενοχλητικές (ιδιαίτερα σε μια μέρα “κακή”), πάρτε, για παράδειγμα, τον ελληνικό μύθο του Νάρκισσου ή την ιδέα ότι μια ρωγμή σε έναν καθρέφτη θα έσπαγε με κάποιο τρόπο τη γοητεία του ή θα παγίδευε την ψυχή κάποιου.
Ωστόσο, ήταν οι αρχαίοι Ρωμαίοι που συνέβαλαν στην ιδέα ότι ένας σπασμένος καθρέφτης θα έφερνε επτά χρόνια κακής τύχης, καθώς πίστευαν ότι μόνο η κακή υγεία θα έκανε έναν καθρέφτη να ραγίσει _και ο αριθμός επτά θεωρήθηκε από τους Ρωμαίους ως αριθμός των ετών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση ενός πλήρους κύκλου ζωής ασθένειας και ανάρρωσης. Ως αποτέλεσμα, ένας σπασμένος καθρέφτης σήμαινε ότι κατευθυνόσαστε προς μια σπείρα θανάτου από την οποία μπορεί να χρειαστούν επτά χρόνια για να βγάλετε τον εαυτό σας! Αλλά, τότε, αυτοί οι ίδιοι Ρωμαίοι ένιωσαν ότι θα μπορούσατε να αποτρέψουν αυτό το φρικτό αποτέλεσμα μαζεύοντας τα σπασμένα κομμάτια του καθρέφτη και θάβοντάς τα στο φως του φεγγαριού, οπότε μήπως πρέπει πραγματικά να τους εμπιστευτούμε;

5. "Πατήστε σε μια ρωγμή, σπάστε την πλάτη της μητέρας σας" _Αφρικανική και ευρωπαϊκή λαογραφία. Μια άλλη δεισιδαιμονία που περιλαμβάνει κάτι ραγισμένο ή σπασμένο ότι σχετίζεται με κακή τύχη είναι η δεισιδαιμονία του «πατώντας σε μια ρωγμή» ως πρόβλεψη, ή ακόμα και πρόκληση βλάβης σε ένα μέλος της οικογένειας. Όπως και με τους καθρέφτες, οι ρωγμές - στη γη, σε ένα πεζοδρόμιο ή σχεδόν οπουδήποτε - θεωρούνταν από καιρό ως πύλες προς το βασίλειο του υπερφυσικού, τόσο για καλό όσο και για κακό. Το να πατήσεις αυτές τις ρωγμές μπορεί να σημαίνει πρόσκληση ή απελευθέρωση ανεπιθύμητων πνευμάτων στον κόσμο έτοιμα να κάνουν ένα κακό.

6. “Τυχερά φραγκοδίφραγκα” _Αρχαία Ρωμαϊκή, Αγγλική, Αμερικανική (το νόμισμα προσαρμόζεται κατάλληλα).
Η ιδέα ότι η εύρεση μιας δεκάρας θα έφερνε καλή τύχη προέρχεται επίσης από τις λαϊκές πεποιθήσεις - σε αυτή την περίπτωση βασίζεται στην ιδέα ότι το μέταλλο, το οποίο θεωρείται από πολλούς αρχαίους πολιτισμούς ως πολύτιμο, στάλθηκε από τους θεούς για να προστατεύσει αυτούς που ευνοούσαν. Πέννες (στην Αγγλία) από μέταλλο… βρείτε τις και θα έχετε καλή τύχη. Αλλά, να είστε προσεκτικοί: μερικοί λένε ότι η τύχη μπορεί να σπάσει με κάθε τρόπο, και ότι αν βρείτε μια δεκάρα παραπάνω, θα πρέπει να την αναποδογυρίσετε και να την αφήσετε για το επόμενο άτομο, διαφορετικά θα έχετε κακή τύχη.

7. “Τυχερό πέταλο” Αρχαία Ρωμαϊκή, Κέλτικα/Βρετανικά Νησιά, Ευρώπη. Ένα άλλο αντικείμενο που συνήθως θεωρείται τυχερό είναι το πέταλο. Οι πρώτες απαρχές της λειτουργίας του πετάλου ως γούρι για καλή τύχη βρίσκονται στο σχήμα του αιδοίου (που φαίνεται ανάποδα) και στην επίκληση της ειδωλολατρικής θεάς του φεγγαριού Νταϊάνα και του «ιερού αιδοίου» της.

Όπως και με τις πένες, το μέταλλο θεωρήθηκε τόσο πολύτιμο όσο και μαγικό, ο σίδηρος ειδικότερα θεωρήθηκε από τους πρώτους Ευρωπαίους ως κάτι ικανό να διώχνει τα κακά πνεύματα. Και, όπως με τους Ρωμαίους και τον τυχερό αριθμό επτά, τα πέταλα είχαν συχνά επτά τρύπες για καρφιά.
Η πιο διάσημη ιστορία ενός πέταλου που φέρνει καλή τύχη, ωστόσο, αναφέρεται στην ιστορία του Saint Dunstan, ο οποίος προφανώς εργάστηκε ως σιδηρουργός πριν φτάσει στην αγιότητα. Η ιστορία λέει ότι, μια μέρα, ο Διάβολος μπήκε στο κατάστημα του Dunstan ζητώντας νέα παπούτσια για το άλογό του. Ο Ντάνσταν, αναγνωρίζοντας τον Διάβολο, το έπαιξε αδιάφορα και, αντί να καρφώσει τα παπούτσια στο άλογο, κάρφωσε ένα στο πόδι του Διαβόλου. Μέσα στην αγωνία, ο Διάβολος συμφώνησε να μην μπει ποτέ σε σπίτι με ένα πέταλο καρφωμένο πάνω από την πόρτα, αν ο Ντάνσταν απλώς δεχόταν να αφαιρέσει το παπούτσι.

8. “Παρασκευή 13” Ευρωπαιο/Χριστιανικό: Όπως ο αριθμός 7 για τους Ρωμαίους, η μαγική σημασία έχει αποδοθεί στον αριθμό 13 - αλλά αυτή τη φορά, είναι άτυχος παρά τυχερός. Ο αριθμός 12 έχει συχνά θεωρηθεί θετικός (12 μήνες του έτους και 12 ζώδια, για παράδειγμα, ή 12 ημέρες των Χριστουγέννων και 12 φυλές του Ισραήλ), καθιστώντας φυσικά τον πλησιέστερο γειτονικό αριθμό προς τα βόρεια αρνητικό.

Όπως και άλλες δεισιδαιμονίες γύρω από τον Μυστικό Δείπνο, ο 13^ος θεωρείται επίσης άτυχος επειδή, για άλλη μια φορά, ο Μεγάλος Προδότης, ο Ιούδας Ισκαριώτης, ήταν το 13^ο  μέλος του δείπνου που οδήγησε στη σταύρωση του Χριστού. Φίλε δεν μπορούσε να κάνει διάλειμμα! Επιπλέον, την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 1307, ο βασιλιάς Φίλιππος Δ' της Γαλλίας συνέλαβε και σκότωσε εκατοντάδες Ναΐτες Ιππότες.

9. “Μαύρες γάτες” Ευρώπη: Αν και οι γάτες έχουν συχνά συσχετιστεί με την καλή τύχη και όχι με το αντίθετό της και λατρεύονταν ακόμη και ως θεά στην Αρχαία Αίγυπτο, τα πράγματα άλλαξαν προς το χειρότερο για τους σκουρόχρωμους αιλουροειδείς φίλους μας κάποτε γύρω στους σκοτεινούς αιώνες, όταν, το 1232 μ.Χ., ένας παπικός Ταύρος του Πάπα Γρηγόριου Θ΄ τους ανακήρυξε “ενσάρκωση του Σατανά”, σύμφωνα με το περιοδικό People.

Τα πράγματα κατέβηκαν μόνο για τις μαύρες γάτες από εκεί, με ανθρώπους του Μεσαίωνα να τις καίνε στις φωτιές τις  Άγιες μέρες όπως την Καθαρά Τρίτη (σσ. Δευτέρα σε μας), την πρώτη Κυριακή της Σαρακοστής, ακόμη και το Πάσχα, και με τους πουριτανούς στην Αμερική να τις συνδέουν με την πρακτική της μαγείας. Επίσης, το μαύρο χρώμα έχει συνδεθεί εδώ και πολύ καιρό με το κακό και τον θάνατο, κάτι που δεν βοήθησε τα πράγματα για τους γούνινους φίλους μας που είχαν την ατυχία να γεννηθούν στο χρώμα της νύχτας.

10. “Δάχτυλα σταυρωμένα” _Δυτική Ευρώπη, παγανιστική και χριστιανική: Η δεισιδαιμονία να σταυρώνεις τα δάχτυλά σου φέρνοντας καλή τύχη στον τυχερό “δάχτυλο σταυρωτή” προέρχεται από τους προχριστιανικούς, παγανιστικούς χρόνους, όταν η πρακτική του να κάνεις σταυρό με το δικό σου και τον δείκτη κάποιου άλλου ατόμου θεωρήθηκε ότι συγκεντρώνει το δυνάμεις καλών πνευμάτων και να επισφραγίσει ένα σύμφωνο ή μια ευχή με τον συν_δια_σταυρωτή. Με την πάροδο του χρόνου, οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν ότι μπορούσαν απλώς να ευλογήσουν τις δικές τους ευχές σταυρώνοντας πρώτα τους δύο δείκτες τους και αργότερα απλώς τον δείκτη και τον μεσαίο δάχτυλο του ενός χεριού, αυτό που κάνουν κάποιοι και σήμερα.

Μια άλλη αφήγηση καρφώνει την πρακτική στους πρώτους Χριστιανούς, οι οποίοι χαιρετούσαν και ταυτίζονταν ο ένας τον άλλον κρυφά με διάφορα σύμβολα όπως σταυρώνοντας τους δείκτες, αγγίζοντας τους αντίχειρες κ.λπ., (αν και αυτή η εξήγηση δεν έχει την αρετή να εξηγεί τη σχέση με το καλό τύχη).

11. “Μασώντας τσίχλα τη νύχτα” _Τουρκία
Είχατε ποτέ έναν παράλογο φόβο να καταναλώσετε κατά λάθος νεκρή σάρκα; Λοιπόν, στην Τουρκία, πιστεύεται ότι, όταν πέσει το σκοτάδι, η τσίχλα μεταμορφώνεται μαγικά - όπως οι μογγουάι στην ταινία Gremlins που μετατρέπονται σε τέρατα αν φάνε μετά τα μεσάνυχτα - σε σάρκα νεκρών.

12. “Ο αριθμός των τεσσάρων” _Κίνα
Όπως έχουμε δει με αριθμούς όπως το δεκατρία και το επτά, οι αριθμοί συχνά αποδίδονται σε διαφορετική μαγική σημασία ή κατάσταση ανάλογα με την εν λόγω κουλτούρα. Για τους Κινέζους, ο αριθμός “τέσσερα” είναι όχι-όχι, λόγω της ομοιότητας στην προφορά του, στα κινέζικα, με τη λέξη “θάνατος”.

13. “Γράφοντας ερωτικά γράμματα στην Juliet Capulet” _Βερόνα, Ιταλία
Στο “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” του Σαίξπηρ, το αρσενικό μέλος του καταδικασμένου ζευγαριού των εραστών ήταν γνωστό ότι σύχναζε στους πρόποδες του μπαλκονιού της Ιουλιέτας για να στείλει τις νυχτερινές του ικεσίες και μελωδίες αγάπης. Στο “Casa di Giuletta” στη Βερόνα, όπου υποτίθεται ότι ζούσε η οικογένεια “Capuleti” στη Via Capello 23, οι επισκέπτες μπορούν να γράψουν τα δικά τους ερωτικά γράμματα - και ακόμη και να τρίψουν το δεξί στήθος του κοντινού αγάλματος της Ιουλιέτας. Όλα αυτά γίνονται με την ελπίδα να κερδίσουν την εύνοιά της όπως ο Ρωμαίος πριν από πολύ καιρό, ακόμα κι αν το ίδιο το ζευγάρι δεν ήταν τόσο τυχερό.

14. “Η κατάρα του κακού ματιού” _Μεσόγειος και Μέση Ανατολή
Είναι μια κοινή πεποίθηση —σε τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία— που επικρατεί εδώ και χιλιάδες χρόνια ότι για να επιτύχει κανείς υπερβολική επιτυχία θα σήμαινε ότι προσκαλούσε τον θυμό ή εμπνέει τον φθόνο των θεών, οι οποίοι στη συνέχεια θα χτυπούσαν το άτυχο άτομο με μια ανατροπή της τύχης. Ως απάντηση στον φόβο αυτής της κατάρας, οι άνθρωποι στην αρχαία Μεσόγειο άρχισαν να φτιάχνουν φυλαχτά και χάντρες με την εικόνα ενός “κακού ματιού”, που μερικές φορές αναφέρεται ως ναζάρ , που θα βοηθούσε στη συνέχεια να αποκρούσει αυτή τη φρικτή, άτυχη μοίρα.

15. "Χτυπώντας παλαμάκια στο νεκροταφείο" _Ιαπωνία
Όπως ο φόβος της λέξης “τέσσερα” στην Κίνα που εξαρτάται από την ομοιότητα, στην προφορά της, με την κινεζική λέξη για “θάνατος”, οι Ιάπωνες με τον ίδιο τρόπο κρύβουν τους αντίχειρές τους όταν βρίσκονται σε ένα νεκροταφείο και επισκέπτονται τους τάφους νεκρών συγγενών. Αυτό προέρχεται από τη σύνδεση μεταξύ της ιαπωνικής λέξης για τον “αντίχειρα” και τη σημασία της ως “γονικό δάχτυλο”. Το να χώνει κανείς τους αντίχειρες του μέσα σε ένα νεκροταφείο, λοιπόν, σημαίνει να προστατεύει τους γονείς του από το θάνατο.

16. “Δίνοντας κίτρινα λουλούδια” _Ρωσία
Όπως οι αριθμοί, τα χρώματα έχουν συχνά αποδοθεί συμβολική σημασία, όπως το μαύρο που θεωρείται το χρώμα της κακής τύχης και το κόκκινο το χρώμα του πάθους. Στη Ρωσία, ιδιαίτερα τα κίτρινα λουλούδια θεωρούνται προβληματικά καθώς πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύουν την απιστία, τον χωρισμό ή ακόμα και τον θάνατο!

17. " Πόδια: μακριά από σκούπες" _Νότια Αμερική
Αν τύχει να βρεθείτε σε ένα ξεφάντωμα καθαρισμού στη Βραζιλία, θα θέλετε να αποφύγετε τις σκούπες. Οι Νοτιοαμερικανοί πιστεύουν ότι εάν τα πόδια σας παρασυρθούν από μια σκούπα, θα παραμείνετε ελεύθερες_οι (σσ. χωρίς σύντροφο) για το υπόλοιπο της ζωής σας. Η κατάρα μπορεί να σπάσει, αν φτύσεις αμέσως τη σκούπα. Η ακριβής προέλευση αυτής της δεισιδαιμονίας είναι άγνωστη, αλλά ο θρύλος λέει ότι μια γυναίκα που δεν μπορεί να κρατήσει σπίτι, δεν κάνει ούτε για καλή σύζυγος, ούτε για ερωμένη).

18. “Φοίνικες” _Καραϊβική
Ανάλογα με το από ποια παλάμη σας αρχίζει να σας φαγούρα, μπορεί να βρεθείτε στην Καραϊβική με λίγα επιπλέον χρήματα ή στο κόκκινο. Είναι μια κοινή πεποίθηση ότι μια φαγούρα στην αριστερή παλάμη σημαίνει ότι θα χρωστάς χρήματα σύντομα, ενώ μια φαγούρα στη δεξιά παλάμη σημαίνει ότι τα χρήματα έρχονται στο δρόμο σου. Υπάρχει μια εξήγηση που μπορεί να μας πει γιατί μια τέτοια διάκριση. Το αριστερό χέρι φαίνεται να κρατά παθητική ενέργεια και το δεξί ενεργή ενέργεια που συμβολικά θα μπορούσε να εξηγήσει την είσοδο και την έξοδο χρημάτων.

Κάποιες “περίεργες” δεισιδαιμονίες που θα βρείτε στην Ασία, αλλά και σε όλο τον κόσμο
Αποφεύγετε πάση θυσία τον αριθμό 13 ή προσπαθείτε να αποφύγετε τη διασταύρωση με μαύρη γάτα; Αυτά που αποτελούν κακό οιωνό αλλού είναι γούρι, αλλά κάπου πηγαίνουν στο επόμενο επίπεδο. Οι ασιατικές δεισιδαιμονίες μεταφέρουν αυτό που η Δύση μπορεί να θεωρήσει ως διασκεδαστικό φολκλόρ _και αντίστροφα ή περιστασιακούς μύθους σε ιδεολογίες που διαμορφώνουν τον πολιτισμό. Σε κάθε περίπτωση όλα έχουν να κάνουν και με το ευρύτερο επίπεδο μόρφωσης _πάμε λοιπόν.

Ιαπωνία

Χωρίς σφυρίγματα τη νύχτα!
Πολλές χώρες όχι μόνο στην άπω Ανατολή έχουν αυτή τη δεισιδαιμονία: “Αν σφυρίξεις τη νύχτα, θα βγουν φίδια!” είναι η πρώτη και μια από τις πιο περίεργες. Υπάρχουν δύο λόγοι για αυτήν την απαγόρευση _των νυχτερινών σφυριγμάτων - ο πρώτος είναι υπερφυσικής φύσης και έγκειται στον φόβο ότι ένα τέρας μπορεί να παρασυρθεί από το σφύριγμα. Ο δεύτερος λόγος βασίζεται στην πραγματικότητα όπου τα “φίδια” ερμηνεύονται ως άνθρωποι του πιο σκιερού είδους. Λέγεται ότι στην παλιά Ιαπωνία, οι έμποροι ανθρώπων, οι κλέφτες και άλλοι εγκληματίες χρησιμοποιούσαν το σφύριγμα για να επικοινωνήσουν όταν άρχισαν να κάνουν τις άθλιες δραστηριότητές τους υπό την κάλυψη της νύχτας. Ένα απρόσεκτο σφύριγμα στο σκοτάδι μπορεί να σας οδηγήσει σε μια ανεπιθύμητη επίσκεψη είτε από τέρας είτε από κουκουλοφόρους, γι' αυτό SOS.

Αυτή η δεισιδαιμονία έχει να κάνει με τον Ιάπωνα θεό της βροντής, Raijin. Είναι εκείνος που προκαλεί τη βροντή σε μια καταιγίδα και λέγεται ότι έχει ιδιαίτερο πάθος για τους αφαλούς των παιδιών – αν κάποιος εκτεθεί, μπορεί να σκύψει και να τον καταβροχθίσει τη μικρή απόλαυση σα νόστιμη λιχουδιά “Κρύψτε τον αφαλό σας κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας!” είναι μια φράση που πολλοί Ιάπωνες μπορεί να θυμούνται να έχουν ακούσει ως παιδιά.

Βιετνάμ

Χρήματα φάντασμα για τους προγόνους: αναφέρονται σε απομιμήσεις χαρτονομισμάτων _συμβολικές προσφορές που δίνονται σε αποθανόντες προγόνους. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι πρόγονοι μπορούν να καταθέσουν αυτά τα χρήματα σε μια τράπεζα μετά θάνατον ζωής, ενώ άλλοι θεωρούν τα χρήματα-φαντάσματα ως πληρωμή για τους προγόνους που εκπληρώνουν τις επιθυμίες της ζωντανής οικογένειας.

Τα χρήματα-φάντασμα τυπώνονται σε χαρτί μπαμπού και μπορούν να γίνουν έτσι ώστε να θυμίζουν γιεν Κίνας, ντονγκ του Βιετνάμ, μπατ Ταϊλάνδης ή ακόμα και δολάρια ΗΠΑ που περνούν στους προγόνους της οικογένειας με το κάψιμο.

Ο πρώτος πελάτης της ημέρας προβλέπει καλή δουλειά: Επηρεασμένοι από την κινεζική κουλτούρα, πολλοί Βιετναμέζοι ιδιοκτήτες καταστημάτων πιστεύουν ότι ο πρώτος πελάτης της ημέρας θα δείξει πόσο κερδοφόρο θα είναι το κατάστημά τους εκείνη την ημέρα. Εάν ο πρώτος πελάτης είναι μεγάλος ξοδευτικός, η μέρα θα είναι τυχερή, ενώ μπορεί να είναι κακή τύχη αν δεν αγοράσει τίποτα (σσ. όπως το δικό μας “ποδαρικό”)  Όταν επισκέπτεστε την επόμενη φορά το Βιετνάμ, σκεφτείτε να κάνετε τα ψώνια σας νωρίτερα _επιλογή που θα μπορούσε να είναι κακός οιωνός για τον δεισιδαίμονα ιδιοκτήτη αν δεν αφήσετε μπόλικο χρήμα.

Νότια Κορέα

Αν κάνετε δώρο παπούτσια θα κάνετε την\τον σύντροφό σας να τραπεί σε φυγή, μια και είναι ένα μεγάλο όχι, εκτός κι αν θέλεις να τερματίσεις τη σχέση φυσικά και δίνεις έτσι σήμα. Εκτός από το γεγονός ότι δεν είναι πάντα εύκολο να μαντέψεις το μέγεθος του παπουτσιού τους, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το να παρουσιάσεις στην\στον αγαπημένο σου ένα ζευγάρι παπούτσια θα τον κάνει να τραπεί σε φυγή πιθανότατα φορώντας αυτό το ίδιο ζευγάρι.

Η καραμέλα το κάνει να κολλάει: Η Κορέα είναι μια από τις χώρες που έχουν εμμονή με την αστικού τύπου εκπαίδευση για τους εκλεκτούς και έχει πολλές δεισιδαιμονίες σχετικά με τις εξετάσεις. Μία από τις πεποιθήσεις δηλώνει ότι η κατανάλωση κολλωδών τροφών όπως ο καραμέλας (ειδικά “γάλακτος”) θα βοηθήσει τη γνώση που αποκτήθηκε από την περίοδο της μελέτης ή τη συσσώρευση συνεδρίας στο μυαλό του μαθητή. Είναι σύνηθες να βλέπεις ανθρώπους να δίνουν καραμέλα για να ευχηθούν στον μαθητή καλή τύχη για μια επερχόμενη εξέταση. Η δεισιδαιμονία αναφέρει επίσης ότι η κατανάλωση ολισθηρού φαγητού όπως η …σούπα με φύκια (μπλιάχ!) θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και θα κάνει τον μαθητή να “γλιστρήσει” τέρμα κάτω στην κατάταξη των εξετάσεων.

Ινδία

Χάνεις τον πλούτο σου αν κουνήσεις τα πόδια σου.
Στην Ινδία η συμπεριφορά όπως το κούνημα των ποδιών δεν είναι απλώς ένα σημάδι νευρικότητας, αλλά διώχνει επίσης τον πλούτο δλδ. η ευημερία  κυλάει μακριά. Δεν ξέρουμε πόσο κουνάνε τα πόδια τους οι ινδοί, πάντως δεύτερη μεγαλύτερη χώρα παγκοσμίως σε πληθυσμό μετά την Κίνα, χαρακτηρίζεται από την ανυποχώρητη φτώχεια, (τόσο στην ύπαιθρο όσο και στην αστική) στο 99% και τον απίθανο πλούτο στους έχοντας και κατέχοντας τα κλειδιά της οικονομίας: με πάνω από 400.000 νεκρούς από την πανδημία, πάνω από 230 εκατομμύρια διαβιούν με εισόδημα κάτω από 5$ την ημέρα χρυσοκάνθαροι όπως πχ. ο Μουκές Αμπανί – πρόεδρος του πολυκλαδικού ομίλου Reliance Industries – έχει περιουσία άνω των 90δισ$ με ~15 δισ$ ετήσια αυξηση, σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index και ο ιδρυτής του Ομίλου Adani, Γκαουτάμ Αντανί, τον ακολουθεί με 55 δισ$, αυξημένη κατά 13 δισ σε ένα χρόνο.

          Κρατώντας κρεμμύδια και μαχαίρια κάτω από το κρεβάτι σας
          θα διώξετε τα άσχημα όνειρα.
Κρεμμύδι και μαχαίρι φυλάσσονται κάτω από το κρεβάτι ενός νεογέννητου παιδιού για να διώξουν τα άσχημα όνειρα. Πιστεύεται επίσης ότι η τοποθέτηση ενός κρεμμυδιού κάτω από το μαξιλάρι κατά τη διάρκεια του ύπνου θα φέρει μεγάλη εικόνα όταν αναζητάτε οράματα σχετικά με το ποιος θα είναι ο μελλοντικός σας σύντροφος στη ζωή. Αν ήταν μόνο αυτό; ευκολάκι. Ίσως όλοι οι μοναχικοί που διαβάζουν το ενημερωτικό μας δελτίο θα μπορούσαν να το δοκιμάσουν …να πάνε ένα κρεμμύδι (ακόμη καλύτερα Ζακύνθου ή ιταλικό scalogna _που κοίτα σύμπτωση σημαίνει κακοτυχία) στο κρεβάτι και παρακαλούμε να μας ενημερώσουν πάραυτα.

Σιάμ

Αυτό το μωρό δεν είναι υπέροχο;! Αν και μπορεί να φαίνεται ότι είναι το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο να πεις σε κάποιον πόσο αξιολάτρευτο είναι το μικρό του νεογέννητο, σε ορισμένα μέρη του Βιετνάμ και της Ταϊλάνδης μπορεί να βρεις τους γονείς λιγότερο από ευγνώμονες για κάθε κομπλιμέντο που μπορείς να κάνεις στους απογόνους τους. Αυτό οφείλεται στη δεισιδαιμονία ότι αν ένα μωρό λέγεται ότι είναι χαριτωμένο, τα κακά πνεύματα θα μπουν στον πειρασμό να έρθουν και να το απομακρύνουν. Μερικές φορές εφαρμόζεται μια μουντζούρα στα πρόσωπα των μωρών για να τα κάνει να φαίνονται λιγότερο όμορφα, και υπάρχει μια έκφραση που μεταφράζεται χονδρικά ως “το μωρό σας είναι άσχημο-χαριτωμένο”, που είναι πολύ ευγενική.

Όχι κούρεμα τις Τετάρτες

Ελπίζετε _ειδικά οι γυναίκες να έχετε μια περιποίηση ενώ επισκέπτεστε την Ταϊλάνδη; Κανένα πρόβλημα - απλά μην πάτε Τετάρτη. Δίνονται διάφορες πιθανές εξηγήσεις για το γιατί τα περισσότερα κομμωτήρια και κουρεία της Ταϊλάνδης είναι κλειστά τις Τετάρτες. Οι Ταϊλανδοί πιστεύουν ότι δεν είναι μόνο κακή τύχη να κουρεύεσαι την Τετάρτη, αλλά είναι και μια ευοίωνη μέρα. Αυτή η πεποίθηση προήλθε από το κούρεμα των μελών της βασιλικής οικογένειας Τετάρτη και επομένως οι απλοί άνθρωποι απαγορεύονταν να το κάνουν. Η πιο συνηθισμένη πρόταση είναι ότι τα κομμωτήρια χρειάζονται μια μέρα άδειας και οι Τετάρτες είναι απλώς η πιο ήσυχη.

Ινδονησία

Μην σκουπίζετε τη νύχτα: Είναι ίσως μια από τις πιο γνωστές ινδονησιακές δεισιδαιμονίες εκεί έξω. Η δεισιδαιμονία λέει ότι το σκούπισμα τη νύχτα θα δυσκόλευε την προσέλκυση της τύχης, καθώς συμβολίζει το να σκουπίσουμε την τύχη και την καλή μας τύχη _ωστόσο, υπάρχουν κάποιες “εύλογες” εξηγήσεις: στο παρελθόν, οι Ινδονήσιοι δεν είχαν ωραίο κεραμικό ή ξύλινο δάπεδο στα σπίτια τους, αλλά τα δάπεδα των περισσότερων ινδονησιακών σπιτιών ήταν γυμνά με συμπιεσμένο χώμα. Έτσι, για να σκουπίσουν το σπίτι χρειαζόταν ένα σκληρό σκουπόξυλο όπου οι τρίχες ήταν φτιαγμένες από νευρώσεις φύλλων φοίνικα, κάνοντας το σκούπισμα με αυτές τις σκούπες μια πολύ θορυβώδη υπόθεση και σίγουρα θα ενοχλούσε το νοικοκυριό και τους γείτονες…

Μην ανοίγετε ομπρέλα σε εσωτερικό χώρο _αν ναι
κάποιος στο σπίτι θα πεθάνει σύντομα (στην πραγματικότητα αυτή η δεισιδαιμονία είναι και για τους “ανήκοντες στην Δύση” . Ειδικά αν η ομπρέλα είναι μαύρη, καθώς οι μαύρες ομπρέλες συνδέονται με κηδείες.

Αλήθεια όμως, ποιος είναι ο σκοπός του ανοίγματος μιας ομπρέλας σε εσωτερικό χώρο; Μια ομπρέλα υποτίθεται ότι χρησιμοποιείται έξω για να μας προστατεύσει από τη βροχή ή τον ήλιο. Το άνοιγμα μιας ομπρέλας σε εσωτερικό χώρο θα καταλάμβανε χώρο στο δωμάτιό μας και θα ήταν άβολο για τους ανθρώπους μέσα στο σπίτι _να μετακινηθούν ή ακόμη και να προκαλέσει ατύχημα, έτσι όπως συμβαίνει με πολλές δεισιδαιμονίες, υπάρχει συχνά η λαϊκή σοφία και η κοινή λογική στο επίκεντρο αυτών των πεποιθήσεων.

                         Παρασκευή και 13

Οι περισσότεροι _τουλάχιστον όσοι είμαστε με τη σωστή πλευρά της ιστορίας γελάμε ή δεν δίνουμε σημασία την Παραμονή των αμερικάνικων Αγίων Πάντων ή το Χαλογουίν, αλλά οι μεγαλύτεροι θυμόμαστε την κλασική ταινία «σλάσερ» τρόμου, που επηρέασε μια πληθώρα ταινιών που κυκλοφόρησαν μετά από αυτή και ξεκίνησε ένα μακροχρόνιο franchise δώδεκα συνολικά ταινιών: το “Παρασκευή και 13” (Friday the 13th _1980), του Σον Κάνινγκχαμ. Εκτός από το κλασσικό σετ της κατασκήνωσης, δίπλα σε μία λίμνη, γεμάτης εφήβους, με μία παλιά κατάρα στο φόντο και έναν δολοφόνο να κυκλοφορεί ανάμεσά τους, που η ταινία εισήγαγε στην ποπ κουλτούρα, το “Παρασκευή και 13” εισήγαγε επίσης τον χαρακτήρα Τζέισον Βόρχες, που στα επόμενα σίκουελ εμφανίζεται ως υψηλού αναστήματος και άτρωτος, κραδαίνει μια ματσέτα και κρύβει το παραμορφωμένο του πρόσωπο πίσω από μία μάσκα του χόκεϊ.

Παρασκευή και 13:
Η ταινία τρόμου του Σον Κάνινγκχαμ που έγινε franchise

Η πρώτη ταινία της σειράς ξεκινά το 1958, στην Κατασκήνωση Κρίσταλ Λέικ, όταν δύο ομαδάρχες, που μπαίνουν κρυφά σε μία καμπίνα για να κάνουν σεξ, δολοφονούνται άγρια από έναν μυστηριώδη δράστη. Στη συνέχεια, μεταφερόμαστε στο τότε παρόν (τέλη 10ετίας του 1970), όταν μία νεαρή μαγείρισσα, αφότου έχει προειδοποιηθεί από τον οδηγό ενός φορτηγού για την κατάρα που επισκιάζει την κατασκήνωση, δολοφονείται και εκείνη στα μισά του δρόμου. Οι πραγματικοί πρωταγωνιστές της ιστορίας κάνουν την εμφάνισή τους παράλληλα με τη δολοφονία της κοπέλας, πηγαίνοντας και αυτοί στην κατασκήνωση μαζί με τον ιδιοκτήτη, για να επισκευάσουν τις καμπίνες, μέχρι που βλέπουν μία θύελλα να πλησιάζει και αποφασίζουν να περάσουν τη νύχτα τους εκεί. Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα και με την ιστορία σχετικά με ένα μικρό αγόρι που πνίγηκε στη λίμνη, δίπλα στην κατασκήνωση, όταν οι ομαδάρχες (που βλέπουμε στην αρχή) το άφησαν μοιραία να απομακρυνθεί από την καμπίνα του ένα βράδυ, σαν το «Δέκα Μικροί Ινδιάνοι» της Άγκαθα Κρίστι, βλέπουμε τους χαρακτήρες να εξαφανίζονται ένας - ένας, μέχρι να φτάσουμε στο δολοφόνο.

Οι “αδυναμίες” _ας το πούμε έτσι, γιατί δεν είναι και άξιο σοβαρής κριτικής του «Παρασκευή και 13» είναι αναπόφευκτα πολλές, αλλά όπως παρατήρησε και ο συγγραφέας Μπρετ Ίστον Έλλις, η ταινία έχει “γεράσει” καλύτερα από ότι θα φανταζόταν όποιος την είχε δει όταν πρωτοκυκλοφόρησε στις κινηματογραφικές αίθουσες. Άλλωστε, η ταινία ωχριά μπροστά σε άλλες της εποχής, σαν τη “Νύχτα με τις Μάσκες” (Halloween _1978), του Τζον Κάρπεντερ, της οποίας το “Παρασκευή και 13” είναι, ουσιαστικά, μια αντιγραφή. Από την άλλη, ταινίες «σλάσερ» όπως το «Sleepaway Camp» (1983) ή ο “Εφιάλτης στο Δρόμο με τις Λεύκες” (A Nightmare on Elm Street _1984), με τον κεντρικό αντι-ήρωα του οποίου ο Τζέισον συναντάται σε ένα πολύ μεταγενέστερο σίκουελ και των δύο franchises, είναι κατά πολύ ανώτερες, ως προς το σενάριο, τη σκηνοθεσία και κυρίως την ηθοποιία. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει απαραίτητα οριζόντια για ολόκληρο το καστ του «Παρασκευή και 13», καθώς εδώ βλέπουμε και τον πολύ αξιόλογο Κέβιν Μπέικον, σε έναν από τους πρώτους του ρόλους.

Όπως και να ‘χει, το «Παρασκευή και 13» ήταν και παραμένει μία από τις αγαπημένες ταινίες τρόμου για εφήβους που θέλουν να βάλουν ποπ κορν, να κλείσουν τα φώτα και _έχοντας στο πλάι την καλή τους, με τραβηγμένη ψηλά τη φούστα να περάσουν καλά με μία ανατριχιαστική ταινία, μία βροχερή φθινοπωρινή νύχτα, αφού πρώτα χαλάρωσαν στο Singin' in the Rain. Είναι, σε κάθε περίπτωση, πολύ καλύτερη από τα σίκουελ που ήρθαν μετά, με εξαίρεση, ίσως, του αμέσως επόμενου, “Παρασκευή και 13, Μέρος 2^ο” (1981), όπου ο Τζέισον εμφανίζεται πλέον με τη μορφή που έγινε διάσημος και πέρασε στο πάνθεον των αντι-ηρώων, μαζί με τον Μάικλ Μάγιερς, τον Λέδερφεϊς και τον Φρέντυ Κρούγκερ.

        50^ο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή
          Γράφουμε Ιστορία, αλλάζουμε τον κόσμο...