06 Φεβρουαρίου 2023

Η ιστορική για την πορεία του ΚΚΕ 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ (1968)

                            Βουδαπέστη 5-15 Φλεβάρη του 1968

Η 12η Ολομέλεια είχε δύο θέματα να συζητήσει. Την κατάσταση στην Ελλάδα και τα καθήκοντα του Κόμματος και τα οργανωτικά ζητήματα (δράση φραξιονιστικής ομάδας). Το δεύτερο ζήτημα σχετιζόταν με την ανάγκη επανασύστασης των Οργανώσεων του ΚΚΕ που είχαν διαλυθεί με τις Αποφάσεις της 8ης Ολομέλειας του 1958 και του 8ου Συνεδρίου του 1961.

Οι Αποφάσεις αυτές είχαν αποδειχτεί καταστροφικές και ήδη από την 11η Ολομέλεια του 1967 είχε παρθεί Απόφαση για την επανασύσταση των Οργανώσεων. Μια οπορτουνιστική ομάδα δρούσε φραξιονιστικά ενάντια στην εφαρμογή της Απόφασης, προωθώντας αντί για συγκρότηση Οργανώσεων του ΚΚΕ τη συγκρότηση οργανώσεων της ΕΔΑ.

        Στη 12η Ολομέλεια το ΚΚΕ διασπάστηκε και τυπικά.

Επί της ουσίας το Κόμμα ήταν ήδη διασπασμένο καιρό πριν, αρχίζοντας από την ΚΕ και το Πολιτικό της Γραφείο.

Η αποχώρηση - διάσπαση συντελέστηκε στο 2ο θέμα της Ολομέλειας, όπου αποφασίστηκε η καθαίρεση τριών μελών του ΠΓ (Παρτσαλίδη - Ζωγράφου - Δημητρίου), επειδή ηγούνταν οργανωμένης φραξιονιστικής ομάδας. Γεγονός που συνοδεύτηκε με την αποχώρηση απ' αυτήν την Ολομέλεια 7 τακτικών μελών της ΚΕ, 7 αναπληρωματικών και 3 της Κεντρικής Εξελεγκτικής Επιτροπής.

Αμέσως μετά, οι διαφωνούντες κατέλαβαν το ραδιοφωνικό σταθμό «Η Φωνή της Αλήθειας» και μετέδωσαν το μήνυμά τους, ενώ στις 19 Μάρτη 1968 έκλεψαν μεγάλο μέρος του Αρχείου του ΚΚΕ, που βρισκόταν στο Σιμπίου της Ρουμανίας. Νωρίτερα, πήραν τα βιβλία που υπήρχαν στο γραφείο της Επιτροπής Διαφώτισης. Το κλεμμένο Αρχείο μεταφέρθηκε στη Γιουγκοσλαβία και αργότερα στην Ελλάδα, ενώ στη συνέχεια δόθηκε στα ΑΣΚΙ, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Μετά από ένα διάστημα, οι αποχωρήσαντες πρωτοστάτησαν στη συγκρότηση νέου κόμματος, με το όνομα «ΚΚΕ εσωτερικού», ενώ ονόμασαν το ΚΚΕ προβοκατόρικα «ΚΚΕ εξωτερικού», δηλαδή έξωθεν υποκινούμενο.

Σύντομο χρονικό

Οι συνθήκες στις οποίες πραγματοποιήθηκε η 12η Πλατιά Ολομέλεια ήταν για το ΚΚΕ εξαιρετικά δύσκολες. Χιλιάδες μέλη και στελέχη του είχαν συλληφθεί από τη στρατιωτική χούντα, που επικράτησε 10 μήνες νωρίτερα (21 Απρίλη 1967), ενώ το ΚΚΕ βρισκόταν δίχως Κομματικές Οργανώσεις.

Το κυριότερο πρόβλημα, όμως, ήταν το γεγονός ότι το ΚΚΕ κινούνταν πλέον με τη στρατηγική των σταδίων, που καθόριζε ως πρώτο στάδιο της επανάστασης στην Ελλάδα μια αντιιμπεριαλιστική - δημοκρατική αλλαγή, η οποία θα μετεξελισσόταν στην πορεία σε σοσιαλιστική (δεύτερο στάδιο).

Ταυτόχρονα, έθετε ως ακόμα πιο άμεσο πολιτικό στόχο (μίνιμουμ πρόγραμμα) το σχηματισμό μιας πατριωτικής - δημοκρατικής κυβέρνησης, που θα συνέβαλε στη συγκέντρωση δυνάμεων ώστε να πραγματοποιηθεί το πρώτο στάδιο της δημοκρατικής επανάστασης.

Επρόκειτο για την πολιτική της συμμαχίας των «δημοκρατικών δυνάμεων», προκειμένου να φύγει από τη διακυβέρνηση η «δεξιά» (ΕΡΕ), που είχε ηγέτη τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Με βάση αυτήν τη γραμμή, το ΚΚΕ είχε γίνει από το 1961 ουρά της Ενωσης Κέντρου, που είχε ηγέτη τον Γεώργιο Παπανδρέου.

Το ΚΚΕ επιδίωκε συμμαχία με αυτό το αστικό κόμμα, καθώς θεωρούσε δυνάμεις του εκφραστές της λεγόμενης εθνικής αστικής τάξης (πατριωτικής), την οποία διαχώριζε από την υπόλοιπη αστική τάξη, που την ονομάτιζε ξενόδουλη.

Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η στρατηγική των σταδίων είχε την αφετηρία της στα χρόνια του μεσοπολέμου και δεν αφορούσε μόνο το ΚΚΕ, αλλά το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα.

Επιπλέον, όταν συγκλήθηκε η 12η Ολομέλεια, βάραινε αρνητικά το γεγονός ότι η ηγεσία του ΚΚΕ δεν είχε προβλέψει το προετοιμαζόμενο από τους συνταγματάρχες πραξικόπημα και επομένως δεν είχε προσπαθήσει να πάρει τα απαιτούμενα μέτρα για να υπάρξει οργανωμένη λαϊκή αντίδραση στην επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας.

Η επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας άλλαξε μια σειρά από τα έως τότε δεδομένα, αφού η απουσία Κομματικών Οργανώσεων του ΚΚΕ διευκόλυνε τα χτυπήματα της δικτατορίας, ενώ έκανε ακόμα πιο δύσκολη την ανασυγκρότηση του εργατικού - λαϊκού κινήματος, παράλληλα έπαψε να είναι νόμιμη και η ΕΔΑ.

Σε αυτές τις συνθήκες, μεγάλο μέρος των στελεχών του ΚΚΕ συνειδητοποίησαν το μέγεθος του προβλήματος που είχε δημιουργηθεί από τη διάλυση των Κομματικών Οργανώσεων.

Και τάχθηκαν υπέρ της συγκρότησής τους, ερχόμενοι σε σύγκρουση με άλλα στελέχη, δίχως ωστόσο να βλέπουν αυτοκριτικά τις επιλογές της 6ης και της 7ης Ολομέλειας (1956-1957), που ήταν καθοριστικές για τη μετέπειτα πορεία του Κόμματος, αλλά και την προβληματική στρατηγική του.

Εκτιμήσεις

Το ΚΚΕ, σε ντοκουμέντα του και ως καταστάλαγμα συλλογικών διαδικασιών, έχει επανειλημμένα εκτιμήσει ότι η 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ είναι ένα από τα ιστορικής σημασίας γεγονότα στην υπερεκατοντάχρονη διαδρομή του. Θα ήταν τελείως διαφορετική η πορεία του (τότε διακυβευόταν ακόμα και η ύπαρξή του ως ΚΚ), αν δεν είχε επέλθει ρήξη των κομμουνιστικών δυνάμεων με τον αναθεωρητισμό - οπορτουνισμό. Η 12η Ολομέλεια διαδραμάτισε θετικό ρόλο, γιατί:

1. Έβαλε τις βάσεις για την ιστορική συνέχεια του ΚΚΕ, για την οργανωτική του αυτοτέλεια.
2. Έφερε στην πρώτη γραμμή την υπεράσπιση των αρχών του μαρξισμού - λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού.
3. Μέσω της ανασυγκρότησης των Κομματικών Οργανώσεων και της συγκρότησης, στη συνέχεια, της ΚΝΕ, ανακόπηκε η φθίνουσα οργανωτική πορεία του ΚΚΕ και πολλοί νέοι κομμουνιστές εντάχθηκαν στο ΚΚΕ και συνέβαλαν στην άνοδο του αντιστασιακού κινήματος ενάντια στη δικτατορία των συνταγματαρχών. Εξάλλου, με τις Αποφάσεις της 12ης Ολομέλειας συμπαρατάχθηκε η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών κρατουμένων και των πολιτικών προσφύγων και σε μια πορεία η πλειοψηφία των μελών και οπαδών της ΕΔΑ.

Κοντά έξι δεκαετίες τώρα (55 χρόνια φέτος) η σειρά των γεγονότων που οδήγησαν στη 12η Ολομέλεια παρουσιάζεται από τις οπορτουνιστικές - σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις ως κορυφαία σύγκρουση «ανανεωτικών και δογματικών», όπου οι πρώτοι υποτίθεται ότι έφεραν έναν αέρα «κάθαρσης» του ΚΚΕ και ευρύτερα του κομμουνιστικού κινήματος, ενώ οι δεύτεροι παρέμεναν αγκυλωμένοι σε ξεπερασμένα δόγματα και πρακτικές. Μάλιστα, έφτασαν να ισχυρίζονται ότι τα σοσιαλιστικά κράτη ανατράπηκαν επειδή δεν υιοθέτησαν έγκαιρα τα «ανανεωτικά» μηνύματα του «ΚΚΕ εσωτερικού», του Ιταλικού ΚΚ, του Γαλλικού ΚΚ, του Ισπανικού ΚΚ κ.ά., όπως του Ντούμπτσεκ στην Τσεχοσλοβακία.

Συνακόλουθο είναι το κατηγορώ τους ότι το ΚΚΕ ήταν «όργανο της Μόσχας», ενώ οι ίδιοι πάσχιζαν για έναν διεθνισμό που θα διέπεται από την αρχή της μη επέμβασης κάθε ΚΚ στα εσωτερικά του άλλου. Βέβαια, ποτέ δεν εξήγησαν πόσο συνεπείς ήταν αυτές οι διακηρύξεις με την πρακτική τους να υπεξαιρέσουν το Αρχείο του ΚΚΕ με τη συνδρομή της ρουμανικής αστυνομίας. Και φυσικά, δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα αν το ΚΚΣΕ είχε πάρει το μέρος τους το 1968, όπως ζητούσαν επιδιώκοντας συνάντηση με τη σοβιετική ηγεσία. Ακόμα, δεν είχαν κανένα πρόβλημα και το 1956 (6η Ολομέλεια), προκειμένου να ανατραπεί το λεγόμενο «ανώμαλο εσωκομματικό καθεστώς» που δήθεν είχε επιβάλει στο ΚΚΕ ο Ν. Ζαχαριάδης. Το «ανώμαλο καθεστώς» και η «προσωπολατρία» αποτέλεσαν το πρόσχημα για τη δεξιά οπορτουνιστική στροφή του Κόμματος.

 

 

Το 9ο Συνέδριο του ΚΚΕ (1973), συζητώντας για την κατάσταση στο Κόμμα πριν και μετά τη 12η Ολομέλεια του Φλεβάρη του 1968, για την ύπαρξη και δράση στις γραμμές του της συγκεκριμένης φραξιονιστικής οπορτουνιστικής ομάδας, κατέληξε σε εκτιμήσεις ως προς τις αιτίες της εμφάνισης και ανάπτυξής της στις γραμμές του Κόμματος, παίρνοντας ως αφετηρία την 8η Ολομέλεια της ΚΕ του 1958 και την Απόφασή της να διαλύσει τις παράνομες Κομματικές Οργανώσεις στην Ελλάδα και να διαχυθούν μέσα στην ΕΔΑ.

Αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Τόσο η απόφαση της 8ης Ολομέλειας (1958), όσο και η απόφαση του 8ου Συνεδρίου (1961) στο κομματικό πρόβλημα, αποτελούν θεμελιακό λάθος. Σήμαιναν τη διάλυση των Κομματικών Οργανώσεων. Με τις αποφάσεις αυτές το κόμμα διαλύθηκε μέσα στην ΕΔΑ, που ήταν συνασπισμός αριστερών δυνάμεων.
Η διάλυση και η μακρόχρονη απουσία Κομματικών Οργανώσεων είχε σοβαρότατες συνέπειες σ' όλους τους τομείς της δράσης, ιδεολογικό, πολιτικό και οργανωτικό, στην ανάπτυξη του εργατικού και δημοκρατικού κινήματος, στην ίδια την οικοδόμηση του Κόμματος.
(...) Η απουσία Κομματικών Οργανώσεων στα εργοστάσια, στις επιχειρήσεις, στα δημόσια ιδρύματα, στις ένοπλες δυνάμεις, δεν επέτρεπε στο Κόμμα να δημιουργεί στενούς δεσμούς με την εργατική τάξη και τους άλλους εργαζόμενους».

Στον πρόλογο του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ Β' τόμος, 1949-1968, έκδοση 2011, αναφέρεται επίσης χαρακτηριστικά γι' αυτήν την περίοδο: «Η ελλιπής και με αντιφάσεις προσπάθεια της ηγεσίας του Κόμματος, να βγάλει συμπεράσματα από την πάλη στη δεκαετία 1940, ανακόπηκε το 1956 με τη δεξιά οπορτουνιστική στροφή. Από εκεί και πέρα οι δυνάμεις που κυριάρχησαν, αφού πρώτα προχώρησαν στη διάλυση των Κομματικών Οργανώσεων και στην ένταξη των κομματικών μελών στην ΕΔΑ, οδήγησαν το ΚΚΕ στο 8ο Συνέδριο (1961), ενώ η διαπάλη στις γραμμές του διαρκώς οξυνόταν, όχι μόνο λόγω της αντίδρασης κομματικών δυνάμεων στις αποφάσεις των 6ης, 7ης και 8ης Ολομελειών της ΚΕ (1956, 1957 και 1958 αντίστοιχα), αλλά και λόγω της ανάπτυξης νέων αναθεωρητικών και οπορτουνιστικών ρευμάτων. Αποκορύφωμα της σύγκρουσης ήταν η 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ το 1968. Σε αυτή, το λεγόμενο οργανωτικοπολιτικό πρόβλημα επιλύθηκε θετικά και άρχισε η οργανωτική ανασυγκρότηση του ΚΚΕ, καθώς και μια νέα περίοδος στην Ιστορία του».

Οργανωτική ανασυγκρότηση

Η διάσπαση του 1968 ήταν αναπόφευκτη για τη συνέχεια του ΚΚΕ, αφού ο αναθεωρητισμός σε αυτό είχε φτάσει σε πλήρη ωρίμανση και οργανωμένη έκφραση.

Μετά από τη 12η Ολομέλεια ήρθε στην πρώτη γραμμή η διακήρυξη της υπεράσπισης των αρχών του μαρξισμού - λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού, παρ' όλες τις αντιφάσεις που συνέχιζε να περιέχει η στρατηγική του ΚΚΕ.

Ήταν ιστορικής σημασίας το γεγονός ότι η πλειοψηφία του καθοδηγητικού οργάνου συσπειρώθηκε με βάση την ανάγκη να ανασυγκροτηθούν και να δημιουργηθούν ισχυρές Κομματικές Οργανώσεις, πρώτα απ' όλα στους χώρους που βρισκόταν η εργατική τάξη.

Έχει σημασία να τονιστεί ακόμα ότι με αυτήν την απόφαση η πλειοψηφία της καθοδήγησης του ΚΚΕ έδειξε πως διατηρούσε αντανακλαστικά απόκρουσης του «ευρωκομμουνιστικού», αναθεωρητικού και οπορτουνιστικού ρεύματος.

Αυτή η εξέλιξη επιβεβαίωνε ότι σε μεγάλο μέρος των στελεχών του ΚΚΕ δεν είχε ουσιαστικά καταδικαστεί η κληρονομιά του ηρωικού ΔΣΕ, παρ' όλο που ακολούθησε τη γραμμή παρέμβασης των 6 ΚΚ στην 6η Πλατιά Ολομέλεια.

Παρά τις αδυναμίες της, η 12η Ολομέλεια βοήθησε στην ανασυγκρότηση του ΚΚΕ και στη δημιουργία της ΚΝΕ, στην οργάνωση του αντιδικτατορικού αγώνα. Ενίσχυσε τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά, άφησε παρακαταθήκη κομμουνιστικά αντανακλαστικά και στις δεκαετίες που ακολούθησαν.

Η ανασυγκρότηση του Κόμματος έδωσε απάντηση στον αναθεωρητισμό και επέδρασε θετικά στην εξέλιξη της λαϊκής πάλης: Τον Μάρτη του 1968 εκδόθηκε το πρώτο φύλλο του παράνομου «Ριζοσπάστη», που τάχτηκε υπέρ των Αποφάσεων της 12ης Ολομέλειας. Επίσης, τάχτηκαν υπέρ το ανασυγκροτημένο καθοδηγητικό όργανο της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας (ΚΟΑ) με την παράνομη εφημερίδα της «Αδούλωτη Αθήνα». Σε μια πορεία συντάχτηκαν με τις Αποφάσεις της 12ης Ολομέλειας η πλειοψηφία των πολιτικών κρατουμένων στις φυλακές και τις εξορίες, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση το μεγαλύτερο στρατόπεδο, το Λακκί της Λέρου, όπου 905 κομμουνιστές κρατούμενοι, δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία τους, τάχτηκαν με τη 12η Ολομέλεια. Κάτι ανάλογο έγινε και στις Οργανώσεις των πολιτικών προσφύγων στις σοσιαλιστικές χώρες. Αυτά τα γεγονότα ήταν αποφασιστικής σημασίας για την πορεία του ΚΚΕ και του λαϊκού κινήματος.

Η πορεία των οπορτουνιστών

Από την άλλη πλευρά, η πορεία του οπορτουνιστικού ρεύματος και ειδικά στην πλέον πρόσφατη περίοδο είναι αποκαλυπτική:

Αξιοποιώντας και τις αντεπαναστατικές ανατροπές στα κράτη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και τη βαθιά κρίση στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, η συνέχεια του «ΚΚΕ εσ.», η ΕΑΡ, μαζί με στελέχη του ΚΚΕ και άλλους σοσιαλδημοκράτες, επιχείρησαν για μια ακόμα φορά να διαλύσουν το ΚΚΕ (1989 - 1991). Και αυτή η προσπάθεια απέτυχε. Μαζί με άλλους ιστορικούς και πολιτικούς παράγοντες, η ρήξη στη 12η Ολομέλεια με τον οπορτουνισμό είχε συμβάλει στην καλλιέργεια κομμουνιστικών αντανακλαστικών (Κόμμα Νέου Τύπου) για τη διάσωση του χαρακτήρα του Κόμματος, την εποχή της κορύφωσης και νίκης της αντεπανάστασης.
 
Πιο καταφανής έγινε ο ρόλος του οπορτουνισμού, που από τη φύση του μεταλλάσσεται πολύ γρήγορα σε αστικό κόμμα (σοσιαλδημοκρατικό), όταν άρπαξε την ευκαιρία να σχηματίσει κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ, που έχει αντιγράψει το ΠΑΣΟΚ ακόμα και στην εξαγορά συνειδήσεων και έχει γοητευτεί από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και τις βάσεις τους, μπορεί να μην είναι ακριβώς «εικόνα και ομοίωση» των οπορτουνιστών του 1968, οπωσδήποτε όμως είναι η ακόμα δεξιότερη φυσική εξέλιξη των ιδεολογικών και πολιτικών επιλογών τους.
Ανάλογη πορεία είχαν στο σύνολό τους όσα ΚΚ απέβαλαν τις κομμουνιστικές αρχές και αξίες. Η μεγαλύτερη υπηρεσία τους στο καπιταλιστικό σύστημα (βλέπε π.χ. Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία) είναι ότι τσάκισαν μεγάλα εργατικά κινήματα, οδηγώντας τα στο συμβιβασμό με το κεφάλαιο και στην ενσωμάτωση, προκειμένου να υλοποιηθεί η στρατηγική του ιμπεριαλισμού.

Ο «σοσιαλισμός με δημοκρατία και ελευθερία», που επικαλέστηκαν, είναι ουσιαστικά αποδοχή της αστικής δημοκρατίας, δηλαδή της καπιταλιστικής εξουσίας, επομένως ψευδεπίγραφος, και σημαίνει απευθείας αποδοχή του βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος, που δεν εξανθρωπίζεται.

Πραγματική ελευθερία και δημοκρατία υπάρχει για όλο τον λαό, μόνο όταν η εργατική τάξη, σε συμμαχία με τα λαϊκά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων, κατακτήσει τη δική της εξουσία και κοινωνικοποιήσει τα μέσα παραγωγής, εφόσον δηλαδή καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Επιβεβαιώθηκε διαχρονικά ότι οι φορείς του οπορτουνισμού, ακόμα και στην περίπτωση που εντοπίζουν υπαρκτά προβλήματα, δεν οδηγούνται στη διαμόρφωση πολιτικής που θα τα αντιμετωπίζει, αλλά διαμορφώνουν πολιτική που οδηγεί στην κατεδάφιση εκείνου που υποτίθεται ότι θέλουν να βελτιώσουν (κόμμα, σοσιαλιστική εξουσία).

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή ISBN13 _9789604510696

Περιεχόμενα

  • Πρόλογος Μαΐλης Μάκης
  • Πρακτικά της 12ης ολομέλειας της κε του ΚΚΕ (15 Φλεβάρη 1968)
  • Η πολιτική κατάσταση της χώρας και τα καθήκοντα του ΚΚΕ. (εισήγηση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στη 12η ολομέλεια)
  • Εισηγητής: Κώστας Κολιγιάννης, πρώτος γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ

o   Η διεθνής κατάσταση

o   Τα προβλήματα της ενότητας του διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος

o   Ο ελληνικός λαός δεν υποτάσσεται στη στρατιωτικοφασιστική δικτατορία της χούντας

o   Συνεργασία και κοινή δράση όλων των αντιδικτατορικών δυνάμεων

o   Το κόμμα και η κομματική δουλιά

o   Η δουλιά μας στους πολιτικούς πρόσφυγες

o   Η κομματική μας δουλιά στους έλληνες που ζουν στις χώρες της δυτικής Ευρώπης

o   Η δουλιά μας στους ναυτεργάτες

o   Η δουλιά του ΠΓ και της Κ.Ε.

Ομιλίες

  • Κλείσιμο του σ. Λεωνίδα Στρίγκου στο δεύτερο θέμα
  • Κλειστή συνεδρίαση της κε
  • Ανακοίνωση του προεδρείου του 12ης ολομέλειας
  • Πρόγραμμα εργασιών 12ης ολομέλειας
  • ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 12ης ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ της ΚΕ του ΚΚΕ
  • Εσωκομματικό γράμμα της ΚΕ του ΚΚΕ προς όλα τα μέλη του ΚΚΕ. Σχετικά με το κομματικό πρόβλημα και την οργανωτική πολιτική του κόμματος από το 1958 ως σήμερα
  • Χαιρετιστήριο της 12ης ευρείας Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ. Προς τον ηρωικό και αδούλωτο λαό του Βιετνάμ
  • Μήνυμα της 12ης ευρείας Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ. Προς τους δεσμώτες και διωκόμενους. Προς όλους τους αγωνιστές της δημοκρατίας
 

 

05 Φεβρουαρίου 2023

Κομσομόλ | ΕΣΣΔ _Και χιόνια κι αγέρας κι αστέρια τη νύχτα, αλλά εμένα καρδιά μου μέλημα μόνο ένα: Η πατρίδα θα τα βγάλει πέρα;

Το χιόνι, από την ίδια τη φύση του έχει εμπνεύσει κάθε λογής καλλιτέχνες. Ανάλογα με τη χώρα τις παραδόσεις και τα βιώματα των λαών, το θέμα διαφέρει. Άλλο να ζεις στην Αθήνα που και μόνο το όνομα παραπέμπει σε γνωστές σκηνές απείρου κάλλους με το αστικό κράτος “πολιτικής προστασίας” Μητσο_Τσίπρα_&_Σια σε όλο το μεγαλείο του και άλλο στις Άνδεις, στο Μεξικό, στην Αφρική.

Άλλο στις στέπες της ΕΣΣΔ τον καιρό του πατριωτικού πολέμου, κι άλλο στην καπιταλιστική Ρωσία όπου κάποιοι Βαλερί _ οδοκαθαριστές της Μόσχας βλέπουν την "χιονονιφάδα" της άνοιξης να ξεπροβάλλει από το λιωμένο χιόνι λέγοντας: “Είναι η εποχή τους τώρα” … γι' αυτό τους λέμε έτσι”.
(σσ. Καθώς έρχεται η άνοιξη και το χιόνι λιώνει στην πρωτεύουσα της Ρωσίας, ειδικές υπηρεσίες αναλαμβάνουν το μακάβριο έργο να συλλέξουν τους χιλιάδες ανώνυμους άστεγους, τις πόρνες, τους μεθυσμένους και τους μετανάστες που ξεθάβονται νεκροί κάθε χρόνο από τους παγωμένους δρόμους και τα πάρκα της Μόσχας).

Καπιταλιστική Ρωσία
21ος αιώνας

Όσο θα μπορώ να περπατώ | Όσο μπορώ να βλέπω
Όσο μπορώ να αναπνέω | θα βαδίζω μπροστά!

Ήταν το μακρινό 1958, περίοδος μεγάλων οικονομικών και πολιτικών ανακατατάξεων στην κραταιά ακόμη ΕΣΣΔ, με την «αποσταλινοποίηση» στο φόρτε της

Ο κινηματογράφος διαγράφοντας την δική του ιστορική πορεία, βρισκόταν στα γυρίσματα της ταινίας του Fyodor Filippov По ту сторону” -"στην άλλη όχθη" και ζητήθηκε από τη –γεννημένη στο Στάλινγκραντ _ ήδη Βόλγογκραντ, συνθέτρια Alexandra Pakhmutova και τον ποιητή-στιχουργό Lev Oshanin να ασχοληθούν με τη μουσική επένδυση
Το σενάριο ήταν βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Βίκτορα Κιν (Ви́ктор Па́влович Кин) και μιλούσε για τους αγώνες και τις δυσκολίες της Σοβιετικής Κομουνιστικής Νεολαίας της θρυλικής Κομσομόλ κατά τη 10ετία του '20

Έτσι βγήκε το τραγούδι “Песня о тревожной молодости” (η ανήσυχη γενιά).  Εκτός από αυτό, η Pakhmutova έγραψε άλλα τέσσερα τραγούδια για την ταινία βασισμένα σε ποιήματα του Oshanin και σε πολλά συμφωνικά κομμάτια.
Το τραγούδι έγινε ανεπίσημος ύμνος του Υπουργείου Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης της Ρωσίας το 1994 .

Η ιστορία

Alexandra Pakhmutova
Στη μουσική του τραγουδιού ακούγονται οι απαντήσεις των αρχαίων χρόνων. Ήθελα να γράψω τις λέξεις με τέτοιο τρόπο ώστε να συνδυάζουν τους δρόμους του Εμφυλίου, τη διαδρομή των πρώτων πενταετών σχεδίων, την ηρωική πορεία του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου και έτσι, βαδίζοντας στο παρελθόν, θα φτάναμε στο σήμερα, θα ήταν τα λόγια της σημερινής Κομσομόλ, της σημερινής νεολαίας μας

—Ποιητής Λεβ Οσάνιν (σημείο γραφής της ποιότητας του σοβιετικού σινεμά)
Όπως θυμάται η Alexandra, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας, έφερα τους στίχους για το τραγούδι. Τότε μου έδειξε την τελειωμένη μουσική για την ταινία. Δύσκολα βρίσκονταν λέξεις να ταιριάζουν με τη μουσική _πέντε πρώτες ανεπιτυχείς προσπάθειες και φτου απ’ την αρχή χωρίς κοινότυπα και να! …η 17η δοκιμή τα κατάφερε.

Αναλύοντας τα μουσικά χαρακτηριστικά της σύνθεσης, η Ekaterina Dobrynina, ερευνήτρια του έργου της Pakhmutova, βρίσκει ομοιότητες με το αστικό λυρικό τραγούδι Там вдали, за рекой (Εκεί, πέρα ​​από το ποτάμι _βλ. στο τέλος του σημειώματος), δημοφιλές στη δεκαετία του '20. Σύμφωνα με τα λόγια του Σοβιετικού συνθέτη Ντμίτρι Καμπαλέφσκι, “Το τραγούδι της ανήσυχης γενιάς” σχεδιάζει “ένα είδος συλλογικού πορτρέτου της νεολαίας μας, τα καλύτερα χαρακτηριστικά του πολίτη της ΕΣΣΔ, ένα πορτρέτο ζωγραφικής με σαγηνευτικά, ρομαντικά χρώματα”.

Ο Ρώσος ποιητής Γιούρι Κουμπλανόβσκι θυμήθηκε ότι τη νύχτα της 4ης Οκτωβρίου 1993, “φωτιές έκαιγαν κοντά στο Σώμα των Σοβιέτ και στο φως της φλόγας τους κάποιος τραγούδησε σοβιετικά τραγούδια –μαζί και το χιονιού κι άνεμου και νυχτερινή πτήση των αστεριών

Το 2014στα πλαίσια της εκμετάλλευσης του ονόματος και των αγώνων της ΕΣΣΔ από την καπιταλιστική Ρωσία παρουσιάστηκε ως κεντρικό μοτίβο στην στρατιωτική πορεία κατά την Παρέλαση της Νίκης στην Κόκκινη Πλατεία.

Στον κινηματογράφο τέλος, υπάρχουν πάνω από 10 σύγχρονες ταινίες

Το τραγούδι της “ανήσυχης” (κόκκινης) νεολαίας

Η ανησυχία μας απλή.
Το μέλημά μας είναι:
Η πατρίδα θα ζήσει;
Και δεν υπάρχουν άλλες ανησυχίες!

Και χιόνι και αέρας
Και η νυχτερινή πτήση των αστεριών.
εμένα καρδιά μου

Αφήστε μας !!
Όλα μας απειλούν με καταστροφή
Αλλά η φιλία μου η αγάπη μου
Θα πεθάνει μόνο μαζί σου.

Όσο θα μπορώ να περπατώ
Όσο μπορώ να βλέπω
Όσο μπορώ να αναπνέω
θα βαδίζω μπροστά!

Και όπως στη ζωή όλων,
Αγάπη θα συναντήσεις μια φορά,
Μαζί σου, όπως είσαι, γενναία
Θα περάσει μέσα από την καταιγίδα.

Μη νομίζετε ότι όλα έχουν τραγουδηθεί
Ότι οι καταιγίδες έσβησαν.
Ετοιμαστείτε για έναν μεγάλο στόχο
Και η δόξα θα μας βρει!

Και χιόνι και αέρας
Και η νυχτερινή αστεροβροχή…
εμένα καρδιά μου…
(κι η απόσταση μικραίνει).
        1958

Η συνθέτρια Alexandra N. Pakhmutova γεννήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1929 κοντά στο Στάλινγκραντ, της Σοβιετική Ένωσης. Άρχισε να παίζει πιάνο και να συνθέτει μουσική από μικρή ηλικία. Αν και ο 2ος   Παγκόσμιος διέκοψε τις σπουδές της, μετακόμισε στη Μόσχα, όπου έγινε δεκτή στην κεντρική μουσική σχολή του Ωδείου της Μόσχας - το εκπαιδευτικό ίδρυμα που χάρισε στον κόσμο καταξιωμένους μουσικούς. Το 1953, αποφοίτησε και το 1956 ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό με επικεφαλής τον εξαιρετικό συνθέτη Vissarion Shebalin.

Έχει αφιερώσει την επαγγελματική της σταδιοδρομία σε διαφορετικά είδη. Έχει συνθέσει κομμάτια για τη συμφωνική ορχήστρα, μπαλέτα, μουσική για παιδιά (καντάτες, κομμάτια χορωδίας και πολλά τραγούδια) καθώς και μουσική για διάφορες ταινίες. Ο συνολικός αριθμός τους ξεπερνά τα τετρακόσια, συμπεριλαμβανομένου του Good-Bye Moscow (το αντίο των Αγώνων της 22ης Ολυμπιάδας στη Μόσχα, 1980). Η τέχνη της έγινε ανείπωτο μέρος της σοβιετικής και ρωσικής ιστορίας. Έχει λάβει πολλά βραβεία και διετέλεσε Γραμματέας της Ένωσης Συνθετών (ΕΣΣΔ και Ρωσικής) για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ το όνομά της δόθηκε στον πλανήτη # 1889, ο οποίος καταγράφηκε επίσημα στο Σινσινάτι των ΗΠΑ.

 

Στίχοι του τραγουδιού "Εκεί, πολύ πέρα απ΄το ποτάμι"

Εκεί, πέρα ​​από το ποτάμι,
φώτα ανάψαν,
Στον καθαρό ουρανό,
η αυγή κάηκε,

Εκατό νεαροί μαχητές
Από τα στρατεύματα του Μπουντιονόφσκ
στην αναγνώριση
Στα χωράφια κάλπασαν.

Οδηγούσαν για πολλή ώρα
Στη σιωπή της νύχτας Στην
πλατιά
ουκρανική στέπα,
Ξαφνικά στο βάθος, δίπλα στο ποτάμι
έλαμψαν οι Μπαγιονέτες –

Φάνηκαν οι αλυσίδες
της Λευκής Φρουράς .
Ξαφνικά, στο βάθος, δίπλα στο ποτάμι , έλαμψαν ξιφολόγχες -
Αυτές είναι οι αλυσίδες της Λευκής Φρουράς .

Και άφοβα το απόσπασμα καβάλησε εναντίον του εχθρού,
Αιματηρή μάχη ακολούθησε,
Και ο νεαρός κόκκινος αγωνιστής
τα έδωσε όλα…

Τα παραπάνω, λίγο-πολύ άγνωστα, σε αντίθεση με το “Tombe la neige (1963) του Ιταλο_Βέλγου (Salvatore) Adamo, που έχει κάνει το γύρο του κόσμου στην Ιταλία ως "Cade la neve", Γερμανία "Grau zieht der Nebel", Ισπανία "Cae la nieve" …Ιαπωνία "Yuki ga Furu" (雪が降る), ΕΣΣΔ Идёт снег, Πορτογαλία & Βραζιλία "Cai a neve", Αζερμπαιτζάν "Gar yaqir", Τουρκία "Her yerde kar var" …Βιετνάμ "Tuyết rơi" Αλβανία Bie Dëborë κλπ. κλπ

Το χιόνι πέφτει
Δεν θα έρθεις απόψε
Το χιόνι πέφτει
Και η καρδιά μου ντύνεται στα μαύρα

Αυτή η μεταξένια πομπή
Όλη με λευκά δάκρυα

Το πουλί στο κλαδί
Κλάψε το ξόρκι
Δεν θα έρθεις απόψε
με κάνει να κλαίω η απελπισία μου

Αλλά το χιόνι πέφτει
Απαθής βόλτα
Το χιόνι πέφτει

Δεν θα έρθεις απόψε
Το χιόνι πέφτει
Όλα είναι λευκά από την απελπισία
θλιβερή βεβαιότητα

Το κρύο και η απουσία
Αυτή η απεχθής σιωπή
λευκή μοναξιά
Δεν θα έρθεις απόψε

Αλλά το χιόνι πέφτει
Απαθής βόλτα
Αλλά το χιόνι πέφτει