Βενετία… Que c'est triste Venice

Το εργατικό κίνημα και οι μεταμορφώσεις της πόλης μεταξύ 19^ου και 20^ού αιώνα

Στη Βενετία με κατεξοχήν ιστορία πάντα αυτή της “Serenissima” (σσ. = πολύ ήσυχη _χωρίς κύμα: η Δημοκρατία της Βενετίας _ιταλικά: Repubblica di Venezia· βενετσιάνικα _Repùblega de Venèsia) ήταν  κυρίαρχο κράτος και μεγάλη ναυτική για 1.100 χρόνια από το 697 έως το 1797 _ Σαρακηνοί και Βενετσάνοι … πιάνουν και δένουν στο κατάρτι \ ελόγου μου τον καπετάν Γιάννη \ το παλικάρι τον αντάρτη \ τον άντρακλα τον πελαγίσιο, τραγουδούσε ο Μάνος (Σεβάχ ο θαλασσινός το 1970), ακόμη και οι ίδιοι οι κάτοικοι οδηγούνται στο να πιστεύουν, λίγο πολύ συνειδητά, ότι η πόλη τους “πάγωσε” στο 1797: Όλα αυτά φαίνεται να επιβεβαιώνονται από το εξωτερικό σχήμα του ιστορικού κέντρου, το οποίο με την πρώτη ματιά βρίσκεται σε ανοσία από τις ριζικές μεταμορφώσεις που βιώθηκαν τους δύο τελευταίους αιώνες σε “κανονικές” πόλεις. Όμως, προφανώς, ούτε η Βενετία παρέμεινε η ίδια: μια βαθιά μετάλλαξη, ειδικότερα, την επηρέασε μεταξύ των μέσων του δέκατου ένατου αιώνα και τη 10ετία του 1930. Ο καλύτερος τρόπος για να το συνειδητοποιήσετε αυτό είναι να ταξιδέψετε το δυτικό άκρο της, αυτό που βλέπει στην ηπειρωτική χώρα.

Όλα ξεκίνησαν γύρω στο 1840, με την κατασκευή της πρώτης γέφυρας πάνω από τη λιμνοθάλασσα, της σιδηροδρομικής: μετά από μια χιλιετία η Βενετία παύει να είναι νησί. Είναι απόδειξη ότι πλέον η πόλη κοιτάζει όλο και λιγότερο ανατολικά και προς τη θάλασσα (πηγή του αρχαίου μεγαλείου της) και όλο και περισσότερο προς τα δυτικά, προς την ηπειρωτική χώρα και την Ιταλία που θα ενοποιηθεί σύντομα και κατά συνέπεια, οι λιμενικές δραστηριότητες φεύγουν και από τη λεκάνη του S. Marco για δυτικότερα, στον νέο Ναυτικό Σταθμό της Ν. Μάρτας, και τις βιομηχανικές μονάδες που προκύπτουν στην πόλη και συγκεντρώνονται σε αυτήν την περιοχή, κοντά στις σιδηροδρομικές και θαλάσσιες συνδέσεις. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η νεωτερικότητα φτάνει στη Βενετία από πίσω, από τη δύση, από τη στεριά.

Εκείνα τα χρόνια γεννήθηκε και μια νέα “εργατική” Βενετία και ένα “εργατικό κίνημα _προλεταριάτο” -ας  χρησιμοποιήσουμε αυτούς τους –αδόκιμους όρους με την ευρεία έννοια – με όλες τις κοινωνικές, πολιτιστικές και πολιτικές επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται, σε μια χώρα που βιώνει τα πρώτα “δημοκρατικά” (αστικά) ανοίγματα στην ιστορία της: από το 1912 επίσης ο πιο ταπεινός από τους απλούς ανθρώπους (άνδρας, φυσικά…) έχει δικαίωμα ψήφου για πρώτη φορά. Καθώς και περισσότερα στοιχεία “παραδοσιακά”, όπως οι arsenalotti και οι impiraresse (μαργαριτάρια + κορδόνια) του Castello, αυτή η νέα πραγματικότητα ενσαρκώνεται τώρα από τους λιμενεργάτες της Marittima, από τους καπνεργάτες, από τους εργάτες του βαμβακουργείου S. Marta, από τους εργάτες Giudecca. Οι εργαζόμενοι επιλέγουν τον πιο ανοιχτό χώρο ως αγαπημένο τους χώρο συνάντησης σημαντική περιοχή αυτού του τμήματος της πόλης, το campo S. Margherita, το οποίο θα χαρακτηριστεί έτσι ως “ κόκκινη γειτονιά” και φυσικά σοσιαλιστική. Η Σάντα Μαργκερίτα θα φτάσει να αυτοανακηρύσσεται αυτόνομη δημοκρατία: μια διασκεδαστική πρωτοβουλία που γεννήθηκε στις ταβέρνες, αλλά λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη από όσους ήθελαν να την βλέπουν πραγματικά ως επικίνδυνο άντρο: για τους φασίστες του 1921-22 θα είναι “Μπολσεβίκικη Δημοκρατία”, ένας από τους αγαπημένους στόχους των ομάδων κρούσης στην κοντινή Casa del Popolo Malcanton με 10άδες νεκρούς και τραυματίες (σσ. σπίτια του Λαού σοσιαλιστικά, στέκια αργότερα οι Ρεπουμπλικάνοι και οι Καθολικοί εξοπλίστηκαν επίσης με παρόμοιες δομές).

Ανάμεσα στα σταθερά χαρακτηριστικά της πόλης που προκύπτουν από αυτή τη διαδρομή, σημειώνουμε την τάση επαναχρησιμοποίησης υφιστάμενων κτιρίων για χρήσεις πολύ διαφορετικούς από τους αρχικούς: Οι εκκλησίες του εικοστού αιώνα γίνονται εργοστάσια ή Εργατικά Επιμελητήρια, ενώ τις τελευταίες 10ετίες του εικοστού αιώνα οι βιομηχανικές και παραγωγικές δομές θα μετατραπούν σε αίθουσες διδασκαλίας πανεπιστημιακά κτίρια, δημόσιες κατοικίες ή πολυτελή ξενοδοχεία.

Η εκκλησία του S. Girolamo, που χρησιμοποιήθηκε στα μέσα του 19^ου αιώνα ως ατμόμυλος: το καμπαναριό χρησίμευε ως καμινάδα, το παλιό σφαγείο S. Giobbe έχει πλέον μετατραπεί σε πανεπιστημιακό κτίριο, σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της πόλης (διαδρομή S. Marco-Rialto). Στην ηπειρωτική χώρα, η περιοχή αυτή φιλοξένησε διάφορους οικισμούς παραγωγής από τον ύστερο Μεσαίωνα: Ο 19^ος αιώνας αποφασίστηκε να συγκεντρωθούν πρώτα εδώ όλες οι δραστηριότητες σφαγής βοοειδών διάσπαρτα σε όλη την πόλη _αυτά τα ίδια χρόνια, καμία έκπληξη, κατασκευάστηκε η σιδηροδρομική γέφυρα translagunare, του οποίου το προγεφύρωμα βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση.

Περιοχή Saffa. Αυτή η περιοχή χρησιμοποιήθηκε επίσης για βιομηχανικές δραστηριότητες τον 19^ο αιώνα εκεί βρίσκονταν ένα εργοστάσιο γυάλινων χαντρών και το εργοστάσιο σπίρτων Baschiera (αργότερα Saffa), η οποία έφτασε να απασχολεί 750 εργάτες, κυρίως γυναίκες. Η πρώην βιομηχανική περιοχή χρησιμοποιείται πλέον ως οικιστική γειτονιά.

Piazzale Roma. Στη δεκαετία του 1930 χτίστηκε δίπλα στη σιδηροδρομική γέφυρα, μια παράλληλη για αυτοκίνητα (αυτοκινητόδρομος κλειστός σήμερα): γεννήθηκε η Ponte Littorio, σήμερα η Ponte della Libertà, με συνακόλουθη κατασκευή μιας μεγάλης πλατείας parking για αυτοκίνητα – Piazzale Roma – μη δοκιμάσετε να βρείτε θέση, θα χάσετε όλη τη μέρα σας. Αυτές οι αστικές μεταμορφώσεις αναποδογύρισαν εντελώς την εμφάνιση αυτού του τμήματος της πόλης. Και μόνο το γεγονός ότι αυτό υπάρχει ακόμα και σήμερα _η μόνη περιοχή του ιστορικού κέντρου που διασχίζεται από αυτοκίνητα την καθιστά όχι πολύ “ενετική” και δύσκολο να αφομοιωθεί με την υπόλοιπη πόλη.

Καπνοβιομηχανία. Αυτή η εγκατάσταση, η "παλαιότερη" μεταξύ αυτών που περιλαμβάνονται στο δρομολόγιό μας, γεννήθηκε στα τέλη του δέκατου όγδοου αιώνα, ως περιθωριακό της πόλης για παραγωγικές δραστηριότητες που στοχεύουν κυρίως στην ηπειρωτική αγορά. Καθ' όλη τη διάρκεια του 19^ου αιώνα, οι βιομηχανικοί εργάτες, οι διάσημες tabacchine (σσ. γυναίκες πρωτοπόρες καπνοπώλες), θα γίνονταν ένα με την πόλη: πρωτότυπο μάχιμων εργατών και, ταυτόχρονα, γυναικών περήφανες και χειραφετημένες, θα απαθανατιστούν με τα μαύρα σάλια τους στους πίνακες του Guido Cadorin, του ζωγράφου φίλου του D'Annunzio, και στους στίχους του ποιητή Riccardo Selvatico.

Μύλος βαμβακιού. Άλλο ένα επιβλητικό βιομηχανικό εργοστάσιο, που χτίστηκε το  19^ο αιώνα, δηλαδή ταυτόχρονα με τον κοντινό Ναυτικό Σταθμό. (σσ. στα αρχικά σχέδια θα απασχολούσε 3000 εργάτες στο τέλος, ήταν μόνο 900-1000, κυρίως γυναίκες). Σήμερα στεγάζει το πανεπιστήμιο (σχολή αρχιτεκτονικής IUAV).

Ναυτιλιακός Σταθμός (Stazione Marittim με θέα στο Mulino Stucky) Η κατασκευή του σταθμού (εγκαινιάστηκε το 1883) σηματοδοτεί μια εποχή καμπής στην ιστορία της πόλης: μεταφορά των λιμενικών δραστηριοτήτων από την παραδοσιακή τους θέση στο Ν. Marco στο δυτικό άκρο της πόλης, εκεί που είναι πιο εύκολες οι αποβάθρες συνδέεται με τον σιδηρόδρομο. Η Santa Marta _Σάντα Μάρτα, πρώην εκκλησία και νυν κέντρο εκθέσεων και εμπορίου και οι γύρω περιοχές έγιναν τότε η γειτονιά ναυτικών αχθοφόρων και βαστάζων. Κοιτάζοντας πέρα ​​από το κανάλι Giudecca, έχουμε από εδώ μια εξαιρετική θέα του Stucky, του μεγάλου μύλου που χτίστηκε – μεταξύ 800 και 900 – στο δυτικό άκρο του νησιού Giudecca, που εκείνη την εποχή ξεσήκωσε σκάνδαλο για την εμφάνιση του γοτθικού κάστρου, απολύτως ασυνήθιστο για τη Βενετία. Μετά η φωτιά πριν από λίγα χρόνια, και σήμερα _σημεία των καιρών, ο μύλος στεγάζει ένα πολυτελές ξενοδοχείο.

Campo S. Margherita, σήμερα η καρδιά του πανεπιστημίου της Βενετίας, το campo είναι η πλατεία κύριο αυτού του τμήματος της πόλης. Πριν από έναν αιώνα ήταν μια αγορά και αγαπημένος τόπος συνάντησης λιμενικοί, καπνοπωλεία και εργάτες καθώς και η έδρα μιας αποκαθαγιασμένης εκκλησία με σπασμένο καμπαναριό, του Επιμελητηρίου Εργασίας. Ήταν, εν ολίγοις, μια μικρή βενετσιάνικη “κόκκινη πλατεία”, συχνά επιλεγμένη για τo γιορτασμό της πρωτομαγιάς· αλλά, ταυτόχρονα, και ένας χώρος Βενετσιάνικος διάσημος για τις ταβέρνες και τα αποκριάτικα παρεΐστικα.

Rio Novo & “Casa del Popolo” στο Malcanton. Πίσω από το Campo S. Margherita άλλο ένα βαθύ σημάδι των μεταμορφώσεων της πόλης του εικοστού αιώνα: το ανασκαμμένο Ρίο Νόβο (νέο κανάλι) τη δεκαετία του 1930 για να συνδέσει το νεογέννητο Piazzale Roma με το Κανάλι πιο άμεσα. Όταν χτίστηκε, το ποτάμι δεν υπήρχε ακόμα – ένα φαινομενικά ανώνυμο κόκκινο σπίτι μας μεταφέρει πίσω, συνειρμικά στην πολιτική-συνδικαλιστική πάλη που αναφέρεται για τη S. Margherita: ήταν στην πραγματικότητα το “Λαϊκό Σπίτι”, που χτίστηκε την παραμονή του Πρώτου παγκόσμιοy πoλέμου για να φιλοξενήσει το Εργατικό Επιμελητήριο και άλλους θεσμούς του εργατικού κινήματος, και αντικείμενο αλλεπάλληλων επιθέσεων από φασιστικές ομάδες το 1920-22 (τότε ήταν “οχυρωμένο” με σάκους άμμου στα παράθυρα, ένοπλους φρουρούς στις στέγες και σειρήνα)

Que c'est triste Venice _θλιμένη η Βενετία … γράφηκε από την  Françoise Dorin 1^η εκτέλεση Charles Aznavour (1964), ερμηνεύτηκε επίσης από Dyango, Les Compagnons de la chanson, Claude François, Gigliola Cinquetti, Gloria Lasso, Franco Simone, Antonio Prieto και μερικές 10άδες ακόμη καλλιτεχνών

Ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά στα γαλλικά και αργότερα στα ισπανικά (Venecia Sin Ti), γερμανικά (Venedig im Grau), αγγλικά (How Sad Venice Can Be) και το 1965 στα ιταλικά (Com'è triste Venezia).

Το τραγούδι γνώρισε διεθνή επιτυχία: το 1964-1965, ήταν στο νούμερο ένα στα charts του Billboard στη Γαλλία, στη Βραζιλία, στην ισπανική έκδοση από τον Juan Ramón το 1965, είχε κερδίσει το πρώτη θέση στο hit parade στην Αργεντινή και πέμπτη στη Χιλή. Ο Charles Aznavour _αρμενικής καταγωγής, καλλιτεχνικό όνομα του Chahnourh Varinag Aznavourian (γενν. στο Παρίσι, το 1924, πέθανε το 2018), υπήρξε τραγουδιστής-τραγουδοποιός, ηθοποιός και διπλωμάτης. Γνωστός με το παρατσούκλι Charles Aznavoice, αλλά και αποκαλούμενος “Frank Sinatra της Γαλλίας”, τραγουδούσε σε επτά γλώσσες και έχει εμφανιστεί σε όλον τον κόσμο

Ο επιπλοποιός που ήξερε πώς να το κάνει να πετάει.

Στο ληξιαρχείο ήταν εγγεγραμμένος ως Shahnourh Varinag Aznavourian, αλλά όλοι τον γνωρίζαμε με το καλλιτεχνικό του όνομα Charles Aznavour. Τραγουδιστής-τραγουδοποιός και ηθοποιός, ήταν ένας από τους πιο αγαπημένους chansonniers, ο πιο διάσημος κορωνογράφος πέρα ​​από τις Άλπεις: μια μοναδική φωνή, ο σημαιοφόρος του γαλλικού τραγουδιού στον κόσμο. Μας άφησε πριν από έξη χρόνια, την 1η Οκτωβρίου 2018, σε ηλικία 94 ετών, στο σπίτι του στο Μουριές, στη νότια Γαλλία.

Γεννήθηκε στις 22 Μαΐου 1924 στο Παρίσι, όπου η αρμενικής καταγωγής οικογένειά του είχε μετακομίσει για να γλιτώσει από τη γενοκτονία που διέπραξαν οι Τούρκοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εναντίον του Αρμενικού λαού. Οι αρχές του ήταν δύσκολες. ήταν ελάχιστα αποδεκτός από τη γαλλική κοινωνία ακριβώς λόγω της αρμενικής καταγωγής του. Επιπλέον, ως παιδί είχε διαγνωστεί με παράλυση που έφραξε κάποιες φωνητικές χορδές και του έδωσε αυτό το χαρακτηριστικό, αναμφισβήτητο, ελαφρώς βραχνό αλλά υποβλητικό, και μερικές φορές ιστορικό, τραγουδιστικό βάδισμα, που του χάρισε το παρατσούκλι Aznavoice, αλλά που πολλοί στιγμάτισαν. Στην αρχή της καριέρας του, ένας κριτικός έγραψε για αυτόν: «Δεν τραγουδάει καλά, γράφει άσχημα τραγούδια και δεν είναι ωραίος». Ο Αζναβούρ απάντησε με ένα τραγούδι, το La critique, το οποίο, αφού φρόντισε να έχει μεγάλο και πρόθυμο κοινό δημοσιογράφων, το ερμήνευε σε κάθε πρεμιέρα.

Ήταν ο τραγουδιστής πατέρας του, Micha Aznavourian, και η ηθοποιός μητέρα του, Knar Baghdassarian, που τον έκαναν να εξοικειωθεί γρήγορα με τη σκηνή, ευνοώντας την εισαγωγή του στον θεατρικό κόσμο - όπου έκανε το ντεμπούτο του σε ηλικία μόλις εννέα ετών στο έργο Un bon petit diable - και αργότερα στο παριζιάνικο κινηματογραφικό σύμπαν. Το εκθαμβωτικό ξεκίνημα μιας καριέρας που θα τον οδηγήσει να τραγουδήσει σε εννέα διαφορετικές γλώσσες (συμπεριλαμβανομένης της ναπολιτάνικης διαλέκτου). Το 2004 του απονεμήθηκε το μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής στη Γαλλία και το 2009 έγινε Πρέσβης της Αρμενίας στην Ελβετία. Έχει πουλήσει πάνω από τριακόσια εκατομμύρια δίσκους παγκοσμίως, λαμβάνοντας βραβεία και αναγνώριση παντού. Κατά τις περιοδείες του σε 94 χώρες μάγεψε εκατομμύρια θεατές και πήρε μέρος σε ογδόντα ταινίες (θυμόμαστε ιδιαίτερα τη Διαθήκη του Ορφέα του Ζαν Κοκτώ τον Πιανίστα του Φρανσουά Τρυφώ το Μάτια ερμητικά κλειστά, Το ταμπούρλο, Paris au mois d'août, Le passage du Rhin,  Adieu... Chérie και φυσικά το θρυλικό - 1961 Un taxi pour Tobrouk _ένα ταξί για το Τομπρούκ). Εβδομήντα χρόνια μιας ιδιαίτερα τιμημένης καριέρας τον έχουν κάνει σύμβολο της γαλλικής και αρμενικής κουλτούρας.

Aznavour στο στούντιο
τη δεκαετία του εβδομήντα

Ήταν η τυχερή συνάντησή του το 1946 με την Édith Piaf, η οποία τον καλωσόρισε και τον πήρε μαζί της, κάνοντάς τον γνωστό και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, και οι εμφανίσεις του στο Olympia τη δεκαετία του 1950 που τον καθιέρωσαν ως διεθνούς φήμης καλλιτέχνη. Από τότε η καριέρα του βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Έκανε ντουέτο, μεταξύ άλλων, με τη Liza Minnelli, τη Céline Dion και τη Νάνα Μούσχουρη. Στη δεκαετία του 1960 προσγειώθηκε ευτυχώς στην Ιταλία, όπου έγινε γνωστός ως ερμηνευτής τραγουδιών όπως Com'è segrete Venezia, La Bohème, L'istrione, E io tra tra voi, με συνεργάτες όπως η Mina, η Iva Zanicchi (συνεργάστηκε σε ένα ολόκληρο LP), Ornella Vanoni, Franco Battiato, Renato Zero, Gino Paoli, Domenico Modugno, Massimo Ranieri, Enrico Ruggeri, Mia Martini και Gilda Giuliani.

Ήταν τραγούδια από το ρεπερτόριό του, μεταφρασμένα στα ιταλικά από τους καλύτερους, με τη συνεργασία των Giorgio Calabrese, Sergio Bardotti και Mogol στις αρχές της δεκαετίας του εξήντα και αργότερα με τον Lorenzo Raggi. Προς τα τέλη του 1988 κυκλοφόρησε ένα ολόκληρο LP με τον Sergio Bardotti, με τίτλο Momenti Sì, Momenti no. Στις συνεντεύξεις που έδωσε, ο Αζναβούρ δεν ξέχασε ποτέ να αναφερθεί σε αυτές τις συνεργασίες και υπογράμμισε επίσης ότι ήταν τελειομανής, σχολαστικός -όπως είπε ο ίδιος- “με το μικρόφωνο από τη μια πλευρά και το λεξικό από την άλλη”, απαιτητικός και προσεκτικός ακόμα και με τους φαινομενικά ασήμαντο. Το να τον ικανοποιήσει στη μετάφραση των κειμένων του δεν ήταν ποτέ για κανέναν μια βόλτα στο πάρκο...

Ο Αζναβούρ

Είναι κυρίως τραγούδια αγάπης, μιας σπλαχνικής αγάπης που έχει φτάσει στα άκρα, μερικές φορές προδομένη, ειπωμένη επίσης στη γυμνή και συγκλονιστική της πραγματικότητα: χωρίς υπερκατασκευές, ταμπού, φρένα και μισά λόγια. Αυτά που λέγονται μιλάνε ανοιχτά για ομοφυλοφιλία. Η αγάπη αφηγείται με πληθωρική δύναμη, αλλά όχι λιγότερο τρυφερή, η βαθιά φωνή του Αζναβούρ, που δίνει σώμα στο συναίσθημα χωρίς να είναι ενοχλητικό.

Εκτός από εξαιρετικός καλλιτέχνης, ήταν και ένας εξαιρετικός άνθρωπος. Η δέσμευση για τη γη του, την Αρμενία, και η βοήθεια για τον λαό του δεν περιορίζονταν σε αφηρημένες παρεμβάσεις, συνθήματα ή εύκολες επεμβάσεις στo φαίνεσθαι. Ωστόσο, δεν έβλεπε τον τουρκικό λαό ως εχθρό: είχε πολλούς θαυμαστές στην Τουρκία, αλλά δήλωσε ότι οι μισές συγγνώμες του Ερντογάν για τη γενοκτονία των Αρμενίων δεν ήταν αρκετές. Και φοβόταν την είσοδο της χώρας στην Ε.Ε. Σε θρησκευτικό επίπεδο, έχει τονίσει αρκετές φορές ότι πιστεύει σε έναν Θεό μοναδικό και κοσμικό, και δεν έκανε καμία διάκριση μεταξύ των διαφόρων πεποιθήσεων, μεταξύ συναγωγών, τζαμιών, εκκλησιών.

Τον άκουσα να λέει για τον εαυτό του «Δεν είμαι σταρ. Τα αστέρια είναι σερπαντίνες, περνούν και δεν είναι πια εκεί. Είμαι επιπλοποιός που παραδίδει τη σμίλη του». Αυτή η δήλωση είναι αρκετή για να δώσει τις διαστάσεις του χαρακτήρα. Και για τη γενναιοδωρία του, που έλαμπε κάθε φορά που ανέφερε τους τέσσερις ή πέντε συγγραφείς που μετέφρασαν μερικά από τα τραγούδια του στα ιταλικά … “κάντε τη ζωή σας μια περιπέτεια, ξαφνιάστε τους άνδρες και τις γυναίκες γύρω σας. Με ταπεινοφροσύνη, ευγένεια, απλότητα”. Σωστά, Charles.

 

 

Η Κούβα στηρίζει την προσφυγή κατά του κράτους του Ισραήλ για "γενοκτονία" του παλαιστινιακού λαού στο Διεθνές Δικαστήριο

Ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και στη Χάγη η ακρόαση κατά του Ισραήλ για “γενοκτονία” στη Γάζα, μετά το αίτημα της Νότιας Αφρικής που ζητά την επείγουσα διακοπή των πολεμικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στη πολύπαθη Λωρίδα, ο ένθεν και ένθεν διπλωματικός πυρετός καλά κρατεί. Το Ισραήλ κλπ “πρόθυμοι” χαρακτηρίζουν τους ισχυρισμούς της Νότιας Αφρικής “αβάσιμους” και “συκοφαντικούς”, ενώ κάποια κράτη (μεταξύ αυτών το νησί της επανάστασης) και Κόμματα (πρώτο το ΚΚΕ) μιλούν για γεγονότα που “είναι αναμφισβήτητα, το κράτος-δολοφόνος του Ισραήλ που έχει επιβάλλει και διατηρεί την κατοχή στα παλαιστινιακά εδάφη, για πολλές δεκαετίες, διαπράττει αποτρόπαιο έγκλημα στη Λωρίδα της Γάζας, σχεδιασμένη γενοκτονία κατά του λαού της Παλαιστίνης”-

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας στηρίζει την προσφυγή της Νότιας Αφρικής στο Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ, κατά του του κράτους του Ισραήλ, με την κατηγορία της γενοκτονίας σε βάρος των Παλαιστινίων.

Τα γεγονότα είναι αναμφισβήτητα, το κράτος-δολοφόνος του Ισραήλ που έχει επιβάλλει και διατηρεί την κατοχή στα παλαιστινιακά εδάφη, για πολλές δεκαετίες, διαπράττει αποτρόπαιο έγκλημα στη Λωρίδα της Γάζας, σχεδιασμένη γενοκτονία κατά του λαού της Παλαιστίνης.
Οι νεκροί ξεπερνούν τις 24.000 και δεκάδες χιλιάδες είναι οι αγνοούμενοι και οι τραυματίες. Πάνω από το 70% των νεκρών είναι παιδιά και γυναίκες. Η Γάζα έχει μετατραπεί σε ερείπια και ο λαός λιμοκτονεί, πεθαίνει, χωρίς τρόφιμα, νερό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και φάρμακα, ρεύμα και καύσιμα, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού έχει εκτοπιστεί από τις εστίες του.
Τώρα, να σταματήσει η σφαγή στη Γάζα, να τερματιστεί η κατοχή του ισραηλινού κράτους στα παλαιστινιακά εδάφη, να αναγνωριστεί ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, στα σύνορα πριν τον Ιούνη του 1967, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

• Το ΚΚΕ καλεί την ελληνική κυβέρνηση να σταματήσει τη στήριξη του κράτους του Ισραήλ και την εμπλοκή στους αμερικανοΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς και να στηρίξει την προσφυγή της Νότιας Αφρικής.
•  Καλεί τα πολιτικά κόμματα να τοποθετηθούν στο κρίσιμο ζήτημα της γενοκτονίας του λαού της Παλαιστίνης, για την καταδίκη του ισραηλινού κράτους στο Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ.
• Καλεί τα συνδικάτα και τους άλλους φορείς του μαζικού κινήματος, να συνεχίσουν και να δυναμώσουν την αλληλεγγύη τους στον παλαιστινιακό λαό και να απαιτήσουν να καταδικαστεί για γενοκτονία το κράτος του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο.

Με επίσημη ανακοίνωση του Υπ.Εξ της Κούβας Cubaminrex “Η Κούβα υποστηρίζει την αγωγή της Νότιας Αφρικής ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου κατά της γενοκτονίας του Ισραήλ στην Παλαιστίνη”

Το Ισραήλ συνεχίζει να ενεργεί με απόλυτη ατιμωρησία επειδή έχει τη συνένοχη προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες παρεμποδίζουν επανειλημμένα και ασκούν βέτο στη δράση του Συμβουλίου Ασφαλείας, υπονομεύοντας την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και παγκοσμίως.

Το ΥπΕξ μας επαναλαμβάνει τη βαθιά του ανησυχία για τη συνεχιζόμενη κλιμάκωση της βίας από το Ισραήλ στα παράνομα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, κατά κατάφωρη παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένων πολλών ψηφισμάτων του ΟΗΕ.

Το Υπουργείο καταδικάζει σθεναρά, για άλλη μια φορά, τις δολοφονίες αμάχων, ιδιαίτερα γυναικών, παιδιών και εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τους αδιάκριτους βομβαρδισμούς κατά του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού και την καταστροφή κατοικιών, νοσοκομείων και αστικών υποδομών.

Η Δημοκρατία της Κούβας είναι Κράτος Μέρος της Σύμβασης για την Πρόληψη και Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας από το 1953 και, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει σε αυτό το πλαίσιο, έχει την υποχρέωση να την αποτρέψει και τιμωρήσει.

Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζει την υποστήριξή της στο αίτημα της Δημοκρατίας της Νότιας Αφρικής να κινήσει διαδικασία κατά του Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο, σε σχέση με τις παραβιάσεις της χώρας αυτής των υποχρεώσεών της βάσει της Σύμβασης και γενικότερα.

Αυτή η διαδικασία ενώπιον του κύριου δικαστικού σώματος των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να κατανοηθεί και να ληφθεί υπόψη ως μια επείγουσα έκκληση για να σταματήσουν τα φρικτά διεθνή εγκλήματα της γενοκτονίας, κατά της ανθρωπότητας και του απαρτχάιντ που διαπράττονται κατά του παλαιστινιακού λαού.

Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις για ειρήνη στα παράνομα κατεχόμενα εδάφη, εδώ και 75 χρόνια σαφώς διαμορφώνεται η διάπραξη εγκλήματος γενοκτονίας, η οποία αυτή τη στιγμή λαμβάνει ακραίες διαστάσεις και απαιτεί την άμεση δράση των λαών και των κυβερνήσεων του κόσμου. να σταματήσει η αδιάκριτη εξόντωση κοριτσιών, αγοριών, γυναικών και γενικότερα του άμαχου πληθυσμού.
_            Αβάνα, 11 Ιανουαρίου 2024

Η Αντίλα Χασίμ, δικηγόρος του ανώτατου δικαστηρίου της Νότιας Αφρικής, μιλάει – σύμφωνα με Reuters, AP, AFP ανοιχτά για “Πράξεις του Ισραήλ, που μεμονωμένα και συλλογικά, συνιστούν υπολογισμένο πρότυπο συμπεριφοράς υποδεικνύοντας πρόθεση γενοκτονίας. Αυτή η πρόθεση είναι εμφανής στη συμπεριφορά του Ισραήλ σε: 1.Στόχευση Παλαιστινίων που ζουν στη Γάζα με χρήση όπλων που προκαλούν μεγάλης κλίμακας 2.ανθρωπιστική καταστροφή, καθώς και 3.χρήση ελεύθερων σκοπευτών κατά αμάχων, _ζητώντας, Καθορισμό ασφαλών ζωνών για τους Παλαιστίνιους, ώστε να αναζητήσουν καταφύγιο, και στη συνέχεια βομβαρδισμός τους. Στέρηση σε Παλαιστίνιους στη Γάζα βασικών αναγκών – τρόφιμα, νερό, υγειονομική περίθαλψη, καύσιμα, αποχέτευση και επικοινωνίες. Καταστροφή κοινωνικών υποδομών, σπιτιών, σχολείων, τζαμιών, εκκλησιών, νοσοκομείων, θάνατοι και σοβαροί τραυματισμοί, ενώ μεγάλος αριθμός παιδιών έμειναν ορφανά”.

Στο επόμενο τμήμα της παρουσίασής της στη Χάγη, η Νότια Αφρική παρουσίασε αυτό που περιγράφει ως “απόδειξη της γενοκτονικής πρόθεσης των ισραηλινών αρχών”.

• ·        Επικαλέστηκε άμεσα αρκετούς Ισραηλινούς ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, του υπουργού Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και του Ισραηλινού προέδρου Ισαάκ Χέρτζογκ.
• Επικαλέστηκε το σχόλιο του Γκάλαντ ότι το Ισραήλ πολεμά «ανθρώπινα ζώα» και πως δεν θα υπάρξουν «ηλεκτρικό ρεύμα, τρόφιμα, νερό, καύσιμα» στη Γάζα.
• Ανέφερε ακόμη ότι είπε στα στρατεύματα πως δεν υπάρχουν περιορισμοί και ότι «θα εξαλείψουμε τα πάντα, θα φτάσουμε παντού».
• Επικαλέστηκε επίσης τον αντιπρόεδρο της Κνεσέτ που ζήτησε τη διαγραφή της Λωρίδας της Γάζας από προσώπου γης, υποστηρίζοντας ότι, παρόλο που δεν ήταν μέλος της κυβέρνησης, ήταν βουλευτής, του οποίου οι ψήφοι διαμόρφωσαν τις πολιτικές του ισραηλινού κράτους. Προβλήθηκε βίντεο με Ισραηλινούς στρατιώτες να χορεύουν και να τραγουδούν για την καταστροφή της Γάζας.

Η νομική ομάδα της Νότιας Αφρικής δήλωσε ότι “η γλώσσα της συστηματικής απανθρωποποίησης είναι εμφανής εδώ. Ανθρώπινα ζώα. Τόσο η Χαμάς όσο και οι πολίτες καταδικάζονται στο ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο”.

Κατά τη διάρκεια της 2ήμερης διαδικασίας (χτες και προχτές), το Δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών άκουσε την επιχειρηματολογία της Νότιας Αφρικής, ημερινή συνεδρίαση, ενώ αναμένεται η (προφανής) απάντηση του Ισραήλ, σήμερα. Έτσι κι αλλιώς η δικαστική απόφαση για τη λήψη επειγόντων μέτρων αναμένεται εντός του μήνα.

Ωστόσο, το Δικαστήριο δεν θα κρίνει σε αυτό το χρονικό διάστημα εάν ευσταθούν οι ισχυρισμοί της ενάγουσας Νότιας Αφρικής περί γενοκτονίας.

Το αίτημα της Νότιας Αφρικής

Στη γραπτή προσφυγή της, 84 σελίδων, προς το Διεθνές Δικαστήριο για την έναρξη της διαδικασίας, η Νότια Αφρική, μεταξύ άλλων, αναφέρει: «Οι πράξεις και οι παραλείψεις του Ισραήλ για τις οποίες διαμαρτύρεται η Νότια Αφρική έχουν γενοκτονικό χαρακτήρα, επειδή αποσκοπούν στην καταστροφή σημαντικού μέρους της παλαιστινιακής εθνικής, φυλετικής και εθνοτικής ομάδας».

Θυμίζουμε πως οι υποθέσεις γενοκτονίας, οι οποίες είναι δύσκολο να αποδειχθούν, χρειάζεται να περάσουν ακόμα και χρόνια μέχρι να επιλυθούν.

Ωστόσο, η Νότια Αφρική ζητά από το δικαστήριο να εφαρμόσει γρήγορα «προσωρινά μέτρα» και «να διατάξει το Ισραήλ να σταματήσει να σκοτώνει και να προκαλεί σοβαρή ψυχική και σωματική βλάβη στον παλαιστινιακό λαό στη Γάζα».

Αναφέρει επίσης ότι το Ισραήλ θα πρέπει να σταματήσει να επιβάλλει σκόπιμα όρους που επιφέρουν την καταστροφή των Παλαιστινίων ως ομάδας, να διαταχθεί να αποτρέψει και να τιμωρήσει την υποκίνηση γενοκτονίας και να σταματήσει τους περιορισμούς στη βοήθεια καθώς και τις οδηγίες εκκένωσης.

Η απάντηση του Ισραήλ

Το Ισραήλ αντέδρασε οργισμένα στην προσφυγή εναντίον του, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της Νότιας Αφρικής και χαρακτηρίζοντάς τους «αβάσιμους» και «συκοφαντικούς». Επανέλαβε ότι ενεργεί σε αυτοάμυνα, για να προστατεύσει τους Ισραηλινούς, καταστρέφοντας τη Χαμάς. Ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της χώρας, οι ΗΠΑ, απέρριψε επίσης την υπόθεση ως «αβάσιμη». Ενόψει της έναρξης των ακροάσεων, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο όπου τονίζει πως το Ισραήλ _δήθεν πολεμά τη Χαμάς, όχι τον παλαιστινιακό πληθυσμό, και ενεργεί σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο.

«Το Ισραήλ δεν έχει πρόθεση να καταλάβει μόνιμα τη Γάζα ή να εκτοπίσει τον άμαχο πληθυσμό της» αναφέρει. Έξω από το δικαστήριο, και οι δύο πλευρές θα προσπαθήσουν επίσης να κερδίσουν τη μάχη της κοινής γνώμης.Το Ισραήλ πραγματοποιεί σειρά εκδηλώσεων στη Χάγη, συμπεριλαμβανομένης μιας πορείας ειρήνης χτες το πρωί, ενώ διοργανώνει εκθέσεις για τους Ισραηλινούς ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς και συνεντεύξεις με συγγενείς ομήρων. Ο Σίσι της Αιγύπτου ζητεί από τη διεθνή κοινότητα να πιέσει για εκεχειρία στη Γάζα

Ποιοι χαιρέτισαν την προσφυγή

Η Νότια Αφρική ανακοίνωσε προχθές, Τετάρτη, ότι η αντιπροσωπεία της θα περιλαμβάνει τον πρώην ηγέτη του Εργατικού Κόμματος της Βρετανίας Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος είναι μακροχρόνιος υποστηρικτής της παλαιστινιακής υπόθεσης. Ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, ο οποίος αριθμεί 57 κράτη-μέλη, χαιρέτισε την προσφυγή της Νότιας Αφρικής, ενώ μεμονωμένες χώρες εξέφρασαν επίσης την υποστήριξή τους. Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βελγίου, Πέτρα Ντε Σούτερ, έγραψε στο Twitter ότι θα ήθελε η χώρα της «να αναλάβει δράση στο Διεθνές Δικαστήριο, ακολουθώντας το παράδειγμα της Νότιας Αφρικής».

Πώς ορίζεται η γενοκτονία

Οι νομικές ομάδες και των δύο πλευρών θα έχουν τον ίδιο χρόνο για να υποστηρίξουν την υπόθεσή τους, περίπου τρεις ώρες. Η σύμβαση για τη γενοκτονία, που καταρτίστηκε το 1948 μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (Ολοκαύτωμα), περιγράφει το έγκλημα ως «πράξεις που διαπράχθηκαν με πρόθεση να καταστρέψουν, εν όλω ή εν μέρει, μία εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα».

Οι πράξεις περιλαμβάνουν τη δολοφονία μελών της ομάδας ή την πρόκληση σοβαρής σωματικής ή ψυχικής βλάβης.

Η Χάγη δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τις αποφάσεις της και είναι πιθανό το Ισραήλ να αγνοήσει ενδεχόμενη απόφαση σε βάρος του. Ωστόσο, μία τέτοια στάση θα τροφοδοτούσε περισσότερη οργή εναντίον του και διεθνή καταδίκη της στρατιωτικής εκστρατείας του στη Γάζα.

 

Η κληρονομιά της σπουδαίας Βάσως Κατράκη σε πλήρη εγκατάλειψη από το αστικό κράτος

        Στους αγώνες του λαού με την Τέχνη της

Με το έργο της σημάδεψε την παγκόσμια χαρακτική δημιουργία. Το άσπρο και το μαύρο ήταν τα χρώματά της. Το άσπρο, που δέσποζε στην ψυχή της, και το μαύρο, της επίγειας διαδρομής της. Ήταν 27 Δεκέμβρη του 1988, όταν το μαύρο του θανάτου σκίασε για πάντα τα μάτια της μεγάλης Ελληνίδας χαράκτριας, Βάσως Κατράκη.

Ξεχωριστή δημιουργός, με πνοή πάντα νεανική, πρόσφερε και στην Τέχνη και στην Ελλάδα, μέσα από τις γραμμές του λαϊκού κινήματος. Τα «αντρίκεια χέρια της», όπως τα αποκαλούσαν, χάραξαν επί δεκαετίες, μορφές και δρόμους. Χάραξαν παράθυρα ανοιχτά στην ομορφιά του αύριο. Χιλιάδες χρώματα διαπερνούσαν τις πράξεις της, χιλιάδες σταθερές απόψεις αποτελούσαν το πλέγμα της σκέψης της. Πραγματικός θησαυρός τα έργα της, «καλαντάρι με τις απανωτές δυστυχίες μας και τις λιγοστές χαρές μας».

«Δε θέλω παρά να εκφράσω την αγάπη και τον ενθουσιασμό μου προς της ζωή» -έλεγε η Βάσω Κατράκη. «Κάθε στιγμή που μου ανήκει δεν θα ήθελα να είναι παρά ένας χαιρετισμός προς αυτήν. Να εκφράσω την αγάπη μου προς τον άνθρωπο και τη δικιά του ζωή, με τις χαρές, τα βάσανα και το μόχθο της. Προσπαθώ να εκφραστώ με τον πιο σαφή τρόπο. Αυτό το κάνω γιατί έτσι νιώθω. Με ενδιαφέρει να 'ρθω σε όσο γίνεται πληρέστερη επικοινωνία με τους ανθρώπους, να μιλήσω με τη γλώσσα τους. Αυτό είναι η πιο μεγάλη καταξίωση ενός καλλιτέχνη. Δε διαλέγω ορισμένα θέματα, μα βιώματα. Και αυτά μπορεί να έρχονται είτε από τη χώρα που ζεις είτε απ 'έξω, φτάνει να είναι ανθρώπινα.»

Γεννημένη το 1914, σχεδόν τη στιγμή που ξεσπούσε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, η Βάσω Κατράκη έζησε τα σημαντικότερα γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας και σφράγισε με το έργο της μια ολόκληρη εποχή. Απεικόνισε με συνέπεια τα μεγάλα και θεμελιώδη γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη χώρα μας μετά το Β' παγκόσμιο πόλεμο. Την Εθνική αντίσταση, τον εμφύλιο, τη χούντα και το φασισμό. Χάραξε στην πέτρα την τραγική μοίρα του λαού και τη μάχη για ελευθερία. Το 1936 εισήχθη στη Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με καθηγητές τον Κωνσταντίνο Παρθένη στη Ζωγραφική και το Γιάννη Κεφαλληνό στη Χαρακτική.

Η κατοχή τη βρήκε φοιτήτρια. Μέσα από τον πυρετό εκείνης της εποχής διαμορφώθηκε και η τέχνη της, επηρεάστηκε το έργο της και η προσωπικότητά της. Πήρε μέρος στην Αντίσταση. Οι διαδηλώσεις, τα αδικοσκοτωμένα παλληκάρια, οι διώξεις, οι κατατρεγμένοι, τα σκελετωμένα από την πείνα παιδιά, τα βιώματα με τις θυσίες και τους θανάτους έγιναν διαμαρτυρία και αυτές οι εικόνες πέρασαν στο καλλιτεχνικό της έργο. Πρόσφερε υπηρεσίες στην πατρίδα χωρίς να υπολογίζει τους κινδύνους. «Κάναμε αντίσταση με τα πινέλα και τα καλέμια» έλεγε, «Η κατοχή με έκανε χαράκτρια». Τα πρώτα της χαρακτικά ήταν εύσημα, αφίσες, κάρτες, προκηρύξεις και ψηφοδέλτια για τις ανάγκες της αντίστασης. Την 21^ηΑπρίλη του '67, πρώτη μέρα του πραξικοπήματος, τη συνέλαβαν και την εξόρισαν στα Γιούρα, το θρυλικό νησί με τη μακραίωνη ιστορία ως τόπος βασανιστηρίων και εξόντωσης. Η δύναμη όμως της τέχνης της, της έδωσε παρηγοριά και διέξοδο, ζωγραφίζοντας με μαρκαδόρο τα βότσαλα που έβρισκε στο ξερονήσι, μοιράζοντάς τα στους συγκρατούμενους της και άλλα αφιέρωνε και έστελνε στον άντρα της και τα παιδιά της. Δούλεψε μέσα στη χούντα και έκανε έκθεση στη γκαλερί «ώρα» του Ασαντούρ και της Χριστίνας Μπαχαριάν, φίλους και συναγωνιστές της.

Μαχήτρια με τόλμη και αποφασιστικότητα

Η Βάσω Κατράκη ήταν μαχήτρια στους κοινωνικούς αγώνες με τόλμη και αποφασιστικότητα. Μετέφερε στην πέτρα όλα τα θεμελιώδη θέματα, το ιδεώδες της ελευθερίας και της αξιοπρέπειάς μας. Σπαράγματα μνήμης, θρήνοι και ελεγεία γι' αυτούς που θυσιάστηκαν. Εργα κοινωνική μαρτυρία. Υπηρέτησε την Ελληνική Χαρακτική με αφοσίωση και γνώση. Ηθος και αξιοπρέπεια. Δικαίως ο τεχνοκριτικός και φίλος της Κώστας Σταυρόπουλος, τη χαρακτήρισε ως την «κορυφαία ερμηνεύτρια της ανθρώπινης τραγωδίας».

Η ίδια έλεγε: «Διερευνώντας τους παραδοσιακούς τρόπους χάραξης πάνω στα καθιερωμένα υλικά, όπως στο όρθιο και στο πλάγιο ξύλο, στο χαλκό κλπ., ένιωσα σιγά σιγά να εξαντλούνται οι εκφραστικοί τρόποι που ταίριαζαν στην ιδιοσυγκρασία μου. Στην περιπλάνηση των αναζητήσεών μου για το υλικό που θα εκπλήρωνε τις εκφραστικές μου ανάγκες, στάθηκα στον ψαμμίτη λίθο, που με την αδρή του επιφάνεια και την αδιερεύνητη περιοχή του, μου άνοιξε το δρόμο για τα μεγάλα σχήματα και στη βαθιά κι ελεύθερη χειρονομία. Η επαφή μου με την τραχιά αυτή κρητική πέτρα με οδήγησε και στην αναζήτηση καινούριων εργαλείων. Ο μαστρακάς και τα καλέμια των γλυπτών με βοήθησαν σ' αυτό. Με βαθιές εγκοπές, με σκληρά γδαρσίματα, με απότομα ή ελαφρά περάσματα από τα μαύρα στ' άσπρα κι αντίθετα, προσπάθησα να κατακτήσω την άγνωστη γλώσσα του καινούριου αυτού υλικού και να του αποσπάσω τα μυστικά, που θα βοηθούσαν στην έκφραση των αναγκών μου».

               Για την αναστήλωση του πατρικού σπιτιού της

Προς τιμήν της δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2006 το κέντρο Χαρακτικών Τεχνών και Μουσείο Βάσω Κατράκη στην πατρίδα της, το Αιτωλικό Αιτωλοακαρνανίας, όπου εκτίθεται μόνιμα όλο το έργο της. Το πατρικό της σπίτι, βρίσκεται και αυτό στο όμορφο νησάκι, το Αιτωλικό, τη μικρή Βενετία, όπως την ονόμαζαν τότε. Το σπίτι βρεχόταν γύρω γύρω από τη λιμνοθάλασσα. Εκεί έζησε τα παιδικά της χρόνια, ευτυχισμένη με τους γονείς και τα τέσσερα αδέρφια της. Εκεί, στα μαθητικά της τετράδια ζωγράφισε τα πρώτα της σχέδια και πορτρέτα. Εκεί εμπνεύστηκε τις πρώτες έγχρωμες της ξυλογραφίες, από τα πρωινά, τα δειλινά και τα νυχτερινά χρώματα της ήρεμης λιμνοθάλασσας.

Σήμερα το πατρικό της σπίτι καταρρέει αδύναμο να αντισταθεί στο πέρασμα των χρόνων. Παρότι έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο μνημείο, η πολιτεία δεν μπόρεσε να βοηθήσει παρά τις μελέτες που κατατέθηκαν στην Εφορεία Νεότερων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού για τη διάσωσή του.

Η έκθεση αυτή έχει κύριο σκοπό να επικοινωνήσει το έργο της με τους ανθρώπους, αυτό που ήθελε πάντα και η ίδια. Για πρώτη φορά, μετά το 1994 (20 χρόνια μετά) τα έργα που εκτίθενται θα είναι προς πώληση. Σκοπός αυτής της κίνησης είναι η συγκέντρωση χρημάτων για την αναστήλωση του πατρικού σπιτιού της Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό.
               Σ.Αδαμίδου

Το Μουσείο της Βάσως Κατράκη στο Διαδίκτυο
Ογδόντα οκτώ έργα της μεγάλης χαράκτριας σε ένα κλικ
Κορυσχάδων 1 30400 ΑΙΤΩΛΙΚΟ , ΙΕΡΑ ΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Τηλ.:+30 26320 22780
URL: http://www.katrakivasso-museum.gr

__σσ. Σύνδεση αδύνατη_νεκρός σύνδεσμος
E‑mail: info@vassokatraki.gr

Στο 20άλεπτο βίντεο δοκιμάσαμε να παρακολουθήσουμε αφήγηση για τα παιδικά χρόνια στην παραθαλάσσια κωμόπολη, τη φοίτηση στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα με δασκάλους τον Κώστα Παρθένη και τον Γιάννη Κεφαλληνό, τις πρώτες καλλιτεχνικές απόπειρες, τις ξυλογραφίες για την έκδοση “Τα λόγιας της πλώρης” του Ανδρέα Καρκαβίτσα, τις αφίσες της Κατοχής, την αποτύπωση της ατομικής και συλλογικής μοίρας των μαχόμενων Ελλήνων στο έργο της, τις ψηλόλιγνες αφαιρετικές φιγούρες της, τους περίφημους ψαράδες της, τις χαρακτηριστικές μανάδες, τα άλογα, τα τοπία με τις αλυκές, την εικαστική σύνθεση με χρώμα, την περίοδο της ρεαλιστικής χαρακτικής στην πέτρα. Παράλληλα με την καλλιτεχνική πορεία παρακολουθούμε την πορεία της ζωής: τη στράτευση στον χώρο της Αριστεράς, την αντιδικτατορική δράση, την Αντίσταση, την εξορία

               ...Τζίφος

“Ο ιστότοπος, που θα ενημερωθεί σταδιακά με ψηφιακές απεικονίσεις του συνόλου του έργου της χαράκτριας και φωτογραφικό υλικό, αποτελεί προσφορά του ΤΕΙ Μεσολογγίου στο Μουσείο Βάσως Κατράκη”. Αναπτύχθηκε στο Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία από τον Πάνο Βασιλείου και την Γκόλφω Βασιλείου υπό την επιστημονική εποπτεία του καθηγητή Αριστογιάννη Γαρμπή.

Δείτε και Επερώτηση ΛαΣυ (Μωραΐτης Νίκος _περιφερειακός σύμβουλος δυτικής Ελλάδας) για προβλήματα στη λειτουργία του «Μουσείου Βάσως Κατράκη – Εικαστικό Κέντρο Χαρακτικής» στο Αιτωλικό

ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΑΣΩΣ ΚΑΤΡΑΚΗ:
Ένα πολύτιμο έργο έρμαιο της αδιαφορίας κράτους και τοπικών αρχών.

«Το “Μουσείο Βάσως Κατράκη — Εικαστικό Κέντρο Χαρακτικής” στο Αιτωλικό έχει χαρακτηριστεί μοναδικό μουσείο αμιγώς Χαρακτικής Τέχνης στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη(…) Στόχος της δωρεάς των έργων της στην πατρίδα της το Αιτωλικό ήταν το “Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών και Μουσείο Βάσως Κατράκη”, που εγκαινιάστηκε το 2006, να μην είναι ένας “νεκρός” μουσειακός χώρος αλλά να έχει μία δυναμική που να συμβάλλει στην ανάπτυξη και εξέλιξη της χαρακτικής τέχνης στην Ελλάδα.

Στο ισόγειο, οι τέσσερις αίθουσες, περίπου 400 τ.μ., προορίζονταν για εργαστήρια χαρακτικής. Τα εργαστήρια χαρακτικής ήταν στόχος να αποτελέσουν τόπο δοκιμών, πειραματισμών και δημιουργίας των χαρακτών, ενώ η ευρύτερη περιοχή του μουσείου να αποτελεί χώρο έμπνευσης για τους καλλιτέχνες και σημείο αναφοράς για γενικότερες πολιτιστικές δραστηριότητες (εικαστικά συμπόσια, πολιτιστικές βραδιές, περιοδικές εκθέσεις κά.). Οι γενικότεροι στόχοι του μουσείου όχι μόνο δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ αλλά, αυτήν τη στιγμή, ένα μεγάλο μέρος του έργου της σπουδαίας χαράκτριας έχει υποστεί σοβαρότατες φθορές από τη σκόνη, τα έντομα και την υγρασία, ενώ καμία μέριμνα δεν υπάρχει για τη συντήρηση, την αποκατάσταση και την εξασφάλιση κατάλληλων συνθηκών φύλαξης και έκθεσής τους».

Τα παραπάνω ανέφερε το ΚΚΕ σε Ερώτησή του προς τους αρμόδιους υπουργούς (Πολιτισμού και Εσωτερικών) το 2014… Από τότε έχουν περάσει 20 χρόνια και η κατάσταση του μουσείου όχι μόνο δεν βελτιώθηκε αλλά φαίνεται να έχει σημαδευτεί ανεξίτηλα από την αδιαφορία του κράτους και την εγκατάλειψη διαχρονικά από τις δημοτικές αρχές του δήμου Μεσολογγίου.

Το μουσείο θεμελιώθηκε το 1995 και εγκαινιάστηκε τελικά …το 2006. Λειτουργεί ως ΝΠΔΔ που ανήκει στον δήμο Μεσολογγίου, το Δημοτικό Συμβούλιο του οποίου ορίζει το ΔΣ του.

Φιλοξενεί τη 15χρονη δουλειά της Β. Κατράκη στο παραδοσιακό ξύλο και την 35χρονη χαρακτική της στην πέτρα και περιλαμβάνει μια συλλογή από 400 περίπου έργα, πολλά χαρακτικά ανάτυπα και μεγάλο μέρος από τις μήτρες (ξύλα και πέτρες) πάνω στα οποία χάραξε τα έργα της. Εκτίθενται, επίσης, μεγάλα και μικρά σε μέγεθος μαυρόασπρα και χρωματιστά σχέδια, καθώς και σχέδια προετοιμασίας για την παραγωγή του χαρακτικού ανατύπου. Τη συλλογή ενισχύουν τα αντικείμενα τέχνης, καλλιτεχνικές αφίσες και ζωγραφικά έργα. Ακόμη, φιλοξενούνται το εργαστήριο, η βιβλιοθήκη, τα αρχεία της και πολλές φωτογραφίες.

Μια μεγάλης αξίας πολιτιστική κληρονομιά, της σπουδαίας Βάσως Κατράκη, πρωτοπόρας χαράκτριας με διεθνή βραβεία και αναγνώριση, που σε όλη τη ζωή της αγωνίσθηκε για το δίκιο του λαού, φυλακίσθηκε γι’ αυτό και εξορίσθηκε. Κληρονομιά η οποία προσφέρθηκε στον γενέθλιο τόπο της μεγάλης δημιουργού με επιθυμία της ίδιας, που όχι μόνο δεν αξιοποιήθηκε και εξακολουθεί να μην αξιοποιείται όπως της αξίζει, αλλά έχει υποστεί φθορές. Ανεπανόρθωτες φθορές που έχουν καταστρέψει ήδη μεγάλο μέρος των έργων…

Η απουσία κατάλληλων συνθηκών φύλαξης και έκθεσης των έργων, καθώς και μέσων συντήρησης και προστασίας τους, έχει αφήσει το αποτύπωμά της, διαβρώνοντας τα έργα. Αυτή η απουσία είχε εντοπιστεί εδώ και πολλά χρόνια, από τα εγκαίνια του μουσείου ακόμα, χωρίς ωστόσο να ληφθούν μέτρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κλιματιστικό σύστημα δεν λειτούργησε ποτέ, παρόλο που πρόκειται για έργα τέχνης τα οποία απαιτούν εξ ορισμού ειδική προστασία και μάλιστα σε έναν χώρο με μεγάλη υγρασία, καθώς βρίσκεται μέσα στη λιμνοθάλασσα.

Το μουσείο ποτέ δεν λειτούργησε με προδιαγραφές μουσείου. Δεν στελεχώθηκε με μόνιμο προσωπικό ούτε με επαγγελματίες ξεναγούς ή ειδικούς. Κατά περιόδους λειτουργούσε με 8μηνίτες συμβασιούχους, που όταν έληγε η σύμβασή τους δεν επαναπροσλαμβάνονταν… Ενώ έχουν υπάρξει περίοδοι κατά τις οποίες έμενε κλειστό και άνοιγε μόνο χάρη στη φιλότιμη προσπάθεια και προσφορά ενός γείτονα της Β. Κατράκη.

Κι όμως, το έργο της Βάσως Κατράκη αποδεικνύεται ότι παραμένει πόλος έλξης και σήμερα, καθώς ακόμα και σε αυτές τις συνθήκες, το μουσείο έχει επισκεψιμότητα. Από το κοινό, από τους καλλιτέχνες αναγνωρίζεται διαχρονικά το έργο της εξαίρετης αυτής δημιουργού, που σημάδεψε την παγκόσμια χαρακτική δημιουργία εκφράζοντας τον μόχθο και τους μεγάλους αγώνες του λαού μας για δίκιο και ελευθερία, από την Αντίσταση, τα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια έως τη δικτατορία.

                 Η σπουδαία χαράκτρια Βάσω Κατράκη

Στην τελευταία συνεδρίαση του ΔΣ του «Κέντρου και Μουσείου Χαρακτικών Τεχνών Βάσως Γ. Κατράκη», στις 18 Ιούλη 2023, η κόρη της, Μαριάννα, με δραματικό τρόπο έκανε λόγο για «κλινικά νεκρό νομικό πρόσωπο», επισημαίνοντας ότι «για το μόνο που μπορούμε να συζητήσουμε είναι για τα 17 χρόνια υπολειτουργίας του μουσείου και για τη συνεχή προσβολή της ίδιας της Βάσως Κατράκη και του έργου της».

«Δεν συμμετέχουμε στη διοίκηση του μουσείου, αλλά στη διοίκηση δύο αποθηκών στις οποίες είναι κρεμασμένα τα έργα της Βάσως, και μάλιστα σε εντελώς ακατάλληλες συνθήκες, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται», τόνισε σε άλλο σημείο, ενώ αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, σε μια σειρά από σχέδια που είχαν τεθεί με αισιοδοξία για την αξιοποίηση του χώρου του μουσείου και ποτέ δεν προχώρησαν:

Στην επιστολή της η κόρη της Βάσως Κατράκη επισημαίνει: «Στερήσαμε (σ.σ. το ΔΣ του μουσείου και ο δήμος) από το μουσείο το δικαίωμα χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα, καθώς και από κάθε φορέα χρηματοδότησης. Στερήσαμε από το μουσείο την ευκαιρία συνεργασίας με τις Ανώτατες Σχολές Καλών Τεχνών, αφού δεν προχωρήσαμε ποτέ ούτε στη δημιουργία των εργαστηρίων χαρακτικής, αλλά ούτε και στην υπογραφή των μνημονίων συνεργασίας με τις Σχολές. Αποκλείσαμε έτσι οποιαδήποτε δυνατότητα συνεργασίας του μουσείου με τους καλλιτέχνες, ενώ γι’ αυτούς φτιάχτηκε και σε αυτούς δικαιωματικά ανήκει. Ο προϋπολογισμός που ήρθε εδώ σήμερα δεν περιέχει καμία απολύτως δαπάνη για δράσεις πολιτισμού σχετικές με το αντικείμενο του μουσείου». Ενώ έκανε ακόμα λόγο για καταστροφή, «στην παντελώς ακατάλληλη αποθήκη του υπογείου», όλων των βιβλίων και των εντύπων που δημιουργήθηκαν για να ενισχύσουν οικονομικά το μουσείο.

Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια έχουν γίνει πολλές διαμαρτυρίες επισκεπτών (που ταξίδεψαν στο Αιτωλικό επί τούτου) επειδή βρήκαν το μουσείο κλειστό. Επίσης, παρέμβαση μετά από ομαδική επίσκεψη και φωτογράφηση της φθοράς πάνω στα έργα έκανε το ΚΚΕ, καταθέτοντας Ερώτηση στη Βουλή και ζητώντας να παρθούν άμεσα μέτρα συντήρησης — κάτι που δεν έγινε. Για το ίδιο θέμα παρέμβαση στο υπουργείο Πολιτισμού — μετά από δύο ομαδικές επισκέψεις — έκανε και το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος.

Σήμερα προβάλλει η αναγκαιότητα πρώτα από όλα να σωθούν τα έργα… Και αυτό σημαίνει ότι μπαίνει επί τάπητος η συζήτηση για τη δωρεά και το μέλλον του μουσείου…

ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ:
Να μην κλείσει το “Μουσείο Βάσως Κατράκη” στο Αιτωλικό

💥 Να μην κλείσει το «Μουσείο Βάσως Κατράκη» στο Αιτωλικό ζητά η Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ) και καταγγέλλει την απαράδεκτη απόφαση της κυβέρνησης. Ένα Μουσείο που προβάλλει το πολιτιστικό — χαρακτικό έργο της σημαντικής καλλιτέχνη Βάσως Κατράκη και, φυσικά, συμβάλλει στην πολιτιστική αναβάθμιση της περιοχής.

💥 Πρόκειται για το έργο της εξαίρετης, αναγνωρισμένης δημιουργού, που σημάδεψε την παγκόσμια χαρακτική δημιουργία εκφράζοντας τον μόχθο και τους μεγάλους αγώνες του λαού μας για δίκιο και ελευθερία, από την Αντίσταση και τα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια έως τη δικτατορία. Μάλιστα, το «Μουσείο Βάσως Κατράκη — Εικαστικό Κέντρο Χαρακτικής» στο Αιτωλικό έχει χαρακτηριστεί ως μοναδικό μουσείο αμιγώς Χαρακτικής Τέχνης στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, κάτι που υπογραμμίζει την πολιτιστική και καλλιτεχνική αξία του.

Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ, που εκφράζει και εκπροσωπεί τους αγωνιστές, απογόνους και φίλους της Αντίστασης, την οποία τίμησε και τιμά και με το σημαντικό έργο της η Βάσω Κατράκη, διαμαρτύρεται για την απαράδεκτη απόφαση της κυβέρνησης για την κατάργηση του Μουσείου από ΝΠΔΔ, με ευθύνη και της δημοτικής αρχής της περιοχής, που δεν προστάτευσε και φρόντισε για την εύρυθμη λειτουργία του Μουσείου.

Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ καλεί την κυβέρνηση να ανακαλέσει την απόφασή της και να διασφαλίσει τη συνέχεια της λειτουργίας του Μουσείου ως ΝΠΔΔ παίρνοντας μέτρα για τη συντήρηση και αποκατάσταση των έργων και τη διασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών για την έκθεση και τη φύλαξη των σημαντικών έργων που εκτίθενται στο Μουσείο. Και, φυσικά, να προσληφθεί το αναγκαίο προσωπικό ώστε να αξιοποιηθεί το Μουσείο ως χώρος πολιτιστικής δράσης για την περιοχή και ευρύτερα.

Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ εκφράζει την αλληλεγγύη της και στηρίζει τον αγώνα των τοπικών πολιτιστικών και μαζικών φορέων για τη σωτηρία του Μουσείου.

 

 

 

 

 

Χούλιο Αντόνιο Μέγια: πέθανε σαν επαναστάτης κομμουνιστής και θα ζει για πάντα

Ίσως το πιο πολύτιμο πράγμα για την ύπαρξή του είναι ότι ό,τι επαναστατικό δεν έρχεται προδιαγεγραμμένο ή με σχεδιασμένα καλούπια. Ο ιδρυτής της Federación Estudiantil Universitaria (Πανεπιστημιακής Ομοσπονδίας Φοιτητών), γνώριζε ότι άλλο πανεπιστήμιο ήταν απαραίτητο. Για τον ίδιο, η μόνη λύση στη μετριότητα που επικρατούσε εκεί ήταν να ξεπεραστεί η μετριότητα της αστικής Δημοκρατίας.

Γι' αυτό έσωσε τον αντιιμπεριαλιστή Apóstol (σσ. προσωνύμιο του Κουβανός ποιητή και συγγραφέα José Marti _1853-1895, εθνικού ήρωα και σύμβολου του αγώνα για την ανεξαρτησία) από τα άδεια αφιερώματα πίσω από τα οποία ήταν κρυμμένος. Από επαναστάτης μέχρι κομμουνιστής, από δάσκαλος εργατών μαθητής τους, από ιδρυτής πανεπιστημίων ιδρυτής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας. Και μετά, δολοφονήθηκε.

 

Julio Antonio Mella: Ο επαναστάτης που είχε κάνει τα περισσότερα για την Κούβα στο συντομότερο χρονικό διάστημα, όπως τον περιέγραψε ο Φιντέλ, ήταν 26 ετών όταν πέθανε στις 10 Ιανουαρίου 1929, δολοφονημένος στο Μεξικό. “El Asno con garras” τον οδήγησε να ακολουθήσει το παράδειγμά του (σσ. “γάιδαρος με νύχια ”φράση που αποδίδεται Gerardo Machado στρατηγό του Κουβανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας και πρόεδρο της Κούβας από το 1925 έως το 1933).  Η ζωή του, αφιερωμένη στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, μας διδάσκει πολλά, τα οποία, σύμφωνα με τα ιδανικά του Martí, κάθε άνθρωπος πρέπει να πετύχει. Όταν οι κεντρώοι της εποχής του ήθελαν να διακινήσουν λαθραία τη μεταρρύθμιση και όχι την επανάσταση, ο Μέγια, σαν καταιγίδα, τους εξέθεσε ονομαστικά.

Ο μόνος αντιιμπεριαλισμός που αξίζει το όνομά του είναι ο αντικαπιταλιστικός. Η μόνη επανάσταση που πρέπει να γράφεται με κεφαλαίο γράμμα είναι ενάντια στην αστική τάξη. Το μόνο μέλλον που αξίζει όλες τις θυσίες είναι αυτό που οδηγεί σε μια αταξική κοινωνία. Ο μόνος αγώνας, αυτός που κατακτά την πραγματική δικαιοσύνη.

Όταν ο Ιανουάριος θυμάται το έγκλημα, η σκέψη αναρωτιέται ποιον Μέγια πρέπει να σώσουμε. Τη μαρμάρινη προτομή, με την αρρενωπή και ηρωική χειρονομία, σαν υποδειγματικού ήρωας, ή τον εικονομάχο, εξεγερμένο; Αυτή που αναπαύεται σε γαλήνιες σελίδες, ως παράδειγμα του “πειθαρχημένου” που δεν ήταν ποτέ, ή την αδάμαστη που δεν χωράει σε κανένα βιβλίο; Ο ιδρυτής ή ο κυνηγημένος; Ποιος χτυπάει την πόρτα; Τι πόρτες θα ανοίξουμε;

Η ημερομηνία μας καλεί να σκεφτούμε, για άλλη μια φορά, ποια επαναστατική νεολαία χρειάζεται. Η ώρα δείχνει στη δράση, για να μην αφήσουμε να πεθάνει εκείνος που στο Μεξικό δεν έκανε τίποτα άλλο από το να εξυψώσει τη ζωή του, αυτός που αναγεννιέται από τις στάχτες του, φυλαγμένος από το Πανεπιστήμιο. Όσο χτίζουμε τις απαντήσεις, ας μας φτάσει η ζωτική κραυγή του Mella στην αγωνία της: Πεθαίνω για την Επανάσταση!
Δείτε και βιογραφικό του Julio_Antonio_Mella  στο ecured.cu

              Julio Antonio Mella

Γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1903 στην Αβάνα. Ο πατέρας του ήταν εγγονός του στρατηγού Ramón Matías Mella, ήρωα της ανεξαρτησίας του Δομινικανού λαού, και η μητέρα του δεν έπαψε ποτέ να είναι στρατιώτης στην Κούβα στις τάξεις εκείνων που αντιτάχθηκαν στην τροποποίηση Platt. Από αυτούς ο νεαρός, θα κληρονομούσε την επαναστατική και διεθνιστική του πορεία. (σσ. νομική διάταξη που ψηφίστηκε το 1901 από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών και προστέθηκε στο κουβανικό Σύνταγμα του 1901 -κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του Tomás Estrada Palma και κατά την περίοδο της πρώτης στρατιωτικής κατοχής του νησιού από τις ΗΠΑ)

Γεννήθηκε πριν από 121 χρόνια, αλλά ζει και θα ζει για πάντα. Τον δολοφόνησαν στο Μεξικό λίγο πριν τα 26α γενέθλιά του, αλλά δεν μπόρεσαν να σκοτώσουν το παράδειγμά του. Λίγοι άνθρωποι στον κόσμο μπορούν να συγκεντρώσουν στη ζωή τους τόσα σημαντικά γεγονότα για την ιστορία της χώρας τους, όσα έκανε ο Julio Antonio Mella.

Εγγράφηκε ως Nicanor Mac Partland με το επώνυμο της μητέρας του, της νεαρής Ιρλανδέζας Cecilia Magdalena, επειδή ήταν γιος εξωσυζυγικής ένωσης, παρά τις επιθυμίες του πατέρα του. Ο Δομινικανός ράφτης Nicanor Mella, προσπάθησε να αντιμετωπίσει το αστικό δίκαιο της εποχής και να τον αναγνωρίσει νομικά. Έκανε την πρώτη του διδασκαλία σε καθολικά σχολεία στην Αβάνα. Το 1915 ο Χούλιο ταξίδεψε στη Νέα Ορλεάνη των Ηνωμένων Πολιτειών, μαζί με τον μικρότερο αδερφό του Σεσίλιο και τη μητέρα του, καταταγμένος στον στρατό, προσποιούμενος ότι ήταν μεγαλύτερος από 14χρονος. Ένας φίλος του πατέρα του τον γύρισε πίσω στην Κούβα, όπου μπήκε στην Ακαδημία Newton και ως μαθητής του Μεξικανού ποιητή Salvador Díaz Mirón, ανακάλυψε την ιδεολογία του José Martí ιδρυτή του Partido Revolucionario Cubano (Κουβανικού Επαναστατικού Κόμματος).

Το όνειρό του να είναι στρατιώτης και να πολεμήσει για την αμερικανική πατρίδα γίνεται μια ισχυρή απόφαση. Η επιθυμία να εγγραφεί στο Colegio Militar de San Jacinto τον οδήγησε να αναλάβει, το 1920, ένα ταξίδι στο Μεξικό. Από εκείνη τη χώρα, εν μέσω της επανάστασης, κατάλαβε το ιμπεριαλιστικό νόημα που είχε διακηρύξει ο «παναμερικανισμός» και η «δημοκρατία», ενώ διατηρούσε τα στρατεύματά του κατοχής στη Νικαράγουα, την Αϊτή και τη Δομινικανή Δημοκρατία.
«Οι αδελφοπόλεις που ανακάλυψε ένας επίμονος τρελός, τα μικρά ενός γερασμένου λιονταριού, είναι σήμερα η λεία ενός έναστρου αετού. Για ποιό λόγο; Γιατί δικαιοσύνη; Με κανένα τρόπο [...]. Δείτε τις δημοκρατίες της Λατινικής Αμερικής ενωμένες για να τις δείτε δυνατές, κυρίαρχες και υπηρέτες της Ελευθερίας. Θεά… “Εδώ είναι το ιδανικό μου”, διακήρυξε δυνατά και καθαρά ο νεαρός _17χρονος Μέγια.

Σε εκείνη την πρώιμη επίσκεψη στην πατρίδα του Χουάρες, προσδιορίζει οριστικά ποιος είναι ο κύριος εχθρός και θα μπει στο μικροσκόπιο ο δρόμος της ενότητας της Λατινικής Αμερικής για να τον νικήσει. Επέστρεψε στην Κούβα και απέκτησε πτυχίο από το Ινστιτούτο Μέσης Εκπαίδευσης Pinar del Río το 1921. Την ίδια χρονιά μπήκε στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας, όπου γράφτηκε στη Νομική, τη Φιλοσοφία και τα Γράμματα.

“Το υψηλότερο κέντρο πολιτισμού δεν πρέπει και δεν μπορεί να είναι ένα απλό εργοστάσιο τίτλων. Ένα λατινικό πανεπιστήμιο δεν είναι μια σχολή επιχειρήσεων όπου πηγαίνει κανείς για να αναζητήσει μόνο τα μέσα για να κερδίσει τα προς το ζην: το σύγχρονο πανεπιστήμιο πρέπει να επηρεάζει άμεσα την κοινωνική ζωή, πρέπει να επισημαίνει τις διαδρομές της προόδου, πρέπει να προκαλεί μέσω της δράσης την πρόοδο μεταξύ των ατόμων , μέσω των καθηγητών του, εξάγει τα μυστήρια της επιστήμης και τα εκθέτει στη γνώση των ανθρώπων”, διακήρυξε ο Mella για την κοινωνική λειτουργία του Πανεπιστημίου της Αβάνας.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα μπορούσε να κάνει τόσα πολλά και να οργανώσει τόσους δημοφιλείς τομείς της Κούβας και της Λατινικής Αμερικής στη σύντομη ζωή του. Υπήρξε διαχειριστής και δημοσιογράφος στο πανεπιστημιακό περιοδικό Alma Mater από το 1922 έως το 1923. Τον Ιανουάριο του 1923, σε ηλικία 20 ετών, ήταν ήδη ο ηγέτης του φοιτητικού αγώνα για την πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση και ίδρυσε την Πανεπιστημιακή Φοιτητική Ομοσπονδία (Federación Estudiantil Universitaria FEU). Τον Οκτώβριο του 1923 οργάνωσε και διηύθυνε το Πρώτο Εθνικό Συνέδριο Φοιτητών και τον Νοέμβριο εγκαινίασε το Λαϊκό Πανεπιστήμιο José Martí, με σκοπό να “παρέχει πολιτική και ακαδημαϊκή διδασκαλία στους εργάτες και να συνδέσει το Πανεπιστήμιο με τις ανάγκες των καταπιεσμένων”.

Μία από τις 11 φορές brigadίστας __ στο νησί της επανάστασης
εδώ κατά την 1η Período especial (ειδική περίοδο)
αμέσως μετά τις ανατροπές
και την παλινόρθωση του καπιταλισμούστην ΕΣΣΔ

Το 1924 δημοσίευσε ένα φυλλάδιο με τίτλο “Κούβα, ένας λαός που δεν υπήρξε ποτέ ελεύθερος”, χωρισμένο σε διάφορα μέρη: “Ο ιμπεριαλισμός των Γιάνκι ήταν πάντα εχθρός της ανεξαρτησίας της Κούβας”, “Η κυριαρχία της Κούβας πριν από το πολιτικό δίκαιο”, “τροποποίηση Platt”, και “Άλλες μορφές και εκδηλώσεις της κυριαρχίας των Γιάνκηδων στην Κούβα”.

Στις 16 Ιουνίου 1925, σε ηλικία 22 ετών, ίδρυσε, μαζί με τον Carlos Baliño –πρόδρομο της κουβανικής μαρξιστικής σκέψης και δημιουργό, με τον José Martí, του Κουβανικού Επαναστατικού Κόμματος–, το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας, ως πρώτος οργανωτικός γραμματέας του. Το 1926 εκδιώχθηκε από το Πανεπιστήμιο της Αβάνας για τις επαναστατικές του ενέργειες ενάντια στη δικτατορία του Gerardo Machado και συνελήφθη από τις δυνάμεις καταστολής. Στη φυλακή κηρύσσει απεργία πείνας επ’ αόριστον. Η επιτροπή για την απελευθέρωση του Mella ξεκινά εκστρατεία, η εθνική και διεθνής πίεση γίνεται αισθητή και απελευθερώνεται στις 23 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

Στη συνέχεια ξεκίνησε για την Ονδούρα και πήγε εξόριστος στο Μεξικό, όπου εντάχθηκε στο ηπειρωτικό και διεθνές επαναστατικό κίνημα του οποίου διορίστηκε Γενικός Γραμματέας, ηγετική θέση από την οποία καθιέρωσε επαφή με επαναστάτες και δημοκράτες σε ολόκληρη την περιοχή και προώθησε προπαρασκευαστικές δραστηριότητες για μια διεθνή εκδήλωση. Τον Φεβρουάριο του 1927 παρακολούθησε το Παγκόσμιο Συνέδριο κατά της αποικιοκρατικής καταπίεσης και του ιμπεριαλισμού, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, όπου ήρθε σε επαφή με επαναστάτες και αντι-αποικιακούς μαχητές από 37 χώρες και 137 προοδευτικές οργανώσεις στον κόσμο.

Το 1928 στο Μεξικό συναντήθηκε με την Ιταλίδα φωτογράφο και επαναστάτρια μαχήτρια, Tina Modotti, με τον οποίο είχε μια έντονη ερωτική σχέση, η οποία διήρκεσε μόνο τέσσερις μήνες όταν δολοφονήθηκε πισώπλατα από τους μπράβους του Machado, σαν σήμερα 10-Ιαν-1929. Η τελευταία του φράση και κληρονομιά ήταν: "Πεθαίνω για την επανάσταση."

(συνειρμικά) Tina Modotti
Γεννήθηκε στο Udine της βόρειας Ιταλίας το 1896 και αναγνωρίστηκε σαν μια θρυλική μορφή της τέχνης και του αγώνα ...
Το 1913 βρέθηκε με την οικογένειά της στην Αμερική για ένα "καλύτερο μέλλον", όπου ασχολήθηκε με διάφορα χειρωνακτικά επαγγέλματα, μετά -γοητευμένη από τον κόσμο του θεάματος, άρχισε να ασχολείται με την υποκριτική και εμφανίστηκε σε αρκετά θεατρικά έργα και ταινίες του βωβού κινηματογράφου αλλά στη συνέχεια την τράβηξε η φωτογραφία .

Τις δεκαετίες 1920 και 1930 ταξίδεψε πολύ, από τη Μόσχα μέχρι την Ισπανία ως ενεργό μέλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς όπου και πολέμησε στον εμφύλιο πόλεμο του 1936 με τις διεθνείς αντιφασιστικές ταξιαρχίες (Brigate Garibaldi)

Το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής το έζησε στο επαναστατημένο Μεξικό (μέλος του ΚΚ από το 1927), όπου συναναστράφηκε με μεγάλους καλλιτέχνες, όπως τον Diego Rivera και τη Frida Kahlo, τον Ernest Hemingway και τον Sergei Eisenstein.

Το 1928 συναντιέται με το μεγάλο κουβανό επαναστάτη Julio Antonio Mella φτιάχνοντας οι δύο τους «ένα ποίημα έρωτα και αγώνα» που κράτησε λίγους μήνες.

Κυνηγημένος ο Mella, χωρίς ούτε στιγμή να εγκαταλείψει τον πόλεμό του ενάντια στην αστική τάξη, αλλά γεμάτος πάθος, γράφει:

... Αγαπημένη "Tinissima",
Μπορεί να παραξενευτείς με το τηλεγράφημα, αλλά το ότι αγαπιόμαστε είναι ότι πιο απλό, φυσικό και απαραίτητο για μας. Η φιγούρα σου δε φεύγει ούτε στιγμή από μπροστά μου ... Οι πληγές του χωρισμού είναι ό,τι το πιο οδυνηρό στη ζωή μου, με τα μαύρα σου μαλλιά, χαλαρά να κυματίζουν σαν σημαία, ... Δεν μπορώ να σε δω, Τίνα, συγχώρεσε με ...

Salud, camarada -γεια σου συντρόφισσα

Λίγες μέρες μετά στην πόλη του Μεξικού, αφήνει την τελευταία του πνοή ... στο πλάι της: "Πεθαίνω για την Επανάσταση" και η Κούβα χάνει τον πιο εξαιρετικό της ήρωα που αναδείχτηκε μετά τον Χοσέ Μαρτί. Οι δολοφόνοι του θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι ήταν ένα έγκλημα πάθους (!!), κατηγορώντας τη "Mata Hari της Comitern"...

Η μεξικανική κοινωνία την είχε ήδη «στη μπούκα» γιατί ήταν σε όλα πρωτοποριακή γυναίκα με τον τρόπο ζωής της, το ντύσιμό της, τα γυμνά της έργα, με το να απολαμβάνει τον έρωτα αδιαφορώντας για τα στερεότυπο του φύλου της και για την καθεστηκυία τάξη, παράλληλα όμως με τη σκληρή και επικίνδυνη καθημερινή στράτευση, γεμάτη από αιματοβαμμένα σώματα αγωνιστών ή απεργών δολοφονημένων από τον μεξικανικό στρατό ή από πιστολέρος πληρωμένους από γαιοκτήμονες και εργοδότες.

Στην πολυτάραχη ζωή της η Tina Modotti επέλεξε να φωτογραφήσει κυρίως τους φτωχούς αγρότες του Μεξικού αλλά και τους αγώνες τους για μια καλύτερη κοινωνία, γέννημα και θρέμμα του λαού η ίδια, που τον υπηρέτησε σεμνά και ασυμβίβαστα μέχρι το τέλος
Πέθανε το 1942 στην Πόλη του Μεξικού. Ο τάφος της βρίσκεται στην Panteón de Dolores της πόλης και στην πλάκα υπάρχουν χαραγμένοι οι στίχοι του Pablo Neruda:

«Αγνό το γλυκό όνομά σου στην αγνή και εύθραυστη ζωή σου: γύρη μελισσών, φωτιά χιόνι και σιωπή...»
             Tina Modotti

Y tu suave silencio se llena de raíces.
No dormirás en vano, hermana.
Puro es tu dulce nombre, pura es tu frágil vida,
de abeja, sombra, fuego, nieve, silencio, espuma,
de acero, línea, polen, se construyó tu férrea,
tu delgada estructura

¡porque el Fuego no muere!
(γιατί η φωτιά δεν πεθαίνει)