Ημέρα 🤔🗯️ ποίησης 🚀

Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, ανακηρύχθηκε από την Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών _UNESCO το 1999 _υποτίθεται «με στόχο να υποστηρίξει τη γλωσσική πολυμορφία μέσω της ποιητικής έκφρασης και να αυξήσει την ευκαιρία να ακουστούν οι γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση». Σκοπός της είναι _θεωρητικά πάντα, να προωθήσει την ανάγνωση, τη γραφή, τη δημοσίευση και διδασκαλία της ποίησης σε όλο τον κόσμο και, όπως λέει η αρχική διακήρυξη της UNESCO, «να προσφέρει νέα αναγνώριση και ώθηση στα εθνικά, περιφερειακά και διεθνή κινήματα ποίησης». 

          

                    Και επειδή ποίηση χωρίς Μαγιακόφσκι Μπρεχτ και Ρίτσο δε γίνεται προτείνουμε:

§  Die Legende vom toten Soldaten: Μπέρτολτ Μπρεχτ_Kurt Weill -
Η μπαλάντα του νεκρού στρατιώτη

§  Εγώ ο Bertolt Brecht από τα μαύρα δάση,
ελπίζω στους σεισμούς που μέλλονται για να ΄ρθουν

§  Γιάννης Ρίτσος, o πιο δικός μας Ξένος: της Καντάτας
της Σονάτας, πάντα εκεί στα 3 κόκκινα γράμματα...

§  Get the Picture _άρπα το στον αέρα: “τέχνη”
και “ξύλινη γλώσσα” της στρατευμένης ΤΕΧΝΗΣ

§  Γιάννης Ρίτσος: Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού 

§  Ο επαναστάτης Vladimir Mayakovsky _Βλαντίμιρ Βλαντίμιροβιτς Μαγιακόφσκι: χαστουκίζοντας αστούς κλπ "πρόθυμους"

 §  Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι: ο οργισμένος βάρδος της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής επανάστασης

1. Φώτης Αγγουλές

Πριν απ’ τη δόξα ήρθεν ο ήλιος στις στέπες
και λιώ­σαν τα χιό­νια και ζεστα­θή­καν οι καρ­διές των ανθρώπων.
Ύστε­ρα
πήρε ο χάρος τον Τσάρο.
Κι ύστε­ρα οι λαοί απο­κτή­σα­νε Στάλινγκραντ!

                    ⬆️  Φώτης Αγγουλές -προλετάριος ποιητής ⬇️

“Τόσοι σταυροί που στήθηκαν, τόσοι σταυροί που θα στηθούνε, / Εμάς μονάχα με σταυρούς μπορούν να μας μετρούνε. / Σταυροί, παντού σταυροί...”

Μείνε φτωχός

Συδαύλιζε μ’ ό, τι μπορείς
της πίστης σου το πυροφάνι
και μια χαρά να σού ‘μείνε
κάψτην και κείνη.

Μείνε φτωχός μείν’ άχαρος
μείνε ό ,τι να ‘ναι, φτάνει
στα σκοτεινά η ψυχή σου να μη μείνει.

Άκου το σκλάβο πώς βογκά
άκου τον κόσμο πώς στενάζει
κάτι πεθαίνει μέσα του,
κάτι γεννιέται, κάτι αλλάζει.

2. Ναζίμ Χικμέτ Ραν

Κάπου στα χαλάσματα της Κωνσταντινούπολης -
από τη μεριά των κολασμένων που "δε βλέπει ο ήλιος"

Ἡ ζωὴ δὲν εἶναι παῖξε-γέλασε
Πρέπει νὰ τήνε πάρεις σοβαρά,
Ὅπως, νὰ ποῦμε, κάνει ὁ σκίουρος,
Δίχως ἀπ᾿ ὄξω ἢ ἀπὸ πέρα νὰ προσμένεις τίποτα.
Δὲ θά ῾χεις ἄλλο πάρεξ μονάχα νὰ ζεῖς.

·       Θυμάμαι... δεκαοχτώ χρονώ- νάμαι παιδί
βαθιά εκεί μέσα στην Ανατολή που πολεμάει

·       Ναζίμ Χικμέτ –Αφιέρωμα 🔴
Για να γενούνε τα σκοτάδια λάμψη 🔴

 

Ανθρώπινα τοπία _της χώρας μου
Αυτή η χρονιά, το χίλια εννιακόσια σαράντα ένα
Εκδόσεις Ατέχνως

Βιβλίο Πρώτο
Στο σταθμό του Χαϋντάρπασά, την άνοιξη του 41,
ώρα δεκαπέντε:

Πάνω στις σκάλες, ήλιος,
κούραση
και κίνηση.

Όρθιος πάνω στις σκάλες, ένας άνδρας
σκέφτεται ένα σωρό πράγματα.
Αδύνατος, δειλός,
βλογιοκομμένος,
με μακριά σουβλερή μύτη
ο μαστρο – Γκαλίπ, γνωστός για τις παράξενες
σκέψεις του:

«Αν κάθε μέρα μπορούσα να τρώω τηγανίτες» σκεφτόταν
στα πέντε του,
«Αν πήγαινα σχολείο» σκεφτόταν
στα δέκα του.
«Αν μπορούσα να βγω πριν από τη βραδινή προσευχή από το μαχαιροποιείο του πατέρα μου» σκεφτόταν
στα ένδεκα του χρόνια.

«Αν είχα κίτρινα παπούτσια
και με κοίταζαν τα κορίτσια!» σκεφτόταν
στα δεκαπέντε του.

«Γιατί ο πατέρας μου έκλεισε το μαγαζί;
Το εργοστάσιο είναι τόσο διαφορετικό από το μαγαζί» σκεφτόταν
στα δεκάξι του.

Και συχνά άνεργος,
ως τα πενήντα του, σκέφτηκε: «Κι αν δε βρω δουλειά»
Στα πενήντα ένα του, σκέφτηκε:
«Γέρασα, έζησα ένα χρόνο πάρα πάνω από τον πατέρα μου…»
Και τώρα, στα πενήντα δύο του, είναι άνεργος.
Και τη στιγμή αυτή, όρθιο πάνω στις σκάλες, τον έχει κυριεύσει
η πιο παράξενη ιδέα:

Σκέφτηκε.
Η μύτη τη του είναι μακριά, σουβλερή, πρόσωπό του, βλογιοκομμένο.
Μυρουδιά από ψάρι της θάλασσας,
κοριοί σ’ όλα τα καθίσματα,
Η άνοιξη φτάνει στο σταθμό του Χαϋντάρπασά.
Καλάθια και δισάκια

κατεβαίνουν τις σκάλες,
ανεβαίνουν τις σκάλες __σταματούν πάνω στις σκάλες.
Δίπλα σ’ έναν αστυνομικό, ένα παιδί πέντε χρόνων, ίσως και λιγότερο-
κατεβαίνει τις σκάλες,
Δεν το έγραψαν ποτέ στο ληξιαρχείο, ονομάζεται Κεμάλ.

Ένα δισάκι ανεβαίνει τις σκάλες, δισάκι από κιλίμι κεντημένο.

Ο Κεμάλ που κατεβαίνει τις σκάλες ολομόναχος
-χωρίς παπούτσια και πουκάμισο-
καταμεσής στο σύμπαν.
Δε θυμάται τίποτε, παρά μόνο την πείνα του, και, τελείως αόριστα,
μια γυναίκα, σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο.

Τα κεντήματα στο δισάκι που ανέβαινε τις σκάλες, κόκκινα, μπλε και μαύρα,
Τα κεντημένα δισάκια άλλοτε
πήγαιναν καβάλα σ’ άλογο, σε μουλάρι ή σ’ αμάξι.
Τώρα πηγαίνουν με το τρένο.

Μια γυναίκα κατεβαίνει τις σκάλες: ντυμένη με τσαρτσάφ,²
γεροδεμένη.

Η Αντβιγιέ χανούμ:
Η μητέρα της από τον Καύκασο.
Ιλαρά το 1311.
Παντρεύτηκε το 1318, έπλυνε ρούχα, μαγείρευε, γέννησε παιδιά και ξέρει, ότι
όταν πεθάνει θα σκεπάσουν το φέρετρο της με ένα σάλι,
δανεισμένο από ένα μεγάλο τζαμί: ένας από τους γαμπρούς τους είναι ιμάμης.

Πάνω στη σκάλα, ο ήλιος,
ένας πράσινος μίσχος από κρεμμύδι, κι ένας άνδρας:
Ο δεκανέας Αχμέτ.
Πήγε στο Βαλκανικό πόλεμο.
Πήγε στο Μεγάλο πόλεμο.
Πήγε στον πόλεμο με τους Έλληνες.

Και τη μανία του να λέει συνέχεια:
«Λίγη υπομονή ακόμη, φίλε μου, δε θα ναι και για πάντα!»
την ξέρουν όλοι.

Ένα κορίτσι ανέβαινε τις σκάλες:
εργάτρια σε πλεκτήριο, στη λεωφόρο Τοπχανέ, στο Γαλατά,
η Ατιφέτ δεκατριών ετών.

Ο μαστρο -Γκαλίπ ςοίταξε την Ατιφέτ:

«Αν είχα παντρευτεί
θα είχα μια εγγονούλα σαν κι αυτή…»
Σκέφτηκε.
«Θα δούλευε και θα με περιποιόταν»
Σκέφτηκε.

Ο Ναζίμ Χικμέτ – του Αμπιντίν Ντινό
έκδοση Ναζίμ Χικμέτ Οι ρομαντικοί
Όμορφη που ’ναι η ζωή! - Θεμέλιο, 1976

Αλλά απότομα θυμήθηκε τη Σεφκιγιέ,
Την κόρη της Εμινέ, είχε μάτια τόσο γαλανά.
Πέρυσι,
πριν ακόμη έρθουν τα έμμηνά της,
τη βίασαν σε μιαν αλάνα.

Καλάθια και δισάκια
κατεβαίνουν τις σκάλες, ανεβαίνουν τις σκάλες
σταματούν πάνω στις σκάλες.

Ο δεκανέας Αχμέτ (ήταν και πάλι στο στρατό)
έπιασε το κεντημένο δισάκι, του φίλησε το χέρι.

Το κεντημένο δισάκι:
μπλούζα γαλάζια,
παντελόνι
και μαύρο κοντό παλτό
πάνινα παπούτσια
τσόχινο καπέλο,
γενειάδα,
σάλι από τη Λαχόρη,

χτυπώντας τον Αχμέτ στον ώμο, του λέει:

«Μη στενοχωριέσαι για ένα τόσο μικρό χρέος.
Την οικογένεια σου δε θα τη στενοχωρήσω,
Θα πληρώσεις λίγο περισσότερο τόκο, κι αυτό είναι όλο.»

Στον κόλπο του Χαϋνταρπασά.
Οι γλάροι ανεβοκατεβαίνουν,
πάνω από ψοφίμια μες τη θάλασσα.
Δεν είναι καθόλου ευχάριστη
η ζωή των γλάρων…
Στο ρολόι του σταθμού,
είναι τρεις και πέντε.

Nâzım Hikmet Назим Хикмет
Новодевичье кладбище в Москве
Νεκροταφείο Νοβοντέβιτσι Μόσχα
"Ζει και βασιλεύει" και μετά
την καπιταλιστική παλίνόρθωση στην ΕΣΣΔ

Στα σιλό, εκεί κάτω, φορτώνουν σιτάρι
ένα πλοίο φορτηγό με ιταλική σημαία.

Το κεντημένο δισάκι άφησε τον δεκανέα,
μπαίνει στο σταθμό
Πάνω στις σκάλες, ήλιος,
κούραση
και κίνηση
και μία χρυσοκέφαλη
πεταλούδα νεκρή.

Χωρίς να υπολογίζουν τα τεράστια ανθρώπινα πόδια πάνω
στις μακρινές και κάτασπρες πέτρες,
τα μυρμήγκια μεταφέρουν το πτώμα της πεταλούδας.

Η Αντβιγιέ χανούμ πλησίασε τον αστυνόμο, μίλησαν.
Χάιδεψε το μάγουλο του μικρού Κεμάλ, και όλοι μαζί
πήγαν στην αστυνομία. Κι αν ακόμη ποτέ πια
δεν ξαναδεί τη γυναίκα σκιά…
στο σκοτεινό δωμάτιο,
δεν είναι πια ολομόναχος
στη μέση του σύμπαντος.

Θα πλένει τα πιάτα,
θα κουβαλάει νερό,
και θα ι ζει πλάι στην Αντβιγιέ χανούμ.

Κατάδικοι ανεβαίνουν τη σκάλα,
με γέλια και χωρατά:
άνδρες,
μια γυναίκα
και τέσσερις χωροφύλακες.

Οι άνδρες έχουν χειροπέδες,
Η γυναίκα όχι,
Οι χωροοφύλακες ξιφολόγχη στις κάννες.

Πάνω στη σκάλα, ένα κίτρινο τριαντάφυλλο,
ένα πακέτο τσιγάρα,
ένα κομμάτι εφημερίδα.

Οι κατάδικοι σταματούν, ο φύλακας Χασάν
σφίγγει το χέρι του δεκανέα Αχμέτ.
Ο χωροφύλακας Χαϋντάρ
μαζεύει το άδειο πακέτο,
το χώνει στην τσέπη του,

και η φυλακισμένη
φιλάει στα δύο μάγουλα
την Ατιφέτ που ρίχτηκε στο λαιμό της.

Ο Χαλίλ, με χειροπέδες στους καρπούς, έσκυψε,
κοίταξε το κομμάτι τις εφημερίδας, δίπλα στο κίτρινο τριαντάφυλλο:
σε μια κολώνα, ένας στρατιώτης³,
στολή ακαθόριστη,
πρόσωπο αξύριστο...

___________

³ Περιγραφή κάποιας φωτογραφίας από τη πεταμένη εφημερίδα.

άσπρος επίδεσμος στο κεφάλι,
πάνω στον επίδεσμο αίμα.
Στη συνέχεια, αεροπλάνα
-όμοια με φτερωτούς καρχαρίες-
και από κάτω, λέξεις:
_                 «Βομβαρδισμός με κάθετη έφοδο»

Και μετά, ένα λιμάνι:
μικροσκοπικό,
χάραξαν σ’ αυτό λευκούς κύκλους.

Ο Χαλίλ δε μπόρεσε να διαβάσει το όνομά του:
μια πετρελαιοκηλίδα είχε αραιώσει τη μελάνη.

Τρεις γυναίκες
Ανέβηκαν τρέχοντας τις σκάλες,
με τα μυτερά τους καπέλα
και παπούτσια με σόλα από φελλό.
Είναι ταξιδιώτισσες από τα περίχωρα.

Ο Σουλεϊμάν, με χειροπέδες στους καρπούς, τις είδε.
Θυμήθηκε μια νέα γυναίκα
και στοχεύοντας στο κίτρινο τριαντάφυλλο,
έφτυσε πάνω του.

Ο Φουάτ, με χειροπέδες στους καρπούς,
φώναξε στο μάστρο-Γκαλίπ:
«Εσύ, σίγουρα σκέφτεσαι ακόμη παράξενα πράγματα!»
«Και βέβαια, παιδί μου, στο καλό και κουράγιο!»
«Καλή αντάμωση,
μα να σκεφτείς ότι, έτσι απλά, μόνο του,
τίποτε δεν αλλάζει στη ζωή!»

Ο Φουάτ,
δούλευε στο ναύσταθμο.

Χαϋντάρ πασά: προάστιο της Κωνσταντινούπολης επί της ασιατικής ακτής.
Μεγάλος σιδηρο­δρομικός σταθμός, αφετηρία
όλων των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών της Ασιατικής Τουρκίας.