Η συντρόφισσα Μαρία Σιδέρη, 5άκις καταδικασμένη σε θάνατο αναπαύεται στην Καισαριανή

Θα τη θυμόμαστε πάντα σαν μία από τις χιλιάδες –αλλά και ξεχωριστή, της δρακογενιάς των αλύγιστων της ταξικής πάλης.

Την αποχαιρετάμε με περηφάνια και σεβασμό, έχοντας κλείσει έναν μεγάλο και γεμάτο κύκλο ζωής, αδιάλειπτης δράσης και ανυποχώρητων αγώνων.

🎈🎈 Δίπλα μας παντού σε κάθε εκδήλωση του Κόμματος και εδώ στην Καισαριανή κάθε ώρα, κάθε στιγμή, μέχρι την τελευταία της πνοή στα «εύκολα» και στα δύσκολα ...
Παλιοί και νέοι σύντροφοι, δίπλα σε συγγενείς της, αντιστασιακούς, απλούς ανθρώπους της διπλανής πόρτας, νεολαίοι και πολλοί άλλοι ήταν σήμερα εδώ αποτίοντας τον δέοντα φόρο τιμής και ύστατο χαίρε.

Σκεπασμένη με την τιμημένη σημαία του ΚΚΕ, που υπηρέτησε όλη της τη ζωή τάφηκε αγκαλιά με το Ριζοσπάστη και το περιοδικό “ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ” της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ -το αφιερωμένο στα 80χρονα του ΕΑΜ.

Παρόντες ο Θέμης Γκιώνης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Σπύρος Χαλβατζής, ο γερόλυκος Γιώργος Κατημερτζής, η Βαγγελιώ Πλατανιά, μέλος του Γραφείου της Επιτροπής Περιοχής της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ, του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ και της ΚΕΟΕ, που εκφώνησε και επικήδειο.

 

Μίλησαν ακόμη για τη Μαρία ο Κώστας Γαβριλάκης από το τοπικό παράρτημα (Καισαριανής) ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ εκπρόσωπος των καλλιτεχνών και από τους συγγενείς η Μαριέττα Παναγιωτοπούλου.

Το παράρτημα Καισαριανής της  Πανελλήνιας  Ένωσης  Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, εκφράζει τα βαθιά συλλυπητήρια στην οικογένεια της Μαρίας Σιδέρη, της δικιά μας Μαρίας, μέλος μας  με αριθμό μητρώου 43.

Γεννημένη στην Κοζάνη το 1923 η Μαρία Δεμσερή Σιδέρη από μικρή έδειξε την αγωνιστική και πρωτοπόρα στάση της στη ζωή αλλά και τον πολύπλευρο χαρακτήρα της.  Χαρακτηριστικό ότι της άρεσε ο αθλητισμός. Είχε πάρει μέρος στους πανελλήνιους αγώνες,  στο ακόντιο.

Ήταν 17 χρονών όταν ξέσπασε ο πόλεμος . Οι Γερμανοί  είχαν  επιτάξει ένα δωμάτιο στο σπίτι τους , η ίδια όμως δεν αισθανόταν καλά με αυτό το γεγονός. Έβλεπε τους Ναζί να κυκλοφορούν στην Κοζάνη και αισθανόταν άσχημα.

Κανένας από τους συγγενείς  της δεν ήταν κομμουνιστής, εκείνη όμως τους θαύμαζε γιατί ήταν οι μοναδικοί που αντιστέκονταν. Αποφάσισε να ενταχθεί στην ΕΠΟΝ το 1943. Οι περισσότεροι εκεί ήταν αγόρια και 4-5 κορίτσια. Πετούσανε προκηρύξεις στους δρόμους, γράφανε συνθήματα στους τοίχους και αναλαμβάνανε διάφορες αποστολές που τους ανέθετε το κόμμα, παρόλο που αυτή δεν ήταν ακόμα μέλος του κόμματος. Το 1944 έγινε γραμματέας της ΕΠΟΝ Κοζάνης.

Συνελήφθη πρώτη φορά για τη δράση της  στις 5 – 11- 1946,την κράτησαν για τρεις μήνες. Η αγριότητα με την οποία φέρονταν για να κάμψουν το ηθικό των αγωνιστών είναι χαρακτηριστική από το γεγονός ότι τότε ενα βράδυ την είχαν βάλει  να κοιμηθεί σε ένα δωμάτιο που είχε επτά κομμένα κεφάλια κάτω από τον κρεβάτι. Δεν στάθηκε όμως αρκετό για να κάμψει την συντρόφισσα Μαρία.

Τη δεύτερη φορά στις 7 – 7 – 47, και για εννέα μήνες έμεινε υπόδικη. 
Στην ανάκριση απαντούσε  διαρκώς με ένα  “όχι” – “δεν ξέρω”. 
Τα βασανιστήρια που υπέστη ήταν τέτοια ώστε aπό τότε είχε μετατοπιστεί η σπονδυλική της  στήλη και τα δάχτυλα των ποδιών της δεν ξανάκλεισαν ποτέ.
Ούτε αυτά στάθηκαν ικανά να τη λυγίσουν.

Μετά πέρασε στρατοδικείο. Βγήκε η απόφαση καταδικάστηκε  πέντε φορές σε θάνατο. Έμεινε  δεκατέσσερα χρόνια φυλακή , περιμένοντας κάθε μέρα την εκτέλεσή της . μεταφέρθηκε στο Γεντί Κουλέ και από κει στις φυλακές Αβέρωφ.

Μέσα στις φυλακές έμαθε αγγλικά και σχέδιο. Ήταν μέλος της χορωδίας, διατελώντας και διευθύντρια της.  Ο στόχος ήταν καμία να μη νιώθει μόνη και αβοήθητη.  Αυτή η αλληλεγγύη στη μικρή  κοινότητα των φυλακών, τις  κράτησε όρθιες.

Και μέσα στην φυλακή όμως η Μαρία με τις υπόλοιπες συγκρατούμενες συναγωνίστριες δεν σταμάτησαν τον αγώνα. 
Ενδεικτικό περιστατικό που τις έκανε περήφανες ήταν όταν ακύρωσαν την εκτέλεση επτά κρατούμενων. 
Σεπτέμβρης του 1951 και ήθελαν να πάρουν για εκτέλεση επτά μελλοθάνατους χωρίς απόφαση του Υπουργού. Όταν το μάθανε, σκαρφαλώσανε όλες στα παράθυρα και με αυτοσχέδια χωνιά καλούσαν το λαό της Αθήνας να τους συμπαρασταθεί. Η εκτέλεση ακυρώθηκε.

Έκανε αίτηση χάριτος αρκετές φορές που την απέρριψαν. 23 Νοέμβρη του 1959 άκουσε τον κράχτη της φυλακής να φωνάζει και το δικό της όνομα για αποφυλάκιση.
Η Μαρία Σιδέρη, παρόλα τα βασανιστήρια στη φυλακή, δεν υπέγραψε και όπως έλεγε:  «Δε μετανιώνω όμως για τίποτα. Έκανα ό,τι πρόσταζε η συνείδησή μου. Αγωνίστηκα κι εγώ και χιλιάδες άλλοι άνθρωποι για ελευθερία και δημοκρατία»

Με την αποφυλάκιση δεν τελείωσαν όμως και οι διώξεις. Επέστρεψε στην Κοζάνη να βρει  δουλειά, αλλά η απάντηση που έπαιρνε ήταν: «Αν σε πάρω στη δουλειά, Μαρία μου, την άλλη μέρα  θα έρθουν οι  χωροφύλακες  έξω από του μαγαζιού την πόρτα»

Ήρθε  στην Αθήνα όπου γνωρίστηκε με το σύντροφό της,  το Λογοτέχνη κομμουνιστή, αγωνιστή  Γιώργο Σιδέρη.  Μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, τον Χαράλαμπο  και το Νίκο.

Στις εκλογές του 1961 , η Μαρία Δεμσερή Σιδέρη ήταν υποψήφια βουλευτής του συνδυασμού «Πανδημοκρατικόν Αγροτικόν Μέτωπο Ελλάδος (Π.Α.Μ.Ε.) στην Κοζάνη. Το 1961 εκδόθηκε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Δεκατέσσερα χρόνια». Το 1992 παρουσίασε το δεύτερο βιβλίο της με τίτλο «Χρόνια Οδύνης», με τρία αντιστασιακά διηγήματα ενώ από το 1984 είναι πάρεδρο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Δοσμένη λοιπόν στο δύσκολο  οργανωμένο αγώνα, δίπλα στο παράρτημα Καισαριανής ως ενεργό μέλος του, για 45 χρόνια, ως το τέλος. Για πολλά χρόνια μέλος της Διοικούσας Επιτροπής και παρ’ όλες τις  δυσκολίες  της, στάθηκε όρθια, ζωντανό παράδειγμα για μας τους νεότερους, σταθερή στις αρχές και τις αξίες της. Δεν έλειψε ποτέ από πουθενά και από κανέναν αγώνα.

Ακόμα και στην προχωρημένη ηλικία που ήταν πριν από ένα μήνα, την 1^η Δεκεμβρίου 2021, παρακολούθησε με συγκίνηση το ντοκιμαντέρ «Μπόλικη πέτρα. Μπόλικη καρδιά» για τη Μακρόνησο, που πρόβαλαν οι Κ.Ο. Καισαριανής του ΚΚΕ .

Δύσκολο για μας τους νεότερους να  σηκώσουμε το φορτίο συντρόφισσα Μαρία, που εσύ ξεκίνησες να σηκώνεις, αλλά μπορούμε να σου υποσχεθούμε  ότι θα προσπαθήσουμε να μείνουμε πιστοί κι εμείς σ’ αυτόν το δύσκολο αλλά δημιουργικό, οργανωμένο τρόπο ζωής. Πρότυπο γυναίκας αγωνίστριας που δεν λυγίζει, που δεν κάνει πίσω ποτέ στη ζωή της. Πιστή στα ιδανικά και στις αξίες, φάρος φωτεινός για εμάς σήμερα.

Θέλουμε να σε αποχαιρετήσουμε συναγωνίστρια Μαρία  με ένα   απόσπασμα από ποίημα του  Γιώργου Σιδέρη, συντρόφου σου, στον αγώνα και τη ζωή.

«Δόξα σε κάθε «ΟΧΙ» και τιμή | σαν το βροντοφωνάζουν οι λαοί.  Δόξα σε κάθε αντίσταση.- Για κάθε σκλάβωμα. - Για κάθε υποταγή.

Δόξα στους ήρωες νεκρούς  | στους μαχητές και στους απλούς. Κι όσους λησμόνησαν οι χρόνοι.

Δόξα  Δόξα και τιμή. -  Στο Κόμμα των Ηρώων - Των Μαρτύρων -          Των Οδηγητών - Δόξα Δόξα - Στους αιώνες - ΔΟΞΑ και ΤΙΜΗ

Καλή   ξεκούραση, συναγωνίστρια και συντρόφισσα Μαρία   κι εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για μια κοινωνία όπως εσύ ονειρευόσουν.
Καλό ταξίδι  Μαρία. 

Η Μαρία Δεμσερή - Σιδέρη (όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ) γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1923.
Το 1943 εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ και είχε ενεργή συμμετοχή σε όλες τις δραστηριότητές της ενάντια στη ναζιστική κατοχή. Αργότερα οργανώθηκε και στο ΚΚΕ.

Συνελήφθη δύο φορές για τη δράση της, την πρώτη στις 5-Δεκ-1946, τη δεύτερη στις 7-Ιουλ- 1947, οπότε και καταδικάστηκε πέντε φορές σε θάνατο.

Έμεινε στη φυλακή 14 χρόνια, περιμένοντας κάθε μέρα την εκτέλεσή της.
Αποφυλακίστηκε στις 23-Νοε-1959 με τα μέτρα ειρήνευσης.

Το 1981 εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Ερμής» το πρώτο της βιβλίο «Δεκατέσσερα Χρόνια», έργο βιογραφικό που παρουσιάζει τη ζωή της από τη σύλληψη μέχρι και την απελευθέρωσή της, με εικονογράφηση από έργα δικά της τα οποία φιλοτεχνήθηκαν κατά τη διάρκεια της πολύχρονης φυλάκισής της.

Το 1992 παρουσίασε το δεύτερο βιβλίο της με τίτλο «Χρόνια Οδύνης». Ήταν μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών από το 1984.

Η συντρόφισσα Μαρία, μία από τις χιλιάδες των αλύγιστων της ταξικής πάλης, ήταν από τις τελευταίες επιζήσασες των φυλακών Αβέρωφ, υπεύθυνη της γυναικείας χορωδίας των κρατούμενων γυναικών. Υπήρξε σύζυγος του κομμουνιστή ποιητή Γιώργου Σιδέρη, με τον οποίο γνωρίστηκε ενώ ήταν κρατούμενος στις φυλακές της Αίγινας.